ESODO
1 Iakobo, ena ladana ma ta be Israela, be Aigupito dekenai ia lao neganai, ena natudia memero bona edia famili idia lao danu.+ Inai be Iakobo ena natudia memero edia ladadia: 2 Rubena, Simeona, Levi, bona Iuda;+ 3 Isakara, Sebuluno, bona Beniamina; 4 Dano bona Napatali; Gado bona Asere.+ 5 Bona Iakobo amo idia vara taudia ibounai be 70, to Iosepa be Aigupito dekenai ia noho vadaeni.+ 6 Gabeai Iosepa ia mase,+ bona ena tadikaka ibounai bona unai nega ai idia noho taudia* ibounai danu idia mase. 7 Bona Israela taudia* be natudia momo idia havaraia bona idia hutuma idia lao. Bona edia namba ia bada daekau noho bona edia goada be bada, unai dainai unai tano idia hahonua.+
8 Gabeai Aigupito ai king matamata ta ia lohia, ia be Iosepa ia diba lasi. 9 Bena ena taunimanima dekenai ia gwau: “Itaia! Israela taudia be momo herea bona edia goada ese iseda ia hereaia.+ 10 Namona be idia dekenai gau ta ita karaia, unai amo do idia momo lasi. Bema lasi, do idia momo herea bona tuari ta ia vara neganai, idia ese iseda inai taudia do idia durua, ita do idia tuari henia, bona inai tano do idia rakatania.”
11 Vadaeni idia ese tatau haida* idia abia hidi Israela igui hesiai taudia idia naria totona, bona gaukara metaudia idia henia bona idia hahisidia.+ Farao ena aniani haboua totona siti rua idia haginia, edia ladana be Pitoma bona Ramese.+ 12 Aigupito taudia ese idia hahisidia bada, to Israela taudia be idia momo idia lao bona tano ibounai idia hahonua. Vadaeni Aigupito taudia be Israela taudia dekenai idia gari bada.+ 13 Unai dainai idia ese Israela taudia idia doria igui hesiai gaukara metauna idia karaia totona.+ 14 Israela taudia edia mauri ia auka, badina idia dekenai gaukara metauna idia henia. Idia dekenai oda idia henia raro amo sement bona biriki idia karaia totona, bona danu idia doria uma dekenai idia gaukara goada totona. Oibe, Aigupito taudia be mai dagedage bada ida Israela taudia idia doria igui hesiai gaukara idauidau idia karaia totona.+
15 Gabeai Aigupito ena king ese Sifra bona Pua ia hereva henia. Idia be Heberu hahine idia mara neganai idia durua hahinedia. 16 Bona idia ia hamaoroa: “Bema umui ese Heberu hahine edia natuna havaraia totona umui durua,+ bona umui itaia beibi be mero, umui hamasea, to bema ia be kekeni, do ia mauri.” 17 To, unai hahine rua be Dirava momokanina idia gari henia, bona Aigupito ena king ese idia ia hamaoroa hegeregerena idia karaia lasi. Idia ese natudia memero idia hamasea lasi.+ 18 Gabeai Aigupito ena king ese unai hahine rua ia boiria bona idia dekenai ia gwau: “Dahaka dainai natudia memero umui hamasea lasi?” 19 Unai hahine be Farao dekenai idia gwau: “Heberu hahine be Aigupito hahine bamona lasi. Idia be mai edia goada dainai, heduru henia hahine ia do vareai lasi neganai, idia be natudia idia havaraia vadaeni.”
20 Dirava ese unai hahine rua ia durua, bona Israela taudia idia momo idia lao bona edia goada ia bada momokani. 21 Bona heduru henia hahine be Dirava momokanina idia gari henia dainai, ia ese gabeai idia dekenai natudia ia henia. 22 Vadaeni Farao ese ena taunimanima ibounai ia oda henia: “Umui ese Heberu taudia edia vara matamata beibi memero ibounai be Naila Sinavai lalonai umui negea diho, to natudia kekeni ibounai umui hamauria.”+
2 Unai nega ai, Levi iduhu tauna ta ese Levi iduhu kekeni ta ia adavaia.+ 2 Bona unai kekeni ia rogorogo bona mero ta ia havaraia. Ia itaia natuna be mai hairai neganai, ia ese unai natuna be hua toi lalonai ia hunia.+ 3 To natuna ia hunia diba lasi neganai,+ bosea* ta ia abia bona pisi* amo ia koua bona unai bosea lalonai natuna ia udaia, bena Naila Sinavaina ena isena badinai idia tubu siriho huanai ia atoa. 4 To mero maragina ena taihuna+ be daudau ai ia gini, mero dekenai do ia vara gauna ia itaia totona.
5 Farao ena natuna kekeni be digu totona Naila Sinavai dekenai ia lao neganai, ena hesiai kekenidia be Naila Sinavai badinai idia raka. Bena ia ese siriho huanai ia noho bosea ia itaia. Maoromaoro ena igui hesiai kekenina ia siaia unai bosea ia abia totona.+ 6 Farao ena natuna kekeni ese unai bosea ia kehoa bona mero maragina ia itaia, ia tai noho. Ia dekenai ia hebogahisi, to ia gwau: “Inai be Heberu taudia edia natuna.” 7 Bena beibi ena taihuna be Farao ena natuna kekeni dekenai ia gwau: “Ia namo lau lao bona Heberu hahine ta lau hakaua mai, oi totona inai beibi ia naria, a?” 8 Farao ena natuna kekeni be ia dekenai ia gwau: “Oi lao!” Maoromaoro kekeni ia lao bona beibi ena sinana ia hakaua mai.+ 9 Bena Farao ena natuna kekeni be unai hahine dekenai ia gwau: “Inai beibi oi abia bona lau totona oi naria, bona emu gaukara davana do lau henia.” Vadaeni unai hahine ese beibi ia abia bona ia naria. 10 Beibi ia bada neganai, unai hahine ese Farao ena natuna kekeni dekenai ia abia lao, bona ia ese mero be ena natuna ai ia halaoa.+ Iena ladana ia hatoa Mose,* bona ia gwau: “Badina lau ese ia be ranu amo lau hamauria.”+
11 Mose be tau badana ai ia lao* neganai, ena Heberu tadikaka dekenai ia lao, bona ia itaia idia be gaukara metauna idia karaia.+ Danu ia itaia, Aigupito tauna ta be Heberu tauna ta ia botaia noho. 12 Vadaeni kahana kahana ia itaia, to ta ia noho lasi, bena Aigupito tauna ia alaia bona miri lalonai ia hunia.+
13 To murina dinana ai ia giroa lou, bona ia itaia Heberu tatau rua be idia heatu noho. Vadaeni kerere tauna dekenai ia gwau: “Dahaka dainai emu tadikaka oi heatu henia?”+ 14 Unai neganai ia haere: “Daika ese oi ia abia hidi emai lohia tauna bona diadi tauna ai oi lao totona? Aigupito tauna oi hamasea hegeregerena, oi ura lau danu oi hamasea, a?”+ Vadaeni Mose ia gari bona sibona dekenai ia gwau: “Momokani, ia vara gauna idia diba vadaeni!”
15 Bena Farao ese unai sivarai ia kamonai, bona ia ura Mose ia hamasea, to Mose be Farao amo ia heau bona ia lao Midiana tanona dekenai ia noho totona.+ Unuseniai ia ginidae murinai, ranu guri ta badinai ia helai. 16 Midiana ena hahelaga tauna+ ena natudia kekeni be 7. Bona idia mai ranu idia utua, bona edia tamana ena mamoe totona ranu mauadia idia hahonua. 17 To nega momo ia vara bamona, mamoe naria taudia ese unai kekeni idia luludia. Unai neganai Mose ia toreisi bona unai kekeni ia durudia* bona edia mamoe orea dekenai ranu ia henia. 18 Ruma ai edia tamana Reuele*+ dekenai idia giroa lou neganai, ia hoa bona idia ia nanadaia: “Dahaka dainai hari dina ruma dekenai umui giroa mai haraga?” 19 Idia haere: “Aigupito tauna ta+ ese mamoe naria taudia amo ai ia hamauria, bona ai totona ranu ia utua danu bona mamoe dekenai ranu ia henia.” 20 Ia be ena natudia kekeni dekenai ia gwau: “To ia be edeseni? Dahaka dainai ia umui rakatania? Ia umui boiria, unai amo ita ida ia aniani diba.” 21 Unai murinai Mose be unai tauna ida ia lalotamona bona idia ida ia noho, bona unai tauna ena natuna kekeni Sipora+ be Mose dekenai ia henia, ia adavaia totona. 22 Gabeai Sipora ese natuna mero ta ia havaraia, bona Mose ese ena ladana ia hatoa Geresome,*+ badina ia gwau: “Lau be idau tauna bamona tano ma ta ai lau noho.”+
23 Lagani momo murinai, Aigupito ena king ia mase,+ to Israela taudia be idia karaia igui hesiai gaukara bona hisihisi dainai idia taitai noho, bona heduru totona Dirava momokanina dekenai idia taitai.+ 24 Bena Dirava ese edia taitai ia kamonai+ bona Aberahamo, Isako, bona Iakobo ida ia karaia gwaubou ia laloatao.+ 25 Vadaeni Dirava ese Israela taudia edia hisihisi ia itaia, bona idia dekenai ia hebogahisi.
3 Mose be ena ravana, Ietero,+ Midiana ena hahelaga tauna unai, ena mamoe naria tauna ai ia lao. Taunimanima lasi gabuna ena west kahanai mamoe ia hakaua lao ela bona Dirava momokanina ena ororo, Horeba+ dekenai ia ginidae. 2 Bena Iehova ena aneru be ia araia noho lahi bamona Mose dekenai ia hedinarai, unai lahi be au ginigini ena huana amo ia araia noho.+ Bona Mose be unai ia itaia noho lalonai, ia itaia au ginigini be lahi ese ia araia, to ia gabua ore lasi. 3 Vadaeni Mose ia gwau: “Inai be idau momokani, do lau lao bona itaia dahaka dainai au ginigini be lahi ese ia gabua ore lasi.” 4 Iehova ia itaia Mose be unai gauna itaia totona ia lao neganai, ia araia noho au ginigini amo Dirava be ia dekenai ia boiboi, ia gwau: “Mose e! Mose e!” Bena ia haere: “Lau inai.” 5 Dirava ia gwau: “Oi mai kahirakahira lasi. Emu sandolo oi kokia, badina oi gini gabuna be tano helagana.”
6 Ma ia gwau: “Lau be emu sene taudia* edia Dirava, Aberahamo ena Dirava,+ Isako ena Dirava,+ bona Iakobo ena Dirava.”+ Bena Mose be ena vairana ia koua, badina ia gari Dirava momokanina ia itaia totona. 7 Iehova ma ia gwau: “Momokani, lau ese egu taunimanima edia hisihisi Aigupito ai lau itaia bona edia taitai lau kamonai vadaeni, badina edia biaguna dikadia ese idia doria idia gaukara totona bona idia mamia hisihisi lau diba.+ 8 Do lau diho lao bona Aigupito taudia edia imana amo idia do lau hamauria+ bona unai tano amo idia do lau abia raka-lasi bona tano namona bona badana dekenai idia do lau hakaua lao, unai tano be milika bona hani amo ia honu.+ Unai be Kanana taudia, Hiti taudia, Amoro taudia, Perisi taudia, Hivi taudia, bona Iebusu taudia edia tano.+ 9 Lau ese Israela taudia edia taitai lau kamonai vadaeni, bona Aigupito taudia ese mai dagedage ida Israela taudia idia hahisia dalana lau itaia danu.+ 10 Oi mai, oi be Farao dekenai do lau siaia lao bona egu taunimanima, Israela taudia unai, be Aigupito amo do oi hakaua raka-lasi.”+
11 To, Mose be Dirava momokanina dekenai ia gwau: “Lau be hegeregere lasi Farao dekenai lau lao bona Israela taudia be Aigupito amo do lau hakaua raka-lasi.” 12 Unai neganai ia gwau: “Lau be oi ida do lau noho.+ Bona oi be inai taunimanima ida Aigupito do umui rakatania bona inai ororo ai, lau Dirava momokanina do umui hesiai* henia.+ Unai be egu gwauhamata bona unai amo do oi diba lau ese oi lau siaia.”
13 To Mose be Dirava momokanina dekenai ia gwau: “Bema Israela taudia dekenai lau lao bona idia dekenai lau gwau, ‘Emui sene taudia edia Dirava ese umui dekenai lau ia siaia,’ bona lau dekenai idia gwau, ‘Iena ladana be daika?’+ Idia dekenai dahaka do lau gwau?” 14 Unai dainai Dirava be Mose dekenai ia gwau: “Dahaka ai Lau Ura Sibona Lau Halaoa be Do Lau Halaoa.”*+ Bona ma ia gwau: “Israela taudia dekenai inai do oi gwauraia, ‘Do Lau Halaoa ese lau be umui dekenai ia siaia.’”+ 15 Bena Dirava be Mose dekenai ma ia gwau:
“Israela taudia dekenai inai do oi gwauraia, ‘Iehova, emui sene taudia edia Dirava, Aberahamo ena Dirava,+ Isako ena Dirava,+ bona Iakobo ena Dirava+ ese umui dekenai lau ia siaia.’ Unai be egu ladana ela bona hanaihanai,+ bona uru iboudiai ese unai ladana amo lau do idia dibaia.* 16 Vadaeni oi lao, bona Israela ena tau badadia oi haboua bona idia dekenai oi gwau, ‘Iehova, emui sene taudia edia Dirava, Aberahamo, Isako, bona Iakobo edia Dirava, be lau dekenai ia hedinarai, bona ia gwau: “Lau be momokani umui do lau durua bona Aigupito ai umui davaria hisihisi amo umui do lau hamauria.+ 17 Unai dainai oi lau gwauhamata henia, Aigupito taudia ese umui idia hahisia karana amo lau ese umui do lau hamauria.+ Bona Kanana taudia, Hiti taudia, Amoro taudia,+ Perisi taudia, Hivi taudia, bona Iebusu taudia+ edia tano dekenai umui do lau hakaua lao, unai tano be milika bona hani amo ia honu.”’+
18 “Israela ena tau badadia be momokani emu gadona do idia kamonai,+ bona oi ida Aigupito ena king dekenai do umui lao, bona namona be ia dekenai umui gwau: ‘Iehova, Heberu taudia edia Dirava,+ be ai ida ia herevahereva vadaeni. Unai dainai mani dina toi lalonai taunimanima lasi gabuna dekenai do ai lao, Iehova emai Dirava dekenai boubou gauna ai henia totona.’+ 19 To lau diba momokani, Aigupito ena king be umui dekenai gwaumaoro do ia henia lasi umui lao totona, to umui ia siaia totona imana goadana ta ese ia doria be namo.+ 20 Unai dainai lau ese Aigupito panisia totona, siahu kara badadia do lau karaia, unai murinai Aigupito ena king ese umui do ia siaia lao.+ 21 Bona lau ese egu taunimanima do lau hanamoa bona Aigupito taudia ese idia do idia lalonamo henia. Unai dainai umui lao neganai, imana kavakava do umui lao lasi.+ 22 Namona be hahine ta ta ese ena dekena tauna bona ena ruma ai ia noho Israela lasi hahinena dekenai siliva, golo, bona dabua do ia noia, bona unai gaudia be emui natudia memero bona kekeni do umui henia bona do idia karaia. Unai amo umui ese Aigupito taudia edia kohu be idia amo umui kokia.”+
4 To Mose ia haere: “Bema lau idia abia dae lasi bona egu hereva idia kamonai lasi,+ badina do idia gwau, ‘Iehova be oi dekenai ia hedinarai lasi.’” 2 Bena Iehova ese ia nanadaia: “Emu imana dekenai dahaka ia noho?” Ia haere: “Itotohi.” 3 Dirava ia gwau: “Itotohi be tano dekenai oi negea.” Vadaeni itotohi be tano dekenai ia negea, bona gaigai ai ia lao.+ Bona Mose be unai gaigai amo ia heau siri. 4 Iehova be Mose dekenai ia gwau: “Emu imana amo gaigai ena iuna oi dogoatao.” Vadaeni gaigai ia dogoatao, bona gaigai be ena imana dekenai itotohi ai ia lao. 5 Bena Dirava ia gwau: “Unai dala amo do idia abia dae, edia sene taudia edia Dirava Iehova, Aberahamo ena Dirava, Isako ena Dirava, bona Iakobo ena Dirava+ be oi dekenai ia hedinarai.”+
6 Iehova be ia dekenai ma ia gwau: “Mani emu imana be emu dabua lalonai oi atoa vareai.” Vadaeni ena imana be ena dabua lalonai ia atoa vareai. Dabua amo imana ia kokia neganai, lepera ai ia lao bona sinou bamona ia kurokuro!+ 7 Bena ia gwau: “Emu imana be dabua lalonai oi atoa vareai lou.” Vadaeni ena imana be ena dabua lalonai ia atoa vareai lou. Bona dabua amo ia kokia neganai, ena imana ia namo lou! 8 Dirava ia gwau: “Bema hoa kara ginigunana idia abia dae lasi eiava idia laloa bada lasi, vadaeni hoa kara iharuana do idia abia dae.+ 9 To, bema unai hoa kara rua idia abia dae lasi bona idia ura lasi emu hereva idia kamonai, vadaeni Naila Sinavai amo ranu sisina oi abia bona tano kaukau dekenai oi bubua, bona Naila amo oi abia ranu be tano kaukau dekenai rara ai do ia lao.”+
10 Mose be Iehova dekenai ia gwau: “Iehova e, lau, emu hesiai tauna be hereva namonamo tauna lasi, guna amo ia mai hari, bona lau oi hereva henia negana ai danu. Badina lau be hereva haraga lasi* tauna bona egu malana be ia metau.”+ 11 Iehova be ia dekenai ia gwau: “Daika ese taunimanima edia uduna ia karaia, eiava edia uduna ia koua, eiava edia taiana ia koua, eiava edia matana ia kehoa eiava ia hakepulua? Unai be lau, Iehova, ani? 12 Vadaeni hari oi lao bona oi hereva neganai lau be oi ida do lau noho, bona oi gwauraia herevadia be oi dekenai do lau hadibaia.”+ 13 To Mose ia gwau: “Iehova e, mani emu ura tauna ta oi siaia.” 14 Bena Iehova be Mose dekenai ia badu momokani bona ia gwau: “To emu tadikaka Arona,+ Levi tauna ia noho. Lau diba, ia be ia hereva namonamo diba. Hari ia mai noho iniseniai oi ia hedavari henia totona. Oi ia itaia neganai, ena kudouna do ia moale.+ 15 Vadaeni ia oi hereva henia bona ia dekenai egu hereva oi gwauraia,+ bona oi hereva neganai lau be oi bona ia ida do lau noho,+ bona umui karaia gaudia be umui dekenai do lau hadibaia. 16 Ia be taunimanima dekenai oi totona do ia hereva, bona ia be emu hereva gwauraia tauna, bona ia dekenai oi be Dirava ena gwaukau tauna.+ 17 Bona inai itotohi be emu imana dekenai do oi dogoatao bona ia amo hoa karadia do oi karaia.”+
18 Vadaeni Mose be ena ravana, Ietero+ dekenai ia giroa lou bona ia gwau: “Lau ura egu tadikaka, Aigupito ai idia noho taudia dekenai lau giroa lou bona itaia edia mauri ia namo eiava.” Ietero be Mose dekenai ia gwau: “Mai maino ida oi lao.” 19 Unai murinai Midiana ai Iehova be Mose dekenai ia gwau: “Oi lao, Aigupito dekenai oi giroa lou, badina oi idia ura hamasea taudia ibounai be idia mase vadaeni.”+
20 Bena Mose ese ena adavana bona natudia memero ia abia bona doniki latanai ia atodia, bona Aigupito dekenai idia giroa lou. Danu, Mose ese Dirava momokanina ena itotohi be ena imana ai ia dogoatao. 21 Bena Iehova be Mose dekenai ia gwau: “Aigupito dekenai oi giroa lou murinai, lau ese lau henia siahu amo oi karaia hoa karadia ibounai be Farao vairanai do oi karaia.+ To iena kudouna do ia auka+ bona lau ese unai do lau koua lasi, bona egu taunimanima do ia siaia lasi.+ 22 Namona be Farao dekenai oi gwau: ‘Iehova be inai bamona ia hereva: “Israela be egu natuna mero, egu vara guna natuna.+ 23 Oi dekenai lau gwau: Egu natuna mero oi siaia, lau ia hesiai henia totona. To bema oi ura lasi ia oi siaia, lau ese emu natuna mero, emu vara guna natuna do lau hamasea.”’”+
24 Mahuta gabuna ena dala dekenai Iehova*+ ese ia hedavari henia bona dala ia tahua ia* ia hamasea totona.+ 25 Sipora+ ese nadi mai matana ia abia bona ena natuna ena kopina ia utua,* bona ena aena* dekenai ia negea bona ia gwau: “Inai rara dainai lau dekenai oi be headava matamata tauna.” 26 Vadaeni Dirava ese ia rakatania. Unai neganai Sipora ia gwau: “Inai rara dainai oi be headava matamata tauna,” badina lau ese egu natuna ena kopina lau utua.
27 Bena Iehova be Arona dekenai ia gwau: “Mose hedavari henia totona, taunimanima lasi gabuna dekenai oi lao.”+ Unai dainai ia lao bona Dirava momokanina ena ororo+ ai ia hedavari henia bona ia kisi henia. 28 Bena Iehova ese ena hereva ibounai+ bona Mose ia oda henia hoa karadia ibounai+ be Mose ese Arona dekenai ia gwauraia. 29 Unai murinai Mose bona Arona idia lao bona Israela ena tau badadia ibounai idia haboua.+ 30 Iehova ese Mose dekenai ia gwauraia hereva ibounai be Arona ese idia dekenai ia gwauraia, bona Mose ese taunimanima edia vairanai hoa karadia ia karaia.+ 31 Unai neganai taunimanima idia abia dae Mose be Dirava ese ia siaia.+ Bona idia kamonai Iehova ese Israela taudia ia laloa+ bona edia hisihisi ia itaia+ neganai, edia vairana be tano dekenai idia atoa diho.
5 Unai murinai, Mose bona Arona idia lao bona Farao dekenai idia gwau: “Iehova, Israela ena Dirava, be inai bamona ia hereva, ‘Egu taunimanima oi siaia lao, unai amo taunimanima lasi gabuna ai lau totona aria ta do idia karaia.’” 2 To Farao ia gwau: “Iehova be daika?+ Dahaka dainai iena hereva do lau kamonai bona Israela taudia lau siaia lao?+ Lau be Iehova lau diba lasi momokani, bona Israela taudia do lau siaia lasi.”+ 3 To idia gwau: “Heberu taudia edia Dirava be ai ida ia herevahereva vadaeni. Mani dina toi lalonai taunimanima lasi gabuna dekenai ai lao, Iehova emai Dirava dekenai boubou gauna ai henia totona,+ dika ia ese gorere eiava tuari kaia amo ai ia hamasea.” 4 Aigupito ena king be idia dekenai ia gwau: “Mose bona Arona e, dahaka dainai taunimanima edia gaukara umui koua? Emui gaukara metauna dekenai umui giroa lou!”+ 5 Bona Farao ma ia gwau: “Inai tano ai inai taunimanima be hutuma. Umui ura idia ese edia gaukara idia rakatania, a?”
6 Unai dina ai, Farao ese gaukara biagudia bona Israela taudia edia gaukara gunalaia taudia ia oda henia: 7 “Taunimanima dekenai witi ena momoru umui henia lasi biriki idia karaia totona.+ Namona be idia sibodia idia lao bona witi ena momoru idia gogoa. 8 To umui ese idia do umui oda henia, guna idia karaia biriki ena namba hegeregerena do idia karaia. Idia totona namba umui hadihoa lasi, badina idia lahedo noho, unai dainai idia boiboi noho, ‘Ai ura ai lao, ai ura emai Dirava dekenai boubou gauna ai henia!’ 9 Edia gaukara umui habadaia bona do idia bisi, unai amo koikoi herevadia do idia kamonai lasi.”
10 Vadaeni gaukara biagudia+ bona Israela taudia edia gaukara gunalaia taudia idia lao, bona taunimanima dekenai idia gwau: “Farao be inai bamona ia gwau, ‘Lau be umui dekenai witi ena momoru do lau henia lou lasi. 11 Umui lao bona sibona totona witi ena momoru umui gogoa, to emui gaukara do ia maragi lasi.’” 12 Bena taunimanima be Aigupito ena tano ibounai dekenai idia lao, witi ena momoru idia haboua totona. 13 Bona gaukara biagudia be Israela taudia idia hereva auka henia noho, idia gwau: “Namona be umui ta ta ese dina ta ta ena gaukara umui haorea, guna umui dekenai witi ena momoru ai henia negadia bamona.” 14 Danu Israela taudia edia gaukara gunalaia taudia idia botaia, idia be Farao ena gaukara biagudia ese idia abia hidi taudia.+ Idia nanadaia: “Dahaka dainai guna umui karaia biriki ena namba hegeregerena umui karaia lasi? Varani bona hari unai bamona ia vara.”
15 Vadaeni Israela taudia edia gaukara gunalaia taudia be idia lao bona Farao dekenai idia maumau: “Dahaka dainai emu hesiai taudia be inai bamona oi kara henia noho? 16 Oiemu hesiai taudia dekenai witi ena momoru idia henia lasi, to ai dekenai idia gwau, ‘Biriki umui karaia!’ Oiemu hesiai taudia idia botaia, to unai be emu taunimanima edia kerere.” 17 To ia gwau: “Umui lahedo noho, umui be lahedo taudia!+ Unai dainai umui gwau, ‘Ai ura ai lao, ai ura Iehova dekenai boubou gauna ai henia.’+ 18 Vadaeni umui lao, emui gaukara dekenai umui giroa lou! Umui dekenai witi ena momoru do lau henia lasi, to guna umui karaia biriki ena namba hegeregerena do umui karaia.”
19 Bena Israela taudia edia gaukara gunalaia taudia idia itaia, idia be hekwakwanai badana lalonai idia noho, inai oda dainai: “Dina ta ta umui karaia biriki ena namba umui hamaragia lasi.” 20 Farao idia hereva henia murinai, Mose bona Arona ida idia hedavari, idia rua be idia totona murimuri ai idia gini. 21 Maoromaoro idia dekenai idia gwau: “Namona be Iehova ese umui ia itaia bona ia hahemaoro henia, badina umui dainai Farao bona ena hesiai taudia ese ai idia ura henia lasi* bona ai idia alaia totona edia imana ai tuari kaia umui atoa.”+ 22 Bena Mose be Iehova dekenai ia gwau: “Iehova e, dahaka dainai inai taunimanima oi hahisia? Dahaka dainai lau oi siaia? 23 Lau lao bona Farao vairanai emu ladana ai lau hereva negana amo,+ ia ese inai taunimanima ia kara auka henia momokani,+ bona oi ese emu taunimanima oi hamauria lasi.”+
6 Vadaeni Iehova be Mose dekenai ia gwau: “Hari Farao dekenai do lau karaia gauna do oi itaia.+ Egu imana goadana amo ia do lau doria idia ia siaia totona, bona egu imana goadana dainai inai tano amo idia do ia lulua raka-lasi.”+
2 Bena Dirava be Mose dekenai ia gwau: “Lau be Iehova. 3 Bona lau be guna Aberahamo, Isako, bona Iakobo dekenai lau hedinarai Siahu Ibounai Diravana,+ to egu ladana Iehova+ be idia dekenai lau gwauraia hedinarai lasi.+ 4 Danu lau be idia ida gwaubou lau karaia, idia dekenai Kanana tanona lau henia totona. Guna unai tano ai idia be idau taudia bamona idia noho.+ 5 Lau ese Israela taudia edia taitai lau kamonai vadaeni, idia be Aigupito taudia ese igui hesiai taudia ai idia halaoa, bona lau karaia gwaubou lau laloatao.+
6 “Unai dainai, Israela taudia dekenai oi gwau: ‘Lau be Iehova, bona lau ese Aigupito taudia edia gaukara metaudia amo umui do lau ruhaia bona edia igui hesiai gaukara amo umui do lau hamauria,+ bona imana goadana* amo umui do lau abia lou bona Aigupito taudia do lau panisia.+ 7 Bona umui be egu taunimanima ai do lau halaoa, bona lau be emui Dirava ai do lau lao.+ Bona do umui diba momokani lau be Iehova emui Dirava, lau ese Aigupito taudia edia gaukara metaudia amo umui lau ruhaia. 8 Bona lau ese Aberahamo, Isako, bona Iakobo lau gwauhamata henia tanona dekenai umui do lau hakaua vareai, bona unai tano be umui dekenai do lau henia bona do umui biagua.+ Lau be Iehova.’”+
9 Mose ese gabeai Israela taudia dekenai unai hereva ia gwauraia, to iena hereva idia kamonai henia lasi, badina igui hesiai gaukara metauna idia karaia bona idia lalomanoka.+
10 Bena Iehova be Mose ia hereva henia, ia gwau: 11 “Oi lao bona Aigupito ena king Farao oi hamaoroa, namona be Israela taudia be ena tano amo ia siaia raka-lasi.” 12 To, Mose be Iehova dekenai ia gwau: “Israela taudia be lau idia kamonai henia lasi.+ Lau hereva namonamo lasi dainai, edena bamona Farao ese lau ia kamonai henia diba?+ 13 To Iehova ese Mose bona Arona ia hamaoroa lou, ena oda herevadia be Israela taudia bona Aigupito ena king Farao dekenai do idia gwauraia, unai amo Israela taudia be Aigupito amo do idia hakaua raka-lasi.
14 Inai be edia sene taudia amo idia vara bese edia kwaradia: Israela ena vara guna, Rubena,+ ena natudia memero be: Hanoka, Palu, Hesarona, bona Karami.+ Unai be Rubena ena ruma bese taudia.
15 Simeona ena natudia memero be Iemuela, Iamina, Ohada, Iakini, Sohara, bona Sahulo, ia be Kanana hahinena ena natuna mero.+ Unai be Simeona ena ruma bese taudia.
16 Inai be Levi ena natudia memero edia ladadia,+ edia famili ta ta hegeregerena: Geresone, Kohata, bona Merari.+ Levi ena mauri lagani ibounai be 137.
17 Geresone ena natudia memero be Libini bona Simei, edia famili ta ta hegeregerena.+
18 Kohata ena natudia memero be Amarama, Isahara, Heberona, bona Usiele.+ Kohata ena mauri lagani ibounai be 133.
19 Merari ena natudia memero be Mali bona Musi.
Unai be Levi iduhu taudia edia bese, edia famili ta ta hegeregerena.+
20 Vadaeni Amarama ese ena tamana ena taihuna, Iokebeda, ia adavaia.+ Gabeai ia amo Arona bona Mose ia havaraia.+ Amarama ena mauri lagani ibounai be 137.
21 Isahara ena natudia memero be Kora,+ Nepega, bona Sikiri.
22 Usiele ena natudia memero be Misaela, Elisapana,+ bona Sitiri.
23 Arona ese Aminadaba ena natuna kekeni Iliseba ia adavaia, ia be Nasona ena taihuna.+ Iliseba ese Arona amo ia havaraia natudia be Nadaba, Abihu, Eleasara, bona Itamara.+
24 Kora ena natudia memero be Asiri, Elikana, bona Abiasapa.+ Unai be Kora iduhu ena bese taudia.+
25 Arona ena natuna mero, Eleasara,+ ese Putiele ena natuna kekeni ta ia adavaia. Ia ese Eleasara amo Pineha+ ia havaraia.
