Արարչությունը արտացոլում է Եհովայի իմաստությունը

Արարչությունը արտացոլում է Եհովայի իմաստությունը

«Նրա անտեսանելի հատկությունները.... տեսնվում են ստեղծված բաների միջոցով» (ՀՌՈՄ. 1։20)։

1. Ինչպե՞ս է աշխարհի իմաստությունը ազդում շատերի վրա։

ԱՇԽԱՐՀՈՒՄ այսօր շատ–շատերին են իմաստուն անվանում։ Ոմանք կարծում են, որ եթե մարդը գիտելիքներ է կուտակել, ուրեմն իմաստուն է։ Սակայն այսպես կոչված իմաստունները, օրինակ, չեն կարողանում ասել, թե ինչպես գտնել կյանքի իսկական իմաստը։ Այն մարդիկ, ովքեր հետևում են նրանց խորհուրդներին, արդյունքում «ասես ալիքներից տարուբերվում են և ուսմունքների ամեն քամուց այս ու այն կողմ քշվում» (Եփես. 4։14)։

2, 3. ա) Ինչո՞ւ է Եհովան «միակ իմաստունը»։ բ) Ինչո՞վ է Աստծու տված իմաստությունը տարբերվում աշխարհի իմաստությունից։

² Բայց բոլորովին այլ վիճակում են այն մարդիկ, ովքեր ունեն իսկական իմաստություն, որի Աղբյուրը Եհովա Աստված է։ Աստվածաշունչն ասում է, որ նա է «միակ իմաստունը» (Հռոմ. 16։27)։ Օրինակ՝ նա ամեն ինչ գիտի տիեզերքի մասին՝ թե ինչպես է այն կառուցված և թե ինչպես է առաջ եկել։ Եհովան է ստեղծել բնության բոլոր այն օրենքները, որոնք ընկած են գիտական հետազոտությունների հիմքում։ Նրան չեն տպավորում մարդկանց հայտնագործությունները և փիլիսոփաների «խորիմաստ» մտքերը։ 1 Կորնթացիներ 3։19–ում գրված է. «Այս աշխարհի իմաստությունը հիմարություն է Աստծու համար»։

³ Աստվածաշնչում ասվում է, որ Եհովան իր ծառաներին «իմաստություն է տալիս» (Առակ. 2։6)։ Ի տարբերություն աշխարհի իմաստության՝ Աստծու տված իմաստությունը բարդ ու անհասկանալի չէ։ Ընդհակառակը՝ այն ներառում է առողջ դատողություն, ճշգրիտ գիտելիքներ և հասկացողություն (կարդա՛ Հակոբոս 3։17)։ Եհովայի իմաստությունը հիացմունք էր պատճառում Պողոս առաքյալին։ Նա գրեց. «Օ՜, Աստծու հարստության, իմաստության և գիտության խորություն։ Որքա՜ն անըմբռնելի են նրա դատաստանները, և անզննելի՝ նրա ճանապարհները» (Հռոմ. 11։33)։ Քանի որ Եհովան ամենաիմաստուն անձնավորությունն է, կարող ենք վստահ լինել, որ, հետևելով նրա օրենքներին, կստանանք լավագույն առաջնորդությունը։ Չէ՞ որ նա բոլորից լավ գիտի, թե ինչ է մեզ պետք երջանիկ լինելու համար (Առակ. 3։5, 6)։

Հիսուսը «հմուտ վարպետ» է

4. Ինչի՞ մեջ կարող ենք տեսնել Եհովայի իմաստությունը։

⁴ Եհովայի իմաստությունը, ինչպես նաև նրա մյուս անզուգական հատկությունները կարելի է տեսնել նրա ստեղծագործությունների մեջ (կարդա՛ Հռոմեացիներ 1։20)։ Ամենամեծից մինչև ամենափոքրը՝ Եհովայի ստեղծագործությունները տարբեր կողմերից բացահայտում են նրա անձնավորությունը։ Ուր էլ որ նայենք՝ երկնքին, թե մեր ոտքերի տակ եղող հողին, կգտնենք բազմաթիվ ապացույցներ, որ Արարիչը ամենաիմաստունն է, և որ նա սիրում է մարդկանց։ Մենք նրա մասին շատ բաներ կարող ենք սովորել արարչագործությունից (Սաղ. 19։1; Ես. 40։26)։

