Oi Do Ia Hamoalea Gaukarana
ANTONIO be Genoa, Italy amo, bona ia gwau: “Lau karaia printa gaukarana lau ura henia bada. Moni bada herea lau abia dainai hora momo lau gaukara. Ena be lau be mero badana, to lagani haida sibona murinai lau be egu gaukara biaguna ena heduru tauna badana ta ai lau lao.” Taunimanima momo be Antonio bamona idia gaukara goadagoada inai gaudia idia abidia totona: taga, dagi, bona do idia moalelaia diba gaukarana.
Antonio ese ena ‘gaukara hekwarahina ibounai ia moalelaia’ a? (Kohelete 3:13) Ena gaukara ese ia hamoalea momokani, a? Ia gwau: “ Ai gaukara momo dainai mai badu danu ai lalo-hekwarahi momo, bona aiemai ruma bese lalonai hekwakwanai idia vara hamatamaia. Unai dainai ai moale lasi.” Ena be Antonio bona ena adavana be moni gaukara namodia idia abia, to idia moale lasi. Oi be edena bamona? Emu ‘gaukara hekwarahina ibounai oi moalelaia’ a? Oi karaia gaukarana ese oi ia hamoalea momokani, a?
Gaukara ena Badina be Dahaka?
Taunimanima idia gaukara goadagoada edia mauri durua totona. Tano haida lalodiai, taunimanima be hora momo herea idia gaukara, to mauri durua gaudia momo herea idia abia lasi. Idia haida be dina bona hanuaboi idia gaukara goadagoada badina idia ura edia natudia dekenai mauri durua gaudia namodia do idia henidia. Ma haida idia gaukara goadagoada kohu momo do idia abidia totona.
Philippines dekenai Leonida ese gaukara rua ia karaia. Dina lalonai banika ta dekenai ia gaukara, bona hanuaboi dekenai hora toi eiava hani koledi ta dekenai hahediba gaukara ia karaia. Ia davaria monina ese ia hamoalea, a? Ia gwau: “Hanaihanai lau ese dina gauna lau raraia noho. Egu gaukara lau hesikulaia. Ena be lau gaukara to lau moalelaia lasi.”
Oibe, gaukara goadagoada moni haboua totona ese moale momokanina ia havaraia lasi. Aonega tauna Pavapava Solomon ena sisiba be inai: “Taga abia totona umui hekwarahi lasi, badina oi roha henia neganai do ia boio, kara haraga guba dekenai ia roho dae ugava bamona.” (Hereva Lada-isidia 23:4, 5) Ugava haida be hora tamona lalonai 130 kilomita idia heau diba. Unai ese ia hahedinaraia gaukara goadagoada amo idia abia kohudia be idia boio haraga diba. Ena be ta ena taga be bada herea, to ia mase neganai ena taga ia abia lao diba lasi.—Kohelete 5:15; Luka 12:13-21.
Gaukara goadagoada karana mauri ena durua gaudia abidia totona ese nega haida dika ia havaraia diba. Reana moni do idia ura henia bada. Aposetolo edia nega lalonai, Farisea tomadiho orea taudia idia noho, bona idia ese moni idia ura henia bada. (Luka 16:14) Guna, Keristen aposetolo Paulo be Farisea tauna unai dainai idia edia kara ia diba. (Filipi 3:5) Paulo ena sisiba be inai: “Kohu momo idia ura henia taudia be hedibagani dekenai idia moru diba. Bona boroma be tarapu dekenai ia moru bamona, ura dikadia bona ura kavakava ese unai kohu ura taudia do idia koia bona hadikaia. Badina be moni ura henia kara ese dika idauidau ibounai ia havaraia noho. Bona moni idia ura bada taudia haida ese . . . mai lalohisihisi momo, edia mauri idia hadikaia ore vadaeni.” (1 Timoteo 6:9, 10) Oibe, “moni ura henia kara” dainai idia gaukara goadagoada taudia ese edia mauri idia hadikaia diba. Unai bamona kara ese moale ia havaraia diba lasi.
