Տէրունական ընթրիքը

Կանուխ երեկոյեան, Յիսուս իր առաքեալներուն ոտքերը լուալով՝ սորվեցուցած էր որ խոնարհ ըլլան։ Իսկ հիմա, ակներեւաբար Պասեքի ընթրիքէն ետք, ան Դաւիթի մարգարէական խօսքերը կը մէջբերէ. «Իմ բարեկամս, որու ապաւիներ էի, իմ հացս ուտողը, ինծի դէմ կրունկ վերցուց»։ Ետքը կը բացատրէ. «Ձեզմէ մէկը զիս պիտի մատնէ» (Սաղմոս 41։9. Յովհաննէս 13։18, 21)։

Առաքեալները իրարու կը նային եւ ամէն մէկը կը սկսի հարցնել. «Տէ՛ր, միթէ ե՞ս եմ»։ Նոյնիսկ Յուդա Իսկարիովտացին այդ հարցումը կը հարցնէ։ Պետրոս նշան կ’ընէ Յովհաննէսին, որ Յիսուսին ճիշդ քովը նստած է, որ փորձէ գիտնալ թէ մատնիչը ո՛վ է։ Յովհաննէսն ալ Յիսուսին աւելի մօտենալով՝ կը հարցնէ. «Տէ՛ր, ո՞վ է ան» (Մատթէոս 26։22. Յովհաննէս 13։25)։

Յիսուս կը պատասխանէ. «Անիկա է՝ որուն այս պատառը թրջելով կու տամ»։ Ան հացը պնակի մը մէջ կը թաթխէ եւ Յուդային կու տայ ու կ’ըսէ. «Որդին մարդոյ կ’երթայ, ինչպէս գրուած է իրեն համար. բայց վա՜յ այն մարդուն, որուն ձեռքով Որդին մարդոյ կը մատնուի։ Աղէկ էր այն մարդուն որ ծնած չըլլար» (Յովհաննէս 13։26. Մատթէոս 26։24)։ Ետքը Սատանան Յուդային մէջ կը մտնէ։ Յուդան, որուն միտքն ու սիրտը արդէն ապականած են, կ’երթայ Սատանային կամքը ընելու եւ այսպիսով կը դառնայ՝ «կորստեան որդին» (Յովհաննէս 6։65, 71. 12։4. 17։12)։

Յիսուս Յուդային կ’ըսէ. «Ինչ որ պիտի ընես՝ շուտով ըրէ»։ Քանի՛ որ գանձանակը Յուդային հետն է, միւս առաքեալները կը խորհին որ Յիսուս իրեն կ’ըսէ՝ «Ծախո՛ւ առ ինչ որ մեզի այս տօնին պէտք է», կամ կ’առաջարկէ որ «աղքատներուն բան մը տայ» (Յովհաննէս 13։27-30)։ Մինչդեռ Յուդան կ’երթայ Յիսուսը մատնելու։

Յուդան մեկնելէ ետք, Յիսուս կը հաստատէ Տէրունական ընթրիքը։ Ան հացը կ’առնէ, շնորհակալական աղօթք մը կ’ընէ, հացը կը կտրէ եւ իր առաքեալներուն կու տայ, որ ուտեն։ Ան կ’ըսէ. «Այս է իմ մարմինս, որ ձեզի համար տրուած է. ասիկա ըրէք զիս յիշելու համար» (Ղուկաս 22։19)։ Առաքեալները հացը իրարու կը փոխանցեն եւ անկէ կ’ուտեն։

Ետքը Յիսուս գինիի գաւաթ մը կ’առնէ, շնորհակալական աղօթք մը կ’ընէ եւ առաքեալներուն կը փոխանցէ։ Բոլորը այդ գաւաթէն կը խմեն, որուն մասին Յիսուս կ’ըսէ. «Այս գաւաթը նոր ուխտ է իմ արիւնովս, որ ձեզի համար պիտի թափուի» (Ղուկաս 22։20)։

Այսպէս՝ Յիսուս կը հաստատէ իր մահուան Յիշատակատօնը, որ իր հետեւորդները պէտք է ամէն տարի նիսան 14–ին տօնեն։ Ատիկա անոնց պիտի յիշեցնէ, որ Յիսուսն ու իր Հայրը ի՛նչ ըրին, որպէսզի հաւատացեալ մարդիկ ազատին մեղքին ու մահուան դատապարտութենէն։ Այս տօնակատարութիւնը աւելի մեծ նշանակութիւն ունի քան՝ հրեաներուն Պասեքը, քանի որ մարդոց ուշադրութիւնը կը դարձնէ Յիսուսի մահուան, որ հաւատացեալ մարդոց յաւիտենական ազատում պիտի տայ։

Յիսուս կ’ըսէ որ իր արիւնը «պիտի թափուի՝ շատերու մեղքերուն թողութեան համար»։ Անոնց մէջ կան հաւատարիմ առաքեալներն ու աշակերտները։ Անո՛նք են որ Յիսուսին հետ պիտի ըլլան իր Հօրը Թագաւորութեան մէջ (Մատթէոս 26։28, 29)։