Մի՛ կորցրու Աստծու հավանությունը, ինչ հանգամանքներում էլ հայտնվես
ԵՂԵ՞Լ են արդյոք քո կյանքում փոփոխություններ։ Հե՞շտ ես հարմարվել։ Շատերս բախվել ենք նման իրավիճակների կամ գուցե դեռ կբախվենք։ Այդ հանգամանքներում մեզ կօգնեն մի քանի հատկություններ, որոնք կարող ենք սովորել անցյալում ապրող մարդկանցից։
Քննենք Դավթի օրինակը։ Նրա կյանքում շրջադարձային ժամանակներ շատ են եղել։ Սկզբում նա ընդամենը հովիվ էր, երբ Սամուել մարգարեի կողմից օծվեց որպես ապագա թագավոր։ Իսկ պատանեկության տարիներին մենամարտեց փղշտացի հսկա Գողիաթի դեմ (Ա Թագ. 17։26–32, 42)։ Հետագայում Դավթին հրավիրեցին ապրելու Սավուղ թագավորի պալատում և զորապետ նշանակեցին։ Նա չէր պատկերացնում, որ այսպիսի փոփոխություններ կլինեն իր կյանքում ու չգիտեր, թե ինչ կբերի ապագան։
Որոշ ժամանակ անց Դավթի ու Սավուղի հարաբերությունները չափազանց լարվեցին։ Սավուղը ցանկացավ սպանել Դավթին (Ա Թագ. 18։8, 9; 19։9, 10)։ Ուստի իր կյանքը փրկելու համար ապագա թագավորը տարիներ շարունակ ստիպված եղավ փախստականի կյանքով ապրել։ Բայց նույնիսկ թագավորական գահ բարձրանալուց հետո նրա կյանքում կտրուկ փոփոխություններ եղան։ Դավիթը շնություն գործեց և իր մեղքը ծածկելու նպատակով անմեղ մարդ սպանեց։ Արդյունքում թագավորի ընտանիքը մեծ դժբախտությունների մեջ ընկավ։ Օրինակ՝ նրա որդի Աբիսողոմը ապստամբեց հոր դեմ (Բ Թագ. 12։10–12; 15։1–14)։ Սակայն երբ Դավիթը զղջաց, Եհովան ներեց նրան ու կրկին արժանացրեց իր հավանությանը։
Քո հանգամանքները նույնպես կարող են փոխվել առողջական խնդիրների, ընտանեկան դժվարությունների, տնտեսական ճնշումների կամ նույնիսկ սեփական արարքների պատճառով։ Ո՞ ր հատկությունները կօգնեն քեզ դիմագրավելու այդ խնդիրներին։
Խոնարհությունը
Խոնարհ մարդը պատրաստ է հնազանդվելու։ Նա օբյեկտիվ տեսակետ ունի ինչպես իր, այնպես էլ ուրիշների մասին։ Նա չի նսեմացնում ուրիշների հատկություններն ու հաջողությունները, ուստի գնահատում է ինչպես նրանց, այնպես էլ նրանց կատարած գործերը։ Խոնարհությունը նաև օգնում է հասկանալու, թե ինչու է այս կամ այն բանը տեղի ունենում, և ինչպես վարվել ստեղծված իրավիճակում։
Այս առումով լավ օրինակ է Սավուղի որդի Հովնաթանը։ Նրա հանգամանքները կտրուկ փոխվեցին, երբ Եհովան Սամուելի միջոցով հայտնեց, որ Սավուղին զրկելու է թագավորությունից։ Աստված չասաց, որ դրանից հետո Հովնաթանն է գահ բարձրանալու (Ա Թագ. 15։28; 16։1, 12, 13)։ Ինչո՞ւ։ Որովհետև Աստված Իսրայելի հաջորդ թագավոր էր նշանակել Դավթին։ Փաստորեն, Սավուղի անհնազանդության պատճառով Հովնաթանը զրկվեց գահը ժառանգելու հնարավորությունից։ Նա ոչ մի մեղք չուներ, բայց և ի զորու չէր փոխելու իրավիճակը (Ա Թագ. 20։30, 31)։ Ինչպե՞ս վարվեց Հովնաթանը։ Արդյոք նա զայրացա՞վ Դավթի վրա և նախանձե՞ց նրան։ Իհարկե ոչ։ Չնայած որ տարիքով ավելի մեծ էր ու ավելի փորձառու, Հովնաթանը հավատարմորեն աջակցեց իր ընկերոջը (Ա Թագ. 23։16–18)։ Խոնարհությունը օգնեց նրան տեսնելու, թե ով ունի Եհովայի հավանությունը։ Նա չմտածեց «իր մասին ավելին, քան հարկ է մտածել» (Հռոմ. 12։3)։ Հովնաթանը հասկացավ Եհովայի նպատակը և ընդունեց նրա որոշումը։
