Iena Hereva amo Iehova Oi Diba
“Mauri hanaihanai be inai, idia ese oi Dirava momokani tamona do idia diba, bona Iesu Keriso danu, oi ese oi siaia tauna.”—IOANE 17:3.
1, 2. (a) Baibel lalonai “diba” ena anina be dahaka? (b) Dahaka haheitalai ese unai anina idia hahedinaraia namonamo?
TAU TA be sisina oi diba neganai eiava gau ta dekenai gau haida sibona oi diba be Baibel lalonai “diba” ena anina hegeregerena lasi. Baibel lalonai anina be “gau ta ia vara dainai ia diba,” unai diba ese “taunimanima padadiai abidadama karana” ia hahedinaraia. (The New International Dictionary of New Testament Theology) Anina be Iehova ena kara ta amo ia ita diba, hegeregere Esekiel bukana lalonai ia hereva bamona, unuseniai Dirava ese kara dika taudia ia hahemaoro henidia, ia gwau: ‘Bona do umui diba lau be Iehova.’—Esekiel 38:23.
2 Unai hereva “diba” ita gaukaralaia diba daladia be haheitalai haida amo ita hahedinaraia. Taunimanima momo idia gwau Iesu ena ladana dekenai idia gaukara, to Iesu be idia dekenai ia gwau “Umui be lau diba lasi momokani”; anina be guna ia be idia danu kara ta idia karaia hebou lasi. (Mataio 7:23) Korinto Iharuana 5:21 ia gwau Keriso be ‘kara dika ia diba lasi.’ Ita gwau lasi kara dika ia diba lasi to ia sibona be kara dika ia karaia lasi. Unai hegeregerena, Iesu ia gwau neganai: “Mauri hanaihanai be inai, idia ese oi Dirava momokani tamona do idia diba, bona Iesu Keriso danu, oi ese oi siaia tauna,” anina be Dirava bona Keriso dekenai sisina ita diba sibona lasi, to ma gau haida danu.—Mataio 7:21 itaia danu.
3 Iehova ena kara momo be iena Hereva, Baibel, ena amo ita diba. Unai kara ta be peroveta momokani karaia siahuna. Unai kara be Dirava momokanina ena toana: “Dahaka do idia vara ai dekenai oi hadibalaidia. Nega gunadia gaudia ai dekenai oi hamaorolaidia, bena do ai lalodia gabeai do idia havaraia gaudia ai diba totona. Eiava do idia vara gaudia oi hadibalaidia. Gabeai gaudia oi hadibalaidia, bena do ai diba umui be dirava haida.” (Isaia 41:22, 23) Iena Hereva lalonai, Iehova ese idaunegai tanobada bona mauri gaudia ia havaraia karadia ia herevalaia. Unai gaudia idia do vara lasi lagani momo gunanai ia perovetalaidia, bena idia vara. Bona hari danu, “do idia vara gaudia [ia] hadibalaidia,” inai ‘nega dokona’ lalonai idia vara gaudia danu.—2 Timoteo 3:1-5, 13; Genese 1:1-30; Isaia 53:1-12; Daniel 8:3-12, 20-25; Mataio 24:3-21; Apokalupo 6:1-8; 11:18.
4. Nega gunanai Iehova be edena dala ai iena siahu ia gaukaralaia, bona edena dala ai do ia gaukaralaia danu?
4 Iehova ena kara ma ta be siahu. Unai be guba dekenai ia hedinarai, unuseniai be hisiu mai edia lahi badadia, bona diari bona siahu bada herea idia halasia. Gwau-edeede taudia eiava anerudia be Iehova ena lohia siahu ena maoro idia inai henia neganai, iena siahu ia gaukaralaia “tuari tauna” bamona, iena ladana namona bona kara maoromaoro taravatudia ia abia isi totona. Unai negadia ai ia naria lasi to iena siahu ia gaukaralaia taunimanima hadikadia ore totona, hegeregere Noa ena nega ai Abata lalonai, Sodoma bona Gomora ia hadikadia ore negana ai, bona Davara Kakakakana amo Israel taudia ia hamauridia negana ai ia karaia bamona. (Esodo 15:3-7; Genese 7:11, 12, 24; 19:24, 25) Nega sisina murinai, Dirava be “Satani do ia moia momokani umui emui aena henuna dekenai.”—Roma 16:20.
