Pauswaga ang Ikasarang Subong Isa ka Manunudlo
ANO ang imo tulumuron subong isa ka manunudlo? Kon bag-o ka lang nga nangin manugbantala sang Ginharian, wala sing duhaduha nga luyag mo matun-an kon paano magdumala sing isa ka pagtuon sa Biblia, bangod si Jesus nagsugo sa iya mga sumulunod nga maghimo sing mga disipulo. (Mat. 28:19, 20) Kon ikaw may eksperiensia na sa sini nga hilikuton, ayhan tulumuron mo nga mangin epektibo pa sa paglab-ot sa tagipusuon sang mga ginatinguhaan mo nga buligan. Kon ikaw isa ka ginikanan, pat-od gid nga luyag mo nga mangin isa ka manunudlo nga makapahulag sa imo kabataan nga magdedikar sang ila kabuhi sa Dios. (3 Juan 4) Kon ikaw isa ka gulang ukon nagapanikasog nga mangin isa, ayhan luyag mo nga mangin isa ka humalambal sa publiko nga makapalambo sa iya mga tagpalamati sing isa ka madalom nga apresasyon kay Jehova kag sa iya mga dalanon. Paano mo malab-ot ini nga mga tulumuron?
Magtuon sing isa ka leksion gikan sa Batid nga Manunudlo, si Jesucristo. (Luc. 6:40) Nagahambal man si Jesus sa isa ka kadam-an sa higad sang bukid ukon sa pila lamang ka tawo samtang nagalakat sila sa dalan, ang iya ginahambal kag ang paagi sang iya paghambal may nagapadayon nga epekto. Ginpahulag ni Jesus ang hunahuna kag tagipusuon sang iya mga tagpalamati, kag naghimo sia sing praktikal nga pag-aplikar nga mahangpan nila. Mahimo mo man bala ang kaanggid nga mga butang?
Magsandig kay Jehova
Nangin lantip gid nga manunudlo si Jesus bangod sang iya suod nga kaangtanan sa iya langitnon nga Amay kag sang pagpakamaayo sang espiritu sang Dios. Nagapangamuyo bala ikaw sing hanuot kay Jehova agod makadumala sing isa ka epektibo nga pagtuon sa Biblia sa puluy-an? Kon ikaw isa ka ginikanan, regular bala ikaw nga nagapangamuyo sing panuytoy sang Dios sa pagtudlo sa imo kabataan? Nagapangamuyo bala ikaw sing tinagipusuon kon nagahanda sa paghatag sing mga pamulongpulong ukon sa pagdumala sa mga miting? Ining mapinangamuyuon nga pagsandig kay Jehova magabulig sa imo nga mangin epektibo pa nga manunudlo.
Ang pagsandig kay Jehova mapakita man paagi sa pagsandig sa iya Pulong, ang Biblia. Sa pangamuyo sa katapusan nga gab-i sang iya kabuhi subong himpit nga tawo, si Jesus nagsiling sa iya Amay: “Ginhatag ko sa ila ang imo pulong.” (Juan 17:14) Bisan pa may madamo nga eksperiensia si Jesus, wala sia nagpamulong gikan sa iya kaugalingon lamang. Pirme sia nagpamulong kon ano ang gintudlo sa iya sang iya Amay, sa amo nagabilin sing isa ka halimbawa agod sundon naton. (Juan 12:49, 50) Ang pulong sang Dios, nga gintipigan sa Biblia, may gahom sa pag-impluwensia sa mga tawo—sa ila mga buhat, nasulod nga mga panghunahuna, kag mga balatyagon. (Heb. 4:12) Samtang nagauswag ang imo ihibalo sa Pulong sang Dios kag nagatuon sa paggamit sini sing maayo sa imo ministeryo, mapalambo mo ang ikasarang sa pagpanudlo nga nagapasuod sang mga tawo sa Dios.—2 Tim. 3:16, 17.
Padunggi si Jehova
Ang mangin isa ka manunudlo bilang pag-ilog kay Cristo indi lamang paghatag sing isa ka makawiwili nga diskurso. Matuod, natingala ang mga tawo sa “makabilihag nga mga pulong” ni Jesus. (Luc. 4:22) Apang ano ang tulumuron ni Jesus sa pagpamulong sing maayo? Ini amo ang pagpadungog kay Jehova, indi ang pagpatuhoy sang igtalupangod sa iya kaugalingon. (Juan 7:16-18) Kag ginpalig-on niya ang iya mga sumulunod: “Paiwaga ang inyo kapawa sa atubangan sang mga tawo, agod makita nila ang inyo maayong mga buhat kag maghimaya sa inyo Amay nga yara sa mga langit.” (Mat. 5:16) Ina nga laygay dapat mag-impluwensia sa paagi sang aton pagpanudlo. Dapat handum naton nga likawan ang bisan ano nga butang nga makasablag sa sina nga tulumuron. Busa kon nagaplano kon ano ang aton ihambal ukon kon paano naton ini ihambal, maayo nga pamangkuton naton ang aton kaugalingon, ‘Magapatudok bala ini sing apresasyon kay Jehova, ukon magapatuhoy bala ini sing igtalupangod sa akon?’