Inai be Levi bese taudia edia kwarana taudia, edia famili ta ta hegeregerena.+
26 Arona bona Mose be unai Levi iduhu amo. Iehova be idia dekenai ia gwau: “Israela taudia be edia orea ta ta hegeregerena*+ Aigupito amo umui hakaua raka-lasi.” 27 Arona bona Mose ese Farao, Aigupito ena king, idia hereva henia, Israela taudia be Aigupito amo idia hakaua raka-lasi totona.+
28 Unai dina ai Iehova be Aigupito ai Mose ia hereva henia neganai, 29 Iehova ese Mose ia hamaoroa: “Lau be Iehova. Hari oi dekenai lau gwauraia hereva ibounai be Farao, Aigupito ena king, dekenai do oi gwauraia.” 30 Bena Mose be Iehova dekenai ia gwau: “Lau be lau hereva namonamo diba lasi. Unai dainai edena bamona Farao ese lau do ia kamonai henia?”+
7 Bena Iehova be Mose dekenai ia gwau: “Kamonai, Farao dekenai oi be Dirava bamona* lau halaoa, bona emu tadikaka korikorina, Arona, be emu peroveta tauna ai do ia lao.+ 2 Oi dekenai lau henia oda hereva ibounai be emu tadikaka Arona dekenai do oi gwauraia lou, bona ia ese Farao do ia hereva henia. Bona Farao ese Israela taudia be ena tano amo do ia siaia lao. 3 To Farao ena kudouna do ia auka,+ bona lau ese unai do lau koua lasi, bona Aigupito ai egu toa karadia bona hoa karadia do lau habadaia.+ 4 To Farao be umui do ia kamonai henia lasi. Bona lau ese egu imana be Aigupito latanai do lau atoa bona egu taunimanima hutuma,* Israela taudia unai, be Aigupito amo do lau hakaua raka-lasi bona Aigupito taudia do lau panisia.+ 5 Bona egu siahu be Aigupito dekenai lau gaukaralaia bona Israela taudia be edia huana amo lau hakaua raka-lasi neganai, Aigupito taudia do idia diba momokani, lau be Iehova.”+ 6 Mose bona Arona ese Iehova ena oda hereva idia badinaia. Oibe, unai oda hegeregerena idia karaia. 7 Farao idia hereva henia neganai, Mose ena mauri lagani be 80 bona Arona ena mauri lagani be 83.+
8 Iehova be Mose bona Arona dekenai ia gwau: 9 “Bema Farao be umui dekenai ia gwau, ‘Hoa karana ta umui karaia,’ vadaeni Arona oi hamaoroa, ‘Emu itotohi oi abia bona Farao vairanai oi negea diho.’ Unai itotohi be gaigai badana ai do ia lao.”+ 10 Vadaeni Mose bona Arona be Farao dekenai idia lao bona Iehova ese ia oda henia hegeregerena idia karaia. Arona ese ena itotohi be Farao bona ena hesiai taudia edia vairanai ia negea diho, bona itotohi be gaigai badana ai ia lao. 11 To, Farao be aonega taudia bona meamea taudia ia boiria, bona Aigupito ena meamea karaia hahelaga taudia+ edia meamea karadia amo unai bamona idia karaia danu.+ 12 Idia ta ta ese edia itotohi idia negea diho, bona gaigai badadia ai idia lao, to Arona ena itotohi ese edia itotohi ia hadonodia. 13 To, Farao ena kudouna ia auka noho,+ bona idia ia kamonai henia lasi, Iehova ia hereva hegeregerena.
14 Vadaeni Iehova be Mose dekenai ia gwau: “Farao ena kudouna ia auka noho.+ Ia ura lasi taunimanima ia siaia lao. 15 Kerukeru dabai inai bamona do oi karaia: Farao be Naila Sinavai dekenai ia lao neganai, namona be oi lao ia oi hedavari henia totona, bona Sinavai badinai do oi gini. Emu itotohi oi abia, guna gaigai ai ia lao itotohi unai.+ 16 Bona namona be ia oi hamaoroa, ‘Iehova, Heberu taudia edia Dirava, ese oi dekenai lau ia siaia,+ bona ia gwau: “Lauegu taunimanima oi siaia lao, taunimanima lasi gabuna ai lau idia hesiai henia totona,” to oi kamonai lasi ema bona hari. 17 Iehova ena hereva be inai: “Lau ese itotohi amo Naila Sinavai ena ranu do lau botaia bona unai be rara ai ia lao neganai, do oi diba lau be Iehova.+ 18 Bona Naila Sinavai ai idia noho gwarume do idia mase, bona unai sinavai do ia bodaga, bona Aigupito taudia do idia ura lasi Naila Sinavai amo ranu idia inua.”’”
19 Bena Iehova be Mose ia hamaoroa: “Arona dekenai oi gwau, ‘Emu itotohi oi abia bona Aigupito ranudia,+ edia sinavai badadia, edia sinavai maragidia,* edia swampa gabudia,+ bona edia gohu edia ataiai emu imana oi abia isi, unai amo ranu be rara ai do ia lao.’ Aigupito ena tano ibounai ena ranu, au bona nadi hodu edia ranu be rara ai do idia lao.” 20 Vadaeni Mose bona Arona be Iehova ena oda hegeregerena idia karaia. Arona ese itotohi ia abia isi bena Farao bona ena hesiai taudia edia vairanai Naila Sinavai ena ranu ia botaia, bona sinavai ena ranu ibounai be rara ai ia lao.+ 21 Bona sinavai lalonai idia noho gwarume idia mase,+ bona sinavai ia bodaga matamaia bona Aigupito taudia be Naila amo ranu idia inua diba lasi.+ Aigupito ibounai lalonai rara ia noho.
22 To, Aigupito ena meamea karaia hahelaga taudia be edia meamea karadia amo unai bamona idia karaia danu.+ Vadaeni Farao ena kudouna ia auka noho, bona Mose bona Arona ia kamonai henia lasi, Iehova ia hereva hegeregerena.+ 23 Bena Farao be ena ruma dekenai ia giroa lou, bona ia itaia gaudia ia laloa bada lasi. 24 Vadaeni Aigupito taudia ibounai be ranu idia inua totona Naila Sinavai ena badina gabudia ibounai idia geia, badina sinavai amo ranu idia inua diba lasi. 25 Iehova ese Naila Sinavai ena ranu be rara ai ia halaoa, unai ena daudau be dina 7.
8 Bena Iehova be Mose dekenai ia gwau: “Farao dekenai oi lao bona oi gwau, ‘Iehova ena hereva be inai: “Lauegu taunimanima oi siaia lao, unai amo lau idia hesiai henia diba.+ 2 Bema oi ura lasi idia oi siaia lao, emu tano ibounai be paroparo amo do lau hadikaia.+ 3 Bona Naila Sinavai be paroparo amo do ia honu, bona do idia daekau bona do idia vareai emu ruma lalonai, daiutu lalonai, mahuta pata latanai, emu hesiai taudia edia ruma lalodiai bona emu taunimanima latanai, emu aveni lalodiai, bona emu paraoa karaia disi lalonai do idia vareai.+ 4 Oi, emu taunimanima, bona emu hesiai taudia ibounai latanai paroparo do idia mai.”’”
5 Gabeai Iehova be Mose ia hamaoroa: “Arona dekenai oi gwau, ‘Emu imana ai ia noho itotohi do oi abia isi Naila ena sinavai badadia, ena sinavai maragidia,* bona swampa gabudia ai, bena paroparo be Aigupito ena tano dekenai do idia daekau mai.’” 6 Vadaeni Arona ese ena imana be Aigupito ranudia latanai ia abia isi, bona paroparo idia daekau matamaia bona Aigupito ena tano idia koua. 7 To, meamea karaia hahelaga taudia be edia meamea karadia amo unai bamona idia karaia danu bona paroparo be Aigupito ena tano dekenai idia daekau.+ 8 Bena Farao be Mose bona Arona ia boiria bona ia gwau: “Iehova umui noia paroparo be lau bona egu taunimanima amo ia kokia,+ badina lau ura emui taunimanima lau siaia, Iehova dekenai boubou gauna idia henia totona.” 9 Bena Mose be Farao dekenai ia gwau: “Mani lau oi hamaoroa edena negai Dirava do lau noia bona oi, emu hesiai taudia, emu taunimanima, bona emu ruma amo paroparo do ia kokia. Naila Sinavai sibona dekenai do idia noho.” 10 Unai neganai ia gwau: “Kerukeru.” Vadaeni Mose ia gwau: “Oiemu hereva hegeregerena do ia vara, unai amo do oi diba, ta be Iehova, emai Dirava hegeregerena lasi.+ 11 Paroparo be do idia siri, oi, emu ruma, emu hesiai taudia bona emu taunimanima amo. Idia be Naila Sinavai sibona dekenai do idia noho.”+
12 Unai dainai Mose bona Arona ese Farao idia rakatania bona Mose be Iehova ia noinoi henia, Farao dekenai ia mailaia paroparo ia kokidia totona.+ 13 Bena Iehova ese Mose ena noinoi hegeregerena ia karaia, bona paroparo be ruma lalodiai, ariara bona tano ibounai dekenai idia mase matamaia. 14 Idia ese paroparo be gabu momo herea dekenai idia haboua, bona unai tano amo bonana dikana ia daekau matamaia. 15 Farao ia itaia, gau ibounai idia namo neganai, ena kudouna ia ha-aukaia+ bona ia ura lasi idia ia kamonai henia, Iehova ia hereva hegeregerena.
16 Bena Iehova be Mose ia hamaoroa: “Arona dekenai oi gwau, ‘Emu itotohi oi abia isi bona tano ena kahu oi botaia bona Aigupito ena tano ibounai dekenai kahu be nemo* ai do idia lao.’” 17 Bona unai bamona idia karaia. Arona ena itotohi ia abia isi bona tano ena kahu ia botaia, bona nemo be taunimanima bona animal latanai idia mai. Bona Aigupito ena tano ibounai dekenai tano ena kahu ibounai be nemo ai idia lao.+ 18 Meamea karaia hahelaga taudia idia ura unai bamona idia karaia bona edia meamea karadia amo nemo idia havaraia toho,+ to idia hegeregere lasi. Bona nemo be taunimanima bona animal latanai idia mai. 19 Vadaeni meamea karaia hahelaga taudia be Farao dekenai idia gwau: “Inai be Dirava ena siahu dainai ia vara!”*+ To Farao ena kudouna ia auka noho, bona idia ia kamonai henia lasi, Iehova ia hereva hegeregerena.
20 Bena Iehova be Mose dekenai ia gwau: “Daba momokani ai, Farao be sinavai dekenai ia lao neganai, ia dekenai oi lao bona oi gwau: ‘Iehova ena hereva be inai: “Lauegu taunimanima oi siaia lao, unai amo lau idia hesiai henia diba. 21 To bema egu taunimanima oi siaia lao lasi, lau ese oi, emu hesiai taudia, emu taunimanima, bona emu ruma dekenai, lao* do lau siaia. Bona Aigupito ai idia noho ruma be lao amo do idia honu bona idia* noholaia tanona be lao ese do ia hahonua danu. 22 Unai dina ai lau ese Gosena tanona do lau gimaia, egu taunimanima idia noholaia tanona unai. Lao be unuseniai do idia noho lasi,+ bona unai amo do oi diba lau, Iehova, be inai tano ai lau noho.+ 23 Bona lau ese oiemu taunimanima bona egu taunimanima edia idau do lau hahedinaraia. Inai toa be kerukeru do ia vara.”’”
24 Bona Iehova be unai bamona ia karaia, bona lao momo herea be Farao ena ruma bona ena hesiai taudia edia ruma bona Aigupito tano ibounai dekenai idia vareai.+ Unai tano ibounai be lao ese idia hadikaia.+ 25 Dokonai, Farao be Mose bona Arona ia boiria bona ia gwau: “Umui lao, bona Aigupito ai emui Dirava dekenai boubou gauna umui henia.” 26 To Mose ia gwau: “Unai bamona ai karaia be maoro lasi, badina emai Dirava Iehova dekenai ai bouboulaia gauna be gau dika hereana Aigupito taudia dekenai.+ Bema Aigupito taudia edia matanai ai bouboulaia gauna be gau dika hereana, idia ese nadi amo ai do idia hodoa, ani? 27 Ai be dina toi lalonai taunimanima lasi gabuna dekenai do ai lao bona unuseniai emai Dirava, Iehova, dekenai boubou gauna do ai henia, ia ese ai ia hamaoroa hegeregerena.”+
28 Vadaeni Farao ia gwau: “Lau ese umui do lau siaia taunimanima lasi gabuna ai emui Dirava, Iehova, dekenai boubou gauna umui henia totona. To namo lasi daudau gabuna dekenai umui lao. Lau totona emui Dirava umui noinoi henia.”+ 29 Bena Mose ia gwau: “Hari oi do lau rakatania bona Iehova do lau noinoi henia, bona kerukeru lao ibounai be Farao, ena hesiai taudia, bona ena taunimanima amo do idia siri. To namo lasi Farao ese ai ia koia lou, bona inai taunimanima ia siaia lasi Iehova dekenai boubou gauna idia henia totona.”+ 30 Bena Mose be Farao ia rakatania bona Iehova ia noinoi henia.+ 31 Vadaeni Iehova be Mose ena hereva hegeregerena ia karaia, bona Farao, ena hesiai taudia, bona ena taunimanima amo lao ibounai idia siri. Lao ta ia noho lasi. 32 To, Farao ena kudouna ia auka lou bona Israela taudia ia siaia lasi.
9 Vadaeni Iehova be Mose dekenai ia gwau: “Farao dekenai oi lao bona oi gwau, ‘Iehova, Heberu taudia edia Dirava, be inai bamona ia hereva: “Lauegu taunimanima oi siaia, unai amo lau idia hesiai henia diba.+ 2 To bema oi ura lasi idia oi siaia bona idia oi dogoatao noho, 3 lau, Iehova, ese egu siahu+ amo emu animal ibounai do lau hamasea. Emu hosi, doniki, kamelo, boromakau, bona mamoe dekenai dika bada do ia vara.+ 4 Lau, Iehova, ese Israela taudia edia animal bona Aigupito taudia edia animal do lau hapararaia, bona Israela taudia edia animal ta be do ia mase lasi.”’”+ 5 Danu, Iehova be nega ia atoa, ia gwau: “Kerukeru lau, Iehova ese inai tano dekenai unai bamona do lau karaia.”
6 Bona murina dinana ai Iehova be unai ia karaia, bona Aigupito ena animal idauidau ibounai idia mase matamaia,+ to Israela taudia edia animal ta ia mase lasi. 7 Farao be ena hesiai taudia ia siaia unai idia sekea neganai, ia kamonai Israela taudia edia animal ta ia mase lasi. To, Farao ena kudouna ia auka noho, bona Israela taudia ia siaia lasi.+
8 Bena Iehova be Mose bona Arona dekenai ia gwau: “Emui imana amo aveni badana* ena kahu umui abia, bona Mose ese unai kahu be Farao vairanai ataiai do ia negea daekau. 9 Bona Aigupito ena tano ibounai dekenai unai kahu be pauda ai do ia lao, bona tano ibounai dekenai taunimanima bona animal latanai iohururu dikadia do ia havaraia.”
10 Vadaeni aveni ena kahu idia abia bona Farao vairanai idia gini, bona Mose ese ataiai ia negea daekau, bona taunimanima bona animal latanai unai kahu be iohururu dikadia ia havaraia. 11 Meamea karaia hahelaga taudia be Mose vairanai idia gini diba lasi, badina idia bona Aigupito taudia ibounai be mai edia iohururu.+ 12 To Farao ena kudouna ia auka noho bona Iehova ese unai ia koua lasi. Unai dainai idia ia kamonai henia lasi, Iehova ese Mose ia hamaoroa hegeregerena.+
13 Bena Iehova be Mose dekenai ia gwau: “Daba momokani oi toreisi bona Farao vairanai oi gini, bona ia dekenai oi gwau, ‘Iehova, Heberu taudia edia Dirava, be inai bamona ia hereva: “Lauegu taunimanima oi siaia lao, unai amo lau idia hesiai henia diba. 14 Badina hari lau ese oi, emu hesiai taudia, bona emu taunimanima latanai hisihisi ibounai lau havaraia, unai amo do oi diba tanobada ibounai dekenai ta be lau bamona lasi.+ 15 Bema lau ura, lau ese egu imana amo oi bona emu taunimanima dekenai gorere dikana lau henia diba, bona inai tanobada amo oi do lau kokia vadaeni. 16 To oi lau hamasea lasi ena badina be inai: Oi dekenai egu siahu do lau hahedinaraia bona egu ladana be tanobada ibounai dekenai do idia gwauraia.+ 17 Oi be egu taunimanima dekenai hekokoroku karana oi hahedinaraia noho, badina idia oi siaia lao lasi, a? 18 Kerukeru inai bamona nega ai, lau ese aisi nadi be medu bamona do lau hadihoa, guna amo ema bona hari Aigupito ai unai bamona ia vara lasi. 19 Unai dainai, emu hesiai taudia dekenai hereva oi siaia bona murimuri ai idia noho animal bona emu taunimanima bona kohu ibounai be ruma lalonai do idia abia vareai. Bema taunimanima bona animal be murimuri ai idia noho bona ruma lalonai idia vareai lasi bona aisi nadi ia diho, idia be do idia mase.”’”
20 Farao ena hesiai taudia huanai Iehova ena hereva dekenai idia gari taudia ese karaharaga edia hesiai taudia bona animal be ruma lalonai idia abia vareai, 21 to Iehova ena hereva idia laloa bada lasi taudia ese edia hesiai taudia bona animal be murimuri ai idia rakatania.
22 Vadaeni Iehova be Mose dekenai ia gwau: “Emu imana be guba dekenai oi abia isi, unai amo aisi nadi be Aigupito ena tano ibounai dekenai do ia diho,+ taunimanima, animal, bona tubutubu gaudia ibounai latanai.”+ 23 Vadaeni Mose ese ena itotohi be guba dekenai ia abia isi, bona Iehova ese guba boiboi, aisi nadi, bona lahi* be tanobada dekenai ia siaia, bona Iehova ese Aigupito dekenai aisi nadi be medu bamona ia hadihoa noho. 24 Aisi nadi mai ena lahi idia diho, bona idia diho badabada. Aigupito be bese ta ai ia lao negana amo unai bamona gauna ta ia vara lasi.+ 25 Aisi nadi ese Aigupito ai idia noho gaudia ibounai ia hamasea, taunimanima amo ela bona animal. Tubutubu gaudia ibounai bona au ibounai danu ia hadikaia.+ 26 To Gosena tanona sibona, Israela taudia idia noho tanona, dekenai aisi nadi ia diho lasi.+
27 Vadaeni Farao ese Mose bona Arona totona hereva ia siaia bena idia dekenai ia gwau: “Lau be hari lau kara dika vadaeni. Iehova be ia kara maoromaoro, bona lau bona egu taunimanima be ai kerere. 28 Iehova oi noia guba boiboi bona aisi nadi ia koua totona. Bena umui do lau siaia lao, bona inai gabu do umui rakatania.” 29 Vadaeni Mose be ia dekenai ia gwau: “Lau be inai siti amo lau raka-lasi neganai, Iehova vairanai egu imana do lau abia isi. Guba boiboi do ia doko bona aisi nadi do ia diho lasi, unai amo do oi diba tanobada be Iehova ena.+ 30 To lau diba vadaeni oi bona emu hesiai taudia be Iehova Dirava do umui gari henia lasi.”
31 Fleks ava* bona bali be aisi nadi ese ia hadikaia, badina bali ena anina ia atoa vadaeni bona fleks ava be flaoaflaoa idia atoa danu. 32 To aisi nadi ese witi bona sipeleta* ia hadikaia lasi, badina idia be gabeai idia tubu. 33 Vadaeni Mose be Farao amo siti murimuri ia raka-lasi bona Iehova vairanai ena imana ia abia isi, bona guba boiboi bona aisi nadi bona medu idia doko.+ 34 Farao ia itaia, medu, aisi nadi, bona guba boiboi ia ore neganai, ia be ia kara dika bona ena kudouna ia auka lou,+ ia bona ena hesiai taudia danu. 35 Bona Farao ena kudouna ia auka noho, bona Israela taudia ia siaia lasi, Iehova be Mose amo ia hereva hegeregerena.+
10 Bena Iehova be Mose dekenai ia gwau: “Farao dekenai oi lao, badina ia bona ena hesiai taudia edia kudouna idia auka noho bona unai lau koua lasi,+ unai amo egu hoa karadia be iena vairanai lau karaia diba,+ 2 bona danu, unai amo Aigupito taudia lau kara auka henia dalana bona idia huanai lau karaia hoa karadia be emu natudia memero bona emu tubudia memero dekenai oi herevalaia diba.+ Bona do umui diba momokani, lau be Iehova.”
3 Bena Mose bona Arona be Farao dekenai idia lao bona idia gwau: “Iehova, Heberu taudia edia Dirava, be inai bamona ia hereva, ‘Lauegu vairanai oi sibona do oi hamanaua lasi ela bona edena negai?+ Lauegu taunimanima oi siaia lao, unai amo lau idia hesiai henia diba. 4 Badina bema oi ura lasi egu taunimanima oi siaia lao, lau ese kerukeru emu tano dekenai kwadi momo herea do lau mailaia. 5 Bona idia ese tano do idia koua bona tano do umui itaia diba lasi. Bona aisi nadi ese ia hadikaia lasi gaudia, umui totona idia do noho gaudia unai, bona emui au ibounai be kwadi ese do idia ania ore danu.+ 6 Idia ese emu ruma, emu hesiai taudia ibounai edia ruma, bona Aigupito ai idia noho ruma ibounai do idia hahonua, emu tamadia bona emu tubudia be inai tano ai idia noho negana amo ema bona hari, unai bamona gauna ta idia itaia lasi.’”+ Unai murinai Mose ese Farao ia rakatania.
7 Bena Farao ena hesiai taudia be Farao dekenai idia gwau: “Inai tau be ita dekenai dika ia havaraia noho ela bona edena negai? Inai taunimanima oi siaia lao, unai amo edia Dirava Iehova do idia hesiai henia. Aigupito be ia dika vadaeni, unai oi diba, a?” 8 Vadaeni Mose bona Arona be Farao dekenai idia abia mai lou, bona idia dekenai ia gwau: “Umui lao, emui Dirava Iehova umui hesiai henia. To daidia be umui ida do idia lao?” 9 Bena Mose ia gwau: “Ai be emai matamata taudia, emai buruka taudia, bona emai natudia memero, emai natudia kekeni ida do ai lao, emai mamoe bona boromakau danu do ai abia lao,+ badina Iehova dekenai aria ta do ai karaia.”+ 10 Farao be idia dekenai ia gwau: “Lau diba umui ura gau dikana ta umui karaia. Umui laloa Iehova be momokani umui ida ia noho dainai lau ese umui bona emui natudia do lau siaia lao, a?+ 11 Lasi! Emui tatau sibona do idia lao bona Iehova idia hesiai henia, badina umui be unai totona umui noinoi.” Vadaeni Mose bona Arona be Farao vairana amo idia lulua raka-lasi.
12 Bena Iehova be Mose dekenai ia gwau: “Aigupito tanona dekenai emu imana oi abia isi kwadi totona, unai amo Aigupito dekenai do idia mai bona tano ena tubutubu gaudia ibounai do idia ania ore, aisi nadi ese ia hadikaia lasi gaudia unai.” 13 Maoromaoro Mose ese Aigupito latanai ena itotohi ia abia isi, bona Iehova ese ist amo lai ia mailaia, bona lai be unai tano ai dina ibounai bona hanuaboi ibounai ia toa. Bena daba ia rere, bona ist amo ia mai lai ese kwadi ia mailaidia. 14 Bona kwadi be Aigupito ena tano ibounai dekenai idia mai bona Aigupito ena tano ibounai latanai idia noho.+ Idia be momo herea momokani.+ Guna unai bamona kwadi momo herea idia noho lasi, bona gabeai unai bamona kwadi momo herea do idia hedinarai lou lasi. 15 Idia ese tano ibounai idia koua, bona kwadi dainai tano ia dibura, bona kwadi ese tubutubu gaudia ibounai idia ania ore, bona au huahua ibounai idia ania ore danu, aisi nadi ese ia hadikaia lasi gaudia unai. Aigupito ena tano ibounai lalonai, au eiava tubutubu gaudia edia raurau ta idia rakatania lasi.
16 Bena Farao be karaharaga Mose bona Arona ia boiria bona ia gwau: “Lau be lau kara dika vadaeni, emui Dirava Iehova bona umui dekenai. 17 Mani inai nega tamona sibona egu dika umui gwauatao bona Iehova emui Dirava umui noinoi henia, lau amo inai mase havaraia hisihisi ia kokia.” 18 Vadaeni Mose be Farao ia rakatania bona Iehova ia noinoi henia.+ 19 Bena Iehova ese lai ena toa dalana ia haidaua bona unai lai be west lai goadana ai ia lao bona kwadi ia odaia lao Davara Kakakaka lalonai. Aigupito ena tano ibounai dekenai kwadi ta ia noho lasi. 20 To, Farao ena kudouna ia auka, bona Iehova ese unai ia koua lasi.+ Unai dainai Farao ese Israela taudia ia siaia lao lasi.
21 Bena Iehova be Mose dekenai ia gwau: “Emu imana be guba dekenai oi abia isi, unai amo Aigupito do ia dibura, oibe, do ia dibura masemase.” 22 Maoromaoro Mose be guba dekenai ena imana ia abia isi bona gabu ia dibura masemase, dina toi lalonai Aigupito tano ibounai ia dibura.+ 23 Idia be ta ta idia itaia diba lasi, bona dina toi lalonai edia noho gabuna idia rakatania lasi. To Israela taudia ibounai edia noho gabudia dekenai diari ia noho.+ 24 Bena Farao ese Mose ia boiria bona ia gwau: “Umui lao, Iehova umui hesiai henia.+ Emui natudia be umui ida idia lao diba. To emui mamoe bona boromakau be iniseni do idia noho.” 25 To Mose ia gwau: “Oi ese ai dekenai boubou bona gabua boubou totona animal do oi henia* danu, bona Iehova emai Dirava dekenai do ai bouboulaia.+ 26 Emai animal do ai abia lao danu. Animal ta do ai rakatania lasi, badina ai ese haida do ai gaukaralaia Iehova emai Dirava ai tomadiho henia totona, bona tomadiho totona Iehova dekenai dahaka do ai bouboulaia be ai diba lasi ela bona unuseni ai ginidae.” 27 Vadaeni Farao ena kudouna ia auka noho, bona Iehova ese unai ia koua lasi, unai dainai Farao ia ura lasi idia ia siaia.+ 28 Farao be ia dekenai ia gwau: “Lauegu vairana amo oi siri! Namo lasi egu vairana oi itaia lou, badina egu vairana oi itaia dinana ai, do oi mase.” 29 Unai neganai Mose ia gwau: “Emu hereva hegeregerena, lau ese emu vairana do lau itaia lou lasi.”
11 Bena Iehova be Mose dekenai ia gwau: “Lau ese Farao bona Aigupito latanai hisihisi ma ta do lau mailaia. Unai murinai iniseni amo umui do ia siaia lao.+ Umui ia siaia neganai, iniseni amo umui do ia lulua raka-lasi momokani.+ 2 Israela taudia oi hamaoroa, namona be tatau bona hahine ibounai ese edia dekena tauna amo siliva bona golo idia noia.”+ 3 Bona Iehova ese Israela taudia ia hanamoa bona Aigupito taudia ese idia lalonamo henia. Danu, Aigupito tanona ai Farao ena hesiai taudia bona Aigupito taudia ese Mose idia matauraia bada.
4 Bena Mose ia gwau: “Iehova be inai bamona ia hereva, ‘Hanuaboi momokani ai, lau be Aigupito huana amo do lau lao,+ 5 bona Aigupito tanona ai, vara guna natudia ibounai do idia mase,+ terona ai ia helai tauna Farao ena vara guna natuna amo ela bona witi moia nadi ai ia gaukara hesiai hahine ena vara guna natuna, bona animal ibounai edia vara guna danu.+ 6 Aigupito ena tano ibounai dekenai taitai bada do ia vara, nega ta unai bamona ia vara lasi bona gabeai unai bamona do ia vara lou lasi.+ 7 To Israela taudia bona edia animal dekenai sisia ta do ia kwaru lasi, unai amo do umui diba Iehova ese Aigupito taudia bona Israela taudia be dala tamona ai ia kara henia lasi.’+ 8 Bona emu hesiai taudia ibounai be lau dekenai do idia mai bona do idia goru diho, idia gwau, ‘Oi lao, oi bona oi idia badinaia taudia ibounai.’+ Bona unai murinai do lau raka-lasi.” Bena Mose be ia badu dikadika bona Farao ia rakatania.
9 Bena Iehova be Mose dekenai ia gwau: “Farao be umui do ia kamonai henia lasi,+ unai amo Aigupito tanona ai egu hoa karadia do lau habadaia.”+ 10 Mose bona Arona ese Farao vairanai unai hoa karadia ibounai idia karaia,+ to Farao ena kudouna ia auka noho bona Iehova ese unai ia koua lasi, unai dainai Farao ese ena tano amo Israela taudia ia siaia lasi.+
12 Aigupito tanona ai Iehova be Mose bona Arona dekenai ia gwau: 2 “Umui totona inai hua be lagani ena hua ibounai edia hua ginigunana.+ 3 Israela taudia ibounai umui hereva henia, umui gwau, ‘Inai hua ena dina namba 10 ai, namona be idia ta ta ese edia famili* totona mamoe ta idia abia,+ oibe, ruma bese ta ese mamoe ta do ia abia. 4 To bema ruma taudia be momo lasi bona mamoe idia ania ore diba lasi, vadaeni idia bona edia* dekena tauna mai ena famili ese unai mamoe idia haria diba. Namona be unai mamoe be do idia ania taudia edia namba hegeregerena idia haria. 5 Namona be mamoe namona,+ lagani tamona mamoe natuna mero umui abia. Ia be mamoe natuna mero eiava nanigosi natuna umui abia hidi. 6 Unai animal do umui naria ela bona inai hua ena dina namba 14,+ bona dina ena diho ai, Israela famili ta ta ese do idia alaia be namo.+ 7 Idia ese rara haida do idia abia bona ruma edia iduara kahana ruaosi bona iduara ena ataiai kahana dekenai do idia negea, bena unai ruma lalonai vamu do idia ania.+
8 “‘Namona be unai hanuaboi ai unai vamu idia ania.+ Idia ese lahi dekenai idia gabua bona isti lasi paraoa+ bona raurau idita ida idia ania.+ 9 Namo lasi vamu kasiri eiava ranu lalonai nadua gauna umui ania. To namona be unai animal ena kwarana, ena aena, bona ena lalona gaudia* be lahi dekenai umui gabua. 10 Namo lasi ena kahana haida umui rakatania ela bona daba, to bema haida idia noho ela bona daba, namona be lahi dekenai umui gabua.+ 11 Bona vamu do umui ania dalana be inai: Namona be emui rami umui kwatua, emui aena dekenai sandolo umui karaia, bona emui itotohi umui dogoatao, bona vamu umui ania haragaharaga. Inai be Iehova ena Pasova. 12 Badina hari hanuaboi lau be Aigupito tanona dekenai do lau hanaia bona Aigupito ena vara guna ibounai, taunimanima amo ela bona animal, do lau hamasea+ bona lau ese Aigupito taudia edia dirava ibounai do lau hahemaoro henia bona panisia.+ Lau be Iehova. 13 Umui noho rumadia ai inai rara be toa ta, inai rara do lau itaia bona umui do lau hanaia. Aigupito taudia lau hahisia neganai, inai hisihisi be umui latanai do ia mai lasi, umui ia hadikaia totona.+
14 “‘Emui uru ibounai lalonai inai dina be do umui laloatao, bona inai dina ai Iehova dekenai aria do umui karaia. Inai be noho hanaihanai taravatuna bamona do umui badinaia. 15 Dina 7 lalonai isti lasi paraoa do umui ania.+ Oibe, dina ginigunana ai emui ruma amo mikisia paraoa mai ena isti do umui kokia, badina dina ginigunana amo ela bona dina namba 7 ai isti gauna ia ania tauna, be Israela taudia edia huana amo do idia hamasea. 16 Dina ginigunana ai hebou helagana do umui karaia, bona dina namba 7 ai hebou helagana ma ta danu do umui karaia. Unai dinadia ai gaukara ta do umui karaia lasi.+ To umui karaia diba gauna be, taunimanima ibounai totona aniani umui hegaegaelaia.