5. Siahu sibona lasi, to Iehova ena kara ma ta be dahaka?
5 To, ena be iena siahu be bada, ia be mai ena manau. Salamo 18:35, 36 ia gwau: “Emu kara manada ese lau do ia habadaia. Lauegu raka dalana do oi habadaia.” Dirava ia manau dainai ia be “guba bona tanobada do ia itaia, ogogami taudia be kahu gabuna amo ia veridia isi; ia be kahu gabuna amo idia dabu taudia ia veridia daekau.”—Salamo 113:6, 7.
6. Dahaka kara Iehova ese ia hahedinaraia ese taunimanima idia hamauridia?
6 Iehova be taunimanima ia hebogahisi henidia neganai unai ese ia hamauridia. Ena be Manase ese kara dika rohorohodia ia karaia to Iehova ese ena dika ia gwauatao neganai, Iehova be hebogahisi bada ia hahedinaraia! Iehova ia gwau: “Kara dika tauna lau hamaoroa lau gwau: ‘Do oi mase,’ to ena kara dika ia rakatania bona taravatu bona kara maoromaoro ia badinaia, ena kara dika ta do lau laloatao lasi. Ia be taravatu henunai bona kara maoromaoro ia karaia. Do ia mauri noho.” (Esekiel 33:14, 16; 2 Sisiga 33:1-6, 10-13) Iesu ese ita ia hamaoroa nega 77 dika ita gwauatao, bona dina tamona lalonai danu nega 7 dika ita gwauatao, unai be Iehova ena kara ia hahedinaraia!—Salamo 103:8-14; Mataio 18:21, 22; Luka 17:4.
Mai Ena Hemami Diravana
7 Greek aonega taudia, Epicurean taudia bamona, idia laloa dirava idia noho, to idia laloa tanobada amo idia daudau herea dainai idia be taunimanima idia lalodia lasi eiava taunimanima edia mamina be anina lasi idia dekenai. To Iehova bona iena abidadama Witness taudia padadiai ia noho karana be unai bamona lasi! “Iehova ese iena orea taudia ia moalelaidia.” (Salamo 149:4) Abata vairanai idia noho kara dika taudia dainai ia lalohisihisi bona “ena lalohisihisi be ia bada momokani.” Israel taudia idia abidadama lasi dainai Iehova ia lalohisihisi bona ena mamina ia dika. Keristen taudia idia gwau-edeede neganai Iehova ena lauma helaga idia hahisia diba; to edia abidadama kara dainai idia hamoalea diba. Ita hoa badina tanobada taudia be anina bada lasi, to gau ibounai ia Havaraia Tauna ena lalona idia hahisia diba eiava idia hamoalea diba! Ita totona ia karaia gaudia iboudiai dainai ita hamoalea be iseda maduna namo hereana!—Genese 6:6; Salamo 78:40, 41; Hereva Lada-isidia 27:11; Isaia 63:10; Efeso 4:30.