Halimbawa, ang mga ilustrasyon kag matuod nga mga eksperiensia sa kabuhi magamit sing epektibo sa pagpanudlo. Apang, kon ginahatag ang isa ka malawig nga ilustrasyon ukon ginasaysay ang isa ka eksperiensia sing tuman ka detalyado, mahimo madula ang punto sa pagpanudlo. Sing kaanggid, ang pagsugid sing mga sugilanon nga nagalingaw lamang nagadula sang katuyuan sang aton ministeryo. Subong resulta, ginapatuhoy sang manunudlo ang igtalupangod sa iya kaugalingon sa baylo nga himuon ang matuod nga tulumuron sang teokratikong pagpanudlo.
‘Maghimo Sing Pagpatuhay’
Agod ang isa mangin matuod nga disipulo, dapat mahangpan niya sing maathag kon ano ang ginatudlo. Dapat pamatian niya ang kamatuoran kag makita kon ano ang kinatuhayan sini gikan sa iban nga mga pagtuluuhan. Ang pagpatuhay makabulig agod matigayon ini.
Sulitsulit nga ginpalig-on ni Jehova ang iya katawhan nga ‘maghimo sing pagpatuhay’ sa ulot sang matinlo kag di-matinlo. (Lev. 10:9-11) Sia nagsiling nga yadtong magaalagad sa iya daku nga espirituwal nga templo dapat magtudlo sa mga tawo “sang kinatuhayan sa ulot sang butang nga balaan kag sang butang nga di-balaan.” (Ezeq. 44:23) Ang tulun-an sang Hulubaton puno sing mga kinatuhayan sa ulot sang pagkamatarong kag kalautan, sa ulot sang kaalam kag kabuangan. Bisan ang mga butang nga wala nagasumpakilay sarang makilala gikan sa isa kag isa. Ginpakita ni apostol Pablo ang kinatuhayan sa ulot sang matarong nga tawo kag sang maayo nga tawo, subong sang narekord sa Roma 5:7. Sa tulun-an sang Hebreo, ginpakita niya ang pagkalabaw sang pag-alagad ni Cristo subong mataas nga saserdote sangsa kay Aaron. Sa pagkamatuod, subong sang ginsulat sang edukador sang ika-17 nga siglo nga si John Amos Comenius: “Ang pagtudlo nagakahulugan lamang sang pagpakita kon paano ang mga butang tuhay sa isa kag isa sa nagkalainlain nga mga katuyuan, mga porma, kag mga ginhalinan sini. . . . Busa, sia nga nagapatuhay sing maayo sang mga butang nagatudlo sing maayo.”
Binagbinaga, subong halimbawa, ang pagtudlo sa isa tuhoy sa Ginharian sang Dios. Kon wala niya mahangpan kon ano ang Ginharian, mahimo mo ipakita kon paano nga ang ginasiling sang Biblia tuhay sa ideya nga ang Ginharian isa lamang ka kahimtangan sa tagipusuon sang tawo. Ukon mahimo mo ipakita kon paano ang Ginharian tuhay sa tawhanon nga mga panguluhan. Apang, para sa mga tawo nga nakahibalo sining sadsaran nga mga kamatuoran, mahimo mo ihatag ang dugang pa nga mga detalye. Mahimo mo ipakita sa ila kon paano ang Mesianikong Ginharian tuhay gikan sa bug-os uniberso nga pagkahari mismo ni Jehova, nga ginalaragway sa Salmo 103:19, ukon gikan sa ‘ginharian sang Anak sang gugma sang Dios,’ nga ginsambit sa Colosas 1:13, ukon gikan sa “pagdumalahan” nga ginapatuhuyan sa Efeso 1:10. Ang paghimo sing mga pagpatuhay makabulig agod ining importante nga panudlo sang Biblia mangin maathag para sa imo mga tagpalamati.
