Tan-awa ang mga Mainunungon!

“Sin-o bala ang indi mahadlok sa imo, Jehova, kag maghimaya sang imo ngalan, kay ikaw lamang ang mainunungon?”​—⁠BUGNA 15:⁠4.

1. Ano nga pamatuod ang ginhatag ni J. F. Rutherford tuhoy sa pagkamainunungon sang ginbuslan niya, si C. T. Russell?

GINSUGDAN ni Joseph F. Rutherford, nga nagbulos kay C. T. Rus­sell subong presidente sang Watch Tower Society sang 1917, ang iya komento sa serbisyo sa lubong kay Rus­sell paagi sa pagsiling: “Si ­Charles ­Taze Rus­sell mainunungon sa Dios, mainunungon kay Cristo Jesus, mainunungon sa katuyuan sang ginharian sang Mesias. Mainunungon gid sia​—⁠huo, mainunungon bisan tubtob sa kamatayon.” Sa pagkamatuod, isa yadto ka maayo nga pagpadungog sa matutom nga alagad ni Jehova nga Dios. Wala sing daku pa nga pagpadungog nga mahatag kita kay bisan sin-o nga indibiduwal sangsa pagsiling nga nakapasar sia sa pagtilaw sang pagkamainunungon, nga sia mainunungon​—⁠mainunungon gid.

2, 3. (a) Ngaa ang pagkamainunungon nagahatag sing hangkat? (b) Sin-o ang nakahanda batok sa matuod nga mga Cristiano sa panikasog nila nga magmainunungon?

² Mabudlay mangin mainunungon. Ngaa? Bangod ang pagkamainunungon nagasumpakil sa kaugalingon nga interes. Ang nagapanguna sa tunga sadtong mga dimainunungon sa Dios amo ang klero sang Cristiandad. Subong man, lapnag katama karon ang pagkadimainunungon sa kaangtanan sang pag-asawahay. Ang panglahi kinaandan na. Ang pagkadimainunungon lapnag man sa negosyo. Nahanungod sini, ginasugiran kita: “Madamong manedyer kag propesyonal . . . ang nagapati nga mga ilintuon kag mga tuluntuhon lamang ang mainunungon sa ila mga kompanya karon.” Ang mga tawo nga “tuman ka mainunungon” ginapakanubo. “Ang imo panguna kag lamang nga pagkamainunungon dapat nga sa imo kaugalingon” amo ang ginsiling sang isa ka presidente sang kompanya nga nagahatag sing laygay sa iban nga mga kompanya tuhoy sa pagdumala kag sa pagpadala sing ehekutibo nga mga tinawo. Apang, ang pagpatuhoy sa kaugalingon nga mainunungon nagapakanubo sa kahulugan sang tinaga. Nagapahanumdom ini sa aton kon ano ang ginasiling sang Miqueas 7:2: “Ang mainunungon nawala sa duta.”

³ Sa mas daku nga kasangkaron, si Satanas kag ang iya mga demonyo nakahanda batok sa aton, determinado sa pagbuyok sa aton nga indi magmainunungon sa Dios. Amo ina kon ngaa ginsilingan ang mga Cristiano sa Efeso 6:12: “Kita nagapakig-away, indi batok sa dugo kag unod, kundi batok sa mga panguluhan, batok sa mga awtoridad, batok sa mga gumalahom sang kalibutan sang kadudulman, batok sa malauton nga mga puwersa nga espirituhanon sa langitnon nga mga duog.” Huo, dapat naton pamatian ang paandam: “Hupti ang inyo kaligdong, magmabinantayon. Ang inyo kaaway, ang Yawa, nagaluyong kaangay sang nagangurob nga leon, nga nagapangita sang iya tulukbon.”​—⁠1 Pedro 5:⁠8.

4. Anong mga huyog ang nagapabudlay sa pagkamainunungon?

⁴ Ang nagapabudlay man sa pagkamainunungon amo ang makagod nga mga huyog nga napanubli naton sa aton mga ginikanan, subong sang ginhinambitan sa Genesis 8:21: “Ang tinutuyo sang tagipusuon sang tawo malaut”​—⁠kag makagod​—⁠“kutob sa iya pagkapamatan-on.” Kita tanan may problema kaangay sang gintu-ad ni apostol Pablo: “Ang maayo nga luyag ko wala ko ginahimo, apang ang malaut nga indi ko luyag amo ang ginahimo ko.”​—⁠Roma 7:⁠19.

Ang Pagkamainunungon Butang nga Pinasahi

5, 6. Ano ang masiling sa kon ano ang pagkamainunungon, kag paano ini ginahatagan sing kahulugan?

