Tomadiho Goevana Karaia Roho Mauri Abia Totona
“Ekalesia karana goevagoeva bona momokani, Tamana Dirava ena vairanai be inai: . . . tanobada ena kara mirodia dekena amo do ia raka siri.”—IAKOBO 1:27.
1. Taunimanima momo idia gwau tomadiho ena anina be dahaka, bona daika ese tomadiho koikoi bona tomadiho momokani edia idau ia gwauraia be maoro?
TAUNIMANIMA idia gwau tomadiho ena anina be “taunimanima, idia abia dae bona idia matauraia bada karana ta idia hahedinaraia, unai be idia abia dae, siahu badana ta ese gau ibounai ia havaraia bona guba bona tanobada ia biagua.” Vadaeni, daika ese tomadiho momokanina bona tomadiho koikoina edia idau ia gwauraia be maoro? Ia be taunimanima idia abia dae bona idia matauraia bada Tauna, unai be Gau Ibounai Havaraia Tauna. Iehova be iena Hereva lalonai, tomadiho momokani bona tomadiho koikoi dekenai iena lalohadai be dahaka, ia hahedinaraia goevagoeva.
Unai Hereva “Tomadiho” Bible Lalonai
2. Dikseneri bukadia lalonai, Greek gado herevana, Motu gado ai idia hahanaia “tomadiho karana” eiava “tomadiho” herevana, ena anina be dahaka, bona unai hereva amo edena bamona tomadiho karadia idia herevalaia diba?
2 Greek gado dekenai unai hereva “tomadiho karana,” eiava “tomadiho” be thre·skeiʹa. A Greek-English Lexicon of the New Testament buka lalonai ia gwau unai hereva ena anina be “Dirava tomadiho henia, tomadiho karana, nega momo tomadiho ena hesiai gaukara eiava tomadiho oreadia dekenai ia hedinarai.” Theological Dictionary of the New Testament bukana ese ma hereva haida ia hahedinaraia, ia gwau: “Unai hereva ena vara dalana idia hepapahuahulaia; . . . hari inai negai aonega taudia idia gwau ena anina be therap- (‘hesiai henia’). . . . Ena anina idauna haida ita laloa danu. Ena anina namona ta be ‘tomadiho karaia mai goada ida’ . . . , ‘Dirava tomadiho henia,’ ‘tomadiho karana.’ . . . To ena anina dikana ta ia noho danu, hegeregere, ‘tomadiho kara namona hanaia karana,’ ‘tomadiho kererena.’ ” Unai dainai, thre·skeiʹa idia hahanaia diba “tomadiho” eiava “tomadiho karana” bona ena anina be tomadiho namona eiava dikana.
3. Aposetolo Paulo ese idia hahanaia herevana “tomadiho karana” be edena bamona ia gaukaralaia, bona Kolose 2:18 idia hahanaia dalana idia herevalaia neganai, dahaka idia gwau?
3 Keristen Greek Revarevadia lalonai, unai hereva thre·skeiʹa be nega hani sibona ia hedinarai. Aposetolo Paulo be nega rua unai hereva ia gaukaralaia tomadiho koikoi ia gwauraia totona. Kara 26:5 dekenai ia gwau ia be Keristen tauna ai ia do lao lasi neganai, ia be “Farisea tauna, unai orea [“tomadiho,” Phillips] be taravatu metaudia ibounai idia badinaia, lau danu.” Kolose taudia dekenai ia siaia, iena revareva lalonai, ena sisiba be inai: “Bema tau ta ese . . . mai manau koikoi danu aneru ia tomadiho henia, unai tau do umui naria, umui do ia koia garina.” (Kolose 2:18) Unai nega lalonai, Frugia hanua dekenai aneru tomadiho henia karana ia bada, to unai be tomadiho koikoi karana ta.a Gau ta ita laloa be ena be Bible haida lalonai, Kolose 2:18 dekenai, thre·skeiʹa idia hahanaia “tomadiho” to Bible momo ese idia hahanaia “tomadiho henia.” New World Translation Bible lalonai nega ibounai thre·skeiʹa idia hahanaia “tomadiho karana,” bona Latin gado hegeregerena unai hereva “tomadiho” idia torea neganai, Reference Bible ena futnot ta ese ia gwauraia hedinarai.
