“Indi Bala Bangod Kilala Niya Ako?”

1, 2. Ngaa indi maalamon ang pagpatindog ni Jehoiakim sing balay?

NAGAPATINDOG si Hari Jehoiakim sing balay, kag matahom ini katama. Nagaplano sia nga maghimo sing maligwa nga mga kuarto sa duha ka panalgan sini. Makalapos ang silak sang adlaw sa malapad nga mga bintana, subong man ang mabugnaw nga hangin para mangin komportable ang hari kag ang iya pamilya. Butangan ini sing dibisyon nga mahumot nga sedro gikan sa Lebanon. Patahumon pa gid ini sang isa ka pula nga pintura nga halin sa iban nga pungsod. Ini nga pintura ginahandum gid sang mga dungganon kag gamhanan nga mga tawo sa iban nga pungsod.—Jer. 22:13, 14.

² Daku ang bili sini nga proyekto. Sa sina man nga tion, halos naubos ang pundo bangod sang ginagasto sa pagdepensa sa pungsod kag sa buhis sa Egipto. (2 Hari 23:33-35) Pero may paagi si Jehoiakim para mapatindog ang iya bag-o nga balay. Wala niya ginbayaran ang mga trabahador! Daw ulipon ang pagkabig niya sa ila, ginapatrabaho sila bilang suporta kuno sa iya pagkahari.

3. Ano ang kinatuhayan nanday Jehoiakim kag sang iya amay, kag ngaa?

³ Paagi kay Jeremias, ginpakamalaut sang Dios si Jehoiakim sa iya kakagod.a Ginpahanumdom niya sa hari ang kaayo kag kaalwan sang iya amay nga si Hari Josias sa mga trabahador kag mga imol. Ginpangapinan pa gani ni Josias ang ila kaso sa korte. Bilang pahanumdom kay Jehoiakim sa konsiderasyon ni Josias sa mga kubos, namangkot si Jehova: “Indi bala bangod kilala niya ako?”—Basaha ang Jeremias 22:15, 16.

4. Ngaa importante nga makilala mo si Jehova?

⁴ Labi nga nagalain ang kalibutan ni Satanas, amo nga kinahanglan naton ang bulig kag proteksion ni Jehova sa mga nakakilala sing maayo sa iya. Gani dapat kita mangin suod pa gid sa Dios. Dapat man naton ilugon ang iya maayo nga mga kinaiya para magmadinalag-on ang aton pagbantala. Pero mahimo ka mamangkot, ‘Paano makilala sang isa ka Cristiano si Jehova pareho sang ginhimo ni Hari Josias?’

ANO ANG BUOT SILINGON SANG PAGKILALA SA DIOS?

5, 6. (a) Ano ang impluwensia sang maayo nga amay sa iya kabataan? (b) Indi pareho kay Jehoiakim, ano dapat ang aton reaksion sang nahibaluan naton ang mga dalanon ni Jehova?

⁵ Hunahunaa kon paano maimpluwensiahan sang maayo nga amay ang iya kabataan. Halimbawa, kon makita nila nga nagabulig sia sa mga nagakinahanglan, mapahulag man sila nga mangin maalwan. Kon makita nila nga ginahigugma kag ginatahod sang ila amay ang ila iloy, pakitaan man nila sing konsiderasyon ang tuhay nga sekso. Nakahibalo sila nga makatarunganon kag bunayag ang ila amay parte sa kuarta, gani ilugon man nila ini. Huo, gusto man nila ilugon ang ginahimo kag batasan sang ila amay sa ila pagdaku.

⁶ Sing kaanggid, ang Cristiano nga nakakilala kay Jehova pareho ni Josias wala lamang nagabaton nga Sia ang Soberano sa bug-os uniberso. Paagi sa pagbasa sing Biblia, mahibaluan sang isa ka Cristiano kon paano ginapakig-angutan sang Dios ang iban, kag gusto niya ilugon ang iya Amay sa langit. Kada adlaw, samtang ginapamalandungan niya ang mga gusto kag indi gusto sang Dios, nagadalom ang iya gugma kay Jehova. Sa kabaliskaran, ang tawo nga wala nagasunod sa kasuguan kag pahanumdom sang Dios nagasikway sang Iya panuytoy kag wala nakakilala sa matuod nga Dios. Kaanggid sia kay Jehoiakim, nga nagsunog sang pulong ni Jehova nga ginpahayag paagi kay Jeremias.—Basaha ang Jeremias 36:21-24.