⁵ Ang “pagkamainunungon” isa ka pinasahi gid nga tinaga. Sa amo ang Insight on the Scriptures nagasiling: “Daw subong bala nga wala sing Ingles nga mga tinaga ang makapabutyag sing eksakto sang bug-os nga kahulugan sang Hebreo kag Griego nga mga tinaga, apang ang ‘pagkamainunungon,’ lakip, subong nga amo gid, ang panghunahuna sang debosyon kag pagkatutom, kon ginagamit may kaangtanan sa Dios kag sa pag-alagad sa iya, nagahatag sing halos eksakto nga kahulugan.”a Nahanungod sa “pagkamainunungon” Ang Lalantawan nagsiling anay: “Katutom, katungdanan, gugma, obligasyon, pag-unong. Sa ano magkaanggid ining mga tinaga? Lainlain ini nga mga bahin sang pagkamainunungon.” Huo, madamo gid ang mga kinaiya nga sa katunayan lainlain nga mga bahin sang pagkamainunungon. Talalupangdon gid kon daw ano kasunson ginaangot sang Kasulatan ang pagkamainunungon kag pagkamatarong.

⁶ Mabuligon man ang masunod nga mga depinasyon: ‘Ang pagkamainunungon mahimo nga nagapakita sing padayon, masaligan nga pagkatutom kag pag-unong, malig-on batok sa pagpangalag-ag ukon pagsulay.’ ‘Ang pagkamainunungon nagakahulugan sing pagkatutom sa ginpanumpa ukon padayon nga pag-unong sang isa sa institusyon ukon sa prinsipio nga sa sini ang isa nagabatyag nga may moral nga obligasyon; ang termino wala lamang nagapanugda sing pagkamatinumanon kundi sing pagpamatok nga masulay kag mahaylo palayo sina nga pagkamatinumanon.’ Busa, ang mga tawo nga nagapadayon nga matutom walay sapayan sang mga pagtilaw, pagpamatok, kag paghingabot nagakabagay tawgon nga “mainunungon.”

7. Ano ang kinatuhayan sa ulot sang pagkamainunungon kag pagkatutom?

⁷ Apang, may kaangtanan sini, mas maayo nga ipaathag ang kinatuhayan sa ulot sang pagkamainunungon kag pagkatutom. Sa nakatundan nga Estados Unidos, may isa ka tuburan nga nagapuswit halos kada oras. Regular gid ini amo kon ngaa gintawag ini nga Old Faith­ful. Ang Biblia nagahinambit sa subong sina nga walay kabuhi nga mga butang kaangay sang bulan subong matutom, kay masaligan ini. Ang Salmo 89:37 nagahinambit sa bulan subong “isa ka matutom nga saksi sa kalangitan.” Ang pulong sang Dios ginapatuhuyan subong matutom. Ang Bugna 21:5 nagasiling: “Ang Isa nga nagalingkod sa trono nagsiling: ‘Toloka! Ginahimo ko nga bag-o ang tanan nga butang.’ Subong man, sia nagsiling: ‘Isulat ini, kay ining mga pulong matutom kag matuod.’ ” Ini tanan matutom, masaligan, apang wala ini sing ikasarang sa pagbatyag ukon sa pagtigayon sing moral nga mga kinaiya, subong sang pagkamainunungon.

Si Jehova, ang Tumalagsahon nga Isa nga Mainunungon

8. Anong Makasulatanhon nga pamatuod ang nagapakilala sa labing maayo nga halimbawa sang pagkamainunungon?

⁸ Sa wala gid sing duhaduha, si Jehova nga Dios amo ang labing maayo nga halimbawa sang pagkamainunungon. Si Jehova matutom sa tawhanon nga rasa, nag-aman pa gani sang iya Anak agod makabaton sing kabuhi nga walay katapusan ang mga tawo. (Juan 3:16) Sa Jeremias 3:​12, aton mabasa: “ ‘Balik, O ikaw nga nagtalikod nga Israel,’ siling ni Jehova. ‘Indi ako magtulok sa imo sa kaakig, kay mainunungon ako.’ ” Dugang nga nagapamatuod sa pagkamainunungon ni Jehova amo ang pinamulong nga narekord sa Bugna 16:5: “Ikaw, ang Isa nga amo karon kag amo anay, ang Isa nga mainunungon, matarong.” Nian sa liwat, sa Salmo 145:​17, ginasugiran kita: “Si Jehova matarong sa tanan niyang dalanon kag mainunungon sa tanan niyang binuhatan.” Sa katunayan, si Jehova tumalagsahon gid sa iya pagkamainunungon sa bagay nga ang Bugna 15:4 nagasiling: “Sin-o bala ang indi mahadlok sa imo, Jehova, kag maghimaya sang imo ngalan, kay ikaw lamang ang mainunungon?” Si Jehova nga Dios mainunungon sa superlatibo nga kadakuon.

