Haroro Bona Mauri Dalana Hebou Pepana Edia Referens
© 2023 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
JANUARY 1-7
BAIBEL ENA HEREVA BADADIA | IOBU 32-33
Lalohekwarahi Taudia Ita Hagoadaia
it-1-E 710
Elihu
Elihu be ta ia gwauraia dika lasi eiava ta dekenai ladana bada ia henia lasi. Ia laloparara Iobu bamona, ia danu be raro amo ia vara bona Siahu Ibounai Diravana be ena Havaraia Tauna. Elihu ese Iobu ia hereva henia neganai, ia hagaria lasi to tura namona ta bamona ia hereva henia bona Elipasa, Biledada, o Sopara be unai bamona idia karaia lasi.—Iob 32:21, 22; 33:1, 6.
Manoka Taudia Dekenai Iehova Ena Lalohadai Oi Abia, A?
8 Dahaka ese ita do ia durua hekwakwanai idia davaria tadikaka edia noho dalana ita lalopararalaia totona? Namona be ita laloatao idia momo be idia gorere, lalometau, eiava edia ruma taudia be Witnes taudia lasi dainai idia lalohisihisi. Reana nega ta ita dekenai unai bamona do ia vara danu. Aigupito ai Israela taudia be ogogami bona manoka taudia bamona idia noho. Unai dainai Gwauhamata Tanona ai idia do vareai lasi neganai, Iehova ese ia haganidia edia ogogami tadikaka dekenai ‘edia lalona do idia ha-aukaia lasi.’ Iehova ia ura Israela taudia ese edia ogogami bona manoka tadikaka do idia durua.—Deu. 15:7, 11; Lev. 25:35-38.
9 Namo lasi iseda manoka tadikaka ita hahemaoro henidia haraga, o ita gwau edia kerere dainai hekwakwanai idia davaria. To namona be Baibel amo ita durudia. (Iobu 33:6, 7; Mat. 7:1) Hegeregere, bema motabaik taria tauna be aksiden ia davaria bona idia abia lao hospital, doketa be ia do idia nanadaia bema ia ese unai aksiden ia havaraia, a? Lasi, to idia be karaharaga heduru do idia henia. Unai hegeregerena, bema tadikaka o taihu ta be hekwakwanai ta ia davaria, namona be karaharaga Baibel amo heduru bona hagoadaia herevadia ita henia.—1 Tesalonika 5:14 duahia.
10 Bema iseda tadikaka edia hekwakwanai ita laloa namonamo, reana do ita laloparara idia be manoka lasi. Taihu haida be lagani momo lalonai hereva momokani dainai edia adavana ese idia dagedage henia karana mani oi laloa. Reana idia haida edia toana be idia manoka, to idia ese abidadama bona lalogoada idia hahedinaraia, ani? Oi itaia adavana lasi sina ta be ena natudia ida hebou idia mai hanaihanai neganai, edia abidadama karana ese oi ia hagoadaia, ani? Bona oi itaia matamata tauna ta be sikuli ai hahetoho ia davaria, to hereva momokani ia badinaia noho neganai, unai ese oi ia hagoadaia bada, ani? Unai tadikaka taihu ita laloa neganai, mai manau ida ita abia dae ena be edia toana be idia manoka, to idia be ‘abidadama dekenai idia taga.’—Iam. 2:5.
Edena Nega be Nega Maorona Oi Hereva Totona?
17 Iobu ia vadivadi henia tauna namba foa be Elihu, bona ia be Aberahamo ena varavara. Iobu bona ena turadia toi idia herevahereva neganai, Elihu be ia kamonai noho. Ia hahedinaraia, Elihu be edia hereva ia kamonai namonamo dainai mai gado namo bona momokani ida Iobu ena lalohadai hamaoromaoroa totona sisiba maorona ia henia. (Iobu 33:1, 6, 17) Elihu ena ura badana be Iehova ena ladana do ia abia isi, to ia sibona eiava taunimanima ta lasi. (Iobu 32:21, 22; 37:23, 24) Elihu ena haheitalai amo ita diba, herevahereva lasi bona kamonai karana be mai ena nega. (Iam. 1:19) Danu, ita dibaia gauna ma ta be, sisiba ita henia neganai iseda ura badana be Iehova ena ladana ita abia isi, to ita sibona lasi.
18 Edena negai bona edena dala ai ita hereva karana dekenai Baibel ena hakaua herevana ita badinaia neganai, ita hahedinaraia hereva karana ita laloa bada. Aonega tauna King Solomona ia gwau: “Hereva maorona gwauraia namonamo karana, be golo herahera siliva bosea latanai bamona.” (Aon. 25:11) Bema haida edia hereva ita kamonai namonamo bona do ita gwauraia herevadia ita laloa namonamo guna, iseda hereva be golo herahera bamona—dava bada gaudia bona mai edia hairai. Bena, ena be hereva momo ita gwauraia eiava lasi, ita gwauraia herevadia ese ma haida do ia hagoadaia, bona Iehova ena lalonamo do ita abia. (Aon. 23:15; Efe. 4:29) Unai dala hereadaena amo Dirava amo ia mai harihari gauna dainai iseda tanikiu karana ita hahedinaraia diba!