5, 6. ա) Բացի Եհովայից՝ ուրիշ ո՞վ է մասնակցել արարչագործությանը։ բ) Ի՞նչ ենք քննելու և ինչո՞ւ։

⁵ Եհովան մենակ չէր, երբ «ստեղծեց երկինքը եւ երկիրը» (Ծննդ. 1։1)։ Աստվածաշունչը պատմում է, որ ֆիզիկական բաներից առաջ նա արարել է մի ոգեղեն էակի, որի միջոցով էլ ստեղծվել են «մնացած բոլոր բաները»։ Այդ ոգեղեն անձնավորությունը Աստծու միածին Որդին է՝ «ողջ ստեղծագործության մեջ անդրանիկը», որը հետագայում երկրի վրա ապրեց որպես մարդ՝ «Հիսուս» անունով (Կող. 1։15–17)։ Եհովայի պես՝ Հիսուսն էլ է իմաստուն։ Առակաց 8–րդ գլխում նա նկարագրվում է որպես անձնավորված իմաստություն։ Բացի դրանից, այս գլխում Հիսուսը կոչվում է «ճարտարապետ», կամ՝ «հմուտ վարպետ» (ՆԱ) (Առակ. 8։12, 22–31)։

⁶ Այսպիսով՝ արարչությունը վկայում է թե՛ Եհովայի և թե՛ նրա հմուտ վարպետի՝ Հիսուսի իմաստության մասին։ Այն մեզ կարևոր բաներ է սովորեցնում։ Քննենք Աստծու ստեղծագործություններից չորսը, որոնք Առակաց 30։24–28 համարներում հիշատակվում են որպես «բնազդային իմաստություն» (ՆԱ) ունեցող արարածներa։

Աշխատասիրության դաս

7, 8. Ինչո՞վ է քեզ համար ուշագրավ մրջյունը։

⁷ Մենք կարող ենք շատ բան սովորել՝ ուսումնասիրելով նույնիսկ «երկրի փոքրեր» կոչված արարածների կառուցվածքն ու կենսագործունեությունը։ Քննենք, օրինակ, մրջյունի «բնազդային իմաստությունը» (կարդա՛ Առակաց 30։24, 25)։

⁸ Գետնի տակ և գետնի վրա՝ մրջյունները աշխատում են օրնիբուն։ Որոշ գիտնականների հաշվարկներով՝ նրանց թիվը առնվազն 200 000 անգամ գերազանցում է մարդկանց թվին։ Մրջյունները ապրում են կազմակերպված խմբերով՝ ընտանիքներով։ Գրեթե բոլոր ընտանիքներում կան մայրեր («թագուհիներ»), արուներ և աշխատավոր մրջյուններ։ Մայրերը, արուները և աշխատավորները՝ յուրաքանչյուրը իր լուման է ներդնում ընտանիքի բարօրության համար։ Օրինակ՝ հարավամերիկյան տերևահատ մրջյունին կարելի է անվանել հմուտ այգեգործ։ Այս փոքրիկ միջատը ունի սնկերի «այգի»։ Նա իր «այգին» պարարտացնում է, էտում և այլ «հմտություններ» բանեցնում, որպեսզի հնարավորինս շատ բերք ստանա։ Մասնագետները պարզել են, որ այս հմուտ «այգեգործը» փոփոխություններ է անում իր «աշխատանքային գրաֆիկում»՝ ելնելով նրանից, թե որքան կերակուր է անհրաժեշտ ընտանիքինb։

