Karoa 24
Iehova ena Palani Ia Kwalimu Momokani
IEHOVA ena palani mai aonegana bona mai lalokauna be inai: Nega do ia mai aneru bona taunimanima iboudiai ese ia do idia tomadiho henia mai momokani danu, bona idia iboudiai ese Dirava ena natuna edia ura kwalimu mai hairaina do idia abia. Kara maoromaoro idia ura henia taudia iboudiai edia ura danu be unai.
2 Iehova ese inai palani hereadaena ia hagugurua matamaia, gau ginigunana ia havaraia neganai. Ia havaraia gauna ginigunana be ena Natuna, inai Natuna be “Dirava ena hairaina ena diari, bona iena toana be Dirava ena toana hegeregerena momokani.” (Heb. 1:1-3) Inai Natuna be idau vaitani, badina be Dirava sibona ese ia havaraia. Dirava ese iena amo ma natuna momo ia havaradia—aneru be guba dekenai ia havaradia guna, bena taunimanima be tanobada dekenai ia havaradia. (Iobu 38:7; Luka 3:38) Inai natudia iboudiai be bese badana tamona. Idia iboudiai dekenai Iehova be Dirava, ia sibona idia tomadiho henia be maoro. Ia be guba taudia bona tanobada taudia edia King. Danu ia be edia Tamana lalokauna. Unai hegeregerena, ia be oiemu Tamana, bona oi be iena natuna ta, a? Unai be hahenamo badana!
3 To ita diba vadaeni gauna be inai: Iseda tubudia ginigunadia be sibodia edia ura hegeregerena idia kara dika neganai, Dirava ia gwau do idia mase, bena Eden amo ia luludia bona ia dadaraidia. Unai neganai iena bese badana amo ia atodia siri. (Gen. 3:22-24; Deuteronomi 32:4, 5 danu itaia.) Ita ibounai be kara dika tauna Adam ena bese taudia dainai, ita vara dinana amo ita be mai eda ura dikadia. Ena be ita be taunimanima, to unai sibona dainai ita gwau diba lasi ita be Dirava ena natudia, badina be Dirava ese iseda tubudia na iena bese amo ia luludia dainai. To Iehova ia diba Adam ena bese taudia haida ese kara maoromaoro do idia ura henia, unai dainai ia be mai ena lalokau danu dala ia karaia, Dirava ena natudia edia ura-kwalimu mai hairaina do idia abia.—Roma 8:20, 21.
ISRAEL IA HANAMOA BADA
4 Iehova ese Adam ia havaraia bena lagani 2,500 bamona idia lao murinai dala ia kehoa lou, taunimanima haida be iena natudia ai do idia lao. Abraham dekenai ia gwauraia gwauhamata hegeregerena, Iehova ese Israel ia abia hidi, iena bese ai ia halaoa. Unai dainai, Egypt ena Farao dekenai ia ese Israel ia gwauraia “lauegu natuna.” (Eso. 4:22, 23; Gen. 12:1, 2) Gabeai, Sinai Ororona dekenai iena Taravatu ia henia Israel dekenai, unai taunimanima be bese ta ai ia halaodia bona ia gaukaralaidia iena palani hegeregerena. Edia bese be Iehova ena “orea korikori” dainai, unai taunimanima be Dirava ena “natudia” idia gwauraidia. (Deut. 14:1, 2; Isa. 43:1) Danu, unai bese taudia haida ia abidia hidi dainai, Iehova ese ena natudia ia gwauraidia. (1 Sis. 22:9, 10) Unai bese be unai bamona ia abia dae, badina be idia be ia danu idia gwauhamata heheni dainai. To ura-kwalimu hereadaena, Adam be do Dirava ena natuna neganai ia abia ura-kwalimuna, be idia abia lasi. Kara dika bona mase ese idia guidia noho.
5 To, idia be Dirava ena natudia dainai ia ese ia lalo-namo henidia. Danu, edia maduna be edia Tamana do idia matauraia bona ena palani do idia badinaia. Iesu ia gwau unai bamona idia karaia be gau badana—Dirava be edia Tamana do idia gwauraia sibona lasi, to edia kara amo do idia hamomokania idia be iena natudia. (Mat. 5:43-48; Mal. 1:6) To Iuda besena be unai bamona idia karaia lasi. Iesu be tanobada dekenai ia noho neganai, Iuda taudia haida, Iesu hamasea dalana idia tahua taudia, idia heagi, idia gwau, “Aiemai tamana be tamona, Dirava unai,” to Iesu ia gwau henidia, ia gwau edia kara bona lalohadai ese idia hahedinaraia Dirava be edia tamana lasi. (Ioane 8:41, 44, 47) Lagani 33 C.E. lalonai Dirava ese Taravatu gwauhamatana ia hadokoa, bena unai murinai Israel ia hanamoa bada be badina lasi. To Iehova be do mai ena natudia taunimanima bogaragidiai.
