Ginpadaku Namon ang Walo ka Kabataan Suno sa Disiplina ni Jehova

PANUGIRON NI OVERLAC MENEZES

“Nag-abot sila sakay sa duha sing pulungkuan nga bisikleta.” Amo ini ang pag-umpisa sang Jornal de Resende sa iya bug-os pahina nga report tuhoy sa amon pamilya sang 1988, sang ginbayaan namon ang Resende pakadto sa Lages sa bagatnan sang Brazil.

ANG report nagpadayon: “Sa walay duhaduha, madumduman sang mga may edad ang mag-asawa nga nagkuha sang igtalupangod sang Resende bangod sang ila orihinal kag tumalagsahon nga transportasyon: isa ka bisikleta nga may daku nga balayan kag duha ka pulungkuan. Sa atubangan, nga nagasikad, amo ang ‘tsuper,’ si Overlac Menezes; sa ikaduha nga pulungkuan, ang iya asawa, si Maria José. Ang tuig: 1956.”

Ang nagsulat sang artikulo amo si Arisio Maciel, kag sia man ang direktor sang lokal nga estasyon sang radyo. Una niya kami nakilala sang 1956 sang kami sang akon asawa may bahin sa semanal nga programa sa radyo sang Watch Tower Society, ang Mga Butang nga Ginahunahuna sang mga Tawo. Sa artikulo, ginbalikwat niya ako nga nagasiling nga sa amon pag-istar ang tanan nga mga balay sa Resende naduaw, kalye por kalye.

Luyag bala ninyo mahibaluan kon ngaa kilala kami katama sa Resende? Kag paano, samtang didto kami, namon napadaku ang walo ka kabataan ‘sa disiplina ni Jehova’ samtang nagabulig sa pagduaw sa “tanan nga mga balay sa Resende” nga dala ang maayong balita sang Ginharian?​—⁠Efeso 6:⁠4.

Pagtuon sang mga Dalanon ni Jehova

Sang Enero 1950, si Maria Minc, isa sang mga Saksi ni Jehova nagtuon sang Biblia upod sa akon utod nga babayi nga si Adeilde sa São Paulo. Disiseis anyos ako sadto kag ginbunyagan nga isa ka Katoliko, apang madugaydugay na ako nga wala nagasimba. Pero, nagapati ako sa Dios kag luyag nga alagaron sia. Gani isa ka gab-i, nagkadto ako sa balay ni ­Adeilde agod hibaluon ang nahanungod sa bag-ong relihion nga ginatun-an niya. Gin-agda ako ni Maria Minc nga magbuylog sa pagtuon, kag sa nahauna nga tion sa akon kabuhi, nakakita ako sing Biblia. Sa masunod nga mga pagtuon nahayanghag ako sa pagtuon gikan sa Biblia nga ang ngalan sang Dios amo si Jehova, nga sa indi madugay ang duta mangin isa ka paraiso, nga ang kalayuhon nga impierno kag purgatoryo wala nagaluntad, kag nga ang tawo wala sing dimamalatyon nga kalag. Ang akon mga paryente nagsiling sa akon: “Magabuang ka gid sa pirme nga pagbasa sang Biblia!”

Nag-uswag ako sa akon pagtuon sa Biblia kag nagsugod sa pagtambong sa mga miting sa King­dom Hall sang Kongregasyon sang Belém sa Sao Pãulo. Nagapaabot nga mga hamtong lamang ang nagatambong, nakibot gid ako nga makita ang madamong pamatan-on nga kaedad ko. Sang Pebrero 5, 1950, nakigbahin ako sa pagbantala nga hilikuton sa nahauna nga tion, kag sang Nobiembre 4, sina man nga tuig, ginsimbuluhan ko ang akon dedikasyon kay Jehova paagi sa bawtismo sa tubig.

Wala madugay pagkatapos sadto gintangdo ako nga isa ka manugpamulongpulong publiko. Sadto anay, nagkahulugan ini nga magapamulongpulong ako sa mga kalye kag sa mga parke paagi sa paggamit sing trompa nga ginabutang sa buli sang awto. Ang isa pa amo ang hilikuton sa magasin. Sadto anay nagatindog kami sa mga hilithilit sang kalye nga may mga bag sa magasin, nga nagasinggit: “Lalantawan kag Magmata! Nagabantala sang Ginharian ni Jehova!” Wala ako nakapahamtang sing madamo nga magasin, apang nangin maisog ako sa paghambal sa pub­liko.

