‘Ang Akon Tagayan Puno’
Gin-asoy ni Tarissa P. Gott
“NGAA natabo pa sa ini amon?” Ginpamangkot namon ini sang akon bana samtang nagapungko kami sa karosa nga ginaguyod sang kabayo nga ginauyatan ang diutay nga lungon. Nagmasakit ang amon gamay nga bata nga lalaki sing colic kag napatay pagligad sang pila ka semana. Sadto sang 1914, indi pa nahibaluan sing maayo kon paano bulngon yadto nga balatian. Masakit gid nga higugmaon ang bata sing anum ka bulan, nga makita sia nga nagayuhum sa imo, kag dayon agawon sia sang kamatayon gikan sa imo mga butkon. Nagbakho gid ako.
Ginduaw kami sang akon iloy sa sining masubo nga tion kag ginlipay kami paagi sa mensahe sang Biblia tuhoy sa pagkabanhaw. Daku gid ang nangin kahulugan sini sa amon. Daku gid nga paumpaw para sa akon bana nga si Walter kag sa akon nga mahibal-an nga mahimo gali nga makita namon liwat ang amon gamay nga si Stanley.
Indi amo sadto ang akon una nga pagkabati sang kamatuoran sa Biblia. Una sa sini nga tion, ang akon lolo nakabakal sing una nga tatlo ka tomo sang Studies in the Scriptures, ni Charles Taze Russell. Ang nabasahan ni Lolo sa sini, upod ang iya pagtuon sa Biblia, nagpahulag sa iya nga magguwa kag magbantala. Nagpaakig ini sa lokal nga klerigo, nga nagpalayas sa iya sa mga simbahan sa Providence, Rhode Island. Ang akon iloy wala naman magsimba sugod sadto. Sia kag si Lolo nagsugod karon sa pagtambong sa mga miting sang mga Bible Students, apang wala ako sing daku nga nahimo sa kamatuoran sadto nga tion.
Sa edad nga 16, ginpamana ko ang isa ka pamatan-on nga lalaki, nga si Walter Skillings, kag nagpuyo kami sa Providence. Pareho kami nga maluyagon makig-upod sa mga tawo nga nagahigugma sa Pulong sang Dios. Bisan pa sang 1914 may bata na kami nga babayi, si Lillian nga seis anyos, nagsalop lamang sa amon ang kamatuoran nga ginsugid sa amon sang akon iloy sang mapatay ang amon bata nga lalaki. Sang masunod nga tuig, 1915, ang akon bana kag ako ginbawtismuhan sang mga Bible Students. Ginbawtismuhan kami sang tig-ilinit sa isa ka malapit nga baybay. Nagsul-ob ako sing malaba, itom nga panapton nga may mataas nga kuwelyo kag malaba nga mga pako, nga tuhay gid sa mga bathing suit nga ginasul-ob karon. Sa pagkamatuod, indi amo sini anay ang kinaandan nga inugpaligo sa baybay sadto nga mga adlaw kundi pinasahi ini nga ginaaman para sa bawtismo.
Sa tapos sang amon bawtismo, nagbalhin ang amon pagkabuhi. Si Walter nagtrabaho sa Lynn Gas and Electric Company, kag sa tion sang tigtulugnaw, kon kaisa ginapadala sia sa nanunaytuhay nga mga simbahan agod kay-uhon ang ila nagyelo nga sistema para sa tubig. Ginhimuslan niya ining kahigayunan sa pagsulat sing mga teksto sang Kasulatan sa pisara sang simbahan, mga teksto nga nagpakita sang ginasiling sang Biblia tuhoy sa pagkadimamalatyon, Trinidad, impierno, kag iban pa.—Ezequiel 18:4; Juan 14:28; Manugwali 9:5, 10.
Sa Diin Kami Makadto?
Sang 1916 si Brother Russell, ang una nga presidente sang Watch Tower Bible and Tract Society, napatay, kag daw subong bala nga nabungkag ang tanan. Sini nga tion madamo sang daw tuman kalig-on, tuman ka debotado sa Ginuo, ang nagsugod sa pagbiya. Nangin hayag nga ang iban nagasunod sa tawo sa baylo nga kay Jehova kag kay Cristo Jesus.
Duha ka gulang nga nagadumala sa amon kongregasyon ang nagbuylog sa grupo sang oposisyon kag sa amo nangin mga katapo sang “malaut nga ulipon” nga klase. (Mateo 24:48) Daw indi husto ining tanan, apang amo ini ang nagakatabo sadto kag naakig gid kami. Apang nagsiling ako sa akon kaugalingon: ‘Indi bala amo ini nga organisasyon ang gingamit ni Jehova sa paghilway sa amon gikan sa mga higot sang dimatuod nga relihion? Wala bala namon natilawan ang iya pagkaayo? Kon magbiya kami karon, sa diin kami makadto? Indi ayhan pagsunod man sa tawo ang guwaan namon?’ Indi namon mahangpan kon ngaa dapat kami mag-upod sa mga apostata, gani nagpabilin kami.—Juan 6:68; Hebreo 6:4-6.