7. Ngaa dapat mo makilala si Jehova pareho sang ginhimo ni Hari Josias?

⁷ Ang kadalag-an sang aton sagrado nga pag-alagad kag paglaum nga mabuhi sa bag-o nga kalibutan nasandig sa aton bug-os nga pagkilala kay Jehova. (Jer. 9:24) Binagbinagon naton ang pila sa mga kinaiya sang Dios nga ginpahayag sa sinulatan ni Jeremias. Samtang ginabinagbinag naton ang personalidad sang Dios, mangita sing paagi nga makilala mo sia kag mailog pareho sang ginhimo ni Hari Josias.

“ANG IYA GUGMA WALA SING KATAPUSAN!”

8. Paano ginapakita ang kinaiya nga ginlaragway sang Hebreo nga tinaga nga che’sedh?

⁸ Ang personalidad sang Dios nga ginatawag sa Hebreo nga che’sedh nagakahulugan sing “mainunungon nga gugma.” Ining Hebreo nga tinaga wala sing katumbas sa madamo nga lenguahe. Gani sa iban nga teksto ginbadbad ini nga “gugma” kag “kaayo.”b Suno sa isa ka diksionaryo sang Biblia, ining Hebreong tinaga kombinasyon sang kabakod, kalig-on, kag gugma. Nagsiling ini: “Ang tinaga nga kulang bisan isa sa sining tatlo, indi na amo ang sibu nga kahulugan.” Gani ang isa nga may mainunungon nga gugma indi lang kay mabuot nga tawo. May tudok sia nga kabalaka kag nagatinguha nga mahatag ang kinahanglanon sang iban, ilabi na ang ila espirituwal nga mga kinahanglanon sa iya bug-os nga masarangan. Ginahimo niya ini bangod gusto niya nga mapahamut-an ang Labing Gamhanan nga Dios.

9. Ano ang ginpamatud-an sang pagpakig-angot ni Jehova sa Israel?

⁹ Ang pinakamaayo nga paagi para mahangpan ang bug-os nga kahulugan sang che’sedh amo ang pagtuon sa pagpakig-angot sang Dios sa iya matuod nga mga sumilimba. Ginproteksionan kag ginpakaon ni Jehova ang mga Israelinhon sa sulod sang 40 ka tuig sa kahanayakan. Sa Ginsaad nga Duta, nagtangdo Sia sing mga hukom para luwason ang iya katawhan sa ila mga kaaway kag pabalikon sa matuod nga pagsimba. Bangod nag-unong si Jehova sa ila sa maayo kag mabudlay nga panahon sa sulod sang mga siglo, ginsilingan niya ang pungsod: “Ang akon gugma sa imo wala sing katapusan. Gani sa akon kaayo, ginpapalapit ko ikaw sa akon.”—Jer. 31:3.c

10. Subong makita naton sa eksperiensia sang mga Judiyo sa Babilonia, paano nagpakita sing mainunungon nga gugma si Jehova sa iya pagpamati sa mga pangamuyo?

¹⁰ Sa karon, makabenepisyo man ang mga sumilimba sang Dios sa kaayo nga iya ginpakita bangod sang gugma, ukon mainunungon nga gugma. Halimbawa, binagbinaga ang pangamuyo. Ginapamatian ni Jehova ang tanan nga sinsero nga pangamuyo, pero ginahatagan niya sing pinasahi nga atension ang pangamuyo sang iya dedikado nga mga alagad. Bisan pa tinuig na kita nga nagapangamuyo parte sa aton nagabalikbalik nga problema, wala sia ginatak-an sa pagpamati sa aton. Isa ka bes, paagi kay Jeremias nagpadala si Jehova sing mensahe sa grupo sang mga Judiyo nga ginbihag sa Babilonia. Sobra 800 kilometros ang kalayuon nila sa templo, malayo sa ila pamilya kag mga abyan sa Juda. Pero, ginpamatian gihapon ni Jehova ang ila pangabay nga kahamut-an sila kag ang ila pagdayaw bisan pa malayo sila sa templo. Dumduma ang lugpay sa mga Judiyo sang nabatian nila ang pulong sang Dios nga narekord sa Jeremias 29:10-12. (Basaha.) Maaplikar man ini nga mga pinamulong sa imo kag sa imo sinsero nga pangamuyo.

11, 12. (a) Ano ang himuon ni Jehova sa katawhan sa Jerusalem? (b) Ano nga bulig ang mabaton sang mga gindisiplina?