Hakaua Hereva Namodia
Iehova Kahirakahira Oi Lao
10 Momokani, iseda toana ita laloa danu be namo. To namo lasi dala idauidau ita tahua, ita matamata lou totona. Baibel ia gwau: “Kara maoromaoro taudia edia mauri dinadia, be do idia momo, bona buruka taudia edia huina kurokuro, be matauraia gauna.” (Aon. 16:31) Iehova ia itaia iseda hairai korikorina be eda kudouna ai ia noho, bona ita danu be unai bamona ita laloa be namo. (1 Petero 3:3, 4 duahia.) Unai dainai, namo lasi tauanina ena toana hanamoa totona medikol heduru o opereisen ita abia, badina unai ese gorere ma haida ia havaraia diba. Herevana ita buruka o matamata eiava ita gorere, to “Lohiabada dainai ita moale” neganai, unai be hairai korikorina. (Neh. 8:10) Tanobada matamatana lalonai, iseda tauanina do ia goada bona do ita matamata lou. (Iobu 33:25; Isa. 33:24) Unai ita naria noho lalonai, namona be abia hidi maorodia ita karaia bona Iehova ena gwauhamata idauidau ita abidadama henia noho. Unai ese ita do ia durua eda mauri ita moalelaia, bona eda gorere ita laloa momo lasi totona.—1 Tim. 4:8.
JANUARY 8-14
BAIBEL ENA HEREVA BADADIA | IOBU 34-35
Dahaka Dainai Taunimanima Namodia be Hekwakwanai Idia Davaria?
Dirava Ena Kara Be Edena Bamona?
Dirava be nega ibounai ia kara maoromaoro. Oibe, “Dirava be nega ta do ia kara dika diba lasi. Siahu Ibounai Dirava be do ia kerere lasi, lasi bona lasi momokani.” (Iobu 34:10) Iena hahemaoro be maoromaoro, Salamo torea tauna ese Iehova be inai bamona ia gwauraia: “Oi ese tanobada taudia oi kota henia noho, mai maoromaoro bona momokani danu.” (Salamo 67:4) Badina “[Iehova] ese tau ena kudouna ia itaia,” ta ese ia koia diba lasi, to nega ibounai hereva momokani ia tahua bona kota maoromaoro ia karaia. (1 Samuela 16:7) Danu, Dirava be tanobada ai idia vara kara gageva bona kara koikoi ia diba, bona ia gwauhamata kahirakahira “kara dika taudia be tano dekena amo . . . . do ia abidia siri.”—Aonega Herevadia 2:22.
Dirava Ena Basileia Ia Mai Neganai, Dahaka Do Ia Ore?
5 Iehova be dahaka do ia karaia? Hari Iehova be nega ia henia kara dika taudia be edia kara idia haidaua totona. (Isa. 55:7) Ena be inai nega oromana be kahirakahira do ore, to idia be edia hahemaoro ginigabena idia do abia lasi. To haida be do idia ura lasi edia kara idia haidaua, bona inai nega oromana do idia durua ela bona hisihisi badana ia ginidae. Idia dekenai dahaka do ia vara? Iehova ia gwauhamata tanobada amo kara dika taudia ibounai do ia kokia. (Salamo 37:10 duahia.) Reana kara dika taudia do idia laloa idia dekenai unai do ia vara lasi. Momo be idia karaia kara dikadia idia hunia, unai dainai panisi idia abia lasi. (Iobu 21:7, 9) To Baibel ia gwau: “Dirava ese, taunimanima edia mauri daladia ibounai ia itaia noho. Edia kara ibounai ia itaia noho. Dibura gabuna ta ia noho lasi, kara dika tauna be unuseni do ia hunia totona.” (Iobu 34:21, 22) Oibe, Iehova Dirava amo ita hunia diba lasi. Kara dika taudia ese idia karaia gaudia ibounai be ia itaia diba. Bena Aramagedono murinai, reana kara dika taudia edia noho gabuna ai idia do ita tahua, to do ita davaridia lasi. Idia be do idia ore momokani!—Sal. 37:12-15.
Iesu Ena Kara Dainai Oi Dadaraia, A?
19 Hari unai ia vara danu, a? Oibe. Hari momo be ita idia dadaraia badina politikol karadia lalonai ita vareai lasi. Idia ura eleksen neganai do ita vouti. To, bema tanobada tauna ta totona ita vouti, ita be Iehova ita dadaraia unai. (1 Sam. 8:4-7) Ma danu, taunimanima idia ura sikuli bona hospital ita haginia bona komiuniti durua gaukaradia ita karaia. To ita be haroro gaukara ita goadalaia, bona idia vara hekwakwanai ita hamaoromaoroa lasi dainai ita idia dadaraia.
20 Edena dala ai iseda abidadama ita hagoadaia noho diba? (Mataio 7:21-23 duahia.) Namona be Iesu ese ita dekenai ia henia gaukarana ita goadalaia. (Mat. 28:19, 20) Namo lasi nega bada ita haorea politikol bona komiuniti lalonai idia vara hekwakwanai ita hamaoromaoroa. Momokani taunimanima ita lalokau henidia bona ita ura durudia. To, ita diba unai ita karaia dala namona be idia dekenai Basileia ena sivarai ita harorolaia, bona ita durudia Iehova idia tura henia.
Hakaua Hereva Namodia
Oi Volantia Neganai, Iehova Ia Moale!
