MARCH 9-15, 2026
YUUNƐ 45 The Meditation of My Heart (Mam N Ti’iseri Sɛla N Suuren)
Yehowa Wan Soŋɛ Hɔ Ho Giila San Kɔ’ɔsɛ
“Behɛ ya mam kɔ’ɔn ka tara popeelom se’em!”—AROM 7:24.
YELEKPINE
To wan zamesɛ baŋɛ sɛla n wan soŋɛ tɔ to giila san kɔ’ɔsɛ.
1-2. La yuun ni ana tuntuna Paul la wani saŋa ase’a ge to wan eŋɛ la wani to giila san kɔ’ɔsɛ? (Arom 7:21-24)
HO SAN ti’isa tuntuna Paul yele, hon ni tiɛ la bem? Daanse’ere ho tɛ̃ri ti a yuun mɔɔli la tisi zo’e zo’e poan, gulesɛ Baabule gɔnɔ zo’e zo’e ge me yuun mina pa’alegɔ. La niɛ peelumi ti a yuun tari la sukpe’ene la sakerɛ. Ge saŋa ase’a, Paul suure yuun ni sa’am mɛ ti a giila kɔ’ɔsɛ. Yelese’a n yuun paɛ Paul la me paari tomam mɛ.
2 Kaalɛ Arom 7:21-24. Paul n yuun gulesɛ gɔŋɔ bo Aromdoma la, a yuun yele ba, lan ani en se’em. Yelese’a n yuun paɛ en la me paari to zo’e zo’e mɛ. Paul yuun dela Kristabia n tari sakerɛ ge me nana Naayinɛ. Ge eŋa n yuun ka di mi’a la zuo, a yuun ni tiregɛ mɛ ti a ita sɛla ti Naayinɛ bɔta. Leyɛ’ɛsa, a san tiɛ eŋa n yuun iti yelese’a ge nyaa ta dɛna Kristabia la, a suure n ni sa’am. Saŋa ase’a me a suure n yuun ni sa’am se’ere n sɔi la, sɛla n yuun daani en ge ka basera.
3. To wan sɔsɛ la bem zaseŋɔ wa poan? (Bisɛ “Yelebire Vuurɛ.”)
3 La boi bim ti saŋa ase’a Paul giila yuun ni kɔ’ɔsɛ mɛ ge a yuun tiregɛ mɛ ka ba’ɛ ti’isa yelese’a n wan basɛ ti a giila kɔ’ɔsɛ.a Zaseŋɔ wa poan, to wan sɔsɛ soke ana wa: Beni n basɛ ti Paul yuun “ka tara popeelom” saŋa ase’a? A yuun eŋɛ la wani ka basɛ ti a giila kɔ’ɔsɛ? Tomam me wan ta’an eŋɛ la bem to giila san kɔ’ɔsɛ?
BEM N YUUN BASƐ TI PAUL GIILA KƆ’ƆSƐ?
4. Bem n yuun basɛ ti Paul giila kɔ’ɔsɛ?
4 Yelese’a ti a tabelɛ tum. Paul n yuun nan ka de Kristabia ge ti ba yi’ira en Saul la, a yuun tuni la tunfɛ’ɛsa zo’e zo’e. Makerɛ, a yuun boi bim mɛ se’em ma’a ti ba ku Steven la. A me yuun ti’isɛ ti ban eŋɛ sɛla la kɔ’ɔn nara mɛ. (Tm. 7:58; 8:1) Leyɛ’ɛsa, Saul yuun mɛleseri la Kristakɔma ge me vɛɣena ba.—Tm. 8:3; 26:9-11.