Taunimanima haida, idia gaukara goadagoada gaukara biaguna ena dagi badana idia abia totona, to gabeai idia diba idia hekwarahi kava. Fortune magasin ia gwau unai bamona taudia “edia mauri lagani be 20 ia lao 35 neganai gau momo idia reaia unai dagi idia abia totona, to hari mai lalohisihisi danu idia lalo-parara ena be idia gaukara goadagoada, to taunimanima iboudiai be unai dagi badana do idia abia diba lasi. Idia gaukara goadagoada dainai idia hesiku bada herea, bona idia gaukara goadagoada ena badina idia daradaralaia. Hegeregere idia laloa inai bamona: Dahaka dainai lau hekwarahi noho? Daika ese lau ia laloa?”
Tau ta ladana Mizumori, be ia gaukara goadagoada badina ia ura gaukara biaguna ena dagi ia abia totona. Ia hekwarahi noho Japan ena banika badana ta dekenai dagi badana ia abia totona, unai dainai ia be nega lasi ena ruma bese danu ia bamodia totona. Hanaia lagani 30 lalodiai ia gaukara goadagoada dainai, gorere ia abia, bona ia moale lasi momokani. Ia gwau: “Hari lau lalo-parara, taunimanima vairanai idia ura idia bada taudia ese dagi bada idia abia totona, ta ese ta do ia hanaia toho karana be ‘heagi karana, ia be anina lasi, lai idia dogoatao totona idia hekwarahi kava bamona.’ ”—Kohelete 4:4.
To unai tau Antonio bamona, edia gaukara idia moalelaia taudia be edena bamona? Ena gaukara ia moalelaia dainai, Antonio ese ena ruma bese ia bamodia namonamo lasi. Ma haida be idia gorere bona nega haida idia mase idia gaukara goadagoada dainai. Japan dekenai gaukara dagi badana idia abia taudia momo herea idia mase haraga idia gaukara goadagoada dainai. Orea ta idia haginia mase taudia edia varavara dekediai heduru herevadia idia henidia totona, bona idia hoa badina dina tamona lalonai telefon amo taunimanima 135 ese idia hereva henidia.
Taunimanima ma haida ese edia nega idia gaukaralaia taunimanima durudia totona. Iesu ese taunimanima ia hagoadadia unai bamona idia karaia totona. (Mataio 7:12; Ioane 15:13) Taunimanima durua gaukara namona goadalaia karana ese moale ia havaraia.—Hereva Lada-isidia 11:25.
To, unai gaukara namona karaia neganai hekwakwanai idia vara diba danu. Haheitalai be inai, Iuda pavapava tauna Usia be gaukara badana ia karaia, ia ese tano gagaena dekenai ranu guri badadia geia gaukarana ia biagua. Usia be ia ura taunimanima ia durudia, badina unai nega lalonai “Iehova ia tahua” bona Dirava ena hahegani pavapava dekenai ia badinaia dainai, ia hekokoroku lasi. (2 Sisiga 26:5, 10; Deuteronomi 17:14-20) Ena kara namo dainai Dirava ese ia durua tuari dekenai, bona ‘gabu ibounai lalonai iena kara idia kikilaia.’ To, ena siahu ia bada ia lao neganai, ia hekokoroku, unai dainai ia moru. (2 Sisiga 26:15-20; Hereva Lada-isidia 16:18) Bema ta ese taunimanima momo ia durudia, to ia karaia badina sibona ia ura habadaia bona do ia heagilaia totona, ia danu do ia moru diba. Vadaeni, dahaka dainai ta be do ia ura ia gaukara goadagoada?