8. Abraham be Iehova vairanai edena dala amo gari lasi danu ia hereva?
8 Dirava ena Hereva ese ia hahedinaraia Iehova ena lalokau dainai ita ‘hereva gari lasi dekenai.’ (1 Ioane 4:17) Iehova be Sodoma ia hadikaia ore gwauraia neganai Abraham ena kara oi laloa. Abraham be Iehova dekenai ia gwau: “Momokani, oi ese kara maoromaoro bona kara dika taudia danu nega tamona do oi alaia ore? Bema kara maoromaoro taudia 50 hanua dekenai idia noho, be hanua ibounai do oi hadikaia ore, a? Ia dekenai do oi bogahisihisi [lasi], unai 50 hamauria totona? . . . Unai bamona be oiemu kara lasi. Tanobada ibounai ena kota naria tauna be kara maoromaoro do ia karaia lasi, a?” Dirava dekenai unai bamona ia hereva be edena bamona! To Iehova ia gwau bema Sodoma dekenai kara maoromaoro taudia 50 idia noho, ia ese do ia hamauridia. Abraham ia hereva noho bona unai namba 50 ia hamaragia ia lao 20 dekenai. Ia gari badina do ia hereva momo garina. Ia gwau: “[Iehova] e, mani oi badu lasi, inai nega tamona sibona ma do lau hereva, bema 10 sibona oi davaria, be edana bamona?” Iehova be ma ia hereva: “Bema 10 sibona idia noho do lau hadikaia ore lasi.”—Genese 18:23-33.
9. Dahaka dainai Abraham be unai bamona ia hereva neganai, Iehova ese ia koua lasi, bona unai sivarai amo dahaka diba ita abia?
9 Abraham be gari lasi dekenai unai bamona ia hereva neganai, dahaka dainai Iehova be Abraham ia koua lasi? Gau tamona be, Iehova ia diba Abraham ia lalo-hekwarahi bada. Ia diba Abraham ena tadina ena natuna Lota be Sodoma dekenai ia noho, bona Abraham ese Lota ena mauri ia laloa. Danu, Abraham be Dirava ena turana. (Iakobo 2:23) Ta be ita dekenai ia hereva auka neganai, iena lalona ena mamina ita laloa bona iena hereva gwauatao dalana ita tahua, a? Unai bamona ita karaia ia be iseda turana ta dainai bona ena lalo-hekwarahi ita itaia danu, a? Ita be gari lasi dekenai ita hereva neganai Iehova be Abraham dekenai ia hebogahisi henia bamona ita ia hebogahisi henia dainai ita moale diba, ani?
10. Guriguri dekenai gari lasi dekenai ita hereva karana be edena dala ai ita ia durua?
10 Ia be “guriguri ia Kamonai Henia” Tauna dainai ita tahua neganai, ita ura bada gari lasi danu iseda lalohadai ibounai ita hadibaia badina ita lalo-hekwarahi bona ita lalohisihisi bada. (Salamo 51:17; 65:2, 3) Unai negadia ai danu sedira ita hereva diba lasi, to Iehova ia kamonai diba badina “Lauma Helaga ese ita totona ia noinoi Dirava dekenai, mai taitai bada danu. Iena noinoi herevadia be taunimanima idia gwauraia diba lasi gaudia.” Iseda lalohadai ia diba: “Gabu daudau dekenai lauegu lalona oi diba vadaeni. Lauegu malana ese hereva ta do ia gwauraia lasi neganai, Iehova e, unai hereva oi diba vadaeni.” To herevana unai bamona ia karaia, namona be ita noinoi noho, ita tahua noho, bona ita pidipidi noho.—Roma 8:26; Salamo 139:2, 4; Mataio 7:7, 8.
11. Edena dala ai ia hedinarai Iehova be ita ia laloa bada?
11 Iehova be mai ena hebogahisi. Ia havaraia maurina ia ubua. “Iboudiai edia matana ese oi idia raraia mai edia ura danu; edia aniani oi henidia nega korikori dekenai. Oiemu imana oi kehoa bona mauri gaudia iboudiai edia ura gaudia oi henidia.” (Salamo 145:15, 16) Ita ia boiria bena ita itaia edena dala ai uda dekenai idia noho manudia ia ubudia. Uma ena herahera gaudia itaia, edena dala ai ia hahairaidia. Iesu be ma ia gwau Dirava ese ia lalodia bada, to ita totona gau momo do ia karaia. Unai dainai badina be dahaka ita lalo-hekwarahi? (Deuteronomi 32:10; Mataio 6:26-32; 10:29-31) Petero Ginigunana 5:7 ia gwau “emui laloa hekwarahi gaudia ibounai iena imana dekenai do umui atoa.”
