Gima Kohorona INTANET LAIBRI
Gima Kohorona
INTANET LAIBRI
Hiri Motu
  • BAIBEL
  • PABLIKEISEN
  • HEBOUDIA
  • w95 5/1 rau 28-31
  • Emu Bisinesi Dainai Dahaka Do Oi Haboioa?

Oi abia hidi kahana ena vidio ia noho lasi.

Sori, hekwakwanai ia vara vidio ia loud totona.

  • Emu Bisinesi Dainai Dahaka Do Oi Haboioa?
  • 1995 Gima Kohorona Iehova Ena Basileia Ia Harorolaia
  • Sinado maragidia
  • Inai Bamona Atikol
  • Moni Oi Laloa Bada Lasi
  • Emu Gwauhamata Oi Badinaia
  • Oi Kara Maoromaoro
  • Iseda Orea Taudia Oi Kara Maoromaoro Henidia
  • Keristen Lalo-Tamona Badinaia Bisinesi Karaia Hebou Negadiai
    1987 Gima Kohorona Iehova Ena Basileia Ia Harorolaia
  • Lalo-Parara ese Oi Do Ia Gimaia
    1997 Gima Kohorona Iehova Ena Basileia Ia Harorolaia
  • Mai Momokani ida Gau Ibounai Karaia
    Dirava Ena Lalokau Lalonai Do Umui Noho
  • “Umui Laloa Namonamo”
    2006 Gima Kohorona Iehova Ena Basileia Ia Harorolaia—2006
Ma Haida Itaia
1995 Gima Kohorona Iehova Ena Basileia Ia Harorolaia
w95 5/1 rau 28-31

Emu Bisinesi Dainai Dahaka Do Oi Haboioa?

SOUTH America tanona ta ena presiden ena adavana idia samania, idia gwau ia ese kontraka amo kina tausen momo herea be ena famili taudia edia kampani koikoidia ia henia. India dekenai pulisi ese bisinesi tauna ta, lagani 38 tauna, idia dogoatao, bona ena ruma namo hereana bona ena motuka 29 amo idia hakaua oho, badina be idia gwau ena bisinesi dekenai kahirakahira kina bilioni rua be dala kererena amo ia abia. Philippines dekenai, motumotu ta idia noholaia taudia tausen haida ese ipidi maragidia karaia gaukarana amo moni bada idia davaria. Unai be taravatu utua karana, to idia ese moni be pulisi taudia idia henidia do idia koudia lasi totona.

Oibe, tanobada hegegemadai bisinesi lalonai koikoi karadia be momo. Bona unai kara idia karaia taudia momo be unai kara dainai, dagi, hemataurai, bona moni danu idia haboioa.

Oi be edena bamona? Mai emu bisinesi, a? Eiava bisinesi ta oi hamatamaia gwauraia, a? Ena davana be hida? Momokani, ia dainai gau haida do oi haboioa. Reana unai be dika lasi. To, bisinesi ta oi do hamatamaia lasi neganai, o oi hamatamaia vadaeni gauna oi lalohadailaia neganai, namona be davana oi laloa guna. (Luka 14:28) Rau 31 ena maua ese dava haida ia hahedinaraia; do oi lalodia be namo.

Momokani, bisinesi naria be haraga lasi. Keristani tauna ese ena lauma madunadia bona kara maoromaoro ia laloa be namo. Bisinesi oi karaia noho lalonai, lauma dalanai oi goada noho diba, a? Do oi kara maoromaoro noho totona, kara haida do oi karaia diba lasi, a? Dahaka hereva ese oi do idia durua, unai do oi lalohadailaia totona?

Moni Oi Laloa Bada Lasi

Ta ese ena bisinesi haheaua totona moni ia abia be namo, bona ia ura ena bisinesi amo do ia abia monina do ia hegeregere, ia amo ena famili do ia naria namonamo. To, taunimanima momo hegeregeredia, reana moni do ia mataganiganilaia bona moni sibona do ia laloa bada. To, Baibel bukana ladana Aonega Herevadia torea tauna ta, Aguru, ese lalohadai maorona ia gwauraia, ia gwau: “Ogogami o kohu momo lau dekenai do oi henia lasi. To egu hitolo hegeregerena sibona, aniani lau dekenai do oi henia.” (Aonega Herevadia 30:⁠8) Ia diba, bema ena aniani be hegeregere, unai ia moalelaia be namo​—⁠ia ura lasi profit moni momo do ia abia haraga.