Bug-os Tion nga Pag-alagad Subong Tulumuron

Ang akon igtalupangod natuon sang ulihi sa importansia sang pagpayunir, ukon bug-os tion nga pagbantala nga hilikuton. Ang Abril 1, 1950 nga guwa sang The Watchtower may artikulo nga natig-uluhan sing “Dugang kag Dugang nga mga Payunir sang Maayong Balita.” Ini nagsiling: “Ang pagpangita anay sang Ginharian nagakahulugan nga ginauna sang isa sa iya hunahuna sa tanan nga tion ang mga interes sang Ginharian. Magapangita sia sing kahigayunan nga mag-alagad tungod sini, kag indi pirme magapangita una sang iya materyal nga mga kinahanglanon kag magatipon sing kalibutanon nga mga pagkabutang sa pag-amlig sang iya buwas-damlag.” Ini nga mga pulong nagpatudok sang espiritu sang pagpayunir sa akon tagipu­suon.

Sang ulihi, ginbag-o sang matahom nga dalaga nga nagahingalan kay Maria José Precerutti ang akon kabuhi sa tumalagsahon nga paagi. Maayo ang iya pag-uswag sa pagtuon sa Biblia upod sa Saksi nga mag-asawa, nga sanday José kag Dília Paschoal. Sang Enero 2, 1954, sia nangin akon hinigugma nga asawa, kaupod, abyan, kag timbang. Ang iya tulumuron amo man ang pagpayunir. Gani, napalig-on sang halimbawa sang mga misyonero subong nanday Harry ­Black, Edmundo Moreira, kag Rich­ard Mucha, nag-aplay kami sa pagpayunir. Handurawa ang akon kalipay​—⁠kag kabalaka⁠—​sang nabaton namon ang sabat: “Ang imo rekomendasyon nga mangin manugtatap sa sirkito aprobado.”

Sang nabaton ko ang akon una nga asaynment sa sirkito, nagsalasala ako. Ang akon bag-o nga sirkito naglakip sang napulo ka kongregasyon sa kapital sadto sang Brazil, ang Rio de Janeiro, lakip ang iban malapit sa Bethel. Ang puluy-an misyonero sang Watch­tow­er Bi­ble ­School of Gil­e­ad yara sa unang kongregasyon nga gintangdo sa akon nga duawon. Sa edad nga 22 anyos, nagbatyag ako nga indi nagakabagay kag nagsiling kay Bro­ther Mucha, nga sadto nga tion amo ang nagadumala sang hilikuton sa Brazil: “Ano ang akon itudlo sa sining mga tawo?” Nagsabat sia: “Bro­ther, sunda lamang ang laygay gikan sa Biblia kag sa organisasyon.” Maayo gid nga laygay!

Isa ka tuig sang ulihi, si Maria José nagmabdos, kag ginbayaan namon ang pangsirkito nga hilikuton. Apang, sing malipayon, nagpabilin kami sa bug-os tion nga pag-alagad. Bilang sabat sa pangabay sang duha ka Finlandes nga pamilya, ang mga Edvik kag mga Leiniö, ginpadala kami sang Sosiedad sa Resende subong mga espesyal payunir, halos wala matandog nga teritoryo nga may 35,000 ka pumuluyo. Ang mga Leiniö ang naghatag sa amon sang duha sing pulungkuan nga bisikleta nga ginsambit sa artikulo sa Jornal de Resende. Nagagamit sini, natanom namon ang madamong binhi sang kamatuoran sa sadtong matambok nga teritoryo, kag padayon kami nga nagpangabudlay didto sa sulod sang pila ka bulan pagkatapos nabun-ag ang amon anak nga si Alice sang 1956. Sang naghalin kami, duha ka utod nga babayi, sanday Anita Ribeiro kag Marian Weiler, ang nagkari sa pagbunyag sang binhi kag ‘Dios ang nagpatubo.’ Sa karon, ang Resende may siam ka kongregasyon kag sobra sa 700 ka manugbantala.​—⁠1 Corinto 3:⁠7.

Ang isa sang una nga mga tawo nga nakilala ko sa Resende amo si Manoel Queiroz. Samtang nagahulat sing bus, napahamtangan ko sia sing duha ka libro sa ginaobrahan niya. Sia, kag sang ulihi ang iya asawa, si Piedade, nag-uswag sing maayo kag nabawtismuhan. Si Manoel nangin gulang sa kongregasyon kag nagpadayon nga matutom tubtob sang mapatay sia. Nagtuon man ako upod kay Álvaro Soares. Sa nahaunang miting nga gintambungan niya, nakibot sia nga makita ang anom lamang ka tawo nga nagtambong, apang karon sia ang manugtatap sa siudad sang Resende diin kapin sa isa ka libo ang nagatambong sa mga miting sa lainlain nga mga kongregasyon. Sang 1978, napangasawa ni Carlos nga anak ni Álvaro ang amon anak nga si Alice. Karon, kapin sa 60 sang pamilya Soares ang mga Saksi.

