Diosnon nga Pagtahod sa Dugo
“Nagapanaksi ako sa inyo sini nga adlaw nga matinlo ako sa dugo sang tanan nga tawo.”—BINUHATAN 20:26.
1. Paano ang mga pulong ni Pablo sa Binuhatan 20:26 nagapakita sang pagtamod ni Jehova sa dugo?
INA nga mga pulong ni apostol Pablo subong isa ka Cristiano nagapakita sang iya pagtahod sa dugo, ang pluido sang kabuhi. Dugang sa sining paathag, usisaon naton kon ano ang buot silingon ni Pablo sa sina nga ginhambal. Apang binagbinagon anay naton kon ano ang ginasiling sang Manunuga sang sapat kag tawhanon nga mga kalag nahanungod sa dugo. Nakita na naton nga ginakabig ni Jehova nga Dios ang dugo, subong nagarepresentar sa kabuhi, nga balaan. Ang bisan sin-o nga mapintas ukon walay paghalong nga nagapaagay sing dugo, kag labi na sang dugo sang tawo, nakasala sa dugo sa atubangan sang Dios. Apang, wala bala sing mga paagi nga ang dugo magamit para sa kaayohan sang katawhan?
2. (a) Ngaa isa ka sala nga sililotan sing kamatayon ang pagkaon sing dugo anay sa Israel? (b) Paano nakabenepisyo ang mga Israelinhon sa pagtuman sadto nga sugo?
2 Ang sugo sang Dios sa Israel tuhoy sa dugo may pagpadaku nga nagsiling: “Dili kamo magkaon sang dugo sang bisan ano nga bagay sang unod, kay ang kalag [kabuhi, King James Version; American Standard Version] sang tanan nga unod amo ang iya dugo. Ang bisan sin-o nga nagakaon sini utdon.” Isa yadto ka sala nga sililotan sing kamatayon kon ang mga Israelinhon ukon mga dumuluong sa tunga nila magkaon sing dugo, bisan pa kon para sa kinahanglanon nga pagkaon. Antes nila kaunon ang unod, dapat nila anay iula ang dugo kag tabonan ini sing yab-ok, sa amo sa malaragwayon nga paagi ginauli ang kabuhi sa Dios. (Levitico 17:13, 14) Isa yadto ka balaan nga sugo. Paagi sa pagtuman sini, nahuptan sang mga Israelinhon ang isa ka maayong espirituwal nga kaangtanan kay Jehova, ang Tuburan sang kabuhi. Kag nakatigayon man sila sing sekondaryo nga mga kaayohan, sa pagtipig sang pisikal nga kapagros.
Ang Dugo ni Cristo
3. (a) Ngaa talalupangdon nga “hamili” ang dugo ni Jesus? (b) Paano ang Hebreong Kasulatan nagatudlo sa halad ni Jesus?
3 Apang, ginahunahuna sadto ni Jehova ang isa ka talalupangdon nga paggamit sa dugo. Amo ini ang pagtubos sa katawhan gikan sa sala kag kamatayon paagi sa “hamili nga dugo” ni Cristo Jesus. Bisan sa wala pa “ang pagpasad sang kalibutan” (paagi sa pagpanganak sang makasasala nga si Adan kag si Eva sing galawaron nga mga anak), nahibaloan na ni Jehova kon paano niya luwason ang katawhan. (1 Pedro 1:18-20; Roma 6:22, 23) “Ang dugo ni Jesus nga iya Anak [amo ang] nagatinlo sa aton gikan sa tanan nga sala.” (1 Juan 1:7) Importante ini nga paggamit sa dugo sa bagay nga ginparekord sang Dios sa Hebreong Kasulatan ang madamo nga mga tipo kag mga landong nga nagatudlo sa himpit nga halad ni Jesus.—Hebreo 8:1, 4, 5; Roma 15:14.
