KAPITULO 19
‘Kaalam sang Dios sa Isa ka Sagrado nga Likom’
1, 2. Ano nga sekreto ang makapainteres sa aton, kag ngaa?
MGA likom ukon sekreto! Bangod makagalanyat ini, makawiwili, kag makatalanhaga, masami nga indi ini matago sang mga tawo. Pero ang Biblia nagasiling: “Ang pagtago sing mga butang amo ang himaya sang Dios.” (Hulubaton 25:2) Huo, bilang Soberano nga Manuggahom kag Manunuga, may kinamatarong si Jehova nga isekreto sa mga tawo ang pila ka butang asta mag-abot ang iya gintalana nga tion nga isugid ini.
2 Pero, may makawiwili kag makapainteres nga sekreto nga ginsugid si Jehova sa iya Pulong. Ginatawag ini nga ‘sagrado nga likom sang kabubut-on sang Dios.’ (Efeso 1:9) Kon mabal-an mo ini nga sekreto, malipay ka gid. Pero ang mas importante, ini nga sekreto makaluwas sa imo kag makadugang sang nahibaluan mo sa indi matungkad nga kaalam ni Jehova.
Ginsugid sing Amat-amat
3, 4. Paano ang tagna nga narekord sa Genesis 3:15 nagahatag sing paglaum, kag ano nga sekreto, ukon “sagrado nga likom,” ang ara sa sini nga tagna?
3 Sang makasala si Adan kag si Eva, daw pareho lang nga indi na madayon ang katuyuan ni Jehova nga mangin paraiso ang bilog nga duta nga istaran sang perpekto nga mga tawo. Pero, insigida nga ginsolusyonan sang Dios ang problema. Sia nagsiling: “Butangan ko sing kaawayon sa tunga mo [ang man-ug] kag sang babayi kag sa tunga sang imo kaliwat kag sang iya kaliwat. Dugmukon niya ang imo ulo, kag pilasan mo ang iya tikod.”—Genesis 3:15.
4 Ano ang buot silingon sang Dios sa sini nga mga tinaga? Sin-o ang babayi? Sin-o ang man-ug? Sin-o ang “kaliwat” nga magadugmok sa ulo sang man-ug? Ang mahimo lang ni Adan kag ni Eva amo nga maghaumhaum. Bisan pa sini, ang ginsiling sang Dios naghatag sing paglaum para kay bisan sin-o nga matutom nga mga anak sining indi matutom nga mag-asawa. Ang pagkamatarong magadaug. Ang katuyuan ni Jehova matuman. Paano? Isa gid ini ka sekreto nga ginatawag sang Biblia nga “kaalam sang Dios, nga natago sa isa ka sagrado nga likom.”—1 Corinto 2:7.
5. Iilustrar kon ngaa amat-amat nga ginasugid ni Jehova ang iya sekreto.
5 Bilang “Manugpahayag sang mga sekreto,” isugid sa ulihi ni Jehova ang kinahanglanon nga mga detalye parte sa katumanan sini nga sekreto. (Daniel 2:28) Pero himuon niya ini sing amat-amat. Sa pag-ilustrar, paano ayhan sabton sang mapinalanggaon nga amay kon ang iya gamay nga bata nga lalaki mamangkot, “Tay, diin ako naghalin?” Ang isa ka maalamon nga amay magahatag lang sing bastante nga impormasyon nga maintiendihan sang bata. Samtang nagadaku ang bata, ginasugiran sia sang iya amay sing dugang pa. Pareho man sini, kabalo si Jehova kon san-o ang pinakamaayo nga tion para isugid sa iya katawhan ang iya kabubut-on kag katuyuan.—Hulubaton 4:18; Daniel 12:4.
6. (a) Ano ang katuyuan sang isa ka katipan ukon kontrata? (b) Ngaa naghimo si Jehova sing mga katipan upod sa mga tawo?