“Dirava Ena Toana Hegeregerena Momokani”
12 Iehova Dirava ese ia havaraia gaudia amo ia ita itaia diba; Baibel lalonai iena kara ena sivarai ita duahia neganai ia ita itaia diba; danu Iesu Keriso ena hereva bona ena kara ena sivarai ita duahia neganai Ia ita itaia diba. Iesu be unai bamona ia hereva Ioane 12:45 dekenai: “Lau ia itaia tauna ese lau ia siaia Diravana danu ia itaia.” Ma danu, Ioane 14:9 dekenai ia gwau: “Lau ia itaia tauna ese egu Tamana danu ia itaia.” Kolose 1:15 ia gwau: “[Iesu] be Dirava ena toana hegeregerena.” Heberu 1:3 ia gwau: “[Iesu] be Dirava ena toana hegeregerena momokani.”
12, 13. Ia ese ia havaraia mauri gaudia amo bona Baibel lalonai iena sivarai ita duahia dainai Iehova ita itaia diba, to edena daladia ma haida amo ita itaia bona ita kamonai henia diba?
13 Iehova be iena Natuna ia siaia mauri davana ia henia totona sibona lasi, to ia siaia danu iena hereva bona kara ita tohotohoa totona. Iesu be Dirava ena hereva ia gwauraia. Ia be Ioane 12:50 dekenai ia hereva, ia gwau: “Lauegu hereva be lauegu Tamana ese ia henia lau dekenai hegeregerena lau gwauraia noho.” Sibona ena ura ia karaia lasi, to Dirava ese ia hadibaia gaudia ia karaia. Ioane 5:30 dekenai ia gwau: “Lau be sibona gau ta do lau karaia kava lasi.”—Ioane 6:38.
14. (a) Dahaka ia itaia dainai Iesu ia hebogahisi? (b) Badina be dahaka Iesu ena hereva dalana dainai hutuma ese idia tahua?
14 Iesu be lepera taudia, tauanina idia dika taudia, taia-kudima taudia, mata-kepulu taudia, bona demoni ese idia abia taudia bona mase taudia idia taitailaia taudia ia itadia. Ia hebogahisi dainai gorere taudia ia hanamodia bona mase taudia ia hatoredia isi lou. Ia itaia hutuma be lauma dalana ai idia dabu bona bero idia abia, bona idia dekenai gau momo ia hadibaia hamatamaia. Ia be hereva maorodia amo sibona lasi to iena kudou amo hereva namodia ia hadibaia, bona unai hereva be ma haida edia kudou dekenai idia abia dae, unai dainai ia veridia, daba momokani neganai ia veridia dubu dekenai idia kamonai henia totona, unai hereva dainai idia tahua momo, bona mai moale ida idia kamonai henia. Hutuma be ia dekenai idia mai, idia gwau ‘ma tau ta be inai tauna bamona ia hereva lasi.’ Iena hadibaia dalana dekenai idia hoa. (Ioane 7:46; Mataio 7:28, 29; Mareko 11:18; 12:37; Luka 4:22; 19:48; 21:38) Bona iena inai taudia ese idia tahua neganai henanadai amo idia hamorua totona, ia be edia hereva ia hagiroa, bona edia hereva ia koua.—Mataio 22:41-46; Mareko 12:34; Luka 20:40.
15. Iesu ena haroro hereva badana be dahaka, bona ma haida ia hadibaia idia harorolaia ela bona daidia idia kamonai?
15 “Guba Basileia kahirakahira ia mai vadaeni” ia harorolaia, bona kamonai taudia ia hagoadadia ‘Basileia idia tahua guna’ totona. Ia be ma haida ia siaidia lao idia haroro “Guba Basileia be kahirakahira ia mai vadaeni,” bona “bese ibounai be diba tahua taudia do [idia] halaoa,” bona idia be “tanobada ena kahana ibounai” dekenai Keriso ena witness taudia ai idia lao. Hari inai nega lalonai Iehova ena Witness taudia milion hani mai kahana be iena murinai idia raka, bona unai gaukara idia karaia.—Mataio 4:17; 6:33; 10:7; 28:19; Kara 1:8.
