ZASEŊƆ 47
Ton Wan Eŋɛ Se’em Ta’an Nɔŋɛ Taaba Paa
‘Basɛ ya ti to nɔŋɛ ya taaba, se’ere n sɔi la nɔŋerɛ ze’ele la Naayinɛ zɛ’an na.’—1 YO. 4:7.
YUUNƐ 109 Love Intensely From the Heart (Nɔŋɛ La Ho Suure Za’a)
YELEKPINAa
1-2. (a) Beni n sɔi ti tuuntuna Paul yuun yeti nɔŋerɛ ‘n gani za’a’? (b) To wan geele la soke ani zaseŋɔ wa poan?
SE’EM ma’a ti tuuntuna Paul yuun tɔɣera sakerɛ, beere sa’am puti’irɛ la nɔŋerɛ yɛla la, a yuun ki’ilum a sɔsega la yeti, ‘nɔŋerɛ n de halise’ere n gani za’a.’ (1 Ko. 13:13) Beni n sɔi ti Paul yuun yele bala? Se’ere n sɔi la beere sa’am, la yele kan ta pakɛ ti to tara sakerɛ ti tinpaalega wan bɔna. Bii to tara beere sa’am puti’irɛ ti Naayinɛ pu’ulumbiŋ’a la wan tum tuuma. Sɛla n sɔi la sankaŋa la, a pu’ulumbiŋ’a la puɣum tum la tuuma. Ge la yele wan pakɛ ti to nɔŋɛ Yehowa la nɛreba saŋa woo. Yelemɛŋɛrɛ la dela to wan kɔ’ɔn nɔŋɛ ba la wuusa.
2 La yele pakɛ mɛ ti to kɔ’ɔn tara nɔŋerɛ. Bala la, to wan geele sokere atã. Yia, beni n sɔi ti la nara ti to nɔŋɛ taaba? N yi’i, to wan eŋɛ la wani pa’alɛ ti to nɔŋɛ taaba? N tã’a, to wan eŋɛ la wani ta’an tara yelemɛŋɛrɛ nɔŋerɛ bɔ’ɔra taaba?
BENI N SƆI TI LA NARA TI TO NƆŊƐ TAABA?
3. Beni n sɔi ti to nɔŋɛ taaba?
3 Beni n sɔi ti la yele pakɛ ti to nɔŋɛ taaba? Yele deyima dela, to san nɔŋɛ taaba la pa’alɛ ti to dela yelemɛŋɛrɛ Kristakɔma. Yezu yuun yele a tuuntuneba la yeti: ‘Wana ti ba wan baŋɛ ti ya dela mam podɔleba ya san tara nɔŋerɛ bɔ’ɔra taaba.’ (Yon 13:35) Leyɛ’ɛsa to san nɔŋɛ taaba, la basɛ ti to tara la nɔyinɛ. Paul yuun yeti, nɔŋerɛ basɛ ti to ‘tara la nɔyinɛ n di mi’a.’ (Kol. 3:14) Ge ninmɔ’ɔrɛ yele deyima n boi ti la nara ti to nɔŋɛ taaba. Tuuntuna Yon yuun gulesɛ bo mabiisi la yeti: ‘Se’em woo n nɔŋɛ Naayinɛ dela a nɔŋɛ a tadaana.’ (1 Yo. 4:21) To san nɔŋɛ taaba la pa’alɛ ti to nɔŋɛ la Naayinɛ.
4-5. Bo makerɛ pa’alɛ to san nɔŋɛ Naayinɛ, lan wan pa’alɛ ti to nɔŋɛ to mabiisi se’em.
4 Sore deni poan ti to wan nɔŋɛ to mabiisi ti la pa’alɛ ti to nɔŋɛ Naayinɛ? Makerɛ, to bisɛ ya to suure la, la to inya lɔɣɔrɔ n laɣum tuna se’em. Dɔgeta ni dekɛ la maɣazim kɛkɛ to nu’o ta’an baŋɛ to suure la n ŋmɛ’ɛri se’em. A san eŋɛ bala, a ni baŋɛ nyaa to suure la ŋmɛ’ɛri zɔ’ɔra mɛ bii la ŋmɛ’ɛri la fii fii. Naresum yele wa wan soŋɛ to la wani ti to bɔkɛ ton wan nɔŋɛ taaba se’em?