Nagbunal Liwat ang Trahedya
Nagmasakit ang akon bana sing trangkaso Espanyola, kag sang ika-9 sang Enero, 1919, napatay sia samtang nagamasakit man ako. Nag-ayo ako sa akon balatian, apang ginmingaw gid ako sing daku kay Walter.
Bangod wala na si Walter, nagtrabaho ako, gani ginbaligya ko ang akon balay kag naglumon sa isa ka espirituwal nga utod nga babayi. Ginpatago ko ang akon mga kasangkapan sa bodega sang balay sang isa pa ka utod nga babayi sa Saugus, Massachusetts. Ang iya anak nga si Fred A. Gott, nangin ikaduha ko nga bana sang ulihi. Ginkasal kami sang 1921, kag sa nagsunod nga tatlo ka tuig, nangin mga ginikanan kami ni Fred kag ni Shirley.
Ang Hulusayon sa Pagsaludo sa Bandera
Sang ulihi, sang nagaeskwela si Fred kag si Shirley sa publiko nga eskwelahan, nag-utwas ang hulusayon sa pagsaludo sa bandera. Ang hulusayon nasentro sa panudlo sang Biblia nga ‘likawi ang idolatriya.’ (1 Corinto 10:14) Ang isa ka pamatan-on nga lalaki sa Lynn Congregation nagdumili sa pagsaludo kag sa pagpanaad sing katutom sa bandera. Sa sulod sang isa ka bulan pito ka kabataan sa kongregasyon ang ginpaguwa sa eskwelahan, lakip sa ila si Fred kag si Shirley.
Daw nakibot gid kami sa tindog nga ginhimo sang amon kabataan sa eskwelahan. Sa pagkamatuod, gintudluan namon sila nga tahuron ang pungsod kag ang bandera, kag gintudluan man namon sila sang mga sugo sang Dios nahanungod sa indi pagyaub sa mga imahen kag mga idolo. Subong mga ginikanan, indi namon luyag nga paguwaon ang amon kabataan sa eskwelahan. Apang karon nga ginpilit ang hulusayon, daw nagakaigo lamang nga magtindog sila dampig sa Ginharian sang Dios. Sa pagtimbangtimbang sa mga butang, gin-apresyar namon nga ang amon kabataan naghimo sing husto nga butang kag kon magsalig kami kay Jehova ang tanan mangin panaksi sa iya ngalan.
Gin-organisar ang Eskwelahan sang Ginharian
Ang pamangkot karon amo, Paano maedukar ang kabataan? Sa sulod sang isa ka tion gintinguhaan namon nga tudluan sila sa balay nga ginagamit ang bisan anong libro nga makita namon. Apang ang akon bana kag ako nabudlayan gid sadtong una nga tuig sang pag-eskwela samtang nagatinguha kami sa pagtudlo sa amon duha ka kabataan. Ang akon bana nagatrabaho sing bug-os-tion, kag ako nagapanglaba kag nagapamalantsa agod makabulig sa semanal nga suweldo. Dugang sa sina, may ginatatap pa ako nga lima ka tuig nga anak nga lalaki nga si Robert.
Sadto gid nga tion, sang tig-ilinit sang 1936, si Cora Foster, isa ka utod nga babayi sa kongregasyon kag isa ka maestra sa publiko nga mga eskwelahan sa Lynn sa sulod sang 40 ka tuig, ginpahalin sa iya trabaho bangod sang indi pagsaludo sa bandera kag indi paghimo sang panumpa sang isa ka maestra nga amo sadto ang uso. Busa, ginhimos nga tudluan ni Cora ang kabataan nga ginpaguwa sa eskwelahan kag ang amon balay gamiton subong Eskwelahan sang Ginharian. Ginpadala ni Cora ang iya piano kag pila ka libro sa amon balay agod gamiton sang kabataan, kag ang iban sang mga lalaki naghimo sing mga lamesa gikan sa kahon sang orange kag plywood. Ginsugdan namon ang eskwelahan sang masunod nga tigragas upod sa napulo ka kabataan.
Ginsugdan sang amon kamanghuran nga anak nga si Robert ang iya edukasyon paagi sa pag-eskwela sa una nga grado sa Eskwelahan sang Ginharian. “Antes namon sugdan ang amon regular nga klase,” siling ni Robert, “ang Eskwelahan sang Ginharian nagabukas paagi sa pag-amba sing Kingdom song kada adlaw, kag nian sa tunga sa oras ginaton-an namon ang leksion sa Watchtower para sa maabot nga semana.” Sadto nga mga adlaw wala ginaimprinta sang Sosiedad ang mga pamangkot para sa mga parapo sang tolon-an nga artikulo, gani salabton sang kabataan nga maghimo sing mga pamangkot para sa mga parapo nga gamiton sa miting sang kongregasyon.
Si Cora isa ka debotado nga manunudlo. “Sang magmasakit ako sing tuspirina,” siling ni Robert, kag ginsira ang eskwelahan tubtob nga nag-ayo ang makalalaton nga balatian, “ginduaw ni Sister Foster ang balay sang tagsa ka estudyante kag ginhatagan sila sing homework.” Walay sapayan sang iya debosyon, pat-od nga nagbatyag man sia sing pagkaluya kon kaisa, kay ginatudluan niya ang mga estudyante sa 12 ka grado sa isa ka hulot. Sang matapos ang lima ka tuig nga may Eskwelahan sang Ginharian kami sa amon balay, 22 ka kabataan ang nakaeskwela sa sini.