9, 10. Ինչպե՞ս կարող ենք ընդօրինակել մրջյունի աշխատասիրությունը։

⁹ Մենք մրջյուններից սովորելու բան ունենք։ Տեսնում ենք, որ լավ արդյունքների հասնելու համար անհրաժեշտ է աշխատասեր լինել։ Աստվածաշունչն ասում է. «Գնա մրջիւնին մօտ, ով ծոյլ, նորա ճանապարհները տես եւ իմաստուն եղիր. որ իշխան, ոստիկան եւ տիրող չ’ունի. բայց իր կերակուրը պատրաստում է ամառը, եւ իր ուտելիքը հունձի ժամանակին է ժողովում» (Առակ. 6։6–8)։ Թե՛ Եհովան, թե՛ հմուտ վարպետը՝ Հիսուսը, աշխատասեր են։ Հիսուսն ասաց. «Իմ Հայրը մինչև հիմա գործում է, և ես նույնպես գործում եմ» (Հովհ. 5։17)։

¹⁰ Աստծու և Քրիստոսի պես՝ մենք պետք է աշխատասեր լինենք։ Անկախ այն բանից, թե ինչ նշանակում ունենք Աստծու կազմակերպության մեջ՝ յուրաքանչյուրս պետք է «շատ բան ունենա անելու Տիրոջ գործում» (1 Կորնթ. 15։58)։ Ուստի կարող ենք հետևել այն հորդորին, որ Պողոսը տվեց Հռոմի քրիստոնյաներին. «Ձեր գործի մեջ մի՛ դանդաղեք։ Ոգով բոցավառվե՛ք։ Եհովայի՛ն ծառայեք» (Հռոմ. 12։11)։ Այն ջանքերը, որ թափում ենք Եհովայի կամքն անելու համար, իզուր չեն, որովհետև Աստվածաշունչը մեզ վստահեցնում է. «Աստված անարդար չէ, որ մոռանա ձեր աշխատանքը և այն սերը, որ ցույց տվեցիք իր անվան համար» (Եբր. 6։10)։

Պաշտպանություն՝ հոգևոր վնասից

11. Նկարագրիր գորշուկին։

¹¹ Մեկ ուրիշ՝ համեմատաբար փոքր արարած է գորշուկը, որից նույնպես կարող ենք դասեր սովորել (կարդա՛ Առակաց 30։26 c)։ Նա նման է մեծ ճագարի, բայց գորշուկի ականջները կարճ են և կլորավուն. ոտքերը նույնպես կարճ են։ Այս կենդանին ապրում է քարքարոտ վայրերում։ Գորշուկը սուր տեսողություն ունի, ինչը շատ կարևոր է նրա համար։ Նրա ժայռոտ բնակարանի անցքերն ու ճեղքերը հուսալի պաշտպանություն են գիշատիչներից։ Գորշուկը ստեղծված է այնպես, որ կարող է իրեն լավ զգալ, եթե սերտորեն «համագործակցի» ցեղակիցների հետ. դրա շնորհիվ նա ապահով է, իսկ ձմռանը չի մրսում d։

12, 13. Ի՞նչ ենք սովորում գորշուկից։

¹² Ի՞նչ կարող ենք սովորել գորշուկից։ Այս կենդանին շատ զգուշավոր է և կարողանում է խուսափել վտանգներից։ Ունենալով սուր տեսողություն՝ նա կարող է հեռվում նկատել թշնամուն։ Գորշուկը շատ չի հեռանում անցքերից ու ճեղքերից՝ իր հուսալի ապաստարանից։ Նմանապես, մենք պետք է սուր հոգևոր տեսողություն ունենանք, որպեսզի նկատենք Սատանայի աշխարհից եկող վտանգները։ Պետրոս առաքյալը քրիստոնյաներին հորդորեց. «Պահպանե՛ք ձեր զգոնությունը, արթո՛ւն եղեք։ Ձեր հակառակորդը՝ Բանսարկուն, մռնչող առյուծի պես ման է գալիս՝ փնտրելով, թե ում կուլ տա» (1 Պետ. 5։8)։ Երկրի վրա Հիսուսը պահպանեց իր զգոնությունը և թույլ չտվեց, որ Սատանան պղծի իր անարատությունը (Մատթ. 4։1–11)։ Նա հիանալի օրինակ է թողել իր հետևորդներին։

