Mga Reperensia Para sa Pagkabuhi kag Pagministeryo nga Workbook Para sa Miting
NOBIEMBRE 5-11
MGA BAHANDI SA PULONG SANG DIOS | JUAN 20-21
“Ginahigugma Mo Bala Ako sing Labi sa Sini?”
(Juan 21:1-3) Pagkatapos sini nagpakita liwat si Jesus sa mga disipulo sa Dagat sang Tiberias. Nagpakita sia sa sini nga paagi. 2 Mag-ulupod sadto sanday Simon Pedro, Tomas (nga ginatawag ang Kapid), Natanael nga taga-Cana sang Galilea, ang mga anak nga lalaki ni Zebedeo, kag ang duha pa sa iya mga disipulo. 3 Nagsiling si Simon Pedro sa ila: “Mangisda ako.” Nagsiling sila sa iya: “Maupod kami sa imo.” Naglakat sila kag nagsakay sa sakayan, apang sadto nga gab-i wala sila sing nakuha.
(Juan 21:4-14) Sang nagapamanagbanag na, nagtindog si Jesus sa higad sang baybay, apang ang mga disipulo wala makakilala sa iya. 5 Nagsiling si Jesus: “Mga anak, may pagkaon bala kamo?” Nagsabat sila: “Wala!” 6 Nagsiling sia: “Iladlad ang inyo pukot sa tuo nayon sang sakayan kag may makuha kamo.” Gani ginladlad nila ini, apang indi na nila ini mabatak bangod sa kadamuon sang isda. 7 Gani nagsiling ang hinigugma nga disipulo ni Jesus kay Pedro: “Ang Ginuo ina!” Sang nabatian ini ni Simon Pedro, ginsul-ob niya ang iya kunop, kay nagauba sia, kag naglukso sa dagat. 8 Apang ang iban nga mga disipulo nagsunod sa iya sakay sa gamay nga sakayan nga nagaguyod sang pukot nga puno sing isda, kay mga 90 ka metro lang sila halin sa pangpang. 9 Sang nakapanaug na sila sa pangpang nakita nila didto nga may ginasugba nga isda sa baga kag may tinapay. 10 Nagsiling si Jesus sa ila: “Dalha ninyo diri ang pila ka isda nga bag-o lang ninyo nakuha.” 11 Gani, nagsaka si Simon Pedro sa sakayan kag ginbutong sa pangpang ang pukot nga puno sang 153 ka dalagku nga isda. Apang bisan pa tuman kadamo ini, wala magisi ang pukot. 12 Nagsiling si Jesus: “Kari kamo, magpamahaw kamo.” Wala sing disipulo nga nangisog sa pagpamangkot sa iya: “Sin-o ka?” bangod nahibaluan nila nga sia amo ang Ginuo. 13 Nagpalapit si Jesus kag nagkuha sang tinapay kag isda kag ginhatag ini sa ila. 14 Ikatlo na ini nga pagpakita ni Jesus sa mga disipulo sa tapos sia mabanhaw.
(Juan 21:15-19) Sang nakapamahaw na sila, ginpamangkot ni Jesus si Simon Pedro: “Simon nga anak ni Juan, ginahigugma mo bala ako sing labi sa sini?” Nagsabat sia: “Huo, Ginuo, nakahibalo ka nga ginapalangga ko ikaw.” Nagsiling sia sa iya: “Pahalba ang akon mga kordero.” 16 Ginpamangkot niya sia sa ikaduha nga higayon: “Simon nga anak ni Juan, ginahigugma mo bala ako?” Nagsabat sia: “Huo, Ginuo, nakahibalo ka nga ginapalangga ko ikaw.” Nagsiling sia sa iya: “Bantayi ang akon magagmay nga mga karnero.” 17 Ginpamangkot niya sia sa ikatlo nga higayon: “Simon nga anak ni Juan, ginapalangga mo bala ako?” Nagkasubo si Pedro nga ginpamangkot niya sia sa ikatlo nga higayon: “Ginapalangga mo bala ako?” Gani nagsabat sia: “Ginuo, nakahibalo ka sang tanan; nakahibalo ka nga ginapalangga ko ikaw.” Nagsiling si Jesus sa iya: “Pahalba ang akon magagmay nga mga karnero. 18 Sa pagkamatuod nagasiling ako sa imo, sang bataon ka pa, ikaw ang nagasuksok sang imo bayo kag nagakadto ka kon diin mo gusto. Apang kon magtigulang ka na, untayon mo ang imo mga kamot kag iban nga tawo ang magapasuksok sa imo sing bayo kag magadala sa imo sa lugar nga indi mo gusto.” 19 Ginsiling niya ini agod ipakita kon sa ano nga sahi sang kamatayon pagahimayaon ni Pedro ang Dios. Pagkahambal niya sini, nagsiling sia sa iya: “Padayon ka nga magsunod sa akon.”
nwtsty study note para sa Ju 21:15, 17
ginpamangkot ni Jesus si Simon Pedro: Ini nga pag-istoryahanay ni Jesus kag ni Pedro natabo wala lang madugay nga ginpanghiwala ni Pedro si Jesus sing tatlo ka beses. Para mabal-an ang balatyagon ni Pedro sa iya, tatlo ka beses nga namangkot sia sing makapahunahuna nga pamangkot, asta nga “nagkasubo si Pedro.” (Ju 21:17) Ang rekord ni Juan sa Ju 21:15-17 naggamit sing duha ka magkatuhay nga Griegong berbo: a·ga·paʹo, nga gin-translate gugma, kag phi·leʹo, nga gin-translate ginapalangga. Duha ka beses nga ginpamangkot ni Jesus si Pedro: “Ginahigugma mo bala ako?” Duha man ka beses nga sinsero nga nagsabat si Pedro nga “ginapalangga” niya si Jesus. Sa katapusan, si Jesus nagpamangkot: “Ginapalangga mo bala ako?” Sa liwat, sinsero ang sabat ni Pedro nga ginapalangga niya sia. Sa kada sabat ni Pedro nga palangga niya si Jesus, ginapadaku ni Jesus nga ini nga gugma kag pagpalangga dapat magpahulag kay Pedro nga pahalbon kag ‘bantayan’ sa espirituwal ang mga disipulo ni Jesus, nga gintawag niya diri nga iya mga karnero, ukon “magagmay nga mga karnero.” (Ju 21:16, 17; 1Pe 5:1-3) Ginhatagan ni Jesus si Pedro sing tatlo ka kahigayunan nga mahambal nga ginapalangga niya sia kag dayon ginhatag niya kay Pedro ang responsibilidad sa pag-atipan sa iya mga karnero. Sa sini nga paagi, ginapakita ni Jesus nga ginpatawad niya si Pedro sa pagpanghiwala sa iya sing tatlo ka beses.