Sulitsulit nga gingamit ni Jesus ini nga paagi sang pagpanudlo. Ginpatuhay niya ang kinaandan nga paghangop sa Mosaikong Kasuguan sa matuod nga katuyuan sang Kasuguan. (Mat. 5:21-48) Ginpatuhay niya ang matuod nga diosnon nga debosyon gikan sa salimpapaw nga mga buhat sang mga Fariseo. (Mat. 6:1-18) Ginpatuhay niya ang espiritu sadtong mga ‘nagpakaginuo’ sa iban sa nagasakripisyo-sang-kaugalingon nga espiritu nga dapat ipakita sang iya mga sumulunod. (Mat. 20:25-28) Sa isa pa ka okasyon, nga nasulat sa Mateo 21:28-32, gin-agda ni Jesus ang iya mga tagpalamati nga maghimo sang ila pagpatuhay sa ulot sang pagpakamatarong-sa-kaugalingon kag matuod nga paghinulsol. Ini nagadul-ong sa aton sa isa pa ka mapuslanon nga bahin sang maayo nga pagpanudlo.
Palig-una ang mga Tagpalamati nga Maghunahuna
Sa Mateo 21:28, mabasa naton nga ginhatag ni Jesus ang iya pagpaanggid paagi sa pagpamangkot: “Ano sa banta ninyo?” Ang isa ka sangkol nga manunudlo wala lamang nagasaysay sang mga katunayan ukon nagahatag sing mga sabat. Sa baylo, ginapalig-on niya ang iya mga tagpalamati nga palambuon ang ikasarang sa paghunahuna. (Hulu. 3:21; Roma 12:1) Mahimo ini, sa pila ka kasangkaron, paagi sa pagpamangkot. Subong sang makita sa Mateo 17:25, si Jesus namangkot: “Ano sa banta mo, Simon? Gikan kay sin-o nagabaton sing mga balayran ukon buhis ang mga hari sa duta? Gikan sa ila mga anak ukon gikan sa mga estranghero?” Ining nagapahunahuna nga mga pamangkot ni Jesus nagbulig kay Pedro nga makahinakop sing husto tuhoy sa pagbayad sing buhis sa templo. Sing kaanggid, sang ginsabat ni Jesus ang tawo nga namangkot, “Sin-o gid bala ang akon isigkatawo?” ginpatuhay niya ang mga buhat sang isa ka saserdote kag isa ka Levinhon sa iya sang isa ka Samaritano. Nian namangkot sia: “Sin-o sa sining tatlo sa banta mo ang nangin isigkatawo sang tawo nga nahulog sa kamot sang mga makawat?” (Luc. 10:29-36) Diri liwat, sa baylo nga maghunahuna para sa iya tagpalamati, gin-agda sia ni Jesus nga sabton ang iya pamangkot.—Luc. 7:41-43.
Lab-uta ang Tagipusuon
Narealisar sang mga manunudlo nga nakahangop sa kahulugan sang Pulong sang Dios nga ang matuod nga pagsimba indi lamang pagsaulo sang pila ka katunayan kag pagsunod sa pila ka kasuguan. Napasad ini sa isa ka maayo nga kaangtanan kay Jehova kag sa pag-apresyar sa iya mga dalanon. Ini nga pagsimba nagadalahig sang tagipusuon. (Deut. 10:12, 13; Luc. 10:25-27) Sa Kasulatan, ang termino nga “tagipusuon” masami nga nagapatuhoy sa bug-os nasulod nga pagkatawo, lakip sang mga butang subong sang mga handum, emosyon, balatyagon, kag motibo.
Nahibaluan ni Jesus nga samtang ang mga tawo nagatan-aw sa naguwa nga dagway, ang Dios nagatulok sa tagipusuon. (1 Sam. 16:7) Ang aton pag-alagad sa Dios dapat ginapahulag sang aton gugma sa iya, indi sang mga panikasog nga magpadayaw sa mga isigkatawo. (Mat. 6:5-8) Sa pihak nga bahin, ang mga Fariseo naghimo sang madamo nga butang agod magpakitakita. Ginapadaku gid nila ang pagpahisuno sa mga detalye sang Kasuguan kag ang pagsunod sa mga kasuguan nga ila ginhimo. Apang wala nila mapadayag sa ila kabuhi ang mga kinaiya nga magapakilala sa ila nga sila iya sang Dios nga ginapangangkon nila nga ginasimba nila. (Mat. 9:13; Luc. 11:42) Si Jesus nagtudlo nga bisan pa ang pagtuman sa mga ginapatuman sang Dios importante, ang balor sinang pagtuman nagadepende sa kon ano ang yara sa tagipusuon. (Mat. 15:7-9; Mar. 7:20-23; Juan 3:36) Ang aton panudlo makahimo sing daku gid nga kaayuhan kon ilugon naton ang halimbawa ni Jesus. Importante nga buligan naton ang mga tawo nga makatuon kon ano ang ginapatuman sang Dios sa ila. Apang importante man para sa ila nga makilala kag mahigugma si Jehova subong isa ka persona agod mapabanaag sa ila paggawi ang pagpabalor nila sa isa ka nahamut-an nga kaangtanan sa matuod nga Dios.