5 Dɔgeta ni dekɛ la maɣazim kɛkɛ to nu’o ta’an baŋɛ to suure la n ŋmɛ’ɛri se’em. Bala mea nɔɔ, to san bɔta ti to baŋɛ ton nɔŋɛ Naayinɛ se’em, la nari ti to ti’isɛ bisɛ ton nɔŋɛ to mabiisi se’em. To san baŋɛ ti to ka le nɔŋɛ to mabiisi la wuu ton yuun nɔŋɛ ba se’em la, bala pa’alɛ ti ton nɔŋɛ Yehowa se’em la ka le kpe’em. Ge to san nɔŋɛ to mabiisi saŋa woo, bala wan pa’alɛ ti nɔŋerɛ se’ere ti to tara bɔ’ɔra Naayinɛ la kpe’em mɛ.
6. Beni n sɔi ti nɔŋerɛ se’ere ti to tara bɔ’ɔra to mabiisi la san ma’ara, la dɛna yele? (1 Yon 4:7-9, 11)
6 Nɔŋerɛ se’ere ti to tara bɔ’ɔra to mabiisi la san ma’ara, la dela yeledaaŋɔ paa. Beni n sɔi? Sɛla n sɔi la to san ka bisɛ tomea soŋa, tomam la Yehowa bɔŋa la wan sa’am. Tuuntuna Yon tɔɣɛ ti yele wa niɛ peelumi ti: ‘Nɛra kan ta’an yeti, eŋa nɔŋɛ Naayinɛ se’em ti a ka nyɛta la a nini ge tuɣum yaɛ a tadaana se’em ti a nyɛta la a nini wa.’ (1 Yo. 4:20) To wan ta’an zamesɛ la bem yele wa poan? Yehowa puurɛ wan pee to san ‘nɔŋɛ taaba.’—Kaalɛ 1 Yon 4:7-9, 11.
TO WAN EŊƐ LA WANI PA’ALƐ TI TO NƆŊƐ TAABA?
7-8. Sarɔtuni poan ti to wan ta’an eŋɛ pa’alɛ ti to nɔŋɛ taaba?
7 Naayinɛ bo nɔɔrɛ a Yetɔɣum la poan sugumnɔɔrɛ zo’e zo’e ti, ‘to nɔŋɛ taaba.’ (Yon 15:12, 17; Arom 13:8; 1 Tes. 4:9; 1 Pe. 1:22; 1 Yo. 4:11) Nɔŋerɛ boi la to suuren, nɛresaala me kan ta’an nyɛ sɛla n boi to suuren. Bala la, to wan eŋɛ la wani basɛ ti to mabiisi la baŋɛ ti to nɔŋɛ ba? La dela to yetɔɣum la to itigɔ n wan pa’alɛ.
8 To wan ta’an eŋɛ pa’alɛ to mabiisi la ti to nɔŋɛ ba la sarɔtɔ zo’e zo’e poan. To wan ta’an ita yele ana wa: ‘Tɔɣeri ya yelemɛŋɛrɛ bɔ’ɔra taaba.’ (Zek. 8:16) ‘Tara ya suma’asum la taaba.’ (Mr. 9:50) Deŋɛ nɛŋa ‘tara na’asegɔ bɔ’ɔra ho tadaana.’ (Arom 12:10) ‘To’ose ya taaba soŋa soŋa.’ (Arom 15:7) ‘Kɔ’ɔn . . . dita ya sugeri bɔ’ɔra taaba.’ (Kol. 3:13) ‘Soŋera ya taaba ge maala taaba yɛla.’ (Ga. 6:2) ‘Kɔ’ɔn buɣela ya taaba suure.’ (1 Tes. 4:18) ‘Kɔ’ɔn . . soŋera ya taaba.’ (1 Tes. 5:11) ‘Zusera ya bɔ’ɔra taaba.’—Yam. 5:16.
