Matigayon Ninyo ang Dayon nga Pag-abyanay
MAY mga sablag sa mga pag-abyanay. Sa katunayan, ang Biblia nagatagna nga sa sining “katapusan nga mga adlaw” may kakulang sing gugma, kinaugali nga pagpalangga, kag pagkamainunungon. (2 Timoteo 3:1-5; Mateo 24:12) Ining mga kahimtangan nagtuga sing pinasahi nga kasubo. Ang isa ka babayi nagsiling: “Kaangay ini sang arka ni Noe sa akon palibot. Kon indi kamo mag-asawa, indi kamo makasakay.” Ang kasubo indi mabasol sing bug-os sa masinulub-on nga indibiduwal. Sa iban nga mga bahin sang kalibutan, ang mga problema nahanungod sa dayon nga pag-abyanay nagalakip sa mga butang subong sang mga tawo nga mas masunson nagasaylo, mga pamilya nga nagakabungkag, dimainabyanon kag makatalagam nga mga siudad, kag talalupangdon nga pagnubo sang tion sa pagliwaliwa.
Ang isa ka modernong-adlaw nga tagasiudad mahimo nagapakig-upod sa mas madamo nga tawo sa isa ka semana sangsa nakita sa isa ka tuig ukon bisan sa bug-os nga kabuhi sang isa ka tagaminuro sadtong ika-18 nga siglo! Apang, ang mga kaangtanan sa karon masunson nga hapaw lamang. Ginasako sang madamo ang ila kaugalingon sa dalayon nga pagpakigsosyalan kag sa mga panikasog sa paglipaylipay. Apang, dapat naton batunon nga ang walay pulos nga pagkinasadya kaupod sang ginpili sing dimaayo nga mga kaupdanan kaangay sang paggamit sing mga tunok para inuggatong. Ang Manugwali 7:5, 6 nagasiling: “Maayo pa ang magpamati sang pagsabdong sang maalam sangsa magpamati ang tawo sang ambahanon sang mga buangbuang. Kay subong sang pagbiti sang mga tunok sa idalom sang kolon, amo ini ang kinadlaw sang buangbuang; kag ini man wala sing pulos.” Ang mga tunok nagatuga sa makadali sing masanag kag mabiti nga kalayo, apang indi ini bastante nga makapainit sa aton. Sa kaanggid, ang magahod, nagakinadlaw nga mga kaupdanan mahimo maglingaw sa aton sa malip-ot nga tion, apang indi nila madula ang tanan nga kasubo kag mapaayawan ang aton pagkinahanglan sing matuod nga mga abyan.
Ang pag-isahanon tuhay sa pagpangasubo. Ang pag-isahanon kinahanglanon agod maparepreskuhan naton ang aton kaugalingon kag sa amo may mas madamo sing mahatag subong isa ka abyan. Kon ginasubuan, madamo ang nagaliso sa gilayon sa pila ka porma sang elektroniko nga kalingawan. Natukiban sang isa ka pagtuon nga ang isa sang labing kinaandan nga reaksion sa kasubo amo ang pagtan-aw sing telebisyon. Apang, ang mga mananalawsaw naghinakop nga ang malawig nga pagtan-aw sing telebisyon amo ang isa sang pinakamalain nga butang nga mahimo naton kon ginasubuan kita. Nagapasanyog ini sang pagkadiaktibo, pagkataka, kag pagpantasya, nga nangin mapigaw nga tal-us para sa personal nga pagpakig-angot upod sa iban nga mga tawo.
Sa katunayan, ang pag-isahanon mapuslanon katama kon ginagamit naton sing maayo ang aton tion. Magamit naton ini sa pagbasa, pagsulat, pag-obra, kag pagpahuway. Ang mapuslanon nga pag-isahanon nagalakip sang pagpangamuyo sa Dios, pagtuon sa Biblia, kag pagpamalandong sa sini. (Salmo 63:6) Amo ini ang mga paagi agod magpalapit sing suod kay Jehova nga Dios, ang isa nga mahimo naton mangin labing daku nga Abyan.
