Kaalam sa “Pulong sang Dios”

1, 2. Ano nga “sulat” ang ginpadala sa aton ni Jehova, kag ngaa?

MADUMDUMAN mo bala kon san-o ka ulihi nakabaton sing sulat halin sa imo pinalangga nga ara sa malayo? Nalipay gid kita nga makabaton sang sulat halin sa aton pinalangga. Nanamian gid kita nga mabalitaan ang parte sa iya maayo nga sitwasyon, eksperiensia, kag mga plano. Malayo man kita sa aton mga pinalangga, pero kon nagakomunikar kita, mangin mas malapit kita sa ila.

² Gani, wala na sang mas makalilipay pa sangsa makabaton kita sing sulat halin sa Dios nga palangga naton. Daw pareho lang nga si Jehova nagpadala sa aton sing isa ka “sulat,” ang iya Pulong, ang Biblia. Paagi sini ginasugiran niya kita kon sin-o sia, kon ano ang iya nahimo, kon ano ang iya himuon, kag madamo pa. Ginhatag ni Jehova sa aton ang iya Pulong kay gusto niya nga mangin malapit kita sa iya. Ginpili sang aton pinakamaalam nga Dios ang pinakamaayo nga paagi sa pagkomunikar sa aton. Makita gid naton ang wala tupong nga kaalam ni Jehova sa kon paano ginsulat ang Biblia kag sa mensahe sini.

Ngaa Ginpasulat ni Jehova ang Iya Pulong?

3. Paano ginsugid ni Jehova ang Kasuguan kay Moises?

³ Ang iban mahimo mamangkot, ‘Ngaa wala na lang direkta nga ginaistorya ni Jehova ang mga tawo? Indi bala nga mas manami ini kay mabatian gid nila ang Iya tingog halin sa langit?’ May mga tion gid man sadto nga nag-istorya si Jehova halin sa langit paagi sa mga anghel. Halimbawa, sang ginhatag niya ang Kasuguan sa Israel. (Galacia 3:19) Pero sang nabatian sang mga Israelinhon ang tingog halin sa langit hinadlukan sila. Gani, nangabay sila nga indi sila pag-istoryahon ni Jehova sa sini nga paagi, kundi makigkomunikar sia paagi kay Moises. Dayon sia na ang magasugid sa ila sang ginsiling ni Jehova. (Exodo 20:18-20) Gani, si Moises ang gin-istorya ni Jehova kag ginhambal sa iya sing tinaga por tinaga ang Kasuguan nga may sobra 600 ka pagsulundan.

4. Ipaathag kon ngaa ang pagsugid paagi sa hambal indi masaligan nga paagi sa pagpahibalo sang mga kasuguan sang Dios.

⁴ Pero, ano abi kon ato nga Kasuguan wala ginsulat? Madumduman ayhan ni Moises ang kada tinaga sang kasuguan kag masugid ini sing insakto sa bilog nga pungsod? Madumduman ayhan sang katawhan ang tanan nga ginhambal ni Moises kag masugid ini sing insakto sa ila mga bata? Masugid ayhan ini sing insakto sang ila mga bata sa ila mga apo kag sa ila mga apo sa tuhod? Indi gid ini masaligan nga paagi para ipahibalo sa tanan ang mga kasuguan sang Dios. Imadyina kon ano ang matabo kon isugid mo ang isa ka istorya sa madamo nga tawo nga nagalinya paagi sa pagsugid sini sa una nga tawo sa linya. Dayon isugid man niya ini sa tawo nga nagasunod sa iya asta makalab-ot ini sa katapusan nga tawo. Posible nga lain gid ang mabatian sang tawo nga ara sa katapusan sangsa ginsugid mo sa una nga tawo. Pero indi amo sina ang natabo sa Kasuguan sang Dios. Ngaa?

5, 6. Ano ang ginsugo ni Jehova kay Moises nga himuon sa Iya mga pulong, kag ngaa ang Biblia importante gid nga regalo sa aton?

⁵ Maalamon nga nagdesisyon si Jehova nga ipasulat ang iya mga pulong. Ginsugo niya si Moises: “Isulat mo ini nga mga pulong, kay suno sa sini nga mga pulong nagapakigkatipan ako sa imo kag sa Israel.” (Exodo 34:27) Gani si Moises amo ang una nga manunulat sang Biblia, sang 1513 B.C.E. Sa masunod nga 1,610 ka tuig, si Jehova “nagpakighambal . . . sa madamo nga higayon kag sa madamo nga paagi” sa mga 40 ka tawo nga nagsulat sang Biblia. (Hebreo 1:1) Sa sina man nga tion, may matutom nga mga manugkopya nga naghalong gid sa paghimo sang sibu nga mga kopya. Gani sigurado nga wala sang nagbag-o sa Kasulatan, kag amo na ini ang mabasa naton sa Biblia subong.—Esdras 7:6; Salmo 45:1.

