Iehova Ena Ladana ai Do Ita Raka ela Bona Hanaihanai!
“Dirava Iehova ena ladana ai do ita raka, ela bona hanaihanai.”—MIKA 4:5, NW.
1. Mika karoa 3 ia lao 5 dekenai dahaka sivarai idia noho?
IEHOVA ia ura ena taunimanima dekenai hereva ta ia gwauraia, bona ia ese iena peroveta tauna Mika ia gaukaralaia. Dirava ena ura be kara dika taudia dekenai kara ta do ia karaia. Israela taudia be hereva momokani idia negea dainai, ia ese do ia panisia. To, ita moale badina Iehova ese iena ladana ai idia raka taudia do ia hanamoa. Unai sivarai be Mika ena peroveta herevadia ena buka karoa 3 ia lao 5 dekenai idia hedinarai goevagoeva.
2, 3. (a) Israela ena gunalaia taudia ese dahaka kara idia hahedinaraia be namo, to idia ese dahaka idia karaia? (b) Mika 3:2, 3 ai ia noho laulau herevana be edena bamona oi herevalaia diba?
2 Dirava ena peroveta tauna ia gwau: “Umui Israela umui gunalaia noho taudia e, umui kamonai! Umui ese kara maoromaoro do umui ura henia, bona havaraia, be emui gaukara bona dagi korikori.” Oibe, unai be edia gaukara korikorina, to dahaka idia karaia? Mika ia gwau: “Umui ese kara dika umui ura henia, bona kara maoromaoro umui ura henia lasi. Umui ese egu bese edia kopina umui kokia noho, bona edia turiana ena varovaro umui utua maragimaragi noho. Umui ese egu bese umui ania noho. Umui ese edia kopina umui darea oho, edia turiana umui makohia, bona edia hidiona umui utua maragimaragi, hegeregere vamu umui utua, uro dekenai umui udaia totona.”—Mika 3:1-3.
3 Oibe, gunalaia taudia ese ogogami taudia, sibona idia durua diba lasi taudia idia hahisia! Mika ena hereva idia kamonai taudia ese unai laulau herevana idia lalo-pararalaia namonamo. Mamoe do idia nadua totona idia alaia neganai, ena kopina idia kokia guna bena kahana idauidau ai idia hapararaia. Nega haida turia idia makohia edia digara ia hedinarai totona. Mika ia gwau bamona, hidio bona turia be uro badana lalonai idia nadua. (Esekiela 24:3-5, 10) Unai be Mika ena negai idia noho gunalaia taudia dikadia ese taunimanima idia hadikaia dalana ia hahedinaraia namo herea!
Iehova Ia Ura Ita Kara Maoromaoro
4. Iehova bona Israela gunalaia taudia edia idau be dahaka?
4 Lalokau Mamoe Naria Tauna, Iehova, ena kara bona Israela gunalaia taudia edia kara be idau momokani. Kara maoromaoro idia badinaia lasi dainai, edia gaukara, mamoe naria gaukarana unai, idia karaia guguru lasi. To, sibona edia ura idia hagugurua totona unai mamoe bamona taudia idia gaukaralaia, kara gageva bona “alaia kara” idia karaia totona, Mika 3:10 hegeregerena. Unai amo dahaka ita dibaia diba?
5. Iehova be iena taunimanima idia gunalaia taudia amo dahaka ia ura?
5 Dirava ia ura iena taunimanima idia gunalaia taudia ese kara maoromaoro idia karaia. Hari ita itaia Iehova ena hesiai taudia momokanidia huanai unai ia vara. Danu, unai be Isaia 32:1 ena hereva hegeregerena, ia gwau: “Kamonai! Dina ta be king ta ese kara maoromaoro momokani dekena amo iena taunimanima do ia gunalaia. Lohia taudia danu ese taunimanima do idia kota henia mai maoromaoro danu.” To Mika ena negai, dahaka ita itaia? ‘Kara dika idia ura henia bona kara maoromaoro idia ura henia lasi’ taudia ese kara maoromaoro idia hagagevaia.
Daidia Edia Guriguri Ia Haerelaia?
6, 7. Mika 3:4 ese dahaka mai anina bada gauna ia hahedinaraia?
6 Mika ena negai idia noho kara dika taudia idia laloa diba Iehova ese idia do ia lalo-namo henia, a? Lasi momokani! Mika 3:4 ia gwau: “Lohiabada dekenai do umui boiboi, to ia ese umui do ia haere henia lasi. Emui guriguri dekenai do ia kamonai lasi, badina umui ese kara dika umui karaia vadaeni.” Unai ese mai anina bada gauna ia hahedinaraia.