Pagdampigdampig kag Kaluoy
Ang hulusayon tuhoy sa pagsaludo sa bandera nagdala indi lamang sing tion sang pagtilaw kag kahuol kundi sing daku man nga publisidad sang pamantalaan kag radyo. Kinaandan nga makita ang mga litratista sa atubangan sang amon balay nga nagalitrato sa kabataan pag-abot nila sa Eskwelahan sang Ginharian. Madamo sang amon mga kaingod, nga mainabyanon sang una, ang nangin makiawayon. Para sa ila, isa ka malain gid nga butang nga ang amon kabataan magdumili sa pagsaludo sa bandera sang Amerika. ‘Total,’ siling niya, ‘indi bala amo ini nga pungsod ang nagahatag sa inyo sang inyo tinapay kag mantikilya?’ Wala nila mahangpi nga kon wala ang pagbantay ni Jehova, wala man sing tinapay ukon mantikilya.
Sa pihak nga bahin, may iban nga nakahangop sa mga hulusayon nga nadalahig kag ginsakdag nila kami. Sang ginboykotiyo sang mga tawo sa palibot ang isa ka groseriya nga sa diin nagatrabaho subong manedyer ang nagadumala nga manugtatap sang amon kongregasyon, ginbakal sang isa ka manggaranon nga tawo nga interesado sa kahilwayan sibil ang kalabanan sang baligya sa balaligyaan kag ginpanagtag ini nga wala sing bayad sa kauturan sa kongregasyon.
Sang 1943 lamang, sang ginbaliskad sang Korte Suprema sang Estados Unidos ang iya tindog tuhoy sa hulusayon nga pagsaludo sa bandera, nga gintugutan ang amon anak nga si Robert sa pag-eskwela sa publiko nga eskwelahan.
‘Ang Akon Tagayan Puno’
Nalipay gid ako nga gindedikar ni Robert ang iya kabuhi kay Jehova kag nagpabawtismo sa kombension sa St. Louis sang 1914. Sa sadto man nga asambleya, ang akon tatlo pa ka kabataan nalakip sa madamo nga kabataan nga nakabaton sing libre nga personal nga kopya sang libro nga Children gikan kay Brother Rutherford, presidente sadto sang Watch Tower Society.
Sang 1943, ang amon magulang nga anak nga si Fred nagpili sang bug-os tion nga ministeryo subong payunir. Apang, nagdugay ini sing pila ka bulan lamang, kay nagsugod na sadto ang Inaway Kalibutanon II, kag ang edad niya kuluhaon na sa pagkasoldado. Sang wala pagkilalaha sang lokal nga konseho para sa pagpasoldado ang iya pangabay nga ipuwera sia bangod sang iya ministeryo, ginpamatbatan sia subong resulta sini sing tatlo ka tuig sa pederal nga bilangguan sa Danbury, Connecticut. Sang 1946 ginpaguwa sia, kag sa talipuspusan sadto nga tuig, nangin isa sia ka bug-os tion nga manugpangabudlay sa pangkalibutan nga ulong-talatapan sang Watch Tower Society sa Brooklyn, Nueva York nga sa diin nag-alagad sia sing pila ka tuig. Sa karon isa sia ka manugtatap, nga nagaalagad upod sa iya pamilya sa Providence, Rhode Island.
Sang 1951, si Robert gin-agda man sa Bethel, kag didto sia gihapon tubtob karon upod sa iya asawa nga si Alice. Sia man isa ka manugtatap sa kongregasyon sang Siudad sang Nueva York.
Nian yara man ang akon palangga nga anak nga babayi nga si Shirley, nga nagpabilin sa balay. Sia ang nag-atipan sa amon tubtob sang mapatay ang akon bana sang 1972; kutob sadto nangin daku sia nga paglipay sa akon. Indi ko gid mahibal-an kon ano ang kahimtangan ko kon wala sia, apang nagapasalamat ako kay Jehova bangod sang iya gugma kag debosyon.
Nubentay-singko anyos na ako karon, apang labi pa nga nagsanag ang akon paglaum sa bag-ong sistema ni Jehova. Kon kaisa masapwan ko ang akon kaugalingon nga nagasiling, “Kon may kusog lamang ako subong sang nagligad nga mga tuig.” Indi na ako makapamalaybalay, apang tubtob may dila ako, magapadayon ako sa pagdayaw kay Jehova. Ginaapresyar ko karon ining pribilehiyo sing labi sa tanan nga tion sa akon bug-os nga kabuhi. Huo, ‘ang akon tagayan puno.’—Salmo 23:5.
[Laragway sa pahina 21]
Ang Eskwelahan sang Ginharian sa amon balay sang katuigan 1930
[Laragway sa pahina 23]
Si Tarissa Gott upod kanday Robert, Shirley, kag Fred