Gima Kohorona INTANET LAIBRI
Gima Kohorona
INTANET LAIBRI
Hiri Motu
  • BAIBEL
  • PABLIKEISEN
  • HEBOUDIA
  • yp karoa 19 rau 150-157
  • Dahaka Dainai Lau Idia Hadikaia Loulou?

Oi abia hidi kahana ena vidio ia noho lasi.

Sori, hekwakwanai ia vara vidio ia loud totona.

  • Dahaka Dainai Lau Idia Hadikaia Loulou?
  • Memero Kekeni—Edia Henanadai Haere Maorodia
  • Sinado maragidia
  • Inai Bamona Atikol
  • Ia be Kiri Gauna Lasi
  • Edia Kara ena Badina
  • Edia Hahisia Karana Hadokoa Dalana
  • Emu Diari Oi Hahedinaraia
  • Reipi Karana Dekenai Dahaka Lau Diba be Namo?
    Henanadai 10 Haerelaidia Matamata Taudia Totona
  • Egu Bamodia edia Lalo-Ani be Edena Bamona Do Lau Haheaukalaia Diba?
    Memero Kekeni—Edia Henanadai Haere Maorodia
  • Dahaka Dainai Dirava Idia Herevalaia?
    Noga!—1995
Memero Kekeni—Edia Henanadai Haere Maorodia
yp karoa 19 rau 150-157

Karoa 19

Dahaka Dainai Lau Idia Hadikaia Loulou?

Mero ena raka toana ese ia hahedinaraia, sikuli idauna ta dekenai ia sikuli matamaia dainai ia gari bona ia daradara. Sikuli memerodia badadia idia itaia neganai, idia diba haraga ia be matamata unai sikuli dekenai. Kara haraga idia gegea ahu bona idia hereva dika henia! Unai neganai ena vairana ena toana ia idau, bena mei rumana dekenai ia heau lao haraga do ia komu totona. Memero idia kiri mase.

MEMERO kekeni momo edia gadara dikana ta be inai: Haida edia lalona idia hahisia, idia kirikirilaidia, bona idia hereva dika henidia. Idaunegai danu, memero kekeni haida be unai bamona idia karaia. Nega ta ai, memero haida ese peroveta tauna Elisaia idia gwau dika henia ena lalona hahisia totona. Ena dagi idia matauraia lasi dainai, idia boiboi henia, idia gwau: “Kwara kebere e, oi daekau! Kwara kebere e, oi daekau!” (2 Hanua Pavapavadia 2⁠:​23-25) Hari inai negai danu, memero kekeni momo ese ma haida idia gwau dika henidia.

Tau ta ia gwau: “Lau be stended 9 lau karaia neganai, lau be mero kwadogi hereana. Lau be diba momo merona dainai eiava lau be mero kwadogina dainai, haida ese lau idia botaia. Danu, lau idia gwauraia ‘matana 4 merona’ (mata galasi lau karaia dainai) bona ‘raka loaloa dikseneri’ (lauegu diba be bada dainai), bona ma hereva dikadia 800 amo lau idia gwauraia dika.” Buka ta ladana The Loneliness of Children ia torea tauna ia gwau: ‘Memero kekeni, edia tauanina ena kahana ta ia dika, o edia kara be idau, o idia hereva namonamo diba lasi taudia unai, be ma memero bona kekeni haida ese edia hereva amo idia hadikadia.’

Unai bamona idia hadikadia memerodia bona kekenidia haida be sibodia do idia naria totona, hereva dikadia idia haloua. To idia momo be dala lasi edia bamodia sikuli dekenai edia hadikaia karadia do idia koua. Mero ta ia gwau ena kalasi memerodia ese idia kirikirilaia bona idia hereva dika henia negadiai, nega haida ia gari dikadika bona ia lalohisihisi bada dainai ‘ia laloa do ia mumuta.’ Ia stadi namonamo diba lasi, badina be ena bamodia sikuli ai be ia dekenai do idia karaia karadia ia laloa momo dainai.

Ia be Kiri Gauna Lasi

Nega ta unai bamona dika oi davaria a? Bema oibe, reana inai hereva ese emu lalona do ia hagoadaia: Dirava ia laloa unai bamona kara be kiri gauna lasi. Baibel ena sivarai ta mani oi laloa: Abraham ena natuna Isaak ese rata ia negea dinana ai, aria badana idia karaia. Unai dina ai Abraham ena vara guna natuna Ismael ese Isaak ia kirikirilaia. Reana ia mama henia badina be Isaak ese ena tamana ena kohu momo do ia abia dainai. Unai neganai ia kirikirilaia mai ena “dagedage” ida. (Galatia 4⁠:29) Isaak ena sinana Sara ese Ismael ena badu ena mamina ia abia. Sara ia laloa Ismael ese ena kara amo Iehova ena palani ia hadikaia toho, iena natuna Isaak ena amo garana ta, Mesia, do ia havaraia palanina unai. Sara ena noinoi dainai Abraham ese Ismael mai ena sinana Hagara ida ia luludia.​—⁠Genese 21⁠:​8-14.