To wan eŋɛ la wani ta’an soŋɛ mabia ti yele paɛ en? (Bisɛ kaalegɔ zɛ’an 7-9)
9. Beni n sɔi ti to san buɣela nɛreba suure, la pa’alɛ ti to tari la nɔŋerɛ? (Bisɛ foote la.)
9 To geele ya sore deyima poan ti to wan ta’an eŋɛ pa’alɛ ti to nɔŋɛ taaba. Paul yuun yeti: ‘Kɔ’ɔn buɣeli ya taaba suure.’ Beni n sɔi ti to san buɣela taaba suure, la pa’alɛ ti to tari la nɔŋerɛ? Gɔŋɔ kuyima n tɔɣeri Baabule yɛla yeti, yelebire la n de “subuɣelegɔ” ti Paul dekɛ tum tuuma la vuurɛ dela, “hon naɛ la nɛra bɔna, kpɛmesa a giila se’em ma’a ti daaŋɔ paɛ en.” Bala la, yele san paɛ to mabia ti to buɣelɛ a suure, to ni soŋɛ en mɛ ti a ta’an pu’usa Yehowa soŋa soŋa. Sansɛka woo ti to ni buɣelɛ to mabia suure, la ni basɛ ti a baŋɛ ti to nɔŋɛ en mɛ.—2 Ko. 7:6, 7, 13.
10. To wan eŋɛ la wani tara giile bɔ’ɔra nɛreba ge buɣela ba suure?
10 To san buɣela nɛreba suure, la pa’alɛ ti to tari la giile bɔ’ɔra ba. Sore kuni poan? Nɛra n tari giile ni buɣela la nɛreba suure ge bɔta ti a soŋɛ ba yeledaaŋɔ san paɛ ba. Bala la, giile n ni soŋɛ ti to ta’an buɣela nɛreba suure. Paul tɔɣɛ pa’alɛ ti, Yehowa n tari giile la n basɛ ti A buɣela nɛreba suure. Paul tɔɣɛ Yehowa yele yeti a dela ‘Sɔ se’em n zoti nɛreba nimbũ’ɔ ge me dɛna subuɣelegɔ Naayinɛ.’ (2 Ko. 1:3) Paul dekɛ la yelebɛa la n de ‘zɔta nɛreba nimbũ’ɔ’ tɔɣɛ pa’alɛ nɛra n tari giile bɔ’ɔra nɛreba se’em. Bala la, ‘Naayinɛ dela Sɔ se’em n zoti nɛreba nimbũ’ɔ, se’ere n sɔi la nimbɔzore ze’ele la eŋa zɛ’an na.’ Eŋa n tari nimbɔzore la zuo, a buɣelɛ ‘to suure mɛ gurebisɛ woo poan.’ (2 Ko. 1:4) Wuu konyuuro n ni tara nɛra ti a nyu buliga ko’om ti la ana en mama se’em la, bala mea nɔɔ ti Yehowa ni buɣelɛ sɛba ti yeledaaŋɔ paɛ ba la suure ti la ana ba mama. To wan eŋɛ la wani ta’an tara giile ge buɣela nɛreba suure wuu Yehowa n iti se’em la? Sore deyima dela, to wan tara halise’a n wan ta’an soŋɛ tɔ ti to tara giile ge buɣela nɛreba suure. Hala wa ase’a dela bem?
11. Wuu Kolose 3:12 la 1 Peter 3:8 n pa’alɛ se’em la, to nari ti to tara la bem hala ta’an buɣela nɛreba suure?
11 Bem n wan soŋɛ tɔ ti to tara nɔŋerɛ ge me ‘kɔ’ɔn buɣela taaba suure’ saŋa woo? To ta’an tara halese’a n de wuu giile, itisoŋɔ ge me nɔŋɛ taaba wuu suurɔ la. (Kaalɛ Kolose 3:12; 1 Peter 3:8.) Hala ana wa wan soŋɛ to la wani? To san tara giile bɔ’ɔra to mabiisi ge fabela ba yele, to wan bɔta ti to buɣelɛ ba suure se’em ma’a ti daaŋɔ paɛ ba. Yezu yuun yeti, ‘Ya nɔya tɔɣeri la sɛla ti ya puti’ira ti’isa. Nɛresoŋɔ putɛsonɛ n basɛ ti a tɔɣera yetɔɣesomɔ.’ (Mt. 12:34, 35) La yele pakɛ mɛ ti to buɣela mabiisi suya se’ere n sɔi la bala n pa’alɛ ti to nɔŋɛ ba.
TO WAN EŊƐ LA BEM TA’AN TARA NƆŊERƐ PAA BƆ’ƆRA TAABA?
12. (a) Beni n sɔi ti la nara ti to bisa tomea soŋa? (b) To wan geele la bem sokere?