“Goevagoeva bona Momokani” Dirava Ena Vairanai
4, 5. (a) Iakobo ena hereva hegeregerena, tomadiho karana dekenai daika ena ura ita badinaia be gau badana? (b) Dahaka kara dainai tau ta ena tomadiho karana be anina lasi bamona ai ia lao diba, bona unai hereva “anina lasi” ena anina haida be dahaka?
4 Hahediba tauna Iakobo, Keristen kongregesen ginigunana ena hakaua oreana tauna ta, ese unai hereva thre·skeiʹa be iena revareva lalonai nega rua ia gaukaralaia. Ia torea, ia gwau: “Tau ta bema ia laloa ia be ekalesia tauna namona, [“ia be mai ena ‘tomadiho,’ ” Phillips] to iena malana ia naria diba lasi neganai, ia ese sibona ena lalona ia koia noho. Unai tau ena ekalesia kara [“tomadiho,” Phillips] be anina lasi. To Keristani tauna ena ekalesia karana [“tomadiho,” Phillips] goevagoeva bona momokani, Tamana Dirava ena vairanai be inai: bema tamana bona sinana lasi maragidia bona vabu be mai edia hisihisi, ia ese do ia naridia. Bona tanobada ena kara mirodia dekena amo do ia raka siri.”—Iakobo 1:26, 27.
5 Oibe, bema ita ura Iehova ese ita do ia lalo-namo henia bona ita ura ia gwauhamatalaia tanobada matamatana lalonai do ita roho mauri, gau badana be Iehova ia ura henia tomadiho karana ita badinaia. (2 Petero 3:13) Iakobo ia hahedinaraia ena be tau ta ia laloa ia be tomadiho goevagoeva tauna, to reana iena tomadiho karana be anina lasi. Unai hereva “anina lasi” be Greek gado amo idia hahanaia bona ena anina haida be inai: “helai kava, aonega lasi, huahua lasi, heduru lasi, siahu lasi, hereva momokani lasi.” Bema sibona ia gwauraia Keristen tauna be ena malana ia naria namonamo lasi bona ia gaukaralaia lasi Dirava hanamoa totona bona ia bamoa Keristen taudia ia hagoadaia totona, vadaeni, ena tomadiho karana be anina lasi. Unai negai, ia be “sibona ena lalona ia koia noho” bona “ekalesia karana goevagoeva bona momokani, Tamana Dirava ena vairanai” do ia karaia lasi. Iehova ia ura henia tomadiho karana ita badinaia be gau badana.
6. (a) Iakobo ia torea revarevana ena sivarai badana be dahaka? (b) Iakobo ia gwau tomadiho goevana ita badinaia totona, dahaka ita karaia be gau badana, bona hari inai negai, Hakaua Oreana ena hereva unai gau dekenai be dahaka?
