Gima Kohorona INTANET LAIBRI
Gima Kohorona
INTANET LAIBRI
Hiri Motu
  • BAIBEL
  • PABLIKEISEN
  • HEBOUDIA
  • g91 1/8 rau 30-31
  • Tanobada Amo Sivarai Idauidau

Oi abia hidi kahana ena vidio ia noho lasi.

Sori, hekwakwanai ia vara vidio ia loud totona.

  • Tanobada Amo Sivarai Idauidau
  • Noga!—1991
  • Sinado maragidia
  • Inai Bamona Atikol
  • NEGA IDIA GWAURAIA KERERE
  • WAIA DIET
  • TANOBADA HAMIROA KARANA DAINAI IA VARA
  • DAGEDAGE MATABUDI
  • MAURI DAUDAUNA ENA BADINA
  • “KLONGS” OI HAGOEVAIA
  • RARA MOMO MUVINI PIKSA LALONAI
  • SEAL IDIA HAMASEA, A?
  • GADO IDAUNA TA
  • AKSIDEN IDIA VARA PELEINI DEKENAI
  • TANO IDIA GEIA NEGANAI IDIA MASE TAUDIA
  • Idaunegai Idia Gaukaralaia Seal Idauidau
    Topik Ma Haida
  • Gari—Hari Ia Bada Gauna, be Do Ia Ore!
    1995 Gima Kohorona Iehova Ena Basileia Ia Harorolaia
  • Muvini Piksa Namona Ta be Edena Bamona Lau Abia Hidi Diba?
    Noga!—1991
Noga!—1991
g91 1/8 rau 30-31

Tanobada Amo Sivarai Idauidau

NEGA IDIA GWAURAIA KERERE

Lagani momo lalonai, idau negai sivarai idia tahua taudia bona turia bona nadi gunadia idia stadilaia taudia ese radiocarbon idia gaukaralaia, turia gunadia edia lagani be hida idia diba totona. To Time magasin lalonai ia gwau, “edia hereva be mai anina, to nega haida unai hereva be maoro lasi.” Magasin ena hereva be ma ia gwau: “Nega haida, hodahoda dekenai carbon 14 be bada, to nega haida ia bada lasi. Unai dainai, nega haida mauri gaudia edia tauanina ai carbon 14 be bada, to nega haida ia bada lasi. Unai dainai, turia gunadia edia lagani be hida idia diba totona, carbon idia gaukaralaia neganai, idia kerere diba.” Palisades, New York dekenai, tano ena kopina idia stadilaia taudia Lamont-Doherty Geological Laboratory dekenai ese carbon-​14 gaukaralaia karana bona uranium-thorium gaukaralaia karana idia hahegeregerea. Idia davaria “radiocarbon idia gaukaralaia neganai, idia gwauraia laganidia be reana lagani 3,500 amo idia kerere. Unai dainai, gau haida dekenai, hegeregere taunimanima be America tanodia dekenai idia mai nega ginigunana dekenai, reana saiens taudia ese edia lalohadai do idia haidaua be maoro.”

WAIA DIET

The Jerusalem Post niuspepa lalonai, Israel dekenai idia noho taudia haida edia kara idauna idia sivarailaia. Unai taudia idia ura edia kopina do idia hamaragia. Taunimanima ese doketa taudia idia noia edia aukina be waia amo do idia koua, aniani momo do idia ania diba lasi totona. “Niuspepa lalodiai advetismen ese unai kara idia gwauraia neganai,” gavamani taudia idia laloa momo. Unai kara ese gavamani ena taravatu ia utua; Israel ena Health Ministry ese isena naria doketa 12 bamona ia koua vadaeni, unai kara idia karaia lasi totona. Post niuspepa ia gwau, Doketa Moshe Kelman, Health Ministry ena Dental Health Department ena kwarana tauna ia gwau iena opesi taudia ese mauri laganidia 18 kekenina ena sivarai idia tahua noho. Unai kekeni ena aukina be waia amo idia koua, bona ia ese sibona ia alaia mase.