7 Iehova ese iseda guriguri do ia haerelaia lasi, bema kara dika ita karaia noho. Bona unai ia vara diba bema dala idaudia rua ita badinaia, hegeregere mai koikoi ida Dirava ita hesiai henia bona iseda kara dikadia ita hunia noho. Davida be Salamo 26:4 ena hereva hegeregerena ane ia abia, ia gwau: “Koikoi taudia danu lau helai noho lasi, bona kara maoromaoro koikoi taudia danu, be lau haboua tamona lasi.” Iehova ese mai edia ura ida iena Hereva idia dadaraia taudia edia guriguri ia haerelaia lasi!
Dirava Ena Lauma ese Ia Hasiahua
8. Mika ena negai idia noho peroveta koikoi taudia be dahaka sisiba idia abia?
8 Lauma dalanai Israela taudia idia gunalaia taudia edia kara be dika momokani! Peroveta koikoi taudia dainai, Dirava ena taunimanima be lauma dalanai idia loaloa kava bamona. Mataganigani taudia idia peroveta “maino be ia mai noho,” to bema moni idia abia lasi, tuari idia perovetalaia noho. Unai dainai Iehova ia gwau: “Peroveta taudia e, emui dina be kahirakahira ia ore. Hegeregere dina be ia diho lao, bona dibura be umui emui latanai ia diho noho bamona. Badina be, umui ese egu bese taudia umui hakaua kerere dainai, matahanai do umui itaia lou lasi, bona peroveta hereva do umui gwauraia lou diba lasi. Bona inai peroveta taudia be vaira neganai do idia vara gaudia totona do idia peroveta, to anina do idia vara lasi dainai do idia hemarai, bona edia lalona ena mamina be dika.”—Mika 3:5-7a.
9, 10. “Lalona ena mamina be dika” ena anina be dahaka, bona dahaka dainai Mika ena lalona ena mamina ia dika lasi?
9 Dahaka dainai “edia lalona ena mamina be dika”? Badina unai kara dekenai Mika ena nega taudia dikadia idia hemarai. Bona unai dika taudia idia hemarai be mai badina. Idia peroveta to “anina do ia vara lasi.” (Mika 3:7) Iehova ese hekokoroku taudia dikadia edia guriguri ia kamonai lasi.
10 Mika ena “lalona ena mamina be dika” lasi. Ia hemarai lasi. Iehova ese ena guriguri ia haerelaia. Mika 3:8 oi itaia, unuseniai unai kamonai peroveta tauna ia gwau: “To lau be, Lohiabada ese iena Lauma, mai ena siahu bona goada lau dekenai ia henia noho.” Mika ese Iehova ia tanikiu henia bada, badina mai kamonai ida nega daudau Iena hesiai gaukara ia karaia lalonai, “siahu bona goada” ia henia noho! Unai amo goada ia abia, ‘Israela taudia dekenai edia kara dika ia hamaoroa’ totona.
11. Taunimanima be edena dala ai siahu idia abia Dirava ena hereva idia harorolaia totona?
11 Mika ese Dirava ena kota herevana ia gwauraia totona, taunimanima edia goada ia hereaia goadana ia abia be namo. Iehova ena lauma, eiava gaukara siahuna goadana ia abia be gau badana. Ita be edena bamona? Iehova ese ena lauma helaga amo ita ia hagoadaia sibona neganai, iseda haroro gaukara ita karaia diba. Bema mai eda ura ida kara dika ita karaia, haroro gaukara do ita karaia diba lasi. Unai dainai haroro gaukara ita karaia totona goada ita noia neganai Dirava do ia kamonai lasi. Iseda guba Tamana ena kota herevana ita gwauraia diba lasi, bema ‘Iehova ena lauma’ ita abia lasi. Ia kamonai guriguri bona lauma helaga ena heduru amo, mai gari lasi ida Dirava ena hereva ita harorolaia diba, Mika ia karaia bamona.