⁶ Ang Biblia importante gid nga regalo halin kay Jehova. Nakabaton ka na bala sang sulat nga gintago mo kag sulitsulit nga ginabasa kay nakahatag ini sa imo sang paumpaw nga kinahanglan mo gid? Amo gid sini ang “sulat” ni Jehova sa aton. Bangod ginpasulat ni Jehova ang iya mga pulong, puede naton mabasa kag mapamalandungan pirme ang ginasiling sini. (Salmo 1:2) ‘Ang Kasulatan makapabakod sa aton,’ sa tion nga kinahanglan naton ini.—Roma 15:4.

Ngaa mga Tawo ang Ginpasulat ni Jehova?

7. Ngaa maalam gid si Jehova kay mga tawo ang ginpasulat niya sang Biblia?

⁷ Maalam gid si Jehova kay mga tawo ang ginpasulat niya sang Iya Pulong. Binagbinaga ini: Kon mga anghel ang ginpasulat ni Jehova sang Biblia, pareho ayhan ang epekto sini sa aton? Mahimo masugid sing mas maayo sang mga anghel ang parte kay Jehova base sa ila nakita. Posible mapabutyag nila kon ngaa ginahigugma nila sia kag ginasimba. Kag mahimo masugiran nila kita parte sa matutom nga mga tawo nga nag-alagad sa Dios. Pero mas mataas ang mga anghel sangsa aton. Perpekto sila, mas maalam, mas madamo sang eksperiensia, kag mas makusog. Gani, maintiendihan gid bala naton ang ila ginasiling kag nabatyagan?—Hebreo 2:6, 7.

8. Ano ang ginpasugtan ni Jehova nga himuon sang mga manunulat sang Biblia? (Tan-awa man ang footnote.)

⁸ Bangod mga tawo ang ginpasulat ni Jehova sang Biblia, nagabenepisyo gid kita sa libro nga “gintuytuyan sang Dios” kag nagatandog gid sang aton balatyagon bilang tawo. (2 Timoteo 3:16) Paano niya ina nahimo? Ginpasugtan niya ang kalabanan nga manunulat nga gamiton ang ila kaugalingon nga panghunahuna sa pagpili sang “matahom nga mga tinaga” kag sa pagsulat sang ‘sibu nga mga pulong sang kamatuoran.’ (Manugwali 12:10, 11) Amo ina ang rason kon ngaa lainlain ang estilo sang pagsulat sang kada libro sa Biblia. Depende ini sa ginhalinan kag personalidad sang manunulat sini.a Pero, ini nga mga manunulat ‘naghambal halin sa Dios samtang ginapahulag sila sang balaan nga espiritu.’ (2 Pedro 1:21) Gani ang ila ginsulat, amo gid ang “pulong sang Dios.”—1 Tesalonica 2:13.

9, 10. Ngaa matandog gid sang Biblia ang aton balatyagon?

⁹ Bangod tawo ang gingamit sang Dios sa pagsulat sang Biblia, natandog gid sini ang aton balatyagon. Ang mga manunulat sini mga tawo man nga may balatyagon pareho sa aton. Indi man sila perpekto, gani nakaagi man sila sing mga pagtilaw kag mga kabudlayan. May mga bes nga gingiyahan sila sang espiritu ni Jehova nga isulat ang parte sa ila mismo mga balatyagon kag mga problema. (2 Corinto 12:7-10) Gani ginsulat nila ang ila mga naeksperiensiahan base sa ila kaugalingon nga mga tinaga. Kag indi gid ini mahimo sang isa ka anghel.

¹⁰ Halimbawa, binagbinaga si Hari David sang Israel. Sang nakahimo sia sang mabug-at nga mga sala, nagkomposo sia sang isa ka salmo diin ginbubo niya ang iya tagipusuon, nga nagapakiluoy sa Dios nga patawaron sia. Sia nagsulat: “Tinlui ako sa akon sala. Kay nakahibalo gid ako sang akon mga paglapas, kag ang akon sala yara pirme sa akon atubang. Natawo ako nga may kasaypanan, kag ginpanamkon ako sang akon iloy sa sala. Indi ako pagtabuga sa atubangan mo; kag indi pagkuhaa sa akon ang imo balaan nga espiritu. Ang mga halad nga kalahamut-an sa Dios amo ang nalisdan nga espiritu; ang nagakalisod kag mahinulsulon nga tagipusuon, O Dios ko, indi mo pagsikwayon.” (Salmo 51:2, 3, 5, 11, 17) Kon basahon naton ini, mabatyagan gid naton ang kasakit kag kasubo ni David. Ang indi perpekto nga tawo lang ang makahambal sini.