4. Ano nga mga laragway ang ginhatag sa drama nga narekord sa Genesis kapitulo 22?
4 Mga siglo sa wala pa mahatag ang Kasugoan sa Israel, ginsugo ni Jehova si Abraham nga ihalad si Isaac sa Bukid Moria. Sa amo gin-ilustrar sang Dios kon paano niya ihalad ang iya bugtong nga Anak, si Jesus. Ang handa nga pagpasakop ni Isaac sa sining dramatiko nga bahin naglaragway sang pagkamatinumanon ni Jesus sa kabubut-on sang iya Amay sa pag-ula sang iya dugo nga kabuhi subong halad.—Genesis 22:1-3, 9-14; Hebreo 11:17-19; Filipos 2:8.
5. Paano ang mga halad sang Mosaikong kasugoan may yara espirituwal nga kahulugan?
5 Ang Mosaikong Kasugoan naghatag man sing “landong sang maayong mga butang nga palaabuton,” nga nagatudlo sa halad ni Jesus tungod sa katawhan. Ang Kasugoan nagtugot sa isa lamang ka katuyoan sang dugo—sa sapat nga mga halad kay Jehova. Yadtong mga halad indi mga ritwal lamang. May espirituwal yadto nga kahulugan. Sing detalye, ginlandong sadto ang halad ni Jesus kag ang tanan nga mahimo paagi sa sini.—Hebreo 10:1; Colosas 2:16, 17.
6. Ang halad sang Adlaw sang Katumbasan nagalandong sang pagtubos sa anong duha ka grupo? Sa anong paagi?
6 Halimbawa, ang pagtatap ni Aaron sa mga halad sang Adlaw sang Katumbasan naglaragway kon paano gamiton sang dakung Mataas nga Saserdote, si Jesus, ang balor sang iya hamili nga dugo nga kabuhi sa pag-aman sing kaluwasan, una para sa iya saserdotenhon nga “panimalay” sang 144,000 ka hinaplas nga mga Cristiano agod nga kabigon sila nga matarong kag makatigayon sing palanublion subong mga hari kag mga saserdote kaupod niya sa langit. Masunod, ang halad tungod “sa katawhan” naglaragway sa pagtubos ni Jesus sa mga tawo nga magapanubli sing kabuhi nga walay katapusan diri sa duta. Bisan sa karon, ang “dakung kadam-an” sini ginakabig nga matarong para sa kaluwasan gikan sa nagahilapit nga dakung kapipit-an. Ang kabangdanan sini amo nga “ginbunakan nila ang ila mga panapton nga malaba kag ginpaputi sila sa dugo sang Kordero,” kag ginapakita nila ang ila pagtuo paagi sa paghalad sa Dios sing balaan nga pag-alagad.—Levitico 16:6, 15, 18-22; Hebreo 9:11, 12; Bugna 14:1, 4; 7:4, 9, 14, 15.
7. Ngaa magkalipay kita sa katumanan sadtong dumaan nga mga tipo?
7 ‘Ang kabuhi yara sa dugo.’ Ang dugo ni Jesus himpit, amo kon ngaa ang iya halad nagaresulta sa paghatag sing himpit nga kabuhi sa tanan nga nagatuo. Malipayon gid kita nga yadtong dumaan nga mga tipo natuman sa mahigugmaon nga halad ni Jesus!—Levitico 17:14; Binuhatan 20:28.
Dugo—Isa ka Moral nga Hulusayon
8, 9. (a) Ano ang pila sang makatilingala nga mga hilikuton sang dugo? (b) Kaangay ni David, paano kita makapakita sing diosnon nga pagtahod sa pagkahimo sa aton?
8 Makatilingala nga kaalam ang makita sa desinyo sang dugo. Ang mga ebolusyonista, nga indi gihapon makapaathag sang ginhalinan sang kabuhi, nagasugid sa aton nga ang aton dugo nga kabuhi nagtuhaw. Daw ano ka indi mapatihan!