3 Iehova ese Elihu ia hamaoromaoroa lasi, inai henanadai ia henia neganai, ia gwau: “Bema kara maoromaoro oi karaia, ia [Dirava] dekenai dahaka do oi henia? Eiava emu imana amo dahaka do ia abia?” (Iobu 35:7, BHḡ) Elihu ena hereva ena anina be iseda hekwarahi Dirava ena hesiai gaukarana lalonai be anina lasi, a? Lasi. Iena hereva amo ia ura hahedinaraia, ena be Iehova ita tomadiho henia eiava lasi, ia be unai ia laloa lasi, badina gau ibounai dekenai ia be hegeregere. Ita ese ia be taga tauna eiava goada tauna ta ai ita halaoa diba lasi. Danu, ita hahedinaraia kara namodia, iseda diba, o goada be Dirava amo, bona unai ita gaukaralaia dalana ia laloa bada.
JANUARY 15-21
BAIBEL ENA HEREVA BADADIA | IOBU 36-37
Dahaka Dainai Dirava Ena Gwauhamata Mauri Hanaihanai Totona Oi Abidadama Henia Diba
w15-E 10/1 13 par. 1-2
Dirava Ita Davaria Diba?
DIRAVA BE HANAIHANAI IA NOHO: Baibel amo ita diba Dirava be ia noho “ela bona hanaihanai.” (Salamo 90:2) Eiava ita gwau diba Dirava be matamana bona dokona lasi. Ita taunimanima be Dirava “ia noho ena daudau ita diba lasi.”—Iobu 36:26.
Oi ia durua dalana: Dirava ia gwauhamata bema ia oi dibaia oi dekenai mauri hanaihanai do ia henia. (Ioane 17:3) Bema Dirava be ia noho hanaihanai lasi, edena bamona unai gwauhamata ita abidadama henia diba? “Noho hanaihanai King” sibona ese unai gwauhamata ia hagugurua diba.—1 Timoteo 1:17.
Dirava ese Ia Henia Harihari Gaudia Dainai Oi Tanikiu Henia, A?
6 Ranu be tanobada dekenai ia noho badina iseda tanobada ena daudau dina amo be gabu maorona ai ia noho. Bema ia be dina kahirakahira ia noho, ranu ibounai do ia ore, unai amo tanobada do ia siahu momokani bona gau ta ia mauri diba lasi. Eiava bema tanobada be dina amo ia daudau momokani, ranu ibounai do ia aisi, bona tanobada be snow bona aisi ese do ia koua. Iehova ese tanobada be gabu maorona ai ia atoa dainai, tanobada ai ranu ena gaukara dalana ese mauri ia durua diba. Dina ena siahu ese davara bona tanobada amo ranu ia veria daekau neganai unai ranu be ori ai idia lao. Lagani ta ta ai, dina ese ranu ena lita milioni momo ia veria daekau. Unai ranu be atmosphere lalonai dina ten bamona ia noho murinai medu eiava snow bamona do ia diho. Gabeai ranu be davara bona ranu idia noho gabudia dekenai ia giroa lou, bona ranu ena gaukara dalana ia hamatamaia lou. Ranu ena gaukara dalana ese ia hahedinaraia Iehova ena aonega bona siahu be bada herea.—Iobu 36:27, 28; Had. 1:7.
Emu Helaro Oi Hagoadaia
16 Iseda mauri hanaihanai ena helaro be Dirava amo ia mai harihari gauna. Vaira nega ena mauri namona ita naria noho—ita abia dae do ia vara momokani. Iseda helaro be dogo bamona, ita ia hagoadaia hekwakwanai idauidau, dagedage, bona mase idia vara neganai ita haheauka diba. Iseda helaro be kwara gauna bamona, iseda lalohadai ia gimaia unai amo gau dikadia ita dadaraia bona gau namodia sibona ita karaia. Iseda helaro ese Dirava kahirakahira ita ia hakaua lao bona unai ese iena lalokau ita totona ia hahedinaraia. Iseda helaro ita hagoadaia neganai, namo bada do ita abia.
Hakaua Hereva Namodia
it-1-E 492
Herevahereva Dalana
Baibel negadiai, taunimanima ese dala idauidau ai infomeisen bona edia lalohadai idia siaia, hegeregere, ta ese ma ta dekenai ia gwauraia hereva be ma ta dekenai ia gwauraia. Unai nega ai, idia noho hanua o tano ta ena sivarai be ma haida ese idia gwauraia bona herevahereva karana amo idia dibaia. (2Sa 3:17, 19; Iob 37:20) Sivarai abia lao taudia be kamelo amo idia lao, to nega haida aniani, ranu bona gau ma haida totona provinsi haida edia siti o kamelo edia lao bona mai dalana dekenai idia laga-ani. Palestine be Asia, Africa, bona Europe huanai ia noho dainai, taunimanima be gabu daudau amo idia mai neganai Palestine tanona idia hanaia. Unai dainai Palestine taudia be hanaihanai idau tano amo idia mai sivarai badadia idia kamonai. Nega momo maketi gabuna lalonai, Palestine bona idau tano taudia edia sivarai idia kamonai.
JANUARY 22-28
BAIBEL ENA HEREVA BADADIA | IOBU 38-39
Nega Oi Atoa Havaraia Gaudia Oi Itaia Totona, A?
Mai Haheauka ida Iehova Oi Naria, A?
7 Iehova ese tanobada ia karaia dalana ia herevalaia neganai, Baibel ia gwau, ia ese “tanobada ena bada,” ena “badina nadi” bona “kona nadi” ia atoa. (Iobu 38:5, 6) Bona nega ia atoa iena gaukara ia itaia namonamo totona. (Gen. 1:10, 12) Aneru be Iehova ese ia karaia gau matamatadia idia itaia neganai, edia hemami be edena bamona? Idia be mai ‘moale ida idia boiboi.’ (Iobu 38:7) Unai amo dahaka ita dibaia? Ena be Iehova ese lagani tausen momo lalonai tanobada ia karaia, to ia karaia gaudia ia itaia neganai, ia gwau “ibounai be namo herea.”—Gen. 1:31.
