Emu Laloa Dalana Oi Habadaia be Namo, A?
JAPAN ena west kahana ai, dika bada herea ia havaraia tano mareremarere ta ese Kobe City ia hadikaia, bona karaharaga sibodia idia henia volantia taudia haida be unuseniai dika idia davaria taudia dekenai idia lao, idia durudia totona. To, idia vadivadi doketa taudia haida idia davaria, medikol heduru gaudia totona edia noinoi be unai siti ena Health Bureau dekenai ia gaukara ofesa tauna ta ese ia abia dae lasi. Unai ofesa be unai siti ena hospital badana ena dairekta tauna danu, bona ia ura dika idia davaria taudia be Kobe hospital dekenai do idia lao, to ia ura lasi unai doketa taudia ese nila amo idia henia dava bada muramura bona rara ena varovaro amo idia henia muramura be unai durua gabudia dekenai do idia gaukaralaia. Gabeai, unai doketa edia noinoi gauna idia abia, to unai ofesa ena kara auka bona hebogahisi lasi karana dainai taunimanima momo idia maumau.
Reana unai bamona gauna be oi dekenai ia vara, reana mai ena dagi tauna ta ia kara auka bona emu ura gauna ia henia lasi. Reana oi danu nega haida oi kara auka. Emu laloa dalana oi habadaia karana ese oi ia durua diba, a?
Gau Ibounai Oi Laloa
Nega momo taunimanima be kara ta ena kahana sibona idia itaia, o laloa, unai dainai idia vara gaudia idia laloa namonamo karana bona lalo-pararalaia karana idia koua. Nega momo unai ia vara ena badina be edia edukeisen, edia mauri lalonai idia mamia gaudia, bona edia mauri dalana. Bema ta be ia hekwarahi gau ibounai ia laloa totona, ia be mai aonega ida ena lalona do ia hadaia diba. Hegeregere, bema oi be motuka momo idia heau hanai bona trafik lait be lasi gabuna oi hanaia gwauraia, oi ese emu vairana kahana sibona do oi itaia be aonega karana, a? Lasi momokani! Unai hegeregerena, emu laloa dalana oi habadaia bena gau ibounai oi laloa namonamo neganai, unai ese oi do ia durua diba emu abia hidi karana ai, bona emu maduna oi huaia neganai. Oi ia hamauria diba danu.
Ita ibounai be unai kara ita habadaia diba. Sibona oi nanadaia, ‘Edena kahana haida ai egu laloa dalana lau habadaia diba, namo lau davaria totona?’
Ma Haida Oi Laloa Dalana
Dahaka oi laloa ma haida oi itaia neganai? Oi laloa dahaka idia gwauraia o karaia gaudia be korema o kurokuro, hegeregere ma kala haida be lasi, a? Ta ese hereva ta ia gwauraia neganai, oi laloa unai be durua herevana sibona o hadikaia herevana sibona? Taunimanima ta ia maoro momokani o ia kerere momokani, a? Unai bamona ia laloa tauna be piksa abia tauna ta bamona, ia ese korema bona kurokuro sibona ia laloa to idia noho kala idauidau namodia ia laloa lasi. Eiava oi be taunimanima ta ena kerere oi laloa momo, loaloa tauna ta bamona, ia ese ia itaia gabu hairaina ia moalelaia lasi, badina guna ia laloa namonamo lasi vadivadi tauna ta ese momoru sisina ia negea dainai.—Hadibaia Tauna 7:16 itaia.
Iehova ese taunimanima edia kerere ia laloa dalana amo gau momo ita dibaia diba. Taunimanima edia kerere o manoka ia diba, to ia abia hidi unai do ia laloa momo lasi. Salamo torea tauna be unai ia laloa mai moale ida, ia gwau: “Bema oi ese aiemai kara dika ibounai oi duahia neganai, daika ese oiemu kota lalonai ia kwalimu diba?” (Salamo 130:3) Iehova be mai ena ura ida idia helalo-kerehai kara dika taudia edia kerere ia gwauatao, oibe, mai ena ura bada ida ia dahua oho, unai amo idia ese iseda hetura karana ia ida idia hadikaia lasi. (Salamo 51:1; 103:12) Iehova ese King Davida, nega ta Bataseba ida kara dika rohorohodia ia karaia tauna, be inai bamona ia gwauraia diba, ia be “egu murinai ia raka momokani, bona egu vairana dekenai kara maoromaoro sibona ia karaia.” (1 King Taudia 14:8) Dahaka dainai Dirava ese Davida be unai bamona ia herevalaia diba? Badina ia ese helalo-kerehai tauna Davida ena kara namodia ia laloa momo. Ia ese idia vara momokani gaudia ibounai ia laloa bona ia abia hidi ena hesiai tauna dekenai hebogahisi do ia hahedinaraia noho.