Taunimanima Ia Vara Ia Gaukara Totona
Inai tanobada dekenai gaukara namodia momo herea ia karaia tauna ena haheitalai ese ita ia durua bada, ma taunimanima ta ese ia karaia gaukara namodia ia hereaia lasi. Iena ladana be Iesu Keriso. (Mataio 20:28; Ioane 21:25) Au dekenai mai hisihisi danu ia mase neganai, ia gwau: “Ia ore vadaeni.” (Ioane 19:30) Ena mauri lagani 33 mai kahana lalonai gaukara ia moalelaidia.
“Edena gaukara ese oi do ia hamoalea diba?” Iesu ena mauri dalana ese ita ia durua unai henanadai ena haere ita diba totona. Ia ese ena guba Tamana ena ura ia karaia guguru dainai moale bada herea ia davaria. Ia hegeregerena, bema iseda Havaraia Diravana ena ura ita karaia, ita diba unai be gaukara namona bona ita ia hamoalea. Dahaka dainai? Dirava ese ita ia havaraia dainai ita ia hamoalea bona ita idia durua gaudia ia diba momokani.
Tau ginigunana Adam ia havaraia neganai, Dirava ese ena lalona bona ena imana gaukaradia ia henia. (Genese 2:15, 19) Danu, Adam be mai ena dagi mauri gaudia iboudiai do ‘ia biagudia’ totona. (Genese 1:28) Bema Adam ese unai gaukara ia karaia namonamo neganai, ena gaukara be mai anina bona ia moalelaia noho. Dahaka dahaka ia karaia gaukarana be dala namona Atai Herea Diravana ia hamoalea totona.
To, Adam be ena gaukara ia karaia namonamo lasi. Dirava ia gwauraia dalana ia dadaraia. Bena unai neganai Adam ese Dirava ena ura gaukarana ia moalelaia lasi, to ia ura ia sibona ena ura ia karaia. Havaraia Diravana dekenai ia kara dika unai. Unai dala ia abia hidi dainai, Adam, ena adavana, bona do idia vara natudia iboudiai be “mauri anina lasi idia davaria.” (Roma 5:12; 8:20) Unai neganai gaukara be moale gauna lasi, to mai lalohisihisi danu idia karaia. Dirava ese Adam ia hahemaoro henia neganai, ena hereva ta be inai: “Tano do ia dika oi dekenai, gaukara auka do oi karaia oiemu mauri dinadia ibounai, aniani hegeregere do oi davaria totona. Au ginigini bona ava ginigini danu tano dekenai do idia vara oi dekenai, bona ava edia anina do oi ania. Do oi varahu bona do oi gaukara auka tano ena anina abia totona. Ia lao bona tano dekenai do oi giroa lou.” (Genese 3:17-19) Gaukara, be dala namona taunimanima ese edia Havaraia Diravana ena ura idia karaia bona idia hamoalea totona, to hari, Dirava idia dadaraia dainai mai lalohisihisi danu idia gaukara mauri ena paraoa idia davaria totona.
Inai sivarai amo dahaka ita diba? Ita diba gauna be inai: Gaukara be mai anina bona gaukara goadagoada amo moale ita davaria hanaihanai totona, gau badana be iseda mauri lalonai Dirava ena ura ita karaia, unai dala sibona amo do ita moale diba.
Dirava ena Ura Karaia be ‘Namo’
Dirava ena ura ia karaia be aniani bamona Iesu Keriso dekenai—ia moalelaia gauna bona lauma dalanai ia ubua gauna unai. (Ioane 4:34) Edena bamona unai gaukara do oi moalelaia diba?
Gau badana be Iehova “ena ura gaudia sibona do umui tahua.” (Efeso 5:17) Dirava ia ura “ena natuna edia hairai do idia abia, ma Dirava ese edia dala do ia kehoa, vadaeni kwalimu momokani do idia abia.” (Roma 8:21; 2 Petero 3:9) Unai ia vara totona, hari, tanobada ibounai lalonai taunimanima gogodia gaukarana idia karaia. Oi danu ese inai mai anina bada gaukarana oi karaia diba. Unai gaukara ese oi do ia hamoalea momokani.
