Memero Kekeni E—Dahaka Umui Tahua Noho?
“Uhau edia lebulebu karadia do oi [heautania], bona inai kara do oi badinaia: kara maoromaoro, abidadama, lalokau, maino. Mai edia laloa goevagoeva, Lohiabada ena durua idia noia taudia, idia danu do oi turana karaia.”—2 TIMOTEO 2:22.
1. Ita huanai idia noho memero kekeni totona iseda helaro be dahaka?
SWEDEN ena Pentecostal niuspepa Dagen (Dina Ena), ia gwau: “Lagani ta ta iboudiai, orea iboudiai amo, Iehova ena Witness orea edia memba taudia matamatadia be idia bada bona idia dekenai memero kekeni be momo danu.” Reana unai kara goeva, Dirava gari henia memero kekeni momo lalodiai oi be ta, a? Reana oi beibi negana amo Keristen ena dala oi idia hadibaia, eiava oi sibona be Basileia ena sivarai oi kamonai dainai oi abia dae. To unai be herevana, ai moale oi be ai danu ita hebou dainai. Bona aiemai helaro be oi be kara maoromaoro dalana do oi tahua noho, Iesu ena negai Keristen memero kekeni idia karaia bamona. Reana aposetolo Ioane ena hereva be umui ia gwauraia, ia gwau: “Umui be goada noho, bona Dirava ena hereva umui emui lalona dekenai ia noho. Umui ese Satani dekena amo umui kwalimu vadaeni.”—1 Ioane 2:14.
2. ‘Memero kekeni neganai,’ dahaka dainai kara maoromaoro dalana badinaia karana be ia auka sisina?
2 Keristen memero kekeni momo—oibe kahirakahira iboudiai—be hari inai negai idia gini goada, tanobada ena hedori idauidau dainai idia moru lasi. To reana, oi davaria oi gini goada noho be ia auka sisina. Bema oi do ‘mero eiava kekeni ta,’ emu kudou ena hemami matamatadia edia siahu be bada. (1 Korinto 7:36) Danu, reana sikuli dekenai, ruma dekenai, bona kongregesen dekenai maduna ma haida oi abia. Bona Satana Diabolo danu be oi ia doria. Ia ura dikadika taunimanima iboudiai do ia hakaudia kerere, lalo-manoka taudia edia lalodia ia anidia—Eden umana dekenai ia karaia bamona. Unai nega lalonai, ia ese lagani bada aonega tauna Adam ena lalona ia ania toho lasi, to ia ese iena lagani henunai bona diba bada ia do abia lasi hahinena, Eva ia koia toho. (Genese 3:1-5) Lagani handred momo murinai, Satana be unai bamona kara ia karaia Korinto kongregesen matamatana dekenai. Aposetolo Paulo ia gwau: “Gaigai ese Heva ia koia hegeregerena lauegu gari be laloa idauidau ese umui do idia hakaua kerere, vadaeni Keriso dekena amo do umui siri.”—2 Korinto 11:3.
3, 4. Satana be memero kekeni ia hakaudia kerere dala idauidau haida be dahaka, bona dahaka ia vara diba?
3 Hari inai negai, emu Keristen tamana bona sinana be reana dika oi davaria garina idia gari danu. Idia laloa lasi oi be dika karadia do oi karaia, to mauri ena kara idia diba dainai idia diba Satana ena “koikoi karadia” amo memero kekeni edia lalodia ia anidia diba. (Efeso 6:11) Satana ena tarapu toadia be idia dika lasi bamona, to idia be lalona veria gaudia, taunimanima idia ura henia gaudia. Televisen amo kohu ura henia bada, sihari kava, dagedage, bona lauma dikadia hereva henidia karadia be moale karadia namodia ai idia halaodia. Memero kekeni edia lalohadai be anina lasi gaudia amo idia honu, bona idia be ‘momokani, hebogahisi, kara maoromaoro, kara goevagoeva, bona lalokau’ karadia idia lalodia lasi. (Filipi 4:8) Satana ena kara badana ma ta be edia lagani hegeregere taudia ia gaukaralaidia. Edia lagani hegeregere taudia be idia doridia edia mauri dalana, edia dabua, bona edia iduari toana idia tohotohoa totona. (1 Petero 4:3, 4) Niuspepa sivarai torea tauna, William Brown, ia gwau: “Memero kekeni be idia ura lasi edia turadia amo idia idau, unai kara be edia Dirava bamona ai idia halaoa. . . . Edia turadia amo idia idau neganai idia laloa unai be gau dikana momokani.” Witness kekeni ta, Italy dekenai, ia gwau: “Lau hemarai dainai, lau ura lasi egu sikuli turadia idia diba lau be Witness kekenina ta. Bona lau diba Iehova be ia moale lasi lau dekenai, unai dainai lau lalohisihisi bona lau lalo-manoka.”
