Hustisya Para sa Tanan Paagi sa Gintangdo sang Dios nga Hukom

“Kay ang Amay nagahigugma sa Anak kag . . . natugyan niya sa Anak ang bug-os nga paghukom.”​—⁠JUAN 5:​20, 22.

1. Paano ninyo ginaatubang ang mga pamangkot nga kaanggid sadtong gin-atubang sang iban nga katawhan sang unang-siglo?

DAW ano ka importante ang hustisya sa imo? Daw ano ka daku nga panikasog ang himuon mo agod makasalig nga makabaton sing matuod nga hustisya kag nga magkabuhi kon magaluntad ini sa bug-os nga duta? Dapat mo hunahunaon ang nahanungod sinang mga pamangkot, subong sang ginhimo sang kilala nga mga lalaki kag mga babayi sa Atenas, Gresya.

2, 3. (a) Ano ang nagdul-ong sa pagpanawag ni Pablo sa iya taga-Atenas nga mga manugpalamati nga maghinulsol? (b) Ngaa ang paghinulsol makakilibot para sa tumalambong?

² Nabatian nila ang dimalipatan nga pamulongpulong sang Cristianong si apostol Pablo sa bantog nga hukmanan sang Areopago. Nangatarungan sia primero nahanungod sa pagluntad sang isa ka Dios, ang Manunuga, nga sa iya utang naton tanan ang aton kabuhi. Nagdul-ong ini sa lohiko nga konklusion nga kita may salabton sa sining Dios. Sa sining punto si Pablo nagsiling: “Ang mga tion sang pagkawalay hinalung-ong [subong sang pagsimba sa mga diosdios sang katawhan] ginlaktawan sang Dios, apang karon sia nagatugon sa mga tawo nga sila tanan bisan diin maghinulsol.”​—⁠Binuhatan 17:⁠30.

³ Sing prangka, ang paghinulsol isa ka makahaladlok nga ideya para sa sinang tumalambong. Ngaa? Ang nahibaluan sang dumaan nga mga Griego nahanungod sa paghinulsol amo ang sa kahulugan sang pagbatyag sing kasubo bangod sang isa ka buhat ukon hambal. Apang, subong sang ginapakita sang isa ka diksionaryo, ang tinaga “wala gid nagapanugda sing pagbag-o sa bug-os nga moral nga panimuot, sing tinagipusuon nga pagbalhin sa direksion sang kabuhi, sing pagbalhin nga nagaapektar sa kabilugan nga paggawi.”

4. Anong lohiko ang nagasakdag sang komento ni Pablo nahanungod sa paghinulsol?

⁴ Apang, walay duhaduha nga nakita ninyo kon ngaa inang tinagipusuon nga paghinulsol nagakaigo. Sunda ang lohiko ni Pablo. Utang sang tanan nga tawo ang ila kabuhi sa Dios, gani ang tanan may salabton sa iya. Nian, matarong kag makatarunganon gid para sa Dios ang paabuton nga pangitaon nila sia, nga hibaluon ang nahanungod sa iya. Kon ang mga taga-Atenas wala makahibalo sang iya mga prinsipio kag kabubut-on, kinahanglan nila ton-an ining mga butang kag nian maghinulsol agod ipahisanto ang ila kabuhi sa sini. Wala ini nasandig sa kon daw ano lamang ka kombeniente ini himuon. Makita naton kon ngaa paagi sa makusog nga konklusion ni Pablo: “Bangod nga nagtangdo sia sing isa ka adlaw nga hukman niya ang kalibutan sa pagkamatarong paagi sa tawo nga iya gintangdoan, kag nahanungod sini nakahatag sia sing kalig-onan sa tanan nga tawo paagi sa pagbanhaw niya sa iya.”​—⁠Binuhatan 17:⁠31.