6 Tomadiho goevana dekenai, Iakobo ese Iehova ena ura haida sibona ia gwauraia hedinarai. Ia torea revareva ena sivarai badana ese ia hahedinaraia, kara amo iseda abidadama ita hahedinaraia bona Satana ena tanobada tura henia karana amo ita gini siri be gau badana. Unai hegeregerena, ia ese taravatu rua sibona ia herevalaia bada. Ia be ‘tamana bona sinana lasi maragidia bona vabu be mai edia hisihisi lalonai ita naridia.’ Unai anina be Keristen lalokau momokanina ita hahedinaraia. Hanaihanai Iehova ese tamana bona sinana lasi maragidia bona vabu be mai lalokau danu ia lalodia bada. (Deuteronomi 10:17, 18; Malaki 3:5) Keristen kongregesen ginigunana ena hakaua oreana ena kara ginigunana ta be Keristen vabu idia durudia. (Kara 6:1-6) Bema lagani momo lalonai idia abidadama vabu taudia be idia dabu bona edia varavara idia noho lasi idia durudia totona, kongregesen ese lalokau dainai ia durudia dalana be aposetolo Paulo ese ia hadibaia namonamo. (1 Timoteo 5:3-16) Hari inai nega lalonai danu, Iehova ena Witness taudia edia Hakaua Oreana ese kongregesen dekenai “Ogogami Taudia Durudia” dalana ia hadibaia, ia gwau: “Abidadama bona kamonai tadikakadia idia hekwakwanai bona idia dabu neganai, bema ita durudia ita be tomadiho momokani taudia.” (Hesiai Gaukara Karaia Totona Ita Hegaegae buka, rau 122-123 oi itaia.) Bema elda edia orea eiava Keristen taudia ta be unai gaukara idia karaia lasi, idia be mai anina bada tomadiho karana ta idia reaia, idia ese tamana bona Dirava vairanai ia goevagoeva bona ia momokani tomadiho karana idia karaia lasi.
‘Tanobada Ena Kara Mirodia amo Idia Raka Siri’
7, 8. (a) Tomadiho goevana ita badinaia totona, Iakobo ese ia gwauraia gauna iharuana be dahaka? (b) Tomadiho gunalaia taudia bona pris taudia be unai hereva idia badinaia, a? (c) Iehova ena Witness taudia be edena bamona?
7 Iakobo ese tomadiho momokanina dekenai ita badinaia gauna iharuana ia herevalaia, ia be “tanobada ena kara mirodia dekena amo do ia raka siri.” Iesu ia gwau: “Lauegu Basileia be inai tanobada gauna lasi”; vadaeni, unai hegeregerena, iena hahediba taudia momokanidia be “tanobada ena lasi.” (Ioane 15:19; 18:36) Inai tanobada ena tomadiho orea iboudiai edia gunalaia taudia bona pris taudia be unai bamona, a? Idia be United Nations oreana idia abia dae. Edia gunalaia taudia momo be pope ena boiboi herevana idia kamonai bona October 1986 ai, Assisi, Italy dekenai idia hebou, bena idia guriguri hebou United Nations ese ia gwauraia “Tanobada Ibounai Ena Maino Laganina” do ia kwalimu totona. To, edia hekwarahi be anina lasi, badina unai lagani lalonai bona murinai taunimanima milion haida be tuari dekenai idia mase. Nega momo tomadiho gunalaia taudia be gavamani ena siahu taudia ida idia hetura, to hehuni dalanai politikol pati idauna taudia ida gwauhamata idia karaia, unai dala amo herevana daika ese gavamani dekenai siahu idia abia, idia be edia “turana” ai idia lao.—Iakobo 4:4.
8 Taunimanima idia diba Iehova ena Witness taudia be Keristen taudia bona inai tanobada ena politik bona hepapahuahu lalonai idia vareai lasi. Tanobada ena kahana ibounai lalonai bona ma bese ibounai lalodiai unai be edia kara, bona niuspepa bona ma sivarai haida tanobada ibounai lalonai ese unai idia hamomokania. Momokani, idia be “tanobada ena kara mirodia dekena amo [idia] raka siri.” Idia edia “tomadiho karana be goevagoeva bona momokani Dirava ena vairanai.”—Iakobo 1:27.