Unai hegeregerena, bema memero kekeni ese edia hereva dikadia amo emu lalona idia hahisia neganai, unai be kiri gauna lasi. Bema Baibel ena hahegani oi badinaia toho dainai unai bamona idia karaia, unai be dika herea. Keristen memerodia bona kekenidia ese idia abia dae hahediba herevadia be vaia idia gwauraia hedinarai ma haida dekediai. To, Iehova ena Witness memerodia bona kekenidia haida idia gwau: “Ruma ta ruma ta dekenai ai haroro dainai, aiemai bamodia sikuli dekenai ese ai idia kirikirilaia bona ai idia gwauraia dika.” Oibe, idaunegai haida ese Dirava ena hesiai taudia “idia kirikirilaidia” hegeregerena, hari inai negai danu Keristen memerodia bona kekenidia momo be haida ese idia kirikirilaidia. (Heberu 11⁠:36) Idia boga-auka bona unai dika idia haheaukalaia dainai ai hanamodia!

Edia Kara ena Badina

Vadaeni, reana oi ura diba dahaka do oi karaia bena oi idia dagedage henia taudia ese unai kara do idia hadokoa. Oi idia hadikaia ena badina oi laloa guna be namo. Hereva Lada-isidia 14⁠:13 ia gwau: “Kiri lalonai reana tau ta ena lalona ia hisihisi.” Memero kekeni ese ma ta idia hadikaia neganai idia kiri badabada, to unai be “edia lalo-namo dainai” lasi. (Isaia 65⁠:14) Idia momo edia kiri ese sibodia edia lalo-hekwarahi ia hunia sibona. Edia toana be gari lasi taudia edia toana bamona, to reana edia kara amo idia hahedinaraia, idia be sibodia dekenai idia moale lasi, to ma haida idia hadikadia neganai unai ese edia lalona ia hanamoa.

Mama danu ese unai kara ia havaraia diba. Iosef ena sivarai Baibel lalonai mani oi laloa. Ena tamana ese ia ura henia bada dainai, Iosef ena kakadia ese idia badu henia. Idia mama henia dikadika dainai idia hereva dika henia sibona lasi, to do idia alaia mase dalana idia laloa danu! (Genese 37⁠:​4, 11, 20) Unai hegeregerena, hari inai negai bema mero o kekeni ta be mai ena diba bada eiava ena tisa ese ia ura henia bada, reana ena kalasi taudia be do idia mama henia. Idia laloa do idia hereva dika henia iena hekokoroku haorea totona.

Idia momo ese ma haida idia hereva dika henidia, badina idia sibodia idia noho namonamo lasi dainai, o idia mama dainai, o sibodia edia kara idia moalelaia lasi dainai. Vadaeni, unai bamona taudia edia kara oi tohotohoa be anina lasi, ani?

Edia Hahisia Karana Hadokoa Dalana

Salamo torea tauna ta ia gwau: “Ia moale tauna be inai: . . . hevaseha taudia edia helai gabudia ai ia helai lasi.” (Salamo 1⁠:⁠1) Taunimanima ese oi idia hevaseha henia neganai, bema idia oi hevaseha henia, unai kara oi habadaia unai. Baibel ena sisiba be inai: “Bema tau ta ese umui dekenai ia kara dika henia neganai, iena kara dika davana do umui karaia lasi, . . . to emui kara namo dekena amo dika dekenai do umui kwalimu.”​—⁠Roma 12⁠:​17-21.

Kohelete 7⁠:9 ia gwau: “Oi badu haraga lasi, badina be badu haraga karana be kavakava taudia lalodiai ia noho.” Oibe, edia hevaseha herevadia oi laloa momo be anina lasi, ani? Momokani, ta ese oiemu tauanina eiava emu vairana ia hevasehalaia neganai oi lalohisihisi. To, ena be ena hereva ia namo momokani lasi, to reana mai ena lalo-dika ida ia gwauraia lasi. Unai dainai, bema ta ese oi unai bamona ia hadikaia, oi lalohisihisi bada be maoro lasi, ani? Bema ia gwauraia herevana be hereva mirona lasi o hereva dikana lasi, oi kirikirilaia be namo. “Kiri be mai ena nega,” unai dainai, ta ena hevaseha kava karana oi badulaia be anina lasi reana.​—⁠Kohelete 3⁠:⁠4.

