Ang Sekreto nga Indi Dapat Itago sang mga Cristiano!
“Naghambal ako sing dayag sa kalibutan. . . . wala ako sing ginhambal sa tago.—JUAN 18:20.
1, 2. Ano ang importansia sang tinaga nga my·steʹri·on subong sang paggamit sini sa Kasulatan?
ANG Griegong tinaga nga my·steʹri·on ginbadbad sa New World Translation of the Holy Scriptures sing 25 ka beses subong “balaan nga sekreto” kag 3 ka beses subong “misteryo.”[1] Ang isa ka sekreto nga matawag balaan dapat nga importante gid! Ang bisan sin-o nga makatigayon sing pribilehiyo nga mahibaluan ina nga sekreto dapat magbatyag nga napadunggan sing daku, bangod gin-isip sia nga takus sa pag-ambit sing isa ka sekreto upod sa Supremo nga Dios sang uniberso.
2 Ginapamatud-an sang Expository Dictionary of Old and New Testament Words ni Vine nga sa kalabanan nga kaso ang “balaan nga sekreto” mas sibu nga pagbadbad sangsa “misteryo.” Ini nagasiling tuhoy sa my·steʹri·on: “Sa [Cristianong Griegong Kasulatan] ini nagapahangop, indi sing misteryoso (kaangay sang Ing[les] nga tinaga), kundi, sing labaw sa kinaugali nga ikasarang sa paghangop, nga mapaathag lamang paagi sa pagpahayag sang Dios, kag ginpahibalo sa paagi kag sa tion nga gintalana sang Dios, kag sa mga naiwagan lamang sang Iya Espiritu. Sa simple nga hambal, ang misteryo nagapahangop sing isa ka natago nga ihibalo; ang Makasulatanhon nga importansia sini nagapahangop sing napahayag nga kamatuoran. Busa ang mga termino nga pinasahi nga naangot sa sining topiko amo ang ‘ginpahibalo,’ ‘ginpakita,’ ‘ginpahayag,’ ‘ginbantala,’ ‘ginpahangop,’ ‘ginpaathag.’ ”
3. Paano nangin tuhay ang Cristianong kongregasyon sang unang siglo sa pila ka misteryoso nga grupo sang relihion?
3 Ginapadaku sining pagpaathag ang daku nga kinatuhayan sa ulot sang misteryoso nga mga grupo sang relihion nga natukod sang unang siglo kag sang bag-o maporma nga Cristianong kongregasyon. Samtang ang mga nagsulod sa sekreto nga mga kulto masami nga nalimitehan sing isa ka panaad sang paglikom agod amligan ang relihiosong mga panudlo, ang mga Cristiano wala gid mapaidalom sa amo nga pagdumili. Matuod nga naghambal si apostol Pablo tuhoy sa “kaalam sang Dios sa balaan nga sekreto,” gintawag ini nga “tinago nga kaalam,” nga natago gikan sa “mga manuggahom sining sistema sang mga butang.” Wala ini natago sa mga Cristiano diin ginpahayag ini paagi sa espiritu sang Dios agod ipahibalo nila ini sing dayag sa publiko.—1 Corinto 2:7-12; ipaanggid ang Hulubaton 1:20.
Ginpakilala ang “Balaan nga Sekreto”
4. Sa kay sin-o nasentro ang “balaan nga sekreto,” kag paano?
4 Ang “balaan nga sekreto” ni Jehova nasentro kay Jesucristo. Si Pablo nagsulat: “Ginpakilala [ni Jehova] sa aton ang balaan nga sekreto sang iya kabubut-on. Nahisuno ini sa iya maayong kahamuot nga gintuyo niya sa iya kaugalingon tuhoy sa isa ka pagginahom sa kabug-usan sang gintalana nga tion, nga amo, ang pagtingob liwat sang tanan nga butang kay Cristo, ang mga butang sa langit kag ang mga butang sa duta. Huo, sa iya.” (Efeso 1:9, 10) Nangin espesipiko gid si Pablo tuhoy sa kahulugan sang balaan nga sekreto sang ginpatuhuyan niya ang pagkinahanglan sing “sibu nga ihibalo sang “balaan nga sekreto” sang Dios, nga amo, si Cristo.”—Colosas 2:2.