Tomadiho Momokani Ena Toana Ma Haida
9. Tomadiho momokanina ita badinaia totona, gau ihatoina be dahaka, bona dahaka dainai?
9 Bema tomadiho ena anina be “taunimanima idia abia dae bona idia matauraia karana ta idia hahedinaraia, unai be idia abia dae siahu badana ta ese gau ibounai ia havaraia bona guba bona tanobada ia biagua,” vadaeni, tomadiho orea momokanina ese taunimanima do ia durudia Dirava momokani tamona, Iehova, idia tomadiho henia totona. Taunimanima edia diba Dirava dekenai do ia hakererea lasi, taunimanima dekenai Dirava diba lasi taudia edia hahediba koikoi herevadia do ia hadibaia lasi, do ia gwau lasi toi tamona diravana ta lalonai Dirava ena siahu bada, iena hairai, bona iena noho hanaihanai be ma dirava rua ida idia hegeregere. (Deuteronomi 6:4; 1 Korinto 8:6) Danu, unai orea ese Dirava ena ladana hereadaena, Iehova, do ia harorolaia, bona unai ladana do ia hanamoa, oibe, iena orea taudia ese Dirava ena ladana do idia abia, idia be ia hakaua namonamo oreana ta. (Salamo 83:18; Kara 15:14) Unai orea taudia ese Keriso Iesu ena kara do idia tohotohoa. (Ioane 17:6) Edena taunimanima ese unai hereva ibounai idia badinaia, Iehova ena Keristen Witness taudia sibodia, ani?
10. Tomadiho ese ita ia durua Dirava ena tanobada matamatana dekenai do ita roho mauri totona, dahaka do ia karaia be namo, bona dahaka dainai?
10 Aposetolo Petro ia gwau: “Hahemauri be ia sibona ese ia henia diba. Badina be tanobada ibounai lalonai ladana idauna ta [Iesu Keriso] Dirava ese ia henia lasi, ita do ia hamauria totona.” (Kara 4:8-12) Badina tomadiho goevana ese taunimanima do ia durudia Dirava ena tanobada matamatana dekenai do idia roho mauri totona, gau badana be taunimanima ia durudia Keriso idia abidadama henia totona, bona ia henia boubou karana ena namo idia laloa bada totona. (Ioane 3:16, 36; 17:3; Efeso 1:7) Ma danu, gau badana be tomadiho momokani taudia ia durudia idia abia dae Keriso dekenai Iehova ese lohia dagina ia henia bona ia be iseda Boubou Helaga Karaia Tauna Badana.—Salamo 2:6-8; Filipi 2:9-11; Heberu 4:14, 15.
11. Tomadiho goevana be dahaka ia badinaia be namo, bona unai dekenai Iehova ena Witness taudia edia kara be dahaka?
11 Dirava momokani tamona ese iena ura ia hahedinaraia, bona tomadiho goevana be iena ura ia badinaia bona taunimanima edia sene karadia eiava edia aonega herevadia ia badinaia lasi be gau badana. Bema Bible ia noho lasi, ita be Iehova, iena ura namodia, Iesu bona ia henia mauri davana edia sivarai do ita diba lasi. Iehova ena Witness taudia ese taunimanima idia durua, Bible ena hereva idia abidadama henia totona. Dina ta ta iboudiai idia ese edia mauri dalana amo idia hahedinaraia idia be aposetolo Paulo ena hereva idia abia dae, ia gwau: “Buka Helaga ena hereva ibounai be Dirava ena Lauma ese ia havaraia. Bona inai hereva be mai ena siahu, hereva momokani ita dekenai do ia hadibaia. Ia be mai ena siahu danu iseda kara dika do ia hedinaraia, iseda kerere do ia hamaoromaoroa. . . . Dirava ena tau ena goada be hegeregere momokani, vadaeni kara namodia ibounai do ia karaia diba mai kwalimu danu.”—2 Timoteo 3:16, 17.
Tomadiho Momokanina be Mauri Dalana Ta
12. Tomadiho ia momokani totona, abidadama sibona lasi, to dahaka danu ita karaia be gau badana, bona dahaka dainai ita gwau tomadiho momokanina be mauri dalana ta?