¹³ Մենք կարող ենք զգոն մնալ, եթե օգտվենք Եհովայի տված հոգևոր պաշտպանությունից։ Չպետք է մատների արանքով նայենք Աստծու Խոսքի ուսումնասիրությանը և ժողովի հանդիպումներին (Ղուկ. 4։4; Եբր. 10։24, 25)։ Գորշուկի պես, որը իրեն լավ է զգում միայն մյուս գորշուկների կողքին, մենք պետք է սերտորեն շփվենք մեր հավատակիցների հետ, որպեսզի «փոխադարձ քաջալերություն ստանանք» (Հռոմ. 1։12)։ Օգտվելով Եհովայի տված հոգևոր պաշտպանությունից՝ ցույց ենք տալիս, որ համաձայն ենք սաղմոսերգու Դավթի հետ։ Նա գրեց. «Տէր, իմ վէմ, եւ իմ բերդ եւ իմ ազատիչ. իմ Աստուած, իմ ամրութիւն, որին ես յուսացած եմ [«որի մոտ ես ապաստան կգտնեմ», ՆԱ]» (Սաղ. 18։2)։

Հաստատակամ՝ չնայած հակառակությանը

14. Թեև մեկ մորեխը գուցեև առանձնապես չտպավորի, ի՞նչ կարող ենք ասել մորեխների երամի մասին։

¹⁴ Մենք սովորելու բան ունենք նաև մորեխից։ Մեկ մորեխը, որն ունի ընդամենը 5 սանտիմետր երկարություն, գուցեև առանձնապես չտպավորի։ Բայց մորեխների երամն արդեն սարսափազդու է (կարդա՛ Առակաց 30։27)։ Նրանք անհագ ախորժակ ունեն և կարող են շատ կարճ ժամանակում խժռել հնձելու պատրաստ արտը՝ չթողնելով ոչ մի հասկ և հատիկ։ Աստվածաշունչը մոտեցող միջատների, այդ թվում նաև մորեխների երամի ձայնը նմանեցնում է կառքերի և այրվող ծղոտի ձայնին (Յովէլ 2։3, 5)։ Մարդիկ փորձում են կրակի միջոցով կանգնեցնել մորեխների երամը, բայց սովորաբար դա ապարդյուն է անցնում. սատկած միջատները ընկնում են կրակի մեջ ու հանգցնում այն։ Դրանից հետո երամի մնացած մասը առանց խոչընդոտի առաջ է ընթանում։ Թեև մորեխները չունեն թագավոր կամ առաջնորդ, երամը, լավ կազմակերպված բանակի պես, հաղթահարում է ցանկացած արգելք (Յովէլ 2։25)e։

15, 16. Աստծու ներկայիս ժողովուրդը ինչո՞վ է նման մորեխների երամի։

¹⁵ Հովել մարգարեն Եհովայի ծառաներին համեմատեց մորեխների հետ։ Նա գրեց. «Զորաւորների պէս պիտի վազեն, պատերազմի մարդկանց պէս վեր պիտի ելնեն պարսպի վերայ, եւ ամեն մարդ իր ճանապարհներովը պիտի գնայ, եւ պիտի չ’փոխեն իրանց շաւիղները։ Եւ մեկն իր ընկերին պիտի չհրէ, ամեն մէկն իր ճանապարհով պիտի գնայ. եւ եթէ զէնքի վերայ էլ ընկնեն, պիտի չ’վիրաւորուին [«եթե ոմանք էլ ընկնում են նետից, մյուսները չեն դադարեցնում իրենց ընթացքը», ՆԱ]» (Յովէլ 2։7, 8)։