12 To za’a boti la to ‘kɔ’ɔn nɔŋɛ taaba.’ (1 Yo. 4:7) Ge la yele pakɛ mɛ ti to tɛra ti Yezu yuun kaɣɛ tɔ ti ‘nɛreba zo’e zo’e nɔŋerɛ wan ma’ɛ.’ (Mt. 24:12) Yezu yuun ka pa’alɛ ti a podɔleba la zo’e zo’e kan le tara nɔŋerɛ bɔ’ɔra taaba. Ge la nari ti to bisa tomea soŋa ti nɛresɛba n ka tari nɔŋerɛ tingɔŋɔ wa poan la da pɛregɛ tɔ ti to kan tara nɔŋerɛ bɔ’ɔra taaba. Basɛ ya ti to nyaa geele ninmɔ’ɔrɛ sokere wa: Beni n wan soŋɛ tɔ ti to baŋɛ ti to tari la nɔŋerɛ paa bɔ’ɔra to mabiisi la?
13. Beni n wan soŋɛ tɔ ti to baŋɛ nyaa to nɔŋerɛ la tari paŋa?
13 Yɛla n ni paa tɔ ti to eŋɛ se’em la ta’an soŋɛ tɔ ti to baŋɛ to nɔŋerɛ n tari paŋa se’em. (2 Ko. 8:8) Tuuntuna Peter yuun tɔɣɛ pa’alɛ yelese’ere poan ti to wan eŋɛ pa’alɛ ti to tari nɔŋerɛ. A yuun yeti: ‘Sɛla n gani za’a dela ya nɔŋɛ taaba. Se’ere n sɔi la, nɔŋerɛ zuo ti to dita sugeri bɔ’ɔra taaba yɛla zo’e zo’e poan.’ (1 Pe. 4:8) Ton ni eŋɛ sɛla se’em ma’a ti to mabiisi tue to bii eŋɛ sɛla ti la daam to la n wan pa’alɛ ti to nɔŋerɛ la tari paŋa.
14. Wuu 1 Peter 4:8 n pa’alɛ se’em la, nɔŋerɛ kuni taaba ti la nara ti to tara? Tɔɣɛ pa’alɛ.
14 Basɛ ya ti to ti’isɛ ya Peter yetɔɣum wa soŋa soŋa. A kaalegɔ zɛ’an 8 pɔsega bɔba la pa’ali ti to tara ‘nɔŋerɛ paa’ bɔ’ɔra taaba. Bala pa’ali ti to ‘ãregɛ tomea’ nɔŋɛ nɛreba. Kaalegɔ zɛ’an la le basɛ ti to baŋɛ ton wan eŋɛ sɛla to san nɔŋɛ nɛreba. To nɔŋerɛ la ni pĩ to mabiisi la be’em mɛ. To ta’an makɛ yeti: Teebule san kɔ̃ kɔ̃, to ta’an dekɛ fuo yɛregɛ pĩ ti nɛra kan nyɛta teebule la n kɔ̃ kɔ̃ se’em la. Bala mea nɔɔ ti to san tara nɔŋerɛ paa to ni yeen ka di la sugeri bo to mabia tuure ayina bii bayi ma’a ge to ni kɔ’ɔn di la sugeri bo a ‘be’em la za’a.’
15. To san tara nɔŋerɛ zo’e zo’e bɔ’ɔra to mabiisi to wan ta’an eŋɛ la bem? (Kolose 3:13)
15 To san tara nɔŋerɛ zo’e zo’e bɔ’ɔra to mabiisi to wan ta’an di sugeri bo ba hali la san puɣum kpe’em bo to. (Kaalɛ Kolose 3:13.) To san dita sugeri zo’e zo’e bɔ’ɔra to mabiisi, la pa’ali ti to tari la nɔŋerɛ bɔ’ɔra ba. La me wan basɛ ti Yehowa puurɛ pee. Bem leyɛ’ɛsa n wan basɛ ti to dita sugeri bɔ’ɔra to mabiisi tuure ge kan ita sunsɔa la ba tuure la?
Wuu to ni bɔta ti to tara fɔɔra soma ge dekɛ fɔɔra se’a n ka ani soŋa la basɛ la, bala mea nɔɔ ti to bɔta ti to tɛ̃ra to mabiisi la yelesoma ge dekɛ yelese’a n ka ani soŋa la basɛ (Bisɛ kaalegɔ zɛ’an 16 la 17)
16-17. Bem leyɛ’ɛsa n wan soŋɛ tɔ ti to tamɛ to mabiisi tuure? Bo makerɛ. (Bisɛ foote la.)