12 Iesu ia gwau: “Dirava be Lauma, bona do idia tomadiho henia taudia ese lauma bona momokani dekena amo do idia tomadiho henia.” (Ioane 4:24) Tomadiho momokanina, eiava tomadiho henia karana momokanina be anina lasi kara idauidau lasi, bona ia be helaga karana hahedinaraia totona idia karaia loulou karadia haida lasi. Tomadiho goevana be lauma gauna, abidadama dekenai ia gini. (Heberu 11:6) To, abidadama sibona ia hegeregere lasi, to kara idia karaia danu. (Iakobo 2:17) Tomadiho momokanina ese taunimanima momo idia ura henia kava karadia ia dadaraia. Ia ese Bible ena taravatu mahuta hebou karana dekenai bona hereva goevana dekenai ia badinaia. (1 Korinto 6:9, 10; Efeso 5:3-5) Unai tomadiho goevana idia abia dae taudia ese edia ruma bese dekenai, edia moni gaukara gabuna dekenai, sikuli dekenai, bona edia moale karadia idia karaia neganai, idia goada karaia, Dirava ena lauma huahua idia hahedinaraia totona. (Galatia 5:22, 23) Iehova ena Witness taudia be nega ibounai aposetolo Paulo ena sisiba idia laloatao, ia gwau: “Umui aniani o umui inuinu, o dahaka dahaka umui karaia neganai inai, gau ibounai do umui karaia Dirava hanamoa totona.” (1 Korinto 10:31) Witness taudia edia tomadiho karana be karaia kava gauna lasi; unai be edia mauri dalana.
13. Tomadiho momokani ena kara haida be dahaka, bona dahaka dainai ita gwau diba Iehova ena Witness taudia be tomadiho karaia namonamo taudia?
13 Momokani, tomadiho momokanina ese lauma gaukaradia haida ia karaia. Unai kara haida be ta ta ibounai bona ruma bese taudia idia guriguri, nega ibounai Dirava ena Hereva bona Bible stadilaia totona bukadia idia stadilaia, bona kongregesen ena Keristen momokani heboudia idia lao henidia. Unai hebou idia kehoa bona idia koua totona, Iehova hanamoa ane idia abia bona idia guriguri danu. (Mataio 26:30; Efeso 5:19) Tadikaka hagoadaia hereva idia henia bona iboudiai ese idia abia buka eiava magasin dekena amo henanadai bona haere idia karaia. Nega momo, unai hebou gabudia be idia goeva to idia be kohu momo lasi Kingdom Hall dekenai idia karaia, unai gabu idia gaukaralaia edia tomadiho mo sibona idia karaia totona; hegeregere, edia hebou idia abia, headava idia karaia, bona mase herevana idia henia. Iehova ena Witness taudia ese edia Kingdom Hall bona Assembly Hall badadia idia matauraidia, badina unai gabudia idia hahelagaia Iehova idia tomadiho henia totona. Kerisendom ena dubu momo lalodiai moale karadia idia karaia, to Kingdom Hall lalodiai unai bamona idia karaia lasi.
14. Heberu gado taudia dekenai, tomadiho ena anina be dahaka, bona hari inai negai, dahaka gaukara dainai Iehova ena Witness taudia idia idau?
14 Ita herevalaia vadaeni, aonega taudia idia gwau Greek hereva “tomadiho karana” eiava “tomadiho” be kara gwauraia herevana (verb) “hesiai henia” hegeregerena. Inai oi laloa, Heberu gado ai unai hereva be ’avoh·dhahʹ, bona idia hahanaia diba “hesiai gaukara” eiava “tomadiho.” Heberu taudia dekenai, tomadiho ena anina be hesiai gaukara. Bona hari inai nega lalonai tomadiho momokanina taudia dekenai ena anina be unai bamona danu. Tomadiho momokani ena toana badana ta be unai tomadiho idia abia dae taudia iboudiai ese Dirava ena hesiai gaukara idia karaia, idia ese ‘Basileia ena Sivarai Namona be tanobada ibounai dekenai idia harorolaia.’ (Mataio 24:14; Kara 1:8; 5:42) Tanobada ibounai lalonai edena tomadiho orea taudia idia haroro, idia gwau, Dirava ena Basileia sibona ese taunimanima do ia hamauridia diba?