Ngaa Madamo Ini sang Istorya Parte sa mga Tawo?

11. Ngaa ginpasulat ni Jehova sa Biblia ang madamo nga istorya sang mga tawo?

¹¹ May isa pa ka rason kon ngaa nanamian gid kita sa Biblia. Mabasa diri ang madamo nga istorya parte sa mga tawo. Ang iban sa ila nag-alagad sa Dios kag ang iban naman wala. Mabasa naton ang ila mga eksperiensia, kabudlayan, kag kalipay. Makita naton ang resulta sang ila mga desisyon sa kabuhi. Ginpasulat ini nga mga rekord “sa pagtudlo sa aton.” (Roma 15:4) Paagi sa mga halimbawa nga ginbase sa kabuhi sang mga tawo, ginatudluan kita ni Jehova sa paagi nga makatandog sang aton tagipusuon. Binagbinaga ang pila ka halimbawa.

12. Ano ang mabulig sa aton sang mga rekord sang Biblia parte sa indi matutom nga mga tawo?

¹² Ginasugid man sang Biblia ang parte sa indi matutom nga mga tawo, kag bisan ang parte sa malain nga mga tawo kag kon ano ang natabo sa ila. Maintiendihan naton sa ila mga eksperiensia kon ngaa malain gid ang ila ginhimo. Halimbawa, puede man nga silingan lang kita sang Biblia nga indi naton pagtraidoran ang aton abyan. Pero ano ang nabatyagan mo sang ginbasa mo ang pagtraidor ni Judas kay Jesus? (Mateo 26:14-16, 46-50; 27:3-10) Ang pareho sini nga mga rekord makatandog gid sang aton tagipusuon. Gani mas mahapos sa aton nga mahibaluan kag mabatuan ang malain nga mga kinaiya.

13. Paano kita ginabuligan sang Biblia nga maintiendihan kag mapakita ang maayo nga mga kinaiya?

¹³ Ginasugid man sang Biblia ang parte sa matutom nga mga alagad sang Dios. Mabasa naton ang parte sa ila debosyon kag pagkamainunungon. Makita naton sa ila ang mga kinaiya nga dapat ara man sa aton para mangin malapit kita sa Dios. Halimbawa, ang pagtuo. Ginasugid sa aton sang Biblia kon ano ang pagtuo kag kon ngaa kinahanglan ini para malipay sa aton ang Dios. (Hebreo 11:1, 6) Pero ginasugid pa gid sa aton sang Biblia kon paano ginpakita sang mga tawo ang dalayawon nga pagtuo. Hunahunaa ang pagtuo nga ginpakita ni Abraham sang ginhalad niya si Isaac. (Genesis, kapitulo 22; Hebreo 11:17-19) Paagi sa sini nga mga rekord, mas maintiendihan naton kon ano gid ang kahulugan sang “pagtuo.” Maalam gid si Jehova kay wala lang niya kita ginasilingan nga ipakita ang maayo nga mga kinaiya kundi ginahatagan niya kita sang mga halimbawa kon paano ini himuon!

14, 15. Ano ang ginasugid sa aton sang Biblia parte sa isa ka babayi nga nagkadto sa templo, kag ano ang matun-an naton sa sini nga rekord parte kay Jehova?

¹⁴ Ang mga rekord sa Biblia parte sa mga tawo kag sa ila mga eksperiensia nagatudlo sa aton parte sa kon ano nga klase sang persona si Jehova. Binagbinaga ang nabasa naton parte sa isa ka babayi nga nakita ni Jesus sa templo. Samtang nagapungko sia malapit sa mga bahandian, ginatan-aw ni Jesus ang mga tawo nga nagahulog sang ila mga amot. Madamo nga manggaranon ang nag-abot, nga nagahulog “kon ano lang ang sobra sa ila manggad.” Pero, ginpanilagan ni Jesus ang imol nga balo nga babayi. Ang iya ginhulog “duha lang ka sensilyo.”b Amo na lang gid ’to ang iya kuarta. Si Jesus, nga perpekto nga nagasunod sang panghunahuna ni Jehova, nagsiling: “Ining imol nga balo nga babayi naghulog sing kapin pa sangsa tanan nga naghulog sang kuarta sa mga bahandian.” Ginapakita sini nga para kay Jehova, ang iya ginhulog sobra pa sa ginhulog sang tanan.—Marcos 12:41-44; Lucas 21:1-4; Juan 8:28.