6 Paano ini amat-amat nga ginsugid ni Jehova? Naggamit sia sing sunodsunod nga mga katipan, ukon mga kontrata, para isugid ang madamo nga detalye parte sa sini nga sekreto. Posible nakahimo ka na sang kontrata sang nagbakal ka sing balay ukon naghulam ukon nagpautang sing kuarta. Ini nga kontrata naghatag sing legal nga garantiya nga ang mga kondisyon nga ginkasugtan tumanon gid. Pero ngaa kinahanglan pa nga maghimo si Jehova sing pormal nga mga katipan, ukon mga kontrata, upod sa mga tawo? Ang matuod, kon may ginpromisa si Jehova bastante na ini nga garantiya nga himuon gid niya ini. Pero sa pila ka sitwasyon, gingarantiyahan sang Dios ang iya mga promisa paagi sa legal nga mga kontrata. Gani, mas mahapos para sa aton nga indi perpekto nga mga tawo nga magsalig sa mga promisa ni Jehova.—Hebreo 6:16-18.
Ang Katipan kay Abraham
7, 8. (a) Ano nga katipan ang ginhimo ni Jehova upod kay Abraham, kag ano ang ginasugid sini parte sa sagrado nga likom ukon sekreto? (b) Paano amat-amat nga ginsugid ni Jehova ang linya sang kaliwatan padulong sa ginpromisa nga kaliwat?
7 Sobra duha ka libo ka tuig sa tapos ginpagua ang tawo sa Paraiso, ginsugiran ni Jehova ang iya matutom nga alagad nga si Abraham: “Padamuon ko gid ang imo kaliwat pareho sang mga bituon sa langit . . . Kag paagi sa imo kaliwat magatigayon sing pagpakamaayo para sa ila kaugalingon ang tanan nga pungsod sa duta bangod nagpamati ka sa akon tingog.” (Genesis 22:17, 18) Indi lang ini isa ka promisa; ginpabakod ni Jehova ang iya promisa kay Abraham paagi sa paghimo sing kontrata kag gingarantiyahan ini sang iya indi mabag-o nga panumpa. (Genesis 17:1, 2; Hebreo 6:13-15) Espesyal gid ini kay ang Soberanong Ginuo mismo ang nakigkontrata nga pakamaayuhon niya ang mga tawo!
“Padamuon ko . . . ang imo kaliwat pareho sang mga bituon sa langit”
8 Ginsugid sang katipan kay Abraham nga ang ginpromisa nga kaliwat magaabot bilang isa ka tawo, kay mangin kaliwat sia ni Abraham. Pero sin-o sia? Sang ulihi, ginsugid ni Jehova nga sa mga anak nga lalaki ni Abraham, si Isaac amo ang mangin katigulangan sang kaliwat. Sa duha ka anak nga lalaki ni Isaac, si Jacob ang ginpili. (Genesis 21:12; 28:13, 14) Sang ulihi, ginhambal ni Jacob ini nga tagna sa isa sa iya 12 ka anak nga lalaki: “Ang setro indi pagkuhaon kay Juda, ukon ang sungkod sang manuggahom sa tunga sang iya mga tiil, tubtob mag-abot ang Shilo [ukon, “Sia nga Nagapanag-iya Sini,” footnote]; nga tumanon sang katawhan.” (Genesis 49:10) Nabal-an na nga ang kaliwat mangin isa ka hari, nga magahalin kay Juda!
Ang Katipan sa Israel
9, 10. (a) Ano nga katipan ang ginhimo ni Jehova upod sa pungsod sang Israel, kag ano nga pag-amlig ang ginhatag sini nga katipan? (b) Paano ginpakita sang Kasuguan nga ang katawhan nagakinahanglan sing gawad?
9 Sang 1513 B.C.E., naghimo si Jehova sing katipan para masugid pa gid niya ang dugang nga detalye parte sa sagrado nga likom. Nakigkatipan sia sa mga kaliwat ni Abraham, ang pungsod sang Israel. Bisan pa wala na ini ginapatuman, ang Mosaikong Kasuguan nga katipan isa ka importante nga bahin sa katuyuan ni Jehova nga mapaluntad ang ginpromisa nga kaliwat. Paano? Binagbinaga ang tatlo ka paagi. Una, ang Kasuguan pareho sang isa ka nagaamlig nga pader. (Efeso 2:14) Ang matarong nga mga kasuguan sini nangin daw pader nga nagapain sa mga Judiyo kag sa mga Gentil. Gani nagbulig ang Kasuguan para maamligan ang linya sang ginpromisa nga kaliwat. Bangod sini nga pag-amlig, ang pungsod sang Israel nagaluntad pa gihapon sang mag-abot ang gintalana nga tion sang Dios nga ang Mesias matawo sa tribo ni Juda.
