Ang mga Milagro ni Jesus—Maragtas ukon Mito?
“Sang ikap-at nga bahin sang pulaw nagkadto sia sa ila, nga nagalakat sa dagat.” —Mateo 14:25.
PARA sa minilyon sa bug-os nga kalibutan, ang pagtuo nga si Jesucristo naghimo sing mga milagro halos subong ka importante sa pagtuo mismo sa Dios. Ang mga manunulat sang Ebanghelyo—sanday Mateo, Marcos, Lucas, kag Juan—nagalaragway sing mga 35 sang mga milagro ni Jesus. Apang, ang ila panaysayon nagapahangop nga madamo pa nga labaw sa kinaugali nga mga buhat ang ginhimo niya.—Mateo 9:35; Lucas 9:11.
Wala ginhimo ining mga milagro agod lingawon lamang ang mga tawo. Kinahanglanon ini sa pangangkon ni Jesus nga sia ang Anak sang Dios, ang madugay na ginahulat nga Mesias. (Juan 14:11) Si Moises naghimo sing milagruso nga mga tanda sang ginpakilala niya ang iya kaugalingon sa naulipon nga pungsod sang Israel. (Exodo 4:1-9) Sing makatarunganon, ang Mesias, ang isa nga gintagna nga mangin daku pa kay Moises, dapat man paabuton nga maghatag sing pila ka tanda nga ginasakdag sia sang Dios. (Deuteronomio 18:15) Sa amo, ginatawag sang Biblia si Jesus nga “isa ka tawo nga ginpamatud-an sang Dios sa [mga Judiyo] paagi sa mga buhat nga gamhanan kag kalatingalahan kag mga tanda.”—Binuhatan 2:22.
Sang una, wala sing pagpangduhaduha nga ginbaton sang katawhan sa kabilugan ang paglaragway sang Biblia kay Jesus subong isa ka manughimo sing mga milagro. Apang sang nagliligad nga mga dekada, ginmulay sang mga kritiko ang mga kasaysayan sang Ebanghelyo. Sa iya libro nga Deceptions and Myths of the Bible, ginapatuhuyan ni Lloyd Graham ang rekord sang Biblia tuhoy sa paglakat ni Jesus sa tubig kag nagsiling pa gani sini: “Isa gid ka daku nga pagkaignorante kon patihan ini sing literal, apang, sing literal, minilyon ang nagapati sa sini. Kag pagkatapos matingala kita kon ano ang sayop sa aton kalibutan. Ano nga mas maayo pa nga kalibutan ang mapaabot mo gikan sa sina nga pagkaignorante?”
Imposible?
Apang, ang tanan nga pagmulay indi rasonable. Ang The World Book Encyclopedia nagapaathag sang isa ka milagro subong “isa ka hitabo nga indi mapaathag paagi sa kilala nga mga kasuguan sang kinaugali.” Suno sa sina nga kahulugan, ang de-kolor nga TV, ang cellular nga telepono, ukon ang laptop nga kompyuter mahimo kabigon nga mga milagro sang nagligad lamang nga siglo! Makatarunganon bala nga mangin dogmatiko kag tawgon nga imposible ang isa ka butang bangod lamang indi naton mapaathag ini suno sa karon nga ihibalo sang siensia?
Yari pa ang isa ka butang nga dapat binagbinagon: Sa orihinal nga Griegong hambal nga gingamit sa pagsulat sa “Bag-ong Testamento,” ang tinaga nga gingamit para sa “milagro” amo ang dyʹna·mis—isa ka tinaga nga nagakahulugan sing “gahom.” Ginabadbad man ini subong “gamhanan nga mga buhat” ukon “abilidad.” (Lucas 6:19; 1 Corinto 12:10; Mateo 25:15) Ang Biblia nagasiling nga ang mga milagro ni Jesus isa ka pagpadayag sing “harianon nga gahom sang Dios.” (Lucas 9:43) Imposible bala ina nga mga buhat para sa isa ka labing gamhanan nga Dios—ang Isa nga “bugana sa dinamiko nga enerhiya”?—Isaias 40:26.