Ang pagbiya sa Resende nagakahulugan nga ang bug-os tion nga pag-alagad ginbayluhan sang isa pa ka Cristianong obligasyon, ‘ang pagsakdag sa mga katapo sang amon panimalay.’ (1 Timoteo 5:⁠8) Apang, ginpanikasugan namon nga huptan ang espiritu sang pagpayunir, nagahimo sini nga amon tulumuron. Nakakita ako sing trabaho sa isa ka kompanya sa São Paulo, kag sa sulod sang isa ka tuig nagabiyahe ako kada talipuspusan sang semana sing 300 kilometros pakadto sa Resende agod buligan ang grupo sang 15 ka manugbantala didto. Nian, sang 1960, nagbalik kami sa Resende.

Pagpadaku sa Kabataan​—⁠Isa ka Dugang nga Pribilehiyo

Indi gid namon plano ang madamo nga kabataan, apang nag-inabot sila, sing sunodsunod. Pagkatapos ni Alice amo si Léo, nian si Márcia, Maércio, Plínio, André, kag sang ulihi, sang 1976, ang kapid, si Sônia kag si Sofia. Ang tagsa malipayon nga ginbaton namon subong “panublion gikan kay Jehova.” (Salmo 127:⁠3) Kag ang tagsa ginpadaku sa “panghunahuna ni Jehova” sa bulig niya.​—⁠Efeso 6:⁠4.

Apang, indi ini mahapos. Kon kaisa nagahibi kami bangod sang mga problema. Apang makapaladya ini. Paano namon sila napadaku? Paagi sa pangpamilya nga pagtuon, paagi sa pag-upod sa ila sa mga miting kag sa pag-alagad sa latagon kutob sa pagkabata, paagi sa paghimo sang mga butang sing tingob, paagi sa pagpat-od nga sila may maayo nga mga kaupdanan, paagi sa paghatag sa ila sing malig-on nga disiplina, kag paagi sa paghatag mismo sing maayo nga halimbawa.

Sang nagligad nga pila ka tuig, sa programa sa isa ka asambleya sa Cruzeiro, São Paulo, gin-interbyu kami sang manugtatap sa sirkito. Sa tapos mahambalan ang amon pangpamilya nga pagtuon, ginpamangkot ako sang manugtatap sa sirkito: “Ano ang papel sang imo asawa sa sini?” Nadumduman ko nga nagtulo ang mga luha sa akon mga mata, kag nagmala ang akon tutunlan nga halos indi ako makasabat. Ngaa? Bangod ginaapresyar ko gid ang importante nga papel ni Maria José sa paghupot sang amon teokratiko nga pamilya. Kon wala ang iya matutom nga supurta, tuman gid ini kabudlay!

Kutob sang ginkagon kami, si Maria José kag ako nagtuon sang Biblia sing tingob. Sang may kabataan na kami, isa gid ka hangkat nga huptan ang pagtuon sing regular. Bilang bulig, kada semana sa puertahan sang repridyeretor ginabutang ko ang oras sang pagtuon para sa masunod nga semana kag ang materyal nga pagabinagbinagon. Naghimo man ako sing espesyal nga mga asaynment kon kinahanglanon. Halimbawa, isa ka adlaw si Márcia kag si Plínio nag-away sa lamesa. Gani sang masunod nga adlaw, nakita nila sa repridyeretor ang asaynment “Kon paano makigbagay sa imo mga utod.” Sang masunod nga pagtuon, sila nga duha nagpabutyag sang ila kaugalingon kag naglubad sang ila dipaghang­panay.

Ang isa pa ka problema amo nga kon Domingo sang aga ang mga lalaki masunson nagasiling nga malain ang ila pamatyag kag indi makaguwa sa latagon. Si Léo kag si Plínio mga eksperto sa pag-imbento sing mga sakit tiyan kag iban pa nga balatian agod indi makaupod sa amon sa pagbantala nga hilikuton. Kon may pangduhaduha ako sa ginasiling nila nga malain ang ila pamatyag, amo sini ang ginasiling ko: ‘Kon malain gid ang inyo pamatyag sa pagguwa sa latagon, siempre pa indi kamo magaayo dugaydugay para maghampang sing foot­ball.’ Sa masami, madasig sila dayon mag-ayo.

