Dirava Ia Metairametaira Lasi Ena Gwauhamata Hagugurua Totona
“LOHIABADA e, nega momo oi dekenai lau boiboi vadaeni. Edena negai lauegu boiboi do oi kamonai, bona oi ese ai do oi durua?” Unai hereva be lagani 700 B.C.E. murinai ia noho Heberu peroveta tauna Habakuku ena hereva. To unai bamona hereva ita kamonai vadaeni, ani? Taunimanima idia ura edia ura gaudia be harihari idia abia. Bona unai be momokani iseda nega lalonai danu badina taunimanima idia ura haraga idia sibona idia hamoalea.—Habakuku 1:2.
Aposetolo taudia edia negai, haida idia laloa Dirava be guna iena gwauhamata ia hagugurua haraga be namo. Idia haheauka diba lasi dainai idia laloa Dirava ia karaharaga lasi eiava ia leiti. Unai dainai, aposetolo Petero ese idia ia hadibaia lou, nega dekenai Dirava ena lalohadai bona iseda lalohadai be idau vaitani. Petero ia gwau: “Lauegu lalokau taudia e, inai hereva tamona do umui laloaboio lasi: Lohiabada ena vairana dekenai, dina tamona be lagani 1000 bamona, bona lagani 1000 be dina tamona bamona.”—2 Petero 3:8.
Nega be unai bamona ita laloa neganai, mauri lagani 80 tauna be hora rua sibona ia mauri vadaeni, bona taunimanima edia mauri matamana amo ia mai hari sivaraina ena daudau be dina 6 sibona bamona. Iseda laloa dalana be unai bamona neganai, Dirava ese ita ia kara henia dalana ita lalo-pararalaia be auka lasi.
To, Dirava be nega ia laloa noho. Momokani, nega ia laloa bada. (Kara 1:7) Unai dainai, Petero be ma ia gwau: “Lohiabada ia gwauhamata vadaeni, kara haida do ia karaia. Ia ese iena gwauhamata badinaia totona ia hesiku lasi, haida idia laloa bamona. Lasi, to umui totona ia haheauka noho. Badina be ia ura lasi tau ta ia mase. Ia ura taunimanima ibounai ese dika dekena amo edia lalona do idia giroa.” (2 Petero 3:9) Dirava be taunimanima bamona lasi, ta ese ia doria lasi gau haida ia karaia totona, bena ia mamia nega ia ore gwauraia dainai ia karaharaga. Ia be “Noho Hanaihanai King” dainai, gau ibounai ia itaia namonamo diba bona ia diba edena negai iena kara ese namo bada do idia havaraia idia mamia taudia dekenai.—1 Timoteo 1:17.
Petero ese Dirava ia karaharaga lasi ena badina ia herevalaia murinai, ia ese inai sisiba ia henia, ia gwau: “Lohiabada ena Dina be do ia ginidae, henaoa tauna ia ginidae bamona.” Ena anina be, unai hahemaoro dinana be taunimanima idia laloa lasi negana ai do ia ginidae. Bena, unai hereva murinai idia noho siridia lalonai, Petero ese ‘edia kara ibounai do idia helaga be namo, bona Dirava do idia badinaia namonamo’ taudia edia vaira negana namona ia herevalaia. Hegeregere, Dirava ia gwauhamatalaia “guba matamata bona tanobada matamata” dekenai do idia roho mauri diba.—2 Petero 3:10-13.
Unai ita laloa bada be namo badina ita lalo-parara Dirava ena hahemaoro negana ia do ginidae lasi. Iena haheauka karana ese ita dekenai nega ia henia ita be iena ura ita diba bona iseda mauri ita haidaua ia gwauhamatalaia hahenamo idauidau ita abia totona. Paulo ia hereva bamona, namona be ita laloa ‘Lohiabada ese ita ia naria noho, mai haheauka danu, iena hamauria do ita davaria totona,’ ani? (2 Petero 3:15) To, Dirava ena haheauka karana ena badina ma ta ia noho.