5. Ano ang reaksion sang tumalambong sa pamulongpulong ni Pablo, kag ngaa?

⁵ Ina nga bersikulo, nga puno gid kaayo sing kahulugan, nga makahalaylo katama, nagakabagay nga usisaon naton sing maayo, kay ginapukaw sini ang paglaum para sa himpit nga hustisya sa tion naton. Talupangda ang mga ekspresyon: “nagtangdo sia sing isa ka adlaw,” “hukman niya ang kalibutan,” “sa pagkamatarong,” “paagi sa tawo nga iya gintangdoan,” “nakahatag sia sing kalig-onan,” “sa pagbanhaw sa iya.” Ang mga tinaga nga “sa pagbanhaw sa iya” nagtuga sing makusog nga reaksion gikan sa tumalambong ni Pablo. Subong sang ginapakita sang mga bersikulo 32-34, ang iban nag-uligyat. Ang iban naghalin na lamang. Apang, ang pila nangin mahinulsulon nga mga matinuohon. Apang, labi kita nga magmaalam sang sa kalabanan sa Armenianhon nga tumalambong, kay amo ini ang labing importante kon kita nahidlaw para sa matuod nga hustisya. Agod makuha ang bug-os nga kahulugan sang bersikulo 31, tan-awon anay naton ang ekspresyon: “Hukman niya ang kalibutan.” Sin-o inang “niya,” kag ano ang iya mga talaksan, labi na kon tuhoy sa hustisya?

6. Paano kita makatuon nahanungod sa Isa nga nagtangdo sing adlaw para sa paghukom sa duta?

⁶ Ti, ginapakita sang Binuhatan 17:​30 kon sin-o ang ginapatuhuyan ni Pablo​—⁠ang Dios mismo nga nagsugo sa tanan nga maghinulsol, ang aton Manughatag-Kabuhi, ang Manunuga. Natural, madamo pa ang mahibaluan naton nahanungod sa Dios gikan sa iya mga binuhatan sa pagpanuga. Apang ang iya talaksan sang hustisya labi na nga makita gikan sa isa pa ka tuboran, ang Biblia, nga nagaunod sang rekord tuhoy sa iya pagpakig-angot sa mga tawo subong ni Moises kag tuhoy sa mga kasuguan sang Dios sa Israel.

Ano nga Sahi sang Paghukom kag Hustisya?

7. Anong testimoniya ang ginhatag ni Moises nahanungod kay Jehova kag sa hustisya?

⁷ Ayhan nahibaluan ninyo nga sa sulod sang mga dekada si Moises may suod nga pagpakig-angot kay Jehova nga Dios, tuman gid kasuod sa bagay nga ang Dios nagsiling nga nakighambal sia kay Moises “sa baba kag baba.” (Numeros 12:8) Nahibal-an ni Moises kon paano sia gintratar ni Jehova, subong man kon paano nakig-angot ang Dios sa iban pa nga mga tawo kag sa bug-os nga mga pungsod. Sang malapit na sia mapatay, si Moises naghimo sining makapasalig nga paglaragway: “Ang Igang, ang iya binuhatan himpit, kay ang tanan niyang dalanon hustisya. Dios sang katutom, kag walay inhustisya; matadlong kag matarong sia.”​—⁠Deuteronomio 32:⁠4.

8. Ngaa dapat naton talupangdon ang ginsiling ni Elihu nahanungod sa hustisya?

⁸ Binagbinaga man ang testimoniya halin kay Elihu, ang tawo nga kilala bangod sang iya kaalam kag paghantop. Makapat-od kamo nga indi sia isa ka tawo nga nagapadasudaso sa konklusion. Sa kabaliskaran, sa isa ka hitabo naglingkod sia sa sulod sang kapin sa isa ka semana samtang ginpamatian niya ang malawig nga baisay gikan sa duha ka bahin. Karon, gikan sa eksperiensia mismo ni Elihu kag gikan sa pagtuon niya sang mga dalanon sang Dios, anong konklusion ang nalab-ot niya nahanungod sa Dios? Sia nagsiling: “Busa, pamati kamo sa akon, kamo nga mga tawo nga may paghangop. Malayo sa Dios nga maghimo sia sing pagkamalaut, kag sa Makaako nga maghimo sia sing dimakatarunganon! Kay ang buhat sang tawo ihatag niya sa iya, kag magapasapo sa tagsa ka tawo suno sa iya mga dalanon. Sa pagkamatuod, ang Dios indi maghimo sing pagkamalaut, kag ang Makaako indi magpatiko sang katarungan.”​—⁠Job 34:​10-12.