ginahigugma mo bala ako sing labi sa sini?: Kon ibase sa grammar, ang mga tinaga nga “labi sa sini” mahimo may pila ka kahulugan. Mas gusto sang iban nga iskolar ang kahulugan nga “ginahigugma mo bala ako sing labi sangsa paghigugma mo sa sining iban nga disipulo?” ukon “ginahigugma mo bala ako sing labi sangsa paghigugma sining mga disipulo sa akon?” Pero, ang posible gid nga kahulugan sini amo nga “ginahigugma mo bala ako sing labi sa sini nga mga butang?” nga nagapatuhoy sa mga isda nga ila nakuha ukon sa mga butang nga may labot sa negosyo nga pagpangisda. Gani ang bersikulo mahimo may kabug-usan nga ideya nga: ‘Ginahigugma mo bala ako sing labi sangsa materyal nga mga butang ukon mga handum? Kon amo, pahalba ang akon mga karnero.’ Ini nga pamangkot bagay gid sa hilikuton sadto ni Pedro. Bisan pa isa sia sa una nga mga disipulo ni Jesus (Ju 1:35-42), wala sia gilayon nagsunod kay Jesus sing bug-os tion. Sa baylo, nagbalik sia sa pagpangisda. Pagligad sang pila ka bulan, ginsilingan ni Jesus si Pedro nga biyaan ang iya daku nga negosyo kag mangin “mangingisda sang mga tawo.” (Mat 4:18-20; Lu 5:1-11) Wala madugay sa tapos napatay si Jesus, nagsiling naman si Pedro nga mangisda sia, kag nag-upod sa iya ang iban nga apostoles. (Ju 21:2, 3) Gani, posible nga ginapapili ni Jesus si Pedro: Unahon bala niya sa iya kabuhi ang iya negosyo nga pagpangisda, nga ginarepresentar sang nagatumpok nga isda sa ila atubang, ukon unahon bala niya ang hilikuton nga espirituwal nga pagpahalab sa mga karnero ukon mga sumulunod ni Jesus?—Ju 21:4-8.
sa ikatlo nga higayon: Tatlo ka beses nga ginpanghiwala ni Pedro ang iya Ginuo; ginhatagan sia subong ni Jesus sing kahigayunan nga mahambal ang iya ginabatyag sing tatlo ka beses. Sang ginhimo ini ni Pedro, ginsilingan sia ni Jesus nga ipakita ini nga gugma kag pagpalangga paagi sa pag-una sang sagrado nga pag-alagad sangsa bisan ano nga butang sa iya kabuhi. Upod sa iban nga utod nga may katungdanan, pakan-on, pabakuron, kag atipanon ni Pedro ang panong sang matutom nga mga sumulunod sang Cristo. Ang mga miembro sini nga panong mga hinaplas pero kinahanglan gihapon sila pakan-on sa espirituwal.—Lu 22:32.
Pagkutkot sing Espirituwal nga mga Hiyas
(Juan 20:17) Nagsiling pa si Jesus: “Untati ang pagkapyot sa akon, kay wala pa ako makakayab sa Amay. Apang magkadto ka sa akon mga kauturan kag isiling sa ila, ‘Magakayab ako sa akon Amay kag inyo Amay kag sa akon Dios kag inyo Dios.’”
nwtsty study note para sa Ju 20:17
Untati ang pagkapyot sa akon: Ang Griego nga berbo nga haʹpto·mai mahimo nagakahulugan sing “pagtandog” ukon “pag-uyat; paghawid.” Ining ginsiling ni Jesus gina-translate sang iban nga translator nga: “Indi ako pagtanduga.” Pero, wala ginsaway ni Jesus ang pagtandog sa iya ni Maria Magdalena, kay wala man niya ginsaway ang iban nga babayi nga nakakita sa iya sa tapos sia ginbanhaw kag “nag-uyat sa iya mga tiil.” (Mat 28:9) Posible nga abi ni Maria Magdalena makayab na sa langit si Jesus. Bangod sang iya mabaskog nga balatyagon nga makaupod ang iya Ginuo, nagkapyot sia kay Jesus, kay indi niya ini pagpalakton. Bilang pasalig nga indi pa sia magkayab sa langit, ginsilingan ni Jesus si Maria nga untatan ang pagkapyot sa iya, kag sa baylo, maglakat kag sugiran ang iya mga disipulo sang balita nga nabanhaw na sia.
(Juan 20:28) Nagsabat si Tomas: “Ginuo ko kag Dios ko!”
nwtsty study note para sa Ju 20:28
Ginuo ko kag Dios ko!: Sa literal, “Ang Ginuo ko, kag ang Dios [ho the·osʹ] ko!” Ang iban nga iskolar nagasiling nga ini nga ekspresyon nga ginhambal kay Jesus pagpakita sing kakibot, pero nagapatuhoy sa Dios, sa iya Amay. Siling naman sang iban, sa orihinal nga Griego ini nga mga tinaga dapat hangpon nga nagapatuhoy kay Jesus. Bisan pa amo sini, ang kahulugan sang ekspresyon nga “Ginuo ko kag Dios ko” maintiendihan sing maayo kon ibase sa iban nga bahin sang Kasulatan. Suno sa rekord, nagpadala si Jesus sa iya mga disipulo sing mensahe nga, “Magakayab ako sa akon Amay kag inyo Amay kag sa akon Dios kag inyo Dios,” gani wala sing rason sa pagsiling nga si Tomas nagapati nga si Jesus ang labing gamhanan nga Dios. (Tan-awa ang study note para sa Ju 20:17.) Nabatian ni Tomas si Jesus nga nagapangamuyo sa iya “Amay,” kag ginatawag sia “ang lamang matuod nga Dios.” (Ju 17:1-3) Gani, mahimo gintawag ni Tomas si Jesus nga “Dios ko” bangod sa masunod nga mga rason: Ginatamod niya si Jesus nga “isa ka dios” pero indi ang labing gamhanan nga Dios. (Tan-awa ang study note para sa Ju 1:1.) Ukon mahimo gintawag niya si Jesus pareho sa pagtawag sang mga alagad sang Dios sa mga anghel nga mensahero ni Jehova, nga narekord sa Hebreong Kasulatan. Mahimo nga pamilyar si Tomas sa mga kasaysayan diin ang mga indibiduwal, ukon kon kis-a ang manunulat sang kasaysayan sang Biblia, nagsabat ukon nakighambal sa anghel nga mensahero nga nagarepresentar kay Jehova nga Dios. (Ipaanggid sang Ge 16:7-11, 13; 18:1-5, 22-33; 32:24-30; Huk 6:11-15; 13:20-22.) Gani, mahimo nga gintawag ni Tomas si Jesus nga “Dios ko” sa sini nga kahulugan, nga ginakilala si Jesus bilang representante kag humalambal sang matuod nga Dios.
