Ang aton ginabatyag masaligan bala pirme nga giya?
Husto kag Sala: Kon Ano ang Nagagiya sa Madamo nga Tawo
Halos tanan nagaugyon nga ang pila ka buhat maathag gid nga husto kag ang iban naman sala. Halimbawa, ang pagpatay, paglugos, kag ang seksuwal nga pag-abuso sa bata ginapakalain sang kalabanan samtang ang indi pagpasulabi, kaayo, kag empatiya ginadayaw sang halos tanan. Pero kon parte sa iban nga butang nga dapat desisyunan, pareho kon kay sin-o makig-sex, kon bala isugid ang matuod, ukon kon paano padakuon ang kabataan madamo nga tawo ang nagapati nga wala sing husto ukon sala nga desisyon. Nagapensar sila nga husto ang bisan ano nga desisyon. Sa masami nagadesisyon ang mga tawo base sa ila ginabatyag kag sa ginabatyag sang iban nga tawo parte sa sina nga butang. Insakto bala ina pirme?
DAPAT BALA KITA MAGDESISYON BASE SA ATON GINABATYAG?
Sa masami, nagadesisyon kita base sa aton ginabatyag parte sa kon ano ang husto kag sala, nga ginatawag nga aton konsiensia. (Roma 2:14, 15) Bisan ang mga bata nakahibalo kon ano ang indi husto kag ginakonsiensia sila kon makahimo sila sang sala. Samtang nagadaku kita, matun-an naton ang husto kag sala halin sa aton pamilya, mga kaedad, maestro kag maestra, komunidad, relihion, kag kultura. Kon nagadesisyon kita, ang aton konsiensia nagapabalo sa aton kon ang desisyon naton husto ukon indi.
Ang aton natun-an nga husto kag sala makabulig sa aton nga magpakita sang empatiya, pagpasalamat, indi pagpasulabi, kag kaluoy sa iban. Makapugong ini sa aton nga himuon ang mga butang nga makapasakit sa mga ginapalangga naton ukon makadala sang kahuy-anan sa aton kag konsiensiahon kita.
Ang aton bala ginabatyag masaligan pirme nga giya? Sang pamatan-on pa si Garrick ginpili niya ang kabuhi nga siling niya, “Mahimo ko ang bisan ano nga gusto ko.” Pero narealisar niya nga ang paghimo sang mga butang nga pamatyag niya husto wala gid sang maayo nga resulta. Nagsiling sia nga ang iya kabuhi indi gid malipayon kay “puno ini sang imoralidad, pagdroga, pagpahubog, kag kapintas.”
DAPAT BALA KITA MAGDESISYON BASE SA GINABATYAG SANG IBAN?
Sa masami, may epekto man sa aton pagdesisyon ang pagtan-aw sang iban sa aton mga desisyon. Makabulig ini sa aton nga makabenepisyo sa ila eksperiensia kag kaalam. Respetuhon kita sang aton pamilya, mga abyan, kag komunidad kon himuon naton ang ginapensar nila nga husto.
Ang ginabatyag bala sang iban masaligan pirme nga giya? Sang pamatan-on pa si Priscila, ginhimo niya ang ginahimo sang kalabanan sa iya mga abyan kag nagapakig-sex sia bisan wala pa sia makasal. Pero narealisar niya nga wala sia nangin malipayon kay ginsunod niya ang husto sa pagtan-aw sang iban. Nagsiling sia: “Indi gid nami ang paghimo sang ginahimo man sang iban. Bangod sini, nakahimo ako sang sala nga mga desisyon nga makahalit sa akon.”
MAY MAS MAAYO BALA NGA PAAGI SA PAGDESISYON?
Kon nagadesisyon kita kon ano ang husto kag sala, makabulig ang aton ginabatyag kag ang ginabatyag sang iban. Pero ina nga giya wala pirme nagaresulta sa maayo. Kon kaisa, mahalitan naton ang aton kaugalingon ukon ang iban bangod wala naton makita ang mangin resulta sang aton mga desisyon. (Hulubaton 14:12) Bisan pa para sa aton kag sa iban insakto ang aton desisyon, posible makahalit ini sa aton. Kag puede magbag-o ang aton pagtan-aw kon ano ang husto. Kay man, may mga paggawi nga ginatan-aw sadto nga sala pero ginabaton na subong. May mga paggawi man nga ginabaton sang una pero ginatan-aw na subong nga indi insakto.
Ang pagsunod sa iban nga tawo masaligan bala pirme nga giya?
May mas maayo bala nga giya sa pagdesisyon kon ano ang husto kag kon ano ang sala? May kasuguan bala subong nga puede naton masunod nga indi makahalit sa aton sa ulihi?
Maayo lang kay may ara sang masaligan nga giya nga makabulig sa tanan bisan diin man sila. Binagbinagon sa masunod nga artikulo kon diin kita makakita sang pinakamasaligan nga giya para mabal-an kon ano ang husto kag sala.