4 Sibona oi koia lasi—Satana ia ura oi ia hakaua kerere. Murimuri memero kekeni momo herea be do ia vara hisihisi badana lalonai edia mauri do idia boio badina Satana ena dala idia dadaraia lasi. (Esekiel 9:6) Roho mauri dalana tamona be kara maoromaoro ita tahua.
Gima Noho Hebamo Dikadia Garina
5, 6. (a) Efeso ai ia noho neganai, dahaka gaudia ese tauhau Timoteo ia hamorua diba? (b) Paulo ese Timoteo dekenai dahaka sisiba hereva ia henia?
5 Aposetolo Paulo be unai sisiba ia henia tauhau Timoteo dekenai. Lagani ten bona ma haida lalodiai, Timoteo be aposetolo Paulo ia bamoa ena laolao dekenai. Timoteo be kaivakuku idia tomadiho henia Efeso hanuana dekenai ia haroro neganai, Paulo be Roma dibura rumana dekenai ia helai, ia naria noho do idia hamasea totona. Ena mase ia kahirakahira neganai, reana Paulo be Timoteo ia laloa momo. Efeso dekenai kohu, sihari kava, bona moale kara dikadia momo idia noho, bona Paulo ia mase neganai Timoteo ia durua namonamo tauna ta be lasi.
6 Unai dainai Paulo ese ena “natuna lalokau” dekenai inai hereva ia torea, ia gwau: “Ruma badana lalonai disi be golo bona siliva gaudia sibona lasi, to au bona raro gaudia danu. Unai disi haida be gaukara namodia totona, to inai disi haida be gaukara kavakava totona sibona. Tau ta bema unai kara dika ibounai dekena amo sibona ia hagoevaia neganai, ia be gaukara namodia karaia tauna, iena biaguna ena vairanai. Badina korikori be, ia be helaga, bona iena Biaguna ia durua diba. Do ia noho hegaegae gaukara namodia ibounai do ia karaia totona. Uhau edia lebulebu karadia do oi [heautania], bona inai kara do oi badinaia: kara maoromaoro, abidadama, lalokau, maino. Mai edia laloa goeva, Lohiabada ena durua idia noia taudia, idia danu do oi turana karaia.”—2 Timoteo 1:2; 2:20-22.
7. (a) ‘Gaukara kavakava gaudia totona’ Paulo be ia sisiba, unai gaudia be dahaka? (b) Hari inai negai, memero kekeni be edena bamona Paulo ena sisiba idia badinaia diba?
7 Unai hereva amo Paulo ese Timoteo ia sisiba henia, ia gwau ena Keristen bamodia haida be ‘gaukara kavakava gaudia totona’—edia kara idia maoromaoro momokani lasi taudia unai. Bema horoa Keristen taudia haida bamoa karana be Timoteo do ia hakererea diba, hari inai negai, tanobada taudia bamoa karana be Keristen memero kekeni do ia hakereredia bada diba! (1 Korinto 15:33) Ita gwau lasi emu sikuli turadia dekenai do oi moale lasi. To namona be idia oi bamodia momo lasi, ena be nega haida idia laloa oi ura oi sibona oi noho. Unai bamona oi karaia be ia auka. Brazil kekeni ta ia gwau: “Ia auka momokani. Egu sikuli turadia be nega momo lau idia boiria pati bona ma gabu haida dekenai, to Keristen memero kekeni be unai gabudia dekenai idia lao be namo lasi. Idia gwau: ‘Ia! Oi mai lasi? Oi kavakava!’ ”
8, 9. (a) Ena be oi laloa tanobada taudia haida edia kara be idia namo, to idia ese Keristen tauna be edena bamona idia hakererea diba? (b) Tura namodia be edeseniai do oi davaria diba?