To, bema ta ia mataganigani, hedibagani badana ta do ia vara neganai reana unai sisiba do ia laloaboio. Iehova ena Witness taudia edia sekit naria tauna ta ogogami tanona ta dekenai ese unai bamona kererena ta ia gwauraia. Kampani ta ia gwau moni do idia henia torehai taudia ese edia moni davana nega rua do idia abia lou haraga, reana unai be hua haida mo lalonai. Unai dainai momo ese edia moni idia henia torehai. Sekit naria tauna ia gwau: “Haida idia ura bada do idia henia. Idia henanadailaia namonamo guna lasi, bona moni idia abia torehai, [henia torehai totona].”

To tatau rua be unai kampani ena opesi dekenai idia lao guna, bona idia noidia edia faktori do idia haheitalaidia. Opesi taudia ese edia noinoi idia abia dae lasi dainai, kampani idia daradaralaia, ia maoro eiava. Unai ese ia naridia, badina be pura haida murinai, pulisi taudia ese taunimanima koidia palanina ta idia hahedinaraia, bona unai kampani taudia haida idia dogoatao. Idia sekea guna lasi taudia ese idia haboioa gaudia be mani oi laloa. Unai be moni sibona lasi, to reana edia turadia haida danu; moni be idia edia amo idia abia torehai, bena unai palani ia moru neganai, idia haloua diba lasi. Moni gaukaralaia karadia ai, Aonega Herevadia 22:3 ena hereva badinaia be aonega dalana: “Aonega tauna ese dika ia itaia noho, bona unai dika dekena amo ia raka siri, to aonega lasi tauna, be unai dika dekenai do ia raka lao, bona gabeai hisihisi do ia davaria”!

Emu Gwauhamata Oi Badinaia

Bema emu bisinesi ia dika, be edena bamona? Sibona hadikaia gwauhamatana danu ia hamomokania tauna be Salamo 15:4 ese ia hanamoa, ia gwau: “Sedira ia ese do ia davaria, iena gwauhamata hereva do ia badinaia, be auka herea, to ia be idau lasi, do ia badinaia noho.” Ta ena bisinesi ia heau namonamo neganai, iena gwauhamata ia badinaia be haraga. To, unai amo sibona ena profit moni ia hamaragia neganai, unai ese ena lalo-maoromaoro ia tohoa.

Baibel ena sivarai ta, Iosua ena negai ia vara gauna sivaraina, be mani oi laloa. Gibeona taudia ese dala idia karaia, Israela ena lohia taudia ese do idia aladia mase lasi, to idia ida do idia gwauhamata heheni totona. Ena be idia be Israela ia hadikaia diba besena taudia, to Israela taudia ese edia koikoi idia davaria neganai, “unai hanua taudia idia alaia lasi, badina be edia lohia taudia idia gwauhamata henia vadaeni, Lohiabada, Israela taudia edia Dirava, ena ladana dainai.” (Iosua 9:18) Ena be unai hanua taudia be Israela taudia edia inai taudia edia tano amo idia mai, to lohia taudia idia laloa edia gwauhamata do idia badinaia be gau badana. Bona unai murinai idia vara gaudia ese idia hahedinaraia unai ese Iehova ia hamoalea.​—⁠Iosua 10:​6-11.

Oi laloa guna lasi gaudia do idia vara neganai danu, emu bisinesi gwauhamatadia do oi badinaia, a?a Unai amo Iehova hegeregerena ai do oi lao; ia be nega ibounai ena hereva ia badinaia.​—⁠Isaia 55:⁠11.

Oi Kara Maoromaoro

Hari inai negai bisinesi oreadia lalonai kara maoromaoro be kahirakahira ia ore. Bisinesi haida, emu bisinesi hegeregerena gaudia, idia haheaua taudia ese reana kara koikoidia amo edia profit moni idia habadaia. Idia hoihoilaia gaudia be reana idia koikoilaia, o kampani idauna ta ena ladana be idia dekenai idia atoa. Reana idia gwau gau dikana ta be namo herea. Unai kara iboudiai be koikoi karadia. Idia karaia taudia be “tau dikadia”; Asapa ia gwau dala kererena amo “kohu ma haida idia abia noho.”​—⁠Salamo 73:⁠12.

Oi, Keristani tauna e, dala kereredia do oi gaukaralaia, a? Eiava oi ura Baibel ena hereva ese oi do idia hakaua? Ena hereva haida be inai: “Tau ta ai hadikaia lasi, ta ai hakererea lasi, ta ena kohu ai abia koikoi lasi”; “hemarai karadia, taunimanima idia hunia gaudia, ai negea vadaeni, bona koikoi karadia be ai karaia lasi”; “metau tohoa sikele koikoidia bona bada tohoa gaudia koikoidia, idia ruaosi idia gaukaralaia taudia dekenai, Lohiabada be ia badu momokani noho.” (2 Korinto 4:2; 7:2; Aonega Herevadia 20:23) Mani oi laloa, koikoi karadia ia hamatamaia tauna be Satani Diabolo, “koikoi ibounai edia tamana.”​—⁠Ioane 8:⁠44.

