Dirava Ena Hakaua Herevadia Adavana Abia Hidi Totona
“Lau ese oiemu raka dalana oi dekenai do lau hadibaia. Lau ese oi do lau hakaua, bona sisiba oi dekenai do lau henia.”—SALAMO 32:8.
1. Headava namona ia vara totona dahaka gaudia be mai anina bada?
GABA toua taudia be edia gaba idia botaia matamaia. Ane abia kekenina mai ena gado regena namo hereana be idia ia badinaia bona ane ia abia. Unai amo miusiki mai ena rege namona ia vara. Tatau rua be motuka badana amo maua metaudia idia kokia. Ta be ena bamona dekenai maua ia negea, ena bamona ese ia gobea namonamo bona ma ta ia naria. Toana be unai kara rua be hekwarahi lasi bamona. To, bema idia karaia loulou lasi, turana namona be lasi, bona hakaua hereva namodia be lasi, ta ese unai kara rua ia karaia diba lasi. Unai hegeregerena, reana toana be headava namona be hekwarahi lasi. To, headava namona ia vara totona ta be mai ena turana namona, idia ruaosi idia gaukara hebou namonamo, bona aonega sisibana idia badinaia be namo danu. Momokani, hakaua hereva namodia be mai anina bada.
2. (a) Daika ese headava ia hamatamaia, bona dahaka totona? (b) Headava haida be edena dala ai idia karaia?
2 Ia do headava lasi tau eiava hahine matamata ese do ia adavaia tauna—ena mauri ibounai lalonai ia ida do ia noho tauna—ia laloa be vaia taunimanima edia kara. Iehova Dirava be headava ia hamatamaia negana amo, tatau bona hahine idia headava be vaia taunimanima idia noholaia mauri dalana. To tau ginigunana, Adamu, be ena adavana ia abia hidi lasi. Iehova ese mai lalokau ida ia dekenai ia henia. (Genese 2:18-24) Ia ura tau bona hahine ginigunadia ese natudia idia havaraia bona idia hutuma, unai dala ai tanobada be taunimanima amo do idia hahonua. Unai headava ginigunana murinai, nega momo tama sina ese natudia edia headava dalana idia karaia, nega haida idia headava gwauraia taudia edia gwaumaoro idia abia murinai. (Genese 21:21; 24:2-4, 58; 38:6; Iosua 15:16, 17) Ena be tano bona mauri daladia haida lalonai tama sina ese edia natudia edia adavana idia abia hidi, to hari, momo ese sibona unai idia karaia.
3. Edena dala ai ta ese ena adavana ia abia hidi be namo?
3 Edena dala ai ta ese ena adavana ia abia hidi be namo? Taunimanima haida be toana idia laloa bada—matana ese ia itaia gau namodia idia ura henia. Haida be kohu idia laloa bada, idia do ia naria namonamo bona edia dabu bona ura gaudia do ia henia tauna idia tahua. To unai gaudia sibona ese moale bona hetura karana namona idia havaraia diba, a? Aonega Herevadia 31:30 ia gwau: “Hahine momo edia hereva namodia be koikoi bamona, bona edia hairaina be do ia ore haraga. To Lohiabada dekenai ia gari hahinena, be do idia matauraia.” Unai hereva dekenai mai anina bada lalohadaina ia noho: Adavana oi abia hidi neganai, Iehova oi laloa.
Hakaua Hereva Namodia Dirava Amo
4. Adavana abia hidi karana dekenai Dirava ese dahaka heduru ia henia?
4 Iseda lalokau guba Tamana, Iehova, ese Baibel ia henia ita dekenai, gau ibounai dekenai ita ia hakaua totona. Ia gwau: “Lau inai Lohiabada, emui Dirava. Emui namo habadaia dalana, be umui dekenai lau hadibaia noho. Emui raka dalana namona dekenai umui lau hakaua noho.” (Isaia 48:17) Unai dainai ita hoa lasi, Baibel lalonai nega daudau idia gaukaralaia hakaua herevadia adavana abia hidi totona idia noho. Iehova ia ura iseda headava ia goada bona ia lalonai ita moale. Unai dainai, unai hakaua herevadia ita lalo-pararalaia bona badinaia totona heduru ia henia. Ita laloa diba iseda Havaraia Tauna mai lalokauna amo unai bamona gaudia ita abia, ani?—Salamo 19:8.