17 “‘Namona be Isti Lasi Paraoa Ena Aria umui karaia noho,+ badina lau ese inai dina ai Aigupito amo emui taunimanima hutuma* do lau abia raka-lasi. Bona emui uru ibounai lalonai inai dina umui badinaia, inai be noho hanaihanai taravatuna. 18 Hua ginigunana ena dina namba 14 ai, umui ese adorahi momokani ai isti lasi paraoa do umui ania ela bona hua ena dina namba 21 ena adorahi momokani ai.+ 19 Dina 7 lalonai emui ruma dekenai mikisia paraoa mai ena isti ia noho lasi be namo, badina bema ta ese isti gauna ia ania, herevana ia be idau tauna eiava Israela tauna,+ ia be Israela taudia edia huana amo do idia kokia.*+ 20 Umui ese mai ena isti gauna umui ania lasi. To emui ruma ibounai lalonai, isti lasi paraoa umui ania.’”
21 Maoromaoro, Mose ese Israela ena tau badadia ibounai ia boiria+ bona idia dekenai ia gwau: “Umui lao bona emui famili ta ta totona animal* natudia umui abia hidi bona Pasova boubou totona umui alaia. 22 Bena umui ese husopo ena rigi haida be disi ai ia noho rara lalonai do umui atoa, bona iduara ena ataiai kahana bona iduara ena kahana rua dekenai umui negea. Bona namo lasi umui ta be ena ruma ena iduara amo ia raka-lasi ela bona daba. 23 Bena Iehova be Aigupito taudia hahisia totona ia hanaia bona iduara ena ataiai bona ena kahana ruaosi dekenai rara ia itaia neganai, Iehova be unai iduara do ia hanaia, bona mase havaraia* gauna do ia koua emui ruma lalonai ia vareai lasi totona.+
24 “Umui bona emui natudia ese inai taravatu be do umui badinaia hanaihanai.+ 25 Bona Iehova ia hereva hegeregerena umui dekenai do ia henia tanona ai umui vareai neganai, inai tomadiho karana umui badinaia noho be namo.+ 26 Bona bema emui natudia be umui idia nanadaia, ‘Inai tomadiho karana ena anina be dahaka?’+ 27 Namona be umui gwau, ‘Inai be Pasova boubou Iehova dekenai. Ia be Aigupito ai Israela taudia edia ruma ia hanaia bona Aigupito taudia ia hahisia, to iseda ruma ai idia noho taudia ia hamauria.’”
Bena Israela taudia* idia goru diho bona edia vairana be tano dekenai idia atoa diho. 28 Vadaeni Israela taudia idia lao bona Iehova ese Mose bona Arona ia oda henia hegeregerena idia karaia.+
29 Bena hanuaboi momokani ai, Iehova ese Aigupito taudia edia vara guna natudia ibounai ia alaia mase,+ terona ai ia helai tauna Farao ena natuna amo ela bona dibura ruma ai idia guia tauna ena vara guna natuna, bona animal ibounai edia vara guna danu.+ 30 Unai hanuaboi ai, Farao bona ena hesiai taudia ibounai bona Aigupito taudia ibounai idia toreisi, bona Aigupito taudia huanai taitai bada ia vara, badina ruma ibounai dekenai mase ia vara.+ 31 Maoromaoro, Farao ese hanuaboi ai Mose bona Arona ia boiria+ bona ia gwau: “Toreisi, egu taunimanima edia huana amo umui siri, umui bona Israela taudia ibounai. Umui lao bona Iehova umui hesiai henia, umui hereva hegeregerena.+ 32 Umui emui mamoe bona nanigosi, bona boromakau umui abidia bona umui lao, umui hereva hegeregerena.+ To lau umui hanamoa danu be namo.”
33 Bona Aigupito taudia ese Israela taudia idia noia edia tano idia rakatania haraga totona.+ Bona idia dekenai idia gwau: “Bema umui lao lasi, ai ibounai be do ai mase!”+ 34 Vadaeni Israela taudia ese idia mikisia paraoa, isti lasi gauna unai, be edia paraoa hegaegaelaia disi ida idia abia bona dabua amo idia kumia bona pagana ai idia huaia. 35 Israela taudia be Mose ese ia hamaorodia hegeregerena idia karaia bona Aigupito taudia amo siliva, golo, bona dabua idia noia.+ 36 Iehova ese Israela taudia ia hanamoa dainai Aigupito taudia ese idia lalonamo henia, bona idia noia gaudia be idia dekenai idia henia. Unai amo Aigupito taudia edia kohu idia abia.+
37 Bena Israela taudia ese Ramese+ idia rakatania bona Sukoto+ idia lao henia, idia raka tatau be 600,000 bamona, natudia be idia duahia lasi.+ 38 Bona idau taudia momo herea*+ danu be idia ida idia lao, edia mamoe bona nanigosi bona boromakau danu, oibe, animal be momo herea. 39 Idia ese Aigupito amo idia mailaia mikisia paraoa amo isti lasi paraoa kuboru idia gabua matamaia. Oibe, ia be isti lasi gauna, badina idia be Aigupito amo idia lulua raka-lasi haraga dainai, nega be lasi sibona edia aniani idia hegaegaelaia totona.+
40 Israela taudia be Aigupito ai idia noho+ laganidia ibounai be 430.+ 41 Lagani 430 idia ore dinana ai, Iehova ena taunimanima hutuma* be Aigupito tanona amo idia raka-lasi. 42 Iehova ese Aigupito tanona amo idia ia hakaua raka-lasi hanuaboina do idia moalelaia. Israela taudia ibounai be inai hanuaboi do idia moalelaia, Iehova hanamoa totona, edia uru ibounai lalonai.+
43 Bena Iehova be Mose bona Arona dekenai ia gwau, “Pasova ena taravatu be inai: Idau tauna ta ese pasova aniani do ia ania lasi.+ 44 To bema ta be mai ena hesiai tauna, moni amo ia hoia tauna unai, namona be ia dekenai kopina utua* karana umui karaia.+ Bena ia ese pasova aniani ia ania diba. 45 Emui tano ai ia noho tauna bona davana abia totona ia gaukara tauna ese do ia ania lasi. 46 Unai vamu be ruma lalonai do umui ania. Ia be ruma murimuri ai do umui abia lao lasi, bona iena turia ta umui makohia lasi.+ 47 Israela taudia ibounai ese Pasova do idia moalelaia. 48 Bema idau tauna ta be oi ida ia noho bona ia ura Iehova totona Pasova ia moalelaia, namona be ena ruma ai idia noho tatau ibounai dekenai kopina utua karana umui karaia. Bena Pasova ia moalelaia diba, bona Israela tauna bamona ai do ia lao. To kopina utua lasi tauna ese Pasova aniani do ia ania lasi.+ 49 Israela tauna bona umui huanai ia noho idau tauna ese taravatu tamona do idia badinaia.”+
50 Vadaeni Israela taudia ibounai be Iehova ese Mose bona Arona ia oda henia hegeregerena idia karaia. 51 Unai dina ai, Iehova ese Israela taudia bona edia orea* ta ta be Aigupito tanona amo ia hakaua raka-lasi.
13 Iehova be Mose ma ia hereva henia, ia gwau: 2 “Israela taudia huanai vara guna tatau bona memero ibounai be lau totona umui hahelagaia.* Oibe, taunimanima bona animal edia vara guna ibounai be lauegu.”+
3 Bena Mose be taunimanima dekenai ia gwau: “Umui be umui ia guia tanona,* Aigupito amo umui raka-lasi dinana do umui laloatao,+ badina Iehova ese ena imana goadana amo umui be inai gabu amo ia hakaua raka-lasi.+ Unai dainai mai ena isti gauna ta umui ania lasi. 4 Umui be inai dina ai umui raka-lasi, Abiba hua* lalonai.+ 5 Iehova be emui sene taudia dekenai ia gwauhamata,+ Kanana taudia, Hiti taudia, Amoro taudia, Hivi taudia, bona Iebusu taudia+ edia tano be umui dekenai do ia henia. Ia be milika bona hani amo ia honu.+ Oibe, unai tano dekenai umui ia hakaua vareai neganai, inai hua ai inai aria umui karaia be namo. 6 Dina 7 lalonai isti lasi paraoa umui ania,+ bona dina namba 7 ai Iehova totona aria ta do umui karaia. 7 Dina 7 lalonai isti lasi paraoa do umui ania.+ Bona isti gauna ta be umui dekenai ia noho lasi be namo,+ bona idia mikisia paraoa mai ena isti be emui tano ibounai lalonai ia noho lasi be namo. 8 Bona unai dina ai, namona be emu natuna mero oi hamaoroa, ‘Aigupito amo lau raka-lasi neganai, Iehova ese lau totona ia karaia gaudia dainai, inai lau karaia.’+ 9 Bona unai be toa ta bamona emui imana bona baguna dekenai umui torea bamona,+ unai amo umui ese Iehova ena taravatu do umui herevalaia, badina Iehova ese ena imana goadana amo, umui be Aigupito amo ia hakaua raka-lasi. 10 Namona be lagani ta ta ai, umui ese inai taravatu be ena nega korikori ai umui badinaia.+
11 “Iehova ese umui bona emui sene taudia dekenai ia gwauhamata, Kanana tanona be umui dekenai do ia henia.+ Unai tano ai umui ia hakaua vareai neganai, 12 umui ese vara guna tatau bona memero ibounai be Iehova dekenai umui henia, bona emui animal edia vara guna tatau ibounai danu. Tatau ibounai be Iehova ena.+ 13 Vara guna doniki ena davana be mamoe ta amo do umui karaia, bona bema ena davana umui henia lasi, vadaeni ena aiona umui makohia. Bona emui vara guna natudia memero ibounai edia davana do umui henia.+
14 “Gabeai bema emu natuna mero ese oi ia nanadaia, ‘Inai ena anina be dahaka?’ Vadaeni ia dekenai do oi gwau: ‘Iehova ese ena imana goadana amo ai be ai ia guia tanona, Aigupito, amo ia hakaua raka-lasi.+ 15 Farao ena lalona ia auka bona ai ia siaia lasi neganai,+ Iehova ese Aigupito tanona dekenai vara guna ibounai ia alaia mase, taunimanima edia vara guna amo ela bona animal edia vara guna.+ Unai dainai ai ese vara guna animal tatau ibounai be Iehova dekenai ai henia, bona emai vara guna tatau bona memero ibounai edia davana do ai henia.’ 16 Inai aria be toa ta bamona emui imana bona baguna dekenai umui torea bamona,+ badina Iehova ese ena imana goadana amo ai be Aigupito amo ia hakaua raka-lasi.”
17 Vadaeni Farao ese Israela taudia ia siaia lao neganai, Dirava ese idia be Filistia tanona ia lao henia dalana amo idia ia hakaua lao lasi, ena be ia kahirakahira. Badina Dirava ia gwau: “Bema Israela taudia idia itaia idia be tuari lalonai idia vareai, dika edia lalona idia haidaua bona Aigupito dekenai idia giroa lou.” 18 Unai dainai Dirava ese idia be Davara Kakakaka ena kahirakahira ia noho taunimanima lasi gabuna ena dala amo ia hakaudia lao.+ Israela taudia be tuari taudia edia orea bamona, orea ta ta dekenai Aigupito tanona amo idia raka-lasi. 19 Mose ese Iosepa ena turia ia abidia lao danu, badina Iosepa ena hereva dainai Israela ena bese taudia be mai momokani ida idia gwauhamata. Ia be idia dekenai ia gwau: “Dirava ese umui do ia durua momokani, bona umui ese egu turia be iniseni amo do umui abia raka-lasi.”+ 20 Idia be Sukoto idia rakatania bona Etahama dekenai idia kamepa, ia be taunimanima lasi gabuna kahirakahira.
21 Iehova be idia vairanai ia lao idia ia hakaua totona. Dina ai ori amo idia ia hakaua,+ bona hanuaboi ai lahi amo idia ia hakaua. Unai dala amo, idia be dina bona hanuaboi ai idia laolao.+ 22 Dina ai unai ori be taunimanima edia vairana amo ia siri lasi, bona hanuaboi ai lahi danu be unai bamona.+
14 Iehova be Mose dekenai ia gwau: 2 “Israela taudia oi hamaoroa do idia giroa lou bona Pihahiroto vairanai do idia kamepa, unai be Migidola bona davara* edia huanai, unuseni amo Bala-sepona idia itaia diba.+ Davara badinai do umui kamepa bona Bala-sepona umui vaira henia. 3 Bena Farao be Israela taudia do ia herevalaia, do ia gwau: ‘Idia be taunimanima lasi gabuna ai mai daradara ida idia loaloa kava. Dala be lasi unai gabu idia rakatania totona.’ 4 Farao ena kudouna ia auka neganai, unai do lau koua lasi,+ bena edia murinai do ia heau lao, bona ia bona ena tuari taudia ibounai lau halusia karana amo, egu ladana do lau hanamoa bada.+ Bona Aigupito taudia be do idia diba momokani lau be Iehova.”+ Vadaeni Israela taudia be unai bamona idia karaia.
5 Gabeai Aigupito ena king idia hadibaia Israela taudia be idia heau boio vadaeni. Maoromaoro, Farao bona ena hesiai taudia be edia lalona idia haidaua,+ bona idia gwau: “Dahaka dainai inai ita karaia? Dahaka dainai Israela taudia be igui hesiai gaukara amo ita ruhaia?” 6 Vadaeni Farao ese ena tuari kariota ia hegaegaelaidia, bona ena tuari taudia ida ia lao.+ 7 Ia ese kariota namodia 600 bona ma Aigupito taudia edia kariota ibounai ia abia. Kariota ta ta be mai edia tuari taudia goadadia. 8 Aigupito ena king Farao ena kudouna be ia auka noho, bona Iehova ese unai ia koua lasi. Unai dainai Israela taudia murinai ia heau lao, to Israela taudia be mai lalogoada ida idia raka lao noho.+ 9 Aigupito taudia be idia edia murinai idia heau lao,+ bona Farao ena kariota ibounai, ena hosi guia taudia, bona ena tuari taudia be Israela taudia kahirakahira idia ginidae, unai nega ai Israela taudia be davara badinai idia kamepa noho. Unai be Pihahiroto vairanai, unuseni amo Bala-sepona idia itaia diba.
10 Farao be Israela taudia kahirakahira ia ginidae neganai, Israela taudia idia itaia Aigupito taudia be edia murinai idia mai noho. Israela taudia idia gari dikadika bona Iehova dekenai idia taitai matamaia.+ 11 Mose dekenai idia gwau: “Aigupito dekenai guria gabudia be lasi dainai, taunimanima lasi gabuna dekenai ai oi hakaua mai, do ai mase totona, a?+ Dahaka dainai Aigupito amo ai oi hakaua raka-lasi? 12 Inai gauna dainai Aigupito dekenai oi ai hamaoroa, ai gwau, ‘Ai oi rakatania, unai amo Aigupito taudia do ai hesiai henia,’ ani? Badina idia ai hesiai henia be namo, to taunimanima lasi gabuna dekenai ai mase be dika.”+ 13 Bena Mose be Israela taudia dekenai ia gwau: “Umui gari lasi.+ Umui gini goada bona hari dina Iehova ese umui do ia hamauria dalana umui itaia.+ Badina hari umui itaia Aigupito taudia do umui itaia lou lasi.+ 14 Iehova be umui totona do ia tuari,+ bona umui be gau ta do umui karaia lasi.”*
15 Vadaeni Iehova be Mose dekenai ia gwau: “Dahaka dainai lau dekenai umui taitai noho? Israela taudia oi hamaoroa inai gabu idia rakatania be namo. 16 To oi ese emu itotohi be davara latanai oi abia isi bona davara oi hapararaia, unai amo Israela taudia be davara huanai tano kaukau amo do idia raka hanai diba. 17 To Aigupito taudia edia kudouna ia auka neganai, unai do lau koua lasi, unai amo idia be Israela taudia murinai do idia lao. Farao bona ena tuari taudia, ena tuari kariota bona ena hosi guia taudia ibounai lau halusia karana amo, egu ladana do lau hanamoa bada.+ 18 Bona Farao bona ena tuari taudia, ena tuari kariota bona ena hosi guia taudia ibounai lau halusia neganai, Aigupito taudia do idia diba momokani lau be Iehova. Bona lau ese egu ladana do lau hanamoa bada.”+
19 Bena Dirava momokani ena aneru,+ Israela taudia vairanai ia lao aneru unai, be ia giroa bona edia murina kahanai ia lao, bona edia vairanai ia noho ori be murina kahanai ia lao bona edia murinai ia noho.+ 20 Bona ori be Aigupito taudia bona Israela taudia huanai ia noho.+ Kahana ma ta ai ori ese dibura ia havaraia, bona kahana ma ta ai unai ori ese hanuaboi lalonai diari ia henia noho.+ Bona unai hanuaboi ibounai lalonai, Aigupito taudia be Israela taudia kahirakahira idia lao lasi.
21 Mose ese ena imana be davara latanai ia abia isi,+ bona Iehova ese ist amo lai goadana ia mailaia, bona hanuaboi ibounai lalonai ia toa, bona metairametaira davara be kahana rua ai ia parara,+ bona davara ena tano ia kaukau.+ 22 Vadaeni Israela taudia be davara ena huanai tano kaukauna amo idia raka hanai,+ bona edia lauri kahana bona idiba kahana dekenai ranu be haba bamona ia gini.+ 23 Aigupito taudia be edia murinai idia heau lao, bona Farao ena hosi ibounai, ena tuari kariota ibounai bona ena hosi guia taudia be edia murinai idia heau lao, davara huanai.+ 24 Daba ena gima negana* lalonai, Iehova be ori bona lahi amo Aigupito taudia ia itaia,+ bena idia edia huanai daradara bada ia havaraia. 25 Dirava ese Aigupito taudia edia kariota edia wili ia kokia noho, unai amo kariota idia taria namonamo lasi. Bona idia gwau noho: “Israela taudia amo do ita heau, badina Iehova be idia totona ita ia tuari henia noho.”+
26 Bena Iehova be Mose dekenai ia gwau: “Emu imana be davara latanai oi abia isi, unai amo ranu be Aigupito taudia, edia tuari kariota, bona hosi guia taudia latanai do ia giroa lou.” 27 Maoromaoro Mose ese ena imana be davara latanai ia abia isi, bona daba ia rere noho lalonai, davara be ena gabu dekenai ia giroa lou. Aigupito taudia be davara amo idia heau siri neganai, Iehova ese idia be davara ena huana dekenai ia negea lao.+ 28 Ia giroa lou ranuna ese tuari kariota bona hosi guia taudia bona Farao ena tuari taudia ibounai, Israela taudia murinai davara lalonai idia lao taudia ibounai unai, ia koua.+ Idia ta ia roho mauri lasi.+
29 To Israela taudia be davara ena huanai tano kaukau amo idia raka,+ bona edia lauri kahana bona idiba kahana dekenai ranu be haba bamona ia gini.+ 30 Unai dina ai Iehova ese Israela taudia be Aigupito taudia edia imana amo ia hamauria,+ bona Israela taudia ese Aigupito taudia edia mase tauanina be kone dekenai idia itaia. 31 Iehova ese ena siahu bada* amo Aigupito taudia ia hadikaia ore neganai, Israela taudia ese unai idia itaia danu, bena Iehova idia gari henia bona Iehova bona ena hesiai tauna Mose idia abidadama henia matamaia.+
15 Unai nega ai, Mose bona Israela taudia be Iehova dekenai inai ane idia abia:+
“Iehova dekenai ane lau abia, badina ia be mai hairai ida ia kwalimu.+
Hosi bona ena guia tauna be davara lalonai ia negea diho.+
2 Iah* be egu goada bona egu siahu, badina ia ese lau ia hamauria.+
Inai be egu Dirava, ia do lau hanamoa.+ Ia be egu tamana ena Dirava,+ bona ena ladana do lau abia isi.+
3 Iehova be tuari tauna goadana.+ Iehova be iena ladana.+
4 Farao ena kariota bona ena tuari oreadia be davara lalonai ia negea,+
Bona ena tuari taudia goadadia be Davara Kakakaka lalonai idia diho vadaeni.+
5 Davara ena hurehure ese idia ia koua, bona dobu gabudia dekenai nadi bamona idia diho lao.+
6 Iehova e, emu imana idibana ena goada be bada herea,+
Iehova e, emu imana idibana amo oi ia inai henia tauna oi hadikaia ore diba.
7 Oiemu siahu bada herea amo, oi idia tuari henia taudia oi negea diho diba.+
Emu badu be ia hururuhururu noho, idia be rei kakoro bamona ia gabua ore.
8 Emu udu baubau ena hodahoda dainai ranu be haba bamona ia gini.
Bona unai ranu be gabu tamona dekenai idia haboua.
Davara ena huanai idia daekau noho ranu idia auka.
9 Iseda inai tauna ia gwau, ‘Idia murinai do lau heau lao! Idia do lau dogoatao!
Tuari amo lau abia gaudia do lau haria ela bona egu lalona ia hegeregere!
Lauegu tuari kaia do lau veria raka-lasi! Lauegu imana ese idia do ia hadikaia ore!’+
10 Emu laga oi hiriria, bena davara ese idia ia koua.+
Idia be davara lalonai idia diho, ledi bamona.
11 Iehova e, dirava idauidau edia huanai, daika be oi bamona?+
Oi be helaga herea momokani, daika be oi bamona?+
Taunimanima ese idia gari henia bona hanamoa Diravana, hoa kara badadia karaia Diravana.+
12 Emu imana idibana oi atoa maoromaoro, bona tano ese idia ia hadonoa.+
13 Emu lalokau* lalonai, oi ese oi hoia lou taudia oi hakaua.+
Emu goada amo, oi ese idia be emu noho gabuna helagana dekenai do oi hakaua lao.
14 Taunimanima ese unai do idia kamonai,+ do idia lalohekwarahi.
Filistia taudia be do idia lalometau bada.*
15 Unai nega ai, Edoma ena lohia taudia do idia gari dikadika.
Bona Moaba ena siahu bada king taudia do idia gari dikadika.+
Kanana ai idia noho taudia ibounai do idia lalomanoka.+
16 Idia be do idia gari bada.+
Iehova e, emu imana goadana dainai, idia be nadi bamona do idia marere lasi
Ela bona emu taunimanima idia raka hanai,+
Oibe, ela bona oi hoia lou taudia idia raka hanai.+
17 Oi ese idia do oi mailaia bona emu ororo korikorina dekenai do oi atodia,+
Iehova e, oi sibona ese oi noholaia totona oi karaia hegaegae gabuna unai,
Iehova e, emu dubu helaga dekenai, emu imana amo oi haginia gauna unai.
18 Iehova be do ia king ela bona hanaihanai.+
19 Farao ena hosi mai edia kariota bona ena hosi guia tuari taudia be davara lalonai idia raka vareai neganai,+
Iehova ese davara ena ranu be idia latanai ia mailaia,+
To Israela taudia be davara ena huanai tano kaukau amo idia raka hanai.”+
20 Bena peroveta hahine Miriama, Arona ena taihuna unai, ese tambarin ia abia, bona hahine ibounai be mai edia tambarin ida ia murinai idia raka bona idia mavaru. 21 Miriama ese ane amo tatau edia ane herevadia ia haloua:
“Iehova dekenai ane abia, badina ia be mai hairai ida ia kwalimu.+
Hosi bona ena guia tauna be davara lalonai ia negea diho.”+
22 Gabeai Mose ese Israela taudia be Davara Kakakaka amo ia hakaua siri, bona Suhuru ena taunimanima lasi gabuna ai dina toi idia raka, to ranu idia davaria lasi. 23 Idia be Mara* dekenai idia ginidae,+ to Mara ai ranu idia inua diba lasi, badina ranu be idita. Unai dainai ena ladana ia hatoa Mara. 24 Vadaeni taunimanima be Mose dekenai idia maumau matamaia,+ idia gwau: “Dahaka do ai inua?” 25 Mose be Iehova ia noinoi henia+ bona Iehova ese ia dekenai au maragina ta ia hahedinaraia. Ranu lalonai unai au ia negea diho neganai, ranu ena mamina ia namo.
Unuseniai Dirava ese idia totona taravatu bona hahemaoro do idia abia ena badina ia haginia bona unuseniai edia kamonai karana ia tohoa.+ 26 Ia gwau: “Bema Iehova emui Dirava ena hereva umui kamonai henia momokani, bona iena vairanai kara maoromaoro umui karaia bona ena oda herevadia umui kamonai henia bona ena taravatu ibounai umui badinaia,+ Aigupito taudia latanai lau mailaia gorere be umui latanai do lau mailaia lasi,+ badina lau be Iehova, emui gorere hanamoa tauna.”+
27 Unai murinai Elima dekenai idia ginidae, unuseniai ranu guri 12 bona pama au 70 idia noho. Bona unuseniai ranu badinai idia kamepa.
16 Gabeai Israela taudia ibounai be Elima idia rakatania, bona Sini ena taunimanima lasi gabuna dekenai idia ginidae,+ unai gabu be Elima bona Sinai huanai. Aigupito tano idia rakatania murinai, hua iharuana ena dina namba 15 ai, unuseni idia ginidae.
2 Bena taunimanima lasi gabuna ai, Israela taudia ibounai be Mose bona Arona dekenai idia maumau matamaia.+ 3 Israela taudia be idia dekenai idia hereva noho: “Aigupito tanona dekenai, vamu bona paraoa ai ania emai ura hegeregerena.+ Unai nega lalonai, Iehova ena imana amo ai mase be namo. Hari, umui ese inai taunimanima lasi gabuna dekenai ai umui hakaua mai, hitolo bada ese ai ibounai ia hamasea totona.”+
4 Bena Iehova be Mose dekenai ia gwau: “Lau ese umui totona guba amo paraoa do lau siaia diho, medu bamona.+ Namona be dina ta ta ai, taunimanima idia raka-lasi bona paraoa do idia gogoa,+ unai amo idia lau tohoa bema egu taravatu do idia badinaia eiava lasi.+ 5 To dina namba 6 ai+ paraoa idia gogoa bona hegaegaelaia neganai, ena bada ese dina ma haida ai idia gogoa gauna ena bada be nega rua amo ia hanaia be namo.”+
6 Vadaeni Mose bona Arona be Israela taudia ibounai dekenai idia gwau: “Adorahi momokani ai do umui diba momokani, Iehova ese Aigupito tanona amo umui ia hakaua raka-lasi.+ 7 Daba ai umui ese Iehova ena hairai do umui itaia, badina Iehova dekenai umui gwauraia maumau herevadia ia kamonai vadaeni. Ai be siahu lasi, dahaka dainai ai dekenai umui maumau?” 8 Mose ma ia gwau: “Iehova ese adorahi momokani ai umui dekenai vamu ia henia umui ania bona daba ai umui bogakunu totona paraoa ia henia neganai, do umui diba Iehova dekenai umui gwauraia maumau herevadia ia kamonai vadaeni. Ai be siahu lasi, dahaka dainai ai dekenai umui maumau? Umui be Iehova dekenai umui maumau noho.”+
9 Bena Mose be Arona dekenai ia gwau: “Israela taudia ibounai oi hamaoroa, ‘Iehova ena vairanai umui mai, badina ia ese emui maumau herevadia ia kamonai vadaeni.’”+ 10 Bena Arona ese Israela taudia ibounai ia hereva henia murinai, idia giroa bona taunimanima lasi gabuna idia vaira henia, bona idia itaia Iehova ena hairai be ori lalonai ia hedinarai.+
11 Iehova be Mose ma ia hereva henia, ia gwau: 12 “Lau ese Israela taudia edia maumau herevadia lau kamonai vadaeni.+ Idia oi hamaoroa, ‘Dina ena diho ai, umui ese vamu do umui ania bona daba ai paraoa do umui ania bona umui bogakunu.+ Bona do umui diba momokani lau be Iehova, emui Dirava.’”+
13 Vadaeni unai adorahi momokani ai, kibi manu* idia mai bona kamepa idia koua,+ bona daba ai kamepa ibounai ena tano dekenai daba paripari ia noho. 14 Daba paripari ia kaukau neganai, tano dekenai suga bamona gau kurokurodia idia noho.+ 15 Israela taudia ese unai idia itaia neganai, idia diba lasi unai be dahaka, vadaeni ta ta dekenai idia hereva matamaia: “Inai be dahaka?” Mose be idia dekenai ia gwau: “Inai be Iehova ese umui dekenai ia henia paraoa, umui ania totona.+ 16 Iehova ena oda hereva be inai, ‘Ta ta ese do ia ania diba hegeregerena ia haboua be namo. Umui ese emui palai ruma lalonai idia noho taudia edia namba hegeregerena, ta ta totona omera ta*+ umui abia.’” 17 Israela taudia be unai bamona idia karaia matamaia. Haida be momo idia haboua bona haida be sisina idia haboua. 18 Ena be momo eiava sisina idia abia, to ibounai ese idia sikelea neganai, idia abia gauna be ia hegeregere.+ Idia ta ta ese do idia ania ena bada hegeregerena idia abia.
19 Bena Mose be idia dekenai ia gwau: “Umui ese unai aniani orena do umui rakatania lasi ela bona dabai.”+ 20 To Mose idia kamonai henia lasi. Taunimanima haida ese sisina idia rakatania ela bona daba neganai, ia lalonai biluga idia vara bona ena bonana ia dika, bona Mose be idia dekenai ia badu. 21 Daba ta ta ai idia ese unai aniani do idia ania ena bada hegeregerena idia abia. To dina ia siahu neganai, ia veve.
22 Dina namba 6 ai, idia ese dina rua ena paraoa idia abia,+ taunimanima ta ta totona omera rua idia abia. Vadaeni hanua ena iduhu gunalaia taudia ibounai idia mai bona Mose dekenai unai idia gwauraia. 23 Unai neganai idia dekenai ia gwau: “Iehova be inai bamona ia hereva. Kerukeru be laga-ani negana,* ia be sabati helagana Iehova dekenai.+ Umui gabua diba gaudia umui gabua, bona nadua diba gaudia umui nadua.+ Bena orena do umui atoa siri ela bona dabai.” 24 Vadaeni idia atoa siri ela bona dabai, Mose ena oda hegeregerena. Bona ena bonana ia dika lasi bona biluga idia vara lasi. 25 Bena Mose ia gwau: “Hari dina umui ania, badina hari be sabati dinana Iehova dekenai. Hari dina tano ai unai do umui davaria lasi. 26 Dina 6 lalonai do umui gogoa, to dina namba 7 ai, Sabati dinana unai,+ gau ta do ia noho lasi.” 27 To dina namba 7 ai, taunimanima haida idia raka-lasi unai aniani idia gogoa totona, to gau ta idia davaria lasi.
28 Unai dainai Iehova be Mose dekenai ia gwau: “Umui ese egu oda herevadia bona taravatu do umui badinaia lasi ela bona edena negai?+ 29 Namona be umui diba, Iehova ese umui dekenai Sabati ia henia.+ Unai dainai dina namba 6 ai, ia ese umui dekenai dina rua ena paraoa ia henia. Bona ibounai be edia noho gabuna dekenai do idia noho, dina namba 7 ai, ta ese ena noho gabuna ia rakatania lasi be namo.” 30 Vadaeni dina namba 7 ai taunimanima ese Sabati idia hahelagaia.*+
31 Israela taudia ese unai paraoa ena ladana idia hatoa “mana.”* Ia be kurokuro, korienda* uhe bamona, bona ena mamina be keke palakadia mai ena hani bamona.+ 32 Bena Mose ia gwau: “Iehova ena oda hereva be inai, ‘Mana ena omera ta* umui hahonua, bona emui uru iboudiai lalonai do umui naria,+ unai amo do idia diba, Aigupito amo umui lau hakaua raka-lasi neganai, taunimanima lasi gabuna ai umui dekenai unai paraoa lau henia.’” 33 Vadaeni Mose be Arona dekenai ia gwau: “Hodu ta oi abia bona mana ena omera ta* oi udaia bona Iehova vairanai oi atoa, emui uru iboudiai lalonai umui naria totona.”+ 34 Iehova ese Mose ia oda henia hegeregerena, Arona ese unai hodu be spesel maua* vairanai ia atoa,+ unai amo idia naria diba. 35 Israela taudia be lagani 40 lalonai mana idia ania,+ ela bona taunimanima ese idia noholaia tanona ai idia ginidae.+ Oibe, idia ese mana idia ania ela bona Kanana tanona ena hetoana dekenai idia ginidae.+ 36 Ifa ta* ena 10 pesen be omera ta hegeregerena.
