Nahiusa sa Himpit nga Higot sang Gugma

“Maghiusa sing tingob sa gugma.”​—⁠COLOSAS 2:⁠2.

1, 2. Anong nagabahinbahin nga impluwensia ang labi na nga nabatyagan karon?

PAMATII! Isa ka tingog ang nagalanog sa bug-os nga langit nga nagasiling: “Kailo sa duta kag sa dagat, kay ang Yawa nagpanaug sa inyo nga may daku nga kaakig, nakahibalo nga malip-ot na lamang ang iya tion.” (Bugna 12:12) Sa pagligad sang tagsa ka tuig, ina nga mensahe dugang nga nagapatimaan sa mga pumuluyo sang duta.

² Ang dakung kaaway ni Jehova madugay na nga nakilal-an subong isa ka manugpamatok (Satanas) kag manugpasipala (Yawa). Apang ining manugdaya may yara isa pa ka malaw-ay nga kinaiya​—⁠sia nangin isa ka akig nga dios! Ngaa? Bangod gintabog sia gikan sa langit ni Miguel kag sang iya mga anghel sa isa ka inaway nga nagsugod sa langit sadtong 1914. (Bugna 12:​7-9) Nahibaluan sang Yawa nga malip-ot na lamang ang iya tion agod pamatud-an ang iya hangkat nga sarang niya mapatalikod ang tanan nga tawo gikan sa pagsimba sa Dios. (Job 1:11; 2:​4, 5) Bangod wala na sing mapalagyuhan, sia kag ang iya mga demonyo kaangay sang akig nga panong sang mga buyog nga nagapaupok sang ila kasingkal sa dimahim-ong nga kadam-an sang katawhan.​—⁠Isaias 57:⁠20.

3. Ano ang epekto sang pagtagbong kay Satanas sa panahon naton?

³ Ining mga hitabo, nga dikitaon sa tawhanon nga mga mata, nagapaathag kon ngaa may yara karon lapnag nga pagkalusod sang moral sa tunga sang katawhan. Ginapaathag man sini ang binuang nga mga panikasog sang tawo sa paglubad sang pagbinahinbahin sang mga pungsod nga indi gid mahimo magkabuhi nga may paghiusa. Ang mga tribo kag etniko nga mga grupo mabangis nga nagasalakay sa isa kag isa, nga nagresulta sa minilyon ka wala sing puluy-an kag wala sing pasingadtuan nga mga tawo. Indi makapakibot nga ang pagkamalinapason nagadugang sing dimatupungan! Subong sang gintagna ni Jesus, ‘ang gugma sang kalabanan nagabugnaw.’ Bisan diin ka man magtan-aw, ang dimahim-ong nga katawhan sa karon wala nahiusa kag wala sing gugma.​—⁠Mateo 24:⁠12.

4. Ngaa ang katawhan sang Dios yara gid sa katalagman?

⁴ Bangod sang kahimtangan sa kalibutan, ang pangamuyo ni Jesus para sa iya mga sumulunod nakatigayon sing madalom pa nga kahulugan: “Nagapangabay ako sa imo, indi agod kuhaon sila gikan sa kalibutan, kundi agod bantayan sila gikan sa malauton. Indi sila bahin sang kalibutan, subong nga ako indi bahin sang kalibutan.” (Juan 17:​15, 16) Karon, ang “malauton” nagapaupok sang iya kaakig ilabi na batok sa mga “nagatuman sang mga sugo sang Dios kag may hilikuton nga pagpanaksi tuhoy kay Jesus.” (Bugna 12:17) Kon si Jehova wala mag-aman sing mabinantayon kag mahigugmaon nga pag-atipan, ang iya matutom nga mga Saksi nahapay na kuntani. Ang aton kabuhi nasandig sa paghimulos naton sa tanan nga mga aman nga ginahimo sang Dios para sa aton espirituwal nga kaluwasan kag kaayuhan. Nagalakip ina sang aton pagpanikasog nahisuno sa pagpalakat sang Iya gahom paagi kay Cristo, subong sang ginlaygay sang apostol sa Colosas 1:⁠29.

5, 6. Ano ang ginbatyag ni apostol Pablo para sa mga Cristiano sa Colosas, kag ngaa ang tema nga teksto para sa 1995 nagakaigo?

