Gima Kohorona INTANET LAIBRI
Gima Kohorona
INTANET LAIBRI
Hiri Motu
  • BAIBEL
  • PABLIKEISEN
  • HEBOUDIA
  • w95 7/1 rau 14-19
  • “Dirava Ena Israela” Bona ‘Hutuma Bada Herea’

Oi abia hidi kahana ena vidio ia noho lasi.

Sori, hekwakwanai ia vara vidio ia loud totona.

  • “Dirava Ena Israela” Bona ‘Hutuma Bada Herea’
  • 1995 Gima Kohorona Iehova Ena Basileia Ia Harorolaia
  • Sinado maragidia
  • Inai Bamona Atikol
  • ‘Hutuma Bada Herea’
  • ‘Hahelaga Taudia Edia Basileia’
  • Idau Bese Taudia Israela Lalonai
  • Lauma Besena
  • Guba Dekenai Do Ia Momokani
  • Ia Namo Lou ‘Tanona’ ai Idia Noho Hebou Taudia
    1995 Gima Kohorona Iehova Ena Basileia Ia Harorolaia
  • Keristani Witness Taudia, Edia Hanua Korikori be Guba
    1995 Gima Kohorona Iehova Ena Basileia Ia Harorolaia
  • Hahenamo Do Ia Mailaia Bese Helagana
    Gima Kohorona Iehova Ena Basileia Ia Harorolaia—2012
  • Hanua Tauna Eiava Idau Bese Tauna, E! Dirava ese Oi Ia Abia Dae
    1992 Gima Kohorona Iehova Ena Basileia Ia Harorolaia
Ma Haida Itaia
1995 Gima Kohorona Iehova Ena Basileia Ia Harorolaia
w95 7/1 rau 14-19

“Dirava Ena Israela” Bona ‘Hutuma Bada Herea’

“Inai murinai egu matana lau negea, [hutuma bada herea] lau itaia, duahia diba lasi.”​—APOKALUPO 7:9.

1-3. (a) Horoa Keristani taudia edia guba helarona hereadaena be dahaka? (b) Aposetolo edia nega lalonai Satani ese ekalesia edena bamona ia hadikaia ore toho? (c) Dahaka be lagani 1919 lalonai ia vara, ia hahedinaraia Satani ese horoa Keristani taudia edia orea ia hakererea diba lasi?

IEHOVA ese lagani 33 C.E. lalonai “Dirava ena Israela” ia haginia; unai be mai anina bada, iena palani ena anina havaraia karana lalonai. (Galatia 6:16) Unai bese taudia, horoa taudia, edia helaro be inai: Lauma taudia ai do idia lao, doko diba lasi maurina do idia abia, bona Keriso ida do idia lohia, Dirava ena guba Basileiana lalonai. (1 Korinto 15:​50, 53, 54) Unai dagi lalonai, Iehova ena ladana hahelagaia karana bona iena Inai Tauna badana, Satani Diabolo, ena kwarana moia karana do idia durua bada. (Genese 3:15; Roma 16:20) Unai dainai Satani ese unai ekalesia matamatana ia hadikaia ore toho mai ena goada ibounai ida​—ia dagedage henia bona ia hakererea toho danu!​—2 Timoteo 2:18; Iuda 4; Apokalupo 2:10.

2 Aposetolo idia mauri noho neganai, Satani ia kwalimu diba lasi. To idia mase murinai, momo ese dala maorona amo idia raka siri. Gabeai, Satani ese tomadiho koikoi oreana ladana Kerisendom ia havaraia neganai, toana be Keristani ekalesiana goevana, Iesu ese ia haginia oreana, be ia hakererea vadaeni. (2 Tesalonika 2:​3-8) To Keristani tomadiho momokanina ia ore lasi.​—Mataio 28:20.

