Արեան կոտորակներ եւ վիրաբուժական գործընթացներ

Արեան կոտորակներ։ Կոտորակները առնուած են արեան չորս գլխաւոր բաղկացուցիչներէն. կարմիր գնդիկներ, ճերմակ գնդիկներ, թիթեղիկներ եւ ջրարիւն։ Օրինակի համար, կարմիր գնդիկները հեմոգլոբին կը պարունակեն։ Մարդկային կամ անասնական հեմոգլոբինէն առնուած արտադրութիւնները կը գործածուին սաստիկ սակաւարիւնութիւն ունեցող կամ մեծ քանակութեամբ արիւն կորսնցուցած հիւանդներ դարմանելու համար։

Ջրարիւնը, որուն 90 տոկոսը ջուր է, կը պարունակէ բազմաթիւ հորմոններ, անօրգանական (inorganic) աղեր, ներխմորներ (enzyme) եւ սննդանիւթեր, ներառեալ՝ հանքայիններ եւ շաքար։ Ջրարիւնը նաեւ կը պարունակէ մակարդման գործօններ, հիւանդութիւններու դէմ պայքարող հակամարմիններ (antibodies) եւ ալպումին։ Եթէ անհատ մը որոշ հիւանդութիւն մը ունենայ, բժիշկներ անոր կը դեղագրեն կամմա կլոպուլինի սրսկումներ, որոնք առնուած են այդ հիւանդութեան դէմ ախտազերծութիւն ունեցող անհատներու ջրարիւնէն։ Արեան ճերմակ գնդիկներէն կարելի է ստանալ ինթըրֆերոններ եւ ինթըրլուքիններ, որոնք կը գործածուին կարգ մը ժահրային վարակումներ ու քաղցկեղներ բուժելու համար։

Քրիստոնեաները պէ՞տք է ընդունին արեան կոտորակներ օգտագործող դարմաններ։ Աստուածաշունչը այս հարցին վերաբերեալ մանրամասնութիւններ չի տար, ուստի իւրաքանչիւր անհատ ի՛ր խղճին վրայ հիմնուելով Աստուծոյ առջեւ պէտք է որոշում կայացնէ։ Ոմանք թերեւս մերժեն բոլոր կոտորակները, տրամաբանելով թէ իսրայէլի տրուած Աստուծոյ Օրէնքը կը պահանջէր որ ոեւէ արարածէ ելած արիւնը ‘գետինը թափուէր’ (Բ. Օրինաց 12։22-24)։ Ուրիշներ թերեւս ընդունին դարմաններ, որոնց մէջ արեան կոտորակ մը կայ, բայց մերժեն ամբողջական արեան կամ անոր գլխաւոր բաղկացուցիչներուն ներարկումը։ Անոնք թերեւս տրամաբանեն, թէ արիւնէն հանուած կոտորակները այլեւս չեն ներկայացներ այն արարածին կեանքը, որմէ արիւնը առնուեցաւ։

Երբ արեան կոտորակներու նկատմամբ որոշումներ կը կայացնես, դուն քեզի հարցուր. ‘Կը գիտակցի՞մ որ արեան բոլո՛ր կոտորակները մերժելս կը նշանակէ չընդունիլ կարգ մը դեղեր, որոնք հիւանդութիւններու դէմ կը պայքարին, կամ՝ կրնան արիւնը լերդացնել արիւնահոսութիւնը կեցնելու համար։ Կրնա՞մ բժիշկին բացատրել, թէ ինչո՛ւ կը մերժեմ կամ կ’ընդունիմ մէկ կամ աւելի արեան կոտորակներու գործածութիւնը’։

Վիրաբուժական գործընթացներ։ Ասոնք կը պարփակեն արեան նօսրացում եւ բջիջի փրկութիւն։ Արեան նօսրացման պարագային, արիւնէն մաս մը մարմինէն դուրս տոպրակի մը մէջ կը հաւաքուի եւ ծաւալը ընդլայնող անարիւն նիւթով մը կը փոխարինուի, իսկ վիրաբուժութենէն ետք հիւանդին արիւնը դարձեալ իրեն կը վերադարձուի։ Իսկ բջիջի փրկութեան պարագային, վիրաբուժութեան ընթացքին հոսած արիւնը կը հաւաքուի եւ կը վերադարձուի. այսինքն՝ վէրքէն հոսած կամ մարմնին մէկ բացուածքին մէջ հաւաքուած արիւնը կ’առնուի, կը լուացուի կամ կը զտուի, ապա կը վերադարձուի հիւանդին։ Քանի որ այս գործընթացները կիրարկելու մեթոտները բժիշկէ բժիշկ կը տարբերին, քրիստոնեան իր բժիշկին պէտք է հարցնէ, թէ ո՛ր մեթոտը կը մտադրէ գործածել։

Երբ այսպիսի գործընթացներու նկատմամբ որոշումներ կը կայացնես, դուն քեզի հարցուր. ‘Եթէ արիւնէս մաս մը մարմինէս դուրս պիտի ղրկուի եւ անոր հոսքը պիտի ընդհատուի, թերեւս որոշ ժամանակ մը, արդեօք խիղճս պիտի ներէ՞ որ այս արիւնը տակաւին մարմնիս մէկ մասը նկատեմ, թէ ոչ անիկա պէտք է «գետինը թափուի» (Բ. Օրինաց 12։23, 24)։ Աստուածաշունչով մարզուած խղճմտանքս զիս պիտի տանջէ՞, եթէ բժշկական գործընթացի մը ընթացքին արիւնէս մաս մը դուրս հանուի, անոր մէջ նիւթ մը աւելցուի, ապա մարմնիս վերադարձուի։ Կը գիտակցի՞մ թէ արեանս գործածութիւնը պարփակող բժշկական բոլոր գործընթացները մերժելս կը նշանակէ, թէ պիտի չընդունիմ արեան քննութիւն, արուեստական երիկամունք կամ սրտի ու թոքի արուեստական շրջանառութեան սարք’։

Քրիստոնեան ի՛նք պէտք է որոշէ, թէ վիրաբուժութեան ընթացքին իր արիւնը ինչպէ՛ս պիտի գործածուի։ Նոյնը կարելի է ըսել բժշկական քննութիւններու եւ ընթացիկ դարմաններու մասին, որոնք կը պահանջեն անհատէն փոքր քանակութեամբ արիւն առնել, ձեւով մը անոր մէջ նիւթ մը աւելցնել, ապա զայն վերստին ներարկել։