5. Ano ang nadalahig sa “balaan nga sekreto”?
5 Apang, kapin pa ang nadalahig, kay ang “balaan nga sekreto” isa ka sekreto nga may madamo nga bahin. Indi lamang ini ang pagpakilala kay Jesus subong ang ginsaad nga Binhi ukon Mesias; nagalakip ini sa papel nga ginhatag sa iya sa katuyuan sang Dios. Nagalakip ini sa langitnon nga panguluhan, ang Mesianikong Ginharian sang Dios, subong sang maathag nga ginpaathag ni Jesus sang ginsilingan niya ang iya mga disipulo: “Sa inyo ginhatag ang paghangop sa balaan nga mga sekreto sang ginharian sang mga langit, apang wala ini ginhatag sa sadtong mga tawo.”—Mateo 13:11.
6. (a) Ngaa husto ang magsiling nga ang “balaan nga sekreto” “gintipigan sing hipos sa sulod sang malawig nga tion”? (b) Paano ini ginpahayag sing progresibo?
6 Isa ka malawig nga hut-ong sang tion ang nagligad sa ulot sang una nga pagsambit sa katuyuan sang Dios sa pag-aman sing isa ka sadsaran para sa Mesianikong Ginharian kag ‘ang pagtapos sa balaan nga sekreto.’ (Bugna 10:7; Genesis 3:15) Matapos ini kon matukod na ang Ginharian, subong sang ginapamatud-an sang pagpaanggid sa Bugna 10:7 kag 11:15. Sa katunayan, mga 4,000 ka tuig pa ang nagligad gikan sa paghatag sing una nga saad tuhoy sa Ginharian sa Eden tubtob sa pag-abot sang Gintangdo nga Hari sang 29 C.E. Dugang nga 1,885 ka tuig pa gid ang nagligad antes matukod ang Ginharian sa mga langit sang 1914. Busa ang “balaan nga sekreto” progresibo nga ginpahayag sa sulod sang halos 6,000 ka tuig. (Tan-awa ang pahina 16.) Husto gid si Pablo sa pagsiling tuhoy sa “pagpahayag sing balaan nga sekreto nga gintipigan sing hipos sa malawig nga katuigan apang karon ginpahayag kag ginpakilala.”—Roma 16:25-27; Efeso 3:4-11.
7. Ngaa makasalig kita sing bug-os sa matutom kag mainandamon nga ulipon nga klase?
7 Kabaliskaran sa mga tawo, nga may limitado nga kalawigon sang kabuhi, si Jehova wala nagabatyag nga naipit sang tion sa pagpahayag sing iya mga sekreto sa indi husto nga tion. Ining katunayan dapat magpugong sa aton nga mangin dikontento kon ang pila ka mga pamangkot sa Biblia indi mapaathag karon sa aton kaayawan. Ang kaugdang sa bahin sang matutom kag mainandamon nga ulipon nga klase, nga gintangduan sa pag-aman sa Cristianong panimalay sing pagkaon sa nagakaigo nga tion, nagapugong sa ila gikan sa matinaastaason nga pag-una kag pataka nga pagbulubanta sing mga butang nga indi pa maathag. Ginatinguhaan sang ulipon nga klase nga likawan nga mangin dogmatiko. Mapainubuson nga ginabaton nila nga sa karon indi nila masabat ang tanan nga pamangkot, ginadumdom sing maathag ang Hulubaton 4:18. Apang daw ano ka makalilipay mahibaluan nga si Jehova, sa iya kaugalingon nga tion kag kaugalingon nga paagi, padayon nga magapahayag sing iya mga sekreto tuhoy sa iya mga katuyuan! Indi gid kita dapat matak-an sa kahimusan ni Jehova, dimaalamon nga ginaunahan ang Manugpahayag sing mga sekreto. Daw ano ka makapalig-on mahibaluan nga wala ginahimo sang alagyan nga ginagamit karon ni Jehova ina nga butang! Matutom ini kag mainandamon.—Mateo 24:45; 1 Corinto 4:6.
Ang Ginpahayag nga Sekreto Dapat Ipahibalo!