Toreisi Lou—Dirava Ena Lalokau, Aonega, Bona Haheauka Ia Hahedinaraia
2 Iehova ese ena Natuna, Iesu ia havaraia guna. Bena, iena Natuna amo ‘gau ibounai ia havaraia,’ hegeregere aneru ibounai. (Kol. 1:16) Iesu be ena Tamana ida ia gaukara hebou karana ia moalelaia. (Aon. 8:30) Bona Dirava ena aneru natudia idia moale danu. Oibe, Iehova bona iena Gaukara Karaia Tauna, Iesu, ese guba bona tanobada idia karaia neganai, aneru be unai idia itaia. Aneru be dahaka idia karaia? Tanobada idia itaia neganai, idia be “mai moale danu idia boiboi,” bona Iehova ese ia karaia gaudia ta ta, taunimanima danu ia karaia neganai, aneru ese Dirava idia hanamoa. (Iobu 38:7; Aon. 8:31) Ia karaia gaudia ta ta ese Iehova ena lalokau bona aonega idia hahedinaraia.—Sal. 104:24; Roma 1:20.
Iehova Ena Havaraia Gaudia amo Ia Ita Dibaia
8 Iehova ese ena Natuna, Iesu ia havaraia guna. Bena, iena Natuna amo ‘gau ibounai ia havaraia,’ hegeregere aneru ibounai. (Kol. 1:16) Iesu be ena Tamana ida ia gaukara hebou karana ia moalelaia. (Aon. 8:30) Bona Dirava ena aneru natudia idia moale danu. Oibe, Iehova bona iena Gaukara Karaia Tauna, Iesu, ese guba bona tanobada idia karaia neganai, aneru be unai idia itaia. Aneru be dahaka idia karaia? Tanobada idia itaia neganai, idia be “mai moale danu idia boiboi,” bona Iehova ese ia karaia gaudia ta ta, taunimanima danu ia karaia neganai, aneru ese Dirava idia hanamoa. (Iobu 38:7; Aon. 8:31) Ia karaia gaudia ta ta ese Iehova ena lalokau bona aonega idia hahedinaraia.—Sal. 104:24; Roma 1:20.
Hakaua Hereva Namodia
it-2-E 222
Taravatu Henia Diravana
Iehova be Taravatu Henia Diravana. Iehova be iunives lalonai Taravatu Henia Diravana. Ia atoa taravatu ese mauri lasi gaudia (Iob 38:4-38; Sal 104:5-19; Iob 39:1-30), bona animal ia biagua. (Iob 39:1-30) Iehova ese ia havaraia taudia be ena taravatu henunai idia noho be namo, bona idia be namo bona dika edia idau idia diba, idia lalohadai bona Dirava idia tomadiho henia diba dainai, Dirava ena kara maoromaoro taravatudia idia badinaia be namo. (Ro 12:1; 1Ko 2:14-16) Danu, aneru ese Iehova ena taravatu idia badinaia be namo.—Sal 103:20; 2Pe 2:4, 11.
Iehova ese guba bona tanobada totona ia atoa taravatu be idia idau diba lasi. (Ier 33:20, 21) Iunives lalonai ita itaia gaudia edia heau dalana dekenai ia atoa taravatu be idia noho hanaihanai bona ita abidadama henidia diba. Gau haida dekenai saiens taudia be unai taravatu idia diba dainai, idia ese hua, planeti, hisiu bona ma gau haida edia heau dalana idia gwauraia maoromaoro diba. Unai taravatu ia makohia tauna be dika do ia davaria. Unai hegeregerena, Dirava ena kara maoromaoro taravatudia be ta ese ia haidaua diba lasi bona ia dadaraia o hadikaia diba lasi. Unai taravatu be mai ena panisi danu, ena be unai taravatu ia utua tauna be maoromaoro idia panisia lasi. “Dirava ita koia diba lasi. Tau ta ese ia hadoa gauna, unai gauna sibona do ia abia.”—Ga 6:7; 1Ti 5:24.
JANUARY 29–FEBRUARY 4
BAIBEL ENA HEREVA BADADIA | IOBU 40-42
Iobu Ena Sivarai amo Ita Dibaia Gaudia
“Daika be Iehova Ena Lalohadai Ia Diba?”
4 Iehova ese ia karaia gaudia ita laloa dobu neganai, taunimanima edia lalohadai hegeregerena ai Dirava ita hahemaoro henia lasi be namo. Unai lalohadai be Iehova ese Salamo 50:21 ai ia gwauraia: “Umui laloa lau be umui hegeregerena sibona.” Lagani 175 gunanai, Baibel ia diba bada tauna ta ia gwau: “Taunimanima be edia lalohadai hegeregerena ai Dirava idia hahemaoro henia, bona idia laloa taunimanima ese idia badinaia taravatudia be Dirava ese do ia badinaia danu.”