To, bema ta be mai ena dagedage ida oi ia hevasehalaia, dahaka do oi karaia diba? Inai mani oi laloa: Oi ia hevasehalaia tauna ia ura oiemu lalohisihisi do ia moalelaia. Bema ena kara oi haloua, o bema ena hereva oi hakoikoia toho, o bema oi tai, reana unai ese ena lalona do ia hagoadaia oi do ia hevasehalaia noho totona. Vadaeni, unai bamona oi durua be namo lasi, ani? Oi ia hadikaia tauna ena hereva oi laloa momo lasi be namo.

King Solomon ia gwau: “Taunimanima edia hereva iboudiai oi hakala henidia lasi, emu hesiai tauna ese oi do ia gwauraia dika bena ena hereva do oi kamonai garina. Badina be oiemu lalona ia diba, nega momo oi ese haida oi gwauraidia dika vadaeni.” (Kohelete 7⁠:​21, 22) Hevaseha taudia edia hereva dikadia oi “hakala henidia” ena anina be edia lalohadai oi dekenai oi laloa momo. Edia lalohadai be maoro, a? Mama taudia ese aposetolo Paulo idia gwauraia dika, to Paulo ia haere, ia gwau: “Bema umui ese, o taunimanima haida ese lau umui kota henia neganai, unai be gau ta lasi. . . . Lohiabada sibona ese lau do ia kota henia.” (1 Korinto 4⁠:​3, 4) Paulo ese Dirava ia badinaia momokani dainai, ena lalona ena goada ia hegeregere, taunimanima edia samani herevadia kereredia do ia haheaukalaidia.

Emu Diari Oi Hahedinaraia

Reana taunimanima haida ese oi do idia hevasehalaia emu Keristen mauri dalana dainai. Taunimanima be “mai badu danu ia [Iesu] idia dagedage henia,” to ia ese unai ia haheaukalaia. (Heberu 12⁠:⁠3) Ieremia ese Iehova ena hereva ia harorolaia mai ena boga-auka ida dainai, ‘dina ibounai idia kirikirilaia.’ Edia kara idia hadokoa lasi dainai, nega ta Ieremia ia gwau: “Ia [Iehova] ena ladana do lau gwauraia lasi, bona iena ladana dekenai do lau hereva lou lasi.” To, Dirava bona hereva momokani ia ura henia bada dainai, gabeai ena gari ia negea.​—⁠Ieremia 20⁠:​7-9.

Hari inai negai, Keristen memerodia bona kekenidia haida be unai bamona idia lalo-hesiku. Taunimanima ese idia hevasehalaidia karana idia koua totona, edia Keristen abidadama idia hunia toho. To Dirava idia lalokau henia dainai, unai lalokau ese idia momo ia doridia, edia gari idia negea bona ‘edia diari idia hahedinaraia’ totona! (Mataio 5⁠:16) Mero badana ta ia gwau: “Lauegu lalohadai lau haidaua. Guna lau laloa lau be Keristen tauna dainai maduna metauna lau huaia, to hari lau laloa lauegu Keristen dagina lau heagilaia be namo.” Dirava oi diba bona ia ese oi ia gaukaralaia ma haida durudia totona, unai dainai oi danu oi “heagi” diba.​—⁠1 Korinto 1⁠:⁠31.

To, haida oi gwauraidia dika loulou lasi, eiava emu hereva o kara amo oi hahedinaraia lasi oi laloa oi ese oi hereadia, badina unai kara amo oi habadudia diba. Emu Keristen helarona ena badina gwauraia hedinarai dalana oi davaria neganai, oi gwauraia “mai hemataurai bona manau danu.” (1 Petero 3⁠:15) Oi sikuli neganai, oi do ia naria gauna badana be inai: Ladana namona oi abia oi kara namo dainai. Ena be haida ese emu boga-auka karana idia moalelaia lasi, to unai kara dainai oi do idia matauraia.

Kekeni haida ese kekeni ta ladana Vanessa idia botaia, idia doria, bona buka be ena imana amo idia petaia diho, heai idia havaraia totona. Danu, sokoledi milika be ena kwarana dekenai bona ena dabua kurokurona dekenai idia bubua. To nega ta edia kara ia haloua lasi. Lagani haida murinai, Iehova ena Witness taudia edia hebouhebou badana ta dekenai, Vanessa ese unai kekeni ia gunalaidia kekenina ia hedavari henia! Unai kekeni ia gwau: “Guna lau ese oi lau inai henia. . . . Lau ura oi do lau itaia, nega ta oiemu haheauka do ia ore.” To, ia ura diba Vanessa be edena bamona ia haheauka diba, unai dainai Iehova ena Witness taudia ida Baibel ia stadilaia. Ma ia gwau: “Lau dibadia herevadia lau ura henidia, bona kerukeru do lau bapatiso.”