12. Dahaka dainai Iesu ena hahediba taudia ginigunadia be mai gari lasi ida Dirava ena hereva idia gwauraia?
12 Reana Kara 4:23-31 ena sivarai oi laloatao. Mani oi laloa oi be Iesu ena hahediba taudia ginigunadia ta. Dagedage taudia idia ura Keriso murinai idia raka taudia edia uduna idia koua. To unai kamonai taudia ese edia Siahu Ibounai Lohiabadana idia guriguri henia, idia gwau: “Lohiabada e, edia hagaria hereva harihari do oi laloa, bona oiemu hesiai taudia dekenai goada oi henia, vadaeni ai ese oiemu hereva do ai gwauraia, gari lasi.” Dahaka ia vara? Edia guriguri ia ore neganai, idia haboua ruma be ia mareremarere, bona lauma helaga ese idia ibounai ia hahonua, bona Dirava ena hereva idia gwauraia, mai gari lasi danu. Unai dainai, namona be Iehova ita guriguri henia bona iseda haroro gaukara ita karaia lalonai iena lauma helaga amo ita abia heduruna dekenai ita tabekau.
13. Dahaka do ia vara Ierusalema bona Samaria dekenai, bona dahaka dainai?
13 Mika ena nega oi laloa lou. Mika 3:9-12 hegeregerena, rara dekenai mai edia kerere lohia taudia be lalo-ani moni abia totona kota idia karaia, hahelaga taudia be moni abia totona Taravatu idia hadibaia, bona peroveta taudia koikoidia be moni abia totona do idia vara gaudia idia gwauraia. Ita hoa lasi Dirava ia gwau Iuda ena hanua badana, Ierusalema, be ‘momoru haboua gabuna ai do ia lao’! Tomadiho koikoi bona kara dikadia be Israela dekenai danu ia bada dainai, Dirava ena lauma ese Mika ia hasiahua bena ia sisiba henidia ia gwau, Dirava ese Samaria be “momoru idia haboua gabuna” ai do ia halaoa. (Mika 1:6) Momokani, peroveta tauna Mika ia peroveta hegeregerena, Asuria taudia ese lagani 740 B.C.E. ai Samaria idia hadikaia ore negana be ia itaia. (2 King Taudia 17:5, 6; 25:1-21) Ia hedinarai goevagoeva, Ierusalema bona Samaria hadikaia herevana mai siahuna be Iehova ena goada sibona amo ia gwauraia diba.
14. Mika 3:12 ena peroveta herevana be edena dala ai ia guguru, bona unai ena anina ita dekenai be dahaka?
14 Iuda be Iehova ena kota karana dekena amo do ia heau boio lasi. Mika 3:12 dekenai ia noho peroveta herevana hegeregerena, Siona be “idia geia tano kavakava bamona do ia lao.” Hari ita diba, Babulonia taudia ese lagani 607 B.C.E. ai Iuda bona Ierusalema idia hadikaia ore neganai, unai peroveta hereva ia guguru. Unai kara be Mika ia peroveta bena lagani momo herea murinai ia vara, to Mika ia diba momokani do ia vara. Momokani, namona be ita abia dae inai tanobada dikana be “Dirava ena Dina” ai, idia perovetalaia dinana ai, do ia ore.—2 Petero 3:11, 12.
Iehova ese Gau Ia Hamaoromaoroa
15. Sibona emu hereva amo, Mika 4:1-4 ena peroveta herevana be edena bamona do oi gwauraia?
15 Bema unai nega ita laloa, ita itaia Mika ese ia gwauraia sivarai ma ta be helaro ia henia. Mika 4:1-4 ena hereva ese ita ia hagoadaia bada! Mika ia gwau: “Nega gabeai dinadia neganai, Dubu Helaga ia gini ena ororo, be ataiai herea do ia lao. Ororo ibounai edia lata be ia ese do ia hanaia. Bese idauidau taudia momo, be inai ororo dekenai do idia mai. . . . Ia ese bese idauidau edia huanai, edia heai do ia hamaoromaoroa. Bese badadia, kahirakahira, bona daudau idia noho, edia hepapahuahu ia ese do ia haorea. Idia ese edia tuari kaia, be . . . tano geia auridia do idia halaoa. Bona edia io danu be . . . au rigidia utua kaia do idia halaoa. Bese idauidau ese tuari do idia karaia lou lasi, ma idia ese tuari ena dala do idia tahua lou lasi. . . . Ta ta ese sibona edia vain uma bona fig audia, be do idia naria noho, bona tau ta ese idia do ia hagaria lasi. Siahu Ibounai Lohiabada ese inai bamona ia gwauhamata vadaeni.”
16, 17. Hari inai negai, Mika 4:1-4 be edena dala ai ia guguru?