Kon kaisa, kinahanglan namon atubangon ang mga kahimtangan sing mahalungon. Sang 11 anyos si Léo, nagpiknik sia upod sa iban nga mga Saksi, kag sing walay pahanugot nagbakal sia sing isa ka kilo nga ham agod kaunon. Sang ulihi, sang nabaton namon ang kuwenta, ginpamangkot ni Maria José si Léo: “Nalipatan mo bala nga nagbakal ka sing ham?” “Wala,” sabat niya sing inosente. “Wala ako nagbakal.” “Ti,” siling ni Maria José, “sugilanunon ta ang tag-iya sang tindahan.” Sang manugpakadto na kami, nag-ayo ang pagkamalipaton ni Léo. “A nadumduman ko na,” tu-ad niya, “kulang ang akon kuwarta sadto gani nag-utang ako kag nalipatan ko na nga bayaran.” Ginbayaran ko ang utang kag ginpangabay ang tag-iya nga paobrahon si Léo tubtob makakita sia sing bastante nga kuwarta nga inugbayad sa akon. Amo sina ang silot niya. Alas kuwatro kada aga, si Léo amo ang una nga nagaabot sa ulubrahan, kag sa sulod sang isa ka bulan naempasan niya ini sa akon.

Ang amon balay pirme puno sang mga payunir, sang nagalakbay nga mga manugtatap, sang mga misyonero, kag sang mga Bethelite. Wala kami sing telebisyon sa balay, kag nagbulig ini sa amon nga matigayon ang maayo nga batasan sa pagtuon kag ang Cristianong mga panimuot. Diri sini nga atmospera nga ginpadaku namon ang amon mga kabataan. Ang iban nila nga mga sulat sa amon sang nagdalagku na sila nagapalig-on nga epektibo ini.​—⁠Tan-awa ang kahon sa pahina 30.

Pagpayunir Liwat!

Sang nagdalagku na ang kalabanan namon nga kabataan, nadumduman ko ang isa ka artikulo sa Marso 1, 1955 nga guwa sang The Watchtower nga natig-uluhan “Ang Bug-os Tion nga Ministeryo Para Bala sa Imo?” Sa bahin ini nagasiling: “Mahimo tamdon sang iban ang bug-os tion nga ministeryo subong eksepsion. Apang nagsala sila sa sini, kay bangod sang iya sumpa sa dedikasyon ang tagsa ka Cristiano obligado sa pag-alagad sing bug-os tion luwas kon ang mga sirkunstansia nga indi niya kontrolado nagahimo sina nga imposible.”

Isa ka gab-i nangamuyo ako kay Jehova nga buksan liwat ang ganhaan para sa akon nga makasulod sa bug-os tion nga pag-alagad. Nagkooperar ang akon pamilya, kag ginpalig-on ako sang akon mga abyan. Sa akon daku nga kakibot, ang direktor sang kompaniya nga ginaobrahan ko sa sulod sang 26 ka tuig nagpasugot nga mag-obra ako sing part-time agod makaalagad ako subong regular payunir. Gani malipayon ko nga ginhimo ang hilikuton nga ginbayaan ko sang nagligad nga mga tinuig. Kag tatlo sang akon mga kabataan ang nagsunod sang akon halimbawa.

Nag-alagad kami sa sulod sang duha ka tuig sa Itatiaia, diin isa ako ka gulang sa 15 ka tuig, kag nian namat-od kami nga magsaylo sa pag-alagad kon diin mas daku ang kinahanglanon. Nagkahulugan ini sang pagkabuhi sa manubo nga pension, katumbas sa mga ikaapat nga bahin sang maayo nga suweldo. Apang, nagasalig sa saad ni Jesus sa Mateo 6:⁠33, ginsulatan namon ang Sosiedad nahanungod sang amon plano. Pagligad sang isa ka semana, halos nakatumbo kami sa kalipay sang nabaton ang ila sabat: “Makatarunganon nga ipanugda namon nga magsaylo kamo sa siudad sang Lages. Walay sapayan sang sobra sa 200,000 nga populasyon, may yara lamang 100 ka manugbantala didto sa tatlo ka magagmay nga kongregasyon. Mangin daku gid kamo nga bulig sa sina nga teritoryo.”