Guna ai kikilaia tauna, Antonio, be mai anina bada gaukarana ia davaria dainai ia moale. Ia bona adavana be “hekwarahi kava” gaukarana edia mauri lalonai idia atoa guna neganai, bona unai gaukara sibona idia karaia goadagoada, lauma dalanai idia gorere. Bena unai neganai edia ruma bese lalonai hekwakwanai idia vara hamatamaia. Hahine ia lalo-parara dainai, ena moni gaukara ia rakatania bona pioneer gaukara ia karaia, bona ia ‘gaukara goada’ Dirava ena Basileia harorolaia totona.—Luka 13:24.
Antonio ia gwau unai ia karaia neganai “kara haraga ai itaia hekwakwanai idia maragi idia lao. Heai hanaihanai karana ia ore. Aiemai ruma bese lalonai maino ia vara lou.” Ena hahine ese taunimanima ia durudia “mauri hanaihanai” dalana idia diba totona, unai dainai ia moale bada herea. (Ioane 17:3) Ena hahine ia moale bada herea dainai, unai ese Antonio ia doria edena gaukara be ia namo ia lalohadailaia namonamo totona. Ia ura dikadika ena kudouna ibounai ida Dirava ena hesiai gaukarana ia karaia. Unai dainai ena gaukara gabunai do idia henia dagi badana ia dadaraia bona unai moni gaukara namona amo ia doko. Ena be murinai dagi bada lasi gaukarana ia abia, to Antonio bona ena adavana idia moale badina nega bada Keristen haroro gaukarana lalonai Dirava ena ura idia karaia diba.
Momokani, taunimanima iboudiai be dala lasi edia gaukara be unai bamona idia haidaua. Guna ai kikilaia banika dekenai ia gaukara Japan tauna, Mizumori, be elda ta Keristen kongregesen dekenai, bona ena hesiai gaukara ia moalelaia, to danu ena ruma bese ubudia totona unai banika dekenai ia gaukara. To hari, ia ese ena moni gaukara ia laloa bada lasi guna ia karaia bamona, to Dirava ena ura ia karaia ia laloa bada. Moni gaukara ia karaia ruma bese ubua bona tauanina hagoadaia noho totona, badina unai neganai ia be mai ena goada Dirava ena hesiai gaukara ia karaia. Vadaeni, unai neganai ena moni gaukarana be mai anina.
Bema oiemu moni gaukara be unai bamona oi laloa, reana do oi goada karaia “nega ibounai emui biaguna . . . edia matana ese umui idia itaia neganai sibona [lasi], . . . to mai emui lalona ibounai emui biaguna ena ura do umui karaia. [Iehova] umui matauraia dainai.” (Kolose 3:22) Bema unai bamona do oi karaia reana inai heai heheni tanobadana dekenai dagi bada do oi abia lasi, to unai tau Mizumori ia gwau, bema moni gaukara oi karaia namonamo, do idia abidadama bona hemataurai oi dekenai. Ena be hari, Mizumori be dagi badana ia abia totona ia gaukara lasi, to unai dagi idia henia.—Hereva Lada-isidia 22:29.
Oibe, bema emu mauri lalonai Dirava ena ura karaia do oi laloa bada, ena be gaukara bada oi karaia to oi moalelaia diba. Unai dainai aonega tauna Pavapava Solomon ia gwau: “Lau davaria be taunimanima edia dala namona tamona be inai: Idia moale bona edia mauri lalonai kara namo idia karaia; bona inai danu: taunimanima iboudiai idia aniani bona idia inuinu, bona edia hekwarahi ibounai idia moalelaia be namo. Unai be Dirava ena harihari gauna idia dekenai.”—Kohelete 3:12, 13.
[Picture on page 7]
Ruma bese lalonai Bible stadilaia karana bona Dirava ena ura karaia be mai anina bada moni gaukara amo moale do oi abia totona