8 Reana oi laloa tanobada memero kekeni haida be idia namo badina kuku idia ania lasi, hereva dikadia idia gwauraia lasi, bona idia sihari kava lasi dainai. To, bema idia be kara maoromaoro idia tahua lasi, edia lalohadai bona tauanina ena ura kara be oi dekenai ia hanai diba. Danu, oiemu ura bona Dirava momokanina idia diba lasi taudia edia ura be idau herea, ani? (2 Korinto 6:14-16) Lauma dalanai oi lalodia bada gaudia be “kavakava” gaudia idia dekenai! (1 Korinto 2:14) Bema idia oi turana henidia noho, oi laloa mauri ena taravatu do oi badinaia noho diba, a?
9 Unai dainai namona be hebamo dikadia do oi dadaraia. Namona be lauma dalanai idia goada bona Iehova idia lalokau henia momokani Keristen taudia sibona oi bamodia. Bema kongregesen lalonai memero kekeni haida be hagoadaia lasi eiava maumau herevadia idia gwauraia, oi naria namonamo. Lauma dalanai oi tubu oi lao neganai, reana guna oi ura henia bona oi tura henidia taudia do oi ura henidia lasi. Lagani 20 ia do abia lasi kekenina ta ia gwau: “Kongregesen idauidau ai lau ese turadia matamatadia lau davaria. Bona hari lau lalo-parara tanobada taudia lau tura henidia be anina lasi.”
Ura Dikadia Heautanidia
10 Danu, Paulo ese Timoteo ia sisiba henia “uhau edia lebulebu karadia do [ia heautania]” totona. Oi mero eiava kekeni neganai, oi ura taunimanima be oi idia ura henia, oi ura oi moale, eiava tauanina ena ura ia bada dainai oi ura mahuta hebou karana oi karaia. Unai ura oi dadaraidia lasi neganai, kara dika dekenai oi do ia hakaua diba. Unai dainai Paulo ia gwau lebulebu ena ura dikana oi heautania—oi heau gau ta be oi ia hamasea diba hegeregerena.a
10, 11. (a) “Uhau edia lebulebu karadia do oi [heautania]” ena anina be dahaka? (b) Edena bamona ta be ‘sihari kava karadia ia rakatania’ diba?
11 Oibe, mahuta hebou urana be Keristen memero kekeni momo ia hakaudia dainai lauma dalanai idia dika. Unai dainai, mai ena badina maorona ida Baibel be ita ia hagania ‘sihari kava karadia ita rakatania.’ (1 Korinto 6:18) Bema mero bona kekeni idia turana karaia, idia loaloa hebou, unai sisiba idia badinaia totona bona hedibagani idia dadaraia totona, namo lasi idia sibodia be ruma lalonai eiava motuka lalonai idia noho. Ta ese umui ia bamoa be reana umui laloa unai be kara gunana ta, to unai ese umui ia naria namo herea. Bona ena be emui hereva bona kara haida amo emui lalokau umui hahedinaraia diba be namo, to unai kara ena bada be mai hetoana, goeva lasi karana ia havaraia garina. (1 Tesalonika 4:7) Danu, sihari kava karana amo ita heau totona, ura dikana ia havaraia muvini piksa eiava TV dekenai idia halasia gaudia ita dadaraidia. (Iakobo 1:14, 15) Bema sihari kava lalohadaidia be emu lalona dekenai ia vareai kava, karaharaga lalohadai idauna ta oi laloa. Gabu ta dekenai oi raka lao; buka oi duahia; eiava ruma ena gaukara oi karaia. Unai lalohadai ia vara neganai guriguri be heduru bada gauna.—Salamo 62:8.b