¹¹ Ang isa pa ka pamatuod sang mainunungon nga gugma ni Jehova amo ang iya positibo nga panimuot. Sang madali na lang laglagon ang Jerusalem, nagarebelde gihapon ang pumuluyo sini, nga sa pagkamatuod pagrebelde batok sa Dios. Ano ang matabo sa ila? Mapatay bala sila sa gutom ukon sa kamot sang mga Babilonianhon? Posible man nga itapok sila sing madugay sa iban nga pungsod kag mapatay didto. Pero si Jehova may maayo nga ‘saad’ para sa mga naghinulsol kag nagbag-o. Nagsaad sia nga ‘dumdumon niya’ sila. “Ibalik” niya sila sa ila dutang natawhan gikan sa malayo nga Babilonia. (Jer. 27:22) Subong resulta, magasinggit sila: “Dayawa ninyo si Jehova sang mga kasuldadusan, kay maayo si Jehova; kay ang iya gugma wala sing katapusan!”—Jer. 33:10, 11.

¹² Bangod sang mainunungon nga gugma ni Jehova, Tuburan sia sang pagpalig-on para sa mga daw wala na sing paglaum. May pila nga gindisiplina sing nagakaigo kag indi na katapo sang kongregasyon. Mahimo nga nakonsiensia gid sila kag nahuya magbalik sa kongregasyon. Basi ginahunahuna nila nga indi sila patawaron kag batunon ni Jehova. May “ginsaad” ang Labing Gamhanan nga Dios sa ila. Makabaton sila sing mainayuhon nga bulig para mabag-o ang ila panghunahuna kag mga buhat. Maaplikar man sa ila ang ginsambit sa nagligad nga parapo—“ibalik” sila ni Jehova sa tunga sang iya malipayon nga katawhan.—Jer. 31:18-20.

13. Ngaa dapat ka mapalig-on sang pagsakdag ni Jehova kay Jeremias?

¹³ Subong Dios sang mainunungon nga gugma, mainunungon man si Jehova sa iya matutom nga mga alagad. Sa sining katapusan nga mga adlaw sang kalibutan ni Satanas, may rason gid kita nga magsalig nga sakdagon kag amligan ni Jehova ang tanan nga nagauna sang iya Ginharian. Dumduma nga sa katapusan nga mga adlaw sang Jerusalem, nagsalig si Jeremias sa pag-aman ni Jehova sing pagkaon kag pangamlig. Wala gid sia ginpaslaw sang Dios. (Jer. 15:15; basaha ang Panalambiton 3:55-57.) Kon grabe gid ang pag-ipit sa imo, saligi nga ginadumdom ni Jehova ang imo pagkamainunungon. Bangod sang iya mainunungon nga gugma, sakdagon ka gid niya para indi ka “malaglag.”—Pan. 3:22.

“BUHI SI JEHOVA NGA DIOS SANG . . . HUSTISYA!”

14. Ano nga mga inhustisya ang maobserbahan mo subong?

¹⁴ May mga tawo nga napriso sing tinuig bisan pa wala sila sing sala. May ginpamatbatan ang korte sing kamatayon kag natukiban lang nga inosente ang tawo pagkatapos sang iya kamatayon. Sa iban nga pungsod, ang pila ka ginikanan nagbaligya sang ila kabataan subong ulipon para ibakal sing pagkaon sang pamilya. Ano ang batyagon mo kon mabalitaan mo ini nga mga inhustisya? Ano sa banta mo ang ginabatyag ni Jehova sa sini? Gin-athag sang Biblia nga gusto niya dulaon ang tanan nga kabangdanan sang pag-antos. Sia lamang ang makahimo sini. Gani masaligan gid sia sang mga pigado kag inosente nga nagaantos subong. Si Jehova, ang Dios sang hustisya, nagahimo sing tikang para luwason sila sa kalisdanan.—Jer. 23:5, 6.

15, 16. (a) Ano nga kamatuoran parte kay Jehova ang ginpadaku ni Jeremias? (b) Ngaa masaligan mo ang kasuguan kag mga saad sang Dios?

¹⁵ Sang panahon ni Jeremias, nahibaluan sang pila ang nagalabaw nga kinaiya nga hustisya sang Dios. Halimbawa, naghambal ang manalagna nga kon maghinulsol ang Israel, makasiling gid sila: “Buhi si Jehova nga Dios sang kamatuoran, hustisya kag pagkamatarong!” (Jer. 4:1, 2) Matuod ini bangod wala sa katuyuan ni Jehova ang inhustisya. Pero may mga pamatuod nga ginahigugma ni Jehova ang hustisya.

¹⁶ Ginatuman gid ni Jehova ang iya ginahambal. Indi sia pareho sa mga tawo nga wala nagatuman sang ila mga saad. Bisan gani ang kasuguan sa kinaugali nga iya ginhimo para sa aton kaayuhan wala man nagabag-o. (Jer. 31:35, 36) Masaligan man naton ang iya mga saad kag paghukom kay maayo gid ini sa tanan nga tion.—Basaha ang Panalambiton 3:37, 38.

