Պետրոս Յիսուսը երեք անգամ ուրացած է եւ հիմա արդէն ուշ գիշեր է։ Սենետրիոնի անդամները արդէն իրենց դատավարութիւնը վերջացուցած են եւ ձգած–գացած են։ Բայց առտու կանուխ, անոնք նորէն կը հաւաքուին, թերեւս իրենց գիշերուան ապօրինի դատավարութեան օրինական բնոյթ տալու համար։ Յիսուս անոնց առջեւ կը բերուի։

Անոնք նորէն Յիսուսին կ’ըսեն. «Եթէ Քրիստոսը դուն ես, ըսէ մեզի»։ Յիսուս կը պատասխանէ. «Եթէ ձեզի ըսեմ ալ՝ պիտի չհաւատաք. եթէ ձեզի բան մը հարցնեմ, ինծի պատասխան պիտի չտաք»։ Բայց եւ այնպէս, Յիսուս քաջաբար իր ինքնութիւնը կը յայտնէ, որ ինք ան է՝ որուն մասին մարգարէացուած է Դանիէլ 7։13–ին մէջ։ Ան կ’ըսէ. «Ասկէ յետոյ Որդին մարդոյ Աստուծոյ զօրութեանը աջ կողմը պիտի նստի» (Ղուկաս 22։67-69. Մատթէոս 26։63)։

Անոնք կը պնդեն. «Ուրեմն դուն Աստուծոյ Որդի՞ն ես»։ Յիսուս կ’ըսէ. «Դուք կ’ըսէք թէ ես եմ»։ Իրենց համար, Յիսուսին խօսքերը արդէն իսկ բաւարար են, որ մեղադրուի որպէս Աստուծոյ հայհոյիչ եւ մահապատիժի ենթարկուի։ Անոնք կը հարցնեն. «Ալ ի՞նչ պէտք է մեզի վկայութիւն» (Ղուկաս 22։70, 71. Մարկոս 14։64)։ Անկէ ետք, անոնք Յիսուսը կը կապեն եւ հռոմայեցի կառավարիչ Պոնտացի Պիղատոսին կը տանին։

Հաւանաբար Յուդա Իսկարիովտացին կը տեսնէ, որ Յիսուս Պիղատոսին կը տարուի։ Երբ Յուդան կ’անդրադառնայ, որ Յիսուսը դատապարտուեցաւ, խղճի խայթ կ’ունենայ եւ կը յուսահատի։ Բայց փոխանակ Աստուծոյ դիմելու եւ անկեղծօրէն զղջալու, ան կ’երթայ 30 կտոր արծաթը վերադարձնելու, եւ կ’ըսէ քահանայապետներուն. «Մեղա՜յ, անմեղ արիւն մատնեցի»։ Բայց անոնք անգթօրէն կը պատասխանեն. «Մեզի ի՞նչ, դուն նայէ» (Մատթէոս 27։4)։

Յուդան 30 կտոր արծաթը տաճարին մէջ կը նետէ եւ կ’երթայ ուրիշ լուրջ սխալ մը կ’ընէ. ան կը փորձէ անձնասպան ըլլալ։ Մինչ ան կը փորձէ ինքզինք կախել, այնպէս կ’երեւի որ ճիւղը՝ որուն վրայ պարանը կապած է, կը կոտրուի եւ անոր մարմինը ժայռերուն վրայ կ’իյնայ եւ ‘մէջտեղէն կը ճեղքուի’ (Գործք 1։17, 18)։

Դեռ առտուն կանուխ է, երբ Յիսուս կը տարուի Պոնտացի Պիղատոսին պալատը։ Բայց զինք հոն տանող հրեաները կը մերժեն պալատը մտնել։ Անոնց կարծիքով, հեթանոսներուն հետ կապի մէջ մտնելը զիրենք պիտի պղծէ եւ այսպիսով պիտի չկարենան նիսան 15–ի ընթրիքը ուտել (նիսան 15–ին կը սկսի Բաղարջակերաց տօնը, որ Պասեքի շրջանին մէկ մասն է)։