12. Dika karadia oi inai henia dalana be dahaka? Haheitalai ta oi gwauraia.
12 Gau badana be, kara dika oi inai henia, oi dadaraia momokani bona oi badulaia momokani. (Salamo 97:10) Edena bamona moale havaraia diba gauna do oi inai henia diba? Namona be unai kara amo dahaka do ia vara diba oi lalohadailaia! “Umui laloa kerere lasi, Dirava ita koia diba lasi. Bema tau ta aniani uhena ia hadoa, vadaeni unai bamona aniani sibona be do ia abia. Bema tauanina ena ura ia hadoa neganai ia be mase do ia abia.” (Galatia 6:7, 8) Bema tauanina ena ura hegeregerena oi ura karaia, namona be dahaka be gau badana oi laloa guna—bema tauanina ena ura oi karaia unai be Iehova Dirava do ia hahisia. (Salamo 78:41 itaia danu.) Ma danu, inai oi laloa, ena be oi ura lasi to reana do oi rogorogo eiava AIDS gorere do oi abia diba. Inai oi laloa, kara dika be lalo-metau, hemarai, bona oi sibona do oi lalo-namo henia lasi karadia ia havaraia. Reana gabeai emu kara dainai hekwakwanai do ia vara danu. Keristen hahine ta ia gwau: “Lau bona egu tau ai do headava lasi neganai taunimanima idaudia dekenai ai sihari kava. Ena be hari ai be Keristen ena kara ai karaia, to aiemai headava dekenai hepapahuahu bona mama ia do noho badina guna unai sihari kava karadia ai karaia dainai.” Ma danu, oi laloa, emu kara dainai emu tiokratik gaukara do idia koua eiava Keristen kongregesen murimurinai oi idia atoa! (1 Korinto 5:9-13) Unai emu kerere ena davana be bada herea, nega kwadogina ai oi abia moalena ia hanaia momokani, ani?
Iehova Oi Turana Henia Noho
13 To, dika karadia amo ita heau sibona be hegeregere lasi. Timoteo be sisiba ia abia “kara maoromaoro, abidadama, lalokau, maino” karadia do ia tahua totona. Unai anina be ia goada karaia. Danu, peroveta tauna Hosea be abidadama lasi Israel besena dekenai inai bamona ia noinoi: “Umui taunimanima, umui mai, Iehova ita lou henia . . . Iehova do ita dibaia.” (Hosea 6:1-3) Oi be unai bamona oi karaia, a? Unai ena anina lasi heboudia dekenai oi lao bona emu tamana bona sinana oi bamodia haroro gaukara dekenai sibona. Keristen hahinena ta ia gwau: “Lau tubu daekau lalonai egu tamana bona sinana ese hereva momokani lau idia hadibaia, bona lau kekeni neganai bapatiso lau abia. . . . Hebou lau reaia momo lasi bona hua ta ta iboudiai lau haroro, to Iehova dekenai lau turana henia momokani lasi.”
13, 14. (a) Dahaka dainai dika karadia amo ita heau oho sibona be hegeregere lasi? (b) Ta be “Iehova dekenai diba [ia] tahua” dalana be dahaka?
14 Ma ta ia gwau Iehova be ena Turana bona Tamana bamona ia laloa lasi, ia be itaia diba lasi Lauma ta sibona ia lalohadailaia. Ena lagani idia 18 neganai ia sihari kava bona natuna ia abia. Unai kerere do oi karaia lasi! Hosea ena noinoi hegeregerena “Iehova dekenai diba oi tahua.” Guriguri amo bona dina ta ta iboudiai Iehova danu oi raka neganai, oiemu turana namona ai oi halaoa diba. (Mika 6:8; Ieremia 3:4 itaia danu.) Bema Dirava ita tahua ia “be daudau lasi ita ta ta dekenai.” (Kara 17:27) Unai dainai sibona dekenai Baibel stadi ita karaia hanaihanai be gau badana. Auka lasi dalanai unai ita karaia be namo. Kekeni ta ladana Melody ia gwau: “Dina ta ta iboudiai miniti 15 lalonai Baibel lau duahia.” Namona be nega oi atoa Gima Kohorona bona Noga! magasin matamatadia iboudiai oi duahidia totona. Kongregesen heboudia totona do oi hegaegae badina unai neganai “umui ta ta dekenai durua henia daladia do umui laloa noho. Unai bamona lalokau dekena amo kara namodia do umui karaia.”—Heberu 10:24, 25.