5. La yuun ani Paul la wani la yelese’a ti a tabelɛ tum la?
5 Tuntuna Paul n yuun ta dɛna Kristabia la, a suure yuun sa’am mɛ la eŋa n yuun tabelɛ tum yelese’a la. Hali eŋa n yuun de Kristabia la, la yuun kelum daana en mɛ, la eŋa n tabelɛ tum tunfɛ̃’ɛsa la. Makerɛ, eŋa n yuun gulesɛ gɔŋɔ bo Kristakɔma n boi Korint yuun 55 Y.B. la, a yuun yeti: “N pon ka nare ne te n de’a Yesu tontoneba la ayema. Se’ere n sɔe la, la dela mam n daa namehɛ lagaŋseto n dole Yesu sore la.” (1 Ko. 15:9) Yuuma anuu pooren ti a yuun gulesɛ gɔŋɔ bo Epesusdoma la, a yuun tɔɣɛ amea yele ti, “Yenɛ nɛresɛba woo n pɔ’ɛ la, mam me n le sahɛ pɔ’ɛ bama me poan.” (Ep. 3:8) Paul n yuun gulesɛ gɔŋɔ bo Timoti la, a yuun yeti, eŋa tabelɛ dɛna la ‘se’em n tɔɣeri yetɔɣebe’ero ge namesa nɛreba ge toora ba.’ (1 Tim. 1:13) Yeen ti’isɛ bisɛ lan yuun wan ana Paul se’em a san ni keŋɛ ta kaɛ tansuga la ge nyɛ sɛba ti a yuun ni mɛlesa la bii ba yidoma!
6. Bem n yuun le basɛ ti la wuna Paul? (Bisɛ tiŋanɔɔrɛ yelesum la.)
6 Sɛla n yuun daani en. Paul yuun dekɛ yelese’ere n daani en la makɛ la “gɔn’an” n vɛɣeseri en. (2 Ko. 12:7) Paul yuun ka purɛ yele la wana mɔpi ge eŋa n tɔɣɛ se’em la pa’alɛ ti la ta’an dɛna inganɛ poan yele, putɛyiila bii sɛla n basɛ ti la wuna en.b
7. La yuun ani Paul la wani la a tuure yɛla la? (Arom 7:18, 19)
7 A tuure yɛla. Paul suure yuun sa’am mɛ la a tuure yɛla la. A me yuun kɔ’ɔn tiregera mɛ ti a eŋɛ teere. (Kaalɛ Arom 7:18, 19.) Ge a yeti saŋa ase’a eŋa ni ka ta’an ita eŋa n boti a eŋɛ sɛla la ge ti saŋa ase’a me a ni tum la sɛla n ka nari. A yeti eŋa yuun kɔ’ɔn tiregera mɛ ti a tum sɛla n ani soŋa ge daɣɛ eŋa mea n boti sɛla. (1 Ko. 9:27) Ge la bala za’a a yuun kelum tuura mɛ. Yeen ti’isɛ bisɛ a giila n yuun wan kɔ’ɔsɛ se’em la eŋa yuun tɔɣɛ bii eŋɛ yelese’a ti a tiregera ti a basɛ la!
PAUL YUUN NI EŊƐ LA WANI A GIILA SAN KƆ’ƆSƐ?
8. Paul yuun eŋɛ la bem ti la soŋɛ en ti a tara halesonɛ?
8 Paul yuun ti’isɛ taɣesɛ baŋɛ Naayinɛ vo’osum la n wan ta’an soŋɛ Kristakɔma se’em ti ba kan ti’isa kunkoma’asum be’ero yɛla. (Arom 8:13; Ga. 5:16, 17) Paul yuun basɛ ti la niɛ peelumi putɛse’a la itiseko n ka nari ti Kristakɔma tara. (Ga. 5:19-21, 26) Nɔkpe’ene kai ti, Paul yuun ti’iseri la eŋa n wan eŋɛ se’em ta’an tara halesonɛ. A yuun zamesɛ la Baabule baŋɛ yelese’a n nari ti a tee. Bala la, to tari puti’irɛ ti Paul mea yuun dekɛ eŋa n ka’am Kristakɔma se’em la tum tuuma mɛ.
9-10. Bem n yuun ni soŋɛ Paul a giila san kɔ’ɔsɛ? (Epesus 1:7) (Bisɛ foote la.)
9 La boi bim ti saŋa ase’a Paul giila yuun ni kɔ’ɔsɛ mɛ ge yɛla zo’e zo’e n yuun ni basɛ ti a tara pupeelum. Makerɛ, a puurɛ yuun ni pee mɛ a san wum mabiisi la n muuri se’em tansuga la woo poan la. (2 Ko. 7:6, 7) Eŋa n yuun nyɔɣɛ mabiisi la zɔtɔ la n yuun basɛ ti a puurɛ pee. (2 Tim. 1:4) A yuun mi ti a iti la sɛla ti Yehowa puurɛ pɛɛra. Sira, Paul yuun tari la pupeelum sɛla n sɔi la a yuun pu’useri Naayinɛ la “yelemɛŋɛrɛ.” (2 Tim. 1:3) Hali ban yuun paɣɛ Paul Arom tiŋa la, a yuun yele Kristakɔma la ti ba “tara popeelom daarɛ woo [ba] bɔŋa poan to daana Yesu sore dɔlɔga poan.” (Flp. 4:4) Eŋa n yele sɛla wa pa’alɛ ti a giila yuun ka kɔ’ɔsɛ. La niɛ peelumi ti, Paul puti’irɛ san ta lɛbera yelese’a n wan basɛ ti a giila kɔ’ɔsɛ, a ni eŋɛ la kalam ti’isa yelese’a n wan basɛ ti a tara pupeelum.