9 Sa pagkamatuod ang aton masibod nga dugo nagahikot sing makatilingala nga mga hilikuton. Nagahatag ini sing nagasakdag-kabuhi nga oksiheno kag mga sustansya sa tanan nga bahin sang aton lawas. Ginapaguwa sini ang mga higko. Nagadala ini sing white corpuscles sa pag-away sa balatian kag sing platelets nga nagakay-o sang diutay kag daku nga mga samad. Nagabulig ini sa pagkontrol sang temperatura sang lawas. Magkatuhay ang dugo sang tagsatagsa sa aton; ang mga geneticists sa Inglaterra nagaplano sa paggamit sing “DNA fingerprints” gikan sa sampol nga dugo sa pagkilala sa mga kriminal. Ang dugo isa ka organo sa tunga sang madamo nga bahin sang lawas nga nagpahulag kay Hari David sa pagtuaw: “O Jehova, nausisa mo ako, kag nakilala ako. Dayawon ko ikaw kay sa makahalangawa nga paagi ginhimo ako sing makatilingala!”—Salmo 139:1, 14.
10. (a) Ano ang dapat magpat-od kon paano gamiton ang dugo? (b) Anong maathag nga sugo ang ginhatag sang Dios kay Noe kag sa Israel? (c) Anong halimbawa ang nagapakita nga ang dugo balaan bisan sa tion sang emerhensya?
10 Indi bala ang matarong nga Manugdihon sang katawhan, nga Desinyador sang aton dugo, ang dapat nga magpat-od kon paano inang ilig sang dugo gamiton sing nagakaigo? (Job 36:3) Ginhimo niya ina sing maathag. Sia nagpamulong sa aton katigulangan nga si Noe: “Apang ang unod nga may kabuhi— nga amo ang iya dugo—dili ninyo pagkaunon.” (Genesis 9:4) Kag sa pagsulit sang iya Kasugoan sa Israel, sia maathag nga nagsiling: “Lamang andami nga dili ka magkaon sing dugo, kay ang dugo amo ang kabuhi kag dili ka magkaon sing kabuhi upod sang unod. Dili mo pagkaunon ini. Ulaon mo ini sa duta subong sang tubig.” (Deuteronomio 12:23, 24) Wala sing duhaduha nga ginahunahuna ni David ini nga sugo sang ginrisgo sang iya tatlo ka hangaway ang ila kabuhi agod madalhan sia sing tubig nga mainum gikan sa bubon sang Betlehem. “Gin-ula niya ini kay Jehova” subong nagarepresentar sa ila dugo. (2 Samuel 23:15-17) Ang pagkabalaan sang dugo indi dapat sikwayon bisan sa tion sang emerhensya.—Tan-awa man ang 1 Samuel 14:31-34.
Sa Cristianong Kongregasyon
11, 12. (a) Anong hubon nga ginatuytuyan sang espiritu ang nagdesisyon sa doktrinal nga mga hulusayon sang unang siglo? (b) Sa anong relihioso nga kabug-aton ginlinya sining hubon ang pagkaon sing dugo? (c) Ngaa ang pagtugong sing dugo pareho sa pagkaon sing dugo paagi sa baba?
11 Mahanduraw mo bala ang isa ka daku nga hulot sa Jerusalem sang unang siglo? Nagtipon didto ang mga apostoles ni Jesus kag ang iban pa nga mga gulang sang Cristianong kongregasyon. Ano nga topiko ang ila ginhambalan? Si Pablo kag si Bernabe nagkari gikan sa Antioquia agod ipresentar sa ila ang palaligban nga nag-utwas didto tuhoy sa sirkunsisyon. Yadto nga konsilyo nagdesisyon nga ang bag-o makombertir nga mga Cristiano indi kinahanglan nga magpasirkunsidar sa unod.—Binuhatan 15:1, 2, 6, 13, 14, 19, 20.
12 Sa paghambal sini nga desisyon, ginsumaryo sang nagadumala nga gulang, nga si Santiago, ang mga kinahanglanon nga naaplikar pa sa mga Cristiano. Sia nagsiling: “Ginpakamaayo sang balaan nga espiritu kag namon nga indi na kamo paglulanan pa luwas sining mga butang nga kinahanglan, nga maglihi kamo sa mga butang nga ginhalad sa mga diosdios kag sa dugo kag sa nakuga [agod indi maula ang dugo] kag sa pagkamakihilawason. Kon maglikaw kamo sa ila sini, mangin maayo sa inyo. Maayong lawas sa inyo!” (Binuhatan 15:28, 29) Gani pareho ang relihioso nga kabug-aton sang pagsimba sa diosdios, pagkaon sing dugo, kag ang pagkamakihilawason. Ang mga Cristiano dapat maglikaw gikan sa sining tanan agod mahuptan ang mapagros nga espirituwalidad kag makaambit sa katumanan sang mga saad sang Dios. Tuhoy sa dugo, kaunon man ini sang baba ukon itughong paagi sa kaugatan. Ang katuyoan pareho gihapon—ang pagsakdag kag pagpakaon sa lawas. Subong maathag nga ginapakita ni Santiago, ang kapaslawan sa paglihi sa dugo isa ka paglalis sang sugo sang Dios.