Unai dainai oiemu bamodia edia gwaugwau herevadia oi haheaukalaidia. Bema hegeregere, unai hereva oi kirikirilaia. Oi idia kara dika henia neganai, oi kara namo henidia. Oi idia heai henia neganai oi heai henidia lasi, bena edia kara do idia moalelaia lou lasi, badina be “au be lasi neganai lahi ia bodo.”​—⁠Hereva Lada-isidia 26⁠:⁠20.

Inai Henanadai Herevalaia

◻ Haida edia lalona be mai edia dagedage ida idia hahisia taudia be Dirava ese edena bamona ia lalodia?

◻ Dahaka dainai memero kekeni momo be unai bamona idia karaia?

◻ Dahaka oi karaia diba, edia hevaseha karana do oi hamaragia o do oi hadokoa totona?

◻ Dahaka dainai sikuli dekenai oiemu ‘diari oi hahedinaraia’ be gau badana, herevana taunimanima ese oi idia kirikirilaia?

◻ Bema sikuli ai oi idia dagedage henia, dahaka do oi karaia diba sibomu emu mauri do oi naria totona?

[Blurb on page 155]

Dagedage taudia be reana sibodia dekenai idia moale lasi dainai, sibodia edia lalona hanamoa totona ma haida idia hadikadia

[Box on page 152]

Dahaka Lau Karaia Diba bena Lau Do Idia Botaia Lasi?

‘Sikuli dekenai dika bada oi davaria diba.’ Sikuli memerodia bona kekenidia momo edia hereva unai. To bema kaia ta oi abia lao, unai be kavakava karana, bona oi abia lao dainai reana dika do oi davaria. (Hereva Lada-isidia 11⁠:27) Vadaeni, dahaka oi karaia diba, sibomu emu mauri do oi naria totona?

Gabu dikadia dekenai oi lao lasi. Sikuli haida be mai edia gabu dikadia. Unai gabu ta be mei rumana. Haida be unuseniai idia hebou idia heatu totona bona drag idia ania kava totona, unai dainai momo idia lao lasi sikuli ena mei rumana dekenai, herevana unai dainai hisihisi idia ania.

Kara namo taudia sibodia oi bamodia. Memero momo be heatu lalonai idia vareai, badina be memero dikadia idia bamodia dainai. (Hereva Lada-isidia 22⁠:​24, 25 itaia.) To, momokani, oi ida idia sikuli hebou memerodia bema oi dadaraidia, reana oi do idia badu henia. To bema oi gado namo henidia, reana oi do idia hadikaia lasi.

Heatu ia do vara lasi neganai oi raka oho. Oi ia heatu henia gwauraia tauna dekenai habadua herevana ta oi gwauraia lasi. (Galatia 5⁠:26) Ena be heatu lalonai do oi kwalimu, to ia lusi tauna be reana do ia naria ela bona oi do ia heatu henia lou dalana do ia davaria. Unai dainai, bema ta ese oi ia heatu henia gwauraia, namona be oi hereva henia mai emu manau ida, ena badu koua totona. (Hereva Lada-isidia 15⁠:⁠1) Bema ena lalona oi hakerua diba lasi, iena amo oi raka oho o oi heau oho. Inai mani oi laloa: “Ia mauri noho sisiana ese ia mase vadaeni leonana ia hereaia.” (Kohelete 9⁠:⁠4) Bema emu heau dalana ta be lasi, taravatu utua lasi karana ta oi karaia ia dekenai, sibomu emu mauri do oi naria totona.​—⁠Roma 12⁠:⁠18.

Emu tamana sinana oi hamaorodia. Memero kekeni momo be “haida ese sikuli dekenai idia heatu henidia neganai edia tamadia sinadia idia hadibadia lasi, gari kava taudia do idia gwauraidia bona do idia gwau henidia garina.” (The Loneliness of Children) To, nega momo unai bamona hekwakwanai koua dalana tamona be, tama o sina ese ena natuna ia durua.

Dirava oi guriguri henia. Dirava ia gwauhamata lasi dika do oi davaria lasi. To, emu lalona ia hagoadaia diba heai do oi haheaukalaia totona, bona aonega oi ia henia diba, oi idia heai henia taudia edia lalona do oi hakerua totona.​—⁠Iakobo 1⁠:⁠5.

[Picture on page 151]

Memero kekeni momo be edia bamodia ese edia hereva amo idia hadikadia

[Picture on page 154]

Oi ia kirikirilaia tauna ia ura oiemu lalohisihisi do ia moalelaia. Bema ena kara oi haloua eiava oi tai, reana ena kara do ia habadaia

[Picture on page 156]

Oi idia kirikirilaia neganai oi kiri be namo

    Hiri Motu Pablikeisen (1987-2026)
    Log aut
    Login
    • Hiri Motu
    • Ta dekenai siaia
    • Preferens
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Gaukaralaia Taravatudia
    • Privacy Policy
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Login
    Ta dekenai siaia