Reana haida idia gwau: ‘Bema ta ese koikoi karadia ia karaia lasi haida ese idia karaia hegeregerena, bisinesi ia karaia noho be auka.’ To Keristani tauna ese ena abidadama Iehova dekenai ia hahedinaraia diba. Bema ena kara maoromaoro dainai gau ta ia haboioa, unai ese ena lalo-maoromaoro ia tohoa. Bema ia gwau koikoi karadia ia karaia lasi neganai ena moni ia hegeregere lasi, unai be hegeregere ia gwau Dirava ese ia idia lalokau henia taudia ia laloa lasi. Iehova ia abidadama henia momokani tauna be ia diba, tano idauidau iboudiai dekenai bona nega idauidau iboudiai lalonai, Dirava ese ena hesiai taudia ia naria diba. (Heberu 13:⁠5) Momokani, reana ta ena moni do ia bada lasi koikoi taudia edia hegeregerena, to Dirava ena hahenamo ia abia be mai anina bada, ani?

Mani inai oi laloatao: Koikoi karadia be boomerang ta bamona; ia ese negea tauna ia lou henia. Bisinesi tauna ta ena gau idia hoidia taudia bema idia davaria ia koikoi, idia momo ese idia dadaraia. Reana nega tamona ia koidia, to reana unai murinai ia koidia lou diba lasi. To, ena bisinesi lalonai ia kara mai ena momokani tauna be momo ese idia matauraia. Oi naria namonamo, inai lalohadai kererena do oi abia dae garina: ‘Iboudiai ese idia karaia, unai dainai ia be kerere lasi.’ Baibel ia gwau: “Bema taunimanima momo idia kerere, edia laloa do umui abia dae lasi.”​—⁠Esodo 23:⁠2.

Keristani lasi tauna ta, bisinesi lalonai nega daudau oi ida umui gaukara hebou tauna, be Baibel ena taravatu ia utua neganai, bema oi gwau unai be oiemu kerere lasi, unai be maoro, a? Adamu bona Saulo mani oi laloa. Kara dika amo idia siri lasi, to lalo-ani herevadia idia abia dae bena idia gwau kerere be edia bamodia edia. Edia kerere edia davana bada herea idia abia!​—⁠Genese 3:​12, 17-19; 1 Samuela 15:​20-26.

Iseda Orea Taudia Oi Kara Maoromaoro Henidia

Iseda orea taudia, Iehova idia tomadiho henia taudia, ida bisinesi lalonai umui kara heheni gwauraia neganai, gau haida do oi laloa guna be namo, a? Peroveta tauna Ieremia ese tano ta iena hanua Anatoto dekenai be ena tadikakana ena amo ia hoia bona davana ia henia neganai, ena imana ia ude-udea sibona lasi. Lasi, ia gwau: “Egu ladana be tano biaguna pepa dekenai lau torea, bona hamomokania bona koua totona egu maka aukana lau atoa. Unai neganai danu, egu hoia kara uitnesi taudia ese danu unai pepa idia sainia, bona moni be metau abia sikele dekenai metau lau abia.” (Ieremia 32:10) Bema gabeai gau haida idia idau, unai bamona gwauhamata pepadia idia torea vadaeni taudia ese edia gwauhamata idia daradaralaia lasi bona idia heailaia kava lasi.

To bema toana be Keristani tauna ta ese bisinesi lalonai oi ia hadikaia, kota dekenai oi samania be maoro, a? Baibel ena haere ia hedinarai goevagoeva. Paulo ia henanadai, ia gwau: “Bema umui ta ese Keristani tauna ma ta ia ura samania neganai, dahaka dainai Dirava diba lasi taudia edia kota vairanai do ia kota henia? Dirava ena ekalesia taudia edia kota sibona ese emui hepapahuahu ibounai do idia tahua.” Bema kerere ta idia hamaoromaoroa haraga lasi, dahaka do oi karaia? Paulo be ma ia gwau: “Emui Keristani varavara tauna inai bamona umui kota henia ena anina korikori be inai: Emui Keristani mauri ia moru momokani. Haida ese umui idia hadikaia neganai, o emui gau idia henaoa neganai, umui haheauka diba lasi, a? Hisihisi umui ania diba lasi, a?” Mani inai oi laloa: Bema murimuri taudia idia kamonai Keristani taudia korikoridia be kota lalonai idia heai heheni, unai ese Keristani oreana ena ladana ia hadikaia momokani! Unai ia vara, badina be moni idia ura bada bona edia tadikaka idia ura henia maragi, a? Eiava, badina be ta be ena bamona ese ena ladana ia hadikaia, bona ia ura bada ena davana do ia henia, a? Paulo ena sisiba ese ia hahedinaraia, ta ese unai ia haheaukalaia be namo, kota dekenai ia lao be dika.​—⁠1 Korinto 6:​1, 7; Roma 12:​17-21.

