Iehova ese Ruma Haginia Gaukarana Ia Hanamoa
SEPTEMBER 18, 1995 ai, adorahi neganai, ruma hahelagaia totona idia karaia program ese ia hahedinaraia, Iehova Dirava ese ena Witness taudia edia ruma haginia gaukarana edia hedikwota ai, Brooklyn, New York ai, ia hanamoa momokani.
Taunimanima 6,000 mai kahana be ruma hahelagaia karana ena program idia kamonai. Unai program be Brooklyn ai idia karaia, to ma gabu haida ai idia noho taudia danu ese idia kamonaia. Gabudia be Iehova ena Witness taudia edia ruma badadia Patterson bona Wallkill kahirakahira, New York ai, bona edia brens opesi, Toronto kahirakahira, Canada ai. Brooklyn ai idia hebou lasi taudia be telefon amo idia kamonaia.
Edia Lalona Ia Hagoadaia Program
Volantia gaukara taudia, edia ladana idia hatoa Betele taudia, ese program idia kamonai taudia be tanobada ibounai lalonai Betele taudia iboudiai 16,400 edia kahana badana ta. Idia be tano 100 bamona ai idia gaukara; edia gaukara be Baibel herevalaia bukadia bona magasin idia printaia bona gaukara ma haida idia karaia, Iehova ena Witness taudia edia kongregesen 78,600 tanobada ibounai lalonai durua totona.
Ruma hahelagaia karana ena program idia naria mai edia moale ida, bena 6:30 p.m. ai ane amo idia kehoa, unai murinai Karl Klein ia guriguri. Program ena seamani, Lloyd Barry, ese hebou taudia iboudiai ia hanamoa bena hereva haida amo hebou ena anina ia gwauraia. Albert Schroeder ese unai pura ena Gima Kohorona stadi kwadogina ia naria, bena Daniel Sydlik ese hereva ta ladana “Iseda Hesiai Gaukarana Helagana Betele Ai” ia henia. Program ai idia hereva taudia ginigunadia iboudiai be Iehova ena Witness taudia edia Hakaua Oreana taudia.
Unai murinai, idia hahelagaia gwauraia rumadia idia haginia eiava idia abia dalana edia sivarai badadia be inai hereva rua lalonai idia gwauraia: “Ma Ruma Haida Haginia Gaukarana ai Ai Kwalimu, Lagani 1974-1995 Ai,” bona “Betele Rumana Hanamoa Lou Gaukarana Bona Brooklyn ai Ruma Haginia Gaukarana Edia Sivarai Badadia.” Idia herevalaia momo rumana be Betele taudia 1,000 bamona ese idia noholaia rumana ta, vanegai sibona 90 Sands Street ai idia haginia ore gauna. Ena harana ena lata be mita 115, bona faktori rumana ta, ia lalonai printa gaukarana idia karaia rumana, be ia dekenai ia kamokau.
Program ena hereva badana be ruma hahelagaia herevana, Watch Tower Bible and Tract Society ena presiden, Milton Henschel, ese ia henia. Ia ese Baibel ena sivarai, Iehova ena gaukara totona idia gaukaralaia rumadia hahelagaia karana sivaraidia, ia gwauraia hedinarai. Ane idia abia murinai, Hakaua Oreana tauna ma ta, Carey Barber, ese guriguri amo program ia hadokoa. To program ena hereva badadia haida be dahaka?
Idia Hahelagaia Rumadia
Betele Rumana naria tauna, George Couch, ia gwau May 2, 1969 ai Betele taudia ese idia noholaia rumana ta Brooklyn ai idia hahelagaia, bona unai nega amo ema bona hari ma ta idia hahelagaia lasi, to ma ruma 17, taunimanima ese idia noholaia rumadia, idia haginia eiava idia hoia bona idia hanamoa lou vadaeni.a Idia hahelagaia rumadia be unai mahuta rumadia 17, ruma rua mai edia sitori momo lasi—lagani 1940 murinai idia hoia to idia hanamoa lou, Betele taudia do idia noholaia totona rumadia—bona faktori rumadia bona opesi rumadia, March 1982 murinai idia haginia eiava idia hoia rumadia. March 15, 1982 ai, Iehova ena Witness taudia edia hedikwota opesidia idia hahelagaia.b
Idia hahelagaia rumadia amo ia bada herea rumana be 360 Furman Street dekenai. Unai ruma be haida ese idia haginia guna lagani 1928 ai, bena March 15, 1983 ai, Iehova ena Witness taudia ese idia hoia, bena idia hanamoa lou vaitani. Unai ruma ena foloa ta ta edia bada bema ita haboua, anina be foloa ena bada be sikoea mita 93,000, o hekitera 9 bamona. Idia hahelagaia rumadia ma haida be faktori ta 175 Pearl Street ai bona motuka edia ruma badadia, vanegai laganidia ai idia haginia rumadia.