10 Ikaduha, ginpakita gid sang Kasuguan nga ang katawhan nagakinahanglan sing gawad. Bangod perpekto ang Kasuguan, ginbuligan sini ang mga Israelinhon nga makita nga wala sing makasasala nga tawo ang perpekto nga makatuman sang Kasuguan. Gani nangin paagi ini “agod mapadayag ang mga paglapas, tubtob mag-abot ang kaliwat nga ginsaaran.” (Galacia 3:19) Paagi sa sapat nga mga halad, naghatag ang Kasuguan sing temporaryo nga pagtumbas sa mga sala. Pero pareho sang ginsulat ni Pablo, “ang dugo sang mga toro nga baka kag sang mga kanding indi makakuha sang mga sala,” gani ini nga mga halad landong lang sang halad-gawad sang Cristo. (Hebreo 10:1-4) Maathag nga para sa matutom nga mga Judiyo, ini nga katipan nangin isa ka ‘bantay nga nagadul-ong sa Cristo.’—Galacia 3:24.
11. Ano nga matahom nga paglaum ang ginhatag sang Kasuguan nga katipan sa Israel, pero ngaa sa kabilugan wala mabaton sini nga pungsod ang ila ginalauman?
11 Ikatlo, ini nga katipan naghatag sa pungsod sang Israel sing isa ka matahom nga paglaum. Ginsilingan sila ni Jehova nga kon magmatutom sila sa katipan, sila mangin “ginharian sang mga saserdote kag balaan nga pungsod.” (Exodo 19:5, 6) Matuod gid man nga ang una nga mga miembro sang langitnon nga ginharian sang mga saserdote naghalin sa pungsod sang Israel. Pero, sa kabilugan, wala gintuman sang Israel ang Kasuguan nga katipan kag ginsikway nila ang Mesias. Gani wala nila mabaton ang ila ginalauman. Kon amo, sin-o ang magakompleto sa ginharian sang mga saserdote? Kag ano ang mangin koneksion nila sa ginpromisa nga kaliwat? Isugid sang Dios ang sabat sa sini nga mga pamangkot sa gintalana nga tion.
Ang Katipan kay David Para sa Ginharian
12. Ano nga katipan ang ginhimo ni Jehova upod kay David, kag ano pa ang dugang nga ginsugid parte sa sagrado nga likom sang Dios?
12 Sang ika-11 nga siglo B.C.E., may dugang pa nga ginsugid si Jehova parte sa sagrado nga likom sang maghimo sia sing isa pa ka katipan. Nagpromisa sia sa matutom nga si Hari David: “Ibulos ko sa imo ang imo kaliwat, . . . kag palig-unon ko ang iya ginharian. . . . Lig-unon ko ang trono sang iya ginharian sing dayon.” (2 Samuel 7:12, 13; Salmo 89:3) Sini nga tion ginsugid sang Dios nga ang ginpromisa nga kaliwat magahalin sa panimalay ni David. Pero puede bala maggahom asta san-o ang isa ka ordinaryo nga tawo? (Salmo 89:20, 29, 34-36) Kag maluwas bala sining tawhanon nga hari ang mga tawo sa sala kag kamatayon?
13, 14. (a) Base sa Salmo 110, ano ang ginpromisa ni Jehova sa iya hinaplas nga Hari? (b) Ano pa ang dugang nga ginsugid parte sa magaabot nga kaliwat paagi sa mga manalagna ni Jehova?