8. Paano naton nahibaluan nga ipahibalo ang “balaan nga sekreto”?
8 Wala ginpahayag ni Jehova ang “balaan nga sekreto” sa mga Cristiano agod taguon nila ini. Dapat ini ipahibalo, nahisuno sa prinsipio nga ginpatuman ni Jesus sa tanan niya nga sumulunod—indi lamang para sa pila ka klero: “Kamo ang kapawa sang kalibutan. Ang siudad nga nahamtang sa ibabaw sang bakulod indi sarang malipdan. Wala ang mga tawo nagasindi sing suga kag nagabutang sini sa idalom sang sulukban, kundi sa ibabaw sang tulungtungan, kag nagaiwag ini sa tanan nga yara sa balay. Sa amo man nga paagi paiwaga ang inyo kapawa sa atubangan sang mga tawo, agod makita nila ang inyo maayong mga buhat kag mahimaya nila ang inyo Amay nga yara sa mga langit.”—Mateo 5:14-16; 28:19, 20.
9. Ano ang nagapamatuod nga si Jesus indi isa ka rebelde, subong sang pangangkon sang iban?
9 Wala sing tuyo si Jesus nga magtukod sing isa ka sekreto nga organisasyon sang mga sumulunod agod himuon ang sekreto nga mga katuyuan. Sa libro nga Early Christianity and Society, si Robert M. Grant nagsulat tuhoy sa depensa sang unang mga Cristiano paagi sa apolohista sang ikaduha nga siglo nga si Justin Martyr: “Kon ang mga Cristiano mga rebelde padayon sila nga magapanago agod mahimo ang ila mga tulumuron.” Apang paano “makapabilin nga nagapanago” ang mga Cristiano kag sa amo man nga tion mangin kaangay sang “isa ka siudad . . . nga nahamtang sa bukid”? Wala nila ginatago ang ila kapawa sa idalom sang isa ka sulukban! Busa, ang panguluhan, indi dapat mahadlok sa ila hilikuton. Ginlaragway sila sining manunulat subong: “ang pinakamaayo nga kabulig sang emperador sa pagpaluntad sing paghidait kag kalinong.”
10. Ngaa indi dapat pag-itago sang mga Cristiano ang ila identidad?
10 Indi luyag ni Jesus nga ihinago sang iya mga disipulo ang ila identidad subong mga katapo sang gintawag relihioso nga sekta. (Binuhatan 24:14; 28:22) Ang indi pagpasilak sang aton kapawa karon mangin dikalahamut-an kay Cristo kag sa iya Amay, ang Manugpahayag sing mga sekreto, kag indi ini makapahalipay sa aton.
11, 12. (a) Ngaa luyag ni Jehova nga makilal-an ang Cristianismo? (b) Paano nagpahamtang si Jesus sing nagakaigo nga halimbawa?
11 “Indi luyag [ni Jehova] nga malaglag ang bisan sin-o kundi nagahandum nga ang tanan makadangat sa paghinulsol.” (2 Pedro 3:9; Ezequiel 18:23; 33:11; Binuhatan 17:30) Ang sadsaran sang kapatawaran sang mga sala sang mahinulsulon nga mga tawo amo ang pagtuo sa halad nga gawad ni Jesucristo, nga naghatag sang iya kaugalingon subong gawad para sa tanan—indi sa pila lamang—agod ang “tanan nga nagatuo sa iya indi malaglag kundi makatigayon sing kabuhi nga walay katapusan.” (Juan 3:16) Importante nga mabuligan ang mga tawo sa paghimo sing kinahanglanon nga mga tikang nga magahimo sa ila nga kalipikado nga kabigon subong mga karnero, indi mga kanding, sa tion sang nagapakari nga paghukom.—Mateo 25:31-46.
12 Ang matuod nga Cristianismo indi dapat taguon; dapat ini ipahibalo sa tanan nagakaigo nga paagi kon posible. Si Jesus mismo ang naghatag sing nagakaigo nga halimbawa. Sang ginpamangkot sang punong saserdote tuhoy sa iya mga disipulo kag sa iya panudlo, sia nagsiling: “Naghambal ako sing dayag sa kalibutan. Pirme ako nagapanudlo sa sinagoga kag sa templo, diin nagatipon ang tanan nga Judiyo; kag wala ako sing ginhambal sa tago.” (Juan 18:19, 20) Bangod sining halimbawa, sin-ong mahinadlukon sa Dios nga tawo ang mangahas nga ihinago ang mensahe nga ginsiling sang Dios nga dapat ipahibalo? Sin-o ang mangahas sa “pagtago sa yabi sang ihibalo” nga nagadul-ong sa kabuhi nga walay katapusan? Ang paghimo sini, magahimo sa iya nga kaangay sa relihiosong mga salimpapaw sang unang siglo.—Lucas 11:52; Juan 17:3.