3 Iesu ese uiti bona ava dikadia parabolena ia herevalaia, ia gwau “ava dikadia,” Keristani taudia koikoidia unai, be Keristani taudia momokanidia ida do idia tubu hebou; bena unai bamona ia vara. To ia be ma ia gwau, dina gabedia lalonai, “Basileia ena taunimanima” bona “ava dikadia” do idia parara. (Mataio 13:​36-43) Unai danu ia vara. Lagani 1919 lalonai horoa Keristani taudia momokanidia be Babulonia ena igui amo idia raka lasi. Dirava ese ia abia dae idia be ‘hesiai tauna mai ena kamonai bona mai ena kara maoromaoro,’ bena Basileia sivaraina namona idia harorolaia mai edia goada ida. (Mataio 24:​14, 45-47; Apokalupo 18:4) Kahirakahira iboudiai be Iuda Lasi taudia; to edia abidadama be Aberahamo ena hegeregerena, unai dainai idia be momokani “Aberahamo ena natuna.” Idia be “Dirava ena Israela” taudia.​—Galatia 3:​7, 26-29.

‘Hutuma Bada Herea’

4 Matamanai, unai horoa Keristani taudia edia haroro dainai idia kamonai taudia danu be lauma Israela taudia ai idia lao. Idia be 144,000 oredia, mai edia guba helarona. (Apokalupo 12:17) To, lagani 1930 murinai, orea ma ta ia hedinarai, bena idia diba unai orea taudia be “mamoe idaudia,” Iesu ese mamoe magudia parabolena lalonai ia gwauraia taudia. (Ioane 10:16) Idia be Keriso ena hahediba taudia; edia helaro be mauri hanaihanai be paradaiso tanobadana dekenai do idia abia. Idia be lauma Keristani taudia edia natudia bamona, lauma dalanai idia havaraia taudia. (Isaia 59:21; 66:22; ma danu 1 Korinto 4:​15, 16 itaia.) Idia diba horoa Keristani taudia edia ekalesia be hesiai tauna mai ena kamonai bona mai ena kara maoromaoro, bona edia tadikaka, horoa taudia, hegeregeredia, Iehova idia lalokau henia bada, Iesu ena boubou idia abidadama henia, Dirava idia hanamoa goadagoada, bona edia lalona idia hegeregere, kara maoromaoro dainai hisihisi do idia ania.

5. Edia lalo-parara mamoe idaudia edia dagi dekenai be edena bamona ia bada ia lao?

5 Matamanai, horoa taudia ese unai mamoe idaudia edia dagi idia lalo-pararalaia momokani lasi, to gabeai idia lalo-pararalaia. Lagani 1932 lalonai orea ese ia hagoadadia, mamoe idaudia do idia hagoadaia, idia danu ese haroro gaukarana do idia karaia totona​—unai neganai mamoe idaudia momo ese idia karaia noho. Lagani 1934 lalonai mamoe idaudia idia hagoadaia, ranu lalonai bapatiso do idia abia totona. Lagani 1935 lalonai idia gwau idia be Apokalupo karoa 7 ese ia gwauraia ‘hutuma bada herea.’ Lagani 1938 lalonai idia boiridia, Iesu Keriso ena mase laloa lou hebouna, Memorial, do idia lao bona edia kara do idia itaia. Lagani 1950 lalonai idia diba lo taudia idia bogaragidiai be “lohia taudia”; “idia ta ta ibounai be lai koua gabuna hegeregere” bona “guba bada ia toa neganai hunia gabudia namodia hegeregere.” (Salamo 45:16; Isaia 32:1, 2) Lagani 1953 lalonai Dirava ena orea tanobada dekenai ena kahana badana be mamoe idaudia; unai neganai idia diba inai orea be tanobada matamatana besena ena badina. Lagani 1985 lalonai idia diba, Iesu ena boubou dainai mamoe idaudia be Dirava ese ia gwauraidia maoromaoro bona ena turana ai ia halaodia; unai dainai edia helaro be Aramagedono amo do idia roho mauri.