⁵ Walay sapayan nga ayhan wala sila makita ni Pablo sing personal, ginhigugma niya ang iya mga kauturan sa Colosas. Nagsiling sia sa ila: “Kuntani mahangpan ninyo kon daw ano ka daku ang akon pagkabalaka sa inyo.” (Colosas 2:​1, The New Testament in Modern English, ni J. B. Phillips) Bangod ang mga sumulunod ni Jesus indi bahin sang kalibutan, ang “malauton” padayon nga magatinguha sa pagbugto sang paghiusa sang mga kauturan paagi sa pagsab-ug sa tunga nila sing espiritu sang kalibutan. Ang balita nga gindala ni Epafras halin sa Colosas nagpakita nga natabo ini sa pila ka kasangkaron.

⁶ Ang isa sang pangunang ginkabalak-an ni Pablo para sa iya Cristianong mga kauturan sarang matingob sa mga pinamulong: “Maghiusa sing tingob sa gugma.” Ang iya mga pinamulong may pinasahi nga kahulugan karon, sa kalibutan nga napun-an sing dipaghiusa kag pagkawalay gugma. Kon sundon naton sing hanuot ang laygay ni Pablo, maagom naton ang pag-atipan ni Jehova. Matigayon man naton ang gahom sang iya espiritu sa aton kabuhi, nga nagabulig sa aton sa pagbato sa mga pag-ipit sang kalibutan. Daw ano ka maalamon ini nga laygay! Busa, ang Colosas 2:2 mangin ang aton tema nga teksto para sa 1995.

7. Anong paghiusa ang dapat masapwan sa tunga sang matuod nga mga Cristiano?

⁷ Sa nauna nga sulat sa mga taga-Corinto, gingamit ni Pablo ang lawas sang tawo subong isa ka ilustrasyon. Nagsulat sia nga dapat “walay pagbinahinbahin” sa kongregasyon sang hinaplas nga mga Cristiano kundi nga ang “mga bahin magkabalaka ang isa tungod sa isa.” (1 Corinto 12:​12, 24, 25) Daw ano katahom nga ilustrasyon! Ang aton mga butkon kag mga batiis nagasandig sa isa kag isa, ang tagsa naangot sa iban nga bahin sang aton lawas. Naaplikar man ini sa aton bug-os kalibutan nga paghiliupod sang mga kauturan, nga ginahuman sang mga hinaplas kag sang minilyon nga nagalaum nga mabuhi sa paraiso nga duta. Indi naton dapat ihamulag ang aton kaugalingon sa lawas sang mga masigka-Cristiano agod magkabuhi sing kinaugalingon! Nagapanghikot paagi kay Cristo Jesus, ang espiritu sang Dios nagailig sa aton sing bugana paagi sa pagpakig-upod naton sa aton mga kauturan.

Ang Paghiusa Naangot sa Ihibalo

8, 9. (a) Ano ang kinahanglan agod makaamot kita sa paghiusa sa kongregasyon? (b) Paano ka nakatigayon sing ihibalo nahanungod kay Cristo?

⁸ Ang isa sang pangunang mga punto ni Pablo amo nga ang Cristianong paghiusa naangot sa ihibalo, ilabi na yadtong may kaangtanan kay Cristo. Nagsulat si Pablo nga ang mga Cristiano dapat “maghiusa sing tingob sa gugma kag nga may kaangtanan sa tanan nga kamanggaran sang lubos nga pagpat-od sang ila paghangop, nga may kaangtanan sa sibu nga ihibalo sang balaan nga tinago sang Dios, nga amo, si Cristo.” (Colosas 2:⁠2) Nakatigayon kita sing ihibalo​—⁠mga katunayan⁠—​kutob sang nagsugod kita sa pagtuon sa Pulong sang Dios. Subong bahin sang pagtigayon sing paghangop kon paano ang madamo sining mga katunayan nagakabagay sa katuyuan sang Dios, nahangpan naton ang importante nga papel ni Jesus. “Sa iya natago sing maayo ang tanan nga bahandi sang kaalam kag sang ihibalo.”​—⁠Colosas 2:⁠3.