13. Ngaa dapat kita magbantala sa tagsa ka kahigayunan?
13 Kabay nga wala sing isa nga makasiling nga gintago naton nga mga Saksi ni Jehova ang mensahe sang Ginharian sang Dios! Batunon man ukon indi ang mensahe, dapat mahibaluan sang mga tawo nga ginbantala ini. (Ipaanggid ang Ezequiel 2:5; 33:33.) Busa himuslan naton ang tagsa ka kahigayunan nga isugid ang mensahe sang kamatuoran sa iban, bisan diin man naton sila masapwan.
Pagbutang sing Kaw-it sa mga Sag-ang ni Satanas
14. Ngaa indi kita magpangalag-ag sa pagsugid sing aton pagsimba?
14 Sa madamo nga duog ang mga Saksi ni Jehova labi nga nangin sentro sang igtalupangod sang media. Kaangay sang natabo sa unang mga Cristiano, masami sila ginasal-an kag ginakabig kaangay sa dimasaligan relihiosong mga kulto kag sekreto nga mga organisasyon. (Binuhatan 28:22) Ang aton bala dayag nga pagpanaksi magahimo sa aton nga madali salakayon? Mangin indi gid maalamon, kag indi pagsunod sa laygay ni Jesus, nga himuon ang aton kaugalingon nga sentro sang sinuay. (Hulubaton 26:17; Mateo 10:16) Apang, ang mapuslanon nga hilikuton sang pagbantala sing Ginharian kag pagbulig sa mga tawo nga mapauswag ang ila kabuhi indi dapat nga itago. Nagahimaya ini kay Jehova, nagapakataas sa iya, nagasentro sang igtalupangod sa iya kag sa iya natukod nga Ginharian. Sa bahin, ang makaalayaw nga pagbaton sa kamatuoran sang Biblia sining karon lang sa Nasidlangan nga Europa kag sa mga bahin sang Aprika natigayon bangod sang nag-uswag nga dayag nga pagbantala sing kamatuoran didto.
15, 16. (a) Ano ang katuyuan sang aton pagkadayag kag espirituwal nga kabuganaan, apang dapat bala ini kahangaw-an? (b) Ngaa ginbutangan ni Jehova sing kaw-it ang sag-ang ni Satanas?
15 Matuod nga ang dayag nga pagbantala sang mga Saksi ni Jehova, ang espirituwal nga paraiso nga ila natigayon, kag ang ila kabuganaan—sa ila kadamuon kag materyal nga mga ginapanag-iyahan—matalupangdan gid. Samtang nagaganyat ini sa mga bunayag sing tagipusuon, nagapaugot ini sa mga nagapamatok. (2 Corinto 2:14-17) Sa katunayan, mahimo nga magapahulag ini sa ulihi sa puwersa ni Satanas nga salakayon ang katawhan sang Dios.
16 Dapat bala ini kahangaw-an? Indi suno sa tagna ni Jehova nga masapwan sa kapitulo 38 sang Ezequiel. Ginatagna sini nga si Gog sang Magog, nga nagalaragway kay Satanas nga Yawa kutob sang pagtagbong sa iya sa duta sa tapos matukod ang Ginharian sang 1914, magapanguna sa isa ka pagsalakay sa katawhan sang Dios. (Bugna 12:7-9) Ginasilingan ni Jehova si Gog: “Magasiling ka, ‘Magataklad ako sa duta sang minuro nga wala sing depensa. Magakadto ako sa ila nga nagapahimunong, nga nagapuyo sing malig-on, tanan sila nga nagapuyo nga wala sing mga pader, kag wala sing mga pintal ukon mga gawang.’ Sa pagkuha sing inagaw kag sa pagkuha sing inati, sa pagliso sang imo kamot batok sa nawagwag nga mga duog nga karon ginapuy-an kag batok sa katawhan nga ginatipon gikan sa mga pungsod, nga nakakuha sing kahayupan kag mga pagkabutang, nga nagapuyo sa tunga sang duta.” (Ezequiel 38:11, 12) Apang, ginapakita sang bersikulo 4 nga indi dapat mahadlok ang katawhan sang Dios sa sining pagsalakay, bangod si Jehova ang nagapahanabo sini. Apang ngaa gintugutan sang Dios—huo, ginsugyot pa gani niya—ang daku nga pagsalakay sa iya katawhan? Mabasa naton ang sabat ni Jehova sa bersikulo 23: “Pakadakuon ko kag pakabalaanon ko kag ipakilala ko ang akon kaugalingon sa mga mata sang madamo nga mga pungsod; kag makilala nila nga ako si Jehova.”