6. Hari inai nega lalonai horoa taudia bona mamoe idaudia be edena bamona idia kara heheni, bona unai dainai dahaka henanadai idia vara?

6 Hari inai negai, “nega ena dokona” ena dina gabedia ai, kahirakahira 144,000 iboudiai be idia mase vadaeni bona guba dekenai edia davana idia abia vadaeni. (2 Timoteo 3:1; Apokalupo 6:​9-11; 14:13) Sivarai namona harorolaia gaukarana ena kahana badana be Keristani taudia oredia, mai edia tanobada helarona taudia, ese idia karaia, bona idia laloa idia ese Iesu ena tadikaka, horoa taudia, be unai gaukara lalonai idia durua be hahenamo ta. (Mataio 25:40) To, unai horoa taudia be hesiai tauna mai ena kamonai bona mai ena kara maoromaoro; inai nega ena dokona ibounai lalonai Keriso ese ia ena amo lauma anianina ia ubulaidia. To, horoa taudia iboudiai be edia davana guba dekenai do idia abia vadaeni neganai, mamoe idaudia be edena bamona? Unai neganai, daidia ese mamoe idaudia do idia ubua? Idaunegai Israelana sivaraina bema ita tahua, unai henanadai ena haere do ita davaria diba.

‘Hahelaga Taudia Edia Basileia’

7 Iehova ese Israela be ena bese korikori ai ia halaoa neganai, ia gwauhamata henidia, ia gwau: “Bema lauegu hereva do umui kamonai henia, bona lauegu taravatu do umui badinaia neganai, umui be lauegu bese korikori do umui lao. Tanobada besedia ibounai be lauegu, to bese ibounai edia huanai umui be lauegu abia hidi besena. Lauegu helaga taudia [edia basileia] do lau halaoa umui, bese helagana do umui lao.” (Esodo 19:​5, 6) Taravatu gwauhamatana dainai Israela be Iehova ena bese korikorina. To, iena gwauhamata, hahelaga taudia edia basileia ai bona bese helagana ai do ia halaodia gwauhamatana, ena anina be edena bamona do ia vara?

7, 8. Taravatu gwauhamatana henunai, idaunegai Israelana be hahelaga taudia edia basileia ai bona bese helagana ai idia lao, a?

8 Israela ese Iehova idia badinaia neganai, iena lohia siahuna idia abia dae bona idia abia dae ia be edia King. (Isaia 33:22) Unai dainai idia be basileia ta. To, gabeai Dirava ese ia hahedinaraia hegeregerena, “basileia” gwauhamatana ena anina ese unai ia hereaia. Inai danu, Iehova ena Taravatu idia badinaia neganai, idia goeva, bona idia gegedia ahu besedia amo idia parara. Idia be bese helagana ta. (Deuteronomi 7:​5, 6) Idia be hahelaga taudia edia basileia ta, a? Israela lalonai Levi iduhuna ia abia hidi dubu gaukaradia do idia karaia, bona unai iduhu lalonai be Levi hahelaga taudia edia orea. Mose ena Taravatu ia haginia neganai, Levi iduhuna tataudia bona memerodia ia abia, Levi lasi taudia edia vara guna memerodia edia gabu do idia abia.a (Esodo 22:29; Numera 3:​11-16, 40-51) Unai be hegeregere Israela ena famili iboudiai edia ladana dekenai dubu gaukarana idia karaia bamona. Ena be unai dala amo unai bese ibounai be hahelaga tauna dagina idia abia momokani lasi, to idau besedia edia vairanai idia be Iehova ena bese. Idau bese tauna ta bema ia ura Dirava momokanina do ia tomadiho henia, dala tamona be Israela ida do ia tomadiho.​—2 Sivarai 6:​32, 33; Isaia 60:10.

