Edena Bamona Iesu Keriso bBe Peroveta Tauna Mose Bamona?
IEHOVA DIRAVA be ia koikoi diba lasi. (Tito 1:2; Heberu 6:18) Unai dainai, iena Hereva, Bible, amo idia mai peroveta herevadia ai ita tabekau diba, bona ibounai be idia momokani sibona. Bona do idia guguru vaitani.
Unai atai amo ia mai peroveta herevadia padadiai, peroveta tauna Mose ese Mesia ia perovetalaia herevana danu ia noho. Mose ese Iehova ena hereva be inai bamona ia herevalaia: “Lau ese idia [Israel] edia bese lalona amo peroveta tauna ta do lau abia hidi, oi [Mose] hegeregerena; lauegu hereva be ia ena uduna dekenai do idia noho, bona idia dekenai lauegu hahegani herevadia be ia ese do ia gwauraidia hedinarai.”—Deuteronomi 18:17, 18.
Aposetolo Petro ia hahedinaraia Iesu Keriso ese unai peroveta herevana ia hagugurua inai bamona ia torea neganai: “Mose . . . ia gwau, ‘Lohiabada emui Dirava ese peroveta tauna ta do ia siaia umui dekenai, emui varavara tauna ta, lau bamona. Ia gwauraia herevadia ibounai do umui kamonai.’ ” (Kara 3:22) Iesu sibona ese unai hereva ia hamomokania, ia gwau: “Badina be bema Mose umui abidadama henia momokani be lau danu do umui abidadama henia. Badina be ia ese lauegu sivaraina ia torea.” (Ioane 5:46) Dahaka dala ai Iesu bona Mose be idia hegeregere?
Edia Gaukara Matamaia Karadia Idia Hegeregere
Idia karukaru neganai Mose bona Iesu be idia roho mauri to ma natudia haida be ibounai idia hamasedia. Mose maragina be Naila sinavai ena siriho lalonai idia hunia dainai ia mauri, to Israel ena memero karukarudia ibounai be Aigupito ena Farao ese ia hamasedia. Ia mero maragi neganai, Betelehem ai lagani rua memero ibounai be idia hamasedia, to Iesu be ia roho mauri. Inai ala-ala karana be Farao hegeregerena, Dirava bona ena taunimanima ia inai henidia tauna, Pavapava Herod Badana, ese ia havaraia.—Esodo 1:22–2:10; Mataio 2:13-18.
Mose bona Iesu ruaosi be manau bona dagedage lasi karana idia hahedinaraia. Ena be ia be Aigupito lohiana Farao ena ruma bese lalonai ia tubu daekau, to Mose ena kara ese ia hahedinaraia “tanobada taudia ibounai huanai ia sibona be manau momokani.” (Numera 12:3) Unai hegeregerena, Iesu be guna guba ai ia noho neganai iena ladana be Mikael, siahu bada lohia tauna, to unai dagi badana ia rakatania bona sibona ia hamanaua bena tanobada dekenai ia diho mai. (Daniel 10:13; Filipi 2:5-8) Ma danu, Iesu be tanobada taudia dekenai ia hebogahisi bada bona idia dekenai inai bamona ia hereva: “Egu huaia auna be emui pagana dekenai do umui atoa, lau dekenai diba do umui tahua, badina be lau be dagedage lasi bona manau tauna. Vadaeni emui laumana be do idia laga-ani.”—Mataio 11:29; 14:14.
Mose bona Iesu be Iehova ena ura idia tahua guna dainai, edia dagi badadia bona kohu hairaidia momo idia rakatania. Oibe, Iehova ena ura ia atoa guna bona Iena orea taudia ia ura durua dainai Mose ese ladana bada dagina bona kohu badadia, Aigupito ai, ia rakatania. (Heberu 11:24-26) Unai hegeregerena, Iesu ese guba ai ena dagi hereadaena bona ena kohu goevadaedia ia rakatania, Iehova bona Iena taunimanima tanobada ai edia hesiai gaukara karaia totona.—2 Korinto 8:9.
Dirava ese Mose bona Iesu be ena abiahidi horoa taudia ai ia halaodia. Peroveta tauna Mose be Iehova ese ia abia hidi bona ia horoa Israel besena hakaua totona. Aposetolo Paulo ena hereva hegeregerena, Mose “ia laloa, Keriso [abia hidi horoa tauna] dainai hemarai bona hisihisi do ia abia be namo. To Aigupito ena kohu momo ia abia be dika.” (Heberu 11:26; Esodo 3:1–4:17) Iesu be edena nega ai Keriso eiava abia hidi horoa Tauna ai ia lao? Ia bapatiso neganai Dirava ena lauma helaga, eiava iena gaukara siahuna, ese ia horoa. Oibe, Iesu ese Iakobo ena ranu guri, Sukara dekenai, Samaria hahine ia hamaoroa, bona ma kota gabunai danu Israel ena dubu biaguna badana vairanai sibona ia gwauraia ia be Mesia, eiava Keriso.—Mareko 14:61, 62; Ioane 4:25, 26.