Mahuta Rumadia ma Haida Idia Haginia Ena Badina
Brooklyn Betele taudia ese idia noholaia rumana be lagani 1969 ai idia hahelagaia neganai, Witness taudia 1,336,112 ese Dirava ena Basileia sivaraina namona be tanobada hegegemadai idia harorolaia. To lagani 1995 ai, 5,199,895 ese idia karaia; anina be lagani 1969 ai idia haroro taudia edia momo be nega toi mai kahana amo idia hanaia! Unai hegeregerena, Baibel idia gwauraia bukadia momo idia ura abia dainai, Brooklyn Betele taudia edia momo idia habadaia, edia ura hagugurua totona. Lagani 1969 ai Betele taudia be 1,042, to hari idia be 3,360 bamona, bona ruma 22 idia noholaia!
Lagani 1974 ela bona 1995 ai ma ruma haida idia abia dalana be George Couch ese ia herevalaia. Lagani 1970 murinai Iehova ena Witness taudia ese Towers Hotel ena foloa haida idia rentaia, Betele taudia haida do idia noholaia totona. Unai hotele be edia ruma ma haida kahirakahira. December 1973 ai, Nathan Knorr, Watch Tower Society ena presiden unai neganai, ese Betele Opesi bona Towers biagudia ia tore henidia, ia gwau Society ena palani be ‘October 1, 1974 ai Towers Hotel do idia rakatania.’
Tadikaka Couch ia gwau unai hereva ia hoalaia bada, badina be ma ruma ta be lasi, Towers rumana idia noholaia Betele taudia ese do idia noholaia totona. Towers biagudia danu idia hoa, badina be Society ena amo idia abia renta monina dainai edia bisinesi ia moru lasi. Unai dainai, Towers biagudia ese Iehova ena Witness taudia idia noia hotele do idia hoia. Idia gwau: “Ai be inai kahanai ai noho negana ibounai lalonai umui momo umui lao noho, unai dainai inai ruma umui abia be namo.”
Society ena gwaukau taudia idia gwau: “Taunimanima momo ese idia noholaia vadaeni. Bema ai hoia, ai ura aiemai orea taudia ese do idia noholaia.”
Towers biagudia idia gwauhamata, idia gwau: “Unai taunimanima do ai kokidia.” Vadaeni, davana namona idia gwauraia bena daudau lasi Iehova ena Witness taudia ese Towers rumana idia hoia. Couch ese hebou taudia ia nanadaia, ia gwau: “Badina be dahaka Tadikaka Knorr ese unai revareva ia torea? Reana ia torea ena badina be ia diba lasi, to unai revareva dainai Watch Tower Society ese Towers Hotel idia hoia.”
Hereva henia tauna ese Iehova ena Witness taudia ese 97 Columbia Heights idia hoia dalana ia herevalaia danu. Guna, Margaret Hotel, mai ladana bada rumana, be unai bilok ai ia gini, Betele Rumana ginigunana vairanai, dala unai kahanai. Unai be bilok namona, badina be unuseni amo Betele rumadia lao henia dalana maragina ta be dala badana henunai idia geia diba. February 1980 ai, unai hotele idia hanamoa lou lalonai, lahi ese ia araia ore. Bena, hotele biaguna ese ruma matamatana haginia hekwarahina ia hekwarahilaia dainai, unai bilok ia hoia Iehova ena Witness taudia dekenai.
Tadikaka Couch ia gwau: “Kahirakahira unai ruma iboudiai edia sivarai be lalona veria sivaraidia. Idia hahedinaraia gauna tamona be inai: Iehova Dirava ese ena orea tanobada ai ia hakaua, unai ruma ta ta hoia totona.”
Namba 90 Sands Street Sivaraina
Mahuta rumana matamatana bona bada hereana be 90 Sands Street ai. December 1986 ai Iehova ena Witness taudia ese unai bilok idia hoia neganai, ia dekenai be faktori badana ta ia gini, 160 Jay Street ia vaira henia.c Faktori idia veria diho, bena August 30, 1990 ai, Betele famili idia hamaoroa, gwaumaoro idia abia vadaeni, mahuta rumana mai ena sitori 30 be unai bilok ai do idia haginia totona.