Iesu Keriso ese unai bamona dala, haida edia kerere laloa dalana namona, ia hahedinaraia goevagoeva. (Ioane 5:19) Ena aposetolo taudia idia kerere neganai, Iesu be hebogahisi bona lalo-parara ia hahedinaraia. Ia diba ena be goevadae lasi taudia ‘edia lauma be ia ura, to edia tauanina be ia manoka vadaeni.’ (Mataio 26:41) Iesu ese unai ia laloatao, bena ena hahediba taudia edia manoka bona kerere ia haheaukalaia bona lalo-pararalaia diba. Ia be edia kerere ia laloa momo lasi, to, edia kara namodia ia laloa momo.
Nega ta aposetolo taudia idia hepapahuahu daika be bada bona Iesu ese idia ia hamaoromaoroa murinai, ia gwau: “Umui ese lau umui badinaia noho, lau umui rakatania lasi. Unai dainai, egu Tamana ese Basileia ta ia henia lau dekenai hegeregerena, lau danu Basileia ta lau henia inai, umui dekenai. Vadaeni lauegu Basileia lalonai, egu pata dekenai do umui aniani, bona do umui inuinu, bona terona ena latanai do umui helai, vadaeni Israela iduhu 12 dekenai do umui kota henia.” (Luka 22:24-30) Oibe, ena be aposetolo taudia idia kerere momo, to Iesu be edia abidadama bona lalokau ia dekenai ia laloatao. (Aonega Herevadia 17:17) Iesu ia diba momokani idia be dahaka idia karaia diba bona dahaka do idia karaia, unai dainai idia ida Basileia ta totona gwauhamata ta ia karaia. Oibe, Iesu ese ena hahediba taudia “ia lalokau henidia, ia lao bona dokona.”—Ioane 13:1.
Unai dainai bema ta ena kara idaudia bona ena kerere ese oi idia habadua, Iehova bona Iesu bamona oi kara. Emu laloa dalana oi habadaia, bona idia vara momokani gaudia ibounai oi laloa toho. Gau idauidau oi laloa namonamo neganai, emu tadikaka bona taihu do oi lalokau henidia bona lalodia bada be haraga.
Tauanina Durua Gaudia Henia Karana Dekenai
Keristani taudia idia abia hahenamo ta be henia karana amo ia mai moalena. To, iseda henia karana be gaukara tamona, hegeregere haroro gaukarana, sibona amo ita hahedinaraia, a? (Mataio 24:14; 28:19, 20) Eiava emu laloa dalana oi habadaia bona tauanina dalanai ma haida edia dabu gaudia bona edia noho namo danu oi laloa, a? Momokani, Keristani taudia ibounai idia diba lauma gaudia henia karana be gau badana momokani. (Ioane 6:26, 27; Kara 1:8) To, ena be lauma gaudia ita henia be mai anina bada, tauanina durua gaudia henia karana ita dadaraia lasi be namo.—Iamesi 2:15, 16.
Tanobada ibounai lalonai bona iseda kongregesen lalonai iseda lauma tadikaka bona taihu ese idia abia haraga dabu gaudia ita laloa namonamo neganai, ita itaia goevagoeva diba dahaka ita karaia be namo idia ita durua totona. Bema idia hegeregere taudia be mai edia harihari bada ida edia heduru idia henia, ibounai be do idia hegeregere. Unai dala amo iseda tadikaka ibounai edia dabu gaudia ita naria. Keristani elda tauna ta ese inai bamona ia gwauraia: “Bema tanobada ena kahana ta ai tadikaka idia dabu, tanobada ena kahana ma ta ai tadikaka ese do idia durua. Bema idia hegeregere lasi idia durua totona, vadaeni tadikaka ma gabu haida ai be do idia durua. Unai dala amo iseda tadikaka tanobada ibounai lalonai edia dabu gaudia ita naria. Tanobada ibounai tadikaka oreana be hoa gauna momokani.”—2 Korinto 8:13-15; 1 Petero 2:17.