17. Paano naton dapat tamdon ang nagahilapit nga pagsalakay ni Gog?
17 Sa amo, sa baylo nga mahadlok sa pagsalakay ni Gog, malangkagon nga ginapaabot sang katawhan ni Jehova ining dugang nga katumanan sang tagna sang Biblia. Daw ano ka makakulunyag mahibaluan nga paagi sa pagbugana kag pagpakamaayo sa iya kitaon nga organisasyon, ginbutangan ni Jehova sing kaw-it ang sag-ang ni Satanas kag nagdala sa iya kag sa iya puwersa militar sa ila kalutusan!—Ezequiel 38:4.
Kapin Pa Sangsa Nagligad!
18. (a) Ano karon ang narealisar sang madamo nga tawo, kag ngaa? (b) Paano ang reaksion sa pagbantala sing Ginharian nangin isa ka mabaskog nga motibasyon?
18 Sa moderno nga tion ang mga Saksi ni Jehova nangin dayag gid sa pagpahayag sing ila pasad sa Biblia nga mga pagtamod, walay sapayan nga indi ini popular. Sa sulod sang mga dekada ginpaandaman sila sang mga katalagman sang pagpanigarilyo kag pag-abuso sa droga, ang pagkadimaalamon sang indi estrikto nga paghanas sa bata, sang malain nga mga epekto sang kalingawan nga puno sing ginadilian nga sekso kag kasingki, kag ang peligro sang pagpatayon sing dugo. Ginpadaku man nila ang pagkadimasaligan sang teoriya sang ebolusyon. Dugang kag dugang nga mga tawo ang nagasiling karon, “Husto gali ang mga Saksi ni Jehova.” Kon indi kita nangin dayag sa pagpahibalo sa publiko sing aton mga pagtamod, indi mangin amo sini ang ila reaksion. Kag indi pagkalimti ang katunayan nga sa pagkomento sing subong sini, nagahimo sila sing tikang padulong sa pagsiling, “Satanas, butigon ka; husto gali si Jehova.” Daw ano ka makusog nga motibasyon para sa aton nga padayon nga ilugon ang halimbawa ni Jesus, ginahambal sing dayag ang pulong sang kamatuoran!—Hulubaton 27:11.
19, 20. (a) Anong determinasyon ang ginpakita sang katawhan ni Jehova sang 1922, kag naaplikar pa bala gihapon ining mga pinamulong? (b) Paano naton dapat tamdon ang “balaan nga sekreto” ni Jehova?
19 Madugay na nahangpan sang katawhan ni Jehova ang ila obligasyon sa sini nga bahin. Sa isa ka talalupangdon nga kombension sang 1922, si J. F. Rutherford, presidente sadto sang Watch Tower Society, nagpakunyag sa iya tagpalamati paagi sa pagsiling: “Mangin maligdong, mangin mabinantayon, mangin aktibo, magpakaisog. Mangin matutom kag matuod nga mga saksi sang Ginuo. Padayon nga makig-away tubtob ang tanan nga bahin sang Babilonia mapukan. Ibantala sing lapnag ang mensahe. Dapat mahibaluan sang kalibutan nga si Jehova ang Dios kag si Jesucristo ang Hari sang mga hari kag Ginuo sang mga ginuo. Amo ini ang adlaw sang mga adlaw. Tuluka, ang Hari nagagahom! Kamo ang iya mga mensahero. Gani ibantala, ibantala, ibantala, ang Hari kag ang iya ginharian.”
20 Kon paano nga nangin importante ining mga pinamulong sang 1922, ilabi na gid sang 75 ka tuig sang ulihi, sang malapit na ang pagpahayag ni Cristo subong Hukom kag Manugtimalos! Ang mensahe sang natukod nga Ginharian ni Jehova kag sang espirituwal nga paraiso nga natigayon sang katawhan sang Dios isa ka “balaan nga sekreto” nga indi dapat itago. Subong sang maathag gid nga ginsiling ni Jesus, ang iya mga sumulunod, sa bulig sang balaan nga espiritu, dapat mangin mga Saksi “tubtob sa pinakaukbong sang duta” tuhoy sa iya importante nga bahin sa walay katubtuban nga katuyuan ni Jehova. (Binuhatan 1:8; Efeso 3:8-12) Sa katunayan, subong mga alagad ni Jehova, ang Dios nga nagapahayag sing mga sekreto, indi naton dapat itago ini nga sekreto!
