‘Pagpangisda sing mga Tawo’ sa Belize

ANG Belize isa ka diutay nga pungsod sa dulunan sang sona tropiko nga nahamtang sa ulot sang Mex­i­co kag Gua­temala. Malayo sa baybayon, ang bulubughawon nga Caribeano may pugtakpugtak nga kabatuhan kag mga korales nga amo ang pinakamalawig nga pasil sa Nakatundan nga Hemisperio. Ang kalabanan nga duta sa higad sang baybayon mamala kag matapan. Apang pasulod sa bagatnan, ang Maya Moun­tains nagalab-ot sa altitud nga 1,120 metros. Ining madamo anay sing kakahuyan nga bulubakolod may mga pil-as, madalom nga mga suba, kag matahom nga mga busay.

Ang pungsod gin-istaran anay sang Maya, subong sang ginapakita sang madamong kagulub-an kag mga artifact. Sang katuigan 1600, gin-istaran ini sang mga pirata anay nga nagsaylo sa pagpang-utod sing troso kag kamagong. Sang ulihi, nangin kolonya ini sang Brit­ish Honduras. Nangin indepediente kag pungsod ini sang 1981.

Sa karon, ang Belize may populasyon nga mga 175,000. Salamo gid ini, nga ginahuman sang Afro-Belizeans (Creoles), Mestizos, Maya, Garinagus (Caribs), taga-Asia, taga-Europa, kag iban pa. Bangod sang Britaniko nga ginhalinan sang Belize, ang Ingles amo ang opisyal nga lengwahe, kag Espanyol ang ikaduha. Ang ­Creole ginapamulong man sing lapnag, subong man ang Maya, Garifuna, kag iban pa nga mga lengwahe.

Ang 280-kilometro kalawig nga pasil, nga may makagalanyat sing duag nga korales, kaangay sang kastilyo nga mga tore, kag mga kuweba, ginaistaran sang madamo nga sahi sang mga sapat sa dagat nga nagapahalipay sa mata kag gana. Ining mga palangisdaan amo ang pinakadaku nga kinaugali nga manggad sang pungsod. Subong man, upod sa iya madamo nga sahi sang tawo kag kultora, ang Belize napamatud-an nga isa ka mapatubason nga lugar nga ‘palangisdaan’ para sa nagabaton sang pangagda ni Jesus: “Sunod kamo sa akon, kag himuon ko kamo nga mga mangingisda sang mga tawo.”​—⁠Mateo 4:⁠19.

Nagsugod ang ‘Pagpangisda’

Sadto anay sang 1923 nga si ­James Gordon, isa ka Saksi nga ginbawtismuhan sang 1918 sa Jamai­ca, nagsaylo sa Belize. Ginsugdan niya nga iladlad ang iya pukut, kon hambalon pa, sa tunga sang iya mga kaingod sa sulod kag sa palibot sang minuro sang Bomba sa Belize District. Ang iya ‘kasangkapan sa pagpangisda’ naglakip sang daku katama nga kamagong nga baul nga nagaunod sing mga libro, nga ginabitbit sang isa ka kamot, kag sang iya ponograpo nga ginabitbit sang pihak nga kamot.

Sang mga 1931 si Frei­da John­son, isa ka bug-os tion nga ministro halin sa Texas, nagkari sa Belize samtang nagapamasyar sa pagbantala sang maayong balita sa mga pungsod sa Sentral Amerika. Sa sulod sang iya anum ka bulan nga pagtener, nasugilanon niya ang isa ka panadero nga nagahingalan kay Thad­dius Hodge­son, nga sang ulihi nagpakilala sang kamatuoran sa kaupod nga panadero, nga si Ar­thur Ran­dall. Ginpadayon ni Utod Hodge­son ang hilikuton tubtob sang nag-abot sang 1945 ang unang mga misyonero nga ginhanas sa Gilead, nga sanday ­Charles Heyen kag Elmer Ihring.

Sang masunod nga tuig, sang nagduaw si N. H. Knorr kag si F. W. Franz, presidente kag bise-presidente anay sang ­Watch Tow­er So­cie­ty, gintukod didto ang isa ka sanga talatapan. Kutob sadto ang “pukut” ginladlad sa tanan nga bahin sang Belize, kag ang hilikuton nag-uswag sing padayon. Ang kadamuon sang mga nagapakigbahin sa ‘pagpangida sing mga tawo’ naglab-ot sa kataason nga 844 sang 1989.