Ինչ խոսք, փոփոխությունները դժվարություններ են առաջ բերում։ Օրինակ՝ Հովնաթանը պետք է շփվեր երկու՝ իր համար շատ թանկ մարդկանց հետ. մեկը իր ընկեր Դավիթն էր՝ ապագա թագավորը, որն ընտրվել էր Եհովայի կողմից, իսկ մյուսը՝ իր հայր Սավուղը՝ իշխող թագավորը, որին Աստված մերժել էր։ Հավանաբար այս իրավիճակը մեծ ցավ էր պատճառում Հովնաթանին։ Նմանապես, մեր կյանքում տեղի ունեցող փոփոխությունները անհանգստացնում են մեզ։ Սակայն եթե փորձենք հասկանալ Եհովայի տեսակետը, կկարողանանք հավատարմորեն ծառայել նրան՝ հաղթահարելով դժվարությունները։
Համեստությունը
Համեստությունը տարբերվում է խոնարհությունից։ Խոնարհ անձնավորությունը կարող է ամբողջությամբ չգիտակցել իր հնարավորությունների սահմանը, մինչդեռ համեստ անհատը միշտ գիտակցում է դա։
Դավիթը համեստ մարդ էր։ Նա գիտեր, որ Եհովան իրեն թագավոր է նշանակել, սակայն իշխանությունը ստանձնելու համար ստիպված եղավ սպասել երկար տարիներ։ Աստվածաշնչում ոչ մի տեղ գրված չէ, որ Եհովան բացատրեց Դավթին, թե որն էր պատճառը։ Այդուհանդերձ, թագավորը չընկճվեց։ Բանն այն է, որ նա գիտակցում էր իր սահմանափակ կարողությունները և հասկանում էր, որ Աստված հիմնավոր պատճառներ ունի թույլ տալու ստեղծված իրավիճակը։ Ուստի նույնիսկ այն ժամանակ, երբ իր կյանքին վտանգ էր սպառնում, նա ձեռք չբարձրացրեց Սավուղի վրա։ Դավիթը նաև թույլ չտվեց իր ընկեր Աբեսսային սպանել Սավուղին (Ա Թագ. 26։6–9)։
Երբեմն մենք գուցե չհասկանանք, թե ինչու է ժողովում այս կամ այն բանը տեղի ունենում։ Մեզ կարող է թվալ, որ որևէ հարց ճիշտ ձևով չի լուծվել։ Ինչպե՞ս կվարվենք։ Կդրսևորե՞նք համեստություն՝ ընդունելով, որ ժողովի գլուխը Քրիստոսն է և որ նա է առաջնորդություն տալիս երեցների միջոցով։ Համեստություն կդրսևորե՞նք՝ սպասելով, որ Եհովան ուղղություն տա Հիսուսի միջոցով։ Համբերություն կցուցաբերե՞նք, անգամ եթե դժվար լինի (Առակ. 11։2, ՆԱ)։ Եթե այո, ապա կարժանանանք մեր Հոր հավանությանը։
Հեզությունը
Հեզ անհատը նաև մեղմ է։ Անարդարության բախվելիս նա չի վրդովվում, զայրանում, դժգոհում կամ վրեժխնդիր լինում, այլ տոկունություն է դրսևորում։ Հեզություն մշակելն այդքան էլ հեշտ չէ։ Ուշագրավ է, որ Աստվածաշունչը նույնիսկ «երկրի բոլոր հեզերին» է խրախուսում «որոնել հեզություն» (Սոփ. 2։3, ՆԱ)։ Հեզ անձնավորությունը ոչ միայն խոնարհություն և համեստություն ունի, այլև այնպիսի հատկություններ, ինչպիսիք են բարությունը և մեղմությունը։ Նա աճում է հոգևորապես, քանի որ պատրաստ է սովորելու, և թույլ է տալիս, որ իր ստացած գիտելիքները ձևավորեն իրեն։
Երբ կյանքում փոփոխություններ են լինում, շատերը բացասականորեն են արձագանքում։ Սակայն հեզ անհատը գիտակցում է, որ նոր հանգամանքները Եհովայից կրթվելու հիանալի հնարավորություն են։ Որպեսզի համոզվենք դրանում, եկեք քննենք Մովսեսի օրինակը։