Ang iban nagarason nga ang paggamit sing Griego nga definite article antes sang mga tinaga nga “ginuo” kag “dios” nagapakita nga nagapatuhoy ini sa labing gamhanan nga Dios. Pero, sa sini nga bersikulo ang paggamit sing article mahimo kinahanglan sa grammar sang Griego. Ang mga halimbawa diin ang nominative noun nga may definite article ginhimo nga vocative sa Griego makita sa literal nga translation sang mga teksto pareho sang Lu 12:32 (sa literal, “ang diutay nga panong”) kag Col 3:18–4:1 (sa literal, “ang mga asawa”; “ang mga bana”; “ang mga anak”; “ang mga amay”; “ang mga ulipon”; “ang mga agalon”). Pareho sa sini, ang literal nga translation sang 1Pe 3:7 mabasa kuntani nga: “Ang mga bana.” Gani, ang paggamit diri sing article indi basihan sa paghibalo kon sin-o ang ginapatuhuyan ni Tomas sa iya ginsiling.
Pagbasa sa Biblia
(Juan 20:1-18) Samtang madulom pa sang nahaunang adlaw sang semana, nagkadto sa lulubngan si Maria Magdalena. Pag-abot niya didto, nakita niya nga ginkuha na ang bato nga nagatakop sa lulubngan. 2 Gani nagdalagan sia kag nagkadto kay Simon Pedro kag sa pinalangga nga disipulo ni Jesus, kag nagsiling sia sa ila: “Ginkuha nila ang Ginuo sa lulubngan, kag wala kami makahibalo kon diin nila sia ginbutang.” 3 Gani nagkadto si Pedro kag ang disipulo sa lulubngan. 4 Nagdalagan sila nga duha; apang ang disipulo mas madasig magdalagan sangsa kay Pedro, gani una sia nga nakalab-ot sa lulubngan. 5 Nagsid-ing sia, kag nakita niya ang mga tela nga linen didto, apang wala sia magsulod. 6 Dayon nag-abot man si Simon Pedro kag nagsulod sa lulubngan. Kag nakita man niya ang mga tela nga linen. 7 Ang tela nga ginsambod sa ulo ni Jesus wala nahamtang upod sa mga tela nga linen kundi nabalulon ini. 8 Nagsulod man ang disipulo nga una nga nag-abot sa lulubngan, kag sa iya nakita, nagpati sia sa ginsiling sa ila. 9 Apang wala pa nila mahangpan ang ginsiling sang kasulatan nga mabanhaw sia. 10 Gani nagpauli ang mga disipulo. 11 Apang, si Maria nagpabilin nga nagatindog kag nagahibi sa gua sang lulubngan. Samtang nagahibi sia, nagduko sia kag nagsid-ing sa sulod sang lulubngan, 12 kag nakita niya ang duha ka anghel nga nagapanapot sing puti. Ang isa nagapungko sa uluhan sang nahamyangan anay sang bangkay ni Jesus kag ang isa naman sa tiilan. 13 Nagpamangkot sila sa iya: “Babayi, ngaa nagahibi ka?” Nagsabat sia: “Ginkuha nila ang akon Ginuo, kag wala ako makahibalo kon diin nila sia ginbutang.” 14 Pagkasiling sini, nagbalikid sia kag nakita niya si Jesus nga nagatindog, apang wala niya sia makilala. 15 Nagpamangkot si Jesus sa iya: “Babayi, ngaa nagahibi ka? Sin-o ang ginapangita mo?” Naghunahuna si Maria nga ini ang hardinero, gani nagsabat sia: “Ginuo, kon ikaw ang nagkuha sa iya, sugiri ako kon diin mo sia ginbutang, kay kuhaon ko sia.” 16 Nagsiling si Jesus: “Maria!” Nag-atubang sia kag nagsiling kay Jesus sa Hebreo: “Rab·bo′ni!” (nga nagakahulugan “Manunudlo!”) 17 Nagsiling pa si Jesus: “Untati ang pagkapyot sa akon, kay wala pa ako makakayab sa Amay. Apang magkadto ka sa akon mga kauturan kag isiling sa ila, ‘Magakayab ako sa akon Amay kag inyo Amay kag sa akon Dios kag inyo Dios.’” 18 Ginkadtuan ni Maria Magdalena ang mga disipulo kag ginsugiran: “Nakita ko ang Ginuo!” Ginsugid man niya sa ila ang ginsiling ni Jesus.
NOBIEMBRE 12-18
MGA BAHANDI SA PULONG SANG DIOS | BINUHATAN 1-3
“Ang Balaan nga Espiritu Ginbubo sa Cristianong Kongregasyon”
(Binuhatan 2:1-8) Sang adlaw sang Kapiestahan sang Pentecostes, nagtipon ang mga disipulo sa isa ka lugar. 2 Sa hinali lang, may gahod halin sa langit nga daw nagahagunos nga huyop sang hangin, kag nabatian ini sa bug-os nga balay diin nagapungko sila. 3 Kag nakita nila ang mga dila nga daw kalayo nga naglapta, kag may isa nga nagtungtong sa kada isa sa ila, 4 kag napuno sila tanan sing balaan nga espiritu kag nagsugod sila sa paghambal sing lainlain nga lenguahe, suno sa lenguahe nga ginhatag sa ila sang espiritu. 5 Sadto nga tion, may diosnon nga mga Judiyo halin sa tanan nga pungsod nga yara sa Jerusalem. 6 Gani sang natabo ini nga ginahod, nagtipon ang madamo nga tawo kag nakibot sila, bangod nabatian sang kada isa sa ila nga ang iya lenguahe ginahambal sang mga disipulo. 7 Natingala gid sila kag nagsiling: “Pamatii ninyo, indi bala nga mga taga-Galilea ini tanan nga nagahambal? 8 Apang ngaa mabatian sang kada isa sa aton ang iya namat-an nga lenguahe?
(Binuhatan 2:14) Apang nagtindog si Pedro upod sa 11 ka apostoles kag naghambal sa ila sing mabaskog: “Mga tawo sang Judea kag kamo tanan nga pumuluyo sang Jerusalem, pamatii ninyo sing maayo ang akon isiling.
(Binuhatan 2:37, 38) Sang nabatian nila ini, daw ginbuno ang ila tagipusuon, kag nagsiling sila kay Pedro kag sa iban pa nga mga apostoles: “Mga kauturan, ano ang amon himuon?” 38 Nagsiling si Pedro sa ila: “Maghinulsol kamo, kag magpabawtismo kamo sa ngalan ni Jesucristo para sa kapatawaran sang inyo mga sala, kag mabaton ninyo ang wala sing bayad nga dulot sang balaan nga espiritu.
(Binuhatan 2:41) Gani ginbawtismuhan ang mga nagbaton sang iya pulong, kag sa sina nga adlaw mga 3,000 ka tawo ang nadugang sa kadamuon sang mga disipulo.