‘Pagladlad sang Pukut’ sa Luwas

Sa karon, ang Belize City kag iban pa nga mga banwa masunson nga ginatuptupan sang mga nagabantala sang maayong balita sang Ginharian, apang madamo sang malayo nga mga minuro kag mga pulo ang wala. Amo sina ang kahimtangan sang San Pedro, sa Ambergris Cay, sang nagligad nga mga tinuig.

Sa sulod sang madamo nga tinuig, ang lamang nga pagpakig-angot sang mga pumuluyo sang San Pablo sa kamatuoran amo kon ang mga Saksi halin sa mainland magaduaw sing makadali. Ang mga Saksi nagabilin sing literatura sa mga interesado, apang indi nila matatap ang interes bangod kinahanglan nga magbalik sila sa mainland. Sang ulihi, isa ka pamilya nga may apat ka katapo ang nagkari sa Belize agod mag-alagad sa kon diin mas daku ang kinahanglanon. Nagboluntaryo sila sa pagsaylo sa pulo bisan pa kinahanglan nga sila mag-istar sa isa ka behikulo sa paglingawlingaw tubtob nga makapatindog sila sing balay. Apang maayo ang “pangisda.” Nakasugod sila sing madamong pagtuon sa Biblia, kag karon may yara kapin sa 20 ka “mangingisda sang tawo” sa pulo. Sang Septiembre 1986, upod sa bulig sang mga Saksi halin sa bug-os nga pungsod, ginpatindog nila ang ila kaugalingon nga Kingdom Hall sa sulod sang isa lamang ka talipuspusan sang semana.

Ang teritoryo sang sanga nagalakip man sang madamong baw-ing nga mga minuro sang Maya sa nabagatnan nga Toledo District, diin ginapamulong ang Ketchi kag Maya Mopan nga mga lengwahe. Makaisa sa isa ka tuig, kon tig-ilinit nga ang mga suba kag mga bukid sarang matabok, isa ka grupo sang mga Saksi ang nagaduaw sa sining mga minuro. Ginasapnay ang tanan nila nga kinahanglanon sa ila likod, naglakat sila pakadto sa mga minuro, nagpanaksi sa mga pumuluyo, kag nagbalik agod duawon ang mga nagpakita sing interes.

Sa isa sinang tuigan nga ‘paglakbay’ sang 1968, ginduaw sang mga kauturan ang minuro sang Crique Sarco. Nakita sang isa ka bata nga babayi ang isa ka kopya sang libro nga Ang Kamatuoran nga Nagadul-ong sa Kabuhi nga Dayon, nga nawigit sing dihungod sang isa ka utod. Ginsugid niya ang masunod nga natabo.

“Hamili gid sa akon yadto nga libro, apang ginatan-aw ko lamang ang pila ka laragway, kag wala ko gid ini pagbasaha. Ang tuigan nga pagduaw sang mga kauturan sa akon amay nagpatudok sa akon hunahuna sang ngalan nga Jehova, kag nahibaluan ko nga may organisasyon Sia. Sang naghayskul ako sa banwa sang Punta Gorda, nag-utwas ang pamangkot sa klase sang isa ka adlaw: Ano ang ngalan sang Dios? Sang nagsabat ako, ‘Jehova,’ ginhatagan ako sing ‘gilayon nga pina’ (manubo nga marka kag silot, subong sang pagtinlo sang kasilyas). Nian ginpatawag ako sang pari kag ginsingganan nga indi ko na dapat paggamiton liwat ina nga ngalan kay kon padayunon ko pa mahimo ako mapahalin sa eskwelahan. Bangod sina boluntaryo ako nga naghalin sa eskwelahan kag wala na gid nagbalik.