17 Israela taudia ibounai be Sini ena taunimanima lasi gabuna idia rakatania+ bona gabu ta ta dekenai idia kamepa, Iehova ena oda hegeregerena.+ Dokonai, Repidima dekenai idia kamepa.+ To ranu be lasi taunimanima idia inua totona.
2 Vadaeni taunimanima be Mose ida idia hepapahuahu matamaia,+ idia gwau: “Ai dekenai ranu oi henia ai inua totona.” To Mose be idia dekenai ia gwau: “Dahaka dainai lau ida umui hepapahuahu noho? Bona dahaka dainai Iehova umui tohoa noho?”+ 3 To unuseniai idia ranu mase momokani, bona Mose dekenai idia maumau noho,+ idia gwau: “Dahaka dainai ai bona emai natudia bona emai animal be Aigupito amo oi hakaua raka-lasi? Ai be ranu mase dainai do ai mase.” 4 Bena Mose be Iehova dekenai ia noinoi, ia gwau: “Inai taunimanima dekenai dahaka do lau karaia? Daudau lasi lau be nadi amo do idia hodoa!”
5 Bena Iehova be Mose dekenai ia gwau: “Naila Sinavai oi botaia itotohi oi abia,+ bona Israela ena tau badadia haida oi abia hidi, bena idia ida oi lao guna 6 Horeba dekenai. Unuseniai lau be nadi badana latanai do lau gini, oi vairanai. Namona be unai nadi oi botaia bona ranu do ia raka-lasi, bena taunimanima ese do idia inua.”+ Vadaeni Mose ese Israela ena tau badadia edia vairanai unai bamona ia karaia. 7 Vadaeni unai gabu ena ladana ia hatoa Masa*+ bona Meriba,*+ badina Israela taudia be Mose ida idia hepapahuahu bona inai hereva amo Iehova idia tohoa,+ idia gwau: “Iehova be iseda huanai ia noho eiava lasi?”
8 Bena Amaleka taudia+ idia mai bona Repidima ai Israela taudia idia tuari henia.+ 9 Unai neganai Mose be Iosua+ dekenai ia gwau: “Tatau haida oi abia hidi bona Amaleka taudia umui tuari henia totona umui lao. Kerukeru lau be ororo ena ataiai do lau gini, egu imana ai Dirava momokani ena itotohi do lau dogoatao.” 10 Bena Iosua be Mose ese ia hamaoroa hegeregerena ia karaia,+ bona Amaleka taudia ia tuari henia. Mose, Arona, bona Huru+ be ororo ena ataiai idia daekau lao.
11 Mose ena imana be ataiai ia noho neganai, Israela taudia idia kwalimu, to ena imana ia atoa diho neganai, Amaleka taudia idia kwalimu. 12 Mose ena imana idia mase neganai, nadi ta idia abia bona Mose be unai nadi latanai ia helai. Bena Arona bona Huru ese kahana kahana amo Mose ena imana idia abia isi, unai amo ena imana idia marere lasi ela bona dina ia diho. 13 Unai dainai Iosua ese Amaleka taudia bona edia durua taudia be tuari kaia amo ia halusia.+
14 Bena Iehova be Mose dekenai ia gwau: “Inai be buka dekenai oi torea taunimanima ese idia laloatao totona bona Iosua dekenai oi gwauraia lou, ‘Lau ese Amaleka taudia do lau hadikaia ore momokani bona ta ese idia do ia laloatao lasi.’”+ 15 Bena Mose ese boubou patana ta ia haginia bona ena ladana ia hatoa Iehova-nisi,* 16 ia gwau: “Amaleka taudia ese Iah+ ena terona idia inai henia dainai, uru ibounai lalonai Iehova ese idia do ia tuari henia.”+
18 Ietero be Midiana ena hahelaga tauna bona Mose ena ravana.+ Ia be Dirava ese ena taunimanima, Israela taudia unai, bona Mose totona ia karaia gaudia bona Iehova ese Aigupito amo idia ia hakaua raka-lasi dalana ena sivarai ia kamonai.+ 2 Mose ese ena adavana Sipora be Ietero dekenai ia siaia giroa neganai, Ietero ese ia abia dae, 3 ena natudia memero rua danu.+ Mose ese mero ta ena ladana ia hatoa Geresome,*+ badina ia gwau, “Lau be idau tauna bamona tano ma ta ai lau noho,” 4 bona ma ta ena ladana ia hatoa Eliesere,* badina ia gwau, “Lauegu tamana ena Dirava be egu durua tauna, ia ese Farao ena tuari kaia amo lau ia hamauria vadaeni.”+
5 Vadaeni Mose ena ravana, Ietero, bona Mose ena natudia bona adavana be Mose dekenai idia mai, ia be taunimanima lasi gabuna ai Dirava momokani ena ororo kahirakahira ia kamepa.+ 6 Bena Mose dekenai hereva ia siaia, ia gwau: “Lau, emu ravana Ietero,+ be oi dekenai lau mai noho, emu adavana bona emu natudia memero rua danu.” 7 Maoromaoro Mose ia lao ena ravana ia hedavari henia totona, bena ia tui diho bona ia kisi henia. Bona ta ta be edia noho dalana idia henanadailaia, bena palai ruma lalonai idia vareai.
8 Mose be ena ravana dekenai Iehova ese Israela taudia totona ia karaia gaudia ibounai ia gwauraia. Farao dekenai bona Aigupito ai ia karaia karadia ibounai ia herevalaia.+ Bona edia laolao ai idia davaria hekwakwanai ibounai+ bona Iehova ese idia ia hamauria dalana ia gwauraia danu. 9 Ietero ia moale bada, badina Iehova ese Israela taudia totona gau namodia momo ia karaia, idia be Aigupito amo* ia hamauria. 10 Bena Ietero ia gwau: “Iehova hanamoa, ia ese Aigupito bona Farao amo umui ia hamauria, bona Aigupito ena lohia siahuna amo umui ia ruhaia. 11 Hari lau diba Iehova ese dirava idauidau ibounai ia hereaia.+ Badina mai hekokoroku ida ena taunimanima idia kara henia taudia dekenai ia karaia karana ese unai ia hahedinaraia.” 12 Bena Ietero, Mose ena ravana ese Dirava totona gabua boubou bona boubou gaudia ia mailaia. Bona Arona bona Israela ena tau badadia ibounai idia mai bona Mose ena ravana ida idia aniani, Dirava momokani ena vairanai.
13 Murina dinana ai, Mose be hanaihanai ia karaia bamona, ia helai bona taunimanima ia hahemaoro henia, bona taunimanima be Mose vairanai idia gini noho, daba amo ela bona adorahi momokani. 14 Mose ena ravana be Mose ese taunimanima totona ia karaia gaudia ibounai ia itaia neganai, ia gwau: “Dahaka dainai unai bamona oi karaia? Dahaka dainai iniseniai oi helai bona taunimanima be oi vairanai idia gini, daba amo ela bona adorahi momokani?” 15 Mose be ena ravana dekenai ia gwau: “Badina taunimanima be lau dekenai idia mai noho, Dirava ena ura idia diba totona. 16 Taunimanima rua huanai hekwakwanai ta ia vara neganai, lau dekenai idia mai bona idia huanai hahemaoro lau karaia, bona lau ese Dirava momokani ena disisen bona ena taravatu lau gwauraia hedinarai.”+
17 Mose ena ravana be ia dekenai ia gwau: “Unai bamona oi karaia be namo lasi. 18 Momokani, oi bona oi ida idia noho taudia do umui hesiku bada, badina inai be maduna badana bona oi sibona ese oi huaia diba lasi. 19 Vadaeni lau oi kamonai henia. Oi dekenai sisiba do lau henia, bona Dirava be oi ida do ia noho.+ Oi be taunimanima totona Dirava momokani do oi hereva henia,+ bona namona be hekwakwanai ibounai be Dirava momokani oi hamaoroa.+ 20 Namona be idia dekenai Dirava ena taravatu oi hadibaia,+ bona do idia noho dalana bona do idia karaia gaukarana be idia dekenai do oi gwauraia hedinarai. 21 To taunimanima huana amo gaukara namonamo bona Dirava gari henia tatau,+ bona idia kara momokani bona sibona edia namo totona idia kara koikoi lasi tatau+ oi abia hidi be namo. Bona idia be taunimanima gunalaia taudia ai oi halaoa, taunimanima 1,000 ta ta, taunimanima 100 ta ta, taunimanima 50 ta ta, bona taunimanima 10 ta ta edia gunalaia taudia.+ 22 Hekwakwanai idia vara neganai, idia ese taunimanima do idia hahemaoro henia. Bona hekwakwanai badadia be oi dekenai do idia mailaia,+ to hekwakwanai maragidia be idia sibona do idia hamaoromaoroa. Oi bona idia huanai maduna oi haria dainai, do oi hekwarahi lasi.+ 23 Bema inai oi karaia bona Dirava ese ia abia dae, vadaeni do oi hegeregere maduna oi huaia totona, bona inai taunimanima be mai maino ida edia palai ruma dekenai do idia giroa.”
24 Maoromaoro Mose be ena ravana ia kamonai henia bona ia gwauraia gaudia ibounai ia karaia. 25 Mose ese Israela ibounai lalonai, gaukara namonamo tatau ia abia hidi bona gunalaia taudia ai ia halaoa. Bona idia be taunimanima 1,000 ta ta, taunimanima 100 ta ta, taunimanima 50 ta ta, bona taunimanima 10 ta ta edia gunalaia taudia. 26 Vadaeni hekwakwanai idia vara neganai, idia ese taunimanima idia hahemaoro henia. Hekwakwanai badadia be Mose dekenai idia abia lao,+ to hekwakwanai maragidia be idia sibona idia hamaoromaoroa. 27 Unai murinai Mose ese ena ravana ia bamahuta henia,+ bona ia be ena tano dekenai ia giroa lou.
19 Israela taudia be Aigupito idia rakatania bona hua ihatoina ai, Sinai ena taunimanima lasi gabuna dekenai idia ginidae. 2 Idia be Repidima idia rakatania+ bona Sinai ena taunimanima lasi gabuna dekenai idia ginidae, bona unuseniai idia kamepa. Israela taudia be unuseniai ororo vairanai idia kamepa.+
3 Bena Mose be ororo dekenai ia daekau, unai amo Dirava momokani vairanai ia hedinarai bona Iehova be ororo amo ia dekenai ia boiboi,+ ia gwau: “Iakobo ena bese, Israela taudia dekenai inai do oi gwauraia, 4 ‘Aigupito taudia dekenai lau karaia karana umui itaia vadaeni.+ Lau ese umui be lau dekenai lau abia mai dalana umui itaia, ugava be ena apena amo ena natudia ia huaia bamona.+ 5 Vadaeni bema umui ese lau umui kamonai henia momokani bona umui ida do lau karaia gwaubou umui badinaia, taunimanima ibounai amo umui be dava bada kohuna bamona lau dekenai,+ badina tanobada ibounai be lauegu.+ 6 Lau dekenai umui be basileia ena hahelaga taudia bona bese helagana ai do umui lao.’+ Unai hereva be Israela taudia dekenai do oi gwauraia.”
7 Vadaeni Mose ia lao bona Israela taudia edia tau badadia ia boiria bona Iehova ese ia oda henia hereva ibounai be idia dekenai ia gwauraia.+ 8 Unai murinai taunimanima ibounai be mai lalotamona ida idia haere: “Iehova ena hereva ibounai be mai emai ura ida do ai badinaia.”+ Maoromaoro Mose ese taunimanima edia hereva be Iehova dekenai ia abia lao. 9 Bona Iehova be Mose dekenai ia gwau: “Itaia! Lau be ori koremana amo oi dekenai do lau mai, unai amo oi lau hereva henia neganai, taunimanima do idia kamonai, bona nega ibounai oi do idia abidadama henia.” Vadaeni Mose ese taunimanima edia hereva be Iehova dekenai ia gwauraia.
10 Bena Iehova be Mose dekenai ia gwau: “Taunimanima dekenai oi lao bona oi hamaorodia hari bona kerukeru tomadiho totona idia hegaegae, bona edia dabua idia huria be namo. 11 Bona dina ihatoina totona idia hegaegae be namo, badina dina ihatoina ai Iehova be Sinai Ororona dekenai do ia diho, taunimanima ibounai edia vairanai. 12 Namona be taunimanima totona inai ororo ibounai dekenai taravatu oi atoa, bona idia oi hamaoroa, ‘Ororo dekenai umui daekau lasi eiava unai ororo badinai umui lao lasi. Badina ororo kahirakahira ia lao tauna be do idia hamasea. 13 Tau ta ese kerere ia karaia tauna do ia dogoatao lasi, ia be nadi amo do idia hodoa eiava do idia pidia.* Herevana ia be animal eiava taunimanima, to do ia mauri lasi.’+ To kibi* regena sibona idia kamonai negana ai,+ ororo kahirakahira idia mai diba.”
14 Bena Mose be ororo amo ia diho bona taunimanima ia hamaoroa tomadiho totona idia hegaegae matamaia, bona edia dabua idia huria.+ 15 Taunimanima dekenai ia gwau: “Dina ihatoina totona umui hegaegae. Emui adavadia ida do umui mahuta hebou lasi.”*
16 Dina ihatoina ena daba ai, guba boiboi bona kevaru ia vara, bona ori koremana+ be ororo latanai ia noho bona kibi ena rege bada hereana idia kamonai, bona kamepa lalonai idia noho taudia ibounai idia heudeheude matamaia.+ 17 Mose ese taunimanima be kamepa gabuna amo ia hakaua raka-lasi Dirava momokani idia hedavari henia totona, bona ororo badinai idia haboua. 18 Sinai Ororo be kwalahu ese ia koua momokani, badina Iehova be lahi lalonai ororo latanai ia diho.+ Bona kwalahu be ororo amo ia daekau noho, aveni badana* ena kwalahu bamona, bona ororo be ia mareremarere bada.+ 19 Kibi ena regena ia bada ia lao noho lalonai, Mose ia hereva, bona Dirava momokanina ese ia haere henia.
20 Vadaeni Iehova be Sinai Ororo latanai ia diho. Bena Iehova ese Mose ia boiria ororo ataiai ia daekau totona, bona Mose ia daekau lao.+ 21 Bena Iehova be Mose dekenai ia gwau: “Oi diho lao bona taunimanima oi hadibaia, namo lasi Iehova kahirakahira idia mai ia idia itaia totona, idia momo do idia mase garina. 22 Bona nega ibounai Iehova kahirakahira idia mai hahelaga taudia be tomadiho totona sibona idia hagoevaia be namo, unai amo Iehova ese idia do ia hamasea lasi.”+ 23 Bena Mose be Iehova dekenai ia gwau: “Taunimanima be Sinai Ororo dekenai idia daekau mai diba lasi, badina oi be ai oi hadibaia vadaeni, oi gwau, ‘Inai ororo dekenai taravatu umui atoa, bona umui hahelagaia.’”+ 24 To, Iehova be ia dekenai ia gwau: “Oi diho lao, bona do oi daekau mai lou, oi bona Arona danu, to hahelaga taudia bona taunimanima oi hamaoroa, lau, Iehova kahirakahira do idia mai lasi, dika lau ese idia lau hamasea.”+ 25 Vadaeni Mose ia diho lao bona taunimanima dekenai unai gaudia ia gwauraia.
20 Bena Dirava be inai hereva ibounai ia gwauraia:+
2 “Lau be Iehova emui Dirava, lau ese umui be umui ia guia tanona, Aigupito amo lau hakaua raka-lasi.+ 3 Lau sibona umui tomadiho henia. Namo lasi dirava ma haida umui tomadiho henia.+
4 “Namo lasi laulau ta umui koroa eiava guba ai eiava tanobada ai eiava ranu lalonai idia noho gauna ta ena laulau umui koroa.+ 5 Namo lasi idia dekenai umui tui diho eiava idia umui hesiai henia,+ badina lau, Iehova emui Dirava, lau ura lau sibona umui tomadiho henia.+ Lau idia inai henia taudia edia kerere ena panisi be edia natudia, edia uru ihatoina, bona uru namba 4 latanai do lau mailaia, 6 to lau idia lalokau henia bona egu oda herevadia idia badinaia taudia edia uru tausen momo dekenai, lalokau* do lau hahedinaraia.+
7 “Namo lasi Iehova emui Dirava ena ladana umui gaukaralaia kerere,+ badina iena ladana ia gaukaralaia kerere tauna be Iehova ese do ia panisia.+
8 “Sabati dinana umui laloatao, unai amo do umui hahelagaia.+ 9 Emui gaukara ibounai be dina 6 lalonai do umui karaia,+ 10 to Iehova emui Dirava dekenai dina namba 7 be sabati. Namo lasi gaukara ta umui karaia, umui, emui natudia memero, emui natudia kekeni, emui igui hesiai tatau, emui igui hesiai kekenidia, emui ubua animal, bona emui siti lalonai idia noho idau taudia danu.+ 11 Badina dina 6 lalonai Iehova ese guba bona tanobada, davara bona edia lalonai idia noho gaudia ibounai ia karaia, bona dina namba 7 ai ia laga-ani matamaia.+ Unai dainai Iehova ese Sabati dinana ia hanamoa bona ia hahelagaia.
12 “Emui tamana bona sinana umui matauraia,+ unai amo Iehova emui Dirava ese umui dekenai ia henia tanona ai do umui noho daudau.+
13 “Namo lasi umui ala-ala.+
14 “Namo lasi umui heudahanai.+
15 “Namo lasi umui henaohenao.+
16 “Namo lasi emui varavara hadikaia totona samania hereva koikoi umui gwauraia.+
17 “Namo lasi emui varavara ena ruma umui ura henia. Namo lasi emui dekena tauna ena adavana,+ ena igui hesiai tauna, ena igui hesiai kekeni, ena boromakau, ena doniki, bona emui dekena tauna ena gaudia umui ura henia.”+
18 Vadaeni taunimanima ibounai ese guba boiboi bona kibi regena idia kamonai, bona kevaru ia hedinarai bona ororo amo kwalahu ia daekau idia itaia. Unai gaudia idia itaia bona kamonai neganai, idia heudeheude bona daudau dekenai idia gini.+ 19 Unai dainai Mose dekenai idia gwau: “Oi ese ai oi hereva henia, bona do ai kamonai, to namo lasi Dirava be ai dekenai ia hereva, do ai mase garina.”+ 20 Vadaeni Mose be taunimanima dekenai ia gwau: “Umui gari lasi, badina Dirava momokanina be umui tohoa totona ia mai,+ unai amo ia do umui gari henia noho bona do umui kara dika lasi.”+ 21 Vadaeni taunimanima be daudau dekenai idia gini noho, to Mose be ori koremana kahirakahira ia lao, unuseniai Dirava momokanina ia noho.+
22 Bena Iehova be Mose dekenai ia gwau: “Israela taudia dekenai inai do oi gwauraia, ‘Umui sibona ese umui itaia vadaeni, lau be guba amo umui lau hereva henia.+ 23 Siliva diravadia do umui karaia lasi, umui tomadiho henia totona, bona umui sibona totona golo diravadia do umui karaia lasi.+ 24 Tano amo boubou patana ta do umui karaia lau totona, bona ia latanai emui gabua bouboudia, maino karaia bouboudia, emui mamoe bona boromakau do umui bouboulaia. Egu ladana do umui laloatao+ totona lau abia hidi gabudia ibounai dekenai, lau be umui dekenai do lau mai bona umui do lau hanamoa. 25 Bema lau totona nadi amo boubou patana ta umui karaia, namo lasi tulu amo idia utua nadi amo umui haginia.+ Badina bema nadi dekenai emui sisolo umui gaukaralaia, unai nadi do umui hamiroa. 26 Bona vadavada amo egu boubou patana dekenai umui daekau lasi, dika emui kopina kavakava* be boubou patana dekenai idia hedinarai.’
21 “Namona be idia dekenai inai taravatu oi gwauraia:+
2 “Bema Heberu igui hesiai tauna ta oi hoia,+ ia be lagani 6 lalonai do ia gaukara, to lagani namba 7 ai ia do oi ruhaia, bona ia be davana do ia henia lasi.+ 3 Bema ia be sibona ia mai, vadaeni sibona do ia giroa lou. To bema ia be adavana ida ia mai, vadaeni ena adavana be ia ida do ia giroa lou. 4 Bema ena biaguna ese ia dekenai adavana ta ia henia bona natudia memero eiava kekeni ia havaraia, ena adavana bona natudia be iena biaguna ese do ia abia, bona ia be sibona do ia giroa lou.+ 5 To bema igui hesiai tauna ia noinoi goadagoada, ia gwau, ‘Lauegu biaguna, egu adavana, bona egu natudia lau lalokau henia, lau ura lasi lau oi ruhaia,’+ 6 vadaeni ena biaguna ese ia be Dirava momokanina vairanai do ia mailaia. Bena ena biaguna ese iduara kahirakahira ia hakaua lao eiava iduara ena kahana au ena badinai ia haginia, bona auri mai matana amo ena taiana ai matu ia karaia, bena iena mauri ibounai lalonai ena biaguna do ia hesiai henia.
7 “Bema tau ta ese ena natuna kekeni ia hoihoilaia igui hesiai gaukara totona, unai kekeni be igui hesiai tauna idia ruhaia hegeregerena do idia ruhaia lasi. 8 Bema ena biaguna be ia dekenai ia moale lasi bona ia ura lasi ia be ena hahine ma ta ai ia halaoa, bona dala ia karaia ta ese ia hoia lou, to idau tano taudia dekenai do ia hoihoilaia be maoro lasi, badina ia ese mai momokani ida kekeni ia kara henia lasi. 9 Bema biaguna ese unai kekeni be iena natuna mero ena adavana bamona ia abia hidi, namona be ena natuna kekeni bamona do ia kara henia. 10 Bema ia ese hahine ma ta ia adavaia, namona be ia ese adavana ginigunana dekenai aniani bona dabua ia henia, bona ia ida headava karadia ia karaia noho.+ 11 Bema biaguna ese hahine dekenai unai gaudia toi ia henia lasi, vadaeni unai hahine ese ia rakatania diba, bona ena biaguna dekenai moni do ia henia lasi.
12 “Bema tau ta ese ma ta ia botaia bona ia mase, unai tau idia hamasea be namo.+ 13 To bema mai ena ura ida ia karaia lasi, bona Dirava momokanina ese ia koua lasi, lau ese oi totona gabu ta do lau abia hidi bona ia be unuseni do ia heau mauri.+ 14 Bema tau ta be ena varavara dekenai ia badu dikadika bona mai ena ura ida ia alaia mase,+ bona herevana egu boubou patana dekenai ia lao ia mauri totona, ia oi hamasea be namo.+ 15 Bema tau ta be ena tamana eiava ena sinana ia botaia, ia idia hamasea be namo.+
16 “Bema tau ta ese ma tau ta ia henaoa+ bona ia hoihoilaia eiava ia do dogoatao noho,+ unai kara ia karaia tauna idia alaia mase be namo.+
17 “Bema ta be ena tamana eiava ena sinana ia gwauraia dika, ia do idia hamasea.+
18 “Bema tatau idia hepapahuahu, bona idia ta ese nadi eiava ena imana* amo ma ta ia botaia bona ia mase lasi, to ena mahuta patana dekenai ia hekure sibona. 19 To bema ia gini tore bona raka auna ena heduru amo murimuri ai ia loaloa diba, vadaeni ia ia botaia tauna be panisi do ia abia lasi. To bero ia abia tauna ia gaukara diba lasi negana lalonai, ia ia botaia tauna ese do ia durua ela bona ia namo momokani.
20 “Bema tau ta ese ena igui hesiai tauna eiava ena igui hesiai kekeni be au amo ia botaia bona ena imana dekenai ia mase, ia idia panisia be namo.+ 21 To, bema dina ta eiava rua lalonai ia mauri, vadaeni biaguna do idia panisia lasi, badina ia ese ena moni amo unai igui hesiai tauna ia hoia.
22 “Bema tatau idia heatu bona ta ese rogorogo hahinena ia haberoa bona hahine ia mara, bona unai be ena mara nega korikorina lasi,+ to sinana bona beibi idia mauri,* namona be kerere tauna ese hahine ena adavana ese ia gwauraia davana ia henia, bona hahemaoro taudia edia disisen hegeregerena unai ia karaia be namo.+ 23 To bema idia ta ia mase, vadaeni ala-ala tauna ia mase danu be namo.+ 24 Matana ena davana be matana, isena ena davana be isena, imana ena davana be imana, aena ena davana be aena,+ 25 araia ena davana be araia, bero ena davana be bero, botaia ena davana be botaia.
26 “Bema tau ta ese ena igui hesiai tauna eiava ena igui hesiai kekeni ena matana ia botaia bona ia hadikaia, ena matana ena davana karaia totona, namona be ia do ia ruhaia, davana lasi.+ 27 Bona bema ena igui hesiai tauna eiava ena igui hesiai kekeni ena isena ia makohia, ena isena ena davana karaia totona, namona be ia do ia ruhaia, davana lasi.
28 “Bema boromakau ese ena doana amo tau ta eiava hahine ta ia haberoa bona ia mase, namona be unai boromakau be nadi amo idia hodoa mase+ bona ena vamu be do idia ania lasi, to unai boromakau ena biaguna be panisi do ia abia lasi. 29 To bema unai boromakau be nega momo ena doana amo taunimanima ia haberoa bona ena biaguna idia hadibaia, to ia ese unai boromakau ia gimaia lasi, bona tau ta eiava hahine ta ia hamasea, unai boromakau be nadi amo do idia hodoa mase, bona ena biaguna do idia hamasea danu. 30 Bema ia idia hamaoroa davana do ia karaia, namona be ena mauri hoia lou totona, ia dekenai idia gwauraia gaudia ibounai ia henia. 31 Bema boromakau ese ena doana amo mero eiava kekeni ta ia haberoa bada, unai taravatu hegeregerena unai boromakau ena biaguna do idia hahemaoro henia. 32 Bema boromakau ese ena doana amo igui hesiai tauna eiava igui hesiai kekeni ia haberoa bada, ena biaguna ese igui hesiai tauna ena biaguna dekenai 30 sikel* do ia henia, bona unai boromakau be nadi amo do idia hodoa mase.
33 “Bema tau ta ese guri ta ena koua gauna ia kehoa eiava guri ia geia bona ia koua lasi, bona boromakau eiava doniki be unai guri lalonai ia moru, 34 guri ena biaguna ese davana do ia karaia.+ Ia ese animal ena biaguna dekenai davana do ia henia, bona ia mase animal do ia abia. 35 Bema tau ta ena boromakau ese ma ta ena boromakau ia haberoa bona ia mase, namona be ia mauri boromakauna idia hoihoilaia bona idia abia monina idia haria. Ia mase animal idia haria danu be namo. 36 Eiava bema taunimanima idia diba boromakau be nega momo ena doana amo boromakau tau ma haida ia haberoa, to ena biaguna ese ia gimaia lasi, namona be boromakau ena davana be boromakau amo do ia karaia, bona ia mase boromakau be ia ese do ia abia.
22 “Bema tau ta ese boromakau eiava mamoe ta ia henaoa bona ia alaia eiava ia hoihoilaia, ia ese boromakau totona boromakau tatau 5 do ia henia bona mamoe totona mamoe 4 do ia henia.+
2 (“Bema henaohenao tauna+ be ruma ia makohia lalonai ia idia davaria bona idia botaia bena ia mase, ta be ena rara dekenai ia kerere lasi. 3 To bema dina ia daekau murinai unai kara ia vara, ia ia botaia tauna be rara dekenai ia kerere.)
“Namona be henaohenao tauna ese davana ia haloua. Bema ia dekenai gau ta be lasi, vadaeni ia henaoa gaudia dainai ia do idia hoihoilaia. 4 Bema ia henaoa animal be ia ida bona ia do mauri noho, herevana ia be boromakau eiava doniki eiava mamoe, ia ese davana be nega rua do ia habadaia.
5 “Bema tau ta ese ena animal be rei ania totona rei gabuna eiava vain umana dekenai ia hakaudia lao, to ma ta ena rei gabuna dekenai rei idia ania, namona be ia sibona ena uma aniani namodia eiava ena vain uma ena huahua namodia amo davana ia haloua.
6 “Bema tau ta ese lahi ia karaia bona au ginigini ia gabua, bona idia haboua witi, eiava idia do utua lasi witi eiava rei gabuna ia gabua ore, unai tauna be lahi ese ia gabua ore gaudia edia davana ia karaia be namo.
7 “Bema tau ta ese ena varavara dekenai moni eiava kohu haida ia henia ia naria totona, bona ta ese ena varavara ena ruma amo unai gaudia ia henaoa, bona bema henaohenao tauna idia davaria, ia ese unai gaudia edia davana be nega rua do ia habadaia.+ 8 Bema henaohenao tauna idia davaria lasi, namona be ruma biaguna be Dirava momokani ena vairanai idia hakaua lao,+ unai amo do idia diba bema ia ese ena varavara ena kohu ia abia eiava lasi. 9 Bema boromakau ta, eiava doniki, eiava mamoe, eiava dabua, eiava ia boio gauna ta dainai tatau rua idia hepapahuahu, badina idia ta ia gwau, ‘Inai be lauegu!’ vadaeni edia hekwakwanai be Dirava momokani vairanai do idia mailaia.+ Bena Dirava ese ia gwauraia kerere tauna be ena varavara dekenai do ia henia davana be nega rua do ia habadaia.+
10 “Bema tau ta ese ena turana dekenai doniki, eiava boromakau ta, eiava mamoe, eiava ubua animal ta ia henia ia naria totona, bona unai animal ia mase eiava bero badana ia davaria, eiava ta ia itaia lasi neganai dadia oreana ese ia abia lao, 11 namona be naria tauna ese Iehova vairanai gwauhamata metauna ia karaia, ia ese ena varavara ena animal ia abia lasi, bona biaguna ese ena hereva ia abia dae be namo. Naria tauna be davana do ia haloua lasi.+ 12 To bema unai animal be ia amo idia henaoa, ia ese ena biaguna dekenai animal ena davana do ia haloua. 13 Bema dagedage animal ta ese unai animal ia alaia, unai hamomokania totona mase animal do ia abia mai. Ia be dagedage animal ese ia alaia animal dainai, davana do ia haloua lasi.
14 “To bema ta ese ena varavara ia noia ena animal ta ia gaukaralaia totona, bona animal ena biaguna ia noho lasi negana ai animal be bero badana ia davaria eiava ia mase, animal ia noia tauna ese davana ia haloua be namo. 15 Bema biaguna be ena animal ida, animal ia noia tauna be davana do ia haloua lasi. To bema animal gaukaralaia totona moni ia henia, vadaeni unai moni be davana haloua monina.
16 “Bema tau ta ese ia do maoheni lasi rami-hebou kekeni ena lalona ia veria bona ia ida ia mahuta hebou, vadaeni unai kekeni adavaia totona, ena dava kara ia karaia be namo.+ 17 Bema kekeni ena tamana ia ura lasi unai kekeni be unai tau dekenai ia henia, unai tau ese dava kara ena davana hegeregerena rami-hebou kekeni ena davana do ia karaia.