Ang mga Halimbawa sang mga Pag-abyanay sa Biblia
Walay sapayan nga maayo ang mangin mainabyanon sa madamo nga tawo, ang Biblia nagapahanumdom sa aton nga “may abyan nga mahirop pa labi sa utod.” (Hulubaton 18:24) Kita tanan nagakinahanglan sing pila ka mahirop nga mga abyan nga tunay nga nagakabalaka sa aton, nga ang ila pagpakig-abyan nagahatag sa aton sing kalipay, kusog, kag paghidait. Walay sapayan nga ining matuod nga pag-abyanay indi na kinaandan karon, ang pila ka dumaan nga mga halimbawa ginsulat labi na sa Biblia. Halimbawa, yara ang tumalagsahon nga pag-abyanay nanday David kag Jonatan. Ano ang matun-an naton gikan sa sini? Ngaa nagdugay ang ila pag-abyanay?
Subong isa ka halimbawa, si David kag si Jonatan may pareho ka importante nga mga interes. Sing labing importante, may tudok sila nga debosyon kay Jehova nga Dios. Sang nakita ang pagtuo ni David sa Dios kag ang iya mga buhat bilang pagpangapin sa katawhan ni Jehova, “ang kalag ni Jonatan natingob sa kalag ni David, kag ginhigugma sia ni Jonatan subong sang iya kaugalingon nga kalag.” (1 Samuel 18:1) Ang magkapareho nga gugma sa Dios, nian, nagabulig sa pagtingob sang mga mag-abyan sa isa kag isa.
Si Jonatan kag si David matutom nga mga indibiduwal nga nagkabuhi suno sa diosnon nga mga prinsipio. Busa ginatahod nila ang isa kag isa. (1 Samuel 19:1-7; 20:9-14; 24:6) Ginapakamaayo kita sing tunay kon may diosnon nga mga abyan kita nga ginatuytuyan sang Makasulatanhon nga mga prinsipio.
May iban pa nga butang nga nakaamot sa pag-abyanay nanday David kag Jonatan. Ang ila kaangtanan bunayag kag tampad, kag masaligan nila ang isa kag isa. Mainunungon nga gin-una ni Jonatan ang mga kaayuhan ni David sangsa iya kaugalingon. Wala sia nahisa bangod si David ang ginsaaran sing pagkahari; sa baylo, ginsakdag sia ni Jonathan sa emosyon kag espirituwal. Kag ginbaton ni David ang iya bulig. (1 Samuel 23:16-18) Sa nagakaigo Makasulatanhon nga mga paagi, ginpakilala ni David kag ni Jonathan ang ila mga balatyagon sa isa kag isa. Ang ila diosnon nga pag-abyanay ginpasad sa matuod nga pagdayaw kag pagpalangga. (1 Samuel 20:41; 2 Samuel 1:26) Indi ini maguba bangod nagpabilin sila nga duha nga matutom sa Dios. Ang pag-aplikar sini nga mga prinsipio makabulig sa aton sa pagtukod kag sa paghupot sing matuod nga pag-abyanay.
Kon Paano Makapalambo sing Pag-abyanay
Nagapangita bala kamo sing matuod nga mga abyan? Indi na kamo kinahanglan magpalayo. Ang pila sang inyo regular nga mga kaupdanan mahimo nga mangin mga abyan ninyo, kag ayhan nagakinahanglan sila sang inyo pagpakig-abyan. Labi na may kaangtanan sa mga masigka-Cristiano, maalamon nga iaplikar ang laygay ni apostol Pablo nga “magsangkad.” (2 Corinto 6:11-13) Apang, indi magkabalaka kon ang tanan nga panikasog sa pagpakig-abyan wala nagaresulta sa mahirop nga kaangtanan. Sa masami, kinahanglan ang tion agod makapalambo sing pag-abyanay, kag indi tanan nga kaangtanan palareho ka tudok. (Manugwali 11:1, 2, 6) Sa pagkamatuod, agod matigayon ang tunay nga pag-abyanay, indi kita dapat magmahamkunon, kag dapat naton sundon ang laygay ni Jesus: “Busa, ang tanan nga butang nga buot ninyo nga himuon sang mga tawo sa inyo, himua man ninyo sa ila.”—Mateo 7:12.