⁹ Amo bala sina ang imo balatyagon nahanungod kay Jesus kag sa iya papel sa katuyuan sang Dios? Madamo sa Cristiandad ang maabtik sa pagsambit kay Jesus, nagapangangkon nga ginbaton nila sia kag nga naluwas na. Apang kilala gid bala nila sia? Indi, kay ang kalabanan nagapati sa dimakasulatanhon nga doktrina sang Trinidad. Indi lamang nga nahibaluan mo ang kamatuoran nahanungod sini kundi mahimo nga may yara ikaw madamo nga ihibalo nahanungod sa ginsiling kag ginhimo ni Jesus. Minilyon ang nabuligan sa sini paagi sa impormatibo nga pagtuon nga nagagamit sang libro nga Ang Pinakabantog nga Tawo nga Nagkabuhi. Apang dapat naton padayon nga padalumon ang aton ihibalo nahanungod kay Jesus kag sa iya mga dalanon.

10. Sa anong paagi matigayon naton ang natago nga ihibalo?

¹⁰ Ang pinamulong nga ang “tanan nga bahandi sang kaalam kag sang ihibalo” “natago sing maayo” kay Jesus wala nagakahulugan nga ina nga ihibalo indi naton mahimo mahangpan. Sa baylo, daw kaangay ini sang bukas nga minahan. Indi na kinahanglan nga mangita pa kita sa daku nga duog nga nagapalibog kon diin magasugod sa pagkutkot. Nakahibalo na kita​—⁠ang matuod nga ihibalo nagasugod paagi sa ginasugid sang Biblia nahanungod kay Jesucristo. Samtang ginaapresyar naton sing labi pa ang papel ni Jesus sa katumanan sang katuyuan ni Jehova, matigayon naton ang mga bahandi sang matuod nga kaalam kag sibu nga ihibalo. Gani ang kinahanglan naton nga himuon amo ang pagkutkot sing madalom pa, nagakuha sang madamo pa sa mga hiyas ukon bilidhon nga mga butang nga matigayon gikan sa sining ginhalinan diin kita nakakutkot na.​—⁠Hulubaton 2:​1-5.

11. Paano naton madugangan ang aton ihibalo kag kaalam paagi sa pagpamalandong kay Jesus? (Iilustrar paagi sa paghinaw ni Jesus sa tiil sang mga apostoles, ukon maggamit sing iban nga mga halimbawa.)

¹¹ Halimbawa, mahimo nga nahibaluan naton nga ginhinawan ni Jesus ang tiil sang iya mga apostoles. (Juan 13:​1-20) Apang, ginpamalandungan bala naton ang leksion nga gintudlo niya kag ang panimuot nga ginpakita niya? Paagi sa sini, mahimo naton matigayon ang bahandi sang kaalam nga nagabulig sa aton​—⁠huo, nagapahulag sa aton⁠—​nga bag-uhon kon paano naton pakig-angutan ang utod nga lalaki ukon babayi nga ang iya personalidad madugay na nga nagapainit sa aton. Ukon kon ginhatagan sing asaynment nga wala gid naton maluyagan, mahimo nga magabatyag kita sing tuhay sa tion nga mahangpan naton ang bug-os nga kahulugan sang Juan 13:​14, 15. Amo sina kon paano ang ihibalo kag ang kaalam nagaapektar sa aton. Ano ayhan ang epekto sa iban samtang suod pa nga ginapahisuno naton ang aton kaugalingon sa dugang nga ihibalo nahanungod kay Cristo? Ayhan ang panong ‘labi pa nga mahiusa sing tingob sa gugma.’⁠a

Ang mga Gamo Makaguba sang Paghiusa

12. Nahanungod sa anong ihibalo dapat kita magbantay?

¹² Kon ang sibu nga ihibalo nagapahapos sang aton ‘paghiusa sing tingob sa gugma,’ ano ang resulta gikan sa “ginatawag sing binutig nga ‘ihibalo’ ”? Ang kabaliskaran​—⁠binais, sinuay, kag paglisa gikan sa pagtuo. Gani dapat kita magbantay batok sa sinang butig nga ihibalo, subong sang ginpaandam ni Pablo kay Timoteo. (1 Timoteo 6:​20, 21) Si Pablo nagsulat man: “Ini ginasiling ko agod nga walay bisan sin-o nga magpatalang sa inyo paagi sa makabuluyok nga mga argumento. Mag-andam: basi may isa nga maglimbong sa inyo paagi sa pilosopiya kag daya nga walay pulos suno sa tawhanon nga pinalatunlaton nga sugid, suno sa nahauna gid nga pagtulun-an sang kalibutan kag indi suno kay Cristo.”​—⁠Colosas 2:​4, 8.