16. Iehova ena lalokau karana be edena dala ai idia tohoa momokani, to taunimanima totona dahaka ia havaraia?
16 Ioane Ginigunana 4:8 ese ita ia hadibaia: “Dirava be lalokau.” Iena kara badana be hisihisi bada herea dalana ai idia tohoa, unai be tanobada dekenai ia sibona ia havaraia Natuna ia siaia neganai ia mase totona. Satana ia gwau tanobada dekenai hetoho bada neganai Iehova idia abidadama tauna ta be lasi to Iesu ese unai hereva ia hakoikoia, herevana ena lalokau Natuna ese hisihisi bada ia mamia bona iena guba Tamana dekenai ia noinoi to Iehova be hisihisi bada ia mamia. Namona be Iesu ia henia boubou karana ena anina ita laloa bada, badina Dirava ese ia siaia ita dainai ia mase totona. (Ioane 3:16) Unai be hisihisi bada, mase haraga lasi masena. Dirava bona Iesu ese idia henia davana ena anina ita lalo-pararalaia bona ita dainai idia bouboulaia gauna ena anina ita diba totona, namona be Baibel ena sivarai unai gau dekenai ita tahua.
17-19. Iesu be do ia davaria hekwakwanai edena bamona ia herevalaia?
17 Iesu be nega hani bona ma nega haida lalonai iena aposetolo taudia dekenai dahaka do ia vara ia gwauraia. To ia do vara lasi dina haida gunanai, ia gwau: “Ita lao [Ierusalem], unuseni tau ta ese Taunimanima ena Natuna do ia henia dubu biagudia bona taravatu hadibaia taudia dekenai. Do idia gwau ia be do ia mase, bona do idia henia idau bese taudia dekenai, alaia gwauraia. Do idia hevaseha ia dekenai, do idia dadabaia, do idia kanudi henia, bona do idia alaia mase.”—Mareko 10:33, 34.
18 Gabeai do ia davaria gauna dainai Iesu be ia lalo-hekwarahi, Roma taudia ese taunimanima idia kwadia dalana ia diba. Kwadia gauna be boromakau kopina amo idia karaia, bona ena varo ta ta edia dokonai auri bona mamoe edia turia idia kwatua; unai dainai tau ta idia kwadia noho lalonai, ena doruna bona aena kopina ia haberoa bena rara ia diho. Hua haida gunanai, Iesu ese ia hahedinaraia do ia davaria hekwakwanai be edena bamona ia lalo-hekwarahilaia, Luka 12:50 dekenai ita duahia hegeregerena, ia gwau: “Lau be mai egu bapatiso, inai bapatiso do idia henia lau, bona lauegu lalona do ia laga-ani diba lasi ela bona lau abia momokani.”
19 Iena mase negana ia mai kahirakahira neganai, iena lalo-hekwarahi ia bada noho. Iena guba Tamana dekenai ia herevalaia: “Harihari lauegu kudouna ia hisihisi. Dahaka do lau gwauraia? Do lau gwau, ‘Egu Tamana e, inai harihari nega dekena amo lau oi hamauria’? Lasi, badina be hari inai nega totona lau mai ginidae vadaeni.” (Ioane 12:27) Ia havaraia Natuna tamona sibona be ia dekenai unai bamona ia noinoi neganai, Iehova be mamina ia abia! Getesemane dekenai, hora momo lasi ena mase negana vairanai, Iesu ia lalohisihisi bada, bona Petro, Iakobo, bona Ioane dekenai ia gwau: “Lau be egu lalona ia hisihisi bada, kahirakahira lau mase. Iniseni do umui noho, do umui naria lau danu.” Miniti haida unai murinai unai kara be nega ginigabena ai Iehova dekenai ia gurigurilaia: “ ‘Egu Tamana e, oiemu lalona bema ia hegeregere inai kapusi be lau dekena amo do oi kokia, to lauegu ura lasi, oiemu ura sibona.’ To hisihisi bada ese iena lalona ia abia, ia guriguri goadagoada ela bona ena kopina ia siahu ranuna be rara bamona ia moru tano dekenai.” (Mataio 26:38; Luka 22:42, 44) Muramura henia gaukara dekenai unai kara idia gwauraia hematidrosis. Unai ia vara momo lasi to ta ia lalohisihisi bada neganai ia vara diba.