9, 10. Ngaa ang mga talaksan sang Dios para sa tawhanon nga mga hukom dapat magpalig-on sa aton? (Levitico 19:15)

⁹ Pamangkota ang imo kaugalingon: Wala bala ina nagalaragway sing himpit sa kon ano ang luyag naton gikan sa isa ka hukom, nga tratuhon niya ang tagsa ka tawo suno sa iya mga buhat, ukon mga binuhatan, nga wala sing pagkamaynadampigan ukon wala nagapatiku sang hustisya? Kon magaatubang kamo sa isa ka tawhanon nga hukom, indi bala kamo magabatyag sing kalipay nga subong sia sina?

¹⁰ Ginapatuhuyan sang Biblia si Jehova subong “ang Hukom sang bug-os nga duta.” (Genesis 18:25) Apang, kon kaisa gingamit niya ang tawhanon nga mga hukom. Ano ang ginpaabot niya sa Israelinhon nga mga hukom nga nagrepresentar sa iya? Sa Deuteronomio 16:​19, 20 mabasa naton ang mga panuytoy sang Dios nga kaanggid sa paglaragway sa hilikuton sang mga hukom: “Dili mo pagpatikuon ang katarungan. Dili ka magpasulabi sing mga tawo ukon magbaton sing hamham, kay ang hamham nagabulag sang mga mata sang mga maalam kag nagapatiko sang mga pulong sang matarong. Hustisya​—⁠hustisya ang sundon mo, agod padayon ka nga magkabuhi.” Ang modernong estatwa nga nagalaragway sa Hustisya makatarunganon nga nagalaragway sa iya subong natakpan ang mata sa pagpakita sing pagkawalay pasulabi, apang makita ninyo nga lampas pa sa sina ang Dios. Ginsugo gid niya ang pagkawalay pinasulabi sa tawhanon nga mga hukom nga nagrepresentar sa iya kag nagpatuman sang iya mga kasuguan.

11. Ano ang mahinakop naton gikan sa pagrepaso sa sining Biblikanhon nga impormasyon nahanungod sa hustisya?

¹¹ Ining mga detalye nahanungod sa pagtamod sang Dios sa hustisya direkta nga may labot sa konklusion sang pamulongpulong ni Pablo. Sa Binuhatan 17:​31 si Pablo nagsiling nga ang Dios “nagtangdo sing isa ka adlaw nga hukman niya ang kalibutan sa pagkamatarong.” Amo gid sina ang mapaabot naton gikan sa Dios​—⁠hustisya, pagkamatarong, pagkawalay pinasulabi. Apang, ang iban nga katawhan mahimo nga mabalaka bangod, suno sa bersikulo 31, ang Dios magagamit sing “tawo” sa paghukom sa tanan nga tawo. Sin-o inang “tawo,” kag ano ang pagsalig naton nga sakdagon niya ang mataas nga talaksan sa hustisya sang Dios?

12, 13. Paano naton nahibaluan kon ano nga “tawo” ang gamiton sang Dios sa paghukom?

¹² Ang Binuhatan 17:​18 nagasugid sa aton nga si Pablo ‘nagwali kay Jesus kag sa pagkabanhaw.’ Gani, sa katapusan sang iya pamulongpulong, nahibal-an sang tumalambong nga ginapatuhuyan ni Pablo si Jesucristo sang magsiling sia nga ang Dios ‘magahukom sa kalibutan sa pagkamatarong paagi sa tawo nga iya gintangdoan, kag ginbanhaw sang Dios gikan sa minatay.’

¹³ Ginbaton ni Jesus nga gintangdo sia sang Dios subong hukom nga nakasugata sang balaan nga talaksan. Sa Juan 5:​22 sia nagsiling: “Ang Amay wala nagahukom sa bisan kay sin-o nga tawo, kundi natugyan niya sa Anak ang bug-os nga paghukom.” Sa tapos masambit ang nagapakari nga pagbanhaw sa mga yara sa handumanan nga lulubngan, si Jesus nagdugang: “Ako sa akon kaugalingon indi makahimo sing bisan ano; suno sa ginapamatian ko, nagahukom ako; kag ang akon paghukom matarong, bangod nga wala ako nagatinguha sang akon kaugalingon nga kabubut-on, kundi sang kabubut-on sang nagpadala sa akon.”​—⁠Juan 5:​30; Salmo 72:​2-7.