9. Dahaka dainai Iehova ese not kahana basileiana, Israela, ia dadaraia, Iena hahelaga tauna dagina amo?

9 Solomona ia mase murinai, Dirava ena bese taudia idia parara. Not kahana basileiana, Israela, be King Ieroboama ese ia lohiaia, bona saut kahana basileiana, Iuda, be King Rehoboama ese ia lohiaia. Tomadiho goevana gunalaia gabuna, dubu helaga, be Iuda tanona dekenai; unai dainai Ieroboama ese tomadiho dalana kererena ia hamatamaia, boromakau laulaudia be ena tano dekenai ia haginia. Ia ese danu “dubu haida be ataiai gabudia dekenai ia haginia, bona unai dubu edia hahelagaia taudia, taunimanima edia huanai dekena amo ia abia hidi, to Levi taudia lasi.” (1 King Taudia 12:31) Gabeai, King Ahaba ena adavana, idau bese hahinena ta ladana Iesebele, ese Bala tomadiho henia karana be not kahana basileiana lalonai ia hamatamaia neganai, ia koua lasi; unai dainai unai bese be tomadiho koikoi lalonai ia diho momokani. Dokona ai, Iehova ese hahemaoro herevana be unai gwau-edeede basileiana latanai ia gwauraia. Hosea ena amo ia gwau: “Egu bese taudia ese lau idia badinaia lasi, unai dainai idia ese dika momokani do idia davaria. Umui hahelagaia taudia ese lau umui badinaia lasi, bona egu hadibaia hereva umui negea vadaeni. Unai dainai lau ese umui do lau negea.” (Hosea 4:6) Bena nega daudau lasi, Asuria taudia ese not kahana basileiana, Israela, idia hadikaia ore.

10. Saut kahana basileiana, Iuda, ese Iehova ia badinaia neganai, Iehova ena ladanai edena bamona ia kara, idau besedia vairadiai?

10 Vadaeni, saut kahana besena, Iuda, be edena bamona? Hesekaia ena nega lalonai, Iehova ese Isaia ena amo ia hereva henidia, ia gwau: “Umui be lauegu hereva hamomokania taudia. Lau ese umui lau abia hidi, egu hesiai gaukara do umui karaia totona . . . Bese be unai, lau karaia vadaeni, lauegu taudia inai, bona idia ese ane dekenai, egu ladana do idia hanamoa!” (Isaia 43:​10, 21; 44:21) Saut kahana basileiana ese Iehova ia badinaia neganai, Iehova ena hairai be idau besedia dekenai ia gwauraia hedinarai bona lalo-maoromaoro taudia ia veria, iena dubu dekenai do idia tomadiho henia bona Levi hahelaga oreana maorona amo heduru do idia abia totona.

Idau Bese Taudia Israela Lalonai

11 Idau bese taudia, unai dala amo idia veria taudia, be Dirava ese Mose ena amo ia henia Taravatuna lalonai ia gwauraidia​—Mose ena adavana, Sipora, be Midiana hahinena ta. “Orea idauidau taudia momo herea,” Israela lasi taudia, be Israela taudia ida Aigupito idia rakatania, bena idia dekenai idia noho, Dirava ese Taravatu ia henidia neganai. (Esodo 2:​16-22; 12:38; Numera 11:4) Rahaba bona ena ruma taudia be Ieriko amo idia hamauria, bena Iuda oreana lalonai idia abidia dae. (Iosua 6:​23-25) Nega daudau lasi, Gibeona taudia be Israela ida maino idia karaia, bena Mose ese dubu gaukaradia ia henidia.​—Iosua 9:​3-27; ma danu 1 King Taudia 8:​41-43; Eseta 8:17 itaia.

11, 12. Idau bese taudia haida, Israela ida Iehova ena hesiai idia lao henia taudia, edia ladadia mani oi gwauraia.