20. Dahaka ese Iesu ia durua iena hekwakwanai dekenai ia haheauka totona?
20 Heberu 5:7 ese unai nega Getesemane dekenai ia herevalaia, ia gwau: “Ia be tanobada dekenai ia noho neganai Iesu ese Dirava ia guriguri henia mai taitai bona mai matana ranu danu. Ia noinoi badina ia diba Dirava ese mase dekena amo ia hamauria lou diba. Bona Dirava ese Iesu ena noinoi ia abia dae, badina Iesu be sibona ena ura ia noia lasi, bona ia be Dirava henunai ia manau noho dainai.” Momokani “Dirava ese mase dekena amo ia hamauria lou diba,” to Dirava ese ia hamauria lasi dainai, Dirava be edena dala ai iena noinoi ia abia dae? Luka 22:43 ia haere, ia gwau: “Aneru ta guba dekena amo ia dekenai ia ginidae, ia dekenai goada henia totona.” Unai noinoi ia haere henia badina Dirava ese ia siaia aneruna be Iesu ia hagoadaia unai hekwakwanai dekenai ia haheauka totona.
21. (a) Dahaka ese ia hahedinaraia Iesu be unai hekwakwanai dekenai ia kwalimu? (b) Iseda hetoho idia dika momokani neganai, ita ura edena dala ai ita hereva diba?
21 Gabeai ia vara gauna amo unai ia hedinarai. Iena lalo-hekwarahi ia ore neganai, Iesu ia toreisi, Petro, Iakobo, bona Ioane dekenai ia giroa, ia gwau: “Umui toreisi, ita lao.” (Mareko 14:42) Hegeregere, ia gwau, ‘Ita lao, bona kisi amo lau do idia samania, hutuma ese lau do idia dogoatao, lau do idia kota henia kerere, bona lau do idia samania koikoi. Namona be lau lao bona lau do idia gonagonalaia, lau dekenai do idia kanudi, lau do idia kwadia, bona hisihisi auna dekenai lau do idia kokoa kau.’ Hora 6 unuseniai ia noho, hisihisi bada dekenai, bena ia haheauka ela bona dokona. Ia mase neganai, kwalimu boiboina dekenai ia gwau: “Ia ore vadaeni.” (Ioane 19:30) Ia haheauka bona Iehova ena lohia dalana ena maoro ia abia isi dainai iena abidadama ia hamomokania. Iehova be tanobada dekenai ia siaia bona unai gaukara ibounai ia hagugurudia. Ita mase neganai eiava Aramagedono do ia mai neganai, Iehova dekenai iseda gaukara be inai bamona ita gwauraia diba: “Ia ore vadaeni”, a?
22. Dahaka ese ia hahedinaraia Iehova ena diba be edena bamona do ia bada?
22 Herevana unai bamona ita hereva diba o lasi, ita diba momokani Iehova ena nega ia mai haraga noho bona ia ginidae neganai, “tanobada be Iehova ena [diba] amo dohore ia honudae, davara ia honudae hegeregerena.”—Isaia 11:9.
Oi Laloatao, A?
◻ Ita diba ena anina be dahaka?
◻ Baibel lalonai edena dala ai Iehova ena hebogahisi bona dika gwauatao karana ia hahedinaraia?
◻ Abraham be edena dala ai gari lasi danu Iehova vairanai ia hereva?
◻ Dahaka dainai Iesu ita itaia diba bona ia dekenai Iehova ena kara namodia ita itaia?
3. Dahaka ese ia hamomokania Iehova be Dirava momokanina ena toana ia karaia?
7. Iehova be edena dala ai Greek diravadia amo ia idau, bona ita dekenai dahaka gaukara namona ia kehoa?