Gima Kohorona INTANET LAIBRI
Gima Kohorona
INTANET LAIBRI
Hiri Motu
  • BAIBEL
  • PABLIKEISEN
  • HEBOUDIA
  • w93 3/1 rau 8-13
  • Emui Darana Do Idia Idau, Emui Lalona Do Idia Diari

Oi abia hidi kahana ena vidio ia noho lasi.

Sori, hekwakwanai ia vara vidio ia loud totona.

  • Emui Darana Do Idia Idau, Emui Lalona Do Idia Diari
  • 1993 Gima Kohorona Iehova Ena Basileia Ia Harorolaia
  • Sinado maragidia
  • Inai Bamona Atikol
  • ‘Dirava Diba Lasi Taudia Edia Noho’
  • Edia Lalodia be Anina Lasi bona Idia Dibura
  • Mata-Lahui bona Lalo-Duhu
  • “Idia be Hemarai Lasi Momokani”
  • “Diari Taudia Bamona Do Umui Noho”
    1993 Gima Kohorona Iehova Ena Basileia Ia Harorolaia
  • Dibura Umui Dadaraia Bona Diari Lalonai Umui Noho
    Gima Kohorona Iehova Ena Basileia E Herevalaiamu (Stadi)—2024
  • Iehova Ena Dala Dekenai Ita Raka Noho
    1999 Gima Kohorona Iehova Ena Basileia Ia Harorolaia
  • Dirava Ena Diari ese Dibura Ia Kokia!
    Gima Kohorona Iehova Ena Basileia Ia Harorolaia—2002
Ma Haida Itaia
1993 Gima Kohorona Iehova Ena Basileia Ia Harorolaia
w93 3/1 rau 8-13

Emui Darana Do Idia Idau, Emui Lalona Do Idia Diari

“Unai dainai, Lohiabada ena ladana dainai umui lau sisiba henia, harihari ia lao, Dirava diba lasi taudia bamona umui noho lasi.”​—EFESO 4:17.

1. Ta ena darana bona ena lalona edia gaukara ena anina be dahaka?

TAUNIMANIMA edia daradia bona edia lalodia be hoa gaudia. Ena be unai gau edia gaukara be momo herea, to taunimanima ta ena be ma ta ena hegeregerena lasi. Ta ena hereva, ena kara, ena moale, ena lalohisihisi, bona ena lalohadai be ena darana bona ena lalona edia gaukara dalana hegeregerena.

2, 3. (a) Baibel lalonai, inai hereva “lalona” bona “darana” edia anina be dahaka? (b) Dahaka dainai lalona bona darana ita lalodia be namo?

2 Baibel lalonai, ta ena “lalona” anina be ena ura, ena moale, ena lalohisihisi, bona unai bamona gaudia ma haida, bona ena “darana” anina be ena lalona hadaia siahuna. To, nega haida edia anina be tamona. Mose ese Israel taudia ia hamaorodia, ia gwau: “Emu lalona ai do oi abia dae lou, Iehova be Dirava momokanina.” (Deuteronomi 4:39) Iesu hadikaia dalana idia tahua taudia be ia ese ia hereva henidia, ia gwau: “Badina be dahaka emui lalona ai gau dikadia umui laloa noho?”​—Mataio 9:​4, NW; Mareko 2:​6, 7.

3 Inai ese ia hahedinaraia ta ena darana be ena lalona bamona. Nega haida unai gau ruaosi idia hahegoada heheni bona idia gaukara hebou, to nega haida idia tuari heheni, badina be ta ese ta ia biagua toho. (Mataio 22:37; ma danu Roma 7:23 itaia.) Unai dainai, Iehova ena lalo-namo abia totona, namona be eda darana bona eda lalona do ita sekedia namonamo, bona do ita hadibadia, do idia gaukara hebou mai lalo-tamona ida totona. Namona be eda darana do idia idau bona eda lalona do idia diari.​—Salamo 119:34; Hereva Lada-isidia 3:1.