12 Gabeai, idau bese taudia be dagi badadia dekenai idia gaukara. Uria, Hiti tauna, Bataseba ena adavana, bona Seleke, Amono tauna, be Davida ena “goada herea taudia” edia orea lalonai. (1 Sivarai 11:​26, 39, 41; 2 Samuela 11:​3, 4) Ebede Meleke, Etiopia tauna, be pavapava ena ruma lalonai ia gaukara bona ia dekenai ia lao diba. (Ieremia 38:​7-9) Israela taudia be Babulonia amo idia lou lao murinai, Israela taudia be Babulonia amo idia lou lao murinai, idia ese Israela lasi Nethinim taudia be hahelaga taudia durua gaukaradia ma haida idia henidia. (Esera 7:24) Ita laloa unai idau bese taudia haida mai edia kamonai ese hari inai nega ena hutuma bada herea idia laulaulaia; unai dainai edia sivarai be mai anina ita dekenai.

13, 14. (a) Israela lalonai, Israela ai idia halaoa taudia ese dahaka hahenamo bona dahaka maduna idia abia? (b) Unai bamona taudia mai edia kamonai be Israela taudia ese edena bamona idia lalodia be namo?

13 Unai bamona taudia be Israela ai idia halaoa taudia; Iehova idia gwauhamata henia bena Mose ena Taravatu henunai idia tomadiho henia. Israela taudia ida idia be idau besedia amo idia parara. (Levitiko 24:22) Israela taudia hegeregeredia, idia ese boubou gaudia idia henia, tomadiho koikoi amo idia siri, bona rara idia ania lasi. (Levitiko 17:​10-14; 20:2) Solomona ena dubu haginia gaukarana idia durua, bona King Asa bona King Hesekaia edia nega lalodiai tomadiho momokani haginia lou karana idia durua. (1 Sivarai 22:2; 2 Sivarai 15:​8-14; 30:25) Pentekoste 33 C.E. ai, Petero ese ki ginigunana ia gaukaralaia neganai, iena hereva idia kamonai taudia “haida be Iuda taudia, haida be Iuda dekenai idia halaoa taudia.” Unai dina dekenai taunimanima 3,000 idia bapatisoa; reana idia haida be unai Iuda ai idia halaoa taudia. (Kara 2:​10, 41) Nega daudau lasi, unai bamona tauna ta, Etiopia tauna, be Filipo ese ia bapatisoa​—unai be Petero ese ki ginigabena be Korenelio bona ena ruma taudia dekenai ia do gaukaralaia lasi neganai. (Mataio 16:19; Kara 8:​26-40; 10:​30-48) Momokani, idia laloa lasi Iuda ai idia halaoa taudia be Idau Bese taudia hegeregeredia.

14 To, unai bamona taudia edia dagi unai tano lalonai be Israela bese taudia edia dagi hegeregerena lasi. Hahelaga taudia edia dagi gaukaradia idia karaia lasi, bona edia vara guna natudia be Levi hahelaga oreana lalonai idia bolodia lasi.b Bona Israela lalonai tano kahana idia abia lasi, edia ahuna. To, Dirava ese Israela taudia ia hagania, unai Iuda ai idia halaoa taudia mai edia kamonai be do idia lalo-namo henia, do idia laloa idia be edia tadikaka bamona.​—Levitiko 19:​33, 34.

Lauma Besena

15 Dirava ese Israela be Taravatu ia henidia, do idia goeva noho bona idia gegedia ahu besedia amo do idia noho siri. To Taravatu be dala ma ta amo ia gaukaralaia danu. Aposetolo Paulo ia gwau: “Taravatu be iseda naria tauna bamona, ia mai bona Keriso ia ginidae.” (Galatia 3:24) Madi, Israela taudia momo idia hegeregere lasi, Taravatu ese do ia hakaudia lao Keriso dekenai. (Mataio 23:15; Ioane 1:11) Unai dainai Iehova Dirava ese unai bese ia dadaraia bona “Dirava ena Israela” ia havaraia. Inai danu, Iuda lasi taudia danu ia boiria, unai Israela matamatana taudia ai do idia lao bona unai dagi ena anina do idia abia guguru. (Galatia 3:28; 6:16) Iehova ena gwauhamata Esodo 19:​5, 6 dekenai, hahelaga taudia edia basileia gwauhamatana, ena anina ginigabena be hoa dalanai do ia vara, unai bese matamatana latanai. Edena bamona?