13 Gingiyahan sang Dios si David sa pagsulat: “Si Jehova nagsiling sa akon Ginuo: ‘Pungko ka sa akon tuo tubtob mahimo ko ang imo mga kaaway nga palatungan sang imo mga tiil.’ Si Jehova nanumpa, kag indi niya ini pagbag-uhon: ‘Ikaw saserdote sa wala sing katubtuban kaangay ni Melquisedec!’” (Salmo 110:1, 4) Ang mga ginsiling ni David direkta nga naaplikar sa ginpromisa nga kaliwat, ukon Mesias. (Binuhatan 2:35, 36) Ini nga Hari magagahom, indi halin sa Jerusalem, kundi sa langit sa “tuo” ni Jehova. Magahatag ini sa iya sing awtoridad indi lang sa pungsod sang Israel kundi sa bilog nga duta. (Salmo 2:6-8) May dugang pa gid nga detalye. Talupangda nga si Jehova naghimo sang isa ka serioso nga panumpa nga ang Mesias mangin “saserdote . . . kaangay ni Melquisedec.” Pareho kay Melquisedec, nga nag-alagad bilang hari kag saserdote sang panahon ni Abraham, ang magaabot nga kaliwat direkta nga itangdo sang Dios para mag-alagad man bilang Hari kag Saserdote!—Genesis 14:17-20.
14 Sa sulod sang mga tinuig, gingamit ni Jehova ang iya mga manalagna para magsugid sing dugang pa parte sa iya sagrado nga likom. Halimbawa si Isaias nagsiling nga ang kaliwat mapatay bilang halad. (Isaias 53:3-12) Gintagna ni Miqueas kon diin matawo ang Mesias. (Miqueas 5:2) Gintagna pa gani ni Daniel ang eksakto nga tion sang pag-abot kag pagkapatay sang kaliwat.—Daniel 9:24-27.
Ginsugid sing Bug-os ang Sagrado nga Likom!
15, 16. (a) Paano ang Anak ni Jehova “natawo sa isa ka babayi”? (b) Ano ang napanubli ni Jesus sa iya tawhanon nga mga ginikanan, kag san-o sia nag-abot bilang ang ginpromisa nga kaliwat?
15 Nagpabilin nga isa ka likom ukon sekreto kon paano matuman ini nga mga tagna asta nga nag-abot ang kaliwat. Ang Galacia 4:4 nagasiling: “Sang nag-abot na ang gintalana nga tion, ginpadala sang Dios ang iya Anak, nga natawo sa isa ka babayi.” Sang tuig 2 B.C.E., ginsugiran sang isa ka anghel ang Judiyo nga birhen nga si Maria: “Magabusong ka kag magabun-ag sing isa ka anak nga lalaki, kag hingalanan mo sia nga Jesus. Mangin halangdon sia kag tawgon nga Anak sang Labing Mataas, kag ihatag ni Jehova nga Dios sa iya ang trono ni David nga iya amay . . . Ang balaan nga espiritu magaabot sa imo, kag ang gahom sang Labing Mataas magalikop sa imo. Bangod sina ang bata nga ibun-ag mo tawgon nga balaan, Anak sang Dios.”—Lucas 1:31, 32, 35.
16 Sang ulihi, ginsaylo ni Jehova ang kabuhi sang iya Anak halin sa langit pakadto sa taguangkan ni Maria, amo nga natawo sia sa isa ka babayi. Si Maria isa ka indi perpekto nga babayi. Pero, wala ini mapanubli ni Jesus, kay sia “Anak sang Dios.” Pero may napanubli man si Jesus sa iya mga ginikanan. Bangod ang iya mga ginikanan pareho nga mga kaliwat ni Hari David, may kinamatarong si Jesus nga panublion ang trono ni David kag mangin hari. (Binuhatan 13:22, 23) Sa bawtismo ni Jesus sang 29 C.E., ginhaplasan sia ni Jehova sing balaan nga espiritu kag nagsiling: “Ini ang akon Anak, ang hinigugma.” (Mateo 3:16, 17) Nag-abot na gid man ang kaliwat! (Galacia 3:16) Tion na nga isugid ang dugang pa nga detalye parte sa sagrado nga likom.—2 Timoteo 1:10.