Kara Dika be Do Ia Bada Herea
Dirava ese guna taunimanima ia kara henidia sivaraina ita stadilaia neganai, ita itaia nega momo idia ia hahemaoro henia haraga lasi, to ia naria ela bona ia diba momokani edia kara do idia hanamoa lasi. Hegeregere, Dirava ese Kanana taudia ia hahemaoro henidia karana dekenai, ia be gunaguna momokani Aberahamo dekenai edia kara dika ia hahedinaraia. To iena hahemaoro ia henia negana be unai negana ai ia ginidae lasi. Dahaka dainai? Baibel ia gwau: “Badina be inai Amoro [Kanana] taudia do lau luludia diba lasi, ia lao bona edia dika be bada, davana do lau henia dikana hegeregerena,” eiava Knox Baibel ia gwau bamona: “Amoro taudia edia kara dika be ia do bada herea lasi.”—Genese 15:16.a
To, lagani 400 murinai, Dirava ese idia ia hahemaoro henia, bona Aberahamo ena bese taudia, Israela taudia unai, ese edia tano idia abia. Kanana taudia haida, hegeregere Rahaba bona Gibeona taudia, idia roho mauri edia lalohadai bona kara dainai, to momo edia kara be miro bada herea, akioleji taudia ese hari inai negai idia davaria gaudia idia hahedinaraia bamona. Idia be usina idia tomadiho henia, ariara karadia idia karaia dubu lalonai, bona natudia idia bouboulaia. Halley’s Bible Handbook ia gwau: “Kanana ena hanua idauidau idia geia akioleji taudia idia daradara dahaka dainai Dirava ese idia ia hadikaia ore haraga lasi.” Dokonai, Kanana taudia edia ‘kara dika be ia bada herea.’ Ta ia gwau diba lasi Dirava be ia kara maoromaoro lasi, ia ese tano ia hagoevaia bona idia laloa maoromaoro taudia ia hamauria neganai.
Noa ena nega be unai bamona danu. Ena be Abata ia do vara lasi neganai taunimanima edia kara be dika, to Dirava be mai hebogahisi ida ia laloa ma lagani 120 do ia henidia. Unai nega ena kahana sisina lalonai, Noa be “kara maoromaoro ia harorolaia tauna.” (2 Petero 2:5) Nega ia hanaia lalonai, edia kara dika ia bada ia lao. “Dirava ese tanobada ia itaia, ia dika rohoroho vadaeni, badina taunimanima ibounai edia kara be dika momokani.” (Genese 6:3, 12) Edia ‘kara dika be ia bada herea’; nega ia hanaia lalonai edia ura dikadia idia karaia badabada. Dirava ia kara neganai iena kara be maoromaoro momokani. Dirava ena matana ai taunimanima 8 sibona idia kara maoromaoro, bona ia hamauridia.
Dirava ese Israela ia kara henia dalana be unai bamona. Ena be mai abidadama lasi bona dala dikana ai idia kara, to lagani handred momo lalonai Dirava ese idia ia haheaukalaia. Baibel ia gwau: “Dirava ese iena hereva gwauraia taudia . . . ia siaia lao, ma ia siaia lao, . . . badina ia ese iena bese . . . ia bogahisihisi henia. To idia ese Dirava ena . . . peroveta taudia danu be idia hevaseha henia, ela bona Lohiabada ena badu iena bese taudia dekenai ia toreisi, bona inai badu hakerua dalana be lasi.” (2 Sivarai 36:15, 16) Unai taudia edia kara ia dika momokani bona idia haidaua diba lasi. Ieremia bona taunimanima ma haida sibona ia hamauria diba. Ta ia gwau diba lasi Dirava ia kara maoromaoro lasi unai taunimanima oredia ia hahemaoro henidia neganai.
Dirava ese Kara Ia Karaia Negana be Ia Ginidae
Unai haheitalai amo ita diba Dirava be hari ia noho tanobada oromana do ia hahemaoro henia lasi ela bona nega ia hegeregere. Dirava ena davana henia tauna ese ia abia haheganina be unai ia hahedinaraia. “ ‘Oiemu kaia badana harihari do oi gaukaralaia, tanobada ena vain huahua do oi utua vain dekena amo, badina idia mage vadaeni.’ Vadaeni aneru ese iena kaia badana ia gaukaralaia tanobada dekenai. Tanobada ena vain huahua ia utua oho, bona uaina moia gabuna badana . . . lalonai ia negea.” Mani oi laloa, taunimanima edia kara dika be “idia mage vadaeni,” ena anina be, edia kara idia haidaua diba lasi. Iehova ese ia hahemaoro henidia neganai, ta ese iena kara be maoromaoro do ia daradaralaia lasi.—Apokalupo 14:18, 19.