¹⁶ Որքա՜ն դիպուկ է այս մարգարեությունը նկարագրում Աստծու Թագավորության ներկայիս քարոզիչներին։ Հակառակության ոչ մի «պարիսպ» չի կարողացել կանգնեցնել նրանց։ Քարոզիչներն ընդօրինակում են Հիսուսին, ով հաստատակամորեն շարունակեց կատարել Աստծու կամքը, չնայած շատերը անարգում էին նրան (Ես. 53։3)։ Ճիշտ է, որոշ քրիստոնյաներ «ընկել են նետից», այսինքն՝ նահատակվել են իրենց հավատի համար, այդուհանդերձ, քարոզչական գործը կանգ չի առել, և քարոզիչների թիվը շարունակել է աճել ու աճում է։ Հաճախ հալածանքը նպաստել է, որ բարի լուրը հասնի այն մարդկանց, ովքեր թերևս երբեք չլսեին այն, եթե չլիներ այդ հալածանքը (Գործ. 8։1, 4)։ Արդյոք հաստատակա՞մ ես մորեխի պես, երբ ծառայության ժամանակ բախվում ես անտարբերության ու հակառակության (Եբր. 10։39)։

«Բարուն կառչեք»

17. Ինչի՞ շնորհիվ են գեկկոնի ոտքերը կպչում ողորկ մակերեսներին։

¹⁷ Փոքրիկ գեկկոն մողեսը ասես արհամարհում է ձգողականության ուժը (կարդա՛ Առակաց 30։28 f)։ Գիտնականները ապշում են, թե ինչպես է այս արարածը վազվզում պատերով և նույնիսկ ողորկ առաստաղով։ Իրոք, ինչպե՞ս։ Գաղտնիքը վակուում առաջացնող ծծիչների կամ ինչ–որ հատուկ սոսնձի մեջ չէ։ Գեկկոնի ոտքի յուրաքանչյուր մատի բարձիկ ունի թիթեղիկներ, որոնք բաղկացած են հազարավոր մազանման ելուստներից։ Իսկ յուրաքանչյուր ելուստ պարունակում է հարյուրավոր թելիկներ, որոնք ունեն ափսեաձև ծայրեր։ Այս թելիկների միջև եղած միջմոլեկուլային ուժը ավելի քան բավարար է գեկկոնի մարմինը պահելու համար նույնիսկ այն ժամանակ, երբ նա արագ քայլում է ապակե մակերեսի վրայով՝ մեջքով դեպի ներքև։ Գիտնականներն ասում են, որ նրա ոտքերի օրինակով պատրաստված սինթետիկ նյութերը շատ բարձր կպչունություն կունենանg։

18. Ինչպե՞ս կարող ենք միշտ «բարուն կառչած» մնալ։

¹⁸ Ի՞նչ կարող ենք սովորել գեկկոնից։ Աստվածաշունչը մեզ հորդորում է. «Զզվե՛ք չարից, բարո՛ւն կառչեք» (Հռոմ. 12։9)։ Սատանայի աշխարհը ողողված է զանազան բացասական ազդեցություններով, որոնց պատճառով Աստծու սկզբունքներին կառչած մնալու մեր ցանկությունը կարող է թուլանալ։ Օրինակ՝ եթե դպրոցում կամ աշխատավայրում շփվենք նրանց հետ, ովքեր Աստծու օրենքներին կառչած չեն, կամ եթե մասնակցենք ոչ աստվածահաճո ժամանցի, ապա ճիշտն անելու մեր վճռականությունը կարող է թուլանալ։ Թույլ մի տուր, որ քեզ հետ նման բան պատահի։ Աստծու Խոսքը զգուշացնում է. «Դու քո աչքի առաջին իմաստուն մի լինիր» (Առակ. 3։7)։ Հետևիր այն խորհրդին, որ Մովսեսը հին ժամանակներում տվեց Աստծու ժողովրդին. «Քո Եհովայ Աստուածանից վախենաս, նորան պաշտես, եւ նորան յարես [«կառչես», ՆԱ]» (Բ Օրին. 10։20)։ Կառչած մնալով Եհովային՝ մենք կնմանվենք Հիսուսին, որի մասին գրված է. «Դու սիրեցիր արդարությունը և ատեցիր անօրենությունը» (Եբր. 1։9)։