IEHOVA ESE ENA BESE IA HATAMONAIA
6 Aposetolo Paulo ese Keristen taudia Efeso dekenai ia tore henidia neganai, Iehova ena palani iena bese taudia hatamonadia totona ia gwauraia—iena palani be abidadama taudia be Iena bese ai do idia lao bona do ia lalokau henidia. Paulo ia gwau: “Dirava ese sibona ena ura gauna, iena palani, gunaguna ia laloa, hunia gauna, ita dekenai ia hadibaia. Inai palani be Keriso dekena amo Dirava ese do ia karaia haorea. Inai palani do ia haorea nega korikori ia ginidae neganai Dirava ese do ia karaia haorea. Inai palani ena anina be, Dirava ia karaia gaudia ibounai, gubai bona tanobadai, be Keriso ese do ia biagua.” (Ef. 1:9, 10) Inai “palani” lalonai Iesu Keriso be mai ena gaukara badana. Iena amo Dirava ese taunimanima do ia gwauraidia maoro—bena unai amo haida be guba dekenai do idia noho diba bona ma haida be tanobada dekenai do idia noho diba—idia iboudiai be Iehova idia badinaia anerudia danu iena hesiai gaukara do idia karaia mai edia lalo-tamona danu.
7 “Gubai” noho gaudia, guba Basileiana lalonai Keriso danu do idia lohia hebou taudia unai, be Pentekoste 33 C.E. lalonai ia haboudia matamaia guna. Iesu ena boubou gauna ena hamauria siahuna idia abidadama henia dainai, Dirava ia gwau idia maoromaoro. (Roma 5:1, 2) Bena idia “vara lou,” anina be Dirava ese ena natudia ai ia halaodia, guba maurina idia abia totona. (Ioane 3:3; 1:12, 13) Inai lauma besena dekenai Dirava ese gwauhamata matamatana ia karaia. Iena lalohadai be, Iuda taudia bona idau bese taudia danu, iboudiai 144,000, be inai bese lalonai do idia noho.—Gal. 3:26-29; Apok. 14:1.
8 Ena be guba Basileiana do idia abia taudia be idia do namo momokani lasi tanobada dekenai idia do noho neganai, to Tamana ese ia abidia dae bona ia lalokau henidia. Paulo ia gwau: “Umui be iena natuna do ia hamomokania totona, Dirava ese iena Natuna ena Lauma iseda kudouna lalonai ia atoa. Vadaeni inai Lauma ese inai bamona ia boiboi, ia gwau, ‘Lauegu Tamana e, lauegu Tamana lalokau e!’ Unai dainai [oi] be hesiai tauna lou lasi. Bona oi be iena natuna dainai, Dirava ese iena gwauhamata gauna, iena natuna ibounai do idia abia gauna, oi dekenai do ia henia.” (Gal. 4:6, 7) Iesu ena boubou gauna hereadaena dainai bona Dirava ena hariharibada dainai, Dirava ese inai lauma amo ia horodia Keristen taudia ia lalo-namo henidia bada, goevadae lasi taudia Mose ena Taravatu henunai ia lalo-namo henidia maragi. To Keristen taudia be vaira neganai do idia abia hahenamo ese hari idia abia hahenamo do ia hanaia.
9 Bema Dirava idia badinaia noho ela bona mase, idia do ia hatoreaisi lou bena guba dekenai do idia mauri, do idia mase lou diba lasi. Unai amo iena natudia ai do ia halaodia vaitani. Unuseniai hahenamo bada herea do idia abia; Iehova Dirava ena hesiai gaukara be iena vairana dekenai do idia karaia mai edia lalo-tamona danu. Inai Dirava ena natudia momo lasi be tanobada dekenai idia do noho hari.—Roma 8:14, 23; 1 Ioane 3:1, 2.
“TANOBADAI” NOHO GAUDIA HABOUDIA
10 Unai dala amo taunimanima haida be Dirava ena bese lalonai idia haboudia, mauri be guba dekenai idia abia totona; unai dala tamona amo “tanobadai” noho gaudia danu idia haboudia. Lagani 1935 amo idia ese Keriso ena boubou gauna idia abidadama henia taudia idia haboudia, mauri hanaihanai be tanobada dekenai idia abia totona. Idia be horoa taudia oredia danu idia gaukara hebou, Iehova bona ena tomadiho idia abia isi. (Sef. 3:9; Isa. 2:2, 3) Inai taudia danu be mai edia hemataurai bada danu Iehova idia gwauraia “Tamana.” Idia diba ia be mauri henia Diravana, bona iena ura iena natudia totona hegeregerena, iena kara namodia idia hahedinaraia toho mai edia momokani danu. Dirava ese ia lalo-namo henidia badina be Iesu ena rara, ia bubua gauna, idia abidadama henia dainai. (Mat. 6:9; Apok. 7:9, 14) To idia diba do idia naria ela bona dina vairai Dirava ese ena natudia ai do ia halaodia vaitani bena do idia moale bada.