18 “Namo lasi meamea hahine ta be umui huanai ia mauri noho.+
19 “Animal ia sihari henia tauna be do umui hamasea.+
20 “Iehova ia tomadiho henia lasi, to dirava ma haida dekenai boubou gaudia ia henia tauna be do umui hamasea.+
21 “Namo lasi idau tano tauna do umui kara auka henia eiava hahisia,+ badina guna Aigupito tanona ai umui be idau taudia.+
22 “Namo lasi vabu eiava tamana lasi natuna* umui hahisia.+ 23 Bema idia umui hahisia bona lau dekenai idia taitai, lau ese edia taitai do lau kamonai,+ 24 bona egu badu be do ia siahu, bona tuari kaia amo umui do lau hamasea, bona emui adavadia do idia vabu bona emui natudia be tamana lasi do idia noho.
25 “Bema egu bese taudia huanai ia noho ogogami tauna* dekenai moni umui henitorehai, namo lasi moni henitorehai taudia bamona umui kara bona ia amo atoa kau monina umui noia.+
26 “Bema emu varavara be oi amo ia abitorehai bona ena abitorehai haloua totona ia amo ena dabua oi abia,+ dina ia do diho lasi neganai, ena dabua oi henia lou be namo. 27 Badina unai be iena dabua tamona sibona, ena tauanina koua dabuana unai. Mahuta totona edena dabua do ia gaukaralaia?+ Bema lau dekenai ia taitai, do lau kamonai, badina lau be hebogahisi* Diravana.+
28 “Namo lasi Dirava eiava emui taunimanima huanai idia noho iduhu gunalaia taudia* umui gwauraia dika.*+
29 “Emui uma aniani, wain bona oela be momo herea, unai dainai mai ura ida do umui bouboulaia be namo.+ Emui vara guna natudia memero be lau dekenai do umui henia.+ 30 Emui vara guna boromakau bona mamoe dekenai inai umui karaia:+ Dina 7 lalonai ia be ena sinana ida do ia noho. To dina namba 8 ai, ia be lau dekenai do umui henia.+
31 “Umui be egu helaga taudia.+ Bona namo lasi uda dekenai dagedage animal ta ese ia darea animal ena hidio umui ania.+ To sisia dekenai umui henia be namo.
23 “Namo lasi sivarai koikoi umui gwauraia loaloa.+ Namo lasi kara dika tauna ida umui gaukara hebou bona hereva koikoi amo ta umui hadikaia.+ 2 Namo lasi hutuma umui badinaia kara dika umui karaia totona, bona namo lasi hahemaoro karana umui hagagevaia, hutuma ese idia abia dae herevana umui hamomokania kava totona. 3 Ogogami tauna umui kota henia neganai, namo lasi iena kerere davana umui hamaragia badina ia be ogogami tauna.+
4 “Bema emui inai tauna ena boromakau eiava doniki ia boio bona umui davaria, namona be ia dekenai umui hakaua giroa.+ 5 Bema emui inai tauna ena doniki be ia huaia metau dainai ia moru, namo lasi umui itaia sibona bona rakatania. Namona be emui inai tauna umui durua bona ena animal umui ruhaia.+
6 “Bema ogogami tauna be mai ena kota herevana bona ia umui hahemaoro henia, namo lasi kota karana umui hagagevaia.+
7 “Namo lasi tau ta ena samania hereva koikoi umui durua, bona namo lasi kara maoromaoro bona kerere lasi tauna ena mase dalana umui karaia, badina lau ese kara dika tauna do lau gwauraia maoromaoro lasi.+
8 “Namo lasi laloani moni* umui abia dae, badina laloani moni abia karana ese laloa namonamo tauna ena matana ia hakepulua bona kara maoromaoro taudia edia hereva ia hagagevaia diba.+
9 “Namo lasi idau tano tauna umui hahisia. Umui be idau tano taudia edia hemami umui diba,* badina guna umui be Aigupito tanona ai idau tano taudia bamona umui noho.+
10 “Lagani 6 lalonai emui tano ai uhe do umui hadoa bona ena anina do umui gogoa.+ 11 To lagani namba 7 ai tano do umui birulaia lasi bona uhe do umui hadoa lasi, bona emui taunimanima huanai idia noho ogogami taudia ese ena anina do idia ania. Bona idia rakatania gaudia be uda animal ese do idia ania. Namona be unai bamona do umui karaia, emui vain umana bona olive audia dekenai danu.
12 “Dina 6 lalonai do umui gaukara, to dina namba 7 ai do umui gaukara lasi, unai amo emui boromakau bona emui doniki idia laga-ani diba bona emui igui hesiai taudia edia natudia bona idau taudia danu idia laga-ani diba.+
13 “Namona be umui dekenai lau gwauraia gaudia ibounai umui karaia momokani,+ namo lasi dirava ma haida edia ladana umui gwauraia. Oibe, namo lasi ma haida ese emui uduna amo unai idia kamonai.+
14 “Lagani ta ta lalonai, nega toi lau dekenai aria do umui karaia.+ 15 Isti Lasi Paraoa Ena Aria do umui moalelaia.+ Dina 7 lalonai umui ese isti lasi paraoa do umui ania, umui lau oda henia hegeregerena. Unai be Abiba* hua lalonai nega korikori ai do umui karaia,+ badina unai nega ai umui be Aigupito amo umui raka-lasi. Egu vairanai ta be imana kavakava do ia mai lasi.+ 16 Danu, uma dekenai umui hadoa gaudia edia anina ginigunadia umui haboua neganai, Uma Ena Anina Haboua Aria* do umui karaia.+ Bona lagani ena dokona ai, emui gaukara ena anina umui gogoa neganai, unai Aniani Gogoa Aria* umui moalelaia danu.+ 17 Lagani ta lalonai, nega toi emui tatau ibounai be Lohiabada momokanina, Iehova, ena vairanai do idia hedinarai.+
18 “Namo lasi egu boubou gauna ena rara be isti gauna ta ida umui bouboulaia. Bona namo lasi egu aria lalodiai umui bouboulaia digara idia noho ela bona dabai.
19 “Emui tano ena anina ginigunadia namo hereadia be emui Dirava Iehova ena ruma dekenai do umui mailaia.+
“Namo lasi nanigosi natuna be ena sinana ena milika lalonai umui nadua.+
20 “Lau ese aneru ta be emui vairanai lau siaia,+ unai amo dala ai umui do ia gimaia bona lau hegaegaelaia gabuna dekenai umui do ia hakaua vareai.+ 21 Ia umui badinaia bona ena hereva umui kamonai henia. Ia umui gwau-edeede henia lasi. Bema umui gwau-edeede, ia ese emui kerere do ia gwauatao lasi.+ Badina egu ladana be ia dekenai ia noho. 22 To, bema iena hereva umui kamonai henia momokani bona egu hereva ibounai hegeregerena umui karaia, lau ese emui inai taudia do lau inai henia bona umui idia dagedage henia taudia do lau dagedage henia. 23 Egu aneru be emui vairanai do ia lao bona Amoro taudia, Hiti taudia, Perisi taudia, Kanana taudia, Hivi taudia, bona Iebusu taudia dekenai umui do ia mailaia, bona idia do lau hadikaia ore.+ 24 Namo lasi edia dirava idauidau dekenai umui tui diho eiava emui lalona idia veria idia umui hesiai henia totona, bona namo lasi edia kara idauidau umui tohotohoa.+ To, namona be idia umui hadikaia ore bona edia nadi du helagadia umui makohia maragimaragi.+ 25 Namona be Iehova emui Dirava umui hesiai henia,+ bona ia ese emui paraoa bona ranu do ia hanamoa.+ Bona lau ese emui huana amo gorere do lau kokia.+ 26 Emui tano ai hahine edia natudia be bogana lalonai do idia mase lasi eiava hahine do idia gabani lasi,+ bona lau ese emui mauri do lau halataia.*
27 “Umui do ginidae lasi neganai, idia ese lau karaia gaudia edia sivarai do idia kamonai bona do idia gari dikadika,+ bona umui hedavari henia taudia ibounai huanai daradara do lau havaraia, bona lau dainai emui inai taudia do umui halusia bona umui amo do idia heau.+ 28 Lau ese idia huanai lalohekwarahi bada* do lau havaraia,+ bona Hivi taudia, Kanana taudia, bona Hiti taudia be emui vairana amo do idia heau.+ 29 Lau ese lagani tamona lalonai idia do lau lulua lasi, dika unai tano do ia noho kava bona dagedage animal do idia momo herea bona umui idia hadikaia diba.+ 30 To metairametaira idia do lau lulua, ela bona do umui momo herea, bena edia tano do umui abia.+
31 Lau ese emui tano hetoana do lau karaia, Davara Kakakaka amo ela bona Filistia taudia edia davara dekenai, bona taunimanima lasi gabuna amo ela bona Sinavai* dekenai.+ Badina unai tano idia noholaia taudia be emui imana dekenai do lau atoa, bona idia do umui lulua raka-lasi.+ 32 Namo lasi idia eiava edia dirava idauidau ida gwaubou ta umui karaia.+ 33 Namo lasi idia be emui tano dekenai idia noho, dika umui idia veria bona lau dekenai umui kara dika. Bema edia dirava idauidau umui hesiai henia, unai ese umui do ia tarapua.”+
24 Bena Iehova be Mose dekenai ia gwau: “Ororo dekenai oi daekau, oi bona Arona, Nadaba bona Abihu,+ bona Israela ena tau badadia 70, bona namona be daudau dekenai umui tui diho bona lau umui tomadiho henia. 2 Oi sibona be lau, Iehova, dekenai do oi mai. To idia be lau dekenai do idia mai lasi, bona Israela taudia danu be oi ida do idia daekau mai lasi.”+
3 Bena Mose ia lao bona taunimanima dekenai Iehova ena hereva bona taravatu ibounai ia gwauraia,+ bona taunimanima ibounai be mai lalotamona ida idia gwau: “Iehova ese ia gwauraia hereva ibounai be mai ura ida do ai badinaia.”+ 4 Vadaeni Mose ese Iehova ena hereva ibounai ia torea.+ Bena daba momokani ai ia noga bona ororo badinai boubou patana bona laloatao nadi 12 ia haginia, Israela ena iduhu ena namba hegeregerena. 5 Unai murinai, ia ese Israela tatau matamatadia ia siaia, bona idia ese gabua bouboudia idia henia bona maino karaia totona Iehova dekenai boromakau tatau idia bouboulaia.+ 6 Bena Mose ese rara haida ia abia bona disi lalonai ia bubua, bona rara ma haida be boubou patana latanai sisina sisina ia negea lao mai. 7 Bena taravatu bukana ia abia bona taunimanima dekenai ia duahia badabada.+ Bona idia gwau: “Iehova ese ia gwauraia hereva ibounai be mai ura ida do ai badinaia bona ia do ai kamonai henia.”+ 8 Vadaeni Mose ese rara ia abia bona taunimanima latanai sisina sisina ia negea lao mai+ bona ia gwau: “Inai rara amo Iehova be umui ida gwaubou ta ia karaia, hari umui kamonai hereva ibounai hegeregerena.”+
9 Mose bona Arona, Nadaba bona Abihu, bona tau badadia 70 be ororo dekenai idia daekau lao, 10 bona Israela ena Dirava idia itaia.*+ Iena aena henunai be nadi floa, ia be sapairo amo idia karaia bona ena toana be ia goeva momokani, ori ese ia koua lasi guba bamona.+ 11 Dirava ese Israela ena tau badadia ia hadikaia lasi,+ bona idia aniani bona inuinu lalonai, idia ese matahanai dekenai Dirava momokani idia itaia.
12 Vadaeni Iehova be Mose dekenai ia gwau: “Ororo ai lau dekenai oi daekau mai, bona unuseniai oi noho. Lau ese oi dekenai nadi palakadia do lau henia, idia latanai taravatu bona oda herevadia do lau torea, Israela taudia hadibaia totona.”+ 13 Vadaeni Mose bona ena hesiai tauna Iosua+ idia toreisi, bona Mose be Dirava momokanina ena ororo dekenai ia daekau lao.+ 14 To tau badadia dekenai ia gwau: “Inai gabu dekenai ai umui naria ela bona umui dekenai ai giroa mai.+ Arona bona Huru+ be umui ida idia noho. Bema ta be mai ena kota herevana, idia dekenai ia lao diba.”+ 15 Bena ororo be ori ese ia koua noho lalonai, Mose ia daekau lao.+
16 Iehova ena hairai+ be Sinai Ororo latanai ia noho,+ bona dina 6 lalonai ori ese ororo ia koua. Bena dina namba 7 ai, ia be ori huana amo Mose dekenai ia boiboi. 17 Unai idia itaia noho Israela taudia dekenai, Iehova ena hairai be lahi badana bamona, ororo ena ataiai. 18 Bena Mose be ori lalonai ia vareai bona ororo dekenai ia daekau lao.+ Bona dina 40 bona hanuaboi 40 ororo dekenai ia noho.+
25 Vadaeni Iehova be Mose dekenai ia gwau: 2 “Israela taudia oi hamaoroa lau totona kontribusen do idia haboua: Mai kudouna ida idia ura kontribusen idia henia taudia ibounai amo kontribusen umui abia.+ 3 Idia amo inai kontribusen umui abia: Golo,+ siliva,+ kopa,+ 4 wulu varo bulu, wulu pepol, dabua kakakaka, linen* namo hereana, nanigosi huina, 5 dai kakakaka amo idia penia mamoe* kopina, davara animal* edia kopina, akasia au,+ 6 lamepa edia oela,+ balsam* ena dehoro helagana+ bona ena bonana namo muramura,+ 7 bona onuku nadi bona nadi ma haida, unai be epodi*+ bona kemena gauna+ dekenai atoa totona. 8 Idia ese lau totona dubu helaga do idia haginia, bona lau be idia huanai do lau noho.+ 9 Palai Dubu bona ena kohu ibounai do umui karaia, oi dekenai lau hahedinaraia palani hegeregerena.+
10 “Idia ese akasia au amo maua ta do idia karaia, ena lata be 2 kiubit* mai kahana, bona ena lababa be 1 kiubit mai kahana, bona ena ataiai be 1 kiubit mai kahana.+ 11 Bena maua be golo goevana amo do oi koua.+ Ena lalona bona murimuri be golo amo do oi koua, bona maua ena isena be golo herahera amo do oi koua hagegea.+ 12 Bona Maua ena golo rini 4 do oi karaia, bona unai rini be ena aena 4 ataiai do oi atoa, rini rua be kahana ta dekenai bona rini rua be kahana ma ta dekenai. 13 Bona akasia au amo huaia au do oi karadia bona golo amo do oi koua.+ 14 Unai au be Maua ena kahana kahana dekenai idia noho rini lalonai do oi atodia vareai, Maua huaia totona. 15 Unai au be Maua ena rini lalonai do idia noho, bona umui kokia lasi.+ 16 Egu hereva idia noho nadi palakadia, oi dekenai do lau henia gaudia unai, be Maua lalonai do oi udaia.+
17 “Maua ena koua gauna be golo goevana amo do oi karaia, ena lata be 2 kiubit mai kahana bona ena lababa be 1 kiubit mai kahana.+ 18 Namona be hama dekenai idia botaia golo amo kerubi rua do oi karaia, koua gauna ena kahana ta ta totona.+ 19 Kerubi rua oi karaia bona koua gauna ena kahana rua dekenai oi atoa, kerubi ta be kahana ta dekenai bona ma ta be kahana ta dekenai. 20 Namona be kerubi edia hanina rua be edia ataiai idia noho, edia hanina amo koua gauna do idia koua,+ bona ta ta do idia vaira henia. Bona kerubi rua be koua gauna idia itaia diho. 21 Oi ese Maua latanai koua gauna do oi atoa+ bona egu hereva idia noho nadi palakadia, oi dekenai do lau henia gaudia unai, be Maua lalonai oi udaia. 22 Lau be unuseniai oi dekenai do lau hedinarai bona koua gauna ena ataiai amo oi do lau hereva henia.+ Taravatu Maua latanai idia noho kerubi rua edia huana amo, Israela taudia totona do lau henia oda ibounai be oi dekenai do lau gwauraia hedinarai.
23 “Oi ese akasia au amo teibolo ta do oi karaia danu,+ ena lata be 2 kiubit, ena lababa be 1 kiubit bona ena ataiai be 1 kiubit mai kahana.+ 24 Teibolo be golo goevana amo do oi koua, bona ena isena be golo herahera amo do oi koua hagegea. 25 Oi ese teibolo ena isena henunai ia noho au do oi karaia, ena lababa be 7 sentimita bamona, bona golo amo do oi koua hagegea. 26 Teibolo ena golo rini 4 do oi karaia bona unai rini be teibolo ena aena edia kona 4 dekenai do oi atoa. 27 Unai rini be teibolo ena isena kahirakahira idia noho be namo, idia lalonai au do idia atoa vareai teibolo huaia totona. 28 Namona be teibolo huaia audia be akasia au amo do oi karaia bona golo amo oi koua, bona unai huaia audia amo teibolo do idia huaia.
29 “Namona be unai teibolo ena kapusi, ena hodu bona disi oi karaia, unai gaudia amo wain boubou do idia bubua. Idia be golo goevana amo do oi karaia.+ 30 Bona nega ibounai egu vairanai teibolo latanai paraoa helagana* do oi atoa.+
31 “Namona be lamepa atoa gauna+ be golo goevana amo do oi karaia. Hama dekenai idia botaia golo amo lamepa atoa gauna do oi karaia. Ia be mai ena badina bona gabana, bona unai gabana amo rigi idia raka-lasi. Bona unai rigi ta ta ai, kapusi, kuboru gaudia, bona flaoaflaoa do idia noho.+ 32 Bona rigi 6 be lamepa atoa gauna ena gabana amo do idia raka-lasi, rigi toi be kahana ta amo bona rigi ma toi be ena kahana ma ta amo. 33 Kahana ta ai idia noho rigi toi dekenai alamono flaoaflaoa bamona kapusi toi do idia noho, idia ta ta be mai edia kuboru gaudia bona flaoaflaoa, bona kahana ma ta ai, alamono flaoaflaoa bamona kapusi toi do idia noho, idia ta ta be mai edia kuboru gaudia bona flaoaflaoa. Unai rigi 6 be unai dala amo lamepa atoa gauna ena gabana amo do idia raka-lasi. 34 Lamepa atoa gauna ena gabana dekenai, alamono flaoaflaoa bamona kapusi 4 idia noho, idia ta ta be mai edia kuboru gaudia bona flaoaflaoa. 35 Lamepa atoa gauna ena gabana amo idia raka-lasi rigi ginigunadia rua henunai gau kuboruna ta ia noho, bona rigi ma rua henunai gau kuboruna ta ia noho, bona rigi ma rua henunai gau kuboruna ta ia noho, ena gabana amo idia raka-lasi rigi ibounai be 6. 36 Unai kuboru gaudia bona edia rigi bona lamepa atoa gauna be golo goevana tamona amo do idia karaia, idia be hama dekenai idia botaia golo amo do idia karaia.+ 37 Lamepa atoa gauna totona lamepa 7 do oi karaia. Bona lamepa idia gabua neganai, vaira kahana do ia hadiaria.+ 38 Lamepa ena wiki dogoatao gaudia bona idia gabua ore wiki udaia gaudia be golo goeva amo do idia karaia.+ 39 Lamepa atoa gauna bona unai kohu idauidau ibounai be golo goevana talent ta* amo do idia karaia. 40 Namona be ororo ai oi dekenai lau hahedinaraia palani hegeregerena unai gaudia oi karaia.+
26 “Palai Dubu+ be palai dabua 10 amo do oi karaia. Idia be inai gaudia amo oi karaia: Linen* namona, wulu varo bulu, wulu pepol, bona dabua kakakaka. Unai palai dabua latanai kerubi+ edia laulau do oi turia.+ 2 Palai dabua ta ta edia lata be 28 kiubit* bona edia lababa be 4 kiubit. Namona be palai dabua ibounai edia bada be hegeregere.+ 3 Palai dabua 5 be ta ta ida do oi turia hebou bona palai dabua ma 5 be ta ta ida do oi turia hebou, unai amo koua dabua rua do oi karaia. 4 Namona be palai dabua ginigunana ena dokona kahana ai wulu varo bulu amo rini do oi karaia, bona palai dabua iharuana ena dokona kahana ai, unai bamona do oi karaia danu, idia joini kahadia dekenai. 5 Palai dabua ginigunana ai rini 50 do oi karaia bona palai dabua iharuana ena dokona ai rini 50 do oi karaia, unai amo idia joini gabudia dekenai idia be kahana kahana do idia noho. 6 Oi ese golo huku 50 do oi karaia bona unai huku amo palai dabuadia oi joinia, bona palai dabua badana ai do ia lao.+
7 “Oi ese nanigosi huina amo dabua do oi karaia danu,+ Palai Dubu koua totona. Palai dabua 11 do oi karaia.+ 8 Palai dabua ta ta ena lata be 30 kiubit bona ena lababa be 4 kiubit. Palai dabua ibounai 11 edia bada be hegeregere. 9 Palai dabua 5 do oi turia hebou, bona palai dabua ma 6 do oi turia hebou danu, to Palai Dubu ena vaira kahanai ia noho palai dabua namba 6 be do oi lokua giroa. 10 Bona palai dabua ginigunana ena dokona ai rini 50 do oi karaia, bona palai dabua iharuana ena dokona ai rini 50 do oi karaia danu, idia joini kahadia dekenai. 11 Kopa huku 50 do oi karaia bona unai huku be rini lalonai do oi atodia bona palai dabua rua do oi joinia, bona palai dabua badana ai do ia lao. 12 Palai dabua iharuana be ginigunana amo do ia lata 2 kiubit amo, bona unai kahana be Palai Dubu ena murina kahanai do ia noho. 13 Palai Dubu ena saidi rua ia koua dabua iharuana be dabua ginigunana amo 1 kiubit amo ia lata.
14 “Danu, palai ruma totona koua gauna be mamoe* ena kopina amo do oi karaia, ia be dai kakakaka amo idia penia gauna, bona ena koua gauna ma ta be davara animal* ta ena kopina amo do oi karaia.+
15 “Oi ese akasia au amo Palai Dubu ena freim*+ do oi karaia, idia be do idia gini maoromaoro.+ 16 Freim ta ta ena lata be 10 kiubit bona ena lababa be 1 kiubit mai kahana. 17 Freim ta ta be mai edia joini gaudia rua, idia be ta ta badinai idia noho. Palai Dubu ena freim ibounai be unai bamona do oi karaia. 18 Palai Dubu ena saut kahana totona freim ibounai 20 do oi karaia, saut kahana idia vaira henia.
19 “Unai freim 20 totona, siliva sikoea gaudia 40 mai edia matu do oi karaia,+ unai gaudia rua be freim tamona henunai do oi atoa, freim ena joini gaudia rua totona. Bona freim ta ta totona, unai bamona oi karaia.+ 20 Palai Dubu ena kahana ma ta, not kahana totona, freim 20 do oi karaia, 21 bona siliva sikoea gaudia 40 mai edia matu do oi karaia, unai gaudia rua be freim tamona henunai do oi atoa. Bona freim ta ta totona, unai gaudia rua rua oi atoa. 22 Palai Dubu ena murina kahana, west kahana totona, freim 6 do oi karaia.+ 23 Oi ese freim rua do oi karaia, bona idia be Palai Dubu ena murina kahana ena kona ruaosi dekenai du bamona do idia gini. 24 Namona be inai freim rua idia atoa hebou bona idia be hegeregere, henuna amo ela bona ataiai, unuseniai unai freim ruaosi be rini ginigunana dekenai do idia joini. Unai freim rua dekenai unai bamona do oi karaia, bona idia be kona ruaosi edia du bamona do idia gini. 25 Bona freim 8 bona edia siliva sikoea gaudia 16 mai edia matu do oi karaia, unai gaudia rua be freim tamona henunai do oi atoa. Bona freim ta ta totona, unai gaudia rua rua oi atoa.
26 “Akasia au amo au latadia 5 do oi karaia, Palai Dubu ena kahana ta dekenai idia noho freim totona,+ 27 bona au latadia ma 5 be Palai Dubu ena kahana ma ta dekenai idia noho freim totona, bona au latadia ma 5 be Palai Dubu ena west kahana ena freim totona, unai be murina kahana ai. 28 Freim ena huanai ia noho au latana be kahana ta amo ia lao kahana ma ta dekenai.
29 “Namona be freim be golo amo oi koudia,+ bona edia rini be golo amo do oi karaia, au latadia do idia dogoatao totona, bona au latadia be golo amo do oi koua danu. 30 Ororo ai oi dekenai lau hahedinaraia hegeregerena, Palai Dubu do oi haginia.+
31 “Keten+ ta be kotini varo bulu, wulu pepol, dabua kakakaka, bona idia hatua namonamo linen amo do oi karaia. Bona ia latanai kerubi laulaudia do oi turia. 32 Bona akasia au amo idia karaia du 4 be golo amo do oi koua, idia dekenai unai keten ena huku do oi atoa. Edia huku be golo amo do oi karaia. Bona unai du be siliva sikoea gaudia 4 mai edia matu latanai do oi haginia. 33 Unai keten be huku dekenai do oi atoa bona Taravatu Maua+ be unai keten ese ia koua gabuna dekenai oi abia vareai. Unai keten ese Helaga Gabuna+ bona Helaga Herea Gabuna+ do ia hapararaia. 34 Helaga Herea gabuna lalonai, Taravatu Maua latanai koua gauna oi atoa be namo.
35 “Oi ese teibolo be keten murimurina ai do oi atoa, not kahana dekenai do ia noho, bona Palai Dubu ena saut kahana dekenai be lamepa atoa gauna+ do ia gini, teibolo ia vaira henia. 36 Palai ruma ena vareai gabuna totona koua dabua* ta be kotini varo bulu, wulu pepol, dabua kakakaka, bona idia hatua namonamo linen amo do oi turia hebou.+ 37 Koua dabua* totona, akasia au amo du 5 do oi karaia bona golo amo do oi koudia. Edia huku be golo amo do oi karaia, bona unai du totona kopa amo sikoea gaudia mai edia matu 5 do oi karaia.
27 “Oi ese akasia au amo boubou patana ta do oi karaia,+ ena lata be 5 kiubit* bona ena lababa be 5 kiubit. Namona be boubou patana be sikoea, bona ena ataiai be 3 kiubit.+ 2 Ena kona 4 dekenai doana do oi karaia,+ unai doa be boubou patana ena kahana, bona boubou patana be kopa amo do oi koua.+ 3 Lahi kahu* udaia baketi haida do oi karaia, bona savolo, disi, foka, bona lahi gida udaia gaudia danu. Bona boubou patana ena kohu ibounai be kopa amo do oi karaia.+ 4 Bona kopa amo reke bamona gauna ta oi karaia, boubou patana totona. Bona kopa rini 4 be iena kona 4 dekenai oi karaia. 5 Boubou patana ena huana kahana ai unai reke bamona gauna be boubou patana ena isena henunai oi atoa diho. 6 Oi ese akasia au amo au latadia do oi karaia boubou patana totona, bona kopa amo do oi koua. 7 Au latadia rua be rini lalonai oi atoa, unai au latadia be boubou patana ena kahana rua ai idia noho bona unai amo boubou patana idia huaia diba.+ 8 Au palakadia amo maua bamona boubou patana ta do oi karaia, ena ataiai bona henunai ena koua gauna be lasi. Unai do oi karaia, ororo ai Dirava ese oi dekenai ia hahedinaraia hegeregerena.+
9 “Oi ese Palai Dubu ena ariara do oi karaia.+ Ariara ena saut kahana totona dabua magu do oi karaia, ia be idia hatua namonamo linen* amo, bona ena lata be 100 kiubit.+ 10 Ariara ena du be 20 bona edia kopa sikoea gaudia mai edia matu be 20. Du edia huku bona edia joini gaudia be siliva. 11 Ariara ena not kahana totona dabua magu ena lata be 100 kiubit, bona ena du be 20 bona edia kopa sikoea gaudia mai edia matu be 20, bona du be mai edia siliva huku bona joini gaudia. 12 Ariara ena west kahana totona dabua magu ena lababa be 50 kiubit, ena du be 10 bona edia sikoea gaudia mai edia matu be 10. 13 Ariara ena lababa be 50 kiubit, unai be ist ena dina daekau kahana. 14 Vareai gabuna ena idiba kahana ai do umui atoa dabua magu be 15 kiubit, ena du be toi bona edia sikoea gaudia mai edia matu be toi.+ 15 Bona ena vareai gabuna ena lauri kahana ai do umui atoa dabua magu be 15 kiubit, ena du be toi bona edia sikoea gaudia mai edia matu be toi.
16 “Ariara ena vareai gabuna ena koua dabua* ena lata be 20 kiubit, ia be inai gaudia amo idia karaia: Wulu varo bulu, wulu pepol, dabua kakakaka, bona idia hatua namonamo linen, unai ibounai be idia turia hebou.+ Ena du be 4 bona edia sikoea gaudia mai edia matu be 4.+ 17 Ariara ia hagegea du ibounai be mai edia siliva joini gaudia bona siliva huku, to edia sikoea gaudia mai edia matu be kopa amo.+ 18 Ariara ena dabua magu ena lata be 100 kiubit,+ ena lababa be 50 kiubit, bona ena ataiai be 5 kiubit, ia be idia hatua namonamo linen amo idia karaia, bona mai ena kopa sikoea gaudia mai edia matu. 19 Palai Dubu ai idia gaukaralaia kohu ibounai, palai ena ikoko ibounai bona ena ariara ena ikoko ibounai be kopa amo.+
20 “Israela taudia oi oda henia oi dekenai olive oela goevana idia mailaia lamepa totona, unai amo lamepa be nega ibounai do idia araia noho.+ 21 Hebou dubu lalonai, Taravatu Maua kahirakahira ia noho keten ena vaira kahanai,+ Arona bona ena natudia memero ese lamepa idia sekea loulou, Iehova vairanai lamepa idia araia noho totona, adorahi momokani amo ela bona dabai.+ Unai be noho hanaihanai taravatuna, Israela taudia ese hanaihanai do idia badinaia.+
28 “Israela taudia huana amo emu tadikaka Arona+ bona ena natudia memero,+ Nadaba bona Abihu,+ Eleasara bona Itamara+ oi boiria, egu hahelaga gaukara idia karaia totona.+ 2 Oiemu kakana Arona totona dabua helagadia do oi karaia, hemataurai bona hairai totona.+ 3 Namona be gaukara diba momo taudia, aonega lau henia taudia ibounai unai,+ do oi hereva henia bona Arona hahelagaia totona idia ese iena dabua do idia karaia, unai amo lau dekenai hahelaga gaukara ia karaia diba.
4 “Inai dabua do idia karaia: Kemena gauna,+ epodi,*+ imana lasi dabua,+ dabua latana mai ena sikoea maragidia, kwara kumia dabua,+ bona dabua beleta ta.+ Emu tadikaka Arona bona ena natudia memero totona unai dabua helagadia do idia karaia, unai amo lau totona hahelaga gaukara idia karaia diba. 5 Gaukara diba momo taudia ese golo varo bona wulu varo bulu, wulu pepol, dabua kakakaka, bona linen* namo hereana do idia gaukaralaia.
6 “Idia ese epodi do idia karaia. Golo varo bona kotini varo bulu, wulu pepol, dabua kakakaka, bona idia hatua namonamo linen varona amo do idia karaia, bona namona be idia turia.+ 7 Epodi ena kahana ruaosi ai, pagana dabua rua do idia turia kau. 8 Epodi dogoatao beleta*+ be inai gaudia amo do oi karaia: Golo varo bona kotini varo bulu, wulu pepol, dabua kakakaka, bona idia hatua namonamo linen, unai be epodi totona idia gaukaralaia gaudia hegeregerena.