10 Sɛla n yuun le soŋɛ Paul ti a tara pupeelum dela lua bunɔ la. A yuun tɛ̃ri ti Yehowa n nɔŋɛ en la zuo ti a dekɛ lua bunɔ la bo en. (Ga. 2:20; kaalɛ Epesus 1:7.) Bala la, a yuun mi ti Yehowa di sugeri bo en doose la Yezu Krista poan. (Arom 7:24, 25) Hali Paul n yuun tabelɛ tum tunfɛ̃’ɛsa ge me tuura la, a yuun kelum pu’usa Naayinɛ mɛ la pupeelum.—Heb. 9:12-14.
11. Beni n sɔi ti Paul yele la kpɛmesa to giila?
11 Wuu Paul la, to ta’an ti’isa ti la nari ti to tiregɛ ge da eŋɛ sɛla bii yele sɛla n wan basɛ ti Yehowa suure sa’am. Saŋa ase’a to suure ta’an sa’am ti to ti’isa ti to kan nyaŋɛ eŋɛ sɛla pee Yehowa puurɛ. Mabipɔka n de yuun 20 la sɛla ti a yu’urɛ dɛna Elizac tɔɣɛ pa’alɛ lan ani en se’em. A yeti: “La dela giilekpeŋere yele bɔ’ɔra mam, mam san ti’isa Paul yele la. Mam puurɛ pee mɛ la mam baŋɛ ti Paul me yuun nari ti a eŋɛ teere wuu mam la. Bala basɛ ti to baŋɛ ti Yehowa mi yelese’a n paari a nɛreba.” To wan ta’an tara pupeelum pu’usa Yehowa hali to giila san kɔ’ɔsɛ saŋa ase’a.
TO WAN EŊƐ LA WANI TO GIILA SAN KƆ’ƆSƐ?
12. La nari ti to kɔ’ɔn ita la bem ta’an tara pupeelum?
12 Ita yelese’a n wan basɛ ti ho ana du’a du’a la Yehowa. Ti’isɛ yele wa bisɛ: To wan tara imma’asum to san dita dinɔ’ɔma, kpɛmesa to giila ge gisa soŋa. Bala mea nɔɔ ti to giila wan kpeŋe to san kaala Baabule la daarewoo, mɔɔla yelesoma la, maasena kena zamesegɔ ge me bɔ’ɔra lebesego. To san kɔ’ɔn ita yele ana, la wan soŋɛ tɔ ti to ti’isa yelesoma ge daɣɛ yelese’a n wan kɔ’ɔsɛ to giila. Bala wan basɛ ti to tara pupeelum zo’e zo’e.—Arom 12:11, 12.
13-14. Kristakɔma basɛba nyɛ nyuurɔ la wani la ban iti yelese’a n wan basɛ ti ba ana du’a du’a la Yehowa la?
13 Geele John yele la bisɛ. A yuun dela yuun 39 ge baŋɛ ti a tari la ɔberega bã’a. Yia la, dabeem n yuun tari en ti a fabela. La yuun dela pakerɛ bɔ’ɔra en la eŋa n ka kuregɛ ge ti bãkaŋa tara en la. Sankaŋa ti a tari la dayua n de yuuma atã. Bem n soŋɛ John ti a ka ba’ɛ fabela? A yeti, “La boi bim ti tɔregɔ n yuun paɛ mam ge mam yuun ni ŋmibe mɛ ti mam la n deodoma kena zamesegɔ, na’am mɔɔlegɔ ge me ita deodoma pu’usegɔ bakwai woo. La yuun kpe’em bo to ge to yuun iti yele ana mɛ.” John le yeti: “Yeletooro san paɛ tɔ, to suure ta’an sa’am. Ge la ni ka yue ti Yehowa bo to paŋa ti la pa’alɛ eŋa n nɔŋɛ to se’em. Yehowa wan basɛ ti ho tara paŋa wuu eŋa n soŋɛ mam se’em la.”
