Gima Kohorona INTANET LAIBRI
Gima Kohorona
INTANET LAIBRI
Hiri Motu
  • BAIBEL
  • PABLIKEISEN
  • HEBOUDIA
  • yp karoa 17 rau 134-139
  • Sikuli Do Lau Rakatania be Namo, A?

Oi abia hidi kahana ena vidio ia noho lasi.

Sori, hekwakwanai ia vara vidio ia loud totona.

  • Sikuli Do Lau Rakatania be Namo, A?
  • Memero Kekeni—Edia Henanadai Haere Maorodia
  • Sinado maragidia
  • Inai Bamona Atikol
  • Edukeisini ena Namo
  • Edukeisini bona Moni Gaukarana
  • Do Oi Namo Oi Lao
  • Sikuli Namona Tanobada Hegegemadai
    Noga!—1996
  • Sikuli amo Anina Namona Oi Abia
    Iseda Basileia Gaukara—1997
Memero Kekeni—Edia Henanadai Haere Maorodia
yp karoa 17 rau 134-139

Karoa 17

Sikuli Do Lau Rakatania be Namo, A?

SIKULI memerodia bona kekenidia haida be dina haida sikuli dekenai idia lao lasi to idia loa kava. Sikuli opesa ta, lagani 25 lalodiai unai edia kara ia tahua tauna ladana Jack, ia gwau edia ekskius herevadia haida be inai: “Lau laloa hari dina dekenai do lau gorere,” “Lauegu tubuna Alaska dekenai be ia mase.” Ia kirikirilaia momo herevana be memero toi edia hereva, idia gwau ori ese gabu ia koua dainai sikuli rumana idia davaria diba lasi.

Unai ekskius idauidau ese idia hahedinaraia memero kekeni momo idia ura lasi sikuli. Haida idia gwau, “Ia namo sisina,” to ma haida idia gwau, “Sikuli lau ura lasi momokani!” Mero ta ladana Garry be sikuli dinadia ai dabai ia toreisi neganai, ena bogana ia hisihisi. Ia gwau, “Sikuli gabuna kahirakahira dekenai lau ginidae neganai, egu varahu ia lasi bona lau gari . . . unai dainai ruma dekenai lau giroa lou.” Memero kekeni momo be Garry bamona, sikuli idia gari henia dikadika. Edia gari havaraia gaudia haida be inai: sikuli dekenai dagedage ia vara, edia kalasi taudia ese idia hahisidia, bona edia tamadia sinadia ese idia doridia maka namona idia abia totona. Idia doridia dainai reana sikuli dekenai idia lao, to unai dainai idia lalo-hekwarahi noho bona idia gorere.

Unai dainai memero kekeni momo idia ura lasi sikuli dekenai do idia lao! United States dekenai, dina ta ta iboudiai, sikuli memerodia bona kekenidia 2,500,000 bamona be sikuli dekenai idia lao lasi! Niuspepa ta ladana The New York Times ia gwau, New York City ena haisikuli edia memero kekeni toi toi amo ta ta be “nega momo sikuli dekenai idia lao lasi,” unai dainai “hadibadia dalana be lasi.”

Memero kekeni ma haida be sikuli amo idia doko kava. Tauhau ta ladana Walter be haisikuli ia rakatania murinai ia gwau: “Sikuli lau hesikulaia bona ia be mai ena taravatu momo.” Kekeni ta ladana Antonia be ena sikuli gaukarana ia hekwarahilaia; ia gwau: “Lau duahia herevadia edia anina bema lau lalo-pararalaia lasi, egu sikuli gaukarana edena bamona lau karaia diba? Lau helai kava sibona bona diba lau abia lasi, unai dainai sikuli lau rakatania.”

Momokani, tanobada ibounai dekenai sikuli lalodiai hekwakwanai badadia idia vara. To unai dainai sikuli oi hesikulaia bona oi rakatania kava be maoro, a? Bema sikuli oi rakatania, unai dainai gabeai hekwakwanai haida do oi davaria, a? Oi be sikuli dekenai do oi noho ela bona do oi kwalimu be mai ena badina namodia, eiava?