‘Dirava Diba Lasi Taudia Edia Noho’

4 Satana be taunimanima koidia bona biagudia daladia ia diba momo. Ia diba, do ia biagudia totona namona be edia daradia bona edia lalodia do ia tahudia. Matamana negana amo, ia ese dala idauidau amo unai ia karaia. Unai dainai “tanobada taudia ibounai ia gunalaia noho.” (1 Ioane 5:19) Satana ese tanobada taudia edia lalodia bona edia daradia ia biagudia mai ena kwalimu ida dainai, Baibel ia gwau idia be “mai edia dika bona mai edia kerere bada danu.” (Filipi 2:15) Aposetolo Paulo ese unai uru dikana edia lalodia bona edia daradia ia gwauraidia goevagoeva, bona ena hereva ese ita idia hadibaia, hari inai nega lalonai. Mani Efeso 4:​17-19 oi duahia, bona Roma 1:​21-24 ida oi hahegeregerea.

5. Dahaka dainai Paulo ese Efeso taudia ia sisiba henidia goadagoada?

5 Ita diba Paulo ese unai bamona herevadia na Keristen taudia Efeso ai ia tore henidia be maoro, badina be unai hanua ena ladana be dika, hanua taudia edia matabodaga karadia bona kaivakuku tomadiho henidia karadia dainai. Ena be Greek taudia bogaragidiai be aonega taudia mai edia ladadia bada, to toana be edia sikuli dalana ese dala ia kehoa idia momo edia, edia kara dika do idia habadaia bona do idia goadalaia totona. Paulo ese unai Keristen taudia ia lalodia momo, unai hanua dikana ai idia noho dainai. Ia diba idia momo be gunaguna ‘tanobada ena kara dika dalana ai idia raka.’ To hereva momokani idia abia dae vadaeni, bona Keriso ese edia daradia ia haidaudia vadaeni bona edia lalodia ia hadiaridia vadaeni. Paulo ia ura bada ‘Dirava ena boiboi hegeregerena do idia noho.’​—Efeso 2:2; 4:1.

6. Dahaka dainai Paulo ena hereva do ita tahua be namo?

6 Hari inai nega danu be unai hegeregerena. Ita danu be tanobada ena lalohadai gagevadia, ena kara bodagadia, bona ena tomadiho koikoi karadia bogaragidiai ita noho. Guna ita momo be inai tanobada ena dala ai ita noho. Ita haida be dina iboudiai tanobada taudia ida ita gaukara hebou. Ita haida eda famili lalodiai tanobada ena lauma ena siahu be bada. Unai dainai, gau badana be Paulo ena hereva edia anina do ita lalo-pararalaia bona ena sisiba amo namo do ita davaria.

Edia Lalodia be Anina Lasi bona Idia Dibura

7 Paulo ese ia hahedinaraia goevagoeva, namona be Keristen taudia be ‘Dirava diba lasi taudia bamona do idia noho lasi,’ badina be “idia edia laloa be anina lasi.” (Efeso 4:17) Anina be dahaka? Greek gado ai ia torea herevana ena anina haida be “anina lasi, noho kava, kavakava, bona badina lasi.” Unai hereva amo Paulo ese ia hadibadia, ena be Greek taudia bona Roma taudia edia bese edia ladana bada bona edia hairai edia toadia be namo reana, to unai gau tahudia karana be anina lasi, kavakava, bona badina lasi. Ladana bada bona hairai idia tahua taudia edia lalodia do idia hegeregere lasi, to do idia hisihisi. Hari inai negai danu tanobada be unai bamona.

8. Dahaka dainai tanobada ena kara be anina lasi?

8 Tanobada be mai ena diba momo taudia bona mai ena ladana bada taudia; taunimanima ese tanobada taudia edia mauri ena anina idia tahua neganai, haere be idia dekediai idia tahudia. To dahaka lalo-parara bona sisiba idia henidia diba? Idia gwau Dirava be lasi, o ta ia diba lasi Dirava ia noho eiava; evolusen bona daradara havaraia lalohadaidia idauidau momo idia gwauraidia, to taunimanima edia lalodia idia hapararadia lasi, gunaguna anina lasi tomadiho karadia bona herevadia ese edia lalodia idia hapararadia lasi hegeregerena. Ena be taunimanima haida idia gwau idia be saiens, o miusik, o spot, o politik, o tanobada ena kara idaudia ai idia kwalimu vadaeni, bona ena be edia ladana bada ena hairai be nega kwadogi lalonai idia moalelaia, to gabeai taunimanima ese idia lalodia boio. Inai ibounai be anina lasi bona kavakava.