Mose bona Iesu ruaosi be dina 40 ai idia aniani lasi. Dirava ena hereva halasia gaukara ia hamatamaia neganai, Mose be Sinai ororo dekenai dina 40 ai aniani ia ania lasi. (Esodo 34:28) Gwauhamata Mesiana ena gaukara ia hamatamaia neganai, Iesu be tano gagaena ai dina 40 ai aniani ia ania lasi bena Satana ena amo ia davaria hahetoho idauidau ia dadaraia.—Mataio 4:1-11.
Unai Tatau Rua ese Iehova Ena Ladana Idia Abia Isi
Iehova ese Mose bona Iesu ia gaukaralaidia Iena ladana helagana idia abia isi totona. Dirava ese Mose ia hamaoroa ‘Iehova, idia edia sene taudia edia Dirava’ ena ladana dekenai do ia lao Israel besena dekenai. (Esodo 3:13-16) Mose be Iehova ena hereva Farao dekenai halasia tauna. Iehova ese Farao ia hamasea haraga lasi badina ia ura iena siahu bona Iena ladana badana be tanobada ibounai vairanai do ia hedinarai goevagoeva dainai. (Esodo 9:16) Iesu danu unai bamona Iehova ena ladana ai ia diho mai. Keriso ese unai hereva ia hamomokania badina inai bamona ia hereva: “Lau be lauegu Tamana ena ladana dekenai lau mai inai, to umui ese lau umui abia dae lasi.” (Ioane 5:43) Iesu ese Tamana ena ladana ia abia isi, Dirava ese ia dekenai ia henia taudia edia vairanai Iehova ena ladana ia hahedinaraia goevagoeva, bena tanobada dekenai taunimanima ese unai lada idia dibaia.—Ioane 17:4, 6, 26.
Guba amo ia mai siahuna amo, Mose bona Iesu ese hoa karadia momo idia karaia bona unai amo Dirava ena ladana idia abia isi. Mose ena hoa karadia ese idia hamomokania ia be Iehova Dirava ese ia siaia. (Esodo 4:1-31) Ena gaukara ibounai lalonai, Mose, Dirava ese ia gaukaralaia Davara Kakakakana ia hapararaia tauna, ese ma hoa karadia haida ia karaia Iehova ena ladana hahedinaraia totona. (Esodo 5:1–12:36; 14:21-31; 16:11-18; 17:5-7; Salamo 78:12-54) Iesu danu, unai bamona hoa karadia idauidau ia karaia neganai ia ese Dirava ia hanamoa. Io, Iesu ese Dirava hanamoa karana ia ura henia dikadika dainai inai bamona ia hereva diba: “Egu hereva be do umui abidadama henia, lau be egu Tamana lalona [ena lalohadai] dekenai, egu Tamana danu lauegu lalona [lalohadai] dekenai. To bema lasi, gaukara lau karaia gaudia umui laloa. Unai gaukara dainai lau do umui abidadama henia.” (Ioane 14:11) Iena hoa karana ta be lai bona hurehure ia hadokoa bena Galilea davarana ia manada.—Mareko 4:35-41; Luka 7:18-23.
Mai Anina Bada Gaudia Ma Haida Dekenai Idia Hegeregere
Mose bona Iesu be hoa dalanai taunimanima dekenai aniani idia henia. Israel taudia ese hoa dalanai aniani idia davaria neganai Mose be Iehova ena peroveta tauna. (Esodo 16:11-36) Buka Helaga lalonai ita davaria Iesu ese danu nega rua hoa dalanai aniani korikori amo hutuma ia ubudia.—Mataio 14:14-21; 15:32-38.
Guba amo ia moru mana be mai anina Mose bona Iesu edia gaukara dekenai. Mana be guba amo ia moru diho neganai, Mose be Israel besena ena gunalaia tauna. (Esodo 16:11-27; Numera 11:4-9; Salamo 78:25) Iesu dekenai danu unai bamona ia vara, to mai ena anina bada ida, badina Iesu ese sibona ena tauanina, guba amo ia diho mana bamona, ia henia, kara maoromaoro kamonai taudia hamauria totona.—Ioane 6:48-51.