Պիղատոս դուրս գալով՝ անոնց կը հարցնէ. «Ի՞նչ ամբաստանութիւն կը ներկայացնէք այս մարդուն դէմ»։ Անոնք կը պատասխանեն. «Եթէ ատիկա չարագործ մը չըլլար, քեզի չէինք մատներ զանիկա»։ Պիղատոս թերեւս կը զգայ, որ անոնք իր վրայ կը ճնշեն, անոր համար անոնց կ’ըսէ. «Դուք առէք զանիկա ու ձեր օրէնքին համեմատ անոր դատաստանը տեսէք»։ Հրեաները կ’ըսեն. «Մեզի օրինաւոր չէ մարդ մը մեռցնել»։ Այս խօսքերով անոնք յստակ կը դարձնեն, որ իրենք կ’ուզե՛ն որ Յիսուս մեռնի եւ ճիշդ անոր համար է, որ Յիսուսը Պիղատոսին բերած են (Յովհաննէս 18։29-31)։

Իրականութեան մէջ, եթէ անոնք Յիսուսը սպաննեն Պասեքի ընթացքին, մեծ հաւանականութիւն կայ որ ժողովուրդը տակնուվրայ ըլլայ։ Բայց եթէ անոնք հռոմայեցիները մղեն Յիսուսը մահապատիժի ենթարկելու՝ զինք ամբաստանելով քաղաքական գետնի վրայ (ինչ որ հռոմայեցիները հեղինակութիւն ունին ընելու), կ’ազատին այդ պատասխանատուութենէն ժողովուրդին առջեւ։

Կրօնական առաջնորդները չեն ըսեր Պիղատոսին, որ իրենք Յիսուսը որպէս հայհոյիչ դատապարտած են։ Անոնք նոր ամբաստանութիւններ կ’ընեն. «Ասիկա գտանք, որ [1] մեր ազգը կը մոլորեցնէր ու [2] Կայսրին հարկ տալէ կ’արգիլէր եւ [3] իրեն համար կ’ըսէր թէ ինք Քրիստոս ու թագաւոր է» (Ղուկաս 23։2)։

Որպէս Հռոմի ներկայացուցիչ, Պիղատոսը կը մտահոգուի այն ամբաստանութեամբ, թէ Յիսուս ինքզինք թագաւոր կը սեպէ։ Անոր համար, երբ ան պալատ կը մտնէ, իր քով կը կանչէ Յիսուսը եւ կը հարցնէ. «Դո՞ւն ես Հրեաներուն թագաւորը»։ Ուրիշ խօսքով, ան կարծես կը հարցնէ. ‘Արդեօք կայսերական օրէնքը խախտա՞ծ ես եւ կայսրին դէմ ելլելով՝ դուն քեզ թագաւոր հռչակա՞ծ ես’։ Յիսուս, թերեւս փափաքելով գիտնալ թէ Պիղատոս ինչ լսած է իր մասին, կը հարցնէ. «Ատիկա դուն քեզմէ՞ կ’ըսես, թէ ինծի համար ուրիշներ քեզի ըսին» (Յովհաննէս 18։33, 34)։

Պիղատոսն ալ ցոյց տալու համար, որ Յիսուսի մասին տեղեկութիւններ չունի, բայց կ’ուզէ ունենալ, կ’ըսէ. «Միթէ ես Հրեա՞յ եմ»։ Ետքը կ’աւելցնէ. «Քու ազգդ եւ քահանայապետները քեզ ինծի մատնեցին. ի՞նչ ըրած ես դուն» (Յովհաննէս 18։35)։

Յիսուս չի փորձեր փախուստ տալ իր թագաւոր ըլլալուն նիւթէն։ Ան այնպիսի պատասխան մը կու տայ, որ անկասկած շատ կը զարմացնէ Պիղատոսը։

Յիսուս Պիղատոսէն չի պահեր իր թագաւոր ըլլալուն իրողութիւնը։ Բայց իր Թագաւորութիւնը սպառնալիք չէ Հռոմի համար։ Յիսուս կ’ըսէ. «Իմ թագաւորութիւնս այս աշխարհէն չէ։ Եթէ այս աշխարհէն ըլլար իմ թագաւորութիւնս, իմ սպասաւորներս կը կռուէին՝ որ ես Հրեաներուն ձեռքը չմատնուիմ, բայց իմ թագաւորութիւնս ասկէ չէ» (Յովհաննէս 18։36)։ Այո, Յիսուս Թագաւորութիւն ունի, բայց ատիկա այս աշխարհէն չէ։