TANOBADA HAMIROA KARANA DAINAI IA VARA

Doketa Jean Monro, Britain ena Breakspear Hospital for Allergy and Environmental Diseases tauna ta, ia gwau: “Uru ta ta iboudiai taudia idia manoka idia lao, badina hodahoda, ranu bona tano idia hamiroa gaudia idia bada daekau bona unai ese taunimanima edia tauanina ia hadikaia.” Tano, hodahoda, bona ranu idia hamiroa, sinana ena rata be beibi idia henia lasi, muramura be aniani bona ranu dekenai idia atoa, bona haida ese muramura bona drag idia gaukaralaia kerere. Unai kara iboudiai dainai, gorere idauidau idia vara, hegeregere, asthma bona kensa goreredia, bona natu maragidia idia kara kava. London ena niuspepa ta, The Times lalonai ia gwau reana taunimanima 17 milion bamona, hegeregere Britain taudia iboudiai 100 100 amo 30 30, be hodahoda, ranu bona tano idia hamiroa dainai idia gorere, to edia gorere edia badina idia diba lasi.

DAGEDAGE MATABUDI

Gavamani sikuli taudia Australia dekenai idia hekwarahi bada sikuli lalonai natu maragidia edia dagedage karana idia koua totona. The New York Times niuspepa lalonai, ia gwau haida idia gwau unai hekwakwanai ia vara badina matamata taudia momo ese Teen-Age Mutant Ninja Turtles [Matabudi] idia ura henia dikadika. Diba momo tauna ta ia gwau, maragidia “idia itaia tatau namodia ese dagedage karadia idia karaia neganai hekwakwanai momo idia hanaia diba, bena unai lalohadai be edia kara dekenai idia hahedinaraia.” Australia sikuli momo ese tuari gadara gaudia idia taravatua bona edia student taudia idia hamaoroa, “Ninja tuari kaia, nunchakus bona tuari audia be sikuli dekenai idia abia mai lasi to ruma dekenai idia rakatania be namo.” Niuspepa be ma ia gwau: “Ena be taunimanima momo idia lalo-hekwarahi badina hari Turtle ese memero kekeni maragidia edia kara idia hadikaia diba, to momo herea ese Ninja Turtle muvini piksa bona televisen program idia raraia.”

MAURI DAUDAUNA ENA BADINA

Japan taudia edia mauri laganidia ena averes ese ma bese iboudiai taudia edia mauri laganidia ena averes ia hanaia. Japan hahinedia dekenai unai averes be lagani 81.77. Japan tataudia dekenai unai averes be lagani 75.91. Mainichi Daily News niuspepa ia gwau, diba momo taudia idia gwau unai ia vara badina ‘idia be beibi neganai idia mase taudia bona idia buruka sisina neganai idia mase taudia edia namba ia diho ia lao.” Japan tauna Waka Shirahama ena mauri laganidia be 112 bona Japan taudia ma iboudiai edia mauri laganidia ia hanaia. Japan lalonai, mauri laganidia 100 idia hanaia taudia iboudiai be 3,298. The Daily Yomiuri niuspepa lalonai ia gwau, Waka Shirahama ia gwau ia mauri daudau badina “ia gaukara goadagoada, ia aniani momo lasi, ia inuinu momo lasi, bona ia kara maoromaoro.” Ma nega ta ai idia henanadai henia neganai, ia gwau: “Aniani iboudiai oi ania be namo, aniani haida oi dadaraia to aniani ma haida oi ania momo be namo lasi; namona be oi mahuta namonamo, bona oi laloaboio lasi, oi kiri noho be namo.”