Sa pagkamatuod, agod makabenepisyo sa sina nga pagtudlo, kinahanglan batunon sang mga tawo kon ano ang yara sa ila tagipusuon. Ginpalig-on ni Jesus ang mga tawo nga analisahon ang ila mga motibo kag usisaon ang ila mga balatyagon. Kon nagatadlong sing isa ka sayop nga pagtamod, ginapamangkot niya ang iya mga tagpalamati kon ngaa ginahunahuna, ginasiling, kag ginahimo nila ang pila ka butang. Apang, agod buligan sila sa sini, ginlakipan ni Jesus ang iya mga pamangkot sing isa ka pahayag, isa ka ilustrasyon, ukon isa ka buhat nga nagpalig-on sa ila nga tamdon sing husto ang mga butang. (Mar. 2:8; 4:40; 8:17; Luc 6:41, 46) Mabuligan man naton ang aton mga tagpalamati paagi sa pagpanugda nga pamangkuton nila ang ila kaugalingon sing mga pamangkot subong sang: ‘Ngaa naluyagan ko ini nga pagginawi? Ngaa amo sini ang akon reaksion sa sini nga kahimtangan?’ Nian pahulaga sila nga tamdon ang mga butang gikan sa pagtamod ni Jehova.
Iaplikar
Ang isa ka maayo nga manunudlo nakahibalo nga “ang kaalam amo ang panguna nga butang.” (Hulu. 4:7) Ang kaalam amo ang ikasarang sa pag-aplikar sing madinalag-on sang ihibalo sa paglubad sa mga problema, sa paglikaw sa mga katalagman, sa paglab-ot sa mga tulumuron, sa pagbulig sa iban. Responsabilidad sang isa ka manunudlo nga buligan ang mga estudyante nga matun-an ang paghimo sini apang wala nagadesisyon para sa ila. Kon nagahinun-anon sang nanuhaytuhay nga prinsipio sa Biblia, buligi ang estudyante sa pagpangatarungan. Mahimo mo sambiton ang isa ka kahimtangan gikan sa adlaw-adlaw nga pagkabuhi kag nian pamangkuta ang estudyante kon paano ang prinsipio sang Biblia nga bag-o lang ninyo natun-an makabulig sa iya kon makaatubang sia sa sina nga kahimtangan.—Heb. 5:14.
Sa iya diskurso sang Pentecostes 33 C.E., naghatag si apostol Pedro sang isa ka halimbawa nga may praktikal nga aplikasyon nga nagtandog sang kabuhi sang mga tawo. (Binu. 2:14-36) Pagkatapos niya ginbinagbinag ang tatlo ka teksto sa Kasulatan nga ginpangangkon sang kadam-an nga ginapatihan nila, gin-aplikar ini ni Pedro pasad sa mga hitabo nga ila tanan nasaksihan. Subong resulta, nabatyagan sang kadam-an ang kinahanglanon nga magpanghikot suno sa ila nabatian. May kaanggid man bala nga epekto sa mga tawo ang imo pagpanudlo? Wala mo lamang bala ginasaysay ang mga katunayan kundi ginabuligan man ang mga tawo nga mahangpan kon ngaa amo sini ang mga butang? Ginapalig-on mo bala sila nga binagbinagon kon paano ang mga butang nga ila natun-an dapat mag-apektar sa ila kabuhi? Mahimo indi sila magsiling, “Ano ang amon himuon?” subong sang ginhimo sang kadam-an sa Pentecostes, apang kon gin-aplikar mo sing maayo ang mga kasulatan, mapahulag sila nga binagbinagon ang pagbuhat sing nagakaigo.—Binu. 2:37.