Պիղատոս Յիսուսի ըսածէն կ’եզրակացնէ, որ ան թագաւոր մըն է։ Հակառակ ասոր, Պիղատոս նորէն կը հարցնէ. «Ուրեմն դուն թագաւո՞ր մըն ես»։ Յիսուս Պիղատոսին յստակ կը դարձնէ, որ ճիշդ եզրակացութեան հասած է, երբ կը պատասխանէ. «Դուն կ’ըսես, քանզի թագաւոր եմ։ Ես այս բանին համար ծնած եմ եւ ասոր համար աշխարհ եկած, որպէս զի ճշմարտութեան համար վկայեմ։ Ամէն մարդ որ ճշմարտութենէն է՝ իմ ձայնիս ականջ կը դնէ» (Յովհաննէս 18։37)։

Յիսուս նախապէս Թովմասին ըսած էր. «Ես եմ ճամբան ու ճշմարտութիւնը եւ կեանքը»։ Հիմա նոյնիսկ Պիղատոս կը տեղեկանայ, որ Յիսուսին երկիր գալուն նպատակը «ճշմարտութեան» մասին վկայելն է, մասնաւորաբար իր Թագաւորութեան վերաբերեալ ճշմարտութեան մասին։ Յիսուս վճռած է հաւատարիմ մնալ այդ ճշմարտութեան, նոյնիսկ եթէ ատիկա նշանակէ իր կեանքը կորսնցնել։ Պիղատոս կը հարցնէ. «Ի՞նչ է ճշմարտութիւնը», բայց ան չի սպասեր որ Յիսուս բացատրութիւն տայ։ Ան կը սեպէ որ բաւական բան լսեց այս մարդուն մասին եւ պատրաստ է վճիռ արձակելու (Յովհաննէս 14։6. 18։38)։

Պիղատոս կը վերադառնայ պալատին դուրսը սպասող ժողովուրդին։ Այնպէս կ’երեւի որ Յիսուս իր քովը կեցած է, երբ քահանայապետներուն եւ անոնց ընկերակցող մարդոց կ’ըսէ. «Ես այս մարդուն վրայ յանցանք մը չեմ գտներ»։ Անոր որոշումէն զայրացած՝ կ’ըսեն. «Ժողովուրդը իրար կ’անցընէ ու բոլոր Հրէաստանի մէջ կը սորվեցնէ՝ Գալիլիայէն սկսած մինչեւ այստեղ» (Ղուկաս 23։4, 5)։

Հրեաներուն անտրամաբանական մոլեռանդութիւնը թերեւս կը զարմացնէ Պիղատոսը։ Մինչ քահանայապետները եւ ժողովուրդին ծերերը կը շարունակեն պոռչտալ, Պիղատոս Յիսուսին կը հարցնէ. «Չե՞ս լսեր թէ ո՛րչափ քեզի դէմ կը վկայեն ատոնք» (Մատթէոս 27։13)։ Յիսուս բան մը չի պատասխաներ։ Պիղատոս կը զարմանայ, որ Յիսուս ինչպէ՛ս հանդարտ կը մնայ հակառակ իր դէմ ուղղուած ամբաստանութիւններուն։

Երբ Պիղատոս կը լսէ որ անոնք կ’ըսեն, թէ Յիսուս ‘Գալիլիայէն սկսած’ իրար կ’անցընէ ժողովուրդը, կը գիտնայ որ ան գալիլիացի է։ Ասիկա իրեն առիթ կու տայ որ Յիսուսը դատելու պատասխանատուութենէն ազատի։ Հերովդէս Անթիպաս (Մեծն Հերովդէսի որդին) Գալիլիայի վրայ կ’իշխէ, եւ հիմա Պասեքին առիթով Երուսաղէմի մէջ է։ Անոր համար, Պիղատոս Յիսուսը կը ղրկէ Հերովդէսին։ Հերովդէս Անթիպասն էր որ Յովհաննէս Մկրտիչը գլխատել տուած էր։ Յետագային ան լսած էր Յիսուսին հրաշքներուն մասին եւ մտահոգուած էր, կարծելով որ ան թերեւս յարութիւն առած Յովհաննէսն էր (Ղուկաս 9։7-9)։

Հերովդէս հիմա կ’ուրախանայ, որ առիթը պիտի ունենայ Յիսուսը տեսնելու. ոչ թէ որպէսզի Յիսուսին օգնէ կամ տեսնէ թէ անոր դէմ եղած ամբաստանութիւնները հիմ ունին կամ ոչ։ Հերովդէս պարզապէս հետաքրքիր է եւ ‘կը յուսայ անկէ նշան մը տեսնել’ (Ղուկաս 23։8)։ Բայց Յիսուս անոր հետաքրքրութիւնը չի գոհացներ։ Իրականութեան մէջ, երբ Հերովդէս Յիսուսը կը հարցաքննէ, ան բառ մը չ’ըսեր։ Հերովդէս յուսախաբ ըլլալով՝ իր զինուորներուն հետ ‘կ’անարգէ’ Յիսուսը (Ղուկաս 23։11)։ Անոր փառաւոր հագուստներ կը հագցնեն եւ ծաղր կ’ընեն։ Ետքը, Հերովդէս Յիսուսը ետ Պիղատոսին կը ղրկէ։ Պիղատոս եւ Հերովդէս նախապէս թշնամիներ էին, բայց հիմա լաւ բարեկամներ կը դառնան։