Edukeisini ena Namo

Mero ta ladana Michael be sikuli dekenai ia giroa lao eksam amo setifiket abia totona. Ta ese ia nanadaia dahaka dainai ia giroa lao, bena ia gwau: “Lau lalo-parara namona be edukeisini lau abia.” To “edukeisini” ena anina be, ta ese diba ia tahua gau idauidau momo do ia herevalaidia diba totona, a? Lasi.

Namona be edukeisini ese oi ia hahegaegaea, do oi bada neganai oiemu mauri dalana do ia namo totona. Allen Austill, lagani 18 lalodiai ia be het tisa ta, ia gwau namona be edukeisini amo oi idia hadibaia, “oi laloa maoromaoro totona, hekwakwanai oi hamaoromaoroa totona, dahaka be maoro bona dahaka be kerere be oi diba totona, oi laloa goevagoeva totona, . . . bona diba tahua dalana oi dibaia totona.”

Vadaeni, sikuli be edena bamona oi ia durua diba? Idaunegai King Solomon ese hereva lada-isidia ia torea “aonega lasi taudia aonega ia henidia totona, tau matamatana diba bona laloa namonamo karana ia henia totona.” (Hereva Lada-isidia 1⁠:​1-4) Oibe, memero kekeni edia aonega be bada lasi. Sikuli ese oi ia durua diba, laloa namonamo dalana do oi manadalaia bona do oi goadalaia totona. Bena oi dibalaidia vadaeni gaudia do oi herevalaidia diba sibona lasi, to edia anina do oi tahua namonamo diba, bona idia amo lalohadai matamatadia do oi abidia diba. Ena be taunimanima momo ese sikuli haida edia hadibaia dalana idia gwauraia dika, to sikuli ese oi ia doria oiemu darana oi gaukaralaia totona. Momokani, oi sikuli neganai oi dibaia gaudia haida be reana anina lasi oiemu mauri lalonai. To buka ta ladana The High School Survival Guide lalonai Barbara Mayer ia gwau: “Memero kekeni haida ese sikuli ena eksam ena henanadai iboudiai edia haere do idia laloatao lasi, to stadi dalana bona palani karaia dalana do idia laloaboio lasi.”

Iunivesiti ena profesa toi be edukeisini ena namo idia tahua murinai, idia gwau: “Edukeisini bada idia abia taudia edia diba, buka edia hereva dekenai bona tanobada ai idia vara gaudia dekenai, be bada bona dobu, bona idia ura diba do idia tahua. . . . Ena be idia buruka idia lao bona sikuli idia rakatania negana amo ema bona hari be nega daudau, to unai bamona idia kara noho.”​—⁠The Enduring Effects of Education.

Gau badana be inai: Edukeisini ese oi ia durua diba oiemu Keristen gaukaradia do oi karaia totona. Bema stadi karana namona oi manadalaia vadaeni bona oi duahiduahi namonamo diba, Dirava ena Hereva oi stadilaia haraga diba. (Salamo 1⁠:⁠2) Herevahereva dalana be sikuli dekenai oi dibaia dainai, Baibel ena hereva momokani be taunimanima ma haida oi hadibalaidia haraga diba. Idaunegai idia vara karadia edia sivarai, bona sikuli ai oi stadilaia herevadia ma haida danu, ese oi do idia durua diba, tano idauidau taudia mai edia ura idauidau bona mai edia lalohadai idauidau do oi lalo-pararalaidia totona.

Edukeisini bona Moni Gaukarana

Edukeisini ese oi ia durua bada, moni gaukarana do oi abia totona. Edena dala amo?

Ena gaukara be mai ena diba ida ia karaia tauna be aonega tauna King Solomon ese inai bamona ia herevalaia, ia gwau: “Ia be pavapava vairadiai do ia gini; anina lasi taudia vairadiai do ia gini lasi.” (Hereva Lada-isidia 22⁠:29) Unai be momokani ema bona hari. Ernest Green, U.S. Department of Labor tauna ta, ia gwau: “Bema gaukara ta karaia dalana oi diba lasi, do oi kwalimu momokani lasi.”

Unai dainai, sikuli idia rakatania taudia momo be moni gaukaradia idia davaria haraga lasi. Guna ai herevalaia merona ladana Walter ia gwau: “Nega momo moni gaukarana lau tahua, to lau davaria lasi badina be lau be setifiket lasi.” Ma ia gwau: “Nega haida taunimanima edia hereva edia anina lau diba lasi dainai lau daradara bada.”