9. Momo ese dahaka anina lasi karadia idia tahudia?

9 Taunimanima momo edia lalodia idia parara unai bamona karadia be anina lasi; unai dainai idia ese moni bona moni amo idia hoidia diba gaudia be idia tahudia bona idia gogodia. Idia laloa taga, kohu, bona moale tahua karadia amo moale do idia davaria. Unai gau idia lalodia bada, bona edia lalodia idia hegeregere edia goada bona edia famili bona edia lalo-maoromaoro do idia negedia unai gau abidia totona. Unai dainai idia moale lasi, to “mai lalohisihisi momo, edia mauri idia hadikaia ore vadaeni.” (1 Timoteo 6:10) Unai dainai Paulo ese Keristen taudia ia sisiba henidia, Dirava diba lasi taudia bamona do idia noho lasi, badina be edia lalohadai unai bamodia be anina lasi.

10. Edena bamona tanobada taudia “edia laloa be dibura”?

10 Paulo be ma ia hahedinaraia idia ese tanobada taudia do idia mama henidia lasi bona do idia tohotohodia lasi, badina be “edia laloa be dibura.” (Efeso 4:18) Momokani, tanobada be mai ena diba taudia momo, gaukara idauidau ai idia gaukara. To, Paulo ia gwau edia laloa be dibura, badina be ia ese edia diba ena bada ia herevalaia lasi. Ena hereva ena anina be, edia lalodia be idia parara lasi. Idia be dibura ai idia noho, badina be edia gaukara ai ia hakaudia diarina o lalo-pararana be lasi. Unai dainai idia daradara, idia diba namonamo lasi dahaka be maoro bona dahaka be kerere. Reana hari inai negai taunimanima idia laloa kara ta idia gwauraia dika lasi be lalo-diari dalana, to Paulo ia gwau unai be lalo-dibura dalana. Lauma dalanai, idia be dibura masemase lalonai idia noho.​—Iobu 12:25; 17:12; Isaia 5:20; 59:​6-10; 60:2; ma danu Efeso 1:​17, 18 itaia.

11. Dahaka dainai tanobada taudia edia lalodia idia dibura?

11 Dahaka dainai, ena be taunimanima edia diba gau momo ediai be bada herea, to idia be lauma diburana ai idia noho? Paulo ena haere be inai: “Inai tanobada ena dirava ese edia lalona ia hadiburaia. Vadaeni Keriso ena hairaina bona iena Sivarai Namona ena diari idia itaia diba lasi.” (2 Korinto 4:​4) To sivarai namona hereadaena idia abia dae taudia idia abia hahenamona badana be inai: Keriso ese edia daradia ia haidaudia bona edia lalodia ia hadiaridia!

Mata-Lahui bona Lalo-Duhu

12 Paulo ese ita ma ia hadibaia lou, eda darana do idia idau bona eda lalona do idia diari be namo; tanobada taudia edia dala ia gwauraia, ia gwau: “Dirava ena mauri be idia davaria diba lasi.” (Efeso 4:18) Taunimanima momo, Dirava idia abidadama henia sisina noho bona ia idia dadaraia vaitani lasi taudia, be niuspepa torea tauna ta ese inai bamona ia herevalaidia: “Idia ura haida ese do idia hanamodia Dirava idia abidadama henia dainai, to Ia be maua ta lalonai idia koua, Sunday dabai mo idia kahua nege, bona idia koua, edia politikol lalohadaidia o edia mauri pura ena dina oredia lalodiai do ia biagudia lasi. [Idia] laloa Dirava ia mauri noho, to idia laloa ia ese taunimanima edia noho daladia hari inai negai be ia herevalaidia lasi.” Paulo ena hereva hegeregerena, “idia be Dirava idia diba vadaeni, to ia dekenai idia matauraia lasi, bona idia tanikiu henia lasi.” (Roma 1:21) Dina iboudiai taunimanima haida ita itadia, Dirava be nega ta idia laloa lasi, bona idia matauraia lasi bona idia tanikiu henia lasi.

13. “Dirava ena mauri” be dahaka?