5. Headava lalonai moale ia noho totona, dahaka be gau badana?
5 Iehova ese headava ia havaraia neganai, ia ura headava do ia goada. (Mareko 10:6-12; 1 Korinto 7:10, 11) Unai dainai ‘headava hamakohia kara ia ura henia lasi momokani,’ to ta ese headava ia hadokoa diba bema adavana ia “heudahanai.” (Malaki 2:13-16; Mataio 19:9) Unai dainai, adavana abia hidi karana be mai anina bada bona ita laloa maragi lasi be namo. Ia ese moale eiava lalohisihisi bada herea ia havaraia diba, abia hidi karadia ma haida be unai bamona lasi. Abia hidi namona ese ta ena mauri ia hanamoa diba bona do ia moalelaia, abia hidi kererena ese lalohisihisi momo ia havaraia diba. (Aonega Herevadia 21:19; 26:21) Moale ia noho totona, gau badana be mai aonega ida adavana oi abia hidi bona mai emu ura ida adavana badinaia ena gwauhamata oi karaia, badina Dirava ese headava ia havaraia taunimanima rua idia hetura heheni totona, bona idia noho bona gaukara hebou karana amo unai hetura karana do idia habadaia.—Mataio 19:6.
6. Dahaka dainai tatau bona hahine matamatadia idia naria namonamo be namo adavana idia abia hidi neganai, bona abia hidi namona be edena bamona idia karaia diba?
6 Tatau bona hahine matamatadia ese adavana idia abia hidi neganai, namona be idia naria namonamo, ura goadana bona toana namona ese edia laloa namonamo karana do ia hadikaia lasi. Unai bamona gaudia dainai hetura karana idia hamatamaia taudia edia hetura karana ia dika haraga, bena hemataurai lasi bona inai heheni karana ai ia lao diba. (2 Samuela 13:15) To, iseda turana bona ita sibona ita diba namonamo neganai, iseda lalokau do ita hagoadaia diba. Namona be ita lalo-parara danu, ita dekenai idia namo gaudia be reana iseda kudouna ia ura henia lasi. (Ieremia 17:9) Unai dainai Dirava ena hakaua herevadia Baibel lalonai be mai anina bada. Ita ia durua dainai, iseda mauri lalonai abia hidi namona ita karaia dalana ita itaia diba. Salamo torea tauna ese Iehova ena hereva ia gwauraia neganai, ia gwau: “Lau ese oiemu raka dalana oi dekenai do lau hadibaia. Lau ese oi do lau hakaua, bona sisiba oi dekenai do lau henia.” (Salamo 32:8; Heberu 4:12) Headava ese taunimanima ibounai lalonai ia noho urana, lalokau bona hetura heheni urana, ia hagugurua diba, to hekwakwanai haida do ia havaraia danu bona unai dainai headava taudia be lo bona laloa kehoa taudia be namo.
7. Dahaka dainai haida ese Baibel ena sisiba idia abia dae lasi adavana abia hidi karana dekenai, to unai kara dainai dahaka ia vara diba?
7 Aonega dalana be headava ia Hamatamaia Tauna ese adavana abia hidi karana dekenai ia gwauraia herevana ita kamonai henia. To, ita ese tama sina eiava Keristani elda taudia amo Baibel ena sisiba ita abia neganai, reana maoromaoro ita dadaraia. Reana ita laloa ita idia lalo-pararalaia namonamo lasi, bona hemami ena ura goadana ese ita ia doria diba kudouna ena ura ita badinaia totona. To, dina ta ta edia hekwakwanai ita davaria matamaia neganai, reana ita lalohisihisi badina iseda namo totona idia henia sisiba namodia ita kamonai henia lasi dainai. (Aonega Herevadia 23:19; 28:26) Reana ita davaria iseda headava lalonai lalokau be lasi, natudia ita naria totona ita hekwarahi bada, bona reana iseda adavana be abidadama lasi tauna. Madi, moale bada ia mailaia diba gauna be hari hisihisi momo ia havaraia!
