Դուք կարող եք օգուտ քաղել աստվածային սկզբունքներից
ԻՆՉՊԵՍ հայտնի է՝ կենդանիներն առաջնորդվում են բնազդով, իսկ մեքենաներն աշխատեցնելու համար սովորաբար օգտվում են հրահանգներից։ Ի տարբերություն նրանց՝ մարդիկ ստեղծված են այնպես, որ առաջնորդվեն սկզբունքներով։ Սակայն, ինչպե՞ս կարող եք համոզվել դրանում։ Եհովան՝ բոլոր արդար սկզբունքների Հեղինակը, առաջին մարդկանց ստեղծելիս հայտարարեց. «Մեր պատկերովը եւ մեր նմանութեան պէս մարդ շինենք»։ Արարիչը ոգեղեն անձ է. նա մեր նման ֆիզիկական մարմին չունի։ Ուստի՝ մենք նրա «պատկերն» ենք այն իմաստով, որ որոշ չափով ցուցաբերելով նրա գեղեցիկ հատկությունները՝ կարող ենք արտացոլել նրա անձնավորությունը։ Մարդիկ ազատ են ընտրելու, թե կյանքում ինչ սկզբունքներով առաջնորդվեն։ Բազմաթիվ ճիշտ սկզբունքներ կարելի է գտնել Եհովայի Խոսքում (Ծննդոց 1։26; Յովհաննէս 4։24; 17։17)։
«Բայց Աստվածաշնչում հարյուրավոր սկզբունքներ կան,— կարող է առարկել մեկը,— ես նույնիսկ հույս չունեմ, որ կկարողանամ բոլորը հիշել»։ Ճիշտ է։ Սակայն հարկավոր է հաշվի առնել հետևյալը՝ թեև օգտակար են այնտեղ գրված բոլոր սկզբունքները, նրանցից մի քանիսն ավելի կարևոր են, քան մյուսները։ Դրանում կարելի է համոզվել՝ քննելով Մատթէոս 22։37–39 խոսքերը։ Այնտեղ Հիսուսը ցույց տվեց, որ Մովսիսական օրենքում գրված որոշ հրահանգներ ու դրանց համապատասխան սկզբունքներ մյուսներից առավել կարևոր են։
Իսկ ո՞ր սկզբունքներն են դրանք։ Գլխավոր են համարվում Աստվածաշնչի այն սկզբունքները, որոնք կարող են անմիջականորեն ազդել Եհովայի հետ մեր փոխհարաբերությունների վրա։ Դրանք կիրառելու դեպքում մեր բարոյական կողմնացույցի վրա կսկսի ազդել Արարիչը։ Բացի այդ, կան նաև սկզբունքներ, որոնք կարող են անդրադառնալ ուրիշ մարդկանց հետ մեր փոխհարաբերությունների վրա։ Կիրառելով դրանք՝ կկարողանանք հակառակվել եսակենտրոնությանը (ինչպես էլ այն անվանելու լինենք)։
Եկեք քննենք Աստվածաշնչի ամենակարևոր ճշմարտություններից մեկը։ Ո՞րն է դա և ինչպե՞ս կարող է ազդել մեզ վրա։
«Մինակ Բարձրեալը բոլոր երկրի վերայ»
Սուրբ Գրությունները պարզ ցույց են տալիս, որ Եհովան է մեր Արարիչը և Ամենակարող Աստվածը։ Ոչ ոք երբեք չի կարողանա համեմատվել նրա հետ կամ փոխարինել նրան։ Սա է Աստվածաշնչի գլխավոր ճշմարտությունը (Ծննդոց 17։1; Ժողովող 12։1)։
«Սաղմոս» գրքի գրողներից մեկը Եհովայի մասին ասել է. «Դու մինակ Բարձրեալ ես բոլոր երկրի վերայ»։ Հնում ապրած Դավիթ թագավորը գրել է. «Քոնն է, ով Տէր, թագաւորութիւնը, եւ դու բարձրեալ ես ամենից վեր իբրեւ գերիշխան»։ Իսկ հանրահայտ Երեմիա մարգարեն մղվեց ասելու. «Բնաւ չ’կայ քեզ նմանը, ով Տէր, դու մեծ ես, եւ մեծ է քո անունը զօրութիւնով» (Սաղմոս 83։18; Ա Մնացորդաց 29։11; Երեմիա 10։6)։