13. (a) Ang paglihi sa dugo nagresulta sa anong dugang pa nga pag-amlig para sa mga Saksi ni Jehova? (b) Paano ang iban nga balaan nga kasugoan nag-amlig sa katawhan sang Dios?
13 Ang pagdamo kasan-o lang sang AIDS, hepatitis, kag sang iban pa nga balatian paagi sa pagtughong sing dugo nagapakita nga ang maayong lawas masami man nga nadalahig sa pagtuman sang kasugoan sang Dios. Sang tion sang Biblia, naghatag ang Dios sa Israel sing espesipiko nga kasugoan sa pagkaon, kwarentina, pagtipig sang lawas, kag pagkatinlo nga bagay gid sa ila paglakbay sa kahanayakan. (Levitico 11:2-8; 13:2-5; Deuteronomio 23:10-13) Paagi sa pagtuman sadto nga mga sugo, wala lamang ang Israel makahupot sing suod nga espirituwal nga kaangtanan sa ila Dios kundi naamligan man sila sa pisikal gikan sa mga balatian nga nagsalot sa ila mga kaingod. Sang nagligad lamang nga siglo nga naapresyar sang mga tawo sa medisina ang praktikal nga kaalam sa likod sang pila sadtong kasugoan. Madamo man ang nakarealisar nga ang sugo sang Dios tuhoy sa dugo makatarunganon.
14. Sang magtuman ang Israel, anong pag-ayo kag mga pagpakamaayo ang natigayon nila?
14 Sang magtuman ang Israel, gintuman sang Dios ang saad sa ila: “Kon kamo magpamati sing matalupangdon gid sa tingog ni Jehova nga inyo Dios kag maghimo sang matadlong sa iya mga mata kag magpamati sang iya mga sugo kag magbantay sang tanan niya nga palatukuran, indi ako magbutang sa imo sang bisan anong balatian nga ginbutang ko sa mga Egiptohanon; kay ako amo si Jehova, nga manug-ayo sa inyo.” Labi pa ka importante, ang pagkamatinumanon naghupot sa Israel nga magpabilin sa linya para sa palaabuton nga pagpakamaayo sang Ginharian.—Exodo 15:26; 19:5, 6.
15. Anong halimbawa kasan-o lang ang nagailustrar kon paano kita mahimo pakamaayuhon sa pagtuman sang kasugoan sang Dios?
15 Ginaapresyar sang mga Saksi ni Jehova ang madamo nga kaayohan sang modernong medisina. Halimbawa, sang ginguba sang bomba sang terorista ang isa ka Kingdom Hall malapit sa Sydney, Australia sang nagligad nga tuig, kapin sa 50 ka nasamad nga Saksi ang gindala sa malapit nga ospital, kag nagpasalamat sila nga ang mga doktor didto madamo sing suplay sing indi dugo nga mga pluido nga inugtughong. Ang tanan nga nahalitan naluwas. Ginpasalamatan nila ining mga pagtughong nga nahisuno sa mga sugo ni Jehova. Dugang pa, wala sing isa sa ila nga nabutang sa katalagman nga tapikan sing mga balatian nga mapalaton paagi sa dugo.