(Binuhatan 2:42-47) Kag padayon sila nga nag-ukod sa pagtuon sang mga ginatudlo sang mga apostoles, sa pagpakig-upod, sa pagkaon sing tingob, kag sa mga pangamuyo. 43 Madamo nga makatilingala nga butang kag mga tanda ang ginhimo sang mga apostoles. Nakita ini sang tanan kag nagkahadlok sila sa Dios. 44 Ang tanan nga nagtuo kay Jesus nagtingob kag nagpaambitay sang tanan nga butang, 45 kag ginpamaligya nila ang ila duta kag mga pagkabutang kag ginpanagtag ang bili sini sa tanan. Ginhatagan nila ang kada isa sang iya kinahanglan. 46 Kag adlaw-adlaw nagatipon sila sa templo nga may isa ka katuyuan, kag nagakaon sila sa puluy-an sang isa kag isa nga may daku nga kasadya kag sinsero nga tagipusuon, 47 nga nagadayaw sa Dios kag nahamut-an sang tanan nga tawo. Sa amo man nga tion, padayon nga gindugang sa ila ni Jehova adlaw-adlaw ang mga tawo nga iya ginaluwas.
Mga Amot nga Nagapahalipay sa Tagipusuon
Sa una nga adlaw sang pagkabun-ag sang Cristianong kongregasyon sang tuig 33 C.E., ang ‘paghiambitay, pagtipiktipik sang tinapay kag ang mga pangamuyo’ ginbuhat sang 3,000 ka bag-o mabawtismohan nga mga kombertido. Bangod sang anong maayong rason? Agod mapalig-on ang ila bag-o nga pagtuo paagi sa ‘pagpadayon sing malig-on sa pagtolon-an sang mga apostoles.’—Binuhatan 2:41, 42.
Ang mga Judiyo kag mga proselita nagkadto sa Jerusalem nga nagplano sa pagtener didto para lamang sa tion sang Piesta sang Pentecostes. Apang ang mga nangin Cristiano naghandum sa pagpabilin sing malawiglawig pa agod makatuon sing dugang pa sa pagpalig-on sang ila bag-o nga pagtuo. Nagtuga ini sing problema tuhoy sa emerhensia nga kalan-on kag ilistaran. Ang iban nga mga bisita kulang sing kuwarta, samtang ang iban may sobra. Gani natabo ang temporaryo nga pag-amotay kag pagpanagtag sing materyal nga mga butang sa mga nagakinahanglan.—Binuhatan 2:43-47.
Ang pagbaligya sang mga duta kag mga balay kag ang pagpaambit sang tanan nga butang boluntaryo gid. Wala sing isa nga gin-obligar sa pagbaligya ukon sa pagdonar; indi man ini pagsakdag sa kaimulon. Ang ideya nga ginpabutyag indi nga ginbaligya sang manggaranon nga mga katapo ang tanan nila nga pagkabutang kag sa amo nangin imol sila. Sa baylo, bangod sang kaluoy sa mga masigkatumuluo sa idalom sang mga kahimtangan sadto nga tion, ginbaligya nila ang propiedad kag gin-amot ang tanan nga bili agod mahatag ang kinahanglanon sa pagpauswag sang mga interes sang Ginharian.—Ipaanggid ang 2 Corinto 8:12-15.
Pagkutkot sing Espirituwal nga mga Hiyas
(Binuhatan 3:15) samtang ginpatay ninyo ang Pangulo nga Ahente sang kabuhi. Apang ginbanhaw sia sang Dios, kag kami mga saksi sini.
it-2-E 61 ¶1
Jesucristo
“Pangulo nga Ahente sang kabuhi.” Bilang ekspresyon sang wala tupong nga kaayo sang iya Amay, ginhalad ni Jesucristo ang iya perpekto nga kabuhi subong tawo. Paagi sa sini, nangin posible nga mahiusa sa Cristo ang iya pinili nga mga sumulunod para maggahom kaupod niya sa langit kag nagbukas sing kahigayunan sa mga tawo nga magkabuhi sa duta kag mangin sakop sang iya Ginharian. (Mat 6:10; Ju 3:16; Efe 1:7; Heb 2:5; tan-awa ang RANSOM.) Gani, si Jesucristo nangin “Pangulo nga Ahente [“Prinsipe,” KJ; JB] sang kabuhi” para sa tanan nga tawo. (Bin 3:15) Ang Griego nga termino nga gingamit diri panguna nga nagakahulugan, “pangulo nga lider,” isa ka ekspresyon nga ginpatuhoy man kay Moises (Bin 7:27, 35) bilang “manugdumala” sang Israel.
(Binuhatan 3:19) “Gani, maghinulsol kamo kag magbag-o agod mapatawad ang inyo mga sala, agod mag-abot ang mga tion sang kaumpawan halin kay Jehova
Isa ka Dios nga “Handa Magpatawad”
14 Ang pagpatawad ni Jehova dugang pa nga ginalaragway sa Binuhatan 3:19: “Busa, hinulsol kamo, kag magliso agod mapanas ang inyo mga sala.” Ang tinaga nga mapanas ginbadbad gikan sa isa ka Griegong berbo nga mahimo magkahulugan sing “paglaglag, . . . pagkansela ukon pagguba.” Suno sa pila ka iskolar, ang laragway nga ginapabutyag amo ang pagpanas sa sinulat sang kamot. Paano ini posible? Ang tinta nga kinaandan nga ginagamit sang una amo ang isa ka sinamo nga nagalakip sang karbon, gum, kag tubig. Sa tapos magamit sang isa ka tawo ini nga tinta sa pagsulat, mahimo niya panason ang iya sinulat paagi sa basa nga espongha. Amo ini ang isa ka matahom nga laragway sang kaluoy ni Jehova. Kon magpatawad sia sa aton mga sala, daw subong bala nga nagakuha sia sing espongha kag ginapanas ini.