Emu Lalona Oi Hahedinaraia Tama Sina Dekenai
15 Dirava idia gari henia tamana bona sinana be oi idia durua bona hagoadaia diba. To oi karaia gauna mani oi laloa: “Memero bona kekeni e, umui emui tamana bona sinana do umui kamonai henia. Kara maorona be unai. ‘Emui tamana bona sinana do umui matauraia.’ Inai be Buka Helaga ena Taravatu mai ena gwauhamata ginigunana. Badina be . . . gwauhamata be inai: ‘Mauri namona do umui abia, bona emui mauri do ia daudau.’ ” (Efeso 6:1-3) Momokani, oi tubu bada sisina dainai oi ura lasi oi idia koua momo. Reana oi itaia vadaeni emu tamana bona sinana be hegeregere lasi kara haida idia karaia totona. Aposetolo Paulo ia gwau: “Iseda tamana inai tanobada dekenai ese ita idia matakani henia, edia ura hegeregerena.” (Heberu 12:10) To, namo oi davaria totona namona be edia hereva oi badinaia. Oiemu tamana bona sinana be oi idia lalokau henia, bona oi idia diba namonamo. Ena be nega haida oi laloa idia maoro lasi, to idia be oiemu namo idia tahua. Namo lasi edia hereva oi dadaraia badina ‘Iehova ena hadibaia hereva oi dekenai idia hadibaia,’ ani? (Efeso 6:4) Momokani, kavakava tauna be “ena tamana ena sisiba ia dadaraia.” (Hereva Lada-isidia 15:5) Aonega mero o kekeni be do ia lalo-parara Dirava ese ena tamana sinana dekenai siahu ia henidia natudia do idia biagua totona, unai dainai do ia hemataurai henidia.—Hereva Lada-isidia 1:8.
16. (a) Dahaka dainai memero kekeni be edia tamana bona sinana amo edia hekwakwanai idia hunia be aonega lasi karana? (b) Memero kekeni be dahaka idia karaia diba edia tamana bona sinana ida herevahereva hebou karana idia hanamoa totona?
16 Unai ena anina be emu tamana sinana ida oi herevahereva neganai, hereva momokani sibona oi gwauraia, bema hekwakwanai oi davaria, hegeregere hereva momokani herevana ta dekenai oi daradara eiava namo lasi karana ta oi karaia, namona be emu tamana bona sinana oi hadibaia. (Efeso 4:25) Bema unai hekwakwanai be emu tamana bona sinana amo oi hunia unai ese hekwakwanai ma haida do ia havaraia. (Salamo 26:4) Momokani, tama sina haida be natudia ida idia herevahereva momo lasi. Kekeni ta ia maumau, ia gwau: “Egu sinana be lau danu ia helai lasi ai kiki hebou totona. Lau gari egu lalohadai ia dekenai lau gwauraia totona, badina lau laloa lau do ia gwau henia.” Bema oi be unai kekeni bamona, aonega dalana be nega namona oi abia hidi emu lalohadai emu tama sina dekenai do oi gwauraia hedinarai totona. Hereva Lada-isidia 23:26 ia gwau: “Egu natuna e, mani, emu lalona danu egu hereva oi kamonai henidia.” Hekwakwanai badadia idia do vara lasi neganai, oi lalo-hekwarahilaia gaudia be idia ida oi herevalaidia be namo.
Kara Maoromaoro Tahua Noho!
17 Ena toretore iharuana ena dokona kahanai, Paulo ese Timoteo dekenai inai sisiba ia henia: “Oi abia dae bona oi abidadama henia hereva momokani do oi badinaia namonamo noho.” (2 Timoteo 3:14) Oi danu be unai bamona do oi karaia. Namo lasi tau ta eiava gau ta ese oi do ia veria dainai kara maoromaoro tahua karana do oi rakatania. Satana ena tanobada—ena be toana ia namo—to dika amo ia honu. Daudau lasi inai tanobada dikana bona ena taunimanima iboudiai do idia ore vaitani. (Salamo 92:7) Namona be oi goada karaia bena Satana ena taunimanima ida do oi mase hebou lasi.