16 Petero ese horoa Keristani taudia ia tore henia neganai, Esodo 19:6 ena hereva ia gwauraia, ia gwau: “Umui be ‘ia abia hidi besena, pavapava bona hahelaga taudia, bese helagana, iena orea korikori taudia.’ ” (1 Petero 2:9, NW) Anina be dahaka? Horoa Keristani taudia tanobada dekenai be pavapava, a? Lasi, edia king dagina be nega vairai do idia abia. (1 Korinto 4:8) To hari inai negai idia gwauraidia “pavapava” bamona, badina be ia abidia hidi vadaeni, king dagina be nega vairai do idia abia totona. Idia be bese ta, king ta henunai; unai king, Iesu, be Pavapava Badana, Iehova Dirava, ese ia abia hidi. Paulo ia gwau: “Dirava ese dibura ena siahu dekena amo ita ia hamauria vadaeni, bona iena Natuna, iena lalokau, ena Basileia lalonai ita ia abia vareai vadaeni.”​—Kolose 1:13.

16, 17. Edena dala amo horoa Keristani taudia tanobada dekenai be “King ena”? Edena dala amo idia be ‘hahelaga taudia’?

17 Horoa Keristani taudia tanobada dekenai be hahelaga oreana, a? Oibe. Edia orea lalonai hahelaga tauna dagina gaukarana korikorina idia karaia. Petero ese ia gwauraia, ia gwau: “Umui danu be . . . Lauma Helaga ena ruma do umui lao. . . . Hahelagaia taudia edia gaukara do umui karaia.” (1 Petero 2:5; 1 Korinto 3:16) Hari inai negai, horoa Keristani taudia oredia edia orea be ‘hesiai tauna mai ena kamonai bona mai ena kara maoromaoro’; unai orea amo Keriso ese lauma anianina ia hariharilaia. (Mataio 24:​45-47) Idaunegai Israelana lalonai hegeregerena, idia ura Iehova do idia tomadiho henia taudia be unai horoa Keristani taudia ida idia tomadiho henia hebou be namo.

18. Horoa Keristani taudia tanobada dekenai be hahelaga tauna dagina idia abia dainai, edia orea ena maduna badana be dahaka?

18 Inai danu, Israela ena gabunai horoa Keristani taudia ese Iehova ena goada be bese idauidau bogaragidiai idia gwauraia hedinarai. Petero ena hereva ma haida ese idia hahedinaraia ia ese horoa Keristani taudia be King ena hahelaga taudia ia gwauraidia neganai, haroro gaukarana ia laloa. Ia ese Iehova ena gwauhamata Esodo 19:6 dekenai be Iena hereva Isaia 43:21 dekenai ida ia haboua, ia gwau: “Umui be King ena hahelagaia taudia, . . . Dirava ese umui ia abia hidi, iena hoa kara badadia do umui gwauraia hedinarai.” (1 Petero 2:9) Unai hegeregerena, Paulo ia gwau Iehova ena hoa kara badadia gwauraia hedinarai karana be dubu ena boubou karana ta bamona. Ia gwau: “Namona be Dirava do ita hanamoa, Iesu ena ladana dainai. Bona inai hanamoa Dirava dekenai do ita henia nega ibounai, boubou gauna bamona.”​—Heberu 13:15.