Երբ Յիսուսը ետ Պիղատոսին քով կը բերեն, Պիղատոս քահանայապետներուն, հրեայ առաջնորդներուն եւ ժողովուրդին կ’ըսէ. «Ես ձեր առջեւ քննութիւն ընելով՝ ատոր համար ձեր ըրած ամբաստանութիւններէն յանցանք մը չգտայ այդ մարդուն վրայ. ո՛չ ալ Հերովդէս, վասն զի ձեզ անոր ղրկեցի եւ ահա ատիկա մահու արժանի գործ մը ըրած չէ։ Ուրեմն պատիժ մը տամ անոր ու արձակեմ» (Ղուկաս 23։14-16)։

Պիղատոս կ’ուզէ Յիսուսը ազատ արձակել, քանի որ կը հասկնայ որ քահանաները իրենց նախանձին պատճառով Յիսուսը իրեն յանձնած են։ Ուրիշ բան մըն ալ կը մղէ Պիղատոսը այս քայլը առնելու։ Մինչ ան նստած է իր դատական աթոռին վրայ, իր կինը իրեն մարդ կը ղրկէ եւ կ’ըսէ. «Դուն այն արդարին հետ գործ մի՛ ունենար, վասն զի այսօր երազիս մէջ [ակներեւաբար Աստուծոյ կողմէ երազ] շատ դիպուածներ անցան գլխէս անոր համար» (Մատթէոս 27։19)։

Արդեօք Պիղատոս ինչպէ՞ս կրնայ այս անմեղ մարդը ազատ արձակել։

Պիղատոս Յիսուսին մահը պահանջող ժողովուրդին կ’ըսէ. «Ատոր համար ձեր ըրած ամբաստանութիւններէն յանցանք մը չգտայ այդ մարդուն վրայ. ո՛չ ալ Հերովդէս» (Ղուկաս 23։14, 15)։ Հիմա ան Յիսուսը արձակելու ուրիշ միջոցի մը կը դիմէ եւ ժողովուրդին կ’ըսէ. «Սովորութիւն ունիք որ մարդ մը արձակեմ ձեզի զատկին։ Հիմա կ’ուզէ՞ք որ Հրէից թագաւորը արձակեմ ձեզի» (Յովհաննէս 18։39)։

Պիղատոս գիտէ որ բանտարկեալներուն մէջ կայ Բարաբբա անունով մարդ մը, որ ծանօթ է որպէս գող, խռովարար եւ մարդասպան։ Պիղատոս կը հարցնէ. «Ո՞րը կ’ուզէք որ ձեզի արձակեմ. Բարաբբա՞ն, թէ Յիսուսը՝ որ Քրիստոս կ’ըսուի»։ Ժողովուրդը, քահանայապետներէն դրդուած, կը խնդրէ որ Բարաբբան ազատ արձակուի եւ ոչ թէ Յիսուսը։ Պիղատոս նորէն կը հարցնէ. «Այս երկուքէն ո՞րը կ’ուզէք, որ ձեզի արձակեմ»։ Անոնք կը պատասխանեն. «Բարաբբան» (Մատթէոս 27։17, 21, 22)։

Պիղատոս իրար կ’անցնի եւ կը հարցնէ. «Հապա ի՞նչ ընեմ Յիսուսը, որ Քրիստոս կ’ըսուի»։ Ժողովուրդը կը պոռչտայ. «Թող խաչուի» (Մատթէոս 27։23ա)։ Ժողովուրդը առանց ամչնալու կը խնդրէ, որ անմեղ մարդ մը սպաննուի։ Պիղատոս կ’ըսէ. «Բայց ի՞նչ չար գործ ըրած է ատիկա. ես ատոր վրայ մահու արժանի յանցանք մը չգտայ. ուրեմն պատիժ մը տամ ատոր ու արձակեմ» (Ղուկաս 23։22)։

Հակառակ Պիղատոսին ջանքերուն, ժողովուրդը մէկ ձայնով կ