Niuspepa ta ladana The New York Times ese ia hahedinaraia, uhau bona ulato momo, haisikuli idia rakatania kava taudia unai, ese moni gaukaradia idia davaria lasi, to edia uru taudia momo, haisikuli idia haorea taudia unai, ese idia davaria. Iena buka ladana The Adolescent lalonai, F. Philip Rice ia gwau: “Sikuli idia rakatania kava taudia ese moni gaukaradia davaria dalana idia koua.” Sikuli ia rakatania kava tauna ena diba be reana ia hegeregere lasi moni gaukarana ta do ia karaia.

Buka ta ladana The Literacy Hoax lalonai, Paul Copperman ia gwau, ripoti ta ese ia hahedinaraia tau ta ese kuki gaukarana eiava mekaniki gaukarana eiava opesi gaukarana ia abia totona, namona be duahiduahi ia sikulilaia namonamo guna. Ma ia gwau: “Lau laloa ta ese tisa, nesi, akaunten, o ensinia gaukarana ia abia totona, namona be lagani ma haida lalodiai duahiduahi dalana ia dibalaia.”

Unai ese ia hahedinaraia, idia duahiduahi namonamo totona diba idia tahua goadagoada taudia dekenai moni gaukaradia abidia daladia momo idia kehoa. To sikuli amo dahaka hahenamo ma ta oi davaria diba?

Do Oi Namo Oi Lao

Unai hahenamo be, oiemu goada bona oiemu manoka do oi diba. Kekeni badana ta ladana Michelle be vanegai kompiuta gaukarana ia davaria; ia gwau: “Sikuli lalonai, lau be gaukara goadagoada dalana, eksam karaia dalana, bona lauegu lalohadai gwauraia hedinarai dalana lau dibaia.”

Kekeni ma ta ia gwau: ‘Sikuli ese kwalimu lasi negadia laloa maoromaoro dalana lau ia hadibaia.’ To guna, ia kwalimu lasi negadiai, ia gwau ma haida edia kerere dainai ia moru, sibona ena kerere dainai lasi. Ena be taunimanima momo ese sikuli edia taravatu bona edia matahakani idia gwauraidia dika, idia gwau unai kara ese memero kekeni edia lalohadai idia koua, to memero kekeni momo be unai kara amo namo idia davaria. King Solomon ese memero kekeni edia lalona ia hagoadaia, aonega do idia diba bona matahakani do idia manadalaia totona. (Hereva Lada-isidia 1⁠:⁠2) Sikuli ai idia biagudia namonamo memerodia bona kekenidia momo be gabeai edia lalona idia biagua namonamo diba bona gau matamatadia idia laloa davari diba danu.

Unai dainai namona be oiemu sikuli negana lalonai oi gaukara namonamo. Edena bamona unai oi karaia diba? Unai do oi diba totona, namona be oiemu sikuli gaukarana ita herevalaia guna.

Inai Henanadai Herevalaia

◻ Dahaka dainai memero kekeni momo idia ura lasi sikuli? Oi ese sikuli edena bamona oi laloa?

◻ Sikuli ese taunimanima edena bamona ia durudia idia laloa namonamo totona?

◻ Bema sikuli oi rakatania, unai ese moni gaukarana do oi davaria dalana edena bamona do ia koua reana, bona dahaka dainai?

◻ Bema sikuli oi rakatania lasi, dahaka namo ma haida do oi davaria diba?

[Blurb on page 135]

“Lau helai kava sibona bona diba lau abia lasi, unai dainai sikuli lau rakatania”

[Blurb on page 138]

Ripoti ta ese ia hahedinaraia, tau ta ese kuki gaukarana eiava mekaniki gaukarana eiava opesi gaukarana ia abia totona, namona be duahiduahi ia sikulilaia namonamo guna

[Pictures on page 136]

Sikuli ai oi abia sisibana ese emu mauri orena lalonai oi do ia durua diba

[Picture on page 137]

Sikuli ai idia kwalimu lasi taudia ese moni gaukarana idia davaria be auka

    Hiri Motu Pablikeisen (1987-2026)
    Log aut
    Login
    • Hiri Motu
    • Ta dekenai siaia
    • Preferens
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Gaukaralaia Taravatudia
    • Privacy Policy
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Login
    Ta dekenai siaia