13 Inai hereva “Dirava ena mauri” be mai anina bada. Ia ese ia hahedinaraia lalo-dibura bona lauma diburana ese taunimanima edia lalohadai idia hakereredia. Inai hereva “mauri” be Greek gado herevana biʹos ida idia hahegeregerea lasi; unai hereva ena anina be mauri dalana, eiava noho dalana. Hereva idauna ta zo·eʹ ida idia hahegeregerea. “Unai hereva ena anina be mauri korikori, Dirava ese ia abia maurina hegeregerena. . . . Inai mauri be taunimanima dekedia amo ia boio, Adam ena kerere dainai.” (Vine’s Expository Dictionary of Old and New Testament Words) Paulo ese ita ia hamaoroa, tanobada taudia edia lalo-dibura bona edia lauma diburana dainai edia tauanidia idia dika idia lao bona idia mase sibona lasi, to mauri hanaihanai helarona, Dirava ese taunimanima ia henidia gwauraia helarona, be idia davaria diba lasi. (Galatia 6:8) Paulo ese unai dika ena badina ia gwauraia.

14. Tanobada taudia ese Dirava ena mauri idia davaria diba lasi badina ta be dahaka?

14 Ia gwau, badina be “iena dala idia diba lasi.” (Efeso 4:18) Dirava do idia diba be mai dalana, to sibodia edia ura hegeregerena idia ese Dirava dibaia dalana idia dadaraia. Idia ese Dirava dibaia maoro karana idia dadaraia mai edia ura ida; unai dainai idia be dala lasi, Iehova ese iena Natuna idia abidadama henia taudia do ia henidia maurina do idia abia. Iena Natuna ia gwau: “Mauri hanaihanai be inai, idia ese oi Dirava momokani tamona do idia diba, bona Iesu Keriso danu, oi ese oi siaia tauna.”​—Ioane 17:3; 1 Timoteo 6:19.

15. Dirava ena mauri idia davaria diba lasi badina ma ta be dahaka?

15 Paulo be ma ia gwau, tanobada taudia ese Dirava ena mauri idia davaria diba lasi badina ma ta be, “ia dekena amo edia laloa idia koua.” (Efeso 4:18) Inai siri lalonai, inai hereva “edia laloa idia koua” anina be edia lalodia idia ha-aukadia, gaukara aukana ese ta ena imana ena kopina ia ha-aukaia hegeregerena. Unai ia vara dalana be ita ibounai ita diba. Matamanai iena imana ena kopina ia manoka bona mamina ia abia haraga, to ia gaukaralaia loulou dainai ia auka ia lao bona ia uduna ia lao, bona mamina ia abia haraga lasi, guna ia abia hegeregerena. Unai hegeregerena, taunimanima idia vara neganai edia lalodia idia auka lasi bona Dirava dekena amo idia koudia lasi. To tanobada lalonai idia noho bona ena lalohadai ena siahu ese ia abidia diba dainai, bema edia lalodia idia naridia lasi, nega daudau lasi murinai idia auka idia lao. Unai dainai Paulo ia gwau: “Do umui naria namonamo, . . . umui ta be kara dika ese ia koia garina. Bona unai tau ena lalona Dirava dekenai do ia koua garina.” (Heberu 3:​7-13; Salamo 95:​8-10) Unai dainai, eda darana ia haidaua bona eda lalona ia hadiaria murinai, unai bamona do ita noho namonamo be gau badana!

“Idia be Hemarai Lasi Momokani”

16 Unai dibura bona lalo-duhu dainai idia vara gaudia be Paulo ese ma ia gwauraidia, ia gwau: “Idia be hemarai lasi momokani. Lebulebu daladia idia ura dikadika, bona matabodaga karadia idia tahua doko lasi.” (Efeso 4:19) Inai hereva “idia be hemarai lasi momokani” anina korikorina be, “hisihisi mamina idia abia lasi,” badina be edia kerere idia lalohisihisilaidia lasi. Edia lalodia idia auka idia lao dalana be unai. Edia lalodia ese idia samanidia lou lasi, bona idia laloa lasi edia kara edia anina be Dirava vairanai do idia gwauraia hedinarai, unai dainai gau ta ese ia koudia lasi. Paulo ia gwau: “Lebulebu daladia idia ura dikadika.” Anina be, lebulebu karadia idia tahudia mai edia ura ida. Inai hereva “lebulebu daladia,” Baibel lalonai idia torea hegeregerena, ese ia hahedinaraia idia ese taravatu bona siahu idia matauraidia lasi. Unai hegeregerena, inai hereva “matabodaga karadia,” anina be matabodaga karadia idauidau, edia tomadiho karadia bodagadia danu. Unai kara be Efeso ai idia karaia, Diana ena dubu lalonai, bona Paulo ia tore henidia taudia be unai dubu idia diba momokani.​—Kara 19:​27, 35.