Dirava Badinaia Karana—Mai Anina Bada Gauna
8. Edena dala ai Dirava badinaia karana ese headava ia durua, ia goada bona moale ia mailaia totona?
8 Momokani, ura heheni karana ese headava ia hagoadaia diba. To headava ia goada bona moale ia havaraia totona ura heheni ia hereaia gauna be tau bona ena adavana idia badinaia hakaua herevadia dekenai idia lalo-tamona. Iehova Dirava idia badinaia hebou karana amo edia headava ia goada bona lalo-tamona ia habadaia, ma gau ta be unai bamona lasi. (Hadibaia Tauna 4:12) Keristani tau bona ena adavana be edia mauri lalonai Iehova tomadiho henia momokani karana idia laloa bada neganai, lauma dalanai bona lalohadai dekenai idia lalo-tamona bona kara maoromaoro idia goadalaia hebou. Dirava ena Hereva idia stadilaia hebou. Idia guriguri hebou bona unai ese edia kudouna ia hatamonaia. Keristani heboudia dekenai idia lao hebou bona haroro gaukara idia karaia hebou. Unai ibounai ese lauma dalanai idia hakapudia bona edia hetura karana ia habadaia. Bona gau badana be, unai dainai Iehova ese idia ia hanamoa.
9. Aberahamo ese dahaka ia karaia ena natuna Isako ena adavana ia davaria totona, bona dahaka ia vara?
9 Bese kwarana tauna, Aberahamo, ese Dirava ia badinaia dainai, iena natuna Isako dekenai adavana abia hidi ena nega ia ginidae neganai, ia ura Dirava ia hamoalea. Aberahamo be ia abidadama henia hesiai tauna dekenai ia gwau: “Lohiabada, guba bona tanobada edia Dirava ena ladana dekenai, lau ura oi gwauhamata, bona lau dekenai oi hamaoroa, oi be lauegu natuna Isako ena adavana do oi davaria lasi Kanana taudia dekena amo, edia gabu lau noho inai. Oi giroa lou lauegu tano korikori dekenai, bona unuseni, lauegu varavara dekena amo lauegu natuna Isako ena adavana oi abia. . . . [Iehova] ese iena aneru oiemu vairana dekenai do ia siaia, vadaeni unuseni adavana ta do oi davaria egu natuna dekenai.” Rebeka be hahine namo hereana, bona Isako ese ia lalokau henia momokani.—Genese 24:3, 4, 7, 14-21, 67.
10. Baibel ese edena maduna idauidau be tau bona hahine dekenai ia henia?
10 Bema ita be headava lasi Keristani taudia, Dirava badinaia karana ese ita do ia durua kara haida ita habadaia totona, bena ita hegeregere Baibel ena taravatu headava taudia dekenai do ita badinaia. Tatau bona hahine totona idia gwauraia maduna idauidau haida be aposetolo Paulo ese ia gwauraia: “Hahine e, emui adavana do umui kamonai henia, Lohiabada umui kamonai henia hegeregerena. . . . Tatau e, emui adavana do umui lalokau henia, Keriso ese ekalesia ia lalokau henia bamona. Keriso ese danu iena mauri ia atoa diho ekalesia dainai. . . . Tatau ese edia adavana do idia lalokau henia, idia edia tauanina idia lalokau henia hegeregerena. . . . Tau ese iena adavana do ia lalokau henia, ia sibona ia lalokau henia hegeregerena. Hahine danu ese iena adavana do ia matauraia.” (Efeso 5:22-33) Ita itaia bamona, lauma helaga ena siahu amo Paulo ia torea herevadia ese lalokau bona hemataurai idia herevalaia badabada. Unai sisiba ita badinaia totona, namona be Iehova ita gari henia mai hemataurai ida. Namona be mai iseda kudouna ibounai ida headava gwauhamatana do ita badinaia, nega namodia ai bona nega dikadia ai. Headava idia lalohadailaia taudia be unai maduna idia huaia diba be gau badana.
Headava Negana Abia Hidi
11. (a) Emu headava ena nega dekenai, Baibel ese dahaka sisiba ia henia? (b) Edena haheitalai ese ia hahedinaraia Baibel ena sisiba 1 Korinto 7:36 dekenai ita badinaia be aonega karana?
11 Edena negai ita hegeregere do ita headava totona ita diba be gau badana. Taunimanima ta ta be idauidau dainai, Baibel ese mauri lagani ta ia gwauraia lasi. To ia hahedinaraia, namona be ita naria ela bona ‘matamata negana ita hanaia,’ unai nega lalonai mahuta hebou urana ia goada bona laloa namonamo karana ia hadikaia diba. (1 Korinto 7:36, NW ) Michelle ia gwau: “Lau itaia egu turadia, idia momo edia lagani be 13 ia lao 19, be idia hetura bona idia headava neganai, nega haida ia auka unai sisiba lau badinaia. To lau lalo-parara unai sisiba be Iehova amo, bona ia be iseda namo idia havaraia gaudia sibona ia gwauraia. Headava totona lau naria noho lalonai, egu hetura karana Iehova ida lau hagoadaia diba bona mauri lalonai gau haida lau dibaia, unai gaudia be emu matamata negana lalonai oi karaia diba lasi. Lagani haida idia ore murinai, lau hegeregere headava lalonai idia vara maduna idauidau bona hekwakwanai lau huaia totona.”