17. (a) Ano ang ginahimo ni Jehova kon nagahukom? (b) Ngaa makasalig ka sa pagtatap sang mga gulang sa problema sa kongregasyon? (Tan-awa ang kahon nga “Nagahukom Sila Para kay Jehova,” sa ibabaw.)

¹⁷ Si Jehova wala nagatan-aw sa nagua nga panagway kon nagahukom. Ginatan-aw niya ang tanan nga detalye, pati ang mga motibo sang iya ginahukman. Ang mga doktor subong may moderno na nga mga aparato kag teknik para mausisa ang tagipusuon sang pasyente samtang nagapitik ini. Mausisa man nila ang mga batobato, nga amo ang nagasala sa dugo. Pero, sobra pa sa sini ang mahimo ni Jehova. Ginausisa niya ang malaragwayon nga tagipusuon kag ginahibalo ang mga motibo sang tawo kag ginausisa man niya ang malaragwayon nga batobato, nga amo ang matuod nga balatyagon sang tawo. Mahibaluan niya ang rason kon ngaa nabuhat sang tawo ang isa ka butang kag kon ano ang iya nabatyagan sa iya ginhimo. Kag wala naligban ang Dios sa kadamuon sang mga detalye nga makita niya. Nagalabaw sa pinakamaalam nga hukom nga tawo, ginagamit Niya sing husto ang tanan nga impormasyon kag sa balanse nga paagi para hukman kita sing nagakaigo.—Basaha ang Jeremias 12:1a; 20:12.

18, 19. Paano makaapektar sa aton ang paghibalo sang hustisya sang Dios?

¹⁸ May mabakod ka man nga rason sa pagsalig kay Jehova, bisan pa kon kaisa ginakonsiensia ka bangod sang imo mga sala sadto. Dumduma gid nga si Jehova indi isa ka hukom nga nagapangita lang sing rason para silutan ka, kundi maluluy-on sia nga Hukom kag gusto ka gid niya buligan. Kon ginakonsiensia ka bangod sang mga sala mo sadto ukon mga problema nga nagadalahig sa iban, pangabaya si Jehova nga ‘pangapinan ang imo kinamatarong’ ukon masumpong ang imo balatyagon para malimtan mo na ini.d Paagi sa bulig sang Dios, makita mo nga daku ang kapuslanan sang imo sagrado nga pag-alagad iya.—Basaha ang Panalambiton 3:58, 59.

¹⁹ Handum gid sang Dios sang himpit nga hustisya nga magpakita man sing hustisya ang mga luyag nga kahamut-an niya. (Jer. 7:5-7; 22:3) Ang pagbantala nga wala sing pili amo ang isa ka paagi para mapakita ang hustisya sang Dios. Kon mapisan ka sa pagduaw liwat kag pagdumala sing pagtuon, ginapakita mo ang mataas nga talaksan sang Dios sa hustisya sa mapuslanon nga paagi. Paano? Handum gid niya nga ang tanan nga tawo makakilala sa iya kag maluwas. (Pan. 3:25, 26) Daku gid nga pribilehiyo nga mangin masigkamanugpangabudlay sang Dios, nga nagapakita sang iya hustisya sa nagaluwas kabuhi nga hilikuton!

“INDI AKO MAGHINAKIT SA INYO TUBTOB SAN-O”

20. (a) Ano nga bahin sang pagpakig-angot sang Dios sa katawhan ang ginpadaku ni Jeremias? (b) Ano ang kahilabtanan sang ‘pagbag-o ni Jehova sang iya hunahuna’ sa iya sa pagpatawad? (Tan-awa ang kahon nga “Paano Ginbag-o ni Jehova ang Iya Hunahuna?”)

²⁰ Ginatamod sang madamo nga ang tulun-an sang Jeremias kag Panalambiton mga kapahayagan sang kalautan. Ginasikway sini nga pagtamod ang mahigugmaon nga pagpatawad ni Jehova sa iya katawhan, nga narekord sa sini nga mga tulun-an. Ginpalig-on niya ang mga Judiyo: “Bayai ninyo ang inyo malain nga dalanon. Bag-uha ninyo ang inyo mga dalanon kag mga ginahimo.” Ginpalig-on sila liwat ni Jeremias: “Bag-uha ninyo ang inyo mga dalanon kag ang inyo ginahimo, kag tumana ninyo si Jehova nga inyo Dios, agod bag-uhon ni Jehova ang iya hunahuna kag indi na niya pagdayunon ang kalaglagan nga ginsiling niya batok sa inyo.” (Jer. 18:11; 26:13) Sa karon, ginapatawad gihapon ni Jehova ang tanan nga nagahinulsol sing sinsero kag nagauntat sa ila malain nga binuhatan.