To, momokani, Baibel ese unai bamona hepapahuahudia kongregesen lalonai haorea dalana ia gwauraia. (Mataio 5:37; 18:​15-17) Keristani elda taudia ese tadikaka be unai dala do idia badinaia totona do idia durudia neganai, reana sisiba namona be iboudiai do idia henidia. Unai neganai unai Baibel haheganidia do oi hamomokania be haraga, to gabeai unai sisiba badinaia karadia amo do oi hahedinaraia oi kamonaia momokani, a? Namona be unai bamona do ita kara, badina be Dirava bona iseda Keristani orea taudia ita lalokau henidia dainai.

Momokani, bisinesi dainai gau haida do oi haboioa. Gau namodia momo do oi haboioa lasi be namo. Kara ta oi lalohadailaia o oi daradaralaia neganai, mani oi laloatao, moni idia hereaia gaudia be momo. Bema moni ita laloa bada lasi, bona bema iseda hereva ita hamomokania, bona ita kara maoromaoro, bona bisinesi be idia ida ita karaia hebou taudia be Keristani dalanai ita kara henidia, nega bona moni be bisinesi lalonai do ita haorea kerere lasi, iseda turadia ese ita do idia tura henia noho, iseda lalona do idia goeva noho, bona Iehova ese ita do ia lalo-namo henia noho.

[Footnotes]

a Hari inai negai bisinesi lalonai ena gwauhamata ia badinaia tauna ta ena sivarai ladana “My Word My Bond” be May 8, 1988 ena Awake! lalonai, rau 11-13 ai oi itaia.

[Box on page 31]

Emu Bisinesi Dainai Reana Inai Do Ia Vara

Emu Nega Do Oi Haorea: Sibomu emu bisinesi haheaua karadia dekenai hora momo do oi haorea. Unai dainai emu nega, lauma karadia mai anina bada karaia negana, be do oi hakwadogia, a? Eiava Dirava ena ura karaia negana halataia dalana do oi davaria diba, a? Unai be namo. To oi naria namonamo! Herevalaia be haraga, davaria be auka.

Emu Moni Do Oi Haorea: Moni amo moni do oi davaria. Emu bisinesi haheaua totona moni hida oi abia be namo? Oi abia vadaeni, eiava do oi abia torehai? Bema emu palani ta ena anina ia vara lasi, emu moni be do ia hegeregere, eiava?

Emu Turadia Do Oi Haboioa: Bisinesi taudia momo ese edia turadia idia haboioa, badina be edia bisinesi karadia lalodiai hekwakwanai idia davaridia dainai. Ena be hetura dalana ia noho, to hetura hadikaia gaudia danu idia noho. Bema unai iseda turadia be iseda Keristani tadikaka, be edena bamona?

Emu Lalo-Maoromaoro Do Oi Negea: Hari inai negai bisinesi taudia momo ta ta ena namo ena namo idia tahua. Europe dekenai stiuden taudia idia nanadailaia neganai, 10 10 amo 7 7 idia gwau kara maoromaoro be anina lasi bisinesi lalonai. Koikoi karadia bona bisinesi karadia kereredia idia momo daekau be hoa gauna lasi. Do oi laloa unai kara do oi karaia be namo, a?

Iehova ese Oi Do Ia Dadaraia: Bisinesi karadia haida be Dirava ena taravatu bona ena hahegani utua karadia. Ena be bisinesi taudia momo ese idia karaia, to unai kara ia karaia tauna be Dirava ese ia lalo-namo henia lasi. Reana unai dainai mauri hanaihanai abia dalana do ia reaia. Herevana moni hida be unai kara amo ia abia diba, to Keristani tauna mai ena kamonai ia laloa unai be hegeregere lasi, ani?

[Pictures on page 31]

Daradara o badu be gabeai do idia vara dalana be dahaka ese do ia koua? Uduna amo gwauhamatana ese, eiava torea kontrakana ese?

    Hiri Motu Pablikeisen (1987-2026)
    Log aut
    Login
    • Hiri Motu
    • Ta dekenai siaia
    • Preferens
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Gaukaralaia Taravatudia
    • Privacy Policy
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Login
    Ta dekenai siaia