Ebidensia sang Pagkamasaligan
Ang suod pa nga pag-usisa sa apat ka Ebanghelyo nagahatag sing dugang nga ebidensia sa pagkamapatihan sini. Ang isa ka butang nga dapat binagbinagon amo, ining mga rekord tuhay gid sa mga sugilanon sang engkanto kag mga leyenda. Binagbinaga, halimbawa, ang sayop nga mga sugilanon nga naglagaw tuhoy kay Jesus sang mga siglo sa tapos sia mapatay. Ang apokripal nga “Ebanghelyo ni Tomas” nagaasoy: “Sang ining bata nga si Jesus singko anyos . . . , nagkadto sia sa minuro, kag may isa ka bata nga nagadalagan kag nabungguan sia sa abaga. Si Jesus naakig kag nagsiling sa iya: ‘Indi ka na makapadayon sa imo dalanon’, kag sa gilayon natumba ang bata kag napatay.” Indi mabudlay hangpon kon ano ini nga sugilanon—isa ka hinimuhimo nga sugilanon. Dugang pa, ang padasudaso kag madali maakig nga bata nga ginlaragway diri wala nagaanggid kay Jesus sang Biblia.—Ipaanggid ang Lucas 2:51, 52.
Binagbinaga karon ang masaligan nga mga rekord sang Ebanghelyo. Wala ini sing pagpasobra kag indi matuod nga mga sugid. Naghimo si Jesus sing mga milagro bangod kinahanglanon gid ini, indi agod paayawan lamang ang isa ka kapritso. (Marcos 10:46-52) Wala gid gingamit ni Jesus ang iya gahom agod makabenepisyo sia. (Mateo 4:2-4) Kag wala gid niya gingamit ini agod magpadayawdayaw. Sa kamatuoran, sang ginpangabay ni Hari Herodes si Jesus nga maghimo sing milagruso nga “tanda” para sa iya agod makita lang niya, si Jesus “wala magsabat sing bisan ano.”—Lucas 23:8, 9.
Ang mga milagro ni Jesus tuhay man sa mga buhat sang propesyonal nga mga ilusyonista, mga salamangkero, kag mga faithhealer (manugbulong pasad sa pagtuo). Ang iya gamhanan nga mga buhat naghimaya pirme sa Dios. (Juan 9:3; 11:1-4) Ang iya mga milagro wala sing emosyonal nga mga rito, mga orasyon, mapakitakitaon nga mga pasundayag, pangdaya, kag hipnotismo. Sang makita ni Jesus ang isa ka bulag nga manugpakilimos nga si Bartimeo nga nagsinggit, “Rabboni, tuguti nga magbalik ang akon panulok,” nagsiling lamang si Jesus sa iya: “ ‘Lakat ka, ang imo pagtuo nag-ayo sa imo.’ Kag sa gilayon nagbalik ang iya panulok.”—Marcos 10:46-52.
Ginapakita sang mga rekord sang Ebanghelyo nga ginhimo ni Jesus ang iya gamhanan nga mga buhat nga wala sing mga kagamitan, ilabi na sing naplano na nga pasundayag ukon madaya nga mga suga. Ginhimo ini sa atubangan sang madamo nga mga saksi. (Marcos 5:24-29; Lucas 7:11-15) Indi kaangay sang mga pagtinguha sang mga faithhealer karon, ang iya mga panikasog sa pag-ayo wala gid mapaslawi bangod kulang kuno sing pagtuo ang isa nga may balatian. Ang Mateo 8:16 nagasiling: “Gin-ayo niya ang tanan nga nagamasakit.”