Pagbasa sa Biblia
(Binuhatan 2:1-21) Sang adlaw sang Kapiestahan sang Pentecostes, nagtipon ang mga disipulo sa isa ka lugar. 2 Sa hinali lang, may gahod halin sa langit nga daw nagahagunos nga huyop sang hangin, kag nabatian ini sa bug-os nga balay diin nagapungko sila. 3 Kag nakita nila ang mga dila nga daw kalayo nga naglapta, kag may isa nga nagtungtong sa kada isa sa ila, 4 kag napuno sila tanan sing balaan nga espiritu kag nagsugod sila sa paghambal sing lainlain nga lenguahe, suno sa lenguahe nga ginhatag sa ila sang espiritu. 5 Sadto nga tion, may diosnon nga mga Judiyo halin sa tanan nga pungsod nga yara sa Jerusalem. 6 Gani sang natabo ini nga ginahod, nagtipon ang madamo nga tawo kag nakibot sila, bangod nabatian sang kada isa sa ila nga ang iya lenguahe ginahambal sang mga disipulo. 7 Natingala gid sila kag nagsiling: “Pamatii ninyo, indi bala nga mga taga-Galilea ini tanan nga nagahambal? 8 Apang ngaa mabatian sang kada isa sa aton ang iya namat-an nga lenguahe? 9 Kita nga mga Partianhon, mga Medianhon, kag mga taga-Elam, mga pumuluyo sang Mesopotamia, Judea kag Capadocia, Ponto kag probinsia sang Asia, 10 Frigia kag Pamfilia, Egipto kag mga rehiyon sang Libya nga malapit sa Cirene, mga dumuluong halin sa Roma, nga mga Judiyo kag mga proselita, 11 mga taga-Creta, kag mga Arabianhon—mabatian naton sila nga nagahambal sa aton mga lenguahe tuhoy sa gamhanan nga mga binuhatan sang Dios.” 12 Natingala gid sila tanan, nga nagasinilingay: “Ano ang buot silingon sini?” 13 Apang, ginyaguta sila sang iban: “Mga hubog sila.” 14 Apang nagtindog si Pedro upod sa 11 ka apostoles kag naghambal sa ila sing mabaskog: “Mga tawo sang Judea kag kamo tanan nga pumuluyo sang Jerusalem, pamatii ninyo sing maayo ang akon isiling. 15 Ang matuod, ini nga mga tawo indi hubog, subong sang ginahunahuna ninyo, kay ikatlo nga oras sang adlaw pa lang. 16 Kundi amo ini ang ginsiling paagi kay manalagna Joel: 17 ‘“Kag sa katapusan nga mga adlaw,” siling sang Dios, “ibubo ko ang akon espiritu sa tanan nga sahi sang tawo, kag magapanagna ang inyo mga anak nga lalaki kag ang inyo mga anak nga babayi kag makakita sing mga palanan-awon ang inyo lamharon nga mga lalaki kag magadamgo ang inyo tigulang nga mga lalaki, 18 sa amo nga mga adlaw, ibubo ko man ang akon espiritu sa akon mga ulipon nga lalaki kag babayi, kag magapanagna sila. 19 Kag magapakita ako sing makatilingala nga mga butang sa langit kag sing mga tanda sa duta—dugo kag kalayo kag mga panganod nga aso. 20 Ang adlaw magadulom kag ang bulan mangin dugo antes mag-abot ang daku kag talalupangdon nga adlaw ni Jehova. 21 Kag ang tagsatagsa nga nagatawag sa ngalan ni Jehova maluwas.”’
NOBIEMBRE 19-25
MGA BAHANDI SA PULONG SANG DIOS | BINUHATAN 4-5
“Padayon Nila nga Ginbantala ang Pulong sang Dios nga May Kaisog”
(Binuhatan 4:5-13) Sang masunod nga adlaw nagtipon sa Jerusalem ang ila mga manugdumala, mga gulang, kag mga escriba, 6 subong man si Anas nga puno nga saserdote, si Caifas, si Juan, si Alejandro, kag ang tanan nga mga paryente sang puno nga saserdote. 7 Ginpatindog nila sa tunga si Pedro kag si Juan kag ginpamangkot sila: “Sin-o ang naghatag sa inyo sing awtoridad nga himuon ini?” 8 Si Pedro, nga napuno sing balaan nga espiritu, nagsiling sa ila: “Mga manugdumala sang katawhan kag mga gulang, 9 luyag ninyo mahibaluan sa amon karon nga adlaw ang maayo nga ginhimo sa sining lupog nga tawo kag kon paano sia nag-ayo, 10 dapat ninyo mahibaluan kag sang tanan nga katawhan sang Israel, nga sa ngalan ni Jesucristo nga Nazaretnon, nga ginpatay ninyo sa usok apang ginbanhaw sang Dios gikan sa mga patay, paagi sa iya, nag-ayo ini nga tawo nga nagatindog sa atubangan ninyo. 11 Sia ‘ang bato nga ginkabig ninyo nga mga manunukod nga wala sing kabilinggan nga nangin ang pinakaimportante nga pamusod nga bato.’ 12 Dapat man ninyo mahibaluan nga wala na sing iban pa nga manluluwas kundi sia lang, kay wala na sing iban pa nga ngalan sa duta nga ginpili sang Dios sa katawhan sa pagluwas sa aton.” 13 Karon sang makita nila ang kaisog ni Pedro kag ni Juan, natingala sila kay nahibaluan nila nga ordinaryo lang sila nga mga tawo kag indi edukado. Dayon narealisar nila nga kaupod sila anay ni Jesus.
w08 9/1 15, kahon
Mga Pinamulong nga Nangin Sagrado nga Sinulatan—Ang Pagsulat kag ang mga Cristiano sang Una
Indi Bala Kabalo Magbasa kag Magsulat ang mga Apostoles?
Sang “nakita [sang mga manugdumala sang katawhan kag sang mga tigulang nga lalaki sa Jerusalem] ang kaisog ni Pedro kag ni Juan, kag nahantop nga sila mga tawo nga wala sing tinun-an kag kinaandan lamang, natingala sila.” (Binuhatan 4:13) Indi gid bala kabalo magbasa kag magsulat ang mga apostoles? Tuhoy sa sini, ang The New Interpreter’s Bible nagkomento: “Ini nga mga termino indi dapat tamdon sing literal nga daw subong bala nga sanday Pedro [kag Juan] wala kaeskwela kag indi kabalo magsulat ukon magbasa. Ginapatalupangod lamang sini nga ang mga apostoles manubo gid sa pagtamod sang mga nagahukom sa ila.”
Talalupangdon nga mga Punto Gikan sa Tulun-an sang Binuhatan
4:13—Indi bala makahibalo magbasa kag magsulat si Pedro kag si Juan? Makahibalo sila. Gintawag sila nga “wala sing tinun-an kag kinaandan lamang” bangod wala sila nakatigayon sing relihioso nga paghanas sa rabiniko nga mga eskwelahan.
(Binuhatan 4:18-20) Gani gintawag nila sila kag ginsugo sila nga indi gid maghambal bisan diin ukon magpanudlo sa ngalan ni Jesus. 19 Apang nagsabat si Pedro kag si Juan sa ila: “Kon sa banta ninyo ginakabig nga matarong sang Dios nga magpamati sa inyo sa baylo nga magpamati sa Dios, yara ina sa inyo. 20 Apang para sa amon, indi kami mag-untat sa paghambal tuhoy sa mga butang nga amon nakita kag nabatian.”