11 Roma 8:19-21 ese ia hahedinaraia bamona, idia ura bada “Dirava ese iena natuna taudia korikori do ia hedinaraia, bona inai totona idia naria noho, mai laloa momo danu.” Badina be nega do ia mai inai taunimanima be “do ia ruhaidia dika ena bodaga dekena amo.” Idia be unai bamona do ia “hedinaraia,” anina be taunimanima tanobada dekenai ese toa do idia itaia, unai toa do ia hamomokania Dirava ena natudia, lauma amo ia horodia taudia, be edia davana guba dekenai idia abia vadaeni, bona edia Lohiabada, Iesu Keriso danu idia lohia matamaia vadaeni. Unai do ia hahedinaraia, inai tanobada ena orea dikadia iboudiai ia haoredia neganai; badina be unai nega murinai Keriso be lagani 1,000 lalodiai do ia lohia, bona inai ‘Dirava ena natuna taudia’ be ia danu pavapava ai bona hahelaga taudia ai do idia lao.—Apok. 2:26, 27; 20:6.
12 Hisihisi badana ia ore murinai Dirava ena natudia, Keriso danu idia hebou vadaeni taudia, be Dirava do idia hanamoa hebou mai edia moale danu, do idia gwau: “Lohiabada Dirava e, Siahu Ibounai Diravana e, Oiemu gaukara be bada herea momokani. Oiemu hoa karadia be idau momokani. Oi be bese ibounai edia King! Oiemu kara ibounai be maoromaoro bona momokani. Lohiabada e, daika ese oi do ia gari henia lasi? Daika ese oiemu ladana do ia hanamoa lasi? Badina be oi sibona be helaga. Bese ibounai oi dekenai do idia mai, Oi do idia tomadiho henia. Badina be oiemu kara maoromaoro be ibounai idia itaia vadaeni.” (Apok. 15:3, 4) Oibe, taunimanima iboudiai, bese idauidau amo idia mai taudia, be Dirava momokani tomadiho henia karana dekenai do idia lalo-tamona. Mase guridia dekenai idia noho taudia danu do idia toreisi lou bona dala do idia davaria Iehova idia hanamoa totona.
13 Unai neganai Satana Diabolo be “inai tanobada ena dirava” lasi. Unai neganai Iehova idia tomadiho henia taudia tanobada dekenai be Satana ena siahu dikana dainai do idia hekwarahi lasi. (2 Kor. 4:4; Apok. 20:1-3) Unai neganai tomadiho koikoi ese iseda lalokau Diravana do ia koikoilaia lasi bona taunimanima do ia hapararadia lasi. Gavamani taudia ese Dirava momokani ena hesiai taudia do idia hahisidia lou lasi. Anina be, hisihisi badana amo idia roho mauri taudia ese ura-kwalimu namo hereana do idia abia!
14 Iesu Keriso be “Dirava ena Mamoe Natuna . . . tanobada ena dika kokia tauna,” unai dainai ena boubou gauna ena hamauria siahuna do ia gaukaralaia, taunimanima edia kara dikadia gunadia iboudiai kokia totona. (Ioane 1:29) Tanobada dekenai, Iesu ese tau ta ena dika ia gwauatao neganai, ia ese danu unai tau ena gorere ia hanamoa, unai amo ia hamomokania iena dika ia kokia vadaeni. (Mat. 9:1-7) Unai hegeregerena, ia ese guba amo matakepulu taudia, taia kudima taudia, hereva diba lasi taudia, imana dika taudia bona aena dika taudia, kavakava taudia bona ma gorere idauidau taudia iboudiai do ia hanamodia. Kamonai taudia ese edia kara do idia haidaua Dirava ena dala maorodia idia badinaia totona; unai amo “kara dika ena taravatu” ena siahu be idia lalodiai do ia ore vaitani, bena idia bona Dirava danu ese edia kara iboudiai, edia lalohadai iboudiai bona edia kudou edia ura iboudiai do idia moalelaia. (Roma 7:21-23, NW; Isaia 25:7, 8 bona Apokalupo 21:3, 4 danu itaia.) Lagani 1,000 do idia ore lasi neganai, Keriso ia durudia dainai do idia goevadae. Kara dika bona ena huahua dikadia iboudiai amo do ia ruhadia vaitani. Tanobada ibounai be Paradaiso ai do ia lao bona ia lalonai idia be ‘Dirava ena toana bona ena laulau hegeregerena’ momokani do idia noho.—Gen. 1:26.