40 տարեկանում Մովսեսն արդեն ուներ հիանալի հատկություններ։ Նա ուշադիր էր Աստծու ժողովրդի կարիքների հանդեպ և անձնազոհ մարդ էր (Եբր. 11։24–26)։ Այդուհանդերձ, նախքան Իսրայելի առաջնորդ դառնալը, Մովսեսը հայտնվեց նոր հանգամանքներում, որոնց ներքո նրա հեզությունն ավելի կատարելագործվեց։ Նա ստիպված եղավ փախչել Եգիպտոսից և բնակություն հաստատել Մադիամի երկրում։ Այնտեղ նա հովիվ դարձավ և 40 տարի շարունակ զբաղվեց այդ գործով։ Այն փառքը, որ նա վայելում էր Եգիպտոսում, այլևս չկար։ Այդ փոփոխության շնորհիվ Մովսեսն ավելի լավ անձնավորություն դարձավ (Թուոց 12։3)։ Նա սովորեց հոգևոր հետաքրքրությունները վեր դասել սեփական շահերից։
Ինչպե՞ս դրսևորվեց Մովսեսի հեզությունը։ Եհովան ասաց, որ ցանկանում է մերժել իր անհնազանդ ժողովրդին, և մի զորավոր ազգ ստեղծել Մովսեսի ժառանգներից։ Ինչպե՞ս արձագանքեց այդ հեզ մարդը (Թուոց 14։11–20)։ Նա բարեխոսեց իսրայելացիների համար։ Մովսեսի խոսքերից երևում է, որ նա մտածում էր Աստծու անվան ու իր հայրենակիցների բարօրության մասին, և ոչ թե սեփական շահերի։ Հենց այդպիսին պետք է լիներ Աստծու ժողովրդի առաջնորդն ու միջնորդը։ Հիշենք նաև այն դեպքը, երբ Մարիամն ու Ահարոնը տրտնջացին Մովսեսի դեմ։ Ինչպե՞ս նա արձագանքեց։ Ըստ ամենայնի հեզությամբ։ Չէ՞ որ Մովսեսը «շատ հեզ էր երկրի վերայ եղած բոլոր մարդկանցից» (Թուոց 12։1–3, 9–15)։ Ամեն բան բոլորովին այլ կլիներ, եթե Մովսեսը հեզ չլիներ։
Մի անգամ Եհովան իր ոգին տվեց որոշ իսրայելացիների, և նրանք սկսեցին մարգարեանալ։ Մովսեսի սպասավորը՝ Հեսուն, կարծեց, թե այդ մարդիկ սխալ են վարվում։ Սակայն Մովսեսին այդպես չէր թվում, քանի որ նա ուներ Եհովայի տեսակետը (Թուոց 11։26–29)։ Կընդունե՞ր արդյոք Մովսեսն Աստծու այդ որոշումը, եթե հեզ չլիներ։
Մովսեսի հեզությունը նաև թույլ չտվեց նրան չարաշահելու իր բարձր դիրքը։ Ընդհակառակը՝ նա լավագույն կերպով կատարեց իր դերը։ Եհովան ասաց Մովսեսին, որ բարձրանա Քորեբ լեռը և կանգնի իսրայելացիների առաջ։ Աստված հրեշտակի միջոցով հայտնեց, որ նրան ուխտի միջնորդ է նշանակում։ Թեև Մովսեսը բարձր դիրք ստացավ, սակայն չկորցրեց իր հեզությունը, և շարունակեց վայելել Եհովայի հավանությունը։
Հեզություն պետք է մշակենք նաև մենք։ Այդ հատկությունը նպաստում է հոգևոր աճին։ Այն հատկապես պետք է ունենան բոլոր նրանք, ովքեր առանձնաշնորհումներ ունեն ժողովում։ Երբ մեր հանգամանքները փոխվեն, հեզությունը թույլ չի տա, որ լցվենք հպարտությամբ, և կօգնի ճիշտ տեսակետ ունենալու։ Ուստի ինչպե՞ս կարձագանքենք, եթե նոր հանգամանքներում հայտնվենք։ Կհամակերպվե՞նք։ Կհամարե՞նք դրանք եզակի առիթներ մեր հատկությունները բարելավելու համար։
Այս կյանքում դժվարություններից չես կարող խուսափել։ Երբեմն գուցե հեշտ չէ հասկանալ, թե ինչու է այս կամ այն բանը տեղի ունենում։ Սահմանափակ կարողություններն ու էմոցիոնալ ճնշումները կարող են մթագնել մեր հոգևոր տեսողությունը։ Այնուամենայնիվ, ցուցաբերելով խոնարհություն, համեստություն և հեզություն՝ մենք կկարողանանք համակերպվել փոփոխություններին և երբեք չկորցնել Աստծու հավանությունը։
[Մեջբերում 4–րդ էջի վրա]
Իսկական խոնարհությունը օգնում է մեզ օբյեկտիվ կարծիք ունենալու մեր մասին
[Մեջբերում 5–րդ էջի վրա]
Հեզությունը նպաստում է հոգևոր աճին
[Նկար 5–րդ էջի վրա]
Դժվար հանգամանքներում Մովսեսը իսկական հեզություն մշակեց