(Binuhatan 4:23-31) Sang nabuy-an na sila, nagkadto sila sa ila mga masigkatumuluo kag ginsugid nila ang ginsiling sa ila sang puno nga mga saserdote kag sang mga gulang. 24 Sang mabatian nila ini, nahiusa sila nga nagpangamuyo sa Dios kag nagsiling: “Soberanong Ginuo, ikaw ang Isa nga naghimo sang langit kag sang duta kag sang dagat kag sang tanan nga yara sa sini, 25 nga paagi sa balaan nga espiritu nagsiling paagi sa amon katigulangan nga si David nga imo alagad: ‘Ngaa nagaginamo ang mga pungsod kag ngaa nagahunahuna ang katawhan sing wala pulos nga mga butang? 26 Nagtindog ang mga hari sang duta kag ang mga manuggahom nagtingob batok kay Jehova kag batok sa iya hinaplas.’ 27 Ang matuod, si Herodes kag si Poncio Pilato upod ang mga tawo sang mga pungsod kag ang mga katawhan sang Israel nagtipon sa sini nga siudad batok sa imo balaan nga alagad nga si Jesus, nga imo hinaplas. 28 Nagtipon sila agod himuon ang imo gintagna. Natabo ini nga mga butang tungod may gahom ka kag suno ini sa imo kabubut-on. 29 Palihug pamatii, Jehova, ang ila mga pamahog, kag tuguti ang imo mga ulipon nga padayon nga ibantala ang imo pulong nga may daku nga kaisog, 30 samtang ginagamit mo ang imo gahom sa pagpang-ayo kag samtang nagakahanabo ang mga tanda kag ang makatilingala nga mga butang paagi sa ngalan sang imo balaan nga alagad nga si Jesus.” 31 Pagkatapos nila makapangamuyo sing hanuot, nag-uyog ang balay nga ila ginatipunan, kag napuno sila tanan sing balaan nga espiritu kag ginbantala nila ang pulong sang Dios nga may kaisog.
it-1-E 128 ¶3
Apostoles
Hilikuton sa Cristianong Kongregasyon. Ang pagbubo sang balaan nga espiritu sang Pentecostes nagpalig-on gid sa mga apostoles. Ang una nga lima ka kapitulo sang Mga Binuhatan sang Apostoles nagpamatuod nga wala gid sing kahadlok ang mga apostoles kag maisog gid sila sa pagbantala sang maayong balita kag sang pagkabanhaw ni Jesus bisan pa ginapriso sila, ginabunal, kag ginapahog nga patyon sang ila mga manuggahom. Sang mga adlaw pagkatapos sang Pentecostes, ang aktibo nga pagpanguna sang mga apostoles nagresulta sa gulpi nga pagdamo sang miembro sang Cristianong kongregasyon sa bulig sang gahom sang balaan nga espiritu. (Bin 2:41; 4:4) Sang primero, ang ila ministeryo nagpokus sa Jerusalem, dayon sa Samaria, kag sang ulihi, asta sa tanan nga pungsod nga kilala sadto.—Bin 5:42; 6:7; 8:5-17, 25; 1:8.
Pagkutkot sing Espirituwal nga mga Hiyas
(Binuhatan 4:11) Sia ‘ang bato nga ginkabig ninyo nga mga manunukod nga wala sing kabilinggan nga nangin ang pinakaimportante nga pamusod nga bato.’
it-1-E 514 ¶4
Pamusod nga Bato
Mabasa sa Salmo 118:22 nga ang bato nga ginsikway sang mga manunukod nangin “ang ulo sang pamusod” (Sa Hebreo, roʼsh pin·nahʹ). Ginhambal kag ginpatuhoy ni Jesus ini nga tagna sa iya kaugalingon bilang “ang pinakaimportante nga pamusod nga bato” (sa Griego, ke·pha·leʹ go·niʹas, ulo sang pamusod). (Mat 21:42; Mar 12:10, 11; Lu 20:17) Ang pinakaibabaw nga bato sang isa ka tinukod kitaon gid. Pareho sa sini nga bato, si Jesucristo amo ang pangulo nga bato sang Cristianong kongregasyon sang mga hinaplas, nga ginpaanggid sa espirituwal nga templo. Ginpatuhoy man ni Pedro ang Salmo 118:22 sa Cristo, paagi sa pagsiling nga sia “ang bato” nga ginsikway sang mga tawo pero ginpili sang Dios nga mangin “ang ulo sang pamusod.”—Bin 4:8-12; tan-awa man ang 1Pe 2:4-7.
(Binuhatan 5:1) May isa ka tawo nga si Ananias kag ang iya asawa nga si Safira nga nagbaligya sang propiedad.
Nagbinutig Sanday Pedro kag Ananias —Ano ang Matun-an Naton?
Ginbaligya ni Ananias kag sang iya asawa ang pila nila ka propiedad para ibulig sa mga bag-o nabawtismuhan. Sang gindala ni Ananias ang kuarta sa mga apostoles, nagsiling sia nga amo ini ang kabug-usan nga bili sang ila ginbaligya. Pero indi ina matuod! Gintago niya ang pila para sa iya kaugalingon! Ginpahibalo ini sang Dios kay Pedro, gani nagsiling si Pedro kay Ananias: “Nagbinutig ka, indi sa mga tawo, kundi sa Dios.” Dayon, natumba si Ananias kag napatay! Pagligad sang mga tatlo ka oras, nag-abot ang iya asawa. Bangod wala sia nakahibalo sang natabo sa iya bana, nagbinutig man sia kag napatay.