14 Eliza ti to puɣum tɔɣɛ a yele la yeti: “Mam n keni zamesegɔ ge me ita n mea zamesegɔ la, mam baŋɛ ti Yehowa keleseri mam mɛ ge me nɔŋɛ mam. Bala basɛ ti mam puurɛ n ni pee.” Nolan n de gingilega kaarɛ bisegadaana Africa tiŋa tɔɣɛ eŋa la a pɔɣa Diane yele yeti: “Hali to giila san kɔ’ɔsɛ, to ni kelum ita la yelese’a n wan basɛ ti to ana du’a du’a la Yehowa. Yehowa basɛ ti to baŋɛ ti a soŋeri to mɛ ti to ta’an tara putɛsonɛ. To ni tɛ̃ra ti Yehowa wan soŋɛ tɔ ge kã bo to. La boi bim ti to ka mi eŋa n wan eŋɛ bala se’em ge to tari puti’irɛ ti a wan kã bo to.”
15. To wan eŋɛ la bem to giila san kɔ’ɔsɛ? Bo makerɛ.
15 To giila san kɔ’ɔsɛ, yɛla ase’a n boi ti la nara ti to ita. Makɛ bisɛ ti ho poore n duni. Ho san kpɛmesa ho giila la ta’an soŋɛ hɔ ge ho san bɔta ti ho poore duŋa la basɛ, la nari ti ho le ita yɛla ase’a. Ho san bɔta ho baŋɛ sɛla n ta’asɛ, la nari ti ho eŋɛ viisegɔ bii ho tɔɣɛ bo dɔgeta. Bala mea nɔɔ, la nari ti to viisɛ Baabule la, la to gɔnɔ la poan ge me tɔɣɛ bo mabiisi n kumesɛ ta’an baŋɛ to wan eŋɛ se’em ti to giila kan le kɔ’ɔsɛ. Yɛla ase’a boi n wan ta’an le soŋɛ tɔ.
16. Bem n wan soŋɛ hɔ ti ho ta’an baŋɛ sɛla n ta’asɛ ti putɛyiila tara hɔ? (Yooma 139:1-4, 23, 24)
16 Zusɛ Yehowa ti a soŋɛ hɔ ti ho baŋɛ yelese’a n pakɛ hɔ. Naba David yuun mi ti Yehowa mi en mɛ soŋa soŋa. David yuun zusɛ Yehowa ti a soŋɛ en ti a ta’an bɔkɛ sɛla n ta’asɛ a putɛyiila la. (Kaalɛ Yooma 139:1-4, 23, 24.) Hon me ta’an zusɛ Yehowa ti a soŋɛ hɔ ti ho bɔkɛ sɛla n ta’asɛ ho putɛyiila la ge bisɛ hon wan eŋɛ se’em ti la ana ho mama. Ho ta’an le soke homea yeti: ‘Bem n ta’asɛ mam putɛyiila la? Mam ni ti’isa la bem yele ti putɛyiila tara mam? Mam puti’irɛ ni kɔ’ɔn bɔna la yelese’a n kɔ’ɔseri giila poan bii mam ni zaɣesɛ a mɛ?’
17. Bem yɛla ti ho wan ta’an loe zamesa ti ho giila kpeŋe? (Bisɛ foote la.)
17 Zamesa yelese’a n wan soŋɛ hɔ, ho bɔŋa la poan. La ani soŋa ti saŋa ase’a ho ni loe Yehowa hala la ayima zamesɛ ti la kpemese ho giila. Makerɛ, tuntuna Paul yuun nyɛ la nyuurɔ zo’e zo’e la eŋa n yuun ti’iseri taɣesa lua bunɔ la, la Yehowa n diti sugeri bɔ’ɔra to se’em la. Ho me ta’an eŋɛ bala. Dekɛ Yehowa Sɛɛradoma Viisegɔ Gɔŋɔ, Watch Tower Publications Index, bii to tigere la gɔnseto n boi ho yetɔɣum poan la viisɛ yɛla n de wuu Naayinɛ nimbɔzore, sugeri dia la yelemɛŋɛrɛ nɔŋerɛ. Ho san viisɛ baŋɛ yelese’a n wan soŋɛ hɔ, gulesɛ ba biŋe. Nyaa dekɛ ba biŋe zɛsɛka ti ho wan nyɛta ti ho giila san ta le kɔ’ɔsɛ ti ho zamesɛ a. To san kaalɛ Baabule kaalegɔ zɛ’ɛsi la n boi gɔnɔ la poan la, la wan soŋɛ tɔ ti to bɔkɛ to wan tɔɣesa Yehowa se’em. To me wan le baŋɛ yelese’a ti a pa’ala to la n tari nyuurɔ bɔ’ɔra to se’em.—Flp. 4:8.