“Ang akon masunod nga pagpakig-angot sa kamatuoran amo sang madamong tinuig sang ulihi sang minyo na ako kag nagaistar sa Corozal Town sa aminhan. Nakita ko ang isa ka panid sang papel nga ginalupad sang hangin, ginpudyot ko ini, kag natukiban ko nga panghapin ini sang polyeto nga Jehovah’s Witnesses and the Question of Blood. Ginsugiran ko ang isa ka abyan nga amo ini ang isa ka pagtuluohan sang mga Saksi nga indi ako ugyon. Nagsiling sia nga ayhan sa pila ka adlaw magaugyon ako sa ila. Sang masunod nga adlaw, isa ka utod nga lalaki ang nagduaw kag nagsiling nga nabalitaan niya nga interesado ako sa pagtuon sang Biblia upod sa mga Saksi ni Jehova. Bisan pa ginsingganan ko sia nga indi, ginpaathag niya sa akon nga indi gid man daku nga tion ang ginakinahanglan, gani ginbaton ko ini. Sa ulihi gid man, yadtong Kamatuoran nga libro nga ginatago ko sa sulod sang walo ka tuig nagamit!

“Sang ulihi, ang mga ginikanan kag mga utod sang akon bana nagpangabay sa iya nga pauntaton ako sa akon pagtuon. Nian nagsaylo kami sa malayo nga minuro, kag wala na ako sing pagpakig-angot sa mga Saksi. Sang ulihi, isa ka utod nga babayi ang nagduaw sa akon sa pamalaybalay nga pag-alagad, kag ginpadayon ko ang akon pagtuon. Ginhimo sang akon bana ang tanan nga masarangan niya agod untaton ang pagtuon. Nagapahubog sia, nagagahod, nagatabog sa akon sa balay, ukon nagapamahog nga mangerida. Apang nagtindog ako nga malig-on kag nagsalig sing bug-os kay Jehova sa pangamuyo. Sang nagligad nga duha ka tuig ginsabat ni Jehova ang akon mga pangamuyo nga labaw sang sa ginapaabot ko.

“Isa ka adlaw nagpauli ang akon bana nga puro pilas ang guya, kag nagdiretso sia sa kuwarto. Sang ulihi sadto nga adlaw nagsiling sia, ‘Luyag ko man magtuon sa Biblia!’ Naghatag ini sa akon sing daku gid nga kalipay apang sang kaakig man sang iya pamilya. ‘Ang pagbaylo sing relihion kaangay sang pagbaylo sing mga ginikanan,’ siling nila sa iya, ‘gani indi ka na ang amon anak!’ Karon nga kami sang akon bana nahiusa, nag-uswag kami sing madasig. Sang Disiembre 5, 1987, ginbawtismuhan kami sa amon nahaunang Spe­cial As­sem­bly Day.”

Gani bisan sa baw-ing nga mga lugar sang Belize ang “isda” nadakpan. Ang brosyur nga Agoma ang Kabuhi sa Duta sing Dayon! ginbadbad sa Ketchi sa paglaum nga madamo pa sa sining mga minuro ang mabuligan sa pagbaton sing maayong balita. Yadtong ginsalbar gikan sa mahigko nga tubig sang sistema ni Satanas nagaagom sing daw kristal katin-aw nga tubig sang kamatuoran sa espirituwal nga paraiso ni Jehova.

Halimbawa, naton-an sang isa ka pamatan-on nga lalaki sa Belize City ang matinlo nga mga talaksan ni Jehova gikan sa Biblia. Gin-untatan niya ang iya pagkagiyan sa marijuana kag sa iban pa nga droga kag nagpabawtismo. Sang ulihi pagkatapos sadto, sia nangin bug-os tion nga “mangingisda sang mga tawo.” May pribilehiyo man sia nga mangin ministeryal nga suluguon sa iya kongregasyon. Ginatos ka iban pa ang nabuligan nga tinluan ang ila kabuhi paagi sa pagpalegalisar sang ila pag-asawahay kag sa pagparehistro sini sa mga awtoridad. Madamo pa gid ang natudluan sa pagbasa kag pagsulat agod maton-an nila sing kinaugalingon ang Pulong sang Dios. Gani ang hilikuton sa pagpanudlo sang mga Saksi ni Jehova sa Belize wala lamang nagapaayaw sa espirituwal nga mga kinahanglanon sang mga tawo kundi nagadala man sing iban pa mapuslanon nga mga resulta sa komunidad.