9 “Oi ese onuku nadi rua+ do oi abia bona idia latanai Israela ena natudia memero edia ladana oi koroa,+ 10 nadi ta latanai be ladana 6 bona nadi ma ta latanai be ladana ma 6, edia mauri lagani hegeregerena. 11 Nadi koroa tauna ese Israela ena natudia memero edia ladadia be unai nadi rua dekenai do ia koroa, rini ai ladana ia koroa bamona.+ Bena unai nadi rua be golo gaudia lalonai oi atoa. 12 Unai nadi rua be epodi ena pagana dabua rua latanai do oi atoa, idia be Israela ena natudia memero edia memori nadi bamona.+ Bona Arona ese ena pagana dabua maragidia rua latanai edia ladadia do ia huaia Iehova vairanai, memori bamona. 13 Namona be golo gaudia oi karaia, 14 bona golo goevana amo idia karaia seini rua be varo bamona do oi mogea,+ bona unai seini be golo gaudia dekenai oi joinia.+
15 “Turituri tauna ta oi hamaoroa hahemaoro kemena gauna ia turia totona.+ Unai gauna be epodi hegeregerena, inai gaudia amo do ia karaia: Golo varo, kotini varo bulu, wulu pepol, dabua kakakaka, bona idia hatua namonamo linen.+ 16 Unai gauna idia hakapua neganai ia be sikoea, ena lata bona lababa be 20 sentimita bamona.* 17 Namona be ia latanai nadi be laini 4 dekenai do oi atoa vareai. Laini ginigunana dekenai be rubi, topasio, bona samaragi. 18 Laini iharuana dekenai be tekoisa, sapairo, bona iasipa. 19 Laini ihatoina dekenai be leseme nadi,* akate, bona ametuso. 20 Laini namba 4 dekenai be krusolito, onuku, bona iade. Idia be golo gaudia dekenai oi atoa be namo. 21 Unai nadi latadiai Israela ena natudia memero edia ladadia idia koroa, oibe, idia ibounai 12 edia ladadia. Idia ta ta edia ladana do idia koroa, rini ai ladana idia koroa bamona, unai ladana ta ta be iduhu 12 idia laulaulaia.
22 “Oi ese kemena gauna latanai seini do oi hatua, edia toana be golo goevana amo idia karaia varodia bamona.+ 23 Kemena gauna totona golo rini rua do oi karaia, bona unai rini rua be kemena gauna ena ataiai kona rua dekenai oi atoa. 24 Bona unai golo varodia rua be kemena gauna ena ataiai kona rua dekenai idia noho rini rua lalonai oi atoa vareai. 25 Unai varo rua edia dokona kahana rua be golo gaudia rua edia rini lalonai do oi atoa vareai, bena epodi ena pagana dabua maragidia rua dekenai oi joinia, vairana kahana ai. 26 Golo rini rua do oi karaia bona kemena gauna ena lalona kahana ena kona rua dekenai do oi atodia, unai be epodi ataiai.+ 27 Namona be golo rini ma rua oi karaia epodi ena vaira kahana totona, unai be pagana dabua rua edia henunai, beleta* ena ataiai, unuseniai ia be epodi dekenai idia joinia.+ 28 Kemena gauna ia marere lasi totona, bulu varona be ena rini lalonai oi atoa vareai bona epodi ena rini ida do oi kwatua. Unai amo kemena gauna be epodi latanai do ia helai namonamo, unai be beleta* ena ataiai.
29 “Arona be Helaga Gabuna dekenai ia vareai neganai, hahemaoro kemena gauna be ena kemena dekenai do ia kwatua, Israela ena natudia memero edia ladadia ia noho gauna unai, ia be hanaihanai memori bamona Iehova ena vairanai. 30 Oi ese Urima bona Tumima*+ be hahemaoro kemena gauna lalonai do oi atoa, bona Arona be Iehova vairanai ia lao neganai, unai ia kwatua be namo. Bona Arona ese Israela taudia hahemaoro henia totona, Iehova vairanai unai kemena gauna be hanaihanai ia kwatua.
31 “Oi ese kotini varo bulu amo imana lasi dabua do oi karaia, unai dabua be epodi henunai idia karaia.+ 32 Unai dabua ena ataiai kahana ai, kwarana atoa vareai gabuna do oi karaia. Bona dabua karaia tauna ese unai dabua ena matu badina gabudia do ia turia hagegea auka. Unai be tuari dabua ena kwarana atoa vareai gabuna hegeregerena, unai amo do ia darea lasi. 33 Unai dabua ena henuna kahana ena isena ai, kotini varo bulu, wulu pepol bona dabua kakakaka amo pomogranet* do oi karadia, bona idia ta ta huanai golo gaba maragidia oi atoa. 34 Unai dabua ena isena be pomogranet bona golo gaba maragidia amo do oi hagegea be namo. 35 Unai dabua be Arona ese do ia karaia, unai amo hesiai gaukara ia karaia diba, bona dubu helaga ai Iehova vairanai ia lao bona ia raka-lasi neganai, unai gaudia edia regena do idia kamonai, unai amo do ia mase lasi.+
36 “Oi ese golo goevana amo ia diaridiari medolo do oi karaia bona ia latanai, ‘Helaga karana be Iehova ena’+ do oi koroa, ta ese rini ai ladana ia koroa hegeregerena. 37 Bena bulu kotini varona amo unai medolo be kwara kumia dabua dekenai do oi kwatua.+ Ia be kwara kumia dabua ena vairanai ia noho. 38 Unai medolo be Arona ena baguna dekenai do ia noho, bona bema tau ta ese helaga gaudia ia gaukaralaia kerere, Arona ese unai kerere ena metau do ia abia.+ Badina unai gaudia be Israela taudia ese Dirava dekenai idia henia harihari gaudia helagadia. Namona be hanaihanai unai medolo be ena baguna ai ia noho, unai amo Iehova ena lalonamo idia abia diba.
39 “Oi ese linen dabua namo hereana mai sikoea maragidia amo dabua latana ta, kwara kumia dabua, bona dabua beleta ta do oi karaia.+
40 “Oi ese Arona ena natudia memero totona dabua latadia, beleta, bona kwara gaudia do oi karaia danu,+ hemataurai bona hairai totona.+ 41 Oi ese emu tadikaka Arona bona ena natudia memero dekenai dabua do oi atoa, bona oi horodia+ bona hahelaga gaukara oi henia*+ bona oi hahelagadia, bona idia be lau totona hahelaga gaukara do idia karaia. 42 Danu, idia totona piripou kwadogidia* do oi karaia, edia kopina kavakava koua totona.+ Unai piripou be edia koekoena amo ia diho ela bona edia mamuna dekenai. 43 Arona bona ena natudia memero be hebou dubu lalonai idia vareai eiava helaga gabuna ena boubou patana dekenai hesiai gaukara totona idia lao neganai, unai piripou idia karaia be namo, dika idia kerere bona idia mase. Inai taravatu be do ia noho hanaihanai, ia bona ena bese taudia totona.
29 “Arona bona ena natudia be hahelaga gaukara karaia totona oi hahelagadia neganai, inai oi karaia: Boromakau natuna, bona bero lasi mamoe tau rua do oi abia.+ 2 Danu, isti lasi paraoa, bona oela ida idia mikisia isti lasi paraoa, edia toana be rini bamona, bona oela amo idia dahua isti lasi paraoa palakadia do oi abia.+ Unai gaudia be witi paraoa namona amo do oi karaia, 3 bona bosea ta lalonai do oi udaia bona boubou totona oi henia,+ boromakau bona mamoe tau rua danu.
4 “Oi ese Arona bona ena natudia be hebou dubu ena vareai gabuna dekenai do oi hakaua lao,+ bona idia oi hamaoroa idia digu totona.+ 5 Bena dabua oi abia+ bona Arona dekenai dabua latana, epodi* ena imana lasi dabua, epodi, bona kemena gauna do oi henia ia karaia totona, bona epodi ena beleta* be ena gabana dekenai do oi kwatua auka.+ 6 Ena kwarana dekenai kwara kumia dabua do oi atoa bona gwauhamata ena saini helagana* be kwara kumia dabua latanai do oi atoa,+ 7 bona dehoro helagana* oi abia+ bona ena kwarana latanai oi bubua bona ia oi horoa.+
8 “Bena ena natudia oi hakaua mai bona idia dekenai dabua latadia oi henia idia karaia totona+ 9 bona Arona bona ena natudia dekenai beleta do oi kwatua, bona edia kwara gaudia oi atoa, bona hahelaga gaukara be idia ese do idia karaia, unai be egu taravatu ela bona hanaihanai.+ Arona bona ena natudia be hahelaga gaukara idia karaia* totona, unai bamona do oi karaia.+
10 “Hebou dubu vairanai, oi ese boromakau do oi hakaua mai, bona Arona bona ena natudia ese edia imana be unai boromakau ena kwarana latanai do idia atoa.+ 11 Iehova vairanai boromakau do oi alaia mase, hebou dubu ena vareai gabuna ai.+ 12 Emu ima kwakikwaki amo boromakau ena rara sisina oi abia bona boubou patana ena doana 4 dekenai oi atoa,+ bona ena rara orena be boubou patana badinai oi bubua.+ 13 Bena bogarau ena digara, asena ena digara, bona kidni rua mai edia digara oi abia+ bona boubou patana latanai oi gabudia, unai amo edia kwalahu do ia daekau.+ 14 To boromakau ena vamu, ena kopina, bona ena kukuri be kamepa murimuri ai lahi dekenai do oi gabua. Unai be kara dika boubou.
15 “Bena mamoe tau ta oi abia, bona Arona bona ena natudia ese edia imana be unai mamoe tau ena kwarana latanai do idia atoa.+ 16 Mamoe tau oi alaia mase bona ena rara oi abia bona boubou patana ena kahana ibounai dekenai sisina sisina oi negea lao mai.+ 17 Mamoe tau oi utua kahana ta ta dekenai, bena ena bogarau bona ena aena oi huria,+ bona ena kahana ta ta ibounai, kwarana danu, be edia gabu korikorina dekenai oi atoa. 18 Namona be mamoe tau ena kahana ibounai oi gabua, unai amo edia kwalahu be boubou patana amo do ia daekau. Ia be gabua boubou Iehova dekenai, bonana namo gauna.+ Oibe, ia be lahi boubou Iehova dekenai.
19 “Gabeai mamoe tau ma ta oi abia, bona Arona bona ena natudia ese edia imana be unai mamoe tau ena kwarana latanai do idia atoa.+ 20 Mamoe tau oi alaia mase bona ena rara sisina oi abia bona Arona ena taiana idibana dekenai oi atoa bona ena natudia edia taiana idibana dekenai, bona edia imana idibana ena kwakikwaki badana bona edia aena idibana ena kwakikwaki badana dekenai oi atoa, bona rara be boubou patana ena kahana ibounai dekenai sisina sisina oi negea lao mai. 21 Bena boubou patana amo rara sisina bona dehoro helagana sisina oi abia+ bona Arona bona ena dabua bona ena natudia bona edia dabua dekenai oi negea lao, unai amo ia bona iena dabua bona ena natudia bona edia dabua be do idia helaga.+
22 “Bena mamoe tau ena digara, ena iuna badana, ena bogarau edia digara, asena ena digara, ena kidni rua mai edia digara,+ bona ena aena idibana oi abia, badina ia be abia hidi mamoe tau.*+ 23 Danu, paraoa kuboruna, oela ida idia mikisia paraoa, ena toana be rini bamona, bona paraoa palakana oi abia, idia ibounai be isti lasi paraoa ena bosea amo oi abia, unai be Iehova vairanai ia noho. 24 Namona be unai ibounai be Arona bona ena natudia edia imana dekenai oi atoa, bona idia davea lao mai, unai be davea boubou Iehova vairanai. 25 Bena edia imana amo unai ibounai do oi abia bona gabua boubou latanai oi atoa bena boubou patana dekenai do oi gabua, Iehova vairanai ia be bonana namo gauna. Unai be lahi boubou Iehova dekenai.
26 “Bena abia hidi mamoe tau ena kemena oi abia,+ Arona totona idia bouboulaia gauna unai, bona oi davea lao mai, unai be davea boubou Iehova vairanai, bona unai do oi abia oiemu. 27 Arona bona ena natudia be hahelaga gaukara totona oi abia hidi neganai, oi bouboulaia mamoe tau ena kahadia do oi hahelagaia. Kemena be davea boubou bamona oi henia bona aena be kahana helagana bamona oi henia.+ 28 Unai kahana be Arona bona ena bese taudia edia, bona Israela taudia ese unai taravatu do idia badinaia ela bona hanaihanai, badina ia be kahana helagana. Bona ia be Israela taudia ese do idia henia kahana helagana.+ Unai be edia maino karaia boubou amo Iehova dekenai idia henia kahana helagana.+
29 “Arona ena bese taudia ta+ idia horoa bona hahelaga gaukara ia karaia neganai, ia ese Arona ena dabua helagadia+ do ia gaukaralaia. 30 Arona ena bese taudia huanai ena gabu ia abia hahelaga tauna be hebou dubu dekenai ia vareai bona helaga gabuna ai hesiai gaukara ia karaia neganai, dina 7 lalonai unai dabua do ia hahedokilaia.+
31 “Oi ese abia hidi mamoe tau do oi abia bona helaga gabuna ai ena vamu do oi nadua.+ 32 Arona bona ena natudia ese mamoe tau ena vamu bona bosea lalonai idia noho paraoa be hebou dubu ena vareai gabuna ai do idia ania.+ 33 Kara dika davana karaia boubou totona idia henia gaudia idia ania be namo, hahelaga gaukarana idia karaia* totona, bona idia helaga totona. To bema ia be hahelaga tauna lasi,* ia ese unai gaudia do ia ania lasi, badina idia be helaga.+ 34 Bema idia bouboulaia mamoe tau ena vamu bona paraoa idia noho ela bona dabai, vadaeni unai gaudia be lahi amo oi gabua.+ Unai gaudia idia ania lasi be namo, badina idia be helaga.
35 “Oi lau oda henia hegeregerena, Arona bona ena natudia dekenai unai bamona oi karaia. Hahelaga gaukara totona idia oi abia hidi* ena aria be dina 7 lalonai do oi karaia.+ 36 Dina ta ta ai kara dika boubou totona boromakau do oi henia, kara dika davana karaia totona, bona unai amo boubou patana be kara dika amo do oi hagoevaia, bona oi horoa be namo, ia helaga totona.+ 37 Dina 7 lalonai kara dika davana karaia boubou do oi henia, boubou patana oi hahelagaia totona, unai amo ia be helaga herea boubou patana ai do ia lao.+ Boubou patana ia dogoatao tauna ia helaga be namo.
38 “Boubou patana dekenai do oi bouboulaia gaudia be inai: Dina ta ta ai mauri lagani tamona mamoe memero rua oi henia noho.+ 39 Mamoe natuna mero ta be daba ai oi henia bona ma ta be dina ena diho ai oi henia.+ 40 Oi ese paraoa namona ifa ta* ena 10 pesen oi abia bona 25 pesen hin* olive oela goevana ida oi mikisia, bona wain boubou ena wain, 25 pesen hin gauna, unai be mamoe natuna mero ginigunana ida oi henia. 41 Dina ena diho ai, mamoe natuna mero iharuana do oi henia, bona ia ida aniani boubou bona wain boubou do oi henia, daba ai oi henia gaudia hegeregerena. Unai be bonana namo gauna bamona do oi henia, lahi boubou Iehova dekenai. 42 Inai gabua boubou be hanaihanai emui uru ibounai lalonai do umui henia, hebou dubu ena vareai gabuna ai, Iehova vairanai. Lau be unuseniai umui dekenai do lau hedinarai, oi lau hereva henia totona.+
43 “Lau be unuseniai Israela taudia dekenai do lau hedinarai, bona unai gabu be egu hairai ese do ia hahelagaia.+ 44 Lau ese hebou dubu bona boubou patana do lau hahelagaia, bona Arona bona ena natudia do lau hahelagadia,+ unai amo lau totona hahelaga gaukara idia karaia diba. 45 Lau be Israela taudia huanai do lau noho, bona lau be edia Dirava.+ 46 Bona do idia diba momokani lau be Iehova, edia Dirava, Aigupito amo idia lau hakaua raka-lasi, edia huanai lau noho totona.+ Lau be edia Dirava, Iehova.
30 “Oi ese boubou patana ta do oi karaia, bonana namo muramura gabua totona,+ ia be akasia au amo do oi karaia.+ 2 Ia be sikoea, ena lata be 1 kiubit* bona ena lababa be 1 kiubit, bona ena ataiai be 2 kiubit. Doana bona pata be au tamona amo do oi karaia.+ 3 Oi ese boubou patana be golo goevana amo do oi koua. Iena ataiai, ena saidi ibounai, ena doana, bona pata ena isena be golo herahera amo do oi koua hagegea. 4 Danu, oi ese golo rini rua do oi karaia, bona pata ena isena henuna ena kahana kahana dekenai oi atoa, bona unai rini be boubou patana huaia au dogoatao totona. 5 Akasia au amo unai huaia au oi karaia bona golo amo oi koua. 6 Boubou patana be keten vairanai oi atoa, unai keten be Taravatu Maua kahirakahira ia noho.+ Unai boubou patana be Taravatu Maua bona ena koua gauna vairanai ia noho, unuseniai oi dekenai do lau hedinarai.+
7 “Daba ta ta ai Arona+ ese lamepa ia hegaegaelaia neganai,+ bonana namo muramura+ be pata latanai do ia gabua,+ bona ena kwalahu do ia daekau. 8 Danu, dina ena diho ai Arona ese lamepa ia gabua neganai, ia ese bonana namo muramura do ia gabua. Unai be hanaihanai do umui henia bonana namo boubou Iehova vairanai, emui uru ibounai lalonai. 9 Namo lasi umui ese boubou patana latanai idia taravatua bonana namo muramura+ eiava gabua boubou eiava aniani boubou umui henia. Bona namo lasi ia latanai wain boubou umui bubua. 10 Arona ese kara dika davana karaia totona idia henia animal ena rara haida+ be pata ena doana ta ta dekenai do ia atoa, boubou patana hagoevaia totona. Lagani ta ta ai nega tamona unai bamona do ia karaia,+ emui uru ibounai lalonai. Unai be helaga momokani Iehova dekenai.”
11 Bena Iehova be Mose dekenai ia gwau: 12 “Sensas oi karaia bona Israela taudia oi duahia neganai,+ idia ta ta be edia mauri gimaia totona Iehova dekenai mauri davana idia henia be namo. Unai amo ladana idia rejista neganai, gorere dikana ta do idia davaria lasi. 13 Ladana idia rejista taudia ibounai ese do idia henia gaudia be inai: Sikel* kahana ta do idia henia, unai be helaga gabuna ena sikel amo idia hahetohoa.+ Sikel ta be 20 gera.* Sikel kahana ta be Iehova dekenai idia henia kontribusen.+ 14 Ladana idia rejista taudia edia mauri lagani be 20 bona unai lagani idia hanaia taudia ese Iehova dekenai kontribusen do idia henia.+ 15 Mauri davana karaia totona, kohu momo tauna be bada do ia henia lasi bona ogogami tauna be maragi do ia henia lasi, to ruaosi be sikel* ena kahana ta do idia henia Iehova dekenai. 16 Oi ese Israela taudia amo mauri davana karaia totona idia henia siliva moni do oi abia bona hebou dubu ai idia karaia hesiai gaukara durua totona do oi henia, Iehova vairanai unai be memori gauna Israela taudia totona, emui mauri davana karaia totona.”
17 Iehova be Mose dekenai ma ia hereva, ia gwau: 18 “Kopa disi badana ta bona ena atoa kau gauna ta do oi karaia,+ bena hebou dubu bona boubou patana edia huanai do oi atoa bona ia lalonai ranu oi bubua.+ 19 Arona bona ena natudia memero edia imana bona aena be unuseniai do idia huria.+ 20 Hebou dubu lalonai idia vareai eiava boubou patana dekenai hesiai gaukara totona idia lao bona lahi boubou bona gabua boubou be Iehova dekenai idia henia neganai, namona be ranu idia gaukaralaia idia goeva totona, unai amo do idia mase lasi. 21 Edia imana bona aena idia huria be namo, unai amo do idia mase lasi. Unai be noho hanaihanai taravatuna, idia totona, bona Arona bona ena bese taudia totona, edia uru ibounai lalonai.”+
22 Iehova be Mose dekenai ia hereva noho, ia gwau: 23 “Bonana namo herea muramura oi abia: Muro* aukana ena metau be 500 sikel, sinamon* ena metau be 250 sikel bona kalamus* ena metau be 250 sikel, 24 bona kasia* oi abia, ena metau be 500 sikel, unai be helaga gabuna ena sikel amo idia hahetohoa,+ bona olive dehoro hin ta* oi abia danu. 25 Bena unai gaudia amo dehoro helagana oi karaia. Namona be oi mikisia hebou namonamo.+ Ia be dehoro helagana.
26 “Oi ese unai dehoro helagana amo hebou dubu bona Taravatu Maua oi horoa,+ 27 teibolo bona ena kohu ibounai, lamepa atoa gauna bona ena kohu, bonana namo muramura ena boubou patana, 28 gabua boubou ena pata bona ena kohu ibounai, bona disi bona ena atoa gauna danu. 29 Namona be oi hahelagadia, unai amo idia helaga momokani.+ Unai gaudia ia dogoatao tauna ia helaga be namo.+ 30 Bona oi ese Arona+ bona ena natudia memero do oi horoa,+ bona lau dekenai hahelaga gaukara idia karaia totona oi hahelagadia.+
31 “Oi ese Israela taudia do oi hamaoroa, oi gwau: ‘Inai dehoro helagana do umui gaukaralaia noho emui uru ibounai lalonai.+ 32 Unai dehoro be taunimanima edia kopina dekenai do umui dahua lasi, bona namo lasi unai dehoro hegeregerena ma ta umui karaia. Ia be gau helagana. Umui totona unai dehoro be do ia helaga noho. 33 Bema ta ese unai dehoro hegeregerena ma ta ia karaia bona hahelaga gaukara ia karaia lasi tauna* dekenai ia atoa, ia idia hamasea be namo.’”+
34 Bena Iehova be Mose dekenai ia gwau: “Inai pefium oi abidia, edia metau be hegeregere:+ Natapa,* sekelete,* kelebena,* pefium, bona frenkinsens* goevana. 35 Bena bonana namo muramura oi karaia,+ unai bonana namo muramura umui mikisia namonamo, damena+ umui atoa, ia goeva, bona helaga be namo. 36 Oi ese unai muramura haida oi botaia ela bona pauda ai ia lao bona hebou dubu lalonai ia noho Taravatu Maua vairanai haida oi atoa, unuseniai oi dekenai do lau hedinarai. Umui dekenai unai bonana namo muramura do ia helaga momokani. 37 Unai gaudia amo oi karaia bonana namo muramura be umui sibona totona do umui gaukaralaia lasi.+ Ia be inai bamona do oi laloa: Ia be gau helagana Iehova dekenai. 38 Bema ta be unai bamona muramura ia karaia ena bonana ia moalelaia totona, unai tauna idia hamasea be namo.”
31 Iehova be Mose dekenai ia hereva noho, ia gwau: 2 “Kamonai, lau ese Iuda iduhu tauna Besalele+ lau abia hidi.* Ia be Uri ena natuna bona Uri be Huru ena natuna.+ 3 Lau ese ia be egu lauma* amo do lau hahonua, ia dekenai aonega, laloparara bona diba do lau henia, ima gaukara idauidau ibounai ia karaia totona, 4 hegeregere laulau namodia ia koroa, bona golo, siliva bona kopa gaudia ia koroa, 5 nadi ia utua bona nadi dogoatao gaudia ia karaia,+ bona au amo gau idauidau ia koroa.+ 6 Danu, Besalele durua totona, lau ese Dano iduhu tauna Oholiaba+ lau abia hidi, ia be Ahisamaka ena natuna. Bona gaukara karaia namonamo taudia ibounai dekenai aonega lau henia, unai amo oi lau oda henia gaudia ibounai idia karaia diba,+ 7 hegeregere, hebou dubu,+ Taravatu Maua+ bona ia latanai ia noho koua gauna,+ palai ruma ena kohu ibounai, 8 teibolo+ bona ena kohu ibounai, golo goevana amo idia karaia lamepa atoa gauna bona ena kohu ibounai,+ bonana namo muramura ena boubou patana,+ 9 gabua boubou patana+ bona ena kohu ibounai, disi bona ena atoa gauna,+ 10 idia turia namonamo dabuadia, hahelaga tauna Arona ena dabua helagadia, ena natudia memero ese hahelaga gaukarana totona idia atoa dabua,+ 11 dehoro helagana, bona dubu helaga ena bonana namo muramura.+ Oi lau oda henia gaudia ibounai do idia karaia.”
12 Iehova be Mose dekenai ma ia gwau: 13 “Israela taudia oi hereva henia, bona oi gwau, ‘Egu Sabati umui badinaia be gau badana,+ badina ia be umui ida lau karaia gwaubou ena toa ta. Uru ta ta lalonai, unai toa ese umui do ia hadibaia, lau, Iehova ese umui lau hahelagaia. 14 Sabati umui badinaia be namo, badina umui dekenai ia be gau helagana.+ Sabati taravatu ia utua tauna be do idia hamasea. Bema ta be unai dina ai gaukara ta ia karaia, vadaeni unai tauna umui hamasea be namo.+ 15 Dina 6 ai gaukara do umui karaia, to dina namba 7 be sabati, ia be laga-ani dinana badana.+ Unai be dina helagana Iehova dekenai. Sabati dinana ai ia gaukara tauna idia hamasea be namo. 16 Israela taudia ese edia uru ibounai lalonai Sabati idia badinaia be namo. Inai be noho hanaihanai taravatuna. 17 Sabati be lau bona Israela taudia huanai lau karaia gwaubou ena toa, unai be do ia noho daudau gauna.+ Badina dina 6 lalonai Iehova ese guba bona tanobada ia karaia, bona dina namba 7 ai ena gaukara ia hadokoa bona ia laga-ani.’”+
18 Bena Dirava be Sinai Ororo ai Mose ida ena hereva ia hadokoa murinai, maoromaoro Mose dekenai ena hereva idia noho nadi palaka rua ia henia,+ oibe, unai nadi be Dirava ena ima kwakikwaki amo ia torea.+
32 Taunimanima idia itaia Mose be nega daudau ororo dekenai ia noho.+ Unai dainai Arona idia hagegea bona idia gwau: “Ai ia gunalaia totona dirava ta oi karaia,+ badina inai Mose, Aigupito tanona amo ai ia hakaua raka-lasi tauna dekenai dahaka ia vara be ai diba lasi.” 2 Bena Arona be idia dekenai ia gwau: “Emui adavadia, emui natudia memero, bona natudia kekeni edia taiana dekenai idia noho golo taia gaudia+ be lau dekenai umui mailaia.” 3 Vadaeni taunimanima ibounai ese edia taiana dekenai idia noho golo taia gaudia idia kokia bona Arona dekenai idia abia lao. 4 Bena Arona ese idia amo unai golo ia abia bona boromakau kaivakuku ia karaia, ia ese laulau koroa tulu ia gaukaralaia.+ Idia hereva matamaia: “Israela taudia e, inai be emui Dirava, ia ese Aigupito tanona amo umui ia hakaua raka-lasi.”+
5 Arona be unai ia itaia neganai, unai kaivakuku vairanai boubou patana ta ia haginia. Bena Arona ia boiboi, ia gwau: “Kerukeru Iehova dekenai aria ta do ita karaia.” 6 Vadaeni murina dinana ai, daba momokani ai idia toreisi bona gabua boubou bona maino karaia boubou idia henia matamaia. Unai murinai taunimanima idia helai bona idia aniani bona inuinu. Bena idia toreisi bona idia moale noho.+
7 Iehova be Mose dekenai ia gwau: “Oi diho lao, badina oiemu taunimanima, Aigupito tanona amo oi hakaua raka-lasi taudia unai, be idia kara dika.+ 8 Idia lau oda henia do idia badinaia dalana be idia rakatania haraga.+ Bona sibodia totona boromakau kaivakuku idia karaia, bona ia dekenai idia tui diho bona boubou gaudia idia henia noho, idia gwau, ‘Israela taudia e, inai be emui Dirava, ia ese Aigupito tanona amo umui ia hakaua raka-lasi.’” 9 Iehova be Mose dekenai ma ia gwau: “Lau itaia inai taunimanima be laloauka taudia.+ 10 Unai dainai lau oi koua lasi, egu badu mai siahuna amo idia do lau hadikaia ore, bona oi amo bese badana ta do lau havaraia.”+
11 Bena Mose be ena Dirava Iehova dekenai ia noinoi,+ ia gwau: “Iehova e, emu siahu badana bona imana goadana amo, emu taunimanima be Aigupito tanona amo oi hakaua raka-lasi, to dahaka dainai idia oi badu henia dikadika?+ 12 Namo lasi Aigupito taudia do idia gwau, ‘Ia be mai ura dikana ida idia ia hakaua raka-lasi. Ia ura ororo ai idia ia hamasea bona tanobada amo idia ia haorea momokani.’+ Emu badu siahuna oi koua bona emu taunimanima hadikaia totona oi abia lalohadaina mani oi laloa lou. 13 Mani emu hesiai taudia Aberahamo, Isako, bona Israela oi laloa, idia dekenai sibona emu ladana ai oi gwauhamata, bona oi gwau, ‘Lau ese emui bese do lau habadaia, guba ena hisiu bamona,+ bona umui dekenai lau hahedinaraia tano ibounai be emui bese dekenai do lau henia, bona do idia biagua hanaihanai.’”+
14 Vadaeni Iehova ese ena taunimanima hadikaia totona ia gwauraia herevana ia laloa lou.+
15 Bena Mose be ororo amo ia diho lao, Dirava ena hereva idia noho nadi palaka rua+ be ena imana dekenai ia dogoatao.+ Edia kahana ruaosi latanai toretore idia noho, vairana bona murina kahanai. 16 Unai nadi palaka be Dirava sibona ese ia karaia, bona edia latanai idia noho toretore be Dirava ese ia koroa.+ 17 Iosua ese taunimanima edia boiboi regena ia kamonai neganai, Mose dekenai ia gwau: “Kamepa gabuna ai tuari regena ia daekau.” 18 To Mose ia gwau:
“Unai be kwalimu taudia edia ane regena lasi,
Bona unai be idia lusi taudia edia taitai regena lasi,
To, unai be rege idauna.”
19 Mose be kamepa kahirakahira ia lao bona boromakau kaivakuku+ bona idia mavaru taudia ia itaia neganai, ia badu dikadika, bona ia dogoatao nadi palakadia ia negedia diho bona ororo badinai idia makohi maragimaragi.+ 20 Idia karaia boromakau kaivakuku ia abia bona lahi dekenai ia gabua. Bena ia botaia ela bona pauda ai ia lao,+ unai murinai ranu latanai ia bubua bona Israela taudia ia oda henia idia inua totona.+ 21 Bona Mose be Arona dekenai ia gwau: “Inai taunimanima ese edena dala ai emu lalona idia veria, inai kara dika badana be idia latanai oi mailaia totona?” 22 Arona ia haere: “Egu lohia e, oi badu lasi. Oi diba inai taunimanima idia ura kara dika idia karaia.+ 23 Lau dekenai idia gwau, ‘Ai totona dirava ta oi karaia, ai ia gunalaia totona. Badina inai Mose, Aigupito tanona amo ai ia hakaua raka-lasi tauna dekenai dahaka ia vara be ai diba lasi.’+ 24 Vadaeni idia dekenai lau gwau, ‘Mai edia golo taudia ese edia golo do idia kokia bona lau dekenai idia henia.’ Bena lahi lalonai lau negea bona inai boromakau ia mai.”