13, 14. (a) Ngaa ang mga kauturan sa Colosas yara sa katalagman may kaangtanan sa ihibalo? (b) Ngaa mahimo mabatyagan sang pila karon nga wala sila sa amo nga katalagman?

¹³ Ang mga Cristiano sa Colosas ginpalibutan sing makatiliplang nga mga impluwensia nga matawag gid nga butig nga ihibalo. Madamo nga tawo sa sulod kag sa palibot sang Colosas ang nagapati sing daku sa Griegong mga pilosopiya. Yara man ang mga Judaizer nga luyag ipatuman sa mga Cristiano ang Mosaikong Kasuguan, kaangay sang mga adlaw sang kapiestahan kag mga ginapatuman nga pagkaon sini. (Colosas 2:​11, 16, 17) Indi supak si Pablo sa pagtigayon sing matuod nga ihibalo sang iya mga kauturan, apang dapat sila magbantay nga walay bisan sin-o ang maglimbong sa ila, nga nagagamit sing makabuluyok nga mga argumento agod kombinsihon sila nga ipakita ang tawhanon lamang nga pagtamod tuhoy sa kabuhi kag mga buhat. Mahangpan mo nga kon tugutan sang iban sa kongregasyon nga ang ila panghunahuna kag mga desisyon pagatuytuyan sinang dimakasulatanhon nga mga ideya kag mga panimuot sa kabuhi, makaupang ini sa paghiusa kag gugma sa tunga sang mga katapo sang kongregasyon.

¹⁴ ‘Huo,’ ayhan hunahunaon mo, ‘nakita ko ang katalagman nga gin-atubang sang mga taga-Colosas, apang wala sing katalagman nga maimpluwensiahan ako sang Griegong mga ideya, subong sang nahanungod sa pagkadimamalatyon sang kalag ukon sa trinitaryo nga dios; wala ako sing nakita nga katalagman nga masulay sang paganong mga piesta-opisyal sang butig nga relihion nga ginpalagyuhan ko.’ Maayo. Maayo ang makombinse sing malig-on nahanungod sa pagkalabaw sang sadsaran nga kamatuoran nga ginpahayag paagi kay Jesus kag nga matigayon sa Kasulatan. Apang, mahimo bala kita maganyat sang iban nga mga pilosopiya ukon tawhanon nga mga panimuot nga lapnag karon?

15, 16. Anong pagtamod sa kabuhi ang mahimo nga makaapektar sa panghunahuna sang Cristiano?

¹⁵ Ang isa sina nga panimuot madugay na nga nagaluntad: “Diin na bala ang saad sang iya pag-abot? Ang aton mga ginikanan madugay na nga nagtulog, apang ang tanan nagapadayon gihapon subong nga amo sila pirme.” (2 Pedro 3:​4, The New English Bible) Ina nga balatyagon mahimo nga ipabutyag sa iban nga mga tinaga, apang ang panimuot amo gihapon. Halimbawa, ang isa mahimo mangatarungan, ‘Sadtong una ko nga nabatian ang kamatuoran sang nagligad nga mga dekada, ang katapusan “malapit na.” Apang sa gihapon wala pa ini mag-abot, kag sin-o gid bala ang nakahibalo kon san-o ini magaabot?’ Matuod, wala sing tawo ang nakahibalo kon san-o magaabot ang katapusan. Apang, talupangda ang panimuot nga ginlaygay ni Jesus: “Magpabilin kamo nga nagabantay, magpabilin kamo nga nagabugtaw, kay wala ninyo mahibalui kon san-o ang gintalana nga tion.”​—⁠Marcos 13:​32, 33.

¹⁶ Daw ano ka makatalagam nga batunon ang pagtamod nga, bangod wala makahibalo kon san-o magaabot ang katapusan, dapat kita magplano sing lubos kag “normal” nga pagkabuhi! Ina nga panimuot mahimo ipakita sa pangatarungan, ‘Ayhan mas maayo nga magahimo ako sing mga tikang nga magatugot sa akon (ukon sa akon mga kabataan) nga makatigayon sing talahuron nga karera nga makahatag sing daku nga kinitaan kag makabulig sa akon sa pag-agom sing masulhay nga pangabuhi. Ti, magatambong ako sa Cristianong mga miting kag magapakigbahin sa pagbantala nga hilikuton, apang wala sing rason para sa akon ang manikasog ukon maghimo sing daku nga mga sakripisyo.’​—⁠Mateo 24:​38-42.