Ataiai idia noho hereva ita laloa neganai, ia hedinarai goevagoeva Dirava ena hahemaoro karana tanobada dekenai be ia kahirakahira badina tanobada taudia be gunaguna Dirava ese ia hahemaoro henidia besedia edia kara idia karaia noho. Gabu iboudiai dekenai, tanobada be dagedage karadia amo ia honu, Noa ena nega hegeregerena, Abata ia do vara lasi neganai. Taunimanima edia lalohadai be Genese 6:5 ena hereva hegeregerena ai idia lao noho, ia gwau: “[Taunimanima] edia laloa be nega ibounai ia dika sibona mo.” Kanana taudia ese idia karaia kara dika rohorohodia dainai Dirava ese ia hahemaoro henidia karadia be hari inai nega idia karaia momo.
Tanobada Ibounai Tuarina Ginigunana amo, taunimanima ese gau dikadia idia mamia. Idia ese taunimanima milioni edia rara bubua karana tanobada dekenai idia itaia. Tuari, bese idauna hamasea karadia, taunimanima hagaria karadia, kara dikadia, bona taravatu utua karadia be tanobada hegegemadai dekenai idia vara. Hitolo, gorere, bona sihari kava karadia be tanobada ibounai lalonai idia vara. Idia vara gaudia iboudiai ese idia hahedinaraia hari ita be Iesu ia herevalaia uru dikana huanai ita noho, ia gwau: “Inai nega idia noho taudia do idia mase ore lasi neganai, be inai gaudia ibounai do idia vara momokani.” (Mataio 24:34) Tanobada ena “kara dika be bada herea.” “Tanobada ena vain huahua” be idia mage idia lao noho.
Kara Oi Karaia Negana
Aneru ese aposetolo Ioane ia hamaoroa hahemaoro negana be ia mai kahirakahira noho neganai, kara rua do idia mage bamona. Kara ta be, “kara dika tauna, be kara dika do ia karaia noho. Lebulebu tauna, be lebulebu do ia karaia noho.” To kara ma ta be, “kara maoromaoro tauna, be kara maoromaoro do ia karaia noho. Bona helaga tauna, be helaga kara do ia karaia noho.” (Apokalupo 22:10, 11) Unai siri ena dokonai ia vara gauna be Iehova ena Witness taudia edia tanobada hegegemadai Baibel hadibaia gaukarana. Unai gaukara ena badina be taunimanima idia hadibaia Dirava ia ura dahaka idia karaia mauri hanaihanai idia abia totona. Unai gaukara be hari idia karaia tano 233 dekenai, kongregesen 87,000 lalonai.
Dirava be ia metairametaira lasi. Mai haheauka ida nega ia henia taunimanima be ‘mauri matamata idia atoa’ iena hahenamo idia abia totona. (Efeso 4:24) Hari, Dirava ia do naria noho, ena be tanobada ia dika ia lao noho. Iehova ena Witness taudia tanobada hegegemadai dekenai be idia gaukara goada edia dekena taudia ida mauri hanaihanai dekenai idia ia hakaua lao dibana idia herevalaia totona. (Ioane 17:3, 17) Moale gauna be, lagani ta ta ibounai taunimanima 300,000 be unai hereva idia kamonai bona bapatiso idia abia.
Iseda helaro be gabeai mauri hanaihanai do ita abia dainai, hari be naria negana lasi, to kara ita karaia negana. Kahirakahira, Iesu ena gwauhamata ia guguru do ita itaia, ia gwau: “Idia mauri noho, bona idia abidadama henia lau dekenai taudia ibounai, be do idia mase lasi, lasi bona lasi momokani.”—Ioane 11:26.
[Footnote]
a The Soncino Chumash bukana lalonai ia noho futnout ta ia gwau: “Idia ia luludia be mai badina, Dirava ese bese ta ia panisia lasi ela bona edia kara dika be bada herea momokani.”
[Picture on page 6]
Dirava ena davana henia tauna ia hamaoroa iena kaia badana ia gaukaralaia, tanobada ena vain huahua idia mage neganai
[Picture on page 7]
Iehova ena Witness taudia tanobada hegegemadai ese taunimanima idia durua Dirava ena noho hanaihanai hahenamo idia abidia totona