Taihu ta be ia ura dikadika Eastern Europe ai idia karaia intenesenel hebouhebou dekenai ia lao, to ia hegeregere lasi ia lao totona. To, ia kamonai, tadikaka momo unuseniai be Baibel idia ura abia, unai dainai ia be unai Baibel totona durua moni ia henia unai hebouhebou ia lao henia tauna ta dekenai. Unai amo ia be henia karana, idau tanona ta lalonai ena tadikaka ia durudia karana, ena moale mamina ia abia.—Kara 20:35.
Reana emu laloa dalana oi habadaia neganai, oi be tanobada ibounai lalonai ia bada noho Baibel hadibaia gaukarana oi durua diba, bena unai ese oi bona ma haida dekenai moale do ia mailaia.—Deuteronomi 15:7; Aonega Herevadia 11:24; Filipi 4:14-19.
Sisiba Ita Henia Neganai
Sisiba o durua hereva ita henia be namo neganai, ma haida edia namo ita laloa namonamo karana ese ita do ia durua iseda lauma tadikaka edia hemataurai karana ita abia bona heduru korikori ita henia totona. Idia vara momokani gaudia haida sibona ita laloa bona maoro lasi lalohadai ita abia be haraga. Unai ese ia hahedinaraia ita laloa namonamo lasi, reana iseda lalona ita koua, Iesu ena nega ai idia noho tomadiho gunalaia taudia bamona, idia be edia taravatu momo herea amo ma haida idia hametaua. (Mataio 23:2-4) To, bema ita kara auka o kara manoka lasi to Baibel ena hakaua herevadia amo idia mai sisiba namodia sibona ita henia, Iehova ena kara maoromaoro bona laloa maoromaoro dalana ita hahedinaraia mai hebogahisi ida, ma haida dekenai do ia haraga iseda durua hereva do idia abia dae bona badinaia totona.
Lagani haida idia lao vadaeni kongregesen haida amo tadikaka matamatadia be spot gadara idia karaia hebou. To madi, gadara helulu lalohadaina be idia huanai ia bada, unai dainai idia heai. Unai gabu ena elda taudia ese unai hekwakwanai be edena bamona idia hamaoromaoroa? Idia lalo-parara matamata taudia ese moale karadia haida idia karaia be namo, unai dainai idia gwau lasi edia gadara idia koua vaitani be namo. (Efeso 5:17; 1 Timoteo 4:8) To, idia ese laloa maoromaoro dalanai mai goada ida unai kara helulu karana amo do idia vara diba gaudia be idia dekenai idia hadibaia. Idia ese heduru herevadia idia henia danu, hegeregere idia gwau idia ese taunimanima badadia, maduna idia huaia taudia danu do idia boiria be namo. Unai matamata taudia ese unai sisiba namona mai aonega idia moalelaia bona idia badinaia namonamo. Unai sibona lasi, edia lalokau bona hemataurai unai elda taudia dekenai be ia tubu.
Laloa Dalana Habadaia Totona Oi Hekwarahi
Reana mai emu ura ida ta oi hahemaoro henia kava lasi, to namona be do oi hekwarahi noho emu laloa dalana oi habadaia totona. Dirava ena Hereva oi stadilaia lalonai, oi laloa dobu Iehova ena laloa dalana oi lalo-pararalaia bona laloa bada totona. (Salamo 139:17) Namona be Baibel lalonai idia torea herevadia edia badina bona edia hakaua herevadia oi lalo-pararalaia toho, bona oi hekwarahi, Iehova ese gau idauidau ia laloa hegeregerena oi laloa totona. Unai be Davida ena guriguri hegeregerena, ia gwau: “Lohiabada e, oiemu kara lau dekenai do oi hadibaia. Oiemu dala lau dekenai do oi hedinaraia. Oiemu hereva momokani ena dala dekenai, lau do oi hakaua, bona inai hereva momokani, be lau dekenai do oi hadibaia.”—Salamo 25:4, 5.
Emu laloa dalana oi habadaia neganai, oi be hahenamo do oi abia. Oi habadaia laloa dalana amo oi abia hahenamo ta be ladana namona, taunimanima be do idia diba oi ese laloa maoromaoro bona lalo-parara oi hahedinaraia. Idia vara gaudia idauidau ai heduru oi henia neganai, oi be laloa maoromaoro bona lalo-parara ida heduru do oi henia diba. Unai ese iseda Keristani tadikaka oreana ena lalo-tamona bona gaukara hebou namo herea karana do ia durua.
[Pictures on page 12]
Mai harihari bada ida henia karana ese haida ia durua, henia tauna dekenai moale ia mailaia, bona iseda guba Tamana ia hamoalea