12. Dahaka dainai ta be ia do matamata neganai, ia headava haraga be aonega karana lasi?
12 Nega momo, idia headava haraga matamata taudia idia davaria edia lagani ia bada ia lao lalonai, edia ura gaudia idia idau. Bena idia davaria guna idia ura henia gaudia be hari anina lasi gaudia ai idia lao. Keristani kekeni matamatana ta ese ena lalona ia hadaia, ena mauri lagani be 16 neganai do ia headava. Ena tubuna hahine bona ena sinana edia lagani be 16 neganai idia headava. To ia ura henia tau matamatana ese unai nega ai ia ura lasi ia headava, unai dainai headava ia laloa tauna ma ta ia abia hidi. To gabeai ena mauri lalonai, unai abia hidi haraga karana dainai ia lalohisihisi bada.
13. Idia headava haraga taudia be dahaka dekenai idia hegeregere lasi?
13 Ta be headava ia laloa neganai, ia headava lalonai do ia davaria gaudia ibounai ia lalo-pararalaia be gau badana. Headava haraga karana ese hekwakwanai momo ia mailaia diba, bona idia do matamata headava taudia be idia hegeregere lasi unai idia hanaia totona. Edia diba be bada lasi bona idia do lo taudia lasi dainai, idia hegeregere lasi headava bona natudia naria karana edia hekwakwanai idia hanamoa totona. Do ia goada noho hetura karana ita hamatamaia totona tauanina bona lauma dalanai bona lalohadai dekenai ita hegeregere neganai sibona, ita headava be namo.
14. Headava lalonai hekwakwanai hanamoa totona, dahaka be gau badana?
14 Paulo ia gwau, idia headava taudia ese “metau bada do idia abia.” (1 Korinto 7:28) Hekwakwanai idia vara diba badina tau bona ena adavana edia kara be idauidau, bona edia lalohadai danu idia idau. Ita goevadae lasi dainai, reana do ia auka Baibel ese headava taudia totona ia gwauraia maduna ita huaia totona. (1 Korinto 11:3; Kolose 3:18, 19; Tito 2:4, 5; 1 Petero 3:1, 2, 7) Ta be lauma dalanai ia goada bona lo tauna bamona ia kara neganai sibona, Baibel ena hakaua herevadia do ia tahua bona do ia badinaia, lalokau dalanai hekwakwanai ia hamaoromaoroa totona.
15. Tama sina be headava totona edia natudia idia hegaegaelaia neganai, dahaka gaukara idia karaia diba? Mani haheitalai oi gwauraia.
15 Tama sina ese edia natudia idia durua Dirava ena hakaua herevadia badinaia ena namo idia lalo-pararalaia totona, bona unai neganai edia natudia idia hegaegaelaia headava totona. Tama sina ese Baibel bona Keristani bukadia idia gaukaralaia namonamo karana amo edia natudia idia durua diba, bena do idia itaia idia eiava idia adavaia gwauraia tauna ia hegeregere headava gwauhamatana ia badinaia totona eiava lasi.a Mauri lagani 18 kekenina, Blossom, ia laloa ena kongregesen lalonai ia noho tau matamatana ia lalokau henia. Ia be ful-taim painia gaukarana ia karaia, bona idia ura headava. To ena tama sina idia laloa ia do matamata dainai, ia idia hamaoroa lagani ta do ia naria. Gabeai Blossom ia gwau: “Lau moale bada unai sisiba namona lau kamonai henia dainai. Lau naria noho laganina lalonai, diba ma haida lau abia bona lau itaia unai tau matamatana dekenai kara namodia idia noho lasi adavana namona ai ia lao totona. Gabeai orea ia rakatania, bona egu mauri lalonai ia vara diba dika badana lau reaia. Egu tama sina idia aonega bona edia laloa namonamo karana lau abidadama henia diba be namo herea momokani!”
‘Keristani Tauna Sibona Oi Adavaia’
16. (a) ‘Keristani tauna sibona adavaia’ karana dekenai, edena dala ai Keristani taudia ese hahetoho idia davaria diba? (b) Keristani taudia be abidadama lasi tauna idia adavaia totona edia lalona ese idia ia veria neganai, dahaka idia laloa be namo?