15 Tamana ese siahu Keriso dekenai ia henia, taunimanima do ia hanamodia lou ela bona idia goevadae. Unai gaukara ia haorea neganai, Keriso ese unai siahu do ia henia lou Tamana dekenai. Korinto Ginigunana 15:28 ia gwau: “To Dirava ese gau ibounai Keriso henunai ia atoa murinai, Natuna ese sibona Dirava henunai do ia atoa. Oibe, Dirava, gau ibounai Keriso henunai ia atoa Diravana, be unai neganai gau ibounai edia biaguna momokani do ia lao.”
16 Bena idia goevadae vadaeni taudia be Keriso ena amo iena natudia ai do ia halaodia momokani lasi neganai, Iehova ese hahetoho ginigabena amo do ia tohodia. Unai hahetoho lalonai do idia hahedinaraia edia lalohadai be mauri Diravana momokanina tamona ena ura do idia karaia noho ela bona hanaihanai, eiava lasi. Satana bona ena demoni be guri dobu masemase amo do idia ruhadia. Unai ese Iehova idia lalokau henia momokani taudia do ia hadikaia lasi. To Satana ese do ia koidia bena Iehova do idia gwau-edeede henia taudia be unai gwau-edeede tauna ginigunana bona ena demoni danu do idia hamasedia ore ela bona hanaihanai.—Apok. 20:7-10.
17 Bena unai goevadae taudia, unai hahetoho ginigabena lalonai idia kwalimu taudia, be Iehova ese Keriso ena amo iena natudia ai do ia halaodia. Unai neganai idia ese “Dirava ena natudia edia ura-kwalimu hereadaena” do idia abia vaitani. (Roma 8:21, NW) Dirava ena bese taudia ai do idia lao, unai bese taudia iboudiai, guba taudia bona tanobada taudia, ese edia Dirava tamona bona edia King, Iehova do idia tomadiho henia mai edia lalo-tamona danu ela bona hanaihanai.
INAI HEREVALAIA LOU
● Gwau-edeede be Eden dekenai ia do vara lasi neganai, Iehova idia tomadiho henia taudia iboudiai be iena dahaka?
● Dirava ena natudia edia maduna be dahaka?
● Hari inai nega lalonai daidia be Dirava ena natudia? Daidia danu be Dirava ena natudia ai do idia lao, bona inai ese Iehova ena palani tomadiho mai lalo-tamona totona edena bamona do ia hagugurua?
[Study Questions]
1, 2. (a) Iehova ena palani aneru bona taunimanima totona be dahaka? (b) Gunaguna daidia be Dirava ena bese lalonai idia noho mai edia lalo-tamona danu? (c) Dahaka henanadai oi laloa be namo?
3. (a) Dahaka dainai ita ibounai ita vara neganai ita be Dirava ena natudia lasi? (b) To Iehova be mai ena lalokau danu dahaka ia karaia Adam ena bese taudia durudia totona?
4. (a) Badina be dahaka Israel taudia be Dirava ena “natudia” ai idia lao? (b) To idia be dahaka idia abia lasi?
5. Israel ese ena dagi namona Dirava vairanai edena bamona ia haboioa?
6. Paulo ese dahaka “palani” ia gwauraia Efeso 1:9, 10 dekenai, bona ena anina be dahaka?
7. “Gubai” noho gaudia be dahaka, bona idia haboudia anina be dahaka idia dekenai?
8. Tamana ese edena taudia ia abidia dae momokani—Iuda taudia Mose ena Taravatu henunai, eiava Basileia do idia abia taudia?
9. Iena natudia ai idia lao momokani anina be dahaka?
10. (a) “Tanobadai” noho gaudia be dahaka, bona edena negai idia haboudia matamaia, idia be mai edia lalo-tamona danu idia tomadiho totona? (b) Idia ese Iehova edena bamona idia gwauraia?
11. (a) Roma 8:19-21 ena gwauhamata be dahaka, taunimanima iboudiai totona? (b) “Dirava ese iena natuna taudia korikori do ia hedinaraia,” anina be dahaka?
12. Hisihisi badana murinai, Dirava ena natudia, iena lauma amo ia horodia taudia, be dahaka ane do idia abia ia idia hanamoa totona, bona anina be dahaka?
13. Hisihisi badana amo idia roho mauri taudia be dahaka ura-kwalimu namo hereana do idia abia haraga?
14. Keriso ese edena dala amo do ia ruhadia kara dika bona ena huahua dikadia amo?
15. Lagani 1,000 idia ore neganai, Keriso be dahaka do ia karaia, bona dahaka totona?
16. Bena dahaka do ia vara idia goevadae taudia iboudiai dekenai, bona badina be dahaka?
17. Iehova ena palani hagugurua totona, ia karaia taudia iboudiai, guba taudia bona tanobada taudia, be dahaka do idia karaia?