25 Mose ia itaia taunimanima be idia kara kava, badina Arona ese idia ia koua lasi, edia kara dainai edia inai taudia vairanai hemarai idia abia. 26 Bena Mose be kamepa ena vareai gabuna dekenai ia gini bona ia gwau: “Daika be Iehova ena kahanai? Lau dekenai umui mai!”+ Bona Levi taudia ibounai be iena kahana dekenai idia lao. 27 Idia dekenai ia gwau: “Iehova, Israela ena Dirava be inai bamona ia gwau, ‘Namona be umui ta ta ese emui tuari kaia umui abia bona kamepa ibounai umui raka hanaia, dokona ta amo ia lao dokona ma ta,* bona emui tadikaka, emui dekena tauna, bona emui turana korikori umui hamasea.’”+ 28 Levi taudia ese Mose ena hereva idia badinaia. Unai dina ai tatau 3,000 bamona idia hamasea. 29 Bena Mose be Levi taudia dekenai ia gwau: “Hari dina, umui be Iehova ena hesiai gaukara totona sibona umui hahelagaia,* badina iena hereva umui kamonai bona emui natudia memero bona tadikakadia umui alaia mase.+ Oibe, ia umui kamonai henia dainai, hari dina ia ese umui dekenai hahenamo do ia henia.”+
30 Murina dinana ai, Mose be taunimanima dekenai ia gwau: “Umui ese kara dika badana umui karaia, bona hari ororo dekenai do lau daekau, bona Iehova do lau noia bona reana ia ese emui kara dika do ia gwauatao.”+ 31 Vadaeni Mose be ororo dekenai ia daekau bona Iehova dekenai ia gwau: “Inai taudia be kara dika badana idia karaia vadaeni! Idia be sibona totona golo diravana ta idia karaia!+ 32 To bema oi ura, edia kara dika do oi gwauatao,+ bema lasi, mani egu ladana be oi torea bukana amo oi kokia.”+ 33 To, Iehova be Mose dekenai ia gwau: “Lau dekenai ia kara dika tauna ena ladana be egu buka amo do lau kokia. 34 Oi lao bona oi dekenai lau gwauraia gabuna dekenai inai taunimanima do oi hakaua lao. Itaia! Lauegu aneru be emui vairanai do ia lao,+ bona sekea gaukarana lau karaia dinana ai, lau ese edia kara dika dainai idia do lau panisia.” 35 Bena Iehova ese taunimanima ia hahisia matamaia, badina idia ese Arona amo boromakau kaivakuku idia karaia.
33 Iehova be Mose dekenai ma ia gwau: “Inai gabu oi rakatania bona Aigupito tanona amo oi hakaua raka-lasi taudia ida oi lao. Aberahamo, Isako, bona Iakobo dekenai lau gwauhamatalaia tanona dekenai umui lao. Guna idia lau hamaoroa, ‘Emui bese dekenai inai tano do lau henia.’+ 2 Lau ese aneru ta be emui vairanai do lau siaia+ bona Kanana taudia, Amoro taudia, Hiti taudia, Perisi taudia, Hivi taudia, bona Iebusu taudia do lau lulua raka-lasi.+ 3 Milika bona hani amo ia honu tanona dekenai umui lao.+ To lau be umui ida do lau lao lasi, badina umui be laloauka taudia,+ bona dala ai umui lau hadikaia ore garina.”+
4 Taunimanima ese unai hereva metauna idia kamonai neganai, idia taitai matamaia bona edia herahera gaudia idia atoa lasi. 5 Bena Iehova be Mose dekenai ia gwau: “Israela taudia dekenai oi gwau, ‘Umui be laloauka taudia.+ Harihari emui huanai lau lao bona umui lau hadikaia ore diba.+ Unai dainai emui herahera gaudia umui atoa lasi, bena umui dekenai dahaka do lau karaia, do lau lalohadailaia.’” 6 Unai dainai, Horeba Ororona amo Israela taudia be herahera gaudia idia atoa lou lasi.*
7 Vadaeni Mose ese ena palai ruma be kamepa murimurinai ia haginia, kamepa amo ia daudau sisina, bona unai palai ruma ia gwauraia, hebou dubu. Iehova idia ura noinoi henia taudia ibounai+ be unai hebou dubu dekenai idia lao. 8 Mose be palai ruma dekenai ia lao neganai, taunimanima ibounai idia toreisi bona edia palai ruma ena vareai gabuna ai idia gini bona Mose idia raraia ela bona palai ruma lalonai ia vareai. 9 Mose be palai ruma lalonai ia vareai negadia ai, ori+ ia diho bona palai ruma ena vareai gabuna ai ia noho, unai nega lalonai Dirava be Mose ida ia herevahereva.+ 10 Taunimanima ibounai ese ori idia itaia palai ruma ena vareai gabuna ai ia noho, unai nega ai idia ta ta be edia palai ruma ena vareai gabuna ai idia tui diho. 11 Iehova be Mose ia hereva henia,+ tau ta be ma ta ia hereva henia bamona. Mose be kamepa dekenai ia giroa lou neganai, ena durua tauna+ Iosua,+ Nunu ena natuna, be palai ruma ia rakatania lasi.
12 Vadaeni Mose be Iehova dekenai ia gwau: “Kamonai, oi be lau dekenai oi gwau, ‘Inai taudia oi hakaua lao,’ to lau oi hadibaia lasi daika be lau ida do oi siaia. Ma danu oi gwau, ‘Oi lau diba namonamo* bona oi lau lalonamo henia.’ 13 Bema lau oi lalonamo henia, mani emu dala be lau dekenai oi hadibaia,+ unai amo oi do lau diba bona lau do oi lalonamo henia noho. Bona oi laloatao, inai bese taudia be emu taunimanima.”+ 14 Vadaeni Dirava ia gwau: “Lau be oi ida do lau lao+ bona oi dekenai laga-ani do lau henia.”+ 15 Bena Mose be ia dekenai ia gwau: “Bema oi be ai ida do oi lao lasi, vadaeni iniseniai ai oi rakatania. 16 To dahaka ese do ia hahedinaraia lau bona emu taunimanima ese emu lalonamo ai abia? Ai ida oi lao neganai,+ unai ese ia hahedinaraia lau bona emu taunimanima be tanobada taudia ibounai amo ai idau, ani?”+
17 Iehova be Mose dekenai ma ia gwau: “Lau ese oi noia gauna do lau karaia danu, badina oi lau lalonamo henia bona oi lau diba namonamo.” 18 Bena Mose ia gwau: “Mani lau dekenai emu hairai oi hahedinaraia.” 19 To Dirava ia gwau: “Lau ese oi dekenai laloparara do lau henia, unai amo egu kara namodia do oi itaia, bona oi vairanai egu ladana Iehova do lau gwauraia.+ Bona lau lalonamo henia tauna do lau lalonamo henia, bona lau hebogahisi henia tauna, do lau hebogahisi henia.”+ 20 Ma ia gwau: “Oi ese egu vairana do oi itaia diba lasi, badina lau ia itaia tauna be do ia mauri diba lasi.”
21 Iehova be ma ia gwau: “Lau badinai ia noho gabuna ai nadi ta ia noho, unai nadi latanai oi gini. 22 Bona egu hairai ena diari ia hanaia noho lalonai, lau ese nadi matuna lalonai oi do lau atoa, bona egu imana amo oi do lau koua ela bona lau hanaia. 23 Unai murinai, egu imana do lau kokia bona egu doruna do oi itaia. To egu vairana do oi itaia lasi.”+
34 Bena Iehova be Mose dekenai ia gwau: “Oi ese nadi palaka rua do oi utua, ginigunadia bamona.+ Bona oi makohia nadi palaka+ ginigunadia ai lau torea herevadia be unai nadi ai do lau torea.+ 2 Oi hegaegae, badina daba ai Sinai Ororona dekenai do oi daekau bona ororo ataiai do oi gini, lau vairanai.+ 3 To tau ta be oi ida do ia daekau lasi, bona unai ororo dekenai ta do ia noho lasi. Mamoe eiava boromakau oreana ta be unai ororo vairanai rei do ia ania lasi.”+
4 Vadaeni Mose ese nadi palaka rua ia utua, ginigunadia bamona. Bona daba momokani ia toreisi bona Sinai Ororona dekenai ia daekau, Iehova ese ia oda henia hegeregerena, bona nadi palaka rua ia abia lao danu. 5 Bena Iehova be ori lalonai ia diho+ bona unuseniai ia ida ia gini, bona ena ladana Iehova, ia gwauraia hedinarai.+ 6 Iehova be Mose vairanai ia hanaia bona ia gwau: “Lau be Iehova, lau Iehova be hebogahisi Diravana,+ lau badu haraga lasi,+ egu lalokau* be bada herea+ bona nega ibounai egu hereva lau hamomokania.+ 7 Uru tausen momo dekenai lalokau* lau hahedinaraia,+ kerere bona kara dika lau gwauatao,+ to lau ese kerere tauna lau panisia momokani,+ bona tamadia edia kerere dainai natudia bona tubudia do lau panisia, edia uru ihatoina bona uru namba 4 latanai danu.”+
8 Mose be karaharaga tano dekenai ia tui diho bona ena kwarana ia atoa diho. 9 Bena ia gwau: “Iehova e, bema lau oi lalonamo henia, Iehova e, mani ai ida oi lao,+ ena be ai be laloauka taudia,+ to emai kerere bona emai kara dika oi gwauatao+ bona ai oi abia dae emu taunimanima bamona.” 10 Iehova ia gwau: “Lau be umui ida gwaubou ta lau karaia inai: Emu taunimanima ibounai vairanai kara badadia do lau karaia, guna tanobada ibounai latanai eiava bese ibounai huanai unai bamona ia vara lasi.+ Bona idia huanai umui noho taudia ibounai ese egu gaukara do idia itaia, badina umui dekenai lau karaia noho gauna be hoa karana.+
11 “Hari dina umui lau oda henia gaudia do umui badinaia.+ Emui vairanai lau ese Amoro taudia, Kanana taudia, Hiti taudia, Perisi taudia, Hivi taudia, bona Iebusu taudia do lau lulua.+ 12 Umui naria namonamo, umui lao henia tanona ena taunimanima ida gwaubou ta umui karaia lasi,+ dika ia be tarapu ta umui dekenai.+ 13 To edia boubou patadia do umui hadikaia, bona edia nadi du helagadia do umui hamakohia, bona au helagadia* do umui utua.+ 14 Umui be dirava ma ta dekenai do umui tui diho lasi,+ badina taunimanima idia diba Iehova ia ura ia sibona do umui tomadiho henia. Oibe, ia sibona umui tomadiho henia be namo.+ 15 Umui naria namonamo, inai tano taudia ida gwaubou ta umui karaia lasi. Badina edia dirava idauidau idia tomadiho henia* bona boubou gaudia idia henia neganai,+ dika umui idia boiria bona edia boubou gaudia umui ania.+ 16 Bena edia natudia kekeni haida do umui abia emui natudia memero totona,+ bona edia natudia kekeni be edia dirava do idia tomadiho henia,* bona emui natudia memero edia lalona do idia veria edia dirava idia tomadiho henia totona.+
17 “Namo lasi kaivakuku umui karaia,+ umui tomadiho henia totona.
18 “Isti Lasi Paraoa Ena Aria umui moalelaia.+ Umui ese isti lasi paraoa do umui ania, umui lau oda henia hegeregerena. Dina 7 lalonai unai bamona do umui karaia, unai be Abiba*+ hua lalonai nega korikori ai do umui karaia, badina Abiba hua ai umui be Aigupito amo umui raka-lasi.
19 “Vara guna natudia memero ibounai be lauegu,+ emui animal ibounai edia vara guna natudia danu, herevana ia be boromakau eiava mamoe.+ 20 Vara guna doniki ena davana be mamoe ta amo do umui karaia. To bema davana umui karaia lasi, vadaeni ena aiona do umui makohia. To emui vara guna natudia memero ibounai edia davana do umui henia.+ Egu vairanai ta be imana kavakava do ia mai lasi.
21 “Dina 6 do umui gaukara, to dina namba 7 ai do umui laga-ani.*+ Geigei bona aniani gogoa negana ai danu do umui laga-ani.
22 “Bona umui ese Wiki Edia Aria be witi ena anina ginigunadia gogoa negana ida do umui moalelaia, bona lagani ena dokona ai, Aniani Gogoa Aria* do umui moalelaia.+
23 “Lagani ta lalonai, nega toi emui tatau ibounai be Lohiabada momokanina, Iehova, Israela ena Dirava vairanai do idia hedinarai.+ 24 Badina lau ese emui vairanai bese idauidau do lau lulua,+ bona emui tano do lau habadaia. Bona lagani ta lalonai, nega toi emui Dirava Iehova ena vairana itaia totona umui daekau neganai, ta ese emui tano do ia abia lasi.
25 “Namo lasi egu boubou gauna ena rara be isti gauna ta ida umui bouboulaia.+ Bona namo lasi Pasova aria ena boubou gauna do umui rakatania ela bona dabai.+
26 “Emui tano ena anina ginigunadia namo hereadia be emui Dirava Iehova ena ruma dekenai do umui mailaia.+
“Namo lasi nanigosi natuna be ena sinana ena milika lalonai umui nadua.”+
27 Iehova be Mose dekenai ma ia gwau: “Namona be inai hereva oi torea,+ badina inai hereva hegeregerena lau be oi bona Israela taudia ida gwaubou ta lau karaia.”+ 28 Bona Iehova ida unuseniai dina 40 bona hanuaboi 40 ia noho. Paraoa ia ania lasi bona ranu ia inua lasi.+ Bona Dirava ese nadi palaka latanai taravatu ena hereva, Taravatu 10* unai, ia torea.+
29 Bena Mose be Sinai Ororo amo ia diho, bona ena imana dekenai Dirava ena hereva idia noho nadi palaka rua ia dogoatao.+ Bona Mose be Dirava ida ia herevahereva dainai, ena vairana ia diaridiari. To, unai ia diba lasi. 30 Arona bona Israela taudia ibounai ese Mose idia itaia neganai, ena vairana be ia diaridiari bona idia gari bona ia kahirakahira idia lao lasi.+
31 To Mose be idia ia boiria, vadaeni Arona bona Israela ena iduhu gunalaia taudia ibounai be ia dekenai idia mai bona Mose ese idia ia hereva henia. 32 Unai murinai Israela taudia ibounai be ia kahirakahira idia mai, bona Iehova ese Sinai Ororona ai ia dekenai ia henia oda hereva ibounai be idia dekenai ia gwauraia.+ 33 Unai nega amo Mose be idia ida ia herevahereva murinai, dabua amo ena vairana ia koua.+ 34 To Mose be Iehova hereva henia totona ia vairanai ia gini neganai, Mose ese ena vairana koua dabua ia kokia.+ Bena ia raka-lasi bona ia abia oda herevadia be Israela taudia dekenai ia gwauraia.+ 35 Bona Israela taudia idia itaia Mose ena vairana be ia diaridiari. Vadaeni Mose ese dabua amo ena vairana ia koua lou, ela bona Dirava ida ia herevahereva totona ia vareai.+
35 Gabeai Mose ese Israela taudia ibounai ia haboua bona idia dekenai ia gwau: “Iehova ese oda ia henia, inai gaudia umui karaia totona:+ 2 Dina 6 lalonai gaukara umui karaia diba, to dina namba 7 be emui dina helagana. Unai be Iehova ena sabati bona ia be laga-ani dinana.+ Unai dina ai ia gaukara tauna do umui alaia mase.+ 3 Sabati dinana ai, namo lasi emui noho gabudia ta ta dekenai lahi umui karaia.”
4 Bena Mose be Israela taudia ibounai dekenai ia gwau: “Iehova ena oda be inai, 5 ‘Umui dekenai idia noho gaudia amo Iehova totona kontribusen umui henia.+ Namona be ibounai ese mai edia ura ida+ Iehova totona inai kontribusen idia henia: Golo, siliva, kopa, 6 wulu varo bulu, wulu pepol, dabua kakakaka, linen* namo hereana, nanigosi huina,+ 7 dai kakakaka amo idia penia mamoe* kopina, davara animal* edia kopina, akasia au, 8 lamepa edia oela, balsam* ena dehoro helagana bona ena bonana namo muramura,+ 9 onuku nadi, bona nadi ma haida, unai be epodi*+ bona kemena gauna+ dekenai atoa totona.
10 “‘Namona be umui huanai gaukara diba momo taudia+ idia mai bona Iehova ia gwauraia gaudia ibounai idia karaia, 11 hegeregere Palai Dubu mai ena palai bona ena koua dabua, ena huku bona ena freim,* ena au latadia, ena du bona ena sikoea gaudia mai edia matu, 12 Maua+ bona ena huaia audia,+ koua gauna+ bona keten,+ 13 teibolo+ bona ena huaia audia bona ena kohu ibounai bona paraoa helagana,*+ 14 lamepa atoa gauna+ bona ena kohu ibounai, bona ena lamepa bona edia oela,+ 15 bonana namo muramura ena boubou patana+ bona ena huaia audia, dehoro helagana bona bonana namo muramura,+ Palai Dubu ena vareai gabuna ena koua dabuana,* 16 gabua bouboudia ena boubou patana+ bona ena reke, kopa amo idia karaia gauna unai, bona ena huaia audia bona ena kohu ibounai, disi bona ena atoa gauna,+ 17 ariara ena dabua magu,+ ena du bona ena sikoea gaudia mai edia matu, ariara ena vareai gabuna ena keten, 18 Palai Dubu ena ikoko bona ariara ena ikoko bona edia varo,+ 19 dubu helaga lalonai hesiai gaukara karaia totona idia turia namonamo dabuadia,+ hahelaga tauna Arona ena dabua helagadia,+ bona ena natudia memero ese hahelaga gaukara totona idia atoa dabua.’”
20 Vadaeni Israela taudia ibounai be Mose idia rakatania. 21 Bena kudouna namo taudia ibounai+ bona Iehova totona kontribusen idia ura idia henia taudia idia mai, bona unai kontribusen be hebou dubu bona ena hesiai gaukara ibounai bona dabua helagadia totona idia gaukaralaia. 22 Tatau bona hahine idia mai noho, idia ta ta be mai ura ida inai gaudia idia mailaia, edia dabua ena herahera pini, taia gaudia, rini, bona herahera gaudia ma haida bona golo gaudia idauidau ibounai danu. Idia ibounai be Iehova dekenai edia golo idia henia, boubou gauna bamona.*+ 23 Bona wulu varo bulu, wulu pepol, dabua kakakaka, linen namo hereana, nanigosi huina, dai kakakaka amo idia penia mamoe* edia kopina, bona davara animal edia kopina idia mailaia. 24 Siliva bona kopa idia henia taudia ibounai be Iehova dekenai kontribusen idia mailaia, bona mai edia akasia au taudia ibounai be unai idia mailaia, dubu helaga haginia gaukarana totona.
25 Gaukara diba momo hahinedia+ ese edia imana amo varo idia hatua, bena idia hatua gaudia idia mailaia. Gaudia be inai: Kotini varo bulu, wulu pepol, dabua kakakaka, bona linen namo hereana. 26 Bona gaukara diba momo hahine ibounai, kudouna namo hahinedia unai, ese nanigosi huina be imana amo idia hatua.
27 Bona iduhu gunalaia taudia ese onuku nadi bona nadi ma haida idia mailaia, unai be epodi bona kemena gauna dekenai atoa totona.+ 28 Danu balsam bona oela idia mailaia lamepa dekenai idia gaukaralaia, bona dehoro helagana+ bona bonana namo muramura hegaegaelaia totona.+ 29 Kudouna namo tatau bona hahine ibounai be gaukara totona gau haida idia mailaia. Unai be Iehova ese Mose amo ia gwauraia gaudia. Israela taudia ese unai harihari boubou be Iehova dekenai idia mailaia.+
30 Bena Mose be Israela taudia dekenai ia gwau: “Kamonai, Iehova ese Iuda iduhu tauna Besalele ia abia hidi. Ia be Uri ena natuna bona Uri be Huru ena natuna.+ 31 Dirava ese ena lauma amo Besalele ia hasiahua, bona aonega, laloparara, bona diba ia henia, ima gaukara idauidau ibounai ia karaia totona, 32 hegeregere laulau namodia ia koroa, bona golo, siliva bona kopa gaudia ia koroa, 33 bona nadi ia utua bona atoa, bona au amo gau idauidau ia koroa. 34 Bona Dirava ese Besalele bona Oholiaba+ dekenai diba ia henia, ma haida idia hadibaia totona. Oholiaba be Ahisamaka ena natuna, Dano iduhuna amo. 35 Bona ia ese idia dekenai aonega ia henia,+ ima gaukara idauidau, dabua karaia totona, hegeregere dabua ena disain idauidau karaia bona turia totona. Idia ese wulu varo bulu, wulu pepol, dabua kakakaka, bona linen namo hereana idia gaukaralaia. Unai tatau ese gaukara idauidau idia karaia bona laulau idauidau idia hegaegaelaia.
36 “Besalele be Oholiaba bona gaukara diba momo taudia ibounai ida do ia gaukara. Iehova ese idia dekenai aonega bona laloparara ia henia, unai amo Palai Dubu ena gaukara ibounai karaia dalana do idia diba, Iehova ena oda hegeregerena.”+
2 Mose ese Besalele bona Oholiaba bona gaukara diba momo taudia ibounai, Iehova ese edia lalona dekenai aonega ia atoa taudia unai,+ ia boiria, oibe, idia ura gaukara idia durua kudou namo taudia ibounai ia boiria.+ 3 Bena idia ese Mose amo kontribusen ibounai idia abia,+ unai be Israela taudia ese Palai Dubu totona idia mailaia gaudia. Bona Israela taudia be daba ta ta ai, ia dekenai edia ura hegeregerena harihari boubou idia mailaia noho.
4 Bena gaukara helagana idia hamatamaia murinai, gaukara diba momo taudia be ta ta edia nega dekenai idia mai matamaia. 5 Bona Mose dekenai idia gwau: “Taunimanima be gau momo herea idia mailaia noho, Iehova ese gaukara karaia totona ia gwauraia gaudia ena maka ia hanaia.” 6 Unai dainai Mose ese idia ia hamaoroa, kamepa ibounai lalonai inai hadibaia hereva do idia gwauraia: “Tatau bona hahine e, inai palai ruma helagana totona kontribusen umui mailaia lou lasi.” Vadaeni taunimanima ese kontribusen idia mailaia lasi. 7 Idia henia gaudia be ia hegeregere momokani gaukara ibounai karaia totona, to gau ma haida idia do noho.
8 Vadaeni gaukara diba momo taudia+ ese Palai Dubu+ be palai dabua 10 amo idia karaia. Ia* ese unai dabua be hatua namonamo linen,* wulu varo bulu, wulu pepol, bona dabua kakakaka amo ia karaia, bona dabua latanai kerubi laulau ia turia.+ 9 Palai dabua ta ta edia lata be 28 kiubit* bona edia lababa be 4 kiubit. Palai dabua ibounai edia bada be hegeregere. 10 Bena ia ese palai dabua 5 ia turia hebou, bona palai dabua ma 5 ia turia hebou. 11 Unai murinai, ia ese palai dabua ginigunana ena dokona kahana ai kotini varo bulu amo rini ia karaia, idia joini kahadia dekenai. Bona palai dabua ma ta ena dokona kahana ai unai bamona ia karaia danu, idia joini kahadia dekenai. 12 Ia ese palai dabua ginigunana ai rini 50 ia karaia, bona palai dabua iharuana ena dokona ai rini 50 ia karaia, ena joini gabuna ai, unai amo rini be kahana kahana do idia noho. 13 Dokonai, ia ese golo huku 50 ia karaia bona unai huku amo palai dabua ia joinia, bena palai dabua badana ai ia lao.
14 Bena ia ese nanigosi huina amo palai dabua ia karaia Palai Dubu koua totona. Ia ese palai dabua 11 ia karaia.+ 15 Palai dabua ta ta ena lata be 30 kiubit bona ena lababa be 4 kiubit. Unai palai dabua 11 edia bada be hegeregere. 16 Bena ia ese palai dabua 5 ia turia hebou, bona palai dabua ma 6 ia turia hebou. 17 Gabeai, ia ese palai dabua ginigunana ena dokona kahana ai rini 50 ia karaia, idia joini kahadia dekenai, bona palai dabua ma ta ena dokona kahana ai rini 50 ma ia karaia, idia joini kahadia dekenai. 18 Bona ia ese kopa huku 50 ia karaia unai palai ia joinia hebou totona, unai amo dabua badana ta ai ia lao.
19 Bena ia ese palai ruma ena koua gauna ta be dai kakakaka amo idia penia mamoe* ena kopina amo ia karaia, bona ena koua gauna ma ta be davara animal* ta ena kopina amo ia karaia.+
20 Bena ia ese akasia au+ amo Palai Dubu ena freim* ia karaia, bona idia gini maoromaoro.+ 21 Freim ta ta ena lata be 10 kiubit bona ena lababa be 1 kiubit mai kahana. 22 Freim ta ta be mai edia joini gaudia rua, idia be ta ta badinai idia noho. Palai Dubu ena freim ibounai be unai bamona ia karaia. 23 Vadaeni ia ese Palai Dubu ena saut kahana totona freim ia karaia, idia ibounai 20 be saut kahana idia vaira henia. 24 Unai freim 20 totona, siliva sikoea gaudia 40 mai edia matu ia karaia, unai gaudia rua be freim tamona henunai ia atoa, freim ena joini gaudia rua totona. Bona freim ta ta totona, unai bamona ia karaia.+ 25 Palai Dubu ena kahana ma ta, not kahana totona, freim 20 ia karaia, 26 bona siliva sikoea gaudia 40 mai edia matu ia karaia, unai gaudia rua be freim tamona henunai ia atoa. Bona freim ma haida totona, unai gaudia rua rua ia atoa.
27 Palai Dubu ena murina kahana, west kahana totona, freim 6 ia karaia.+ 28 Ia ese freim rua ia karaia, idia be Palai Dubu ena murina kahana ena kona ruaosi dekenai du bamona idia gini. 29 Unai du idia atoa hebou bona idia be hegeregere, henunai amo ela bona ataiai, unuseniai idia be rini ginigunana dekenai idia joini. Kona ruaosi edia du dekenai unai bamona ia karaia. 30 Vadaeni freim ibounai be 8 bona edia siliva sikoea gaudia mai edia matu be 16, freim ta ta henunai unai gaudia rua rua ia atoa.
31 Bena ia ese akasia au amo au latadia ia karaia, 5 be Palai Dubu ena kahana ta dekenai idia noho freim totona,+ 32 bona ma 5 be Palai Dubu ena kahana ma ta dekenai idia noho freim totona, bona ma 5 be Palai Dubu ena murina kahana, unai be west kahanai idia noho freim totona. 33 Ia ese au latana ia karaia freim edia huanai ia noho totona, ia be kahana ta amo ia lao kahana ma ta dekenai. 34 Ia ese freim be golo amo ia koua, bona edia rini be golo amo ia karaia, au latadia idia dogoatao totona, bona au latadia be golo amo ia koua.+
35 Bena ia ese keten+ ta be kotini varo bulu, wulu pepol, dabua kakakaka, bona idia hatua namonamo linen amo ia karaia. Unai keten latanai kerubi+ edia laulau ia turia.+ 36 Bena unai keten totona akasia au amo du 4 ia karaia bona golo amo ia koua, bona edia huku be golo amo ia karaia, bona unai du totona siliva sikoea gaudia 4 mai edia matu ia karaia. 37 Unai murinai, ia ese palai ruma ena vareai gabuna totona koua dabua* ta be kotini varo bulu, wulu pepol, dabua kakakaka, bona idia hatua namonamo linen amo ia turia hebou.+ 38 Danu, ia ese keten totona du 5 bona edia huku ia karaia. Edia ataiai bona edia joini gaudia be golo amo ia koua, to edia sikoea gaudia mai edia matu 5 be kopa amo ia karaia.
37 Bena Besalele+ ese akasia au amo Maua+ ia karaia. Ena lata be 2 kiubit* mai kahana, bona ena lababa be 1 kiubit mai kahana, bona ena ataiai be 1 kiubit mai kahana.+ 2 Ia ese golo goevana amo Maua ena lalona bona murimuri ia koua, bona ena isena be golo herahera amo ia koua hagegea.+ 3 Unai murinai Maua ena golo rini 4 ia karaia, ena aena 4 edia ataiai idia noho totona, rini rua be kahana ta dekenai bona rini rua be kahana ma ta dekenai. 4 Bona akasia au amo Maua huaia audia ia karaia bona golo amo ia koua.+ 5 Bena unai au be Maua ena kahana kahana dekenai idia noho rini lalonai ia atoa vareai, Maua huaia totona.+
6 Ia ese Maua ena koua gauna be golo goevana amo ia karaia.+ Ena lata be 2 kiubit mai kahana bona ena lababa be 1 kiubit mai kahana.+ 7 Bena hama dekenai idia botaia golo amo kerubi rua ia karaia,+ koua gauna ena kahana ta ta totona.+ 8 Kerubi ta be kahana ta dekenai, bona kerubi ma ta be kahana ma ta dekenai. Oibe, ia ese golo amo kerubi rua ia karaia, koua gauna ena kahana ta ta totona. 9 Kerubi rua edia hanina be ataiai idia noho, edia hanina amo koua gauna idia koua.+ Idia be ta ta idia vaira henia, bona koua gauna idia itaia diho.+
10 Bena ia ese akasia au amo teibolo ta ia karaia.+ Ena lata be 2 kiubit, ena lababa be 1 kiubit, bona ena ataiai be 1 kiubit mai kahana.+ 11 Bona golo goevana amo ia koua, bona ena isena be golo herahera amo ia koua hagegea. 12 Bena teibolo ena isena henunai ia noho au ia karaia ena lababa be 7 sentimita bamona, bona golo amo ia koua hagegea. 13 Bena teibolo ena golo rini 4 ia karaia bona unai rini be teibolo ena aena edia kona 4 dekenai ia atoa. 14 Unai rini be teibolo ena isena kahirakahira idia noho, unai amo au idia atodia vareai bona teibolo idia huaia diba. 15 Bena teibolo huaia audia be akasia au amo ia karaia bona golo amo ia koua, idia be teibolo huaia totona. 16 Bena golo goevana amo teibolo latanai idia noho gaudia ia karaia. Unai be mereki, kapusi, hodu bona disi, unai gaudia amo wain boubou idia bubua.+
17 Bena lamepa atoa gauna+ be golo goevana amo ia karaia. Ia ese hama dekenai idia botaia golo amo lamepa atoa gauna ia karaia. Ia be mai ena badina, gabana, kapusi, gau kuborudia, bona flaoaflaoa.+ 18 Rigi 6 be lamepa atoa gauna ena gabana amo idia raka-lasi, rigi toi be kahana ta amo bona rigi ma toi be ena kahana ma ta amo. 19 Kahana ta ai idia noho rigi toi dekenai alamono flaoaflaoa bamona kapusi toi idia noho, idia ta ta be mai edia gau kuborudia bona flaoaflaoa, bona kahana ma ta ai, alamono flaoaflaoa bamona kapusi toi idia noho, idia ta ta be mai edia gau kuborudia bona flaoaflaoa. Lamepa atoa gauna ena gabana amo idia raka-lasi rigi 6 dekenai unai bamona ia karaia. 20 Bona lamepa atoa gauna ena gabana dekenai, alamono flaoaflaoa bamona kapusi 4 idia noho, idia ta ta be mai edia gau kuborudia bona flaoaflaoa. 21 Lamepa atoa gauna ena gabana amo idia raka-lasi rigi ginigunadia rua henunai gau kuboruna ta ia noho, bona rigi ma rua henunai gau kuboruna ta ia noho, bona rigi ma rua henunai gau kuboruna ta ia noho, lamepa atoa gauna ena gabana amo idia raka-lasi rigi ibounai be 6. 22 Unai gau kuborudia bona edia rigi bona lamepa atoa gauna be golo goevana tamona amo ia karaia, idia be hama dekenai idia botaia golo amo ia karaia. 23 Bena lamepa atoa gauna totona lamepa 7,+ ena wiki dogoatao gaudia, bona idia gabua ore wiki udaia gaudia be golo goevana amo ia karaia. 24 Lamepa atoa gauna bona ena kohu ibounai be golo goevana talent ta* amo ia karaia.
25 Bena akasia au amo bonana namo muramura ena boubou patana ia karaia.+ Unai pata be sikoea, ena lata be 1 kiubit bona ena lababa be 1 kiubit, bona ena ataiai be 2 kiubit. Pata bona ena doana 4 be au tamona amo ia karaia.+ 26 Ia ese boubou patana be golo goevana amo ia koua, ena ataiai, ena saidi ibounai, bona ena doana 4, bona pata ena isena be golo herahera amo ia koua hagegea. 27 Boubou patana ena kahana ta ta totona golo rini rua ia karaia, bona pata ena isena henuna ena kahana kahana dekenai ia atoa, boubou patana huaia au dogoatao totona. 28 Unai murinai akasia au amo boubou patana huaia au ia karaia bona golo amo ia koua. 29 Danu, ia ese dehoro helagana+ bona bonana namo muramura goevana ia karaia,+ oibe, ia mikisia hebou namonamo.