Hakaua Oreana tauna ta, Theodore Jaracz, ese Society ena Brooklyn faktori naria tauna, Max Larson, be gau haida ia nanadailaia. Unai neganai ia ese 90 Sands Street rumana haginia totona, gwaumaoro pepana idia abia dalana ia gwauraia hedinarai. Tadikaka Larson ia gwau lagani 1965 ai ia vara gauna be mai anina bada.
Unai neganai Society ia ura faktori rumana badana mai ena sitori 10 be unai bilok ai do ia haginia ena faktori ma haida badibadinai, to kaunsolo ena taravatu be ruma mai ena sitori rua sibodia ia haginia diba. Ruma edia palani torea tauna ta ese faktori matamatana ena palani ia torea, to ia gwau: “Lau ura lasi ruma haginia dipatmen taudia vairadiai do lau hemarai, unai dainai do lau henidia lasi.” Ena lalohadai aukana be Board of Standards and Appeals ese unai bilok ena taravatu do idia haidaua lasi. To idia ese unai palani idia gwaumaoro henia neganai, hari tau be mai ena hoa ida ia gwau: “Unai gwaumaoro be edena bamona umui abia!”
Larson ia gwau, unai gwaumaoro idia abia ena badina be inai: Faktori mai ena sitori 10 gauna ai haginia gwauraia neganai, unai faktori ena bilok ena taravatu idia haidaua, unai ruma do ai haginia totona, bona unai neganai ma bilok haida, ia badibadinai idia noho gaudia, edia taravatu idia haidaua danu; idia ta be 160 Jay Street gauna. Hoa gauna be inai: Taravatu idia haidaua neganai idia gwau ta ese hotele be unuseniai ia haginia diba. To, Larson ia gwau, ta ese unai ia laloa lasi ela bona lagani 25 bamona murinai, Betele rumana matamatana haginia gabuna ai tahua matamaia neganai. Unai neganai taravatu matamatana idia davaria!
Tadikaka Larson ese ia vara gauna ia gwauraia hedinarai, ia gwau: “Mahuta rumana mai ena sitori 30 ena palani ai hegaegaelaidia bona ruma haginia dipatmen dekenai ai laohaia neganai, ai idia hamaoroa, idia gwau: ‘Mahuta rumana be unuseniai umui haginia be taravatu. Unai be faktori edia gabu, bona umui dainai unai gabu ena taravatu do idia haidaua lasi.’ ”
Larson ia gwau: “Dipatmen taudia ai hamaoroa, ai gwau: ‘Ai ura lasi ena taravatu idia haidaua. Unai bilok ena taravatu be ta ese hotele be ia dekenai ia haginia diba.’ Edia faila idia itaia neganai, idia hoa maragi lasi! Vadaeni, unai dala amo unai ruma mai ena sitori 30 ai haginia diba.”
Iehova Ena Hahenamo Ia Hedinarai
Baibel ena salamo torea tauna ta ia gwau: “Bema Lohiabada ese ruma ia haginia lasi neganai, unai ruma idia haginia taudia idia hekwarahi kava noho.” (Salamo 127:1) Ia hedinarai goevagoeva, Iehova ese unai ruma haginia gaukarana ia hanamoa. Iehova ena Witness taudia ese unai gaukara amo haroro bona hahediba gaukarana, Iesu ese ia murinai idia raka taudia ia hagania tanobada hegegemadai do idia karaia gaukarana, idia durua.—Mataio 24:14; 28:19, 20.
September 18, 1995 ena program idia kamonai taudia idia moale bada, badina be idia itaia Iehova ese unai ruma matamatadia haginia gaukarana, Iehova ena hesiai taudia edia hedikwota ai, ia hanamoa. Iehova ena orea taudia idia diba momokani, iena taravatu idia badinaia noho lalonai do ia hanamodia noho.
[Footnotes]
a The Watchtower, June 15, 1969 gauna, rau 379-82.
b Gima Kohorona, December 1, 1982 gauna, rau 19-27.
c Awake! December 22, 1987 gauna, rau 16-18.
[Picture on page 23]
90 Sands St. • 1995
[Pictures on page 24, 25]
Idia hahelagaia mahuta rumadia ma haida
97 Columbia Hts. • 1986
Bossert Hotel, 98 Montague St. • 1983
34 Orange St. • 1945
Standish Hotel, 169 COLUMBIA HTS. • 1981
67 Livingston St. • 1989
108 Joralemon St. • 1988
Towers Hotel, 79-99 Willow St. • 1975
[Pictures on page 26]
175 Pearl St. • 1983
69 Adams St. • 1991
360 Furman St. • 1983