Sin-o ang nagakinahanglan sang inyo pagpakig-abyan? Luwas sa mga katubotubo, ano naman ang mga bataon ukon mga may edad? Ang pag-abyanay nanday David kag Jonathan, nanday Rut kag Noemi, kag nanday Pablo kag Timoteo nagadalahig tanan sing kinatuhayan sa edad. (Rut 1:16, 17; 1 Corinto 4:17) Mapasangkad bala ninyo ang inyo pagpakig-abyan sa mga balo kag sa iban pa diminyo nga mga tawo? Hunahunaa, man, yadtong mga bag-uhan sa inyo lugar. Mahimo nga ginbayaan nila ang pagpakig-upod sa kalabanan ukon sa tanan nila nga mga abyan paagi sa pagsaylo sing puluy-an ukon pagbaylo sang ila dalanon sang pagkabuhi. Indi paghulata ang iban sa pagpangita sa inyo. Kon isa ikaw ka Cristiano, makig-abyan sing dayon paagi sa pag-aplikar sang laygay ni Pablo: “Sa utudnon nga gugma magtigayon kamo sing malulo nga pagpalangga ang isa sa isa. Sa pagpakita sing kadungganan sa isa kag isa manguna kamo.”—Roma 12:10.
Mahimo naton mahunahuna ang pag-abyanay subong isa ka porma sang paghatag. Si Jesus nagsiling nga kon ugalion naton ang paghatag, ang mga tawo magahatag sa aton. Ginpakita man niya nga daku pa ang kalipay sa paghatag sangsa pagbaton. (Lucas 6:38; Binuhatan 20:35) Nakakita na bala kamo sing mga tawo nga lainlain sing ginhalinan? Ginpamatud-an sang internasyonal nga mga kombension sang mga Saksi ni Jehova nga ang mga tawo nga may nanuhaytuhay nga mga kultura mahimo makaporma sing matuod kag dayon nga pag-abyanay kon alangay nila nga ginasimba ang Dios.
Paghupot sang Pag-abyanay nga Indi Mahalitan
Sing makapasubo, ang mga mag-abyan nagahimo kon kaisa sing butang nga makasakit sa isa kag isa. Ang mahaliton nga kutsokutso, ginsugid nga sekreto, kakulang sing apresasyon—amo ini ang mga butang nga tuman kasakit kon naghalin sa isa nga ginkabig ninyo nga matuod nga abyan. Ano ang sarang himuon sa sinang mga kahimtangan?
Magpahamtang sing maayo nga halimbawa. Himua ang tanan nga masarangan ninyo nga likawan ang paghimo sing dikinahanglanon nga kasakit. Sa iban nga mga lugar popular sa mga mag-abyan nga yamuhaton ang makahalam-ot nga mga kinaiya sang iban. Apang ang dimahinuklugon nga pagtratar ukon paglimbong wala nagapasuod sing labi sa mga mag-abyan, bisan pa nga kuno “nagahampang” sila.—Hulubaton 26:18, 19.
Panikasugi nga huptan ang pag-abyanay. Ang mga dipaghangpanay nagautwas kon kaisa kon ang mag-abyan nagapaabot sing tuman sa isa kag isa. Ang isa ka abyan nga nagamasakit ukon masako bangod sang daku nga problema mahimo nga indi makapakita sing kinaandan nga pagkamainabyanon. Sa sinang mga tion, nian, tinguhai nga mangin mahinangpanon kag masinakdagon.
Lubara gilayon kag sing maluluy-on ang mga problema. Himua ini sing pribado kon mahimo. (Mateo 5:23, 24; 18:15) Pat-ura nga nahibaluan sang inyo abyan nga luyag ninyo huptan ang maayo nga kaangtanan. Ang sinsero nga mga mag-abyan nagapatawad sa isa kag isa. (Colosas 3:13) Mangin amo bala kamo sina nga sahi sang abyan—isa nga malapit pa sangsa isa ka utod?
Ang pagbasa kag paghunahuna nahanungod sa pag-abyanay panugod lamang. Kon ginapung-awan, maghimo kita sing nagakaigo nga buhat, kag sa dili madugay wala na kita ginapung-aw. Kon manikasog kita, makatigayon kita sing matuod nga mga abyan. Makaporma kita sing pinasahi nga kaangtanan sa pila sa ila. Apang wala sing isa nga makakuha sang lugar sang Dios, ang labing daku nga Abyan. Si Jehova lamang ang makahibalo, makahangop, kag makasakdag sa aton sing bug-os. (Salmo 139:1-4, 23, 24) Dugang pa, ang iya Pulong nagahatag sing makatilingala nga paglaum para sa palaabuton—isa ka bag-ong kalibutan diin posible kita nga makatigayon sing matuod nga mga abyan sing dayon.—2 Pedro 3:13.
[Retrato sa pahina 5]
Si David kag si Jonatan nakatigayon sing matuod nga pag-abyanay, kag amo man kita