Mose bona Iesu ese taunimanima be guia gabuna amo idia hakaudia lao, mauri namona gabuna dekenai. Badina idia be Iena taunimanima dainai, Dirava ese Mose ia gaukaralaia Israel besena be Aigupito taudia hesiai henia gaukarana amo ia hakaudia siri bona mauri namona idia abia. (Esodo 12:37-42) Unai hegeregerena, Iesu Keriso danu ese ia murinai idia raka taudia be roho mauri dalana ai ia hakaudia lao. Oibe, Keriso ese kamonai taudia be Satana Diabolo ena orea dikana amo, bona kara dika bona mase amo danu, do ia hamauridia.—1 Korinto 15:24-26; Kolose 1:13; 1 Ioane 5:19.
Mose bona Iesu ruaosi be gwauhamata haginia daladia idia naria taudia. Mose be Taravatu gunana, Iehova Dirava bona Israel besena padanai gauna, ena naria tauna. (Esodo 19:3-9) Iesu be Iehova bona lauma Israel padadiai ia noho Taravatu Matamatana ia naria tauna.—Ieremia 31:31-34; Luka 22:20; Heberu 8:6-13.
Mose bona Iesu danu be hahemaoro ena siahu idia abia. Mose be guna Israel besena edia hahemaoro bona taravatu henia tauna. (Esodo 18:13; Malaki 4:4) Iesu be “Dirava ena Israela” edia Hahemaoro Tauna bona ia ese taravatu bona Dirava ena hereva be idia dekenai ia henia. (Galatia 6:16; Ioane 15:10) Keriso sibona danu be inai bamona ia gwau: “Ena Tamana ese tau ta ia kota henia lasi, to kota henia ena siahu ibounai ena Natuna dekenai ia henia vadaeni. Unai dainai taunimanima ibounai ese Natuna do idia matauraia, Tamana idia matauraia hegeregerena. Natuna ia matauraia lasi tauna ese Tamana, danu ia matauraia lasi, badina be Dirava sibona ese Natuna ia siaia vadaeni.”—Ioane 5:22, 23.
Mose bona Iesu danu be Dirava ena amo siahu idia abia Dirava ena ruma kwarana ai idia lao totona. Mose ese Israel besena be mai ena abidadama danu ia gunalaidia. (Numera 12:7) Unai hegeregerena, Iesu be Iehova ena lauma natudia edia ruma Kwarana ai ia lao bona mai ena abidadama danu unai ruma ia naria. Momokani, Iesu “ese Dirava ena ura ia badinaia. Mose ese Dirava ena dubu gaukara ia badinaia namonamo bamona, Iesu danu Dirava ena ura ia badinaia namonamo. Dirava ese hairai badana Iesu ia henia, to Mose be hairai maragina ia henia. Badina be ruma haginia tauna be idia matauraia bada, to ia karaia rumana be idia matauraia maragi. . . . Mose ese gaukara namona ia karaia, Dirava ena bese ia naria totona, ia be hesiai tauna sibona. Ia ese danu vaira neganai Dirava do ia gwauraia gaudia ia herevalaia guna. To Keriso be Dirava ena Natuna korikori. Unai dainai ia be Dirava ena bese ena kwarana tauna momokani. Ia ese unai bese ia naria iena Tamana ena ura hegeregerena. Ita be Dirava ena bese taudia bema mai abidadama bona laloa goada danu Lohiabada ita naria noho neganai.”—Heberu 3:2-6.
Ela bona edia mase, Mose bona Iesu dekenai idia vara gaudia be hegeregere. Edena bamona? Iehova ese Mose ena tauanina ia hunia badina ia ura lasi taunimanima ese idia hadikaia o tomadiho koikoi ai unai tauanina do idia gaukaralaia. (Deuteronomi 34:5, 6; Iuda 9) Unai hegeregerena, Iesu ena tauanina be Dirava sibona ese ia abia oho bona ia haorea, badina ia ura lasi do ia bodaga bena unai dala amo taunimanima edia abidadama do ia hadikaia.—Salamo 16:10; Kara 2:29-31; 1 Korinto 15:50.
Peroveta Herevadia Kamonai Henia
Unai dala idauidau ese idia hamomokania Iesu Keriso be peroveta tauna, Mose ida ia hegeregere. Ia hahedinaraia, Dirava ese guna Mose ia hamaoroa peroveta herevana, unai peroveta tauna do ia mai herevana, be dala hereadaena ai ia guguru.
Oibe, ita daradara lasi momokani, Iehova ena gwauhamata hegeregerena, peroveta tauna ta, Mose bamona, do ia siaia bona unai gwauhamata be ia guguru neganai ia hamomokania vaitani. Iesu Keriso ena mauri ai idia vara gaudia ibounai ese Deuteronomi 18:18 ena hereva idia hagugurua. Bona unai bamona idia guguru peroveta herevadia ese ita idia hagoadaia Dirava ena Hereva lalonai idia noho peroveta herevadia ma haida dekenai do ita abidadama. Unai dainai, namona be ita ese nega ibounai Buka Helaga ena peroveta herevadia ita kamonai henidia.