5 Namona be ita naria namonamo, namo lasi ita sibona eda lalohadai bona eda ura ese ita ia biagua Iehova dekenai lalohadai kererena ita abia totona. Dahaka dainai unai be mai anina bada? Baibel ita stadilaia neganai, reana do ita laloa Iehova ena kara haida be maoro lasi. Idaunegai Israela taudia be unai bamona lalohadai idia abia bona Iehova ese idia ia kara henia dalana dekenai lalohadai kererena idia abia. Iehova ese idia ia hamaoroa herevana mani oi laloa: “Sedira, do umui gwau, ‘Lohiabada ese ia karaia gauna be maoro lasi.’ Vadaeni umui Israela taudia e, lauegu hereva do umui kamonai: Umui laloa lauegu kara be maoro lasi, a? Umui lau hamaoroa inai: Umui emui kara ena dala be maoro lasi.”—Ese. 18:25.
6 Iseda lalohadai amo Iehova ita hahemaoro henia lasi totona, ita ia durua gauna ta be inai: Ita laloparara iseda lalohadai be kerere bona nega haida dika ia havaraia diba. Iobu be unai ia dibaia be namo. Iobu be hisihisi ia davaria neganai, sibona ena namo ia laloa bada. Ia be mai anina bada gaudia ia laloa bada lasi. To, Iehova ese mai lalokau ida ia durua lalohadai maorona ia abia totona. Iehova ese henanadai idauidau 70 mai kahana be Iobu dekenai ia henia, to Iobu ese unai ia haerelaia lasi, unai amo Iehova ese ia hahedinaraia Iobu ena diba be mai ena hetoana. Iobu be mai manau ida ia kara, bona ena lalohadai ia haidaua.—Iobu 42:1-6 duahia.
Iehova Ena Lohia Siahuna Abia Isi Karana Laloa
12 Iobu be hahetoho badana ia haheaukalaia murinai, Iehova ese unai sisiba ia henia. Unai ese ia hahedinaraia Iehova be kara auka Diravana, a? Lasi, bona Iobu be unai bamona ia laloa lasi. Ena be Iobu ese unai hisihisi badana ia davaria, to ia ese Dirava ia hanamoa. Ia gwau: “Egu hereva gaudia ibounai dainai, lau be lau hemarai, bona harihari tano kahu, bona lahi kahu danu dekenai, lauegu lalona lau giroa momokani inai.” Iehova ese ia henia sisiba namona dainai Iobu be unai hereva ia gwauraia. (Iobu 42:1-6) Tau matamatana Elihu ese Iobu ia sisiba henia danu. (Iobu 32:5-10) Iobu ese Dirava ena sisiba ia abia dae bona ena lalohadai ia hamaoromaoroa murinai, Iehova ia hahedinaraia ia be Iobu ena abidadama karana dainai ia moale.—Iobu 42:7, 8.
“Iehova Umui Abidadama Henia”
17 Iobu be Iehova ena hesiai tauna ta bona hekwakwanai idauidau ia davaria neganai, ia gini goada. To ia sibona lasi, aposetolo Paulo ese Heberu taudia dekenai ia torea revareva lalonai unai bamona taudia momo ia herevalaia, idia ia gwauraia “witnes orea badana.” (Heb. 12:1) Idia be hekwakwanai badadia idia davaria, to edia mauri lalonai Iehova idia badinaia noho. (Heb. 11:36-40) Edia haheauka bona gaukara goada karana be anina lasi, a? Lasi. Ia be mai anina bada! Ena be edia mauri lalonai Dirava ena gwauhamata idauidau edia guguru karana idia itaia lasi, to Iehova idia abidadama henia noho. Bona idia diba Iehova ena lalonamo idia abia dainai, idia abia dae unai gwauhamata namodia do idia itaia. (Heb. 11:4, 5) Edia haheitalai ese ita ia hagoadaia Iehova ita abidadama henia noho totona.
18 Hari ita noho tanobadana ai kara dika ia bada momokani. (2 Tim. 3:13) Satani ese Dirava ena taunimanima tohoa karana ia hadokoa lasi. Ena be vaira nega ai hekwakwanai badadia do idia vara, to iseda lalona ita hadaia Iehova totona ita gaukara goada, badina ita be “mauri Diravana ita abidadama henia.” (1 Tim. 4:10) Laloatao, Dirava ese Iobu dekenai ia henia hahenamo ese ia hamomokania “Iehova be lalokau bona hebogahisi bada Diravana.” (Iam. 5:11) Namona be ita danu ese Iehova ita badinaia noho, badina ita diba ia ese “mai momokani ida ia idia tahua taudia edia davana do ia henia.”—Heberu 11:6 duahia.
Hakaua Hereva Namodia
it-2-E 808
Kirikirilaia
Iobu be kara maoromaoro ia badinaia ena be ma haida ese idia kirikirilaia. To lalohadai kererena ia abia bona kerere ta ia karaia, unai dainai gabeai Dirava ese ena lalohadai kererena ia hamaoromaoroa. Elihu be Iobu ia herevalaia, ia gwau: “Iobu hegeregerena tauna ta be lasi, Ia ese haida edia hadikaia herevadia ia abia dae sibona.” (Iob 34:7) Iobu ia laloa ia be maoro bona Dirava be kerere bona ia laloa ena kara maoromaoro ese Dirava ena ia hereaia. (Iob 35:2; 36:24) Iena turadia toi ese ia idia kirikirilaia neganai, ia gwau unai hevaseha hereva be ia dekenai, to Dirava dekenai lasi. Unai be hegeregere, tau ta idia kirikirilaia bona edia hevaseha herevadia dekenai ia badu lasi, bona mai moale ida ranu ia inua bamona. Gabeai Dirava ese Iobu ia hamaoroa unai hevaseha herevadia be Iobu dekenai lasi, (karoa gabedia ai) to idia be Dirava dekenai idia gwauraia noho. (Iob 42:7) Unai hegeregere Israela taudia be king ta totona idia noinoi neganai, Iehova be Samuela dekenai ia gwau: “Taunimanima ese oi dekenai idia gwauraia hereva ibounai oi kamonai henia. Idia ese oi idia dadaraia lasi, to lau, edia king, idia dadaraia.” (1Sa 8:7) Bona Iesu be ena hahediba taudia dekenai ia gwau: “[Umui dainai lasi, to] egu ladana dainai bese ibounai ese umui do idia inai henia.” (Mt 24:9) Unai laloatao karana ese Keristani tauna do ia durua ma haida edia hevaseha herevadia do ia haheaukalaia diba bona ena haheauka karana dainai davana do ia abia.—Lu 6:22, 23.