17. Ano ang ginsugid parte sa iban pa nga karakter nga ginsambit sa Genesis 3:15?
17 Sa tion sang iya ministeryo, ginpakilala ni Jesus ang man-ug sa Genesis 3:15 nga amo si Satanas kag ang kaliwat sang man-ug amo ang mga sumulunod ni Satanas. (Mateo 23:33; Juan 8:44) Sang ulihi, ginsugid kon paano sila tanan dugmukon sing dayon. (Bugna 20:1-3, 10, 15) Kag ang babayi ginpakilala nga amo “ang Jerusalem sa ibabaw,” ukon ang asawa sang Dios. Amo ini ang langitnon nga bahin sang organisasyon ni Jehova nga ginahuman sang espiritu nga mga tinuga.a—Galacia 4:26; Bugna 12:1-6.
Ang Bag-o nga Katipan
18. Ano ang katuyuan sang “bag-o nga katipan”?
18 Ang ginsugid ni Jesus sang gab-i antes sia napatay mahimo amo ang pinakatalalupangdon nga detalye parte sa sagrado nga likom. Ginhimo niya ini sang ginsugiran niya ang iya matutom nga mga disipulo parte sa “bag-o nga katipan.” (Lucas 22:20) Pareho sa Mosaikong Kasuguan nga katipan nga nauna sa sini, ining bag-o nga katipan magahimo sing isa ka “ginharian sang mga saserdote.” (Exodo 19:6; 1 Pedro 2:9) Pero, ini nga katipan indi magatukod sang literal nga pungsod, kundi sang isa ka espirituwal nga pungsod, ang “Israel sang Dios.” Ang mga miembro sini amo lang ang matutom nga hinaplas nga mga sumulunod sang Cristo. (Galacia 6:16) Ini nga mga hinaplas nga kaupod sa bag-o nga katipan magabulig kay Jesus sa pagpakamaayo sa matutom nga mga tawo!
19. (a) Ngaa nagmadinalag-on ang bag-o nga katipan sa paghimo sing isa ka “ginharian sang mga saserdote”? (b) Ngaa gintawag ang hinaplas nga mga Cristiano nga ‘bag-o nga tinuga,’ kag pila ang magaalagad sa langit upod sa Cristo?
19 Pero ngaa nagmadinalag-on ang bag-o nga katipan sa paghimo sing isa ka “ginharian sang mga saserdote” sa pagpakamaayo sa mga tawo? Bangod wala ginakondenar sini nga katipan ang mga disipulo sang Cristo bilang mga makasasala. Kundi paagi sini, posible nga mapatawad ang ila mga sala base sa iya halad. (Jeremias 31:31-34) Kon matinlo na sila sa panan-aw ni Jehova, batunon niya sila sa iya pamilya sa langit kag haplasan sila sang balaan nga espiritu. (Roma 8:15-17; 2 Corinto 1:21) Gani makaeksperiensia sila sing ‘bag-o nga pagkabun-ag pakadto sa isa ka buhi nga paglaum nga ginatigana sa langit.’ (1 Pedro 1:3, 4) Bangod tawo sila nga gintuga sa duta, ining ginpanganak sang espiritu nga hinaplas nga mga Cristiano ginatawag nga ‘bag-o nga tinuga.’ (2 Corinto 5:17) Ginsugid sang Biblia nga halin sa langit, 144,000 ang magagahom sa ulihi upod sa Cristo sa gingawad nga katawhan.—Bugna 5:9, 10; 14:1-4.
20. (a) Ano pa ang ginsugid ni Jehova parte sa sagrado nga likom sang 36 C.E.? (b) Sin-o ang makabaton sing mga pagpakamaayo nga ginpromisa kay Abraham?
20 Upod kay Jesus, ining mga hinaplas nangin ‘kaliwat ni Abraham.’b (Galacia 3:29) Ang una nga ginpili amo ang mga Judiyo. Pero sang 36 C.E., may ginsugid pa gid si Jehova parte sa sagrado nga likom. Pilion man niya ang mga Gentil, ukon mga indi Judiyo, nga maggahom upod kay Jesus sa langit. (Roma 9:6-8; 11:25, 26; Efeso 3:5, 6) Ang hinaplas nga mga Cristiano lang bala ang makabaton sing mga pagpakamaayo nga ginpromisa kay Abraham? Indi, kay ang halad ni Jesus magahatag sing benepisyo sa bilog nga kalibutan. (1 Juan 2:2) Sang ulihi, ginsugid ni Jehova nga ang indi maisip nga “daku nga kadam-an” makalampuwas sa katapusan sang sistema sang mga butang ni Satanas. (Bugna 7:9, 14) Madamo pa ang pagabanhawon nga may paglaum nga mabuhi sing wala katapusan sa Paraiso!—Lucas 23:43; Juan 5:28, 29; Bugna 20:11-15; 21:3, 4.