Paano Mo Sabton?
◻ Ano ang “balaan nga sekreto”?
◻ Paano naton nahibaluan nga dapat ini ibantala?
◻ Ano ang magapahanabo sang pagsalakay ni Gog sa katawhan ni Jehova, kag paano naton ini dapat tamdon?
◻ Ano ang determinado nga himuon sang tagsa sa aton?
[Kahon sa pahina 16]
ANG “BALAAN NGA SEKRETO” PROGRESIBO NGA GINBUYAGYAG
◻ Sa tapos sang 4026 B.C.E.: Nagsaad ang Dios nga magpadala sing isa ka Binhi sa paglaglag kay Satanas.—Genesis 3:15
◻ 1943 B.C.E.: Gintukod ang Abrahamiko nga katipan, nagasaad nga ang Binhi magahalin kay Abraham.—Genesis 12:1-7
◻ 1918 B.C.E.: Natawo si Isaac subong manunubli sang katipan.—Genesis 17:19; 21:1-5
◻ c. 1761 B.C.E.: Ginpat-od ni Jehova nga ang Binhi magahalin sa anak nga lalaki ni Isaac nga si Jacob.—Genesis 28:10-15
◻ 1711 B.C.E.: Ginpakita ni Jacob nga ang Binhi magahalin sa iya anak nga lalaki nga si Juda.—Genesis 49:10
◻ 1070-1038 B.C.E.: Nahibaluan ni Hari David nga ang Binhi mangin iya kaliwat kag magagahom sia subong Hari sing dayon.—2 Samuel 7:13-16; Salmo 89:35, 36
◻ 29-33 C.E.: Nakilal-an si Jesus subong ang Binhi, ang Mesias, ang palaabuton nga hukom, kag ang Gintangdo nga Hari.—Juan 1:17; 4:25, 26; Binuhatan 10:42, 43; 2 Corinto 1:20; 1 Timoteo 3:16
◻ Ginpahibalo ni Jesus nga may makaupod sia nga mga manuggahom kag mga hukom, nga ang langitnon nga Ginharian may dutan-on nga mga sakop, kag nga ang tanan niya nga mga sumulunod mangin manugbantala sing Ginharian.—Mateo 5:3-5; 6:10; 28:19, 20; Lucas 10:1-9; 12:32; 22:29, 30; Juan 10:16; 14:2, 3
◻ Ginpahibalo ni Jesus nga ang Ginharian tukuron sa nagakaigo nga tion, subong sang ginpakita sang mga hitabo sa kalibutan.—Mateo 24:3-22; Lucas 21:24
◻ 36 C.E.: Nahibaluan ni Pedro nga ang mga di-Judiyo mangin kaupod man nga mga manunubli sang Ginharian.—Binuhatan 10:30-48
◻ 55 C.E.: Ginpaathag ni Pablo nga ang kaupod nga mga manunubli sa Ginharian pagabanhawon nga dimamalatyon kag dimadinulunton sa tion sang presensia ni Cristo.—1 Corinto 15:51-54
◻ 96 C.E.: Naggahom na si Jesus sa iya hinaplas nga mga sumulunod, nagapakita nga ang ila kabug-usan nga kadamuon mangin 144,000.—Efeso 5:32; Colosas 1:13-20; Bugna 1:1; 14:1-3
◻ 1879 C.E.: Gintudlo sang Zion’s Watch Tower ang 1914 subong isa ka importante nga tuig sa katumanan sang “balaan nga sekreto” sang Dios
◻ 1925 C.E.: Ginpaathag sang The Watch Tower nga ang Ginharian nabun-ag sang 1914; ang “balaan nga sekreto” tuhoy sa Ginharian dapat nga ibantala.—Bugna 12:1-5, 10, 17
[Kapsion sa pahina 15]
Kaangay sang ila Lider, si Jesus, dayag nga ginabantala sang mga Saksi ni Jehova ang Ginharian ni Jehova