38 Besalele ese akasia au amo gabua boubou patana ia karaia. Ia be sikoea, ena lata be 5 kiubit,* ena lababa be 5 kiubit, bona ena ataiai be 3 kiubit.+ 2 Bena ena kona 4 dekenai doana ia karaia. Unai doana 4 bona pata be au tamona amo ia karaia. Bena kopa amo ia koua.+ 3 Bena ia ese boubou patana ena kohu ibounai ia karaia, lahi ena kahu udaia baketi, savolo, disi, foka, bona lahi gida udaia gaudia danu. Unai kohu ibounai be kopa amo ia karaia. 4 Boubou pata totona kopa amo reke bamona gauna ta ia karaia danu, bena unai reke be pata ena isena henunai ia atoa, unai be pata ena huanai. 5 Ia ese rini 4 ia karaia, reke bamona kopa gauna ena badina kona 4 dekenai ia atoa, pata huaia audia dogoatao totona. 6 Unai murinai ia ese akasia au amo au latadia ia karaia bona kopa amo ia koua. 7 Ia ese au latadia be boubou pata ena kahana kahana ai idia noho rini lalonai ia atoa vareai, boubou pata huaia totona. Ia ese au palakadia amo maua bamona boubou patana ia karaia.
8 Bena kopa disi badana ta+ bona ena atoa gauna ta ia karaia. Ia ese hebou dubu ena vareai gabuna ai, hesiai gaukara idia karaia hahine edia hevarivari* ia gaukaralaia.
9 Bena ia ese ariara ia karaia.+ Ariara ena saut kahana totona dabua magu ia karaia, idia hatua namonamo linen* amo, bona ena lata be 100 kiubit.+ 10 Ariara ena du be 20 bona edia kopa sikoea gaudia mai edia matu be 20, bona du edia huku bona edia joini gaudia be siliva. 11 Danu, not kahana totona dabua magu ena lata be 100 kiubit. Bona ena du be 20 bona sikoea gaudia mai edia matu be 20, idia be kopa. Du edia huku bona edia joini gaudia be siliva. 12 To west kahana totona dabua magu ena lababa be 50 kiubit. Ena du be 10 bona sikoea gaudia mai edia matu be 10, bona du edia huku bona edia joini gaudia be siliva. 13 Ist kahana, dina ia daekau kahana unai, totona dabua magu ena lababa be 50 kiubit. 14 Vareai gabuna ena kahana ta ai idia atoa dabua magu ena lata be 15 kiubit, ena du be toi bona edia sikoea gaudia mai edia matu be toi. 15 Bona ariara ena vareai gabuna ena kahana ma ta ai idia atoa dabua magu ena lata be 15 kiubit, ena du be toi bona edia sikoea gaudia mai edia matu be toi. 16 Ariara ia hagegea dabua magu be idia hatua namonamo linen amo idia karaia. 17 Du edia sikoea gaudia mai edia matu be kopa, du ibounai edia joini gaudia bona edia huku be siliva, edia ataiai be siliva amo idia koua, bona ariara ena du ibounai edia joini gaudia be siliva.+
18 Ariara ena vareai gabuna ena koua dabua* be inai gaudia amo idia karaia: Wulu varo bulu, wulu pepol, dabua kakakaka, bona idia hatua namonamo linen. Unai keten ena lata be 20 kiubit bona ena ataiai be 5 kiubit, ariara ena dabua magu ena ataiai hegeregerena.+ 19 Ena du 4 bona sikoea gaudia mai edia matu 4 be kopa amo. Ena huku bona joini gaudia be siliva amo idia karaia, bona ena ataiai be siliva amo idia koua. 20 Palai Dubu ena ikoko bona ariara ia hagegea ikoko ibounai be kopa.+
21 Mose ese oda ia henia, Palai Dubu, unai be Taravatu Maua ia noho Palai Dubu helagana,+ ena kohu edia lista idia karaia totona. Levi taudia ese unai gaukara idia karaia,+ Itamara ena hakaua henunai.+ Ia be hahelaga tauna Arona ena natuna. 22 Iehova ese Mose ia oda henia gaudia ibounai be Iuda iduhu tauna Besalele+ ese ia karaia. Ia be Uri ena natuna bona Uri be Huru ena natuna. 23 Oholiaba+ be ia ida ia gaukara. Oholiaba be Ahisamaka ena natuna, Dano iduhuna amo. Ia be ima gaukaradia bona disain idauidau ia karaia bona ena turituri lalonai kotini varo bulu, wulu pepol, dabua kakakaka, bona linen namo hereana ia gaukaralaia.
24 Helaga gabuna ena gaukara ibounai totona idia gaukaralaia golo ibounai ena bada be davea boubou bamona idia henia golo ena bada hegeregerena.+ Unai golo ena metau be 29 talent* bona 730 sikel,* helaga gabuna ena sikel amo idia hahetohoa. 25 Bona ladana idia rejista Israela taudia ese idia henia siliva edia metau be 100 talent bona 1,775 sikel, helaga gabuna ena sikel amo idia hahetohoa. 26 Idia ibounai ta ta, edia ladana idia rejista bona edia mauri lagani be 20 bona unai lagani idia hanaia taudia ese siliva ena sikel kahana ta idia mailaia,+ bona unai taudia ibounai be 603,550.+
27 Helaga gabuna ena sikoea gaudia mai edia matu bona keten kahirakahira idia noho sikoea gaudia mai edia matu edia metau be 100 talent. Sikoea gaudia mai edia matu 100 edia metau be 100 talent, sikoea gauna tamona mai ena matu ena metau be talent ta.+ 28 Unai 1,775 siliva sikel amo du edia huku ia karaia bona edia ataiai ia koudia bona ia hakapua hebou.
29 Davea boubou totona idia henia kopa ena metau be 70 talent bona 2,400 sikel. 30 Unai amo ia karaia gaudia be inai: Hebou dubu ena vareai gabuna ena sikoea gaudia mai edia matu, kopa boubou patana bona kopa reke bamona gauna, boubou patana ena kohu ibounai, 31 ariara ia hagegea sikoea gaudia mai edia matu, ariara ena vareai gabuna ena sikoea gaudia mai edia matu, bona Palai Dubu ena ikoko ibounai bona ariara gabuna ia hagegea ikoko ibounai.+
39 Gaukara diba momo taudia ese wulu varo bulu, wulu pepol, bona dabua kakakaka+ amo hesiai gaukara dabuadia idia karaia, helaga gabuna ai idia gaukaralaia totona. Dabua helagadia be Arona totona idia karaia,+ Iehova ese Mose ia oda henia hegeregerena.
2 Idia ese epodi* idia karaia,+ golo varo, wulu varo bulu, wulu pepol, dabua kakakaka, bona idia hatua namonamo linen* amo. 3 Hama amo golo idia botaia palakapalaka, bona Besalele ese varo bamona ia utudia, unai amo wulu varo bulu, wulu pepol, dabua kakakaka, bona idia hatua namonamo linen ida idia turia hebou diba. 4 Epodi totona pagana dabua maragidia rua idia karaia, bona ena kahana ruaosi dekenai idia turia kau. 5 Bona beleta* idia karaia, epodi dekenai kwatua totona.+ Unai beleta be epodi idia karaia gaudia amo idia karaia, hegeregere golo varo, wulu varo bulu, wulu pepol, dabua kakakaka, bona hatua namonamo linen, Iehova ese Mose ia oda henia hegeregerena.
6 Bena idia ese onuku nadi idia abia bona golo gaudia lalonai idia atoa, bona idia latanai Israela ena natudia memero edia ladadia idia koroa, ta ese rini ai ladana ia koroa hegeregerena.+ 7 Besalele ese unai gaudia be epodi ena pagana dabua maragidia rua latanai ia atoa, idia be Israela ena natudia memero edia memori nadi bamona,+ Iehova ese Mose ia oda henia hegeregerena. 8 Bena epodi dekenai ia karaia bamona, ia ese kemena gauna+ ai disain ia karaia, golo varo, wulu varo bulu, wulu pepol, dabua kakakaka, bona idia hatua namonamo linen amo.+ 9 Unai gauna idia hakapua neganai, ia be sikoea. Oibe, unai kemena gauna idia hakapua neganai, ena lata bona lababa be 20 sentimita bamona.* 10 Bena ia latanai nadi be laini 4 dekenai idia atoa. Laini ginigunana dekenai be rubi, topasio, bona samaragi. 11 Laini iharuana dekenai be tekoisa, sapairo, bona iasipa. 12 Laini ihatoina dekenai be leseme nadi,* akate, bona ametuso. 13 Laini namba 4 dekenai be krusolito, onuku, bona iade. Idia be golo gaudia dekenai idia atoa. 14 Unai nadi ta ta edia latanai Israela ena natudia memero 12 edia ladana idia koroa, rini ai idia koroa bamona, unai ladana ta ta be iduhu 12 idia laulaulaia.
15 Bena idia ese kemena gauna latanai seini idia hatua, edia toana be golo goevana amo idia karaia varodia bamona.+ 16 Bona golo gaudia rua bona golo rini rua idia karaia, bona unai rini rua be kemena gauna ena kona rua dekenai idia atoa. 17 Bena unai golo varodia rua be kemena gauna ena kona rua dekenai idia noho rini rua lalonai idia atoa vareai. 18 Bena unai varo rua edia dokona kahana rua be golo gaudia rua edia rini lalonai idia atoa vareai, bena epodi ena pagana dabua maragidia rua dekenai idia joinia, vairana kahana ai. 19 Gabeai, idia ese golo rini rua idia karaia bona kemena gauna ena lalona kahana ena kona rua dekenai idia atoa, unai be epodi ataiai.+ 20 Bena golo rini ma rua idia karaia bona epodi ena vaira kahanai idia atoa, pagana dabua maragidia rua edia henunai, unai be beleta* ena ataiai, unuseniai ia be epodi dekenai idia joinia. 21 Dokonai, idia ese bulu varona be kemena gauna ena rini lalonai idia atoa vareai bona epodi ena rini ida idia kwatua, unai amo kemena gauna be epodi latanai do ia helai namonamo, unai be beleta* ena ataiai, Iehova ese Mose ia oda henia hegeregerena.
22 Bena Besalele ese wulu varo bulu amo imana lasi dabua ia turia, dabua karaia tauna ese ia karaia gauna unai, unai dabua be epodi henunai idia karaia.+ 23 Unai dabua ena ataiai kahana, kwarana atoa vareai gabuna be tuari dabua ena kwarana atoa vareai gabuna hegeregerena. Bona unai matu ena badina idia turia hagegea auka, ia darea lasi totona. 24 Gabeai, imana lasi dabua ena henuna kahana ena dorina ai, wulu varo bulu, wulu pepol, bona dabua kakakaka idia hatua hebou bona pomogranet* idia karaia. 25 Bona idia ese golo goevana amo gaba maragidia idia karaia bona imana lasi dabua ena henuna kahana ena dorina ibounai dekenai idia atoa, pomogranet edia huanai. 26 Idia ese imana lasi dabua ena henuna kahana ena dorina be pomogranet bona golo gaba maragidia amo idia hagegea. Unai dabua be hesiai gaukara totona idia gaukaralaia, Iehova ese Mose ia oda henia hegeregerena.
27 Bona idia ese Arona bona ena natudia memero totona, linen namo hereana, dabua karaia tauna ese ia karaia dabua unai, amo dabua latadia idia turia,+ 28 bona linen namo hereana amo kwara kumia dabua,+ kwara gaudia mai herahera,+ bona piripou kwadogidia*+ idia turia, 29 bona dabua beleta ta, ia be linen namo hereana, wulu varo bulu, wulu pepol, bona dabua kakakaka ida idia turia hebou, Iehova ese Mose ia oda henia hegeregerena.
30 Dokonai, idia ese golo goevana amo ia diaridiari medolo ta idia karaia, gwauhamata ena saini helagana* unai, bona ia latanai, “Helaga karana be Iehova ena” idia koroa, ta ese rini ai ladana ia koroa hegeregerena.+ 31 Bena varo bulu amo medolo idia kwatua, unai amo kwara kumia dabua dekenai idia atoa diba, Iehova ese Mose ia oda henia hegeregerena.
32 Vadaeni idia ese Palai Dubu, hebou dubu unai, ena gaukara ibounai idia haorea, bona Iehova ese Mose ia oda henia gaudia ibounai be Israela taudia ese idia karaia.+ Oibe, unai hegeregerena idia karaia.
33 Bena idia ese Palai Dubu+ be Mose dekenai idia mailaia, palai+ bona ena kohu ibounai, ena huku,+ ena freim,*+ ena au latadia,+ ena du bona ena sikoea gaudia mai edia matu.+ 34 Palai Dubu ena koua gauna, unai be dai kakakaka amo idia penia mamoe ena kopina+ bona davara animal* ena kopina amo idia karaia gauna, keten,+ 35 Taravatu Maua bona ena au latadia+ bona koua gauna,+ 36 teibolo, ena kohu ibounai,+ bona paraoa helagana,* 37 golo goevana amo idia karaia lamepa atoa gauna, ena lamepa ibounai,+ bona ena kohu ibounai+ bona lamepa oela,+ 38 golo boubou patana,+ dehoro helagana,+ bonana namo muramura,+ palai rumana ena vareai gabuna ena koua dabua,*+ 39 kopa boubou patana+ bona ena reke bamona kopa gauna, ena au latadia,+ ena kohu ibounai,+ disi bona ena atoa gauna,+ 40 ariara ena dabua magu, ena du bona sikoea gaudia mai edia matu,+ ariara ena vareai gabuna ena koua dabua,*+ ena palai varo bona ena ikoko+ bona Palai Dubu, hebou dubu unai, ena hesiai gaukara totona idia gaukaralaia kohu ibounai, 41 dubu helaga lalonai hesiai gaukara karaia totona idia turia namonamo dabuadia, hahelaga tauna Arona ena dabua helagadia,+ bona ena natudia memero ese hahelaga gaukara totona idia karaia dabuadia.
42 Iehova ese Mose ia oda henia hegeregerena, Israela taudia ese unai hegeregerena gaukara ibounai idia karaia.+ 43 Mose ese edia gaukara ibounai ia sekea neganai, ia itaia idia be Iehova ena oda hegeregerena gau ibounai idia karaia. Bona Mose ese idia ia hanamoa.
40 Bena Iehova be Mose dekenai ia gwau: 2 “Hua ginigunana ena dina ginigunana ai, oi ese Palai Dubu, hebou dubu unai, do oi haginia.+ 3 Bona Palai Dubu lalonai Taravatu Maua oi atoa+ bona unai Maua koua totona keten oi tauadae.+ 4 Teibolo oi abia vareai+ bona ena latanai idia noho gaudia oi atoa namonamo, bena lamepa atoa gauna oi abia vareai+ bona lamepa ta ta oi gabua.+ 5 Bena Taravatu Maua vairanai bonana namo muramura ena golo boubou patana oi atoa,+ bona Palai Dubu ena vareai gabuna ena keten oi tauadae.+
6 “Oi ese Palai Dubu, hebou dubu unai, ena vareai gabuna ai gabua boubou patana oi atoa,+ 7 bona hebou dubu bona boubou patana edia huanai disi oi atoa, bona ia lalonai ranu oi bubua.+ 8 Bena Palai Dubu ena ariara oi karaia,+ bona ariara ena vareai gabuna totona keten+ oi tauadae. 9 Gabeai, dehoro helagana oi abia+ bona Palai Dubu bona ia lalonai idia noho gaudia ibounai be dehoro amo oi dahua+ bona oi hahelagaia, ena kohu ibounai danu, unai amo do ia helaga. 10 Oi ese gabua boubou patana bona ena kohu ibounai dekenai dehoro oi dahua, bona boubou patana oi hahelagaia, unai amo ia be helaga momokani boubou patana ai do ia lao.+ 11 Bona disi bona ena atoa gauna dekenai dehoro oi dahua bona oi hahelagaia.
12 “Bena Arona bona ena natudia be hebou dubu ena vareai gabuna kahirakahira oi hakaua mai bona idia oi hamaoroa idia digu totona.+ 13 Bona Arona dekenai dabua helagadia oi henia bona ia karaia+ bona ia oi horoa+ bona hahelagaia, bona lau totona hahelaga gaukara do ia karaia. 14 Unai murinai ena natudia oi hakaua mai, bona idia dekenai dabua latadia oi henia bona idia karaia.+ 15 Idia oi horoa, edia tamana oi horoa bamona,+ unai amo lau dekenai hahelaga gaukara do idia karaia, bona edia horoa karana dainai, hahelaga gaukara ena maduna be idia dekenai do ia noho daudau, edia uru ibounai lalonai.”+
16 Mose be Iehova ese ia henia oda hereva ibounai ia badinaia.+ Oibe, unai hegeregerena ia karaia.
17 Lagani iharuana ena hua ginigunana ena dina ginigunana ai, Palai Dubu idia haginia.+ 18 Mose ese Palai Dubu ia haginia neganai, ia ese ena sikoea gaudia mai edia matu ia atoa,+ ena freim* ia haginidia,+ ena au latadia ia atoa vareai,+ bona ena du ia haginidia. 19 Bena ia ese palai dabua+ amo Palai Dubu ena freim ia koua bona koua dabua be ena ataiai ia atoa,+ Iehova ese Mose ia oda henia hegeregerena.
20 Unai murinai, ia ese Dirava ena hereva idia noho nadi palakadia ia abia+ bona Maua lalonai ia atoa+ bona au latadia+ be Maua+ dekenai ia atoa bena Maua latanai koua gauna ia atoa.+ 21 Palai Dubu lalonai maua ia abia vareai bena keten+ ia tauadae bona Taravatu Maua ia koua,+ Iehova ese Mose ia oda henia hegeregerena.
22 Gabeai, ia ese teibolo+ be hebou dubu lalonai ia atoa, Palai Dubu ena not kahana dekenai, unai be keten murimurinai, 23 bona teibolo latanai ia ese paraoa+ be ta ta latanai ia atoa namonamo, Iehova vairanai, Iehova ese Mose ia oda henia hegeregerena.
24 Ia ese lamepa atoa gauna+ be hebou dubu lalonai ia atoa, teibolo ena vairanai, unai be Palai Dubu ena saut kahana dekenai. 25 Bena lamepa ta ta ia gabua,+ Iehova vairanai, Iehova ese Mose ia oda henia hegeregerena.
26 Gabeai, ia ese golo boubou patana+ be hebou dubu lalonai ia atoa, keten ena vairanai, 27 unai amo bonana namo muramura+ ena kwalahu be pata amo ia daekau,+ Iehova ese Mose ia oda henia hegeregerena.
28 Bena ia ese Palai Dubu ena vareai gabuna ena keten+ ia tauadae.
29 Ia ese gabua boubou ena pata+ be Palai Dubu, hebou dubu unai, ena vareai gabuna dekenai ia atoa, unai amo ia latanai gabua boubou+ bona aniani boubou ia henia diba, Iehova ese Mose ia oda henia hegeregerena.
30 Bena ia ese hebou dubu bona boubou patana edia huanai disi ia atoa bona ia lalonai ranu ia bubua, imana bona aena huria totona.+ 31 Unuseniai, Mose bona Arona bona ena natudia memero ese edia imana bona aena idia huria. 32 Idia be hebou dubu lalonai idia vareai eiava boubou patana idia lao henia negadiai, do idia goeva be namo,+ Iehova ese Mose ia oda henia hegeregerena.
33 Dokonai, ia ese Palai Dubu bona boubou patana edia ariara ia karaia,+ bona ariara ena vareai gabuna ena keten ia tauadae.+
Vadaeni Mose ese gaukara ia haorea. 34 Bena ori ese hebou dubu ia koua matamaia, bona Iehova ena hairai ese Palai Dubu ia hahonua.+ 35 Mose be hebou dubu lalonai ia vareai diba lasi, badina ori be hebou dubu latanai ia noho bona Iehova ena hairai ese Palai Dubu ia hahonua.+
36 Bona ori be Palai Dubu amo ia daekau neganai, Israela taudia be idia noho gabuna idia rakatania. Unai bamona idia karaia edia laolao ibounai lalonai.+ 37 To, ori be Palai Dubu amo ia siri lasi neganai, idia ese edia noho gabuna idia rakatania lasi ela bona ori ia siri.+ 38 Dina ai Iehova ena ori be Palai Dubu ataiai ia noho, bona hanuaboi ai lahi be iena ataiai ia noho, Israela taudia ibounai ese unai idia itaia, edia laolao ibounai lalonai.+
Eiava “uru taudia.”
Heb., “Israela ena natudia memero.”
Eiava “gaukara biagudia.”
Dobu lasi ranu gabudiai ia tubu rei amo idia karaia. Ena gabana be metau lasi dainai ia hure diba.
Heberu herevana ese tar koremana ia herevalaia.
Anina be “Abia Raka-Lasi,” unai be ranu amo hamauria.
Eiava “Mose ia goada ia lao.”
Eiava “gimaia.”
Unai be, Ietero.
Anina be “Unuseniai Ia Noho Idau Tauna.”
Heb., “tamana.”
Eiava “tomadiho.”
Ap. A4 itaia.
Heb., “Lau do idia laloatao.”
Heb., “uduna ia metau.”
Maniuskrip ma haida idia gwau “Iehova ena aneru.”
Reana Mose ena natuna ia herevalaia.
Diksenari ai, “Kopina utua” itaia.
Reana aneru ena aena ia herevalaia.
Eiava “Farao bona ena hesiai taudia dekenai ai be bonana dika gauna ta bamona.”
Eiava “siahuna.”
Heb., “edia tuari orea ta ta hegeregerena.”
Heb., “Dirava ai oi lau halaoa.”
Heb., “egu tuari oreadia.”
Inai idia karaia totona tano idia geia, bena ranu be Naila Sinavai amo edia uma dekenai ia aru lao.
Inai idia karaia totona tano idia geia, bena ranu be Naila Sinavai amo edia uma dekenai ia aru lao.
Manumanu maragina ta, ia be nemo bamona bona Aigupito ai ia noho.
Eiava “Dirava ena imana.”
Inai lao be ta ia koria diba.
Unai be, Aigupito taudia.
Inai aveni idia gaukaralaia biriki bona raro ha-aukaia totona.
Reana inai be goada bada kevaru ia herevalaia.
Inai tubutubu gauna be Aigupito ai ia tubu, ia amo linen dabua idia karaia.
Ia be witi bamona, idaunegai Aigupito ai ia tubu, to ia be witi korikorina ese ia hereaia.
Eiava “maoro oi henia ai abidia lao totona.”
Heb., “tamadia edia ruma.”
Heb., “ia bona iena.”
Anina be ena boga-rau, kudouna, asena, kidni, bona ena tauanina lalonai idia noho gaudia ma haida.
Heb., “tuari oreadia.”
Eiava “do idia hamasea.”
Unai be, mamoe eiava nanigosi.
Heb., “hadikaia.”
Inai be reana tau badadia ia herevalaia.
Unai be, Israela lasi taudia, Aigupito taudia danu.
Heb., “tuari oreadia.”
Diksenari ai, “Kopina utua” itaia.
Heb., “tuari orea.”
Eiava “atoa siri.”
Heb., “rumana.”
Ap. B15 itaia.
Reana, Davara Kakakakana.
Heb., “regerege lasi.”
Unai be, hegeregere 2:00 a.m. amo ela bona 6:00 a.m.
Heb., “imana.”
“Iah” be Iehova ena ladana kwadogina.
Eiava “noho hanaihanai lalokauna.” Diksenari itaia.
Heb., “mara ena hisihisi do idia abia.”
Anina be “Idita.”
Inai manu maragina ena tauanina be bada. Ena lata be 18 cm. Ena vamu be namo.
2.2 L bamona. Ap. B14 itaia.
Eiava “sabati hahelagaia negana.”
Eiava “idia laga-ani.”
Reana Heberu herevana, anina be “Inai be dahaka?”
Inai tubutubu gauna ena uhe be grei bona kurokuro.
2.2 L bamona. Ap. B14 itaia.
2.2 L bamona. Ap. B14 itaia.
Reana, mai anina bada pepadia naria totona idia gaukaralaia mauana.
Ifa ta be 22 L. Ap. B14 itaia.
Anina be “Tohoa.”
Anina be “Hepapahuahu.”
Anina be “Iehova be Egu Saini Au.”
Anina be “Unuseniai Ia Noho Idau Tauna.”
Anina be “Egu Dirava be Durua Tauna.”
Heb., “Aigupito ena imana amo.”
Reana diba amo idia pidia.
Heb., “mamoe tau ena doana.”
Heb., “Hahine kahirakahira umui lao lasi.”
Inai aveni idia gaukaralaia biriki bona raro ha-aukaia totona.
Eiava “noho hanaihanai lalokauna.” Diksenari itaia.
Eiava “tauanina ena hehuni kahadia.”
Eiava reana, “tulu ta.”
Eiava “dika badana idia davaria lasi.”
Sikel ta be 11.4 g. Ap. B14 itaia.
Eiava “tama sina idia mase natuna.”
Eiava “hisihisi tauna.”
Eiava “kara namo.”
Eiava “lohia taudia.”
Eiava “inai henia.”
Eiava “harihari gauna.”
Eiava “idau tauna ena mauri umui diba.”
Ap. B15 itaia.
Ena ladana ma ta be Wiki Edia Aria, eiava Pentekoste.
Ena ladana ma ta be Au Raurau Rumadia Ena Aria (Dubu Helagadia).
Eiava “lau ese emu mauri dinadia momo herea do lau henia.”
Eiava reana, “gari bada.”
Unai be, Euperate.
Anina be “ena hairai idia itaia.”
Linen be tubutubu gauna ta amo idia karaia varo eiava dabua.
Heb., “mamoe tau.”
Eng., seal. Ena bada be dolfin bamona.
Diksenari itaia.
Diksenari itaia.
Kiubit ta be 44.5 cm. Ap. B14 itaia.
Diksenari itaia.
Talent ta be 34.2 kg. Ap. B14 itaia.
Linen be tubutubu gauna ta amo idia karaia varo eiava dabua.
Kiubit ta be 44.5 cm. Ap. B14 itaia.
Heb., “mamoe tau.”
Eng., seal. Ena bada be dolfin bamona.
Inai freim be windo ena freim latadia bamona.
Eiava “keten.”
Eiava “keten.”
Kiubit ta be 44.5 cm. Ap. B14 itaia.
Unai be, boubou totona idia henia gauna ena digara ida ia mikisia kahu.
Linen be tubutubu gauna ta amo idia karaia varo eiava dabua.
Eiava “keten.”
Diksenari itaia.
Linen be tubutubu gauna ta amo idia karaia varo eiava dabua.
Eiava “gabana gauna.”
Heb., “ima kwakikwaki badana ela bona maragina.” Ap. B14 itaia.
Idia diba lasi dava bada nadi ta, reana ia be amber, hyacinth, opal, eiava tourmaline.
Eiava “gabana gauna.”
Eiava “gabana gauna.”
Diksenari ai, “Urima bona Tumima” itaia.
Inai huahua ena kala be kakakaka bona ena toana be apolo bamona.
Heb., “bona edia imana hahonua.”
Eiava “lalona dabua.”
Diksenari itaia.
Eiava “gabana gauna.”
Eiava “Arona ena gwauhamata Dirava dekenai ena toa helagana; kwara gauna helagana.”
Anina be inai dehoro idia gaukaralaia tau ta idia abia hidi, gaukara ta totona.
Heb., “Arona bona ena natudia memero edia imana hahonua.”
Arona bona ena natudia memero dekenai hahelaga gaukara idia henia neganai, unai mamoe tau idia bouboulaia.
Heb., “edia imana hahonua.”
Heb., “idau tauna,” unai be, Arona ena bese tauna lasi.
Heb., “edia imana hahonua.”
Ifa ta be 22 L. Ap. B14 itaia.
Hin ta be 3.67 L. Ap. B14 itaia.
Kiubit ta be 44.5 cm. Ap. B14 itaia.
Sikel ta be 11.4 g. Ap. B14 itaia.
Gera ta be 0.57 g. Ap. B14 itaia.
Sikel ta be 11.4 g. Ap. B14 itaia.
Diksenari itaia.
Au ta ena kopina mai ena bonana namo herea, nanadu totona idia gaukaralaia danu.
Bonana namo tubutubu gauna ta. Eng., calamus.
Ia be sinamon au eiava unai au amo idia karaia gauna.
Hin ta be 3.67 L. Ap. B14 itaia.
Heb., “idau tauna,” unai be, Arona ena bese tauna lasi.
Ia be au amo ia raka-lasi ranu, raba au bamona, mai ena bonana namona.
Inai gauna ena toana ita diba lasi. Reana ia be bonana namo tubutubu gauna eiava bisisi ta.
Ia be tubutubu gauna ta amo, ena ranu be raba au ena bamona, bonana namo muramura ma haida ida idia mikisia neganai, edia bonana ia habadaia bona ia noho daudau.
Diksenari itaia.
Heb., “ladana dekenai lau boiria.”
Heb., “Dirava ena lauma.”
Heb., “geiti ta amo ia lao geiti ma ta.”
Heb., “emui imana hahonua.”
Heb., “kokia.”
Heb., “oiemu ladana lau diba.”
Eiava “noho hanaihanai lalokauna.” Diksenari itaia.
Eiava “noho hanaihanai lalokauna.” Diksenari itaia.
Diksenari itaia.
Eiava “idia ida matabodaga karadia idia karaia.”
Eiava “idia ida matabodaga karadia idia karaia.”
Ap. B15 itaia.
Eiava “sabati hahelagaia.”
Ena ladana ma ta be Au Raurau Rumadia Ena Aria (Dubu Helagadia).
Heb., “Hereva 10.”
Linen be tubutubu gauna ta amo idia karaia varo eiava dabua.
Heb., “mamoe tau.”
Eng., seal. Ena bada be dolfin bamona.
Diksenari itaia.
Diksenari itaia.
Inai freim be windo ena freim latadia bamona.
Diksenari itaia.
Eiava “keten.”
Eiava “davea lao mai boubouna.”
Heb., “mamoe tau.”
Inai be Besalele ia herevalaia.
Linen be tubutubu gauna ta amo idia karaia varo eiava dabua.
Kiubit ta be 44.5 cm. Ap. B14 itaia.
Heb., “mamoe tau.”
Eng., seal. Ena bada be dolfin bamona.
Inai freim be windo ena freim latadia bamona.
Eiava “keten.”
Kiubit ta be 44.5 cm. Ap. B14 itaia.
Talent ta be 34.2 kg. Ap. B14 itaia.
Kiubit ta be 44.5 cm. Ap. B14 itaia.
Unai be, auri amo idia karaia hevarivari.
Linen be tubutubu gauna ta amo idia karaia varo eiava dabua.
Eiava “keten.”
Talent ta be 34.2 kg. Ap. B14 itaia.
Sikel ta be 11.4 g. Ap. B14 itaia.
Diksenari itaia.
Linen be tubutubu gauna ta amo idia karaia varo eiava dabua.
Eiava “gabana gauna.”
Heb., “ima kwakikwaki badana ela bona maragina.” Ap. B14 itaia.
Idia diba lasi dava bada nadi ta, reana ia be amber, hyacinth, opal, eiava tourmaline.
Eiava “gabana gauna.”
Eiava “gabana gauna.”
Inai huahua ena kala be kakakaka bona ena toana be apolo bamona.
Eiava “lalona dabua.”
Eiava “Arona ena gwauhamata Dirava dekenai ena toa helagana; kwara gauna helagana.”
Inai freim be windo ena freim latadia bamona.
Eng., seal. Ena bada be dolfin bamona.
Diksenari itaia.
Eiava “keten.”
Eiava “keten.”
Inai freim be windo ena freim latadia bamona.