Ang Kaalam sang Dios kag ang Sagrado nga Likom
21, 22. Paano ginapakita sang sagrado nga likom ang kaalam ni Jehova?
21 Ang sagrado nga likom isa ka dalayawon nga pagpakita sang “madamo nga bahin sang kaalam sang Dios.” (Efeso 3:8-10) Nakita naton ang daku nga kaalam ni Jehova sang insigida sia nga naghimo sang solusyon paagi sa sagrado nga likom kag amat-amat ini nga ginsugid sa mga tawo. Kabalo sia nga indi dayon maintiendihan sang mga tawo ang madalom nga mga butang. Gani paagi sa amat-amat nga pagsugid sini nga sekreto, ginhatagan niya sila sang kahigayunan nga ipakita ang pagsalig sa iya.—Salmo 103:14.
22 Ginpakita man ni Jehova ang wala tupong nga kaalam sa iya pagpili kay Jesus bilang Hari. Ang Anak ni Jehova ang pinakamasaligan sa tanan nga tinuga sa uniberso. Sang nabuhi si Jesus bilang tawo sa duta, naeksperiensiahan niya ang madamo nga kabudlayan. Naintiendihan gid niya ang mga problema sang tawo. (Hebreo 5:7-9) Amo man sini ang masiling naton sa mga upod ni Jesus nga magagahom. Sa sulod sang mga tinuig, ginhaplasan ang mga lalaki kag mga babayi nga ginpili halin sa tanan nga kaliwatan, lenguahe, kag ginhalinan. Bisan ano man ang problema naton subong, sigurado kita nga naagyan man ini sang pila sa ila. (Efeso 4:22-24) Kanami gid nga ang mangin mga hari kag mga saserdote naton, mga indibiduwal nga nakaintiende gid sang aton sitwasyon kag gusto gid magbulig sa aton!
23. Ngaa isa ka daku nga pribilehiyo nga mabal-an ang sagrado nga likom, kag ano ang dapat naton himuon?
23 Si apostol Pablo nagsulat: ‘Ang sagrado nga likom nga gintago sugod sang nagligad nga mga sistema sang mga butang kag sugod sang nagligad nga mga kaliwatan ginpahayag sa iya mga balaan.’ (Colosas 1:26) Huo, madamo na ang naintiendihan sang hinaplas nga mga balaan ni Jehova parte sa sagrado nga likom, kag ginasugid man nila ini sa minilyon ka tawo. Pribilehiyo gid naton tanan kay ‘ginpahibalo ni Jehova sa aton ang sagrado nga likom sang iya kabubut-on.’ (Efeso 1:9) Isugid naton ining dalayawon nga likom sa iban kag buligan sila nga maintiendihan man ang indi matungkad nga kaalam ni Jehova nga Dios!
a “Ang sagrado nga likom sining diosnon nga debosyon” ginsugid man paagi kay Jesus. (1 Timoteo 3:16) Sa malawig nga tion, nangin likom, ukon sekreto, kon bala may isa nga makapabilin nga matutom gid kay Jehova. Ginpakita ni Jesus nga posible gid ini. Nagpabilin sia nga matutom bisan pa sang mga pagtilaw nga ginhimo sa iya ni Satanas.—Mateo 4:1-11; 27:26-50.
b ‘Nagpakigkatipan [man si Jesus] . . . para sa isa ka ginharian’ sa amo gihapon nga grupo. (Lucas 22:29, 30) Daw pareho bala nga nakigkontrata si Jesus sa sining “diutay nga panong” nga maggahom sila upod sa iya sa langit bilang ikaduha nga bahin sang kaliwat ni Abraham.—Lucas 12:32.