Ինչպե՞ս կարող ենք առօրյա կյանքում կիրառել Աստծո մասին այս ճշմարտությունները։
Վերոհիշյալ խոսքերից պարզ է դառնում, թե ում պետք է նախապատվություն տանք կյանքում՝ իհարկե Նրան, ով մեզ կյանք է պարգևել՝ մեր Արարչին։ Տեղին չէ՞, ուրեմն, հակառակվել ուշադրության կենտրոնում լինելու ցանկացած հակման, որն, ի դեպ, այս կամ այն չափով արտահայտվում է բոլորի մոտ։ Ճիշտ կլինի առաջնորդվել հետևյալ իմաստուն սկզբունքով. «Ամէն ինչ արէ՛ք Աստծու փառքի համար» (Ա Կորնթացիս 10։31)։ Այս առումով՝ լավ օրինակ է թողել Դանիել մարգարեն։
Պատմական արձանագրության համաձայն՝ Բաբելոնի Նաբուգոդոնոսոր թագավորը ցնցված էր իր տեսած երազից և պահանջում էր, որ այն մեկնաբանվի։ Մինչ բոլորը շփոթության մեջ էին, Դանիելն ամենայն ճշգրտությամբ կարողացավ պատմել այն, ինչ թագավորն ուզում էր իմանալ։ Սակայն, արդյո՞ք նա թույլ տվեց, որ այդ բանն անելու համար իրեն փառքի արժանացնեն։ Ո՛չ, նա փառավորեց երկնքի Աստծուն՝ «գաղտնիքներ յայտնողին»։ Դանիելն ասաց. «Ինձ, ոչ թէ ամեն ապրողներից աւելի իմաստութիւն ունենալուս համար, յայտնուեցաւ այս գաղտնիքը». նա սկզբունքներով առաջնորդվող մարդ էր։ Ուստի զարմանալի չէ, որ «Դանիէլ» գրքում նրա մասին երեք անգամ խոսվում է որպես Աստծո համար «շատ ցանկալի» անձնավորության (Դանիէլ 2։28, 30; 9։23; 10։11, 19, ՆԱ)։
Դանիելին ընդօրինակելով՝ օգուտներ կքաղեք։ Նրա օրինակից երևում է, թե որքան կարևոր է ճիշտ մղումներ ունենալը։ Ո՞ւմ պետք է փառավորեն ձեր գործերը։ Անկախ հանգամանքներից՝ կարող եք առաջնորդվել հետևյալ կենսական կարևորություն ունեցող աստվածաշնչյան սկզբունքով՝ Եհովան է Գերիշխան Տերը։ Եթե այդպես վարվեք, ապա դուք նույնպես «շատ ցանկալի» անձնավորություն կդառնաք Աստծո համար։
Իսկ այժմ եկեք քննենք երկու հիմնական սկզբունքներ, որոնք օգտակար կլինի կիրառել մարդկային փոխհարաբերություններում։ Պետք է նշել, որ կյանքի այս բնագավառում հատուկ ջանքեր են հարկավոր, քանի որ այսօր լայն տարածում է գտել սեփական անձը ամեն բանից վեր դասելու միտումը։
«Խոնարհ ոգով»
Իրենց սեփական անձը ամեն ինչից վեր դասող մարդիկ հազվադեպ են բավարարվածության զգացում ունենում։ Շատերը ցանկանում են անմիջապես լավ կյանքի հասնել։ Նման մարդկանց համար խոնարհությունը թուլության նշան է։ Նրանց կարծիքով՝ համբերություն միայն ուրիշները պիտի ցուցաբերեն, սակայն սեփական նպատակներին հասնելու համար կարելի է դիմել ցանկացած քայլի։ Ի՞նչ եք կարծում, հնարավո՞ր է այլ կերպ վարվել։
Թեև Աստծո ծառաներն ամեն օր բախվում են այդ մտածելակերպի հետ, սակայն չպետք է թույլ տան, որ այն ազդի իրենց վրա։ Հասուն քրիստոնյաները համաձայն են հետևյալ սկզբունքի հետ. «Ոչ թէ նա է ընտրեալը, ով ինքն իրեն է գովաբանում, այլ՝ նա, ում Տէրն է գովում» (Բ Կորնթացիս 10։18)։