“Matinlo sa Dugo sang Tanan nga Tawo”
16. Kaangay ni Pablo, anong panimuot ang dapat naton ipakita sa balaan nga pag-alagad?
16 Apang, balikan naton liwat ang unang siglo. Mga pito ka tuig ang nagligad sugod sang mabatian nanday Pablo kag Bernabe si Santiago nga nagpahibalo sang pagdumili sa pagsimba sa diosdios, sa dugo, kag sa pagkamakihilawason. Sa sulod sadto nga tion makaduha na nga naglibot si Pablo subong misyonero sa Asia Minor kag sa Sidlangan nga Europa. Karon, sa iya pagbalik sa Mileto, nakahambal niya ang mga gulang sang Efeso, nga nagkari agod makigkita sa iya. Ginpahanumdom niya sila nga wala niya ginpuwera ang iya kaugalingon sa tunga nila sa “pagpaulipon tungod sa Ginuo nga may labing daku nga pagkamapainubuson kag may mga luha kag may mga pagtilaw.” Ginasakripisyo man bala naton karon ang aton kaugalingon sa paghatag sang aton tanan sa pag-alagad kay Jehova? Dapat amo gid kita.—Binuhatan 20:17-19.
17. Kaangay ni Pablo, paano naton dapat himuon ang aton pag-alagad?
17 Paano ginhimo ni Pablo yadto nga pag-alagad? Nagpanaksi sia sa bisan diin nga makakita sia sing tawo, labi na sa ila mga puluy-an, kag wala niya ginsapak kon ano ang ila relihion. Wala sia magpugong sa paghatag sing instruksion sa sadto nga mga gulang, kag wala sing duhaduha nga nag-upod sila sa iya sang magpanudlo sia “sing dayag kag sa balay kag balay.” Indi lamang sila ang nakabenepisyo gikan sa makugi nga ministeryo ni Pablo, kay sia ‘bug-os nga nagpanaksi sa mga Judiyo kag sa mga Griego sang paghinulsol sa Dios kag pagtuo kay Ginuong Jesus.’ Talupangda inang tinaga nga “bug-os.” Bug-os man bala kita karon sa pagpat-od nga ang tanan nga sahi sang mga tawo, ang tanan nga etniko nga mga grupo, makabaton sing panaksi?—Binuhatan 20:20, 21; Bugna 14:6, 7.
18. (a) Kaangay ni Pablo, paano naton dapat ilakip ang aton kalag sa pag-alagad sa Dios? (b) Kaangay ni Pablo, ano ang dapat naton himuon sa atubangan sang nagadugang nga mga pag-ipit?
18 Ang tinaga nga “bug-os” naglutaw man sa masunod nga ginhambal ni Pablo: “Wala ko pagkabiga ang akon kalag nga mahal sa akon kaugalingon, agod nga matapos ko ang akon dalaganon kag ang hilikuton nga akon nabaton kay Ginuong Jesus, sa pagpanaksi sing bug-os sa maayong balita sang dibagay nga kaluoy sang Dios.” (Binuhatan 20:24) Wala sing mapuslan ang iya kalag, ukon kabuhi, kon wala niya pagtumana ang iya ministeryo. Amo bala sina ang aton ginabatyag nahanungod sa aton ministeryo? Samtang nagahingapos ining katapusan nga mga adlaw, kag samtang ginapabudlayan kita sang mga kahuol, mga paghingabot, mga balatian, ukon sang pagtigulang, nagapakita bala kita sa gihapon sing espiritu kaangay sang kay Pablo sa pagpangita sing bug-os sa “takus” nga mga panimalay?—Mateo 10:12, 13; 2 Timoteo 2:3, 4; 4:5, 7.
19. Ngaa nakasiling si Pablo, “Matinlo ako sa dugo sang tanan nga tawo”?
19 Wala magpaabot si Pablo nga makita pa niya liwat yadtong mga gulang sang Efeso. Apang, upod ang bug-os nga pagsalig nagsiling sia sa ila: “Nagapanaksi ako sa inyo sini nga adlaw nga matinlo ako sa dugo ninyo tanan.” Paano? Si Pablo wala magpaagay sing dugo sa inaway. Wala sia magkaon sing dugo. Apang nagpakita sia sing daku nga interes sa kabuhi sang iban, nga ginalaragway sang ila dugo. Indi niya luyag nga makita sila nga magawasi sang ila kabuhi sa Adlaw sang Paghukom sang Dios bangod sang iya kapaslawan sa paghatag sing bug-os nga pagpanaksi. Wala sia magpugong sa pagsugid sa sadtong mga gulang kag sa iban pa sing “bug-os nga laygay sang Dios.”—Binuhatan 20:26, 27.