Taunimanima Ia Hatamonaia Siahu Goadana
15. Tomadiho momokanina ena toana badana be dahaka?
15 Tomadiho koikoi ese taunimanima ia hapararaia. Ia ese inai heheni bona mase ia havaraia vadaeni bona ia do havaraia noho. To, tomadiho momokanina be idau, ia ese taunimanima ia hatamonaia. Iesu ia gwau: “Unai dekena amo taunimanima ibounai do idia diba umui be lauegu diba tahua taudia, ta ta dekenai do umui lalokau henia dainai.” (Ioane 13:35) Iehova ena Witness taudia ia hatamonaia lalokauna ese taunimanima ia hapararaia gaudia ia koudia; unai gaudia be taunimanima edia bese, taunimanima edia noho dalana, moni, bona kopi idauidau laloa momo karadia idia laloa momo lasi. Witness taudia be “laloa tamona bona ura tamona Sivarai Namona abidadama henia totona do [idia] tuari hebou noho.”—Filipi 1:27.
16. (a) Iehova ena Witness taudia ese dahaka “Sivarai Namona” idia harorolaia? (b) Iehova ena taunimanima dekenai edena peroveta herevadia idia guguru, bena dahaka hahenamo idia davaria?
16 Idia harorolaia “Sivarai Namona” be inai: nega kahirakahira Dirava ena ura do ia hagugurua bona iena ura do ia haidaua lasi. Iena ura be “tanobada dekenai . . . [bona] guba dekenai” do ia karaia. (Mataio 6:10) Iehova ese ena ladana hairaina do ia hahelagaia, bona tanobada be paradaiso gabuna ai do ia lao, bona unuseniai tomadiho momokanina taudia be do idia mauri hanaihanai. (Salamo 37:29) Tanobada ibounai lalonai taunimanima milion haida be Iehova ena Witness taudia ida idia hebamo, bona Bible ena peroveta hereva hegeregerena, idia gwau: “Umui ida do ai lao, badina be ai kamonai vadaeni, Dirava be umui dekenai ia noho.” (Sekaria 8:23) Iehova ese iena taunimanima ia hanamodia. Momokani, “bese maragina” be “bese badana” ai ia lao, bona tanobada ibounai dekenai edia lalohadai, edia gaukara, bona edia tomadiho karadia dekenai idia be lalo-tamona, kongregesen tamona bamona. (Isaia 60:22) Tomadiho koikoi oreana ta lasi be unai bamona ia karaia diba.
Tomadiho Goevana Do Ia Kwalimu
17. Babulono Badana dekenai dahaka do ia vara, bona edena dala amo do ia vara?
17 Dirava ena Hereva ese ia perovetalaia tanobada ibounai ena tomadiho koikoi oreana do ia ore, laulau dalanai ena ladana be “Babulono badana.” Danu, Bible lalonai dagedage gauna ena doana ese tanobada ena “king” eiava politikol biagudia idia laulaulaidia. Bible ese ita ia hadibaia Dirava ena palani be unai politikol biagudia edia lalona dekenai do ia atoa, bena idia ese Satana Diabolo ena ariara hahine bamona oreana do idia haorea vaitani.—Apokalupo 17:1, 2, 5, 6, 12, 13, 15-18 oi itaia.b
18. Bible ia gwau Babulono Badana do ia ore ena badina badana be dahaka, bona tomadiho koikoi ese edena negai iena kara dika rohorohona ia hamatamaia?