Nagsaylo kami sang Pebrero 1988. Kag yari gihapon kami diri, sobra sa 1,000 kilometros kalayo sa amon mga kabataan kag mga abyan. Bag-o lang namon naagihan ang pinakamalain nga tigtulugnaw sa sulod sang 20 ka tuig. Ako lamang ang gulang sa amon kongregasyon, gani madamo gid sing hilimuon. Apang, ginpakamaayo gid kami sing daku. Makalilipay gid ang amon teritoryo. Kon manuktok kami sa ila mga ganhaan, ang mga tawo nagasiling: “Palihog dayon kamo!” Mahapos sugdan ang mga pagtuon sa Biblia. Nagabaton kami sing lainlain nga butang subong mga donasyon kon wala sing kuwarta, kag nagapauli kami nga may habon, deodorant, razor, bayo sang bata (para sa amon apo), sereal, mga utan, prutas, yogurt, alak, kag sorbete pa gani. Kis-a nagbaton kami sing pila ka kahoy nga bangko!

Bunga nga Nagadala sing Bugana nga Padya

Sa karon, sa edad nga 56 anyos, nalipay ako sa tion nga mahunahuna ko ang akon pamilya. Ang mga kabataan wala “natawo sa kamatuoran.” Natawo sila sa isa ka Cristiano nga puluy-an, kag ang kamatuoran dapat ipatudok sa ila lamharon nga mga hunahuna kag mga tagipusuon. Ang mga minyo nagminyo “sa Ginuo.” (1 Corinto 7:39; Deuteronomio 6:​6, 7) Huo, nakahimo kami sing mga sala kag mga sayop sa desisyon. Kon kaisa nakahimo kami sing inhustisya. Kon kaisa, napaslawan ako sa pagpahamtang sing pinakamaayo nga halimbawa ukon napatumbayaan ang akon responsabilidad subong amay kag bana. Sang marealisar ko ang ginhimo ko, nangayo ako sing kapatawaran kay Jehova kag sa akon asawa ukon sa akon mga kabataan, kag nagpanikasog ako nga tadlungon ang sayop.

Walay sapayan sang amon pagkadihimpit, anom sa pamilya​—⁠karon nagdamo bangod sang mga umagad nga lalaki, mga umagad nga babayi, kag mga apo​—⁠ang yara sa bug-os tion nga ministeryo, apat ang gulang, kag isa ang ministeryal nga alagad. Ang tanan bawtismado luwas sa mga apo. Ang tatlo ka menor-de-edad nga mga kabataan nga kaupod gihapon namon nagaplano sa paghimo sang bug-os tion nga pag-alagad nga karera nila. Anong daku pa nga padya ang ginalauman sang isa? Nagapasalamat ako kay Jehova bangod sang pagtuytoy sa amon nga mapadaku ang amon kabataan sa iya disiplina. Nalipay kami nga makita sila nga nagasunod gihapon sa iya mga panudlo. Kag ginapangamuyo ko nga kami, kag subong man sila, indi gid magtalikod sa dalan sang kabuhi.

[Kahon sa pahina 30]

Sang nagdalagku na sila, ang amon kabataan nagapabutyag kon kaisa sang ila apresasyon sa sulat sa kon paano namon sila ginpadaku. Yari ang pila sang ila mga komento:

“Dad, ginhimo gid ninyo ni Mommy ang labing maayo para sa amon, bisan pa nagsayop man kamo​—⁠butang nga pirme karon nagakatabo sa amon ni Carlos sa pagpadaku sa amon anak nga lalaki nga si Fabrício.”

Anak nga si Alice, 33, iloy sang duha ka anak nga lalaki.

“Ginabaton namon nga nanikasog kamo sa pagpadaku sa amon sa panghunahuna ni Jehova. Kag nakabenepisyo gid kami sing daku sa sini karon!”

Anak nga si Márcia, 27, kag ang iya bana, nga yara sa pangsirkito nga hilikuton.

“Ginabaton ko nga ang akon pribilehiyo indi gid nangin posible kon wala ang bulig nga ginhatag ninyo sa akon nga matukod ang malig-on nga espirituwal nga sadsaran kag gugma kay Jehova kag sa iya pag-alagad.”

Anak nga si Maércio, 23, espesyal payunir.

“André, himusli gid sing daku ang pagpakig-upod kay Dad kag ang iya eksperiensia. Indi gid pagpasapayani ang iya laygay. Mahimo kamo nga magbuligay. Mas malipayon ako karon.”

Anak nga si Plínio, 20, sa Bethel.

[Piktyur sang pamilya ni Overlac Menezes’ sa pahina 26]

[Credit Line]

Foto: MOURA

[Piktyur ni Overlac kag Maria José Menezes sa pahina 27]

[Credit Line]

Foto: CALINO