9, 10. Anong rekord sang pagkamainunungon ang ginhimo ni Jehova sa iya mga pagpakig-angot sa pungsod sang Israel?

⁹ Ang maragtas sang pungsod sang Israel labi na nga nagaunod sing bugana nga pamatuod sang pagkamainunungon ni Jehova sa iya katawhan. Sa mga adlaw sang mga Hukom, ang Israel sulit-sulit nga nagtalikod sa matuod nga pagsimba, apang si Jehova sulit-sulit nga nagkalisod kag nagluwas sa ila. (Hukom 2:​15-22) Sa sulod sang lima ka siglo nga ang Israel may mga hari, si Jehova nagpakita sang iya pagkamainunungon sa sadto nga pungsod.

¹⁰ Ang pagkamainunungon ni Jehova nagpahulag sa iya nga mangin mapailubon sa iya katawhan, subong sang ginasiling sa 2 Cronica 36:​15, 16: “Si Jehova nga Dios sang ila mga ginikanan padayon nga nagpadala sa ila paagi sa iya mga mensahero, nga nagpadala sa liwat kag liwat, bangod nga naluoy sia sa iya katawhan kag sa iya puluy-an. Apang padayon nila nga gin-uligyat ang mga mensahero sang matuod nga Dios kag gintamay ang iya mga pulong kag ginyubitan ang iya mga manalagna, tubtob nga nag-ibwal ang kasingkal ni Jehova batok sa iya katawhan, tubtob nga wala na sing tambal.”

11. Anong pasalig ukon lugpay ang ginahatag sa aton sang pagkamainunungon ni Jehova?

¹¹ Bangod labing mainunungon gid si Jehova, si apostol Pablo nakasulat, subong sang narekord sa Roma 8:​38, 39: “Kumbinsido ako nga bisan ang kamatayon bisan ang kabuhi bisan ang mga anghel bisan ang mga panguluhan bisan ang mga butang nga yari karon bisan ang mga butang nga magaabot bisan ang mga gahom bisan ang kataason bisan ang kadadalman bisan ang ano nga iban nga tinuga indi sarang makapahamulag sa aton sa gugma sang Dios nga yara kay Cristo Jesus nga aton Ginuo.” Huo, si Jehova nagapasalig sa aton: “Indi ko ikaw nga mas-a pagbayaan ukon pagpatumbayaan ko ikaw.” (Hebreo 13:⁠5) Sa pagkamatuod, makalulugpay mahibaluan nga si Jehova nga Dios pirme mainunungon!

Si Jesucristo, ang Mainunungon nga Anak

12, 13. Ano ang aton pamatuod tuhoy sa pagkamainunungon sang Anak sang Dios?

¹² Nagailog sing himpit kay Jehova sa pag-atubang sa hangkat sang pagkamainunungon amo anay kag amo karon si Jesucristo. Mabalikwat sing nagakaigo ni apostol Pedro ang Salmo 16:10 kag maaplikar ini kay Jesucristo sa Binuhatan 2:27: “Indi mo pagbayaan ang akon kalag sa Hades, ukon itugot nga mag-agom ang imo isa nga mainunungon sing kaduluntan.” Si Jesucristo nagakaigo nga matawag nga “isa nga mainunungon.” Sa tanan nga paagi, mainunungon sia sa iya Amay kag sa ginsaad sang Dios nga Ginharian. Gintinguhaan anay ni Satanas nga bungkagon ang iya integridad paagi sa paggamit sing mga pagsulay, mga pagganyat sa kaugalingon nga interes. Nalugaw-an sa sina, ang Yawa nagliso sa paghingabot, nga ginbangdan sang ulihi sang kamatayon ni Jesus sa usok. Wala gid maglikday si Jesus kon tuhoy sa iya pagkamainunungon sa iya langitnon nga Amay, si Jehova nga Dios.​—⁠Mateo 4:​1-11.

¹³ Si Jesucristo matutom sa iya mga sumulunod nahisuno sa saad nga narekord sa Mateo 28:20: “Yari karon! Ako kaupod ninyo sa tanan nga mga adlaw tubtob sa katapusan sang sistema sang mga butang.” Bilang katumanan sina nga saad, matutom niya nga ginpanguluhan ang iya kongregasyon kutob sang Pentecostes 33 C.E. tubtob karon.

