Հոգևոր անձնավորություն. տարբեր տեսակետներ
ԻՐ ՀԱՆՐԱՃԱՆԱՉ Լեռան քարոզում Հիսուսն ասաց. «Երջանիկ են նրանք, ովքեր գիտակցում են իրենց հոգևոր կարիքները» (Մատթեոս 5։3)։ Գուցե դուք համաձայն եք այս խոսքերին։ Ամենուրեք մարդիկ հասկանում են, որ հոգևոր բաները կարևոր տեղ են զբաղեցնում կյանքում, և ընդունում են, որ եթե բավարարեն իրենց հոգևոր կարիքները, ապա երջանիկ կլինեն։ Սակայն ի՞նչ է նշանակում լինել հոգևոր անձնավորություն։
Ըստ մի բառարանի՝ հոգևոր մարդը «ընկալունակ է կրոնական արժեքների հանդեպ և կապված է դրանց»։ Որպեսզի ավելի պարզ լինի այս բառի իմաստը, բերենք այսպիսի համեմատություն։ Այն մարդուն, որը տնտեսական, ֆինանսական և առևտրական հարցերում մեծ փորձ ու հմտություններ ունի, կարելի է անվանել գործարար մարդ։ Նմանապես, այն մարդուն, որը խորապես հետաքրքրվում է հոգևոր կամ կրոնական արժեքներով և իր կյանքում առաջնորդվում է դրանցով, կարող ենք անվանել հոգևոր անձնավորություն։
Իսկ ինչպե՞ս կարելի է դառնալ իսկապես հոգևոր անձնավորություն։ Գրեթե բոլոր կրոնները բացատրություններ են տալիս, թե անհատն ինչպես կարող է բավարարել իր հոգևոր կարիքները։ Սակայն որքան որ կրոններն են բազմազան, այդքան էլ նրանց տված խորհուրդներն են բազմազան։ Բողոքականը համոզված է, որ փրկություն է ստանում մի առանձնահատուկ կրոնական հանդիպման կամ հանդիպումների ժամանակ։ Կաթոլիկը Աստծու հետ հաղորդակցվում է պատարագի ժամանակ։ Բուդդայականը լուսավորվում է մեդիտացիայի միջոցով։ Հնդուականը ինքնուրացության միջոցով ձգտում է ազատվել վերածնության շղթայից։ Արդյո՞ք այս կրոնները կամ թեկուզ նրանցից մեկը ցույց են տալիս, թե ինչպես դառնալ հոգևոր անձնավորություն։
Շատերն այս հարցին կպատասխանեն՝ ոչ։ Նրանք այն համոզմունքին են, որ լինել հոգևոր նշանակում է «հավատալ առանց որևէ պատկանելության», այսինքն՝ հավատալ աստծու՝ առանց որևէ եկեղեցու պատկանելու։ Ուրիշները կարծում են, որ հոգևոր լինելը կապ ունի ոչ թե կրոնի հետ, այլ ներքին խաղաղություն ունենալու և իմաստալից կյանքով ապրելու ցանկության հետ։ Նրանք պնդում են, որ հոգևոր անձնավորություն լինելու համար կարիք չկա որևէ կրոնի պատկանելու։ Դրա փոխարեն՝ նրանք պետք է իրենց ներսում փնտրեն հոգևոր մարդուն։ Մի գրող ասում է. «Իսկական հոգևոր անձնավորությունը թաքնված է քո ներսում։ Դա այն է, թե ինչպես ես դու սիրում և ինչպես ես ընկալում աշխարհը և քեզ շրջապատող մարդկանց։ Այն հնարավոր չէ գտնել՝ հավատալով եկեղեցական կամ որևէ այլ կրոնական ուսմունքի»։
Պարզ է, որ հոգևոր անձնավորություն լինելու վերաբերյալ մարդկանց տեսակետները տարբեր են։ Հազարավոր գրքեր կան, որտեղ խոսվում է այդ մասին, սակայն ընթերցողները շատ հաճախ չեն ստանում բավարարող պատասխան և ավելի են շփոթվում։ Այնուհանդերձ, կա մի գիրք, որը հոգևոր հարցերի շուրջ վստահելի առաջնորդություն է տալիս և փաստում է, որ ներշնչված է Աստծու կողմից (2 Տիմոթեոս 3։16)։ Եկեք տեսնենք, թե այդ գիրքը՝ Աստվածաշունչը, ինչ է ասում այն մասին, թե ինչ է նշանակում լինել իսկապես հոգևոր անձնավորություն, և թե ինչու արժե լինել այդպիսին։
[նկար 2–րդ էջի վրա]
COVER: Background: © Mark Hamblin/age fotostock