16 Ia gwauraia “bese idauidau” taudia bona “bese badadia” be daidia? Idia be inai tanobada ena besedia bona gavamanidia lasi. To, unai peroveta herevana ese bese ibounai amo idia mai taudia ta ta, hari idia be mai lalo-tamona ida Iehova ena tomadiho momokani ororona dekenai hesiai gaukara helagana idia karaia noho taudia ia herevalaia.
17 Mika ena peroveta herevana hegeregerena, daudau lasi murinai, Iehova ena tomadiho goevana be tanobada ibounai lalonai taunimanima ibounai ese do idia badinaia. Hari, “mauri hanaihanai idia ura kudou-maoro taudia” dekenai Iehova ena dala idia hadibaia noho. (Kara 13:48, NW ) Iehova ese Basileia ena kahana ai idia gini abidadama taudia huanai lauma dalanai heai ia hamaoromaoroa bona hepapahuahu ia haorea noho. Idia be ‘hisihisi badana’ amo do idia roho mauri ‘hutuma bada herea’ taudia. (Apokalupo 7:9, 14) Iehova ena Witnes taudia ese edia tuari kaia be tano geia auridia ai idia halaoa dainai, hari danu edia tadikaka bona taunimanima ma haida ida maino ai idia noho. Idia huanai oi noho be moale gauna!
Lalona Ita Hadaia Iehova Ena Ladana ai Ita Raka
18. ‘Ta ta be sibona ena vain uma bona fig audia henunai do ia helai’ ese dahaka ia laulaulaia?
18 Iseda negai, gari be ori koremana bamona tanobada ia koua lalonai, ita moale badina taunimanima momo ese Iehova ena dala idia dibaia noho. Ita ese kahirakahira do ia mai negana ita naria noho, unai nega lalonai Dirava idia lalokau henia taudia ese tuari do idia dibaia lasi, to idia sibona edia vain auna bona fig auna henunai do idia helai. Nega momo fig audia be vain uma gabudia lalonai idia hadoa. (Luka 13:6) Ta be sibona ena vain bona fig audia henunai ia helai karana ese maino bona noho namo ia laulaulaia. Hari danu, iseda hetura karana Iehova ida ese ita dekenai lalo-maino ia henia bona lauma dalanai do ita noho namo. Basileia henunai unai ia vara neganai, do ita gari lasi bona do ita noho namo.
19. Iehova ena ladana ai ita raka ena anina be dahaka?
19 Dirava ena lalo-namo bona hanamoa abia totona, Iehova ena ladana ai ita raka be namo. Unai be Mika 4:5, (NW ) dekenai ia hedinarai namonamo, unuseniai peroveta tauna ia gwau: “Bese iboudiai edia kara be ta ta ena dirava ena ladana ai do idia raka; to ita be iseda Dirava Iehova ena ladana ai do ita raka, ela bona hanaihanai.” Iehova ena ladana dekenai ita raka ena anina be ita gwau ia be iseda Dirava sibona lasi. Keristani heboudia lalonai kahana haida dekenai ita vareai bona Basileia harorolaia gaukara ita karaia be mai anina bada, to unai sibona lasi. Bema ita be Iehova ena ladana ai ita raka, iseda mauri be ia dekenai ita gwauhamatalaia bona mai iseda kudouna ibounai lalokauna amo ita hekwarahi ia ita hesiai henia totona. (Mataio 22:37) Bona ita be ia ita tomadiho henia taudia dainai, momokani iseda lalona ita hadaia iseda Dirava Iehova ena ladana ai do ita raka ela bona hanaihanai.
20. Mika 4:6-13 be dahaka ia perovetalaia?
20 Hari mani Mika 4:6-13 ena peroveta herevana ita laloa. “Ierusalema hanua” be “idia abia lao Babulonia dekenai.” Lagani 607 B.C.E. ai, Ierusalema taudia dekenai unai ia vara momokani. To, Mika ena peroveta herevana ia hahedinaraia, orena taudia be Iuda dekenai do idia giroa, bona Ierusalema idia haginia lou neganai Iehova ese ena inai taudia do ia halusia momokani.
21, 22. Mika 5:2 be edena dala ai ia guguru?
21 Mika karoa 5 ese mai anina bada gaudia ma haida ia perovetalaia. Hegeregere, Mika 5:2-4 ena hereva mani oi laloa. Mika ia peroveta, Dirava ese ia abia hidi Lohia—“ena matamana be guna negadia amo,” (NW )—be Betelehema ai do ia vara. Taunimanima do ia gunalaia bona iena “goada be Lohiabada dekena amo ia mai.” Danu, unai Lohia tauna ena ladana do ia bada, Israela sibona dekenai lasi to “bese idauidau taudia ibounai ese inai Lohia ena siahu do idia diba.” Reana tanobada taudia idia daradara unai Lohia be daika, to ita dekenai unai be hehuni gauna lasi.