16 Bisa ho mabiisi la halesoma la ge daɣɛ ba halebe’ero la. Geele makerɛ wa bisɛ. Makɛ bisɛ ti hon la mabiisi n naɛ taaba dɛ’ɛna de’eŋo ti ya puurɛ pee ge yan ba’asɛ la ti ya nyɔkɛ foote. Hali ya nyɔɣɛ la fɔɔra ayi pa’asɛ daanse’ere ayima san ta sa’am zuo. Nananawa ya nyaa tari la fɔɔra atã ge foote la ayima poan ya nyɛ ti mabia ayima n zuŋe a nɛŋa. Ya wan eŋɛ foote kaŋa la wani? Ya wan saalum foote kaŋa la basɛ se’ere n sɔi la fɔɔra ayi la n gee la nɛra woo la’ari mɛ.
17 Basɛ ya ti to dekɛ ya fɔɔra wa makɛ la yelese’a ti to tɛ̃ra. Saŋa zo’e zo’e to ni tɛ̃ra la tomam la to mabiisi la n tari bɔnsoŋa se’em la. Ge daanse’ere dabesa aŋa poan ti mabia eŋɛ bii yele sɛla ti la daam tɔ. La wan nara ti to tɛ̃ra yele dena wa? To wan kɔ’ɔn tamɛ yele wa wuu ton saalum foote wa ayima se’em la? (Mag. 19:11; Ep. 4:32) To wan kɔ’ɔn tamɛ to mabia la tuure yele, sɛla n sɔi la to ti’iseri la a yelesoma zo’e zo’e ti tomam la eŋa tara bɔnsoŋa la taaba la. Yele aŋa n nari ti to tɛ̃ra ti la dɛna tuulum bɔ’ɔra tɔ.
SƐLA N SƆI TI NƆŊERƐ YELE PAKƐ ZINA BEERE WA
18. Nɔŋerɛ yelekpina ani ti to sɔsɛ ba yɛla zaseŋɔ wa poan?
18 Beni n sɔi ti to bɔta ti to tara nɔŋerɛ zo’e zo’e bɔ’ɔra taaba? Wuu ton zamesɛ baŋɛ se’em la, to san tara nɔŋerɛ bɔ’ɔra to mabiisi to tari la nɔŋerɛ bɔ’ɔra Yehowa. To wan eŋɛ la wani ta’an tara nɔŋerɛ bɔ’ɔra to mabiisi? Sore deyima dela to buɣela ba suure. To san tara giile bɔ’ɔra taaba to wan ‘kɔ’ɔn buɣela taaba suure.’ To wan eŋɛ la wani tara nɔŋerɛ zo’e zo’e bɔ’ɔra taaba? La dela to dita sugeri bɔ’ɔra to mabiisi tuure hali la san puɣum kpe’em bo to.
19. Beni n sɔi ti la yele pakɛ paa ti to tara nɔŋerɛ bɔ’ɔra taaba zina beere wa?
19 Beni n sɔi ti la yele pakɛ ti to tara nɔŋerɛ bɔ’ɔra taaba zina beere wa? Bisɛ Peter n tɔɣɛ sɛla. A yeti: ‘Sɛla woo pɔ̃ri la ba’asegɔ n bala. Deni zuo, tari ya nɔŋerɛ zo’e zo’e bɔ’ɔra taaba.’ (1 Pe. 4:7, 8) Tingɔŋɔ be’o wa ba’asegɔ n pɔ̃rɛ la, bem n wan ta’an paɛ tɔ? Yezu tɔɣɛ a podɔleba la yele yeti: ‘Nɛreba wan yaɛ ya mam yu’urɛ la zuo.’ (Mt. 24:9) La dela to tara nɔyinɛ ta’an ŋmibe yaarɛ wa poan. To san ita bala, to wan tara ‘nɔyinɛ n di mi’a,’ ana tapilapi la taaba ti Sitaana kan ta’an yelese to.—Kol. 3:14; Flp. 2:1, 2.
YUUNƐ 130 Be Forgiving (Dita Sugeri)
a Nananawa ti la yele pakɛ paa ti to tara nɔŋerɛ bɔ’ɔra to mabiisi. Beni n sɔi? Ge to wan eŋɛ la wani ta’an tara nɔŋerɛ zo’e zo’e bɔ’ɔra to mabiisi?