17, 18. Anong pagtamod ang ginlaygay ni Jesus kag sang mga apostoles nga tigayunon naton?

¹⁷ Apang, indi mapanghiwala nga ginrekomendar ni Jesus kag sang iya mga apostoles nga magkabuhi kita upod ang pagbatyag sing pagkahilingagawon nga ibantala ang maayong balita, nagapanikasog sang aton kaugalingon kag handa sa paghimo sing mga sakripisyo. Si Pablo nagsulat: “Ginasiling ko ini, mga kauturan, ang tion nga nabilin ginpalip-ot. Sugod karon yadtong may mga asawa mangin daw wala sila, . . . kag yadtong nagabakal subong nga wala sila nagaangkon, kag yadtong nagagamit sang kalibutan subong sang wala sini nagagamit sing lubos; kay ang danyag sining kalibutan nagabag-o.”​—⁠1 Corinto 7:​29-31; Lucas 13:​23, 24; Filipos 3:​13-15; Colosas 1:29; 1 Timoteo 4:10; 2 Timoteo 2:4; Bugna 22:⁠20.

¹⁸ Wala gid nagapanugda nga himuon naton ang masulhay nga kabuhi nga tulumuron naton, si Pablo nagsulat sa idalom sang inspirasyon: “Wala kita sing nadala sa kalibutan, kag wala gid kita sing makuha pa guwa sa kalibutan. Gani, kon kita may kalan-on kag panapton, mangin kontento kita sa sining mga butang. . . . Pakig-away sang maayong pag-away sang pagtuo, panguyat sing hugot sa kabuhi nga walay katapusan nga sa sini ginatawag ka kag ginhatag mo ang maayong dayag nga pagpahayag sa atubangan sang madamong saksi.”​—⁠1 Timoteo 6:​7-12.

19. Paano maapektuhan ang kongregasyon kon ang mga katapo sini nagabaton sang pagtamod sa kabuhi nga ginpalig-on ni Jesus?

¹⁹ Kon ang isa ka kongregasyon ginahuman sang makugi nga mga Cristiano nga nagapanikasog sing daku sa ‘paghatag sing maayong dayag nga pagpahayag,’ ang paghiusa isa ka kinaugali nga resulta. Wala sila nagapadala sa panimuot, ‘Madamong butang ang natipon mo sa madamo nga tinuig; magpakatawhay ka, magkaon, mag-inom, magpangalipay.’ (Lucas 12:19) Sa baylo, nahiusa sila sa amo man nga panikasog, nga handa sa paghimo sing mga sakripisyo agod makapakigbahin sing bug-os kon mahimo sa sining indi na masulit nga hilikuton.​—⁠Ipaanggid ang Filipos 1:​27, 28.

Magbantay sa mga Pulong nga Makabuluyok

20. Ano ang isa pa ka bahin nga mahimo madaya ang mga Cristiano?

²⁰ Sa pagkamatuod, may yara iban pa nga mga paagi nga ang mga Cristiano mahimo ‘mapatalang sang makabuluyok nga mga argumento’ ukon walay pulos nga mga daya nga nagaupang nga ‘mahiusa sing tingob sa gugma.’ Ang opisina sang Watch Tower Society sa Alemanya nagsulat: “Ang isa ka kaso nagdul-ong sa binais, ang mga manugbantala kag bisan ang mga gulang nagdampig sa mga sahi sang pagbulong nga gingamit sang isa ka utod.” Sila nagdugang: “Bangod sang nanuhaytuhay nga mga paagi nga gingamit kag sang madamo katama nga pasyente, isa ini ka balaisan nga butang kag, kon ang mga paagi sa pagbulong may espiritistiko nga mga kinaiya, mahimo man ini nga makatalagam.”​—⁠Efeso 6:⁠12.