21. Ano ang ginahimo ni Jehova kon napatawad na niya ang isa?

²¹ Pero wala lang nagasiling si Jehova nga nagapatawad sia. Ginahimo gid niya ini. Gingamit ni Jehova si Jeremias sa pagpangabay: “Magbalik ka sa akon, rebelyuso nga Israel . . . Indi ako maakig sa inyo . . . Indi ako maghinakit sa inyo tubtob san-o.” (Jer. 3:12) Wala nagahinakit ang Dios sa mga tawo nga iya ginpatawad. Sa baylo, bisan pa nakasala sila, luyag ni Jehova nga mapasag-uli ang ila kaangtanan sa iya. Kon mahinulsulon gid ang nakasala kag nagapangayo sing kapatawaran sang Dios, ‘batunon sia liwat’ ni Jehova, kahamut-an kag pakamaayuhon. (Jer. 15:19) Ini nga pasalig nagapalig-on sa mga nagbiya sa matuod nga Dios nga magbalik sa iya. Indi ka bala mag-ugyon nga magasuod pa gid kita kay Jehova bangod sang iya pagkamapinatawaron?—Basaha ang Panalambiton 5:21.

22, 23. Sa pag-ilog kay Jehova parte sa pagkamapinatawaron, ano dapat ang imo tulumuron?

²² Kon nasaklaw ka sa ginsiling kag ginhimo sang iban, mailog mo bala si Jehova? Ginsilingan sang Dios ang mga Judiyo sang una nga ‘tinluan’ niya ang iya napatawad. (Basaha ang Jeremias 33:8.) Ginatinluan niya sila paagi sa indi pagdumdom sa sala sang mahinulsulon, nga nagahatag sing bag-ong panugod sa pag-alagad sa Iya. Siempre, ang pagpatawad sang Dios wala nagakahulugan nga natinluan na ang tawo gikan sa napanubli nga di-kahimpitan kag wala na sia sing sala. Pero may matun-an kita sa ginsiling sang Dios parte sa pagtinlo sa mga tawo. Panikasugan naton nga kalimtan ang kasaypanan ukon sala sang iban, buot silingon, tinluan naton ang aton pagtamod sa sina nga tawo. Paano?

²³ Handurawa nga ginregaluhan ka sing isa ka matahom nga yahong ukon plorera. Kon nahigkuan ini ukon namantsahan, ihaboy mo bala ini? Indi gid. Mahimo nga tinluan mo ini sing maayo kag kakason ang bisan ano nga higko ukon mantsa. Gusto mo makita ang katahom sang pagbadlak sini. Sing kaanggid, panikasugi man nga madula ang bisan anong aligutgot ukon kaakig sa mga kauturan nga nakasaklaw sa imo. Indi na pagdumduma ang ila masakit nga ginhambal ukon ginbuhat. Kon mahimo mo ini, gintinluan mo na ang imo pagtamod kag balatyagon sa imo ginpatawad. Kon natinluan na ang imo tagipusuon gikan sa negatibo nga pagtamod sa iya, mapasag-uli ang inyo suod nga pag-abyanay.

24, 25. Ano ang mga benepisyo kon kilalahon naton sing maayo si Jehova pareho sang ginhimo ni Hari Josias?

²⁴ Natun-an naton ang pila sa mga kinaiya kag pagpakig-angot ni Jehova kag labi nga nakilala naton sia. Nagapahulag ini sa aton nga simbahon sia sa husto nga paagi. Kon kilalahon naton si Jehova pareho sa ginhimo ni Hari Josias, mangin malipayon gid kita. Ang kalipay isa pa ka bahin sang personalidad sang Dios.

²⁵ Mangin maayo man ang aton kaangtanan sa iban kon kilalahon gid naton si Jehova. Paagi sa pagpakita sing mainunungon nga gugma, hustisya, kag pagkamapinatawaron kaangay ni Jehova, mangin suod kag mabakod ang aton pag-abyanay sa mga kauturan. Isa pa, mangin sangkol kita sa pagtudlo sa aton ginaduaw liwat kag ginadumalahan sing mainuswagon nga mga pagtuon sa Biblia. Mas mapahulag man ang mga interesado nga ilugon ang aton pagkabuhi. Gani, mas masangkapan pa gid kita sa pagbulig sa ila nga simbahon si Jehova kag maglakat sa “maayo nga dalan.”—Jer. 6:16.