22 Betelehema dekenai ia vara tauna badana be daika? Bona daika ena siahu be ‘bese idauidau taudia ibounai idia diba’? Ma ta lasi to Mesia, Iesu Keriso, sibona! Heroda Badana ese dubu biagudia bona taravatu hadibaia taudia amo Mesia do ia vara gabuna ia nanadaia neganai, idia haere: “Betelehema, Iudea dekenai.” Idia ese Mika 5:2 ena hereva idia gwauraia danu. (Mataio 2:3-6) Taunimanima ma haida be unai idia diba danu, badina Ioane 7:42 hegeregerena idia gwau: “Buka Helaga dekenai ia torea, ani, Keriso be Davida ena bese dekena amo do ia vara, Betelehema, Davida ena hanua lalonai.”
Taunimanima Edia Hemami Ia Hanamoa Momokani Gauna
23. Hari inai negai dahaka ia vara noho, unai ese Mika 5:7 ena hereva ia hagugurua?
23 Mika 5:5-15 ia hahedinaraia, Asuria taudia be tano dekenai do idia vareai, to nega kwadogina sibona lalonai idia kwalimu bona ia hahedinaraia Dirava ese kamonai lasi besedia edia davana do ia henia. Mika 5:7 be idia helalo-kerehai Iuda orena taudia be edia tano dekenai do idia giroa lou ia gwauhamatalaia, hari danu unai hereva be mai anina. Mika ia gwau: “Israela taudia, idia do mauri noho taudia be bese idauidau edia huanai do idia noho, Lohiabada ese ia siaia hanuaboi ena paripari namona bamona. Israela taudia ese tanobada taudia do idia hanamoa, medu ese rei ia hanamoa bamona.” Unai laulau herevana namona ia hahedinaraia, lauma Israela ena orena taudia be hahenamo ta, Dirava ese taunimanima dekenai ia henia. Iesu ena “mamoe idaudia,” tanobada helarona idia abia taudia unai, be idia moale “Dirava ena Israela” taudia ida idia gaukara hebou, lauma dalanai ma haida idia durua totona. (Ioane 10:16; Galatia 6:16; Sepanaia 3:9) Unai dainai, mai anina bada gauna ma ta ita laloa be namo. Ita be Basileia harorolaia taudia dainai, namona be ita ibounai ita moale bada, badina ma haida dekenai edia hemami ia hanamoa momokani gauna ita abia lao.
24. Mika karoa 3 ia lao 5 amo edena hereva ese oi ia hagoadaia momokani?
24 Mika karoa 3 ia lao 5 ena peroveta herevana dekenai dahaka oi dibaia? Reana inai bamona gaudia: (1) Dirava ia ura iena taunimanima idia gunalaia taudia ese kara maoromaoro idia karaia. (2) Bema mai eda ura ida kara dika ita karaia, Iehova ese iseda guriguri do ia haerelaia lasi. (3) Dirava ese ena lauma helaga amo ita ia hagoadaia sibona neganai, iseda haroro gaukara ita karaia diba. (4) Dirava ena lalo-namo abia totona, Iehova ena ladana ai ita raka be gau badana. (5) Ita be Basileia harorolaia taudia dainai, namona be ita moale bada badina taunimanima dekenai edia hemami hanamoa momokani gauna ita abia lao. Reana hereva ma haida oi laloa bada. Inai Baibel ena peroveta bukana amo dahaka danu ita dibaia diba? Hereva gabena ese ita do ia durua, Mika ena abidadama hagoadaia peroveta herevana ena karoa ginigabedia rua amo, diba namona ita abia totona.
Edena Bamona Do Oi Haere?
• Dirava be ena taunimanima idia gunalaia taudia amo dahaka ia ura?
• Iehova ita hesiai henia neganai, dahaka dainai guriguri bona lauma helaga be mai anina bada?
• Edena dala ai taunimanima be “Iehova ena ladana ai” idia raka?
[Picture on page 9]
Mika ese uro ia haheitalaia dalana oi gwauraia hedinarai diba, a?
[Pictures on page 10]
Mika bamona, mai gari lasi ida iseda hesiai gaukara ita karaia