Ո՞ր ուղղությամբ է ընթանում Սուրբ ծնունդը
ՏԱՍԸ տարի առաջ այս նույն ամսին տեղեկատվական մի պարբերագրի առաջին էջում տպագրվեց «Սուրբ ծնունդը փնտրելու ճանապարհին» վերնագրով մի հոդված («U.S.News & World Report»)։ Հոդվածում քննարկվում էր այն հարցը, թե արդյոք Սուրբ ծնունդը գնալով դառնում է «ավելի մաքուր և ավելի քիչ կոմերցիոն»։ Իրո՞ք դա այդպես է։
Հոդվածում բերվում էին պատճառներ, թե ինչու մենք չպետք է ակնկալենք, որ այդպես կլինի։ Այնտեղ նշվում էր. «Ոչ մի արձանագրություն չկա այն մասին, որ Քրիստոսի ծնունդը պաշտոնապես նշվել է մինչև չորրորդ դարը, երբ Կոստանդինը.... Հռոմի կայսրն էր»։ Դա «մասամբ այն բանի ապացույցն է, որ ոչ ոք հստակ չգիտի, թե երբ է ծնվել Հիսուսը»։ Հոդվածագիրն ընդունում է, որ «ավետարանները ոչինչ չեն հայտնում տարվա մասին, առավել ևս ստույգ ամսվա կամ օրվա»։ Ըստ Տեխասի համալսարանի մի պատմաբանի՝ «վաղ քրիստոնյաներին պարզապես չէր հետաքրքրում Քրիստոսի ծնունդը նշելը»։
Հոդվածում «Ենթադրություն» ենթավերնագրի տակ քննարկվում էր այն հարցը, թե «որտեղից են եկեղեցիները վերցրել դեկտեմբերի 25–ը»։ Այնտեղ հետևյալն էր ասվում. «Այս տոնի առնչությամբ ամենատարածված տեսակետը Սատուրնալիան և այլ հեթանոսական տոները միտումնավոր կերպով իբրև «քրիստոնեական» դարձնելն է»։ «Սուրբ ծնունդը նշանակելով դեկտեմբերի վերջին՝ այնպիսի ժամանակ, երբ մարդիկ արդեն, ըստ սովորության, տոն էին նշում՝ եկեղեցու առաջնորդները նպաստեցին այն բանին, որ Փրկչի ծնունդը տոնելը համատարած բնույթ ստանար»։ 19–րդ դարի կեսերին մարդիկ այս տոնի ժամանակ սկսեցին նվերներ գնել և տալ։ «Սուրբ ծննդյան տոնի ժամանակ նվերներ տալու նոր ավանդույթը արագորեն հարստանալու հնարավորություն ստեղծեց, և շուտով առևտրականներն ու գովազդի գործակալները սկսեցին գովազդել տարվա այդ ժամանակը»։
Ուստի պատճառ չկա ակնկալելու, որ Սուրբ ծնունդը կընթանա ինչ–որ այլ ուղղությամբ։ Ընդհակառակը՝ այն ավելի կհեռանա ճշմարիտ քրիստոնեությունից։ Այսօր Սուրբ ծննդյան տոնի մեջ բացահայտ է առևտրականության ոգին։ Փաստն այն է, որ ճշմարիտ քրիստոնյաները երբեք չեն տոնել Հիսուսի ծնունդը։ Բացի այդ, Աստվածաշունչը շեշտ է դնում փրկանքի վրա, որ Քրիստոսը տվեց՝ մահանալով և երկնային կյանքի հարություն ստանալով (Մատթէոս 20։28)։ Դա է բոլոր ժամանակների ամենակարևոր բանը։