17, 18. Dahaka ese mero o kekeni ia durua kara maoromaoro ia tahua noho totona?
18 Unai dainai, namona be hanaihanai oi tahua gaudia, oiemu ura, bona oiemu kara do oi sekea namonamo. Sibona dekenai inai henanadai oi henia, ‘Egu tamana bona sinana bona kongregesen taudia idia noho lasi neganai, lauegu hereva bona kara idia namo, a? Lau abia dae turadia edia kara be edena bamona? Lauegu lagani hegeregere murimuri taudia be egu lalona idia ania dainai edia dabua bona iduari lau tohotohodia, a? Lau tahua gaudia be dahaka? Lau ura dikadika nega ibounai hesiai gaukarana do lau karaia—eiava lau ura kahirakahira do ia ore Satana ena tanobadana lalonai gau haida lau tahua?’
19, 20. (a) Iehova ena ura dainai, dahaka dainai mero o kekeni be ia lalo-hekwarahi momo lasi be namo? (b) Memero kekeni be dahaka heduru idia abia diba?
19 Reana oi laloa emu lalohadai do oi hamaoromaoroa be namo. (2 Korinto 13:11) Oi lalo-hekwarahi bada lasi. Inai oi laloatao, Iehova be oi dekena amo oi henia diba lasi gaudia do ia tahua lasi. Peroveta tauna Mika ia gwau: “Taunimanima e, ia ese oi ia hamaoroa, kara namona be dahaka, Iehova ena ura oiemu ai be dahaka. Inai sibona: oi hahemaoro goevagoeva, hebogahisi do oi ura henia, bona emu Dirava ida do oi raka hebou mai manauna ida, ani?” (Mika 6:8) Bema Iehova ia henia heduruna oi abia dae unai oi karaia be ia auka lasi. Namona be nega momo emu tamana bona sinana dekenai oiemu lalohadai oi gwauraia. Hanaihanai Keristen kongregesen danu oi hebou. Gau badana be kongregesen elda taudia do oi turana henidia. Idia be oiemu namo idia tahua bona oi idia durua bona hagoadaia diba. (Isaia 32:2) Danu, Iehova Dirava oi turana henia momokani be gau badana momokani. Ia ese oi do ia hagoadaia bona oi do ia durua kara maoromaoro gaudia do oi tahua noho totona!
20 To, memero kekeni haida be miusik dikadia idia kamonai henia dainai edia tubu lauma dalanai idia hadikaia, murina sivarai dekenai unai hereva do ai hahedinaraia.
[Footnotes]
a Mataio 2:13 dekenai danu unai Greek hereva idia hahanaia “heau”, unuseniai Heroda ena ala-ala karana amo idia roho mauri totona, Maria bona Iosef be idia abia hahegani ia gwau “Aigupito dekenai umui heau lao.”—Mataio 10:23 itaia danu.
b Tauanina ena ura koua totona heduru hereva momo be Memero Kekeni edia Henanadai—Haere Maorodia buka, karoa 26 ai oi davaria diba, unai buka idia halasia oreana be Watchtower Bible and Tract Society of New York, Inc.
Inai Oi Laloatao, A?
◻ Dahaka dainai Satana ena “koikoi karadia” amo memero kekeni edia lalona ia anidia haraga diba?
◻ Dahaka dainai tanobada memero kekeni bamodia karana be ia dika?
◻ Sihari kava karadia rakatania dalana be edena bamona?
◻ Iehova oi turana henia momokani dalana be dahaka?
◻ Dahaka dainai emu tamana bona sinana ida umui herevahereva be gau badana?
15. (a) Dahaka dainai nega haida natudia be tamana bona sinana edia hereva idia badinaia be ia auka? (b) Dahaka dainai mero o kekeni edia kamonai karana amo namo idia davaria diba?
[Picture on page 16]
Aonega dalana be mero bona kekeni idia turana karaia neganai, sibodia idia loaloa lasi to nega ibounai haida ese idia bamodia