14. Ano nga sahi sang pagtratar ang paabuton naton gikan kay Jesus?

¹⁴ Nahisantu gid ining pasalig sa mabasa naton sa Binuhatan 17:​31! Didto naghatag man si Pablo sing pasalig nga ang Anak ‘magahukom sa kalibutan sa pagkamatarong.’ Wala ini nagapanugda sing estrikto, dimapasibusibuon, kag walay balatyagon nga hustisya, ini bala? Sa baylo, ang matarong nga paghukom nagadalahig sang paglakip sing kaluoy kag paghangop sa hustisya. Indi naton pasapayanan ini: Bisan pa nga si Jesus didto na sa langit, nangin tawo sia. Gani mahinuklugon sia. Sa Hebreo 4:​15, 16 gintandog ini ni Pablo sang ginlaragway si Jesus subong isa ka mataas nga saserdote.

15. Paano tuhay si Jesus gikan sa tawhanon nga mga hukom?

¹⁵ Samtang ginabasa ang Hebreo 4:​15, 16, hunahunaa ang paumpaw nga dapat naton batyagon nga si Jesus ang Hukom: “Kay wala kita sing isa ka mataas nga saserdote [ukon hukom], nga indi matandog sang aton mga kaluyahon, kundi isa nga natilawan sa tanan nga bagay kaangay naton, apang wala nagapakasala. Nian, magpalapit kita nga may kahilwayan sa paghambal sa trono sang dibagay nga kaluoy, agod nga makabaton kita sing kaluoy kag makaagom sing dibagay nga kaluoy sa pagbulig sa aton sa tion sang kinahanglan.” Sa mga hulot sang hukmanan karon, masami nga makakululba ang tawgon nga mag-atubang sa mga hukom. Apang, sa bahin ni Cristo subong Hukom, kita ‘makapalapit nga may kahilwayan sa paghambal nga mahimo kita makasapo sing kaluoy, dibagay nga kalulo, kag bulig sa nagakaigo nga tion.’ Apang, nahanungod sa tion, may maayong rason kamo sa pagpamangkot, ‘San-o si Jesus magahukom sa katawhan sa pagkamatarong?’

“Isa ka Adlaw” sang Paghukom​—⁠San-o?

16, 17. Paano naton nahibaluan nga ginahimo na karon ang paghukom sa langit?

¹⁶ Dumduma nga si Pablo nagsiling nga ang Dios “nagtangdo sing isa ka adlaw” nga hukman ang kalibutan paagi sa Iya gintangdo nga Hukom. Bilang paghulat sa sinang “adlaw” sang paghukom, si Jesus nagahimo sing importante nga hilikuton sa paghukom karon, huo, karon mismo. Ngaa makasiling kita sina? Wala madugay antes sia gindakop kag dimakatarunganon nga gintagudilian sa kamatayon, si Jesus naghatag sing matagnaon nga tagna nga nagadalahig sa aton adlaw. Makita naton ini sa Mateo kapitulo 24. Ginlaragway ni Jesus ang mga hitabo sa kalibutan nga magatanda sang panag-on nga gintawag nga “ang konklusion sang sistema sang mga butang.” Ang mga inaway, mga kakulang sa kalan-on, mga linog, kag ang iban pa nga mga kasisit-an nga natabo sa bug-os nga kalibutan kutob sang Inaway Kalibutanon I nagapakita nga ang tagna ni Jesus natuman karon nga sa dili madugay “magaabot ang katapusan.” (Mateo 24:​3-14) Sa sulod sang mga dekada ang mga Saksi ni Jehova nagapaathag sini gikan sa Biblia. Kon luyag ninyo ang dugang nga ebidensia sa kon ngaa nahibaluan namon nga yari na kita sa katapusan nga mga adlaw sing dimakatarunganon nga sistema, ang mga Saksi ni Jehova magahatag sina.