Այս կապակցությամբ՝ օգտակար կլինի հետևել Փիլիպպեցիս 2։3, 4–ում (ԱՆԹ) տրված խորհրդին։ Այնտեղ խրախուսվում է. «Մի՛ արեք որևէ բան, որ հակառակասիրությունից կամ փառասիրությունից մղված լինի, այլ խոնարհ ոգով ձեր ընկերներին ավելի լա՛վ համարեցեք, քան ինքներդ ձեզ»։ Այդպես վարվելով՝ ցույց կտաք, որ «միայն ձեր մասին [չեք մտածում], այլ նաև ձեր ընկերոջ մասին»։
Իր մասին հավասարակշռված տեսակետ ունեցող մարդկանցից էր Գեդեոնը՝ հին հրեական դատավորներից մեկը։ Նա Իսրայելի առաջնորդը դառնալու նպատակ չէր հետապնդում։ Իսկ ստանալով այդ նշանակումը՝ ցույց տվեց, որ արժանի չէ դրան՝ ասելով. «Իմ ազգատոհմը Մանասէի մէջ ամենից աղքատն է, եւ ես իմ հօր տան կրտսերն եմ» (Դատաւորաց 6։12–16)։
Այն բանից հետո, երբ Եհովան Գեդեոնին հաղթանակ շնորհեց, Եփրեմի ցեղի մարդիկ վեճի բռնվեցին նրա հետ։ Ի՞նչ եք կարծում, ինչպե՞ս արձագանքեց նա։ Արդյոք հաջողությունները նրան մեծամիտ չէի՞ն դարձրել։ Ո՛չ։ Գեդեոնը կասեցրեց աղետը՝ մեղմ պատասխան տալով. «Ես հիմա ի՞նչ եմ արել ձեզ պէս»։ Իրավ, նա խոնարհ ոգի ուներ (Դատաւորաց 8։1–3)։
Թեև Գեդեոնի հետ կապված դեպքերը տեղի են ունեցել հեռավոր անցյալում, սակայն մեզ համար մեծ արժեք են ներկայացնում։ Քննելով դրանք՝ կարող ենք տեսնել, որ Գեդեոնը, հօգուտ իրեն, այնպիսի մտածելակերպ ուներ, որը շատ է տարբերվում այսօր ընդունված մտածելակերպից։
Անձնական շահերը առաջին տեղը դնելու՝ լայն տարածում գտած միտումը կարող է աղավաղել սեփական անձի վերաբերյալ մեր տեսակետը։ Ի տարբերություն դրան՝ Աստվածաշնչի սկզբունքները կարող են շտկել մեզ՝ օգնելով, որ մեր մասին ճիշտ տեսակետ ունենանք ու հասկանաք, թե ինչպիսին պիտի լինի մեր դիրքը մյուս մարդկանց և Աստծո նկատմամբ։
Աստվածաշնչյան սկզբունքները կարող են օգնել մեզ չղեկավարվել մեր քմահաճույքներով ու զգացմունքներով ու չընկնել նման ոգի ցուցաբերող անհատների ազդեցության տակ։ Եվ որքան շատ սովորենք այդ արդար սկզբունքները, այդքան ավելի լավ կճանաչենք նրանց Հեղինակին։ Արժե, ուրեմն, Աստվածաշունչ կարդալիս ջանալ հատուկ ուշադրություն դարձնել աստվածային սկզբունքների վրա։ (Տես շրջանակը)
Եհովան մարդուն ավելի բարձր է ստեղծել, քան կենդանիներին, որոնք գլխավորապես առաջնորդվում են բնազդով։ Կիրառելով նրա սկզբունքները՝ ցույց կտանք, որ կատարում ենք նրա կամքը։ Եթե այդպես վարվենք, ապա մեր բարոյական կողմնացույցը ճիշտ կաշխատի ու կառաջնորդի մեզ ուղիղ դեպի Աստծո ստեղծած նոր համակարգը։ Երևի թե գիտեք, որ համաձայն Աստվածաշնչի՝ շուտով նոր համակարգ է հաստատվելու ամբողջ աշխարհում, որում «արդարությունն է իշխելու» (Բ Պետրոս 3։13, ԱՆԹ)։
[շրջանակ/նկար 6–րդ էջի վրա]
Մի քանի օգտակար աստվածաշնչյան սկզբունքներ
Ընտանիքում.