Guba Dekenai Do Ia Momokani

19 To, dokona ai, Esodo 19:​5, 6 be dala hereadaena amo do ia momokani. Apokalupo bukana lalonai, aposetolo Ioane ese guba taudia edia gado ia kamonai; ia toreisi lou tauna Iesu be unai siri edia hereva amo idia hanamoa, idia gwau: “Oi idia alaia mase, bona oiemu rarana dekena amo taunimanima oi hoidia, Dirava ena taudia do idia lao totona. Bese ibounai, gado ibounai, hanua ibounai, bona kopina idauidau taudia ibounai oi ese oi hoidia. Oi ese idia oi haboua, vadaeni idia be Basileia ta. Bona Dirava ena hahelagaia taudia, be oi ese idia oi halaoa vadaeni, bona idia ese tanobada do idia gunalaia.” (Apokalupo 5:​9, 10) Vadaeni, dokona ai, King ena hahelaga taudia edia orea be Dirava ena guba Basileiana, Iesu ese ita ia hadibaia do ita gurigurilaia gavamanina unai. (Luka 11:2) Horoa Keristani taudia 144,000, mai edia kamonai ida idia haheauka ela bona dokona taudia, iboudiai be unai Basileia lalonai do idia lohia. (Apokalupo 20:​4, 6) Dirava ese gunaguna Mose ena amo ia gwauraia gwauhamatana be unai dala hereadaena amo do ia hamomokania!

20. Dahaka henanadai ena haere do ita tahua?

20 Inai ibounai ena anina hutuma bada herea dekenai be dahaka, horoa taudia iboudiai ese edia ahuna namo hereana do idia abia vadaeni murinai? Inai be hereva gabena lalonai do ia hedinarai.

[Footnotes]

a Lagani 1513 B.C.E. lalonai Dirava ese Taravatu ia haginia neganai, orea idauidau taudia, Israela lasi taudia, momo herea be unuseniai. To Levi taudia be Israela taudia edia vara guna natudia edia gabu do idia abia totona ia abidia neganai, unai idau bese taudia edia vara guna natudia ia duahia lasi, bona Levi taudia ia abia lasi, edia gabu do idia abia totona. (Paragraf 8 itaia.)

b  Israela ena hahelaga oreana idia haginia neganai, Levi lasi taudia edia vara guna memerodia bona Levi iduhuna tataudia bona memerodia idia duahia. Edia natudia edia momo ese Levi taudia edia momo be 273 amo ia hanaia. Unai dainai Iehova ese ia haganidia unai 273 do idia hoia lou, idia ta ta edia davana be sekele ima.

Oi Gwauraia Diba A?

◻ Edia lalo-parara mamoe idaudia edia dagi dekenai be edena bamona ia bada ia lao?

◻ Dahaka dainai Iehova ese not kahana basileiana, Israela, ia dadaraia, Iena hahelaga tauna dagina amo?

◻ Iehova ia badinaia neganai, Iuda ena dagi idau besedia vairadiai be dahaka?

◻ Israela lalonai, Israela ai idia halaoa taudia mai edia kamonai be edena bamona?

◻ Horoa taudia edia orea ese hahelaga taudia edia basileia ena gaukara edena bamona idia karaia?

4. Dahaka orea ma ta be lagani 1930 murinai ia hedinarai?

15. Israela ese Mesia idia dadaraia neganai, dahaka ia vara?

19. Iehova ena gwauhamata, Israela be hahelaga taudia edia basileia ta ai do ia lao gwauhamatana, be dokonai dahaka dala hereadaena amo do ia momokani?

[Picture on page 16]

Horoa Keristani taudia be King ena hahelaga taudia, unai dainai Dirava ena hairai idia gwauraia hedinarai tanobada dekenai

[Picture on page 18]

Esodo 19:6 hamomokania gauna ginigabena be Basileia

    Hiri Motu Pablikeisen (1987-2026)
    Log aut
    Login
    • Hiri Motu
    • Ta dekenai siaia
    • Preferens
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Gaukaralaia Taravatudia
    • Privacy Policy
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Login
    Ta dekenai siaia