Ang Dihimpit nga mga Tawo nga Nangin Mainunungon

14. Anong halimbawa sang pagkamainunungon ang ginhatag ni Job?

¹⁴ Ti, ano naman ang dihimpit nga mga tawo? Mahimo bala sila magmainunungon sa Dios? May yara kita tumalagsahon nga halimbawa ni Job. Gin-athag gid ni Satanas ang isyu sa iya halimbawa. Si Job bala mainunungon kay Jehova nga Dios, ukon ginaalagad lamang bala niya sia bangod sang kaugalingon nga interes? Si Satanas nagpahambog nga sarang niya mapatalikod si Job kay Jehova paagi sa pagtublag kay Job. Sang nadula ni Job ang iya tanan nga pagkabutang, ang iya tanan nga anak, kag bisan ang iya kapagros, ang iya asawa naglaygay sa iya: “Sikwaya ang Dios kag panginmatay!” Apang si Job mainunungon, kay nagsiling sia sa iya: “ ‘Nagapamulong ka subong sang pagpamulong sang isa sang mga babayi nga kulangkulang. Batunon bala naton ang maayo sa kamot sang matuod nga Dios kag indi naton pagbatunon ang malaut?’ Sa sini tanan wala makasala si Job sa iya mga bibig.” (Job 2:​9, 10) Sa katunayan, sa iya kuno nga mga manuglugpay, si Job nagsiling: “Bisan patyon niya [Dios] ako, magalaum gihapon ako sa iya.” (Job 13:​15, New International Version) Indi katingalahan nga ginkahamut-an ni Jehova si Job! Hanti, nagsiling si Jehova kay Elifaz nga Temanhon: “Ang akon kasingkal nagadabdab batok sa imo kag batok sa imo duha ka abyan, kay wala kamo makapamulong nahanungod sa akon sang butang nga matarong subong sa akon alagad nga si Job.”​—⁠Job 42:​7, 10-16; Santiago 5:⁠11.

15. Ano ang aton Makasulatanhon nga pamatuod tuhoy sa pagkamainunungon sang madamong alagad ni Jehova nga Dios?

¹⁵ Ang tanan nga lalaki kag babayi sang pagtuo nga ginlaragway sa Hebreo kapitulo 11 sarang mapatuhuyan subong mga mainunungon. Indi lamang sila matutom kundi mainunungon man sa atubangan sang mga pag-ipit. Busa, mabasa naton ang tuhoy sa ila nga “paagi sa pagtuo . . . nakapakium sang mga baba sang mga leon, nakapalong sang gahom sang kalayo, nakalikaw sa sulab sang espada . . . Huo, ginbaton sang iban ang ila pagtilaw paagi sa mga pag-uligyat kag mga paghampak, sa pagkamatuod, labaw pa sa sina, paagi sa mga gapos kag bilangguan. Ginbato sila, gintilawan sila, ginpang-utod sa lagari, napatay sila paagi sa pagpamatay sang espada, nagdalangdalang sila nga napanaptan sang mga panit sang mga karnero, napanaptan sang mga panit sang mga kanding, samtang sila nawad-an, ginpapiutan, ginpintasan.”​—⁠Hebreo 11:​33-37.

16. Anong halimbawa sang pagkamainunungon ang ginhatag ni apostol Pablo?

¹⁶ Ang Cristianong Griegong Kasulatan nagahatag man sang talalupangdon nga halimbawa ni apostol Pablo. Nagakaigo gid sia nga nakasiling sa taga-Tesalonica nga mga Cristiano nahanungod sa iya ministeryo: “Kamo mga saksi, amo man ang Dios, kon paano kami napamatud-an nga mainunungon kag matarong kag disalawayon sa inyo nga mga tumuluo.” (1 Tesalonica 2:10) May dugang kita nga pamatuod sang pagkamainunungon ni Pablo sa iya mga pulong nga narekord sa 2 Corinto 6:​4, 5, diin aton mabasa: “Sa tagsa ka paagi ginarekomendar namon ang amon kaugalingon subong mga ministro sang Dios, sa pagbatas sang madamo, sa mga kapipit-an, sa mga kinahanglanon, sa mga kabudlayan, sa mga lapdus, sa mga pagbilanggo, sa mga kagubot, sa mga pagpangabudlay, sa mga pagpulaw, sa mga tion nga wala sing pagkaon.” Ini tanan nagapamatuod sang pagtahod ni apostol Pablo sa iya kaugalingon bangod mainunungon sia.