Sa iya libro nga “Many Infallible Proofs:” The Evidences of Christianity, ang eskolar nga si Arthur Pierson nagasiling tuhoy sa mga milagro ni Cristo: “Ang kadamuon sini, ang hinali kag bug-os nga pag-ayo sang iya mga ginpaayo, kag ang kamatuoran nga wala sing bisan isa man lang nga napaslawan sa mga panikasog bisan sa pagbanhaw sa patay, daku nga nagapatuhay sining mga milagro gikan sa ginapangangkon nga mga kalatingalahan sini ukon sang bisan ano nga dag-on.”
Sekular nga Pamatuod
Si Pierson nagahatag sing isa pa ka argumento nga nagasakdag sa mga rekord sang Ebanghelyo sang magsiling sia: “Wala sing pamatuod sa mga milagro sang kasulatan ang labi pa ka talalupangdon sangsa paghipos sang mga kaaway.” May daku gid nga rason ang Judiyong mga lider nga gub-on ang reputasyon ni Jesus, apang tuman gid ka bantog ang iya mga milagro sa bagay nga wala mangahas ang mga kaaway nga ipanghiwala ini. Ang lamang nga nahimo nila amo ang magsiling nga yadto nga mga buhat naghalin sa gahom sang mga demonyo. (Mateo 12:22-24) Mga siglo sa tapos mapatay si Jesus, padayon nga ginpadunggan si Jesus sang mga manunulat sang Judiyong Talmud sing milagruso nga mga gahom. Suno sa libro nga Jewish Expressions on Jesus, ginsikway nila sia subong isa nga “nagabuhat sing salamangka.” Ginkomento bala ina kon nangin posible gid nga sikwayon ang mga milagro ni Jesus subong mito lamang?
Ang dugang pa nga pamatuod nagagikan sa istoryador sang iglesia sang ikap-at nga siglo nga si Eusebius. Sa iya libro nga The History of the Church From Christ to Constantine, ginbalikwat niya si Quadratus nga nagpadala sang sulat sa emperador sa pagpangapin sa Cristianismo. Si Quadratus nagsulat: “Ang mga binuhatan sang aton Manluluwas yara pirme agod tan-awon, kay matuod gid ini—ang mga tawo nga ginpaayo kag ang mga ginbanhaw gikan sa minatay, nga indi lamang nakita sa tion nga sila ginpaayo ukon ginbanhaw, kundi yara pirme agod makita sila, indi lamang sang tion nga ang Manluluwas yari sa tunga naton, kundi sa malawig nga tion sa tapos sang Iya pagtaliwan; sa kamatuoran ang iban sa ila buhi pa sang panahon ko.” Ang eskolar nga si William Barclay nagsiling: “Nagasiling si Quadratus nga tubtob sang iya adlaw ang mga tawo nga nakabenepisyo sa mga milagro buhi pa kag sarang gid makita subong ebidensia. Kon indi matuod yadto wala na sing mahapos pa para sa gobierno sang Roma sangsa tawgon ini nga isa ka binutig.”
Ang pagtuo sa mga milagro ni Jesus rasonable, makatarunganon, kag nahisanto sing bug-os sa ebidensia. Walay sapayan, ang mga milagro ni Jesus indi patay nga maragtas. Ang Hebreo 13:8 nagapahanumdom sa aton: “Si Jesucristo amo man kahapon kag karon kag tubtob sa walay katubtuban.” Huo, buhi sia karon sa kalangitan, nga may ikasarang sa paggamit sing milagruso nga gahom sa isa ka paagi nga daku pa sa iya ginhimo sang sa duta sia subong isa ka tawo. Dugang pa, ang mga rekord sang Ebanghelyo tuhoy sa iya mga milagro (1) nagatudlo sa mga Cristiano sing praktikal nga mga leksion karon, (2) nagapahayag sing makawiwili nga mga bahin sang personalidad ni Jesus, kag (3) nagatudlo sa isa ka tion sa malapit nga palaabuton kon san-o mahanabo ang kapin pa ka talalupangdon nga mga hitabo!
Ang masunod nga artikulo magapatuhoy sa tatlo ka bantog nga rekord sang Biblia sa pag-ilustrar sining mga punto.