16 Iehova ena hakaua herevana Keristani taudia totona be ia hedinarai goevagoeva: ‘Keristani tauna sibona oi adavaia.’ (1 Korinto 7:39) Keristani tama sina bona edia natudia be inai gauna dekenai hahetoho idia davaria diba. Edena dala ai? Matamata taudia idia ura headava, to kongregesen lalonai idia adavaia diba tauna ta be ia noho lasi. Eiava reana toana be unai bamona. Gabu haida dekenai idia do headava lasi hahine be momo to tatau be momo lasi, eiava ia hegeregere tauna ta be unai gabu dekenai ia noho lasi. Tau matamata ta, kongregesen lalonai ia noho gwauhamata tauna ta lasi, be reana Keristani hahine matamatana ia ura henia (eiava gwauhamata lasi hahine ta ese tadikaka ta ia ura henia), bona reana ena lalona ese ia veria Iehova ese ia atoa taravatu ia utua totona. Unai bamona ia vara neganai, namona be Aberahamo ena haheitalai ia laloa. Dirava ida ena hetura karana ia dogoatao dalana ta be, ena natuna Isako be Iehova ia tomadiho henia momokani kekenina ta ia adavaia totona kara ta ia karaia. Isako be ena natuna Iakobo totona unai bamona ia karaia danu. Unai totona idia ibounai idia hekwarahi, to unai kara ese Dirava ia hamoalea bona idia ia hanamoa.—Genese 28:1-4.
17. Dahaka dainai abidadama lasi tauna adavaia karana ese dika bada ia havaraia diba, bona ‘Keristani tauna sibona oi adavaia’ ena badina badana be dahaka?
17 Nega haida, abidadama lasi adavana be Keristani tauna ai ia lao. To, nega momo abidadama lasi taudia adavaia karana ese dika bada ia havaraia, badina idia abia dae gaudia, idia badinaia hakaua herevadia, bona edia tahua gaudia dekenai idia lalo-tamona lasi. (2 Korinto 6:14) Unai ese herevahereva karana bona headava ena moale ia hadikaia diba. Hegeregere, Keristani hahine ta ia lalohisihisi bada badina hagoadaia hebouna murinai, ena ruma dekenai ia giroa lou neganai ena abidadama lasi adavana ida lauma gaudia ia herevalaia diba lasi. Bona, mai anina bada gauna be inai, ‘Keristani tauna sibona oi adavaia’ be Iehova badinaia karana. Dirava ena Hereva hegeregerena ita kara neganai, iseda kudouna ese ita ia gwauraia dika lasi, ‘badina ia ita hamoalea karadia ita karaia noho.’—1 Ioane 3:21, 22.
18. Headava oi laloa neganai, dahaka mai anina bada gaudia oi laloa be namo, bona dahaka dainai?
18 Headava oi laloa neganai, namona be oi tahua bema oi adavaia gwauraia tauna ena kara ia namo bona lauma dalanai ia goada. Ta ese Keristani kara ia hahedinaraia, Dirava ia lalokau henia, bona mai ena kudouna ibounai ida ia badinaia karadia edia namo ese tauanina ena hairai ia hereaia momokani. Lauma dalanai idia goada headava taudia edia maduna idia laloa bada bona idia huaia taudia ese Dirava ena lalo-namo idia moalelaia. Bona idia goada idia lao dalana hereadaena be inai, Dirava idia badinaia bona ena hakaua herevadia idia abia dae momokani. Unai dala amo Iehova idia matauraia, bona headava be lauma dalanai badina aukana ai do idia haginia bona unai headava be do ia goada noho.
[Footnote]
Edena Bamona Do Oi Haere?
• Dahaka dainai adavana namona abia hidi karana dekenai, Dirava ena hakaua herevadia ita badinaia be gau badana?
• Dirava badinaia karana ese edena dala ai headava ia hagoadaia diba?
• Edena dala ai tama sina ese edia natudia idia hegaegaelaia diba headava totona?
• Dahaka dainai ‘Keristani tauna sibona oi adavaia’ be gau badana?
[Pictures on page 17]
Bema adavana abia hidi karana dekenai Dirava ena sisiba oi badinaia, moale bada do oi davaria
[Pictures on page 18]
‘Keristani tauna sibona oi adavaia’ karana amo, hahenamo momo do oi abia