Mga Mainunungon sa Modernong Tion

17. Anong pinamulong ni J. F. Rutherford ang nagpakita sang iya determinasyon nga magmainunungon?

¹⁷ Sa modernong tion, ginbinagbinag na naton ang maayo nga halimbawa sa aton introduksion. Talupangda kon ano ang ginasiling sang libro nga Worldwide Security Under the “Prince of Peace,” sa pahina 146 sa ubos sang subtitulo nga “Pagkamainunungon sa Tion sang Pagkabilanggo.” Didto ini nagasiling: “Nagpakita sing pagkamainunungon sa organisasyon ni Jehova sang tion nga ginbilanggo sia, ang presidente sang Watch Tower Society, si Jo­seph F. Ruther­ford, sang Disiembre 25, 1918, nagsulat sang masunod: ‘Bangod nagdumili ako sa pagkompromiso sa Babilonia, kundi matutom nga nagtinguha sa pag-alagad sa akon Ginuo, ginbilanggo ako, nga sa sini ako nagapasalamat. . . . Mas pilion ko ang Iya kahamuot kag yuhum kag mabilanggo, sangsa magkompromiso ukon mag-ampo sa Sapat kag mahilway kag matigayon ang mga palakpak sang bug-os nga kalibutan.’ ”b

18, 19. Ano ang aton maayo nga mga halimbawa sang pagkamainunungon sa modernong tion?

¹⁸ May yara kita labing maayo nga mga halimbawa sang pagkamainunungon sa madamo pa nga mga Cristiano nga nagbatas sing paghingabot. Lakip sa sining mainunungon nga mga indibiduwal amo ang Aleman nga mga Saksi ni Jehova sang panahon sang rehimen sang Nazi, subong sang ginlaragway sa vid­eo nga Purple Triangles, nga ginpanagtag sing lapnag sa Ingles nga hambal. Talalupangdon man amo ang madamong mainunungon nga Aprikano nga mga Saksi ni Jehova, subong sadtong sa Malawi. Didto, ang isa ka guardia sa bilangguan nagpamatuod sa pagkamainunungon sang mga Saksi, nga nagasiling: “Indi gid sila magkompromiso. Nagadamo lamang sila.”

¹⁹ Ang isa nga nakabasa sa ulihi nga mga Yearbook of Jehovah’s Witnesses nagadayaw gid sa pagkamainunungon nga ginpakita sang matuod nga mga Cristiano, subong sadtong sa Gresya, Mozam­bique, kag Poland. Madamo sa ila ang nag-antos sing masakit nga pagpamintas; ang iban ginpatay. Ang pahina 177 sang 1992 Yearbook nagapakita sang mga larawan sang siam ka Cristianong lalaki sa Etiopia nga nag-atubang sang hangkat sang pagkamainunungon tubtob nga ginpatay sila. Subong mga Saksi ni Jehova, wala bala kita nalipay nga may tuman kadamo kita nga maayong halimbawa nga magapahulag sa aton sa pag-atubang sa hangkat sang pagkamainunungon?

20. Ano ang mahanabo subong resulta kon magpabilin kita nga mainunungon?

²⁰ Paagi sa mainunungon nga pagpamatok sa mga pagsulay kag mga pag-ipit, ginapabakod naton ang aton pagtahod sa kaugalingon. Gani, nian, dampig kay sin-o sa isyu sang pagkamainunungon naton luyag makit-an? Paagi sa pag-atubang sa hangkat sang pagkamainunungon, nagadampig kita kay Jehova nga Dios sa isyu kag nagapamatuod kay Satanas nga Yawa subong ang malaut, mapintas nga butigon! Gani matigayon naton ang kahamuot sang aton Magbubuhat, si Jehova nga Dios, kag ang padya nga kabuhi nga walay katapusan sa kalipay. (Salmo 37:29; 144:15b) Kon ano ang ginakinahanglan agod maatubang ang hangkat sang pagkamainunungon pagahinun-anunan sa masunod.

[Mga footnote]

Paano Ninyo Sabton?

◻ Ngaa isa ka hangkat ang mangin mainunungon?

◻ Ngaa masiling nga ang “pagkamainunungon” isa gid ka pinasahi nga tinaga?

◻ Ano ang aton Makasulatanhon nga mga halimbawa sang dihimpit nga mga tawo nga nagmainunungon?

◻ Ano ang aton modernong-adlaw nga mga halimbawa sang pagkamainunungon?

[Retrato sa pahina 11]

Si Charles Taze Russell

[Retrato sa pahina 12]

Si Jesus “isa nga mainunungon” gid kay Jehova

[Retrato sa pahina 13]

Si Job, walay sapayan nga dihimpit, nagpamatuod nga mainunungon sa Dios

[Retrato sa pahina 14]

Si Pablo naghatag sing maayong halimbawa sang pagkamainunungon kay Jehova