“KLONGS” OI HAGOEVAIA

Bangkok dekenai, taunimanima ese idia karaia ranu gabudia, ladana klongs, edia toana be namo herea. Edia kahana kahana dekenai ruma idia haginia du latanai. Unai klongs dainai taunimanima momo ese Thailand ena hanua badana Bangkok idia diba. To Asiaweek magasin lalonai ia gwau “unai ranu daladia haida idia miro herea, momoru bona kukuri amo idia honu bona idia be mai bonana dikana. Klongs kahirakahira dekenai idia noho rumadia momo lalonai, ranu paipidia idia atoa lasi bona taraka be unai gabu dekenai idia lao diba lasi momoru do idia abia oho totona. Unai dainai, dina dina iboudiai, momoru bona kukuri 140 ton be Thailand ena sinavai badana, Chao Phraya Sinavaina, dekenai ia aru lao. Klongs ranudia be unai sinavai amo idia aru mai. Klongs haida lalonai momoru be momo bona oxygen be bada lasi. Unai dainai, edia bonana ia dika herea bona unuseniai idia noho taudia ese unai idia haheaukalaia be auka herea. Unai dainai, taunimanima idia hagoadaia klongs do idia hagoevaia totona. Asiaweek niuspepa lalonai ia gwau: “Taunimanima momo be mai edia ura danu unai gaukara idia karaia.”

RARA MOMO MUVINI PIKSA LALONAI

The New York Times niuspepa lalonai ia gwau: “Bema oi laloa hari inai negai muvini piksa lalonai rara momo idia bubua, dagedage karadia be momo bona mase tauanidia be momo herea, emu lalohadai be maoro.” Saiens taudia ese idia havaraia gaudia bona plastik gaudia matamatadia idia gaukaralaia dainai, muvini piksa idia karaia taudia ese dagedage karadia idia hahedinaraia goevagoeva diba. Taunimanima momo ese idia ura henia muvini piksa haida lalonai, taunimanima handred handred idia mase. Niuspepa ese unai ia haheitalaia totona, muvini piksa ta, Die Hard 2 ia gwauraia; unai piksa lalonai, taunimanima 260 bona ma haida idia hamasea mai dagedae bada ida. Kaia be tau ta ena matana dekenai idia atoa bona iena harana idia ivaia, bona ma tau ta be peleini ena ensini lalonai ia mase. Unai niuspepa herevana be ma ia gwau, unai muvini piksa momo “edia sivarai lalonai gau momo idia vara bona kara momo idia karaia, bona taunimanima ese unai bamona muvini piksa idia ura henia.”

SEAL IDIA HAMASEA, A?

Taunimanima haida idia ura seal 30,500, South Africa ena west kone dekenai idia hamasea, to taunimanima momo idia badu dainai, unai palani idia karaia lasi. To saiens taudia haida idia gwau seal haida idia hamasea be namo, davara do idia naria totona. Johannesburg niuspepa ta, The Star, lalonai ia gwau Cape bona Namibia ena kone dekenai, seal 1.3 milion idia noho bona idia be momo herea dainai davara ena mauri gaudia edia noho idia hadikaia gwauraia. Saiens tauna Vic Kabalin ia gwau: “Idia hanai laganidia lalonai, taunimanima idia diba Seal Island dekenai . . . cape fur seal bona jackass penguin manudia idia noho. Hari inai negai seal sibona oi itaia diba.” Dahaka dainai unai ia vara? The Star niuspepa lalonai ia gwau: “Kwalaha badadia ese seal momo idia ania, to reke idia gaukaralaia dainai bona idia haoda dainai, hari unai kwalaha be momo lasi. Seal iboudiai be 1.3 milion bamona . . . taunimanima sibona ese edia namba idia hamaragia diba.”