FEBRUARY 5-11
BAIBEL ENA HEREVA BADADIA | SALAMO 1-4
Iehova Ena Basileia Oi Abia Hidi
“Lau ese Bese Iboudiai Do Lau Hamarerea”
8 Taunimanima be unai sivarai idia kamonai neganai, dahaka idia karaia? Momo idia ura lasi. (Salamo 2:1-3 duahia.) Tanobada besedia be idia badu bona Iehova ese ia abia hidi King idia dadaraia. Idia abia dae lasi Dirava ena Basileia sivaraina be “sivarai namona.” Oibe, gavamani haida ese iseda haroro gaukara idia taravatua! Ena be lohia taudia haida idia gwau idia be Dirava idia tomadiho henia, to idia ura lasi edia lohia dagina idia rakatania. Iesu ena negai ia vara hegeregerena, hari danu lohia taudia ese Iehova ena Horoa Tauna idia dadaraia, bona ena taunimanima idia dagedage henia.—Kara 4:25-28.
Inai Tanobada amo Gini Siri
11 Moni bona kohu. Bema moni bona kohu ita laloa bada, hahetoho negadiai, do ia auka ita gini siri totona. Lagani 1970 murinai, Malawi ai Witnes taudia be dagedage idia davaria neganai, haida be unai idia karaia. Ruth ia gwau: “Edia mauri namona idia rakatania diba lasi. Haida be ai ida idia lao, to gabeai politikol oreana idia durua bona edia ruma dekenai idia giroa, badina idia mamia refiuji kamepa ai mauri be auka.” To, Dirava ena taunimanima momo be idia gini siri, ena be edia moni be bada lasi o edia kohu ibounai idia haboioa.—Heb. 10:34.
Hakaua Hereva Namodia
it-1-E 425
Witi Momoru
Witi bona bali uhe ena kopina. Baibel ese witi momoru ia herevalaia neganai, ia be idaunegai taudia ese witi idia hagoevaia karaia ia herevalaia. Witi idia gogoa murinai, unai uhe ena kopina be anina lasi, bona unai ese metau lasi gauna ta bona taunimanima ese idia ura henia lasi gauna o ia be gau namona ta amo idia hapaparaia bona negea gauna ta ia herevalaia.
Ginigunana, witi idia moia bena witi kopina be uhe amo idia hapararaia. Bena unai idia karaia noho lalonai, witi kopina be metau lasi dainai lai ese ia odaia lao. (WINNOWING itaia.) Unai haheitalai ese ia hahedinaraia Iehova Dirava be ena taunimanima huanai idia noho aposteit taudia, kara dika taudia bona kara dika besedia ia kokia. (Iob 21:18; Sal 1:4; 35:5; Isa 17:13; 29:5; 41:15; Ho 13:3) Dirava ena Basileia ese ena inai henia taudia do ia hadikaia ore bona witi momoru bamona do idia boio momokani.—Da 2:35.
Witi momoru be idia haboua bona lahi dekenai idia gabua, unai amo witi namodia do ia hadikaia lasi. Unai hegeregerena, Ioane Bapatiso ia peroveta, tomadiho koikoi taudia be do idia ore momokani—Witi Moia Tauna, Iesu Keriso, ese witi do ia haboudia, “to momoru be ia bodo diba lasi lahina dekenai do ia gabua.”—Mt 3:7-12; Lu 3:17. THRESHING itaia.
FEBRUARY 12-18
BAIBEL ENA HEREVA BADADIA | SALAMO 5-7
Ena be Ma Haida Edia Kara ese Oi Ia Hahisia, to Iehova Oi Badinaia Noho
Baibel amo Goada Ita Abia Dalana
7 Emu turana o varavara ta ese oi ia hahisia, a? Bema oibe, King Davida ena mauri lalonai ia vara hekwakwanai ta oi stadilaia karana ese oi do ia durua. Iena natuna Abesaloma ese ia hahisia bona ia ura king dagina ia dadia neganai, mani King Davida ena kara oi laloa.—2 Sam. 15:5-14, 31; 18:6-14.
8 (1) Guriguri. Unai sivarai oi laloa, bena oi idia kara dika henia dainai oi mamia hisihisi be Iehova dekenai oi gwauraia. (Sal. 6:6-9) Bena Iehova oi noia oi do ia durua unai hekwakwanai hanaia totona hakaua hereva namodia do oi davaria.