Pagbasa sa Biblia
(Binuhatan 5:27-42) Gindala nila ang mga apostoles sa Sanhedrin. Dayon ang mataas nga saserdote nagpamangkot sa ila 28 kag nagsiling: “Ginmanduan gid namon kamo nga indi na magpanudlo sa sini nga ngalan, apang ginpuno ninyo ang Jerusalem sang inyo panudlo, kag luyag gid ninyo nga kami ang basulon sa kamatayon sini nga tawo.” 29 Nagsabat si Pedro kag ang iban pa nga mga apostoles: “Dapat namon tumanon ang Dios subong manuggahom sa baylo sang mga tawo. 30 Ang Dios sang aton mga katigulangan nagbanhaw kay Jesus, nga inyo ginpatay paagi sa paglansang sa iya sa usok. 31 Ginbayaw sia sang Dios sa iya tuo subong Pangulo nga Ahente kag Manluluwas, agod ang Israel maghinulsol kag patawaron sang Dios ang ila mga sala. 32 Kag kami mga saksi sa sini, kag amo man ang balaan nga espiritu, nga ginhatag sang Dios sa mga nagatuman sa iya subong manuggahom.” 33 Sang mabatian nila ini, naakig gid sila kag luyag nila patyon ang mga apostoles. 34 Apang may isa ka tawo nga nagtindog sa Sanhedrin; si Gamaliel nga isa ka Fariseo kag isa ka manunudlo sang Kasuguan nga ginatahod sang tanan nga tawo, kag nagsugo sia nga paguaon anay ang mga apostoles. 35 Dayon nagsiling sia sa ila: “Mga tawo sang Israel, mag-andam kamo tuhoy sa inyo ginaplano nga himuon sa sini nga mga lalaki. 36 Halimbawa, sang nagligad lang may isa ka tawo nga si Teudas, nga nagasiling nga sia isa ka tawo nga prominente, kag mga 400 ka lalaki ang nagbuylog sa iya grupo. Apang ginpatay sia, kag ang tanan nga nagasunod sa iya naglinapta kag wala na batia. 37 Madason sa iya, sa tion sang pagparehistro, si Judas nga taga-Galilea naghaylo sa mga tawo nga magsunod sa iya. Apang napatay man sia, kag nag-alaplaag ang tanan nga nagasunod sa iya. 38 Gani bangod sini, amo ini ang masiling ko sa inyo, indi ninyo paghilabti ini nga mga lalaki, kundi pabay-i ninyo sila. Kay kon ini nga katuyuan ukon ini nga buhat halin sa tawo, mapukan ini; 39 apang kon ini halin sa Dios, indi ninyo sila mapukan, kay basi nagapakig-away na kamo sa Dios.” 40 Ginsunod nila ang iya laygay, kag ginpatawag nila ang mga apostoles, ginbunal sila, kag ginmanduan sila nga mag-untat na sa paghambal sa ngalan ni Jesus, kag ginbuy-an sila. 41 Gani naghalin sila sa atubangan sang Sanhedrin, nga nagakasadya bangod ginkabig sila nga takus pakahuy-an tungod sa iya ngalan. 42 Kag adlaw-adlaw sa templo kag sa mga balay wala sila mag-untat sa pagpanudlo kag sa pagbantala sing maayong balita tuhoy kay Jesus, nga amo ang Cristo.
NOBIEMBRE 26–DISIEMBRE 2
MGA BAHANDI SA PULONG SANG DIOS | BINUHATAN 6-8
“Ang Bag-o nga Cristianong Kongregasyon Gintilawan”
(Binuhatan 6:1) Sa amo nga mga adlaw, sang nagadamo ang mga disipulo, ang mga Judiyo nga nagahambal sing Griego nagreklamo batok sa mga Judiyo nga nagahambal sing Hebreo, bangod ang ila mga balo nga babayi wala makabaton sang ila rasyon nga pagkaon sa adlaw-adlaw.
“Dapat Namon Tumanon ang Dios Subong Manuggahom”
17 Nagaatubang karon ang bag-o nga kongregasyon sing malalangon nga katalagman sa sulod sini. Ano ini? Madamo sang disipulo nga nabawtismuhan ang mga bisita sa Jerusalem kag luyag nga makahibalo sing dugang pa antes sila magpauli. Gani, ang mga disipulo nga taga-Jerusalem kinabubut-on nga nag-amot agod ibakal sing pagkaon kag iban nga suplay. (Binu. 2:44-46; 4:34-37) Sini nga tion nagluntad ang daku nga problema. “Sa adlaw-adlaw nga pagpanagtag” sing pagkaon, “napabay-an” ang mga balo nga nagahambal sing Griego. (Binu. 6:1) Apang ang mga balo nga nagahambal sing Hebreo wala mapabay-an. Ang problema amo ang pagkamaynadampigan, nga isa sa panguna nga rason sang pagbinahinbahin.
(Binuhatan 6:2-7) Gani gintawag sang 12 ka apostoles ang tanan nga disipulo kag nagsiling: “Indi husto nga untatan namon ang pagpanudlo sang pulong sang Dios agod magpanagtag sing pagkaon sa mga lamesa. 3 Gani, mga kauturan, magpili kamo sing pito ka lalaki nga may maayo nga reputasyon sa tunga ninyo, nga puno sang espiritu kag kaalam, agod padumalahon namon sila sa sini nga buluhaton; 4 apang ihugod namon ang amon kaugalingon sa pagpangamuyo kag sa pagpanudlo sang pulong sang Dios.” 5 Naluyagan sang tanan nga disipulo ang ila ginsiling, gani ginpili nila si Esteban nga isa ka lalaki nga puno sang pagtuo kag balaan nga espiritu, subong man si Felipe, si Procoro, si Nicanor, si Timon, si Parmenas, kag si Nicolas nga isa ka proselita nga taga-Antioquia. 6 Gindala nila sila sa mga apostoles. Sa tapos mangamuyo, gintungtong sang mga apostoles ang ila kamot sa mga ginpili. 7 Bangod sini padayon nga naglapnag ang pulong sang Dios, kag nagdamo pa gid ang mga disipulo sa Jerusalem; kag madamo man nga saserdote ang nangin tumuluo.
“Dapat Namon Tumanon ang Dios Subong Manuggahom”
18 Ang mga apostoles, nga nagapanghikot subong nagadumala nga hubon sang nagauswag nga kongregasyon, nakahibalo nga indi maalamon nga ‘bayaan nila ang pulong sang Dios agod managtag sang pagkaon.’ (Binu. 6:2) Agod malubad ini, ginsilingan nila ang mga disipulo nga mangita sing pito ka lalaki nga “puno sang espiritu kag kaalam” nga matangdo sang mga apostoles sa sining “kinahanglanon nga buluhaton.” (Binu. 6:3) Kinahanglanon ang kalipikado nga mga lalaki bangod ang ila hilikuton mahimo nga indi lamang ang pagpanagtag sing pagkaon kundi pagkapot man sing kuarta, pagbakal sing mga suplay, kag paghupot sing husto nga rekord. Ang napili nga mga lalaki may Griego nga mga ngalan, nga mahimo mas mabaton sang naglain sing buot nga mga balo. Pagkatapos nga ginbinagbinag ang mga rekomendasyon kag nangamuyo tuhoy sa sini, gintangdo sang mga apostoles ang pito ka lalaki sa pag-atipan sang “kinahanglanon nga buluhaton.”
(Binuhatan 7:58–8:1) Kag sang mapagua na nila sia sa siudad, ginbato nila sia. Ginbutang sang mga saksi ang ila mga kunop sa tiilan sang isa ka lamharon nga lalaki nga si Saulo. 59 Samtang ginabato nila si Esteban, nagapangabay sia: “Ginuong Jesus, ginatugyan ko ang akon kabuhi sa imo.” 60 Dayon, nagluhod sia kag nagsinggit sing mabaskog: “Jehova, indi sila pagsiluti sa sini nga sala.” Kag pagkatapos niya mahambal ini, nagtulog sia sa kamatayon.
8 Nag-ugyon si Saulo sa pagpatay kay Esteban. Daku gid ang paghingabot sadto sa kongregasyon sa Jerusalem; nag-alaplaag ang tanan nga disipulo sa bug-os nga mga rehiyon sang Judea kag Samaria luwas sa mga apostoles.