17. Dahaka dainai Paulo ia gwau idia hemarai lasi momokani taudia be idia kara dika “doko lasi”?

17 Paulo ese ia hahedinaraia unai bamona taudia edia kara be dika rohoroho; ia gwau idia ese lebulebu karadia bona matabodaga karadia idia karaia “doko lasi.” Sibodia edia kara dika idia hemarailaia taudia be kara dikana ta idia karaia murinai, reana idia helalo-kerehai, bona dala idia tahua, unai kara do idia karaia lou lasi totona. To “hemarai lasi momokani” taudia be kara dikadia idia karaia “doko lasi.” Vadavada dikana ta ai idia raka diho noho mai edia ura bada ida, ela bona mata-bodaga ena dobu gabudia ai idia kau​—bona idia laloa unai be taunimanima edia kara korikori mo. Paulo ese “Dirava diba lasi taudia” edia ura ia gwauraia goevagoeva unai!​—1 Petero 4:​3, 4.

18. Paulo ese ia hahedinaraia tanobada taudia edia noho be edena bamona?

18 Siri toi mo, Efeso 4:​17-19, lalodiai Paulo ese tanobada ena dika ia hahedinaraia goevagoeva. Ia hahedinaraia tanobada ena aonega taudia edia lalohadai bona taunimanima edia kara, moni bona moale tahua karadia, be anina lasi momokani. Ia hahedinaraia goevagoeva, tanobada taudia edia lalo-dibura bona edia lauma diburana dainai, idia be kara dika ena kopukopu lalonai idia hepuni noho. Dokonai, ia hahedinaraia tanobada taudia ese Dirava dibaia dalana idia dadaraia bona sibodia edia lalodia idia ha-aukadia bona idia koudia dainai, Dirava ena mauri idia davaria diba lasi. Momokani, Dirava diba lasi taudia bamona do ita noho lasi be namo!

19. Dahaka henanadai badadia edia haere do ita tahudia?

19 Tanobada taudia edia daradia bona edia lalodia idia dibura dainai, Iehova Dirava idia badinaia lasi; vadaeni, edena bamona dibura ibounai be eda darana bona eda lalona amo do ita kokia diba? Dahaka do ita karaia, diari taudia bamona do ita noho bona Dirava ena lalo-namo do ita abia noho totona? Inai be stadi gabena ai do ita tahua.

Inai Oi Gwauraia Diba A?

◻ Dahaka dainai Paulo be Efeso 4:​17-19 ena hereva ia torea?

◻ Dahaka dainai tanobada ena dala be anina lasi bona dibura?

◻ Inai hereva “Dirava ena mauri be idia davaria diba lasi” anina be dahaka?

◻ Ta ena darana ia dibura bona ena lalona ia auka dainai, dahaka ia vara?

4. (a) Satana ese taunimanima edia daradia bona edia lalodia edena bamona ia biagudia, bona unai dainai dahaka ia vara?

7. Paulo ena hereva “idia edia laloa be anina lasi” anina be dahaka?

12. Dahaka dainai tanobada taudia ese “Dirava ena mauri be idia davaria diba lasi”?

16. Tanobada taudia edia lalodia idia dibura bona Dirava ena mauri idia davaria diba lasi dainai, dahaka idia karaia?

[Pictures on page 9]

Efeso ena ladana be dika, hanua

taudia edia matabodaga karadia bona

edia kaivakuku tomadiho henidia

karadia dainai

1. Roma heatu helulu tauna, Efeso ai

2. Diana ena dubu be guna ia noho gabuna

3. Steidiam, Efeso ai

4. Efeso ena dirava hahinena, Diana

[Picture on page 10]

Tanobada ena ladana bada taudia be mai edia lalo-parara a?

Nero

[Credit Line]

Musei Capitolini, Roma

    Hiri Motu Pablikeisen (1987-2026)
    Log aut
    Login
    • Hiri Motu
    • Ta dekenai siaia
    • Preferens
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Gaukaralaia Taravatudia
    • Privacy Policy
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Login
    Ta dekenai siaia