Kon nagabasa sing Biblia upod sa inyo kabataan, kamo nga mga ginikanan may maayo nga kahigayunan sa paghanas sa ila sa paghunahuna may kaangtanan sa praktikal nga pag-aplikar sa mga prinsipio sang Biblia. (Efe. 6:4) Halimbawa, mahimo kamo magpili sing pila ka bersikulo gikan sa gin-iskedyul para sa semana nga pagbasa sa Biblia, hinun-anunan ang kahulugan sini, kag nian mamangkot sing subong sini: ‘Paano ini nagahatag sing panuytoy sa aton? Paano naton magamit ini nga mga bersikulo sa ministeryo? Ano ang ginapahayag sini tuhoy kay Jehova kag sa iya paagi sa paghimo sing mga butang, kag paano ini nagapalambo sang aton apresasyon sa iya?’ Palig-una ang imo pamilya nga magkomento sa sining mga punto sa tion sang paghinun-anon sa talalupangdon nga mga punto sa Biblia sa Teokratikong Eskwelahan Para sa Ministeryo. Ang mga bersikulo nga ginakomentuhan nila mahimo nga amo ang madumduman nila.
Magpahamtang Sing Maayo nga Halimbawa
Nagatudlo ikaw indi lamang paagi sa imo ginahambal kundi paagi man sa imo ginabuhat. Ang imo mga buhat nagahatag sing isa ka praktikal nga halimbawa kon paano iaplikar ang mga butang nga imo ginasiling. Amo ini ang paagi nga nagatuon ang kabataan. Kon ginailog nila ang ila mga ginikanan, ginapamatud-an nila nga luyag nila mangin kaangay sa ila mga ginikanan. Luyag nila mahibaluan kon daw ano ang paghimo sa kon ano ang ginahimo sang ila mga ginikanan. Sing kaanggid, kon ang mga ginatudluan mo ‘mangin mga manug-ilog sa imo subong nga ikaw kay Cristo,’ maeksperiensiahan nila ang mga pagpakamaayo sang paglakat sa mga dalanon ni Jehova. (1 Cor. 11:1) Ang mga pagpakig-angot sang Dios sa ila mangin bahin sang ila mismo mga eksperiensia.
Isa ini ka maayo nga pahanumdom tuhoy sa importansia sang pagpahamtang sing nagakaigo nga halimbawa. Kon ano kita nga ‘sahi sang mga tawo sa balaan nga paggawi kag sa mga buhat sang diosnon nga debosyon’ magabulig sing daku sa paghatag sa mga ginatudluan naton sing isa ka buhi nga pamatuod kon paano iaplikar ang mga prinsipio sang Biblia. (2 Ped. 3:11) Kon ginapalig-on mo ang isa ka estudyante sang Biblia nga basahon sing regular ang Pulong sang Dios, mangin maukod ka sa pagbasa sini mismo. Kon luyag mo nga matun-an sang imo kabataan ang pagsunod sa mga prinsipio sang Biblia, pat-ura nga makita nila nga ang imo mga buhat nahisuno sa kabubut-on sang Dios. Kon ginatudluan mo ang kongregasyon nga mangin makugi sa ministeryo, pat-ura nga nagapakigbahin ka sing bug-os sa sina nga hilikuton. Kon ginahimo mo ang imo ginatudlo, yara ikaw sa mas maayo nga kahimtangan nga mapahulag ang iban.—Roma 2:21-23.
May kaangtanan sa pagpauswag sang imo pagpanudlo, pamangkuta ang imo kaugalingon: ‘Kon nagahatag ako sing instruksion, ginahimo ko bala ini sa paagi nga nagaapektar sa mga panimuot, panghambal, ukon mga buhat sadtong mga nagapamati? Agod mangin maathag ang mga butang, ginapatuhay ko bala ang isa ka ideya ukon buhat gikan sa isa pa? Ano ang ginahimo ko agod buligan ang akon mga estudyante, ang akon kabataan, ukon ang akon mga tagpalamati sa miting nga madumduman ang akon ginasiling? Ginapakita ko bala sing maathag sa akon mga tagpalamati kon paano iaplikar ang ila natun-an? Makita bala nila ini sa akon halimbawa? Nahangpan bala nila nga ang ila reaksion sa butang nga ginabinagbinag makaapektar sa ila kaangtanan kay Jehova?’ (Hulu. 9:10) Padayon nga hatagi sing igtalupangod ini nga mga butang samtang ginatinguhaan mo nga pauswagon ang imo ikasarang subong isa ka manunudlo. “Hatagi sing dalayon nga igtalupangod ang imo kaugalingon kag ang imo panudlo. Magpadayon ka sa sining mga butang, kay sa paghimo sini maluwas mo ang imo kaugalingon kag ang mga nagapamati sa imo.”—1 Tim. 4:16.