Pagkutkot sing Espirituwal nga mga Hiyas
(Binuhatan 6:15) Nagtulok kay Esteban ang tanan nga nagapungko sa Sanhedrin, kag nakita nila nga ang iya nawong pareho sa nawong sang anghel.
Si Esteban—“Mainayuhon Gid kag Puno sang Gahom”
2 Tumalagsahon ang dagway ni Esteban sini nga tion. Nakita sang mga hukom nga ang iya nawong “subong sang nawong sang anghel.” (Binu. 6:15) Ang mga anghel nagadala sing mga mensahe halin kay Jehova nga Dios gani kampante sila kag wala sing kahadlok. Amo sini ang ginabatyag ni Esteban, kag makita ini sang mga hukom nga nagadumot sa iya. Ngaa kalmado gid sia?
(Binuhatan 8:26-30) Apang, ang anghel ni Jehova nagsiling kay Felipe: “Magkadto ka sa bagatnan sa dalan nga padulhog sa Gaza halin sa Jerusalem.” (Dalan ini sa desyerto.) 27 Gani nagkadto sia didto, kag nakita niya ang isa ka Etiopianhon nga eunuco, nga isa ka mataas nga opisyal sa idalom sang rayna sang Etiopia, kag sia ang nagadumala sa tanan nga bahandi sang rayna. Nagkadto sia sa Jerusalem agod magsimba, 28 kag nagapauli na sia. Nagapungko sia sa iya kangga, kag ginabasa niya sing mabaskog ang libro ni manalagna Isaias. 29 Dayon ang espiritu nagsiling kay Felipe: “Lagsa ang kangga kag magpalapit ka sa sini.” 30 Gani nagdalagan si Felipe sa tupad sini kag nabatian ni Felipe nga ginabasa niya sing mabaskog ang libro ni Isaias nga manalagna. Nagpamangkot si Felipe: “Nahangpan mo gid bala ang imo ginabasa?”
Pagpahayag sing “Maayong Balita Tuhoy kay Jesus”
16 Pribilehiyo gid sang mga Cristiano karon nga makigbahin sa hilikuton kaangay ni Felipe. Sa masami, mapresentar nila ang mensahe sang Ginharian sing di-pormal, subong kon nagalakbay. Sa madamo nga kahimtangan, maathag nga wala lamang matabuan nga masugilanon nila ang mga interesado. Indi ini katingalahan, kay suno sa Biblia ang mga anghel amo ang nagatuytoy sa pagbantala nga hilikuton agod makalab-ot ang mensahe sa “tagsa ka pungsod kag tribo kag hambal kag katawhan.” (Bug. 14:6) Ang panuytoy sang mga anghel sa pagbantala nga hilikuton amo gid ang gintagna ni Jesus. Sa iya ilustrasyon tuhoy sa trigo kag mga gamhon, nagsiling si Jesus nga sa tion sang tig-alani—sa katapusan sang sistema sang mga butang—“ang mga mangangani amo ang mga anghel.” Nagdugang pa sia nga “kuhaon [sining espiritu nga mga tinuga] sa iya ginharian ang tanan nga nagapasandad kag ang mga nagahimo sang pagkamalinapason.” (Mat. 13:37-41) Sa amo man nga tion, tipunon sang mga anghel ang mangin mga masigkamanunubli sa langitnon nga Ginharian—kag sa ulihi “ang dakung kadam-an” sang “iban nga mga karnero”—nga luyag ni Jehova pasudlon sa iya organisasyon.—Bug. 7:9; Juan 6:44, 65; 10:16.
Pagbasa sa Biblia
(Binuhatan 6:1-15) Sa amo nga mga adlaw, sang nagadamo ang mga disipulo, ang mga Judiyo nga nagahambal sing Griego nagreklamo batok sa mga Judiyo nga nagahambal sing Hebreo, bangod ang ila mga balo nga babayi wala makabaton sang ila rasyon nga pagkaon sa adlaw-adlaw. 2 Gani gintawag sang 12 ka apostoles ang tanan nga disipulo kag nagsiling: “Indi husto nga untatan namon ang pagpanudlo sang pulong sang Dios agod magpanagtag sing pagkaon sa mga lamesa. 3 Gani, mga kauturan, magpili kamo sing pito ka lalaki nga may maayo nga reputasyon sa tunga ninyo, nga puno sang espiritu kag kaalam, agod padumalahon namon sila sa sini nga buluhaton; 4 apang ihugod namon ang amon kaugalingon sa pagpangamuyo kag sa pagpanudlo sang pulong sang Dios.” 5 Naluyagan sang tanan nga disipulo ang ila ginsiling, gani ginpili nila si Esteban nga isa ka lalaki nga puno sang pagtuo kag balaan nga espiritu, subong man si Felipe, si Procoro, si Nicanor, si Timon, si Parmenas, kag si Nicolas nga isa ka proselita nga taga-Antioquia. 6 Gindala nila sila sa mga apostoles. Sa tapos mangamuyo, gintungtong sang mga apostoles ang ila kamot sa mga ginpili. 7 Bangod sini padayon nga naglapnag ang pulong sang Dios, kag nagdamo pa gid ang mga disipulo sa Jerusalem; kag madamo man nga saserdote ang nangin tumuluo. 8 Si Esteban, nga nahamut-an gid sang Dios kag puno sang gahom, naghimo sing makatilingala nga mga butang kag mga tanda sa mga tawo. 9 Apang nakigbais kay Esteban ang pila ka lalaki halin sa grupo nga ginatawag Sinagoga sang Ginhilway nga mga Tawo, pati na ang pila ka lalaki nga taga-Cirene kag taga-Alejandria, kag ang pila nga taga-Cilicia kag taga-Asia. 10 Apang indi nila sia madaug bangod sang iya kaalam kag sang balaan nga espiritu nga nagatuytoy sa iya sa paghambal. 11 Dayon sekreto nila nga ginhaylo ang mga lalaki nga magsiling: “Nabatian namon sia nga nagpasipala kay Moises kag sa Dios.” 12 Kag ginsugyot nila ang katawhan, ang mga gulang, kag ang mga escriba. Gindakop nila sia gilayon kag gindala sa Sanhedrin. 13 Nagdala sila sang butig nga mga saksi, nga nagsiling: “Ini nga tawo wala mag-untat sa paghambal batok sa balaan nga duog kag batok sa Kasuguan. 14 Halimbawa, nabatian namon sia nga nagsiling nga gub-on sining Jesus nga Nazaretnon ini nga duog kag bag-uhon ang mga kinabatasan nga ginhatag ni Moises sa aton.” 15 Nagtulok kay Esteban ang tanan nga nagapungko sa Sanhedrin, kag nakita nila nga ang iya nawong pareho sa nawong sang anghel.