¹⁷ Apang, usisaa ang ulihi nga katunga sang Mateo kapitulo 25, nga bahin sang tagna ni Jesus nahanungod sa katapusan nga mga adlaw. Ang Mateo 25:​31, 32 naaplikar sa aton tion: “Kon magkari ang Anak sang tawo sa iya himaya, kag ang tanan nga anghel kaupod niya, nian magalingkod sia sa iya mahimayaon nga trono [sa langit]. Kag tipunon sa atubangan niya ang tanan nga pungsod, kag painpainon niya sila subong sang manugbantay nga nagapain sang mga karnero sa mga kanding.” Kag tan-awa sa ubos kon diin ginasugid ni Jesus ang resulta sang iya hilikuton sa pagpainpain, ukon paghukom. Sa bersikulo 46: “Kag ini sila [mga tawo nga ginhukman niya nga subong mga karnero] magakadto sa silot nga walay katapusan, apang ang mga matarong [mga karnero] sa kabuhi nga walay katapusan.”

18. Sa ano magadul-ong ang paghukom sa aton tion?

¹⁸ Busa nagapuyo kita sa ital-ital nga tion sang paghukom. Ang mga ‘nagapangita sa Dios kag tunay nga nakakita sa iya’ karon pagahukman subong “mga karnero” nga nalinya nga makalampuwas sa katapusan sang karon nga sistema kag makasulod sa bag-ong kalibutan nga magasunod. Nian ang 2 Pedro 3:​13 matuman: “Suno sa iya saad nagahulat kita sing bag-ong mga langit kag bag-ong duta diin nagapuyo ang pagkamatarong.” Amo ina ang “adlaw” nga ang pulong ni Pablo sa Binuhatan 17:​31 bug-os nga maaplikar, ang tion para hukman ang duta sa pagkamatarong.

19, 20. Sin-o ang maapektuhan sang nagapakari nga Adlaw sang Paghukom?

¹⁹ Inang Adlaw sang Paghukom magalakip sing labi pa sang sa nakalampuwas nga “mga karnero” lamang, nga ginhukman na nga takus sa pagsulod sa bag-ong kalibutan. Dumduma nga sa tapos nagsiling nga ang iya Amay nagtugyan sang paghukom sa iya, si Jesus nagpamulong nahanungod sa nagapakari nga pagkabanhaw. Subong man, sa Binuhatan 10:​42, si apostol Pedro nagsiling nga si Jesucristo “amo ang Isa nga gintangdoan sang Dios nga hukom sang mga buhi kag sang mga patay.”

²⁰ Busa, inang ‘gintangdo nga adlaw’ nga ginsambit sa Binuhatan 17:​31 sang ang Dios paagi kay Jesucristo ‘magahukom sang kalibutan sa pagkamatarong’ mangin tion para banhawon ang mga patay. Daw ano nga kalipay nga makita ang balaan nga gahom nga gingamit sa pagdaug sa kamatayon, ang pagkahanabo sini masunson nga amo ang pinakadaku nga inhustisya. Ang iban nga katawhan, kaangay ni Jesus mismo, dimakatarunganon nga ginpatay sang mga pangulohan ukon sang nagalikop nga mga kaaway. Nadula sang iban ang ila kabuhi sa wala ginapaabot nga mga hitabo subong sang mga bagyo, mga linog, aksidente nga mga sunog, kag amo sina nga sari sang mga kalamidad.​—⁠Manugwali 9:⁠11.

Nagligad nga mga Inhustisya Nalubad

21. Paano malandas ang nagligad nga mga inhustisya sa bag-ong kalibutan?

²¹ Handurawa nga makita ang aton mga hinigugma nga magkabuhi liwat! Busa madamo sa ila ang may unang kahigayunan ‘sa pagpangita sa Dios kag tunay nga makakita sa iya’ kag nian mabutang sa atubangan nila ang “kabuhi nga walay katapusan” nga mangin amo ang padya sang “mga karnero.” Ang iban nga mga banhawon, subong man ang mga makalampuwas sa sining dimakatarunganon nga sistema, mga biktima anay sang inhustisya subong sang deperensya sa lawas kutob sang pagkabun-ag, pagkabulag, pagkabungol, ukon pagkaapa. Nagakaigo bala ina nga butang sa ‘bag-ong duta diin magapuyo ang pagkamatarong’? Gingamit ni Jesus si Isaias sa pagpresentar sang nanuhaytuhay nga mga tagna nga may dakung literal nga katumanan sa nagapakari nga Adlaw sang Paghukom. Talupangda kon ano ang paabuton naton: “Nian ang mga mata sang mga bulag pamuklaton, kag ang mga igdulungog sang mga bungol mabuksan. Nian ang piang magalumpat subong sang usa, kag ang dila sang apa magaamba.”​—⁠Isaias 35:​5, 6.