Oi Abia Dae Momokani Oi be Hereva Momokani Oi Abia
3 Namo lasi Dirava ena taunimanima ese idia hahedinaraia lalokau sibona ita itaia dainai hereva momokani ita abia dae. Dahaka dainai? Mani inai oi laloa: Bema tadikaka eiava taihu ta, reana elda eiava painia be kerere badana ta ia karaia be edena bamona? Eiava bema tadikaka eiava taihu ta ese oi ia hahisia be edena bamona? Eiava bema ta be aposteit ai ia lao, bona ia gwau iseda orea dekenai hereva momokani ia noho lasi be edena bamona? Do oi manoka bona Iehova hesiai henia karana oi rakatania, a? Ita dibaia gauna be inai: Bema ma haida edia kara dainai Dirava oi abidadama henia, to oi sibona be Iehova oi tura henia lasi, emu abidadama do ia goada lasi. Iehova bona ena taunimanima oi laloa dalana ese emu abidadama ia durua diba. To, mai anina bada gauna be oi sibona ese Baibel oi stadilaia namonamo, oi dibaia gaudia oi lalopararalaia, bona pablikeisen haida dekenai tahua gaukara oi karaia, unai amo do oi abia dae momokani oi be Iehova ena hereva momokani oi dibaia noho.—Roma 12:2.
4 Iesu ia gwau haida be “mai moale ida” hereva momokani idia abia dae, to hekwakwanai idia davaria neganai edia abidadama ia manoka. (Mataio 13:3-6, 20, 21 duahia.) Reana idia laloparara lasi Iesu murinai idia raka neganai hekwakwanai do idia davaria. (Mat. 16:24) Eiava reana idia laloa Keristani taudia be mai edia hekwakwanai lasi, to hahenamo sibona do idia davaria. To inai goevadae lasi tanobadana ai, hekwakwanai do idia vara. Iseda mauri ai gau haida idia idau diba, bona unai ese iseda moale do ia hadikaia.—Sal. 6:6; Had. 9:11.
Hakaua Hereva Namodia
it-1-E 995
Guria Gabuna
Aposetolo Paulo ese Roma 3:13 ai Salamo 5:9 ena hereva ia gwauraia lou, ia gwau kara dika bona koikoi taudia edia uduna be “ia kehoa mase guri” bamona. Ia kehoa guri be mase tauaninidia bona kara gageva amo idia hahonua hegeregerena, edia uduna idia kehoa neganai hereva dikadia bona koikoi idia halasidia.—Mt 15:18-20.
FEBRUARY 19-25
BAIBEL ENA HEREVA BADADIA | SALAMO 8-10
Iehova E, Lau ese Oi Do Lau Hanamoa!
Iehova Ena Ruma Bese ai Emu Maduna Oi Laloa Bada
6 Iehova be ita totona noho gabuna namona ia hegaegaelaia. Adamu ia do karaia lasi neganai, Iehova ese taunimanima totona tanobada ia hegaegaelaia. (Iobu 38:4-6; Ier. 10:12) Iehova be hebogahisi bona harihari bada Diravana dainai, ia ese do ita moalelaia gau namodia momo ia havaraia. (Sal. 104:14, 15, 24) Dirava ia itaia ia karaia gaudia ibounai be “namo herea.” (Gen. 1:10, 12, 31) Bona taunimanima dekenai maduna ia henia ia havaraia gau namodia ibounai do idia “biagua” totona. (Sal. 8:6) Dirava ia ura goevadae taudia ese mai moale ida ia havaraia gau namodia do idia naria ela bona hanaihanai. Unai gwauhamata namona dainai hanaihanai Iehova oi tanikiu henia, a?
Dirava ese Ia Henia Harihari Gaudia Dainai Oi Tanikiu Henia, A?
10 Iseda hereva karana ena namo ita laloa bada dalana ta be evolution idia abia dae taudia dekenai Dirava ita abidadama henia ena badina ita gwauraia hedinarai. (Sal. 9:1; 1 Pet. 3:15) Unai hahediba hereva koikoi idia halasia taudia idia ura ita abia dae, inai tanobada bona mauri gaudia ibounai be sibona idia vara kava. Baibel bona inai atikol ai ita herevalaia point haida ita gaukaralaia diba, iseda guba Tamana ita herevalaia bona idia ura kamonai taudia dekenai ita hahedinaraia Iehova be guba bona tanobada ia Havaraia Tauna.—Sal. 102:25; Isa. 40:25, 26.
Emu Hereva . . . ai Oi be Haheitalai Namona,” A?
13 Mai kudouna ibounai ida ane abia. Hebou dekenai ane ita abia ena badina badana be, Iehova ita hanamoa. Taihu ta ladana Sara ia laloa ena gadona be namo lasi ane ia abia totona. To, ia ura ane amo Iehova ia hanamoa. Unai dainai, hebou gaudia ia hegaegaelaia neganai, ane ia praktis danu. Bona ane herevadia be hebou ai do idia herevalaia gaudia ida ia hahegeregerea. Ia gwau: “Unai ese lau ia durua ane herevadia lau laloa bada bona ane lau abia namonamo eiava lasi lau laloa bada lasi.”