¹⁵ Talalupangdon nga sa tanan nga tawo nga nagkadto sa templo sadto nga adlaw, ang balo nga babayi amo gid ang ginsambit sa Biblia. Ginatudluan kita sini nga ginapabaloran gid ni Jehova ang aton ginahimo para sa iya. Nalipay sia nga batunon ang aton bug-os kalag nga mga regalo, bisan daw ano man ini kagamay kon ikumparar sa mahatag sang iban. Nagapasalamat gid kita kay gintudluan kita ni Jehova sining makatalandog nga kamatuoran!

Kon Ngaa May mga Detalye nga Wala Ginsambit sa Biblia

16, 17. Paano makita ang kaalam ni Jehova bisan sa mga detalye nga ginpili niya nga indi pagsambiton sa iya Pulong?

¹⁶ Kon magsulat ka sa imo pinalangga, limitado lang ang imo masugid. Gani ginapili mo sing maayo kon ano ang isulat. Pareho sa sini, may mga indibiduwal kag mga hitabo nga ginpili si Jehova nga sambiton sa iya Pulong. Pero wala ginsulat sa Biblia ang tanan nga detalye parte sa sini. (Juan 21:25) Halimbawa, kon ginasugid sang Biblia ang parte sa paghukom sang Dios, mahimo nga wala ini nagahatag sing sabat sa tanan naton nga pamangkot. Pero bisan sa mga detalye nga ginpili ni Jehova nga indi pagsambiton sa iya Pulong, makita gihapon ang iya kaalam. Ngaa masiling naton ini?

¹⁷ Ang paagi sa pagsulat sang Biblia makabulig sa aton nga mahibaluan kon ano kita nga klase sang tawo. Ang Hebreo 4:12 nagasiling: “Ang pulong [ukon, mensahe] sang Dios buhi kag gamhanan kag matalom pa sa bisan ano nga espada nga duha sing sulab kag nagadulot tubtob sa paghamulag sang kalag kag espiritu . . . kag sarang makahantop sang mga panghunahuna kag mga tinutuyo sang tagipusuon.” Ang mensahe sang Biblia nagadulot sing madalom, nga nagapakita kon ano gid ang aton ginahunahuna kag mga motibo. Ang mga nagabasa sini para lang mangita sang sala masami nga nagakasandad kon indi kompleto ang impormasyon nga gusto nila mabal-an. Mahimo nga ginaduhaduhaan pa gani nila kon bala si Jehova mahigugmaon gid, maalam, kag matarong.

18, 19. (a) Ngaa indi kita dapat mabalaka kon madamo kita sing pamangkot parte sa isa ka rekord sa Biblia kag wala pa ini sing sabat? (b) Ano ang kinahanglan para maintiendihan ang Pulong sang Dios, kag ngaa pamatuod ini sang daku nga kaalam ni Jehova?

¹⁸ Pero kon ginatun-an naton sing maayo ang Biblia kag sinsero kita, makilala naton si Jehova base sa tanan nga impormasyon nga ginasugid sang Biblia parte sa iya, indi lang base sa isa ka istorya. Gani, indi kita mabalaka kon madamo kita sing pamangkot parte sa isa ka istorya sa Biblia kag wala pa ini sing mga sabat. Sa pag-ilustrar: Kon ginasugponsugpon naton ang isa ka daku nga puzzle, mahimo nga sa umpisa indi naton makita ang isa ka bahin sini ukon indi kita kabalo kon paano magsigo ang isa ka bahin. Pero, mahimo nga madamo na nga bahin ang aton naplastar amo nga maimadyin na naton kon ano ang hitsura sang bilog nga puzzle. Pareho man sini, kon ginatun-an naton ang Biblia, amat-amat nga matun-an naton kon ano nga klase sang Dios si Jehova, kag maimadyin naton kon sin-o sia. Bisan pa kon sa primero indi naton maintiendihan ang isa ka rekord sa Biblia ukon kon paano ini nagasigo sa personalidad sang Dios, madamo na kita sang natun-an parte kay Jehova amo nga maathag na sa aton nga isa sia ka Dios nga nagapakita sing gugma kag katarungan sa tanan nga tion.

¹⁹ Gani, para maintiendihan ang Pulong sang Dios, dapat sinsero kita kag insakto ang aton motibo kon ginabasa kag ginatun-an naton ini. Pamatuod gid ini sang daku nga kaalam ni Jehova. Ang maalam nga mga tawo makasulat sing mga libro nga ang makaintiende lang amo ang ‘mga maalam kag mga may tinun-an.’ Pero makasulat bala sila sang libro nga ang makaintiende amo lang ang mga tawo nga may insakto nga motibo? Indi. Ang maalam nga Dios lang ang makahimo sina!—Mateo 11:25.