18 Dahaka dainai Babulono Badana idia hadikaia ore be maoro? Bible ia haere, ia gwau: “Babulono . . . ese peroveta taudia ia alaia mase. Ia ese Dirava ena helaga taudia edia rarana ia bubua.” (Apokalupo 18:24) Babulono hanuana idia do haginia lasi neganai, tomadiho koikoi ese taunimanima edia rara ia bubua ena hamomokania gauna be inai: Iesu ese Iuda tomadiho ena gunalaia taudia ia hahemaoro henidia, badina idia ese Babulono Badana ena kara idia abia dae dainai, ia gwau: “Gaigai e! Koria gaigai edia natuna! Dirava ena Kota dekena amo hel [Gehena] ena panisia edena bamona do umui heau mauri diba? . . . Unai dainai, kara maoromaoro taudia edia rarana ibounai tanobada dekenai idia bubua ena davana be umui emui latanai. Abela, kara maoromaoro tauna ena rarana [amo].” (Mataio 23:33-35) Oibe, tomadiho koikoi ia matamaia Eden dekenai, gwau-edeede ia vara neganai; bona taunimanima momo edia rara ia bubua dainai davana dikana do ia abia be maoro.
19, 20. (a) Babulono Badana do ia ore murinai, tomadiho momokani taudia be dahaka do idia karaia? (b) Murinai, dahaka do ia vara, bona tomadiho momokani taudia iboudiai be dahaka do idia davaria diba?
19 Babulono Badana do ia ore murinai, tanobada dekenai idia noho tomadiho momokani taudia bona guba anerudia be ane do idia abia hebou, do idia gwau: “Aleluia! Dirava ita hanamoa! . . . Badina . . . ariara hahine badana ia kota henia vadaeni. . . . Dirava ese ia panisia, badina be unai hahine ese Dirava ena hesiai taudia ia alaia mase dainai. . . . Unai hanua badana ia araia lahi ena kwalahu ia daekau lao noho hanaihanai.”—Apokalupo 19:1-3.
20 Murinai, tanobada dekenai Satana ena orea ibounai do idia ore. (Apokalupo 19:17-21) Bona unai idia karaia murinai, Satana, tomadiho koikoi ibounai havaraia tauna, bona ena demoni be guri dobu masemasena lalonai do idia negedia. Bena idia be dala lasi Iehova ena tomadiho momokani taudia idia dagedage henidia totona. (Apokalupo 20:1-3) Tomadiho goevana be tomadiho koikoi dekenai do ia kwalimu. Mai edia abidadama tataudia bona hahinedia be Dirava ena sisiba idia kamonai henia bena Babulono Badana dekena amo idia heau siri neganai, hahemauri do idia davaria diba bona Dirava ena tanobada matamatana lalonai do idia vareai diba. Unuseniai, idia be tomadiho momokani bona Iehova ena hesiai gaukara do idia karaia diba ela bona hanaihanai.
[Footnotes]
a Kolose 2:18 dekenai, aneru tomadiho henia sivaraina oi diba totona, The Watchtower, July 15, 1985, rau 12-13 oi itaia.
b Unai peroveta hereva ena sivarai ma haida oi diba totona, Revelation—It’s Grand Climax At Hand! bukana karoa 33-36 oi itaia. Watchtower Bible bona Tract Society of New York, Inc. ese idia printaia.
Oi Lalodia Tao Gaudia Oi Tahua
◻ Tomadiho dekenai daika ena lalohadai ita abia dae be gau badana, bona dahaka dainai?
◻ Tomadiho momokanina dekenai Iakobo ese dahaka mai anina bada gaudia rua ia herevalaia?
◻ Tomadiho goevana ita badinaia totona, ma dahaka gau haida be gau badana?
◻ Iehova ena Witness taudia ese dahaka “Sivarai Namona” idia harorolaia?
◻ Tomadiho momokanina be tomadiho koikoi dekenai edena bamona do ia kwalimu?
[Picture on page 17]
October 1986 ai, tomadiho gunalaia taudia idia hebou Assisi, Italy, dekenai
[Picture on page 19]
Tomadiho momokanina ena anina ta be ita hebou tomadiho karana ita karaia totona