«Ոչ ոք միայն իր օգուտը թող չփնտռի, այլ՝ նաեւ ընկերոջինը» (Ա Կորնթացիս 10։24)։
«Սէրը.... իրենը չի փընտռում» (Ա Կորնթացիս 13։4, 5)։
«Իւրաքանչիւր ոք իր կնոջն այնպէս սիրի, ինչպէս իր անձը» (Եփեսացիս 5։33)։
«Կանա՛յք, հնազա՛նդ եղէք ձեր մարդկանց» (Կողոսացիս 3։18)։
«Լսիր քո ծնող հօրը, եւ մի անարգիր քո մօրը, երբոր պառաւ է» (Առակաց 23։22)։
Դպրոցում, աշխատանքի վայրում կամ գործարքի մեջ մտնելիս.
«Խարդախ կշիռքը զզուանք է Տիրոջ համար.... Անզգամը սնոտի գործ է գործում» (Առակաց 11։1, 18)։
«Ով գողանում էր, այլեւս թող չգողանայ, այլ մանաւանդ թող աշխատի իր ձեռքերով» (Եփեսացիս 4։28)։
«Ով չի ուզում աշխատել, թող հաց էլ չուտի» (Բ Թեսաղոնիկեցիս 3։10)։
«Ինչ որ անէք, արէք սրտա՛նց, որպէս թէ Տիրոջ համար» (Կողոսացիս 3։23)։
«Ուզում ենք ամէն ինչում բարի ընթացք ցոյց տալ» (Եբրայեցիս 13։18)։
Ինչպես վերաբերվել հարստությանը.
«Հարստանալու շտապողը անպատիժ չի մնալ» (Առակաց 28։20)։
«Արծաթ սիրողը արծաթից չի կշտանալ» (Ժողովող 5։10)։
Ինչպես ճիշտ տեսակետ ձեռք բերել սեփական անձի մասին. «Իր պատիւը որոնելը պատիւ չէ» (Առակաց 25։27)։
«Թող քեզ ուրիշը գովէ, եւ ոչ թէ քո բերանը» (Առակաց 27։2)։
«Այս եմ ասում ձեզնից իւրաքանչիւրին. դուք ձեզ աւելի մի՛ գնահատէք, քան ինչ որ է ձեր արժանիքը» (Հռովմայեցիս 12։3)։
«Եթէ մէկը կարծում է, թէ ինքը մի բան է, եւ սակայն չէ, ինքն իրեն է խաբում» (Գաղատացիս 6։3)։
[նկար 5–րդ էջի վրա]
Դանիելն իրավամբ փառավորեց Աստծուն
[նկար 7–րդ էջի վրա]
Կիրառելով աստվածային սկզբունքները՝ լավ հարաբերություններ կունենանք ուրիշների հետ և կհասնենք երջանկության
[նկար 7–րդ էջի վրա. թույլտվությամբ]
U.S. Fish & Wildlife Service, Washington, D.C./Robert Bridges