Isa ka Libro sang “Praktikal nga Kaalam”

20. Ngaa si Jehova lang ang makasugid sa aton sang pinakamaayo nga paagi sang pagkabuhi, kag ano ang ara sa Biblia nga makabulig sa aton?

²⁰ Sa iya Pulong, ginasugiran kita ni Jehova sang pinakamaayo nga paagi sang pagkabuhi. Bilang Manunuga naton, mas nahibaluan niya kon ano ang aton mga kinahanglanon. Nabal-an niya nga ang tanan nga tawo kinahanglan makabatyag sang pagpalangga kag kalipay, kag mangin malipayon upod sa ila pamilya kag mga abyan. Wala gid ini nagbag-o halin sang ginsulat ang Biblia. Ang Biblia madamo sang “praktikal nga kaalam” nga makabulig sa aton para mangin malipayon kita. (Hulubaton 2:7) Ang kada seksion sa sini nga libro, may kapitulo nga nagapakita kon paano naton masunod ang maalamon nga laygay sang Biblia. Binagbinagon naton ang isa lang ka halimbawa sini.

21-23. Ano ang maalamon nga laygay nga makabulig sa aton para indi kita mangakig kag maghinakit?

²¹ Natalupangdan mo bala nga ang mga tawo nga nagadumot kag nagahinakit masami nga indi malipayon? Ang paghinakit nagapabudlay sang kabuhi. Kon nagahinakit kita, ginapabug-atan sini ang aton panghunahuna, kag nagakadula ang aton kalinong kag kalipay. Base sa mga natun-an sang mga doktor, kon pirme kita akig mas daku ang tsansa nga atakehon kita sa tagipusuon kag magmasakit sang malala nga balatian. Pero madugay na antes sini nga pagtuon, ang Biblia maalamon nga nagsiling: “Isikway ang kaakig kag bayai ang kasingkal.” (Salmo 37:8) Pero paano naton ina mahimo?

²² Ang Pulong sang Dios may maalamon nga laygay: “Ang paghangop sang tawo nagapahaganhagan sang iya kaakig, kag katahom sa iya bahin nga palampason ang sala.” (Hulubaton 19:11) Kon may paghangop kita, mas maintiendihan naton kon ngaa may nahambal ukon may nahimo ang isa ka tawo. Kon tinguhaan naton nga intiendihon ang iya matuod nga mga motibo, balatyagon, kag sitwasyon, makabulig ini sa aton nga indi maakig kag maghinakit sa iya.

²³ Ang Biblia may dugang pa nga laygay: “Padayon nga batasa ninyo ang isa kag isa kag magpinatawaray kamo sing kinabubut-on.” (Colosas 3:13) Ang ekspresyon nga “padayon nga batasa ninyo ang isa kag isa” nagapahangop nga dapat kita mangin mapinasensiahon sa iban, nga wala ginasapak ang mga batasan nga mahimo makaulugot para sa aton. Ini nga pagkamapinasensiahon makabulig sa aton nga malikawan ang pagdumot. Ang “magpinatawaray” nagakahulugan nga untatan ang paghinakit. Ang aton maalam nga Dios nakahibalo nga dapat naton patawaron ang iban kon may ara makatarunganon nga basihan sa paghimo sini. Indi lang ini para sa ila kaayuhan kundi para man sa kalinong sang aton hunahuna kag tagipusuon. (Lucas 17:3, 4) Dalayawon gid ang kaalam nga makita sa Pulong sang Dios!

24. Ano ang mangin resulta kon sundon naton ang maalam nga laygay sang Dios?

²⁴ Bangod sang iya indi matupungan nga gugma, gusto ni Jehova nga magkomunikar sa aton. Ginpili niya ang pinakamaayo nga paagi kay gingamit niya ang mga tawo nga gingiyahan sang balaan nga espiritu para isulat ang iya mensahe sa Biblia. Bilang resulta, ang kaalam mismo ni Jehova makita sa mga pahina sini. Ini nga kaalam “masaligan gid.” (Salmo 93:5) Samtang ginasunod naton ang ginasiling sini kag samtang ginasugid naton ini sa iban, mangin malapit gid kita sa aton pinakamaalam nga Dios. Sa masunod nga kapitulo, binagbinagon naton ang isa pa ka talalupangdon nga halimbawa sang kaalam ni Jehova: ang iya ikasarang sa pagtagna sang palaabuton kag sa pagtuman sang iya katuyuan.