18. Mabiisi basɛba zameseri la bem yɛla ti la soŋera ba?
18 Eliza ti to puɣum tɔɣɛ a yele la yuun zamesɛ la Yob yele la. A yeti: “Mam yele la ani wuu Yob yele la. Yeledaaŋɔ n yuun kɔ’ɔn paara en taɣela taaba. Ge yeletooro n yuun paari Yob la, a yuun dekɛ amea delum la Yehowa hali la eŋa n yuun ka mi sɛla n sɔi ti yele aŋa paara en la.” (Yob 42:1-6) Diane ti to puɣum tɔɣɛ a yele la yeti: “Mam la mam sira tari la Draw Close to Jehovah gɔŋɔ la ita zamesegɔ. To puurɛ n pee la ton baŋɛ ti Yehowa soŋeri to mɛ ti to tɔɣesa en la. To giila san kɔ’ɔsɛ la to tuure yɛla la, to ni tɛ̃ra ti Yehowa n pa’ali tɔ ge me soŋera tɔ ti to dɛna nɛresondoma. Bala basɛ ti to ana la du’a du’a la en.”—Isa. 64:8.
TO TARA SAKERƐ TI YEHOWA WAN SOŊƐ TƆ GE KÃ BO TO
19. Bem yeledaaŋɔ n wan ta’an kelum paɛ tɔ ge to tari suure lua la bem poan?
19 To san puɣum dekɛ ka’aŋɔ se’a woo n boi zaseŋɔ wa poan tum tuuma, to giila ta’an kelum kɔ’ɔsɛ bii putɛyiila tara tɔ. Dabesa ase’a to giila ta’an ni kɔ’ɔsɛ mɛ! Ge Yehowa wan soŋɛ tɔ ti to kan ba’ɛ ti’isa putɛyiila yɛla zɔ’ɔra. To tari suure lua ti to wan tara vom somɔ la pupeelum se’ere n sɔi la, to tari la bɔnsoŋa la Yehowa ge me mina ti to iti la sɛla n basɛ ti a puurɛ pɛɛra.
20. Hon kɔ’ɛ ho puti’irɛ ti ho eŋɛ la bem?
20 Basɛ ya ti to kɔ’ɔn tiregɛ ge da basɛ ti to yeledaaŋɔ, yelese’a n tabelɛ paɛ tɔ, la tomea tuure yɛla sa’am to pupeelum la. To giila san kɔ’ɔsɛ, Yehowa wan soŋɛ tɔ ti la ana to mama. (Ym. 143:10) To mi ti tinpaalega la poan, sɛla woo ti to wan ta ti’isa wan basɛ ti to tara pupeelum. Sankaŋa poan, to kan le tara putɛyiila ge to wan tara la pupeelum pu’usa Yehowa daarewoo!
YUUNƐ 34 Walking in Integrity (Tara Birikinte)
a YELEBIRE VUURƐ: Zaseŋɔ wa poan yelesum la n de “giila kɔ’ɔsɛ” la pa’alɛ la nɛresɛba ti saŋa ase’a ba suure ni sa’am ge ti putɛyiila tara ba. La daɣɛ la nɛresɛba ti puti’ira bã’a tara ba ti la nara ti ba keŋɛ ta nyɛ dɔgeta la.
b Paul gulesegɔ la basɛ ti to baŋɛ ti sɛla n yuun eŋɛ a nini. Bala yuun basɛ ti la kpe’em bo en ti a ka ta’an gulesa gɔnɔ ge tuna a na’am mɔɔlegɔ tuuma la soŋa. (Ga. 4:15; 6:11) Bii la yuun ta’an daana Paul la pumpɔreŋɔ pa’alegɔdoma n yuun tɔɣeri ge ita en se’em la. (2 Ko. 10:10; 11:5, 13) La boi bim ti to ka mi yelese’ere wana mɔpi n yuun daani Paul ge to mi ti a suure n yuun ni sa’am saŋa ase’a.
c Ba tee yu’ura ase’a mɛ.