Pagbatak sa Pukut

Sang una ginsunod sang mga disipulo ni Jesus ang iya sugo kag ginladlad ang ila pukut sa pihak nga bahin sang ila sakayan. Subong resulta, “indi na sila makasarang sa pagbatak sini bangod sang kadamuon sang isda.” (Juan 21:6) Sing kaanggid, ang pagbaton sa maayong balita tuman gid kadaku sa bagay nga nasapwan sang mga Saksi sa Belize nga isa ka hangkat ang atipanon ang kadam-an nga nagasulod sa organisasyon.

Daku ang kinahanglanon para manguna ang hamtong nga utod nga lalaki sa mga kongregasyon. Sa promedyo, may yara lamang isa ukon duha ka gulang sa kada kongregasyon. Nian, yara ang hangkat nga lab-uton ang tanan nga bahin sang pungsod sing maayong balita sing regular. Madamo nga lugar ang mahimo makadtuan paagi sa mga dalan, apang bangod sang kakulang sa publiko nga transportasyon, mabudlay para sa mga Saksi nga mapalambo ang interes nga nakita ukon para sa mga interesado nga makakadto sa mga miting sing regular. Ang paglakat ukon pagbangka amo lamang ang praktikal nga paagi sa paglab-ot sa pila ka nabaw-ing nga mga lugar.

Ang mga Saksi sa Belize nakaeksperiensia man sing kabudlayan sa pagpangita sing nagakaigo nga mga pasilidad para sa ila semanal nga mga miting sa kongregasyon kag tuigan nga mga kombension kag mga asambleya. Ang kabug-osan nga nagtambong sa 1987 nga “Magsalig kay Jehova” nga Distrito nga mga Kombension sobra sa 2,200, mga tatlo ka pilo sang kadamuon sang mga manugbantala sa pungsod. Sa sinang mga kombension, ang mga kauturan nagpatindog sing temporaryo nga tinukod sa propiedad malapit sa Lady­ville. Karon, nagapangita sila sing posibilidad nga makapatindog sing permanente nga As­sem­bly Hall sa sina nga lugar.

Bisan pa daku ang hangkat, ang mga Saksi mapagsik nga nagapanghikot nahisuno sa sini. Ginpakita nila ini paagi sa pagpauswag sang ila pagpakigbahin sa pag-alagad sa latagon. Sang 1979 ang mga manugbantala naghinguyang, sa promedyo, sing 8.3 ka oras kada bulan sa pagbantala nga hilikuton. Karon nagahinguyang sila sing promedyo nga 11.3 ka oras kada semana. May maayong pag-uswag man sa kadamuon sang mga payunir. Sang 1979 may promedyo nga 10 ka aux­il­iary payunir kag 12 ka regular payunir kada bulan. Karon may yara 51 ka aux­il­iary payunir kag 42 ka regular payunir kada bulan, nga nagaedad halin sa 14 tubtob 74 anyos.

Ang palaabuton para sa pagpasangkad daku, kon ipasad sa tumalagsahon nga nagtambong sa Memoryal sang kamatayon ni Cristo nga ginhiwat sang Marso 22, 1989. Ang mga kauturan nagpangabudlay sing lakas sa pag-agda sa mga interesado. Ang resulta? Ang kabug-osan nga tumalambong nga 3,834​—⁠kapin sa apat ka pilo sa mataas nga kadamuon sang mga manugbantala! Makalilipay makita ang madamong etniko nga grupo​—⁠Creole, Mestizo, Maya, taga-Europa, taga-Tsina, taga-Lebanon, kag iban pa​—⁠nga nagatipon sing tingob sa sining paagi.

Dugang pa, ang 844 ka manugbantala sa pungsod nagahiwat sing kapin sa isa ka libo ka pagtuon sang Biblia sa puluy-an. Paagi sa padayon nga pagpaabot sa Ulo sang kongregasyon, si Jesucristo, sing panuytoy, madamo pa sa Belize ang sa walay duhaduha magabaton sang pangagda nga mangin “mga mangingisda sang tawo.”

[Mapa sa pahina 22]

(For fully formatted text, see publication)

GULF OF MEXICO

MEXICO

BELIZE

Belize City

Punta Gorda

GUATEMALA

GULF OF HONDURAS

[Mga piktyur sa pahina 24, 25]

Pagtukod sing Kingdom Hall sa San Pedro, Ambergris Cay