22. Ngaa ang Isaias kapitulo 65 makapalig-on gid nahanungod sa hustisya?

²² Kamusta ang iban pa nga mga inhustisya nga nagatuga karon sing daku nga kasubo? Ang Isaias kapitulo 65 nagaunod sang makalilipay kag makapalig-on nga mga sabat. Ang pagpaanggid sa Isaias 65:​17 sa 2 Pedro 3:​13 nagapakita nga ginapakita man sining kapitulo ang tion nahanungod sa “bag-ong langit kag bag-ong duta,” isa ka matarong nga bag-ong sistema. Apang, ano ang magapugong sa pila ka malaut gikan sa pagdagta sa paghidait kag hustisya? Nagapadayon sing diutay, ang Isaias 65 nagahatag sing lubad sa isa nga daw problema.

23. Para sa iban nga mga indibiduwal ang Adlaw sang Paghukom mahimo nga may anong posible nga resulta?

²³ Sa sining Adlaw sang Paghukom, si Jesus magapadayon sang iya hilikuton sa paghukom sa mga indibiduwal, sa kon bala kalipikado sila sa kabuhi nga walay katapusan. Ang iban indi. Sa tapos mahatag ang nagakaigo nga tion, ayhan bisan “isa ka gatos ka tuig,” sa pagpangita sa Dios, ang iban magapakita nga indi nila luyag magbuhat sang pagkamatarong. Sing makatarunganon mawasi nila ang kabuhi sa sinang bag-ong kalibutan, subong sang makita naton gikan sa Isaias 65:​20: “Ang makasasala nga isa ka gatos ka tuig mangin pinakamalaut.” Ina sila nga ginhukman nga ditakus sa kabuhi diutay lamang. May rason gid kita sa pagpaabot nga kita​—⁠kag ang kalabanan pa nga iban​—⁠malipay sa pagtuon kag sa pagbuhat sing pagkamatarong.​—⁠Isaias 26:⁠9.

24. Ano ang mangin kahimtangan kon tuhoy sa inhustisya sa pangabuhi?

²⁴ Nagakahulugan bala ina nga wala na sing inhustisya, wala bisan sing inhustisya sa pangabuhi? Huo! Ginatudlo sang Isaias 65:​21-23 ina nga katunayan: “Magapatindog sila sing mga balay kag puy-an sila; kag magatanum sila sing mga ulubasan kag magakaon sang bunga nila. Indi sila magpatindog kag iban ang magapuyo; indi sila magtanum kag iban ang magakaon. Kay subong sang mga adlaw sang kahoy mangin amo ang mga adlaw sang akon katawhan; kag ang akon mga pinili magakalipay sing malawig sa binuhatan sang ila mga kamot. Indi sila magpangabudlay sa walay pulos, ukon magpanganak nga sa kalalat-an; kay sila kaliwat sang pinakamaayo ni Jehova, kag ang ila anak upod sa ila.” Daw ano nga pagbalhin sa karon! Daw ano nga pagpakamaayo!

25. Ano ang inyo paglaum kag determinasyon nahanungod sa hustisya gikan sa gintangdo sang Dios nga Hukom?

²⁵ Busa, ang tanan nga nahidlaw sa mapinadayunon nga hustisya sarang magpakaisog. Pat-od ini nga magaabot​—⁠sa dili madugay. Karon, sa malip-ot nga tion nga nabilin sa sining tion sang paghukom, amo ang tion sa pagbuylog sa mga Saksi ni Jehova sa pagpangita sa Dios kag tunay nga makita sia, upod ang walay katapusan nga mga benepisyo.

Mga Pamangkot sa Repaso

◻ Ano ang aton pamatuod nahanungod sa talaksan sang hustisya sang Dios?

◻ Paano nadalahig si Jesus sa nagapakari nga Adlaw sang Paghukom?

◻ Ngaa yari kita sa ital-ital nga tion kon nahanungod sa balaan nga paghukom?

◻ Paano matadlong ang nagligad nga inhustisya sa bag-ong kalibutan?

[Picture Credit Line sa pahina 15]

Pictorial Archive (Near Eastern History) Est.