20. (a) Nahisuno sa sulit-sulit nga paandam ni Jehova kay Ezequiel, anong salabton ang dapat naton pas-anon karon? (b) Ano ang mangin resulta sa aton kag sa mga nagapamati sa aton?
20 Samtang nagahilapit ang “dakung kapipit-an,” ang kinahanglanon nga ibantala ang bug-os nga laygay sang Dios labi pa nga hilingagawon. Ang kahimtangan kaanggid sadtong mga 2,600 ka tuig nga nagligad sang nagahilapit ang kalaglagan sang Jerusalem. Ang pulong ni Jehova nag-abot sa iya manalagna nga si Ezequiel, nga nagasiling: “Anak sang tawo, ginhimo ko ikaw nga manugbantay sa panimalay sang Israel, kag pamatii ang pulong sa akon baba kag paandami sila gikan sa akon. Kon ako magsiling sa malauton, ‘Sa pagkamatuod mapatay ka,’ kag wala ka magpaandam sa iya, ukon magpamulong sa pagpaandam sang malauton gikan sa iya malaut nga dalanon, sa pagluwas sang iya kabuhi, ang amo nga malauton nga tawo mapatay sa iya kalautan, apang ang iya dugo kinahanglanon ko sa imo kamut.”(Ezequiel 3:17-21; 33:7-9) Ang hinaplas nga mga alagad ni Jehova kag ang “dakung kadam-an” nga ila mga kaupod nagadala sing kaanggid nga salabton karon. Ang aton pagpanaksi dapat mangin bug-os. Sa amo, sa tion sang adlaw sang pagtimalos sang Dios, mahimo nga maluwas kita upod sa mga nagpamati sa aton.—Isaias 26:20, 21; 1 Timoteo 4:16; Bugna 7:9, 15.
21. Sa anong mga paagi makapakita kita sing diosnon nga pagtahod sa dugo, kag ano ang resulta?
21 Sa mga butang sang Cristianong pagkawalay nadampigan, sang paglikaw sa dugo, sang paghatag sing bug-os nga pagpanaksi, kag sang pagtuo sa hamili nga halad ni Jesus, kabay nga ang tagsatagsa sa aton magdesisyon sa pagtuman sang bug-os nga laygay sang Dios. Sa amo makaambit kita sa makalilipay nga katumanan sang Salmo 33:10-12: “Si Jehova nagalaglag sang laygay sang mga pungsod; ginawala niya ang mga hunahuna sang mga katawhan. Ang laygay ni Jehova magapadayon tubtob sa tion nga wala sing latid. . . . Malipayon ang pungsod nga ang iya Dios amo si Jehova.”
Paano mo sabton?
◻ Anong isa ka katuyoan sang dugo ang nagadala sing dayon nga mga pagpakamaayo?
◻ Paano kita makabenepisyo paagi sa paglihi sa dugo?
◻ Paano kita makapabilin nga “matinlo gikan sa dugo sang tanan nga tawo”?
◻ Ano nga halimbawa sang pagkabug-os ang dapat naton sundon?
[Kapsion sa pahina 26]
Ang The Wall Street Journal sang Marso 20, 1986, may artikulo sa idalom sang tig-ulo: “Blood Banks Aren’t Safe From AIDS.” Ang nagabukas nga parapo mabasa: “Ang dugo nga suplay sang E.U. kubos ka sigurado sang sa ginapapati sa aton sang mga organisasyon sang mga banko sang dugo. Ang mga pagtughong amo ang daku nga paagi sa paglapnag sang Acquired Immune Deficiency Syndrome halin sa mataas sing risgo nga mga grupo sa karon padulong sa kabilogan nga pumuluyo. Ang pagtilaw tuhoy sa AIDS nga ginagamit sa pagsala sa donasyon nga mga dugo indi makagarantiya nga ang tanan mamutikan. Mas malain pa, ang mga banko sang dugo nagapangalag-ag sa paghimo sing mga tikang nga magapauswag sang walay peligro nga mga pagtughong.”