Hakaua Hereva Namodia
it-1-E 832
Imana
Laulau dalanai, Dirava ese ena “imana” amo ia hagugurudia gaudia ia herevalaia, hegeregere nadi latanai Taravatu Ten ia torea (Eso 31:18; De 9:10), hoa karadia ia karaia (Eso 8:18, 19), bona guba ia karaia (Sal 8:3). Baibel ese Dirava ena imana ia herevalaia neganai, iena lauma helaga o gaukara siahuna ia herevalaia danu, bona Genese bukana ai havaraia gaudia ena sivaraia dekenai unai ita duahia diba. Unai sivarai ai ia gwau Dirava ena gaukara siahuna (ruʹach, “lauma”) be ranu latanai ia lao mai. (Ge 1:2) To, Keristani Grik Revarevadia ese unai hereva “imana” ena anina ia gwauraia hedinarai, hegeregere Mataio bukana ai Iesu ese Dirava ena lauma helaga amo demoni lau luludia bona Luka danu ia gwau unai be “Dirava ena lauma helaga” amo unai ia karaia.—Mt 12:28; Lu 11:20.
FEBRUARY 26–MARCH 3
BAIBEL ENA HEREVA BADADIA | SALAMO 11-15
Dirava Ena Tanobada Matamatana ai Sibona Oi Piksaia
Salamo Bukana Ena Kahana Ginigunana Ena Hereva Badadia
11:3—Mauri ena “badina ia makohia” ena anina be dahaka? Unai badina be taunimanima sibodia ese idia haginia taravatu, oda herevadia bona kara maorodia. Unai gaudia be taunimanima ese idia badinaia lasi neganai, heiriheiri ia vara bona kara maoromaoro be lasi. Unai bamona negadia ai, “kara maoromaoro taudia” ese Dirava dekenai idia tabekau momokani be gau badana.—Salamo 11:4-7.
wp16.3 11
Tanobada Ai Dagedage Do Ia Ore, A?
Dahaka dainai dagedage karana ia bada? Ena badina haida be inai: Taunimanima edia noho dalana be idauidau, haida be ogogami bona haida be taga taudia, taunimanima be haida edia mauri idia matauraia lasi, alkahol bona drag idia gaukaralaia kerere, natudia be badadia edia dagedage karana idia itaia, bona toana be dagedage taudia be panisi idia abia lasi.
To, tanobada ena kahana haida ai dagedage karana be ia maragi. Taunimanima momo idia noho siti ta, São Paulo, Brazil ai, ena ripoti ese ia hahedinaraia lagani 10 lalodiai ala-ala karana ena namba ia diho, 80 pesen bamona. To, unai siti ai raskol o dagedage karadia idauidau idia bada, bona gabu ta ta ena taunimanima 100,000 amo 10 be idia alaia mase Dagedage karana haorea dalana ta ia noho, a?
Oi be mai Haheauka ida Oi Naria Noho, A?
15 Dahaka dainai Davida be mai haheauka ida ia naria? Haere be salamo bukana lalonai ita davaria. Unai buka tamona ai nega 4 ia henanadai: “Edena negai?” Ia gwau: “To lau ese oiemu lalokau momokani, be lau abidadama henia noho, bona oi ese lau do oi hamauria dainai, lau be lau moale noho. Lau ese Lohiabada dekenai, ane do lau abia, badina be ia ese, iena hariharibada dekenai, lau ia hanamoa vadaeni.” (Sal. 13:5, 6) Davida be Iehova ena noho hanaihanai lalokauna dekenai ia tabekau. Ia be mai moale ida Iehova ese ena hisihisi amo do ia hamauria negana ia naria, bona Iehova ese ia durua daladia ia laloa danu. Oibe, Davida ia laloparara ia naria dainai, ia be hahenamo do ia abia.
kr-E 236 par. 16
Basileia ese Tanobada ai Dirava Ena Ura Ia Karaia
16 Sekiuriti. Kahirakahira, Isaia 11:6-9 ai ia noho laulau herevana be do ia vara momokani. Tanobada ai, tatau, hahine, bona natudia mai gari lasi ida idia ura lao henia gabudia dekenai do idia lao. Animal o taunimanima ta ese ta do ia hagaria lasi. Mani inai oi laloa. Tanobada ena kahana ibounai dekenai oi noho diba. Iniseniai sinavai maragidia, badadia bona davara dekenai oi digudigu diba, bona ororo oi daekau bona mai gari lasi ida rei gabudia dekenai oi raka loaloa diba. Bona hanuaboi ai gau ta dekenai do oi gari lasi. Esekiela 34:25 ena hereva do ia guguru, unai amo Dirava ena taunimanima be “taunimanima momo lasi gabudia ai mai gari lasi ida do idia noho bona uda gabudia ai do idia mahuta.”
Hakaua Hereva Namodia
Emu Kara Oi Haidaua Vadaeni, A?
12 Hari, tanobada ai momo be Paulo ese ia herevalaia kara dikadia idia karaia danu. Idia laloa taravatu bona hakaua herevadia idia badinaia be anina lasi, bona idia ura lasi ma haida ese idia doria taravatu idia badinaia totona. Tisa bona tama sina momo be natudia idia rakatania sibodia edia ura idia karaia totona. Idia gwau maoro bona kerere ita dibaia dalana ta ia noho lasi. Danu sibodia idia gwauraia Keristani taudia idia gwau, idia be mai edia maoro edia ura hegeregerena idia kara totona, bona idia ura lasi Dirava bona ena taravatu idia badinaia. (Sal. 14:1) Unai bamona lalohadai ese Keristani taudia ia hakaua kerere diba. Bema ita naria namonamo lasi Dirava ena orea ese ia halasia hakaua herevadia ita dadaraia diba, bona ita ura henia lasi gaudia do ita maumauraia. Eiava Baibel ena sisiba moale karadia, Intanet gaukaralaia karana bona sikuli badadia tahua karana dekenai do ita abia dae lasi.