Արարչությունը՝ ուսուցիչ

19. ա) Անձամբ դու Եհովայի ո՞ր հատկություններն ես տեսնում արարչության մեջ։ բ) Ինչպե՞ս է աստվածային իմաստությունը օգուտներ բերում մեզ։

¹⁹ Ինչպես տեսանք, արարչության մեջ հստակորեն երևում են Եհովայի հատկությունները։ Բացի այդ, արարչությունը մեզ կարևոր բաներ է սովորեցնում։ Որքան շատ ենք ուսումնասիրում Եհովայի գործերը, այնքան ավելի շատ ենք հիանում նրա իմաստությամբ։ Եթե առաջնորդվենք աստվածային իմաստությամբ, մեր ուրախությունը կավելանա, և մեր ապագան ապահով կլինի (Ժող. 7։12)։ Մենք անձամբ կհամոզվենք հետևյալ խոսքերի ճշմարտացիության մեջ. «Երանի այն մարդին որ իմաստութիւն է գտել, եւ այն մարդին որ հանճար է ստանում։ Նա կենաց ծառ է նորանց համար որ բռնել են նորան, եւ նա իրան պինդ բռնողին երջանիկ կ’անէ» (Առակ. 3։13, 18)։

[ծանոթագրություններ]

a Մասնավորապես երեխաները կարող են օգտվել ծանոթագրություններում նշված աղբյուրներից և մեկնաբանություններ տալ, երբ այս հոդվածը քննարկվի «Դիտարանի» ուսումնասիրության հանդիպման ժամանակ։

b Այս մրջյունի մասին ավելի շատ տեղեկություն կարելի է գտնել «Արթնացե՛ք»–ի 1997 թ. մարտի 22–ի (էջ 31, ռուս.) և 2002 թ. մայիսի 22–ի (էջ 31, ռուս.) համարներում։

c Առակաց 30։26. «Ճագարները [«Գորշուկները», ՆԱ] որ մի ուժեղ ժողովուրդ չեն, բայց իրանց տունը ապառաժումն են շինում»։

d Գորշուկի մասին ավելի շատ տեղեկություն կարելի է գտնել «Արթնացե՛ք»–ի 1990 թ. սեպտեմբերի 8–ի համարում (էջ 15, 16, անգլ.)։

e Մորեխի վերաբերյալ ավելի շատ տեղեկությունների համար տե՛ս «Արթնացե՛ք», 1976, հոկտեմբերի 22, էջ 11, անգլ.; «Դիտարան», 1996, հուլիսի 15, էջ 23, ռուս.։

f Առակաց 30։28. «Մողէսը [«Գեկկոն մողեսը», ՆԱ] կպչում է ձեռքերովը պատերին, բայց թագաւորական պալատներումն է նա»։

g Ավելի շատ տեղեկությունների համար տե՛ս «Արթնացե՛ք», 2008, հուլիս–սեպտեմբեր, էջ 24, և «Արթնացե՛ք», 2006, հոկտեմբեր–դեկտեմբեր, էջ 5, 6։

Հիշո՞ւմ ես

Ի՞նչ ենք սովորում

• մրջյունից,

• գորշուկից,

• մորեխից,

• գեկկոնից։

[նկար 16–րդ էջի վրա]

Մրջյունի պես աշխատասե՞ր ես

[նկար 17–րդ էջի վրա]

Գորշուկը պաշտպանություն է գտնում իր ցեղակիցների մեջ։ Իսկ դու պաշտպանություն փնտրո՞ւմ ես քո հավատակիցների մեջ

[նկար 18–րդ էջի վրա]

Քրիստոնյա քարոզիչները հաստատակամ են մորեխների պես

[նկար 18–րդ էջի վրա]

Ինչպես գեկկոնը կառչում է մակերեսին, այնպես էլ քրիստոնյաները կառչում են բարուն

[թույլտվությամբ]

Stockbyte/Getty Images