21. Paano mawasi sang isa ka Cristiano ang husto nga konsentrasyon karon?

²¹ Luyag sang mga Cristiano nga magpabilin nga buhi kag mapagros agod masimba nila ang Dios. Walay sapayan, sa sining sistema nagatigulang kag nagamasakit kita bangod sang pagkadihimpit. Sa baylo nga padakuon ang mga butang nga balaisan tuhoy sa panglawas, dapat kita magkonsentrar sa tunay nga solusyon, para sa aton kag para sa iban. (1 Timoteo 4:⁠16) Si Cristo amo ang sentro sina nga solusyon, subong nga sia man ang sentro sang laygay ni Pablo sa mga taga-Colosas. Apang dumduma, ginpakita ni Pablo nga ang iban magakari nga may “makabuluyok nga mga argumento” nga nagapahilayo sang aton igtalupangod kay Cristo, ayhan pakadto sa mga paagi sang pagsayasat sang balatian, pagbulong, ukon mga dieta.​—⁠Colosas 2:​2-4.

22. Anong timbang nga panimuot ang dapat naton tigayunon kon tuhoy sa nanuhaytuhay nga ginasiling nahanungod sa mga paagi sang pagsayasat kag pagbulong sa balatian?

²² Ang mga tawo sa bug-os nga globo ginadagsa sang mga pasayod kag mga pamatuod nahanungod sa tanan nga sahi sang mga pagbulong kag mga paagi sa pagsayasat sang balatian. Ang pila sina lapnag nga ginagamit kag ginakilala; ang iban lapnag nga ginamulay ukon ginapangduhaduhaan.⁠b May salabton ang tagsa ka tawo sa pagpamat-od kon ano ang iya pagahimuon nahanungod sa iya panglawas. Apang yadtong nagbaton sang laygay ni Pablo nga masapwan sa Colosas 2:​4, 8 may pangamlig nga indi mapatalang sang “makabuluyok nga mga argumento” ukon “mga daya nga walay pulos” nga naglimbong sa madamo nga, nakulangan sing paglaum sa Ginharian, nagakinahanglan katama sing paumpaw. Bisan kon ang isa ka Cristiano kombinsido nga ang isa ka sahi sang pagbulong daw maayo para sa iya, indi niya ini dapat ipamalita sa Cristianong paghiliutod, kay mahimo ini mangin isa ka butang nga diskusyunan kag baisan sing lapnag. Sa amo mapakita niya nga ginatahod niya sing daku ang pagkaimportante sang paghiusa sa kongregasyon.

23. Ngaa ilabi na nga may rason kita para magkalipay?

²³ Ginpadaku ni Pablo nga ang Cristianong paghiusa isa ka sadsaran para sa matuod nga kalipay. Sadtong panahon niya ang kadamuon sang mga kongregasyon pat-od gid nga mas diutay sangsa karon. Apang nagsulat sia sa mga taga-Colosas: “Kay bisan wala ako nagaupod sa inyo sa lawas, apang sa espiritu yara ako sa inyo, nga nagakalipay kag nagatan-aw sang inyo kahusay kag kalig-on sang inyo pagtuo kay Cristo.” (Colosas 2:⁠5; tan-awa man ang Colosas 3:14.) Daw ano pa gid kadaku ang aton rason para magkalipay! Mahimo naton makita ang tunay nga pamatuod sang paghiusa, kahusay, kag kalig-on sang pagtuo sang aton gid kongregasyon, nga nagapabanaag sang kabilugan nga kahimtangan sang katawhan sang Dios sa bug-os nga duta. Gani sa malip-ot nga tion nga nabilin sa karon nga sistema, ang tagsa sa aton mangin determinado nga “maghiusa sing tingob sa gugma.”

[Mga footnote]

Natalupangdan Mo Bala?

◻ Ano ang tuigan nga teksto sang mga Saksi ni Jehova para sa 1995?

◻ Ngaa ang mga Cristiano sa Colosas dapat nahiusa sing tingob sa gugma, kag ngaa amo man kita karon?

◻ Anong makatiliplang nga pagtamod sa kabuhi ang ilabi na nga dapat bantayan sang mga Cristiano karon?

◻ Ngaa dapat mangin alisto ang mga Cristiano nga indi madaya sang makabuluyok nga mga argumento nahanungod sa panglawas kag mga paagi sa pagsayasat sang balatian?

[Mga piktyur sa pahina 17]

Ang imo bala mga plano para sa palaabuton nasentro sa presensia ni Jesus?