GADO IDAUNA TA

Canary Islands ena motumotu ta, ladana Gomera, bema oi vadivadi henia, rege idauna ta do oi kamonaia, unai rege be hegeregere canary manudia ese maikrafon badadia idia gaukaralaia bamona. New Zealand ena niuspepa ta, The Hawke’s Bay Herald-Tribune, lalonai ia gwau unai rege be silbo gadona, hioga gadona unai. Lagani handred handred lalonai unai be Gomera motumotu taudia edia gado iharuana. Unai gado idia diba totona, taunimanima ese lagani 5 idia negea bona bema idia aonega lasi unai gado idia diba namonamo lasi. Unai motumotu ena ororo lalona gabuna ai idia gaukara ogogami taudia ese unai gado idia gaukaralaia nega momo, badina ena rege be gabu daudau dekenai ia lao diba; herevahereva ena rege be gabu daudau dekenai ia lao diba lasi. Unai gado ia veria tauna ta ia gwau: “Hioga gadona ai, gau iboudiai ai herevalaia diba, bona bema nega ia namo, hioga herevadia be kilomita 3 (2 mile) dekenai idia noho taudia idia kamonaia diba.” Leta ta ta iboudiai be mai edia hioga regena ta, unai dainai, hari inai negai idia gaukaralaidia matamata herevadia be hioga gadona ai idia gwauraia diba danu.”

AKSIDEN IDIA VARA PELEINI DEKENAI

Peleini karaia kampani badana ta, ladana Boeing, ese peleini aksiden idia stadilaia; idia tahua nega hida bona dahaka dainai unai aksiden idia vara. Niuspepa ta, The Wall Street Journal, lalonai ia gwau unai kampani ese aksiden badadia 850 ia stadilaia, unai aksiden be lagani 1955 ia mai hari idia vara. Boeing ia gwau, “idia hanai laganidia 10 lalonai, aksiden iboudiai 100 100 amo 72 72 be peleini idia taria taudia edia kerere dainai idia vara.” Unai ripoti lalonai ia gwau, bema harihari peleini momo idia taria dainai, bona aksiden idia vara negadia edia namba ia diho haraga lasi dainai, vadaeni lagani 2005 bamona neganai, lagani ta ta iboudiai, aksiden badadia 20 do idia vara, bona peleini karaia kampani iboudiai edia peleini ese aksiden do idia davaria . . . , hari unai namba be 15.”

TANO IDIA GEIA NEGANAI IDIA MASE TAUDIA

South Africa ena niuspepa ta, The Star, lalonai golo idia abia totona tano idia geia karana ia gwauraia, ia gwau: “Golo ton ton iboudiai tamona tamona idia abia hegeregerena, tano geia taudia tamona tamona idia mase.” Chamber of Mines oreana ia gwau South Africa ena golo abia gabudia dekenai idia hanai laganidia 7 ta ta iboudiai lalonai tatau 560 560 bamona idia mase. Ena be hari idia mase taudia edia namba ia diho lao sisina, to Chamber of Mines ena gaukara tauna, Mr. Reinoud Boers, ia gwau: “Tano idia geia taudia ese dika idia davaria haraga diba. Ena be ai ura lasi tau ta ia mase, to tanobada ibounai lalonai tano idia geia taudia haida do idia mase.” Idia mase taudia rua rua iboudiai amo tamona tamona ia mase badina ranu o nadi edia metau ese guri ena haba idia doria dainai eiava idia mase badina nadi idia moru dainai. Mr. Boers ia gwau: “South Africa ena golo guridia idia dobu masemase, (idia haida edia dobu be kilomita 4) bona ma tano iboudiai edia guri be unai bamona idia dobu lasi, unai dainai siahu ia bada bona nadi ena metau ia bada danu. Danu ita geia nadi tanona ia auka herea, ma tano iboudiai idia geia nadi tanona be unai bamona ia auka lasi.”

    Hiri Motu Pablikeisen (1987-2026)
    Log aut
    Login
    • Hiri Motu
    • Ta dekenai siaia
    • Preferens
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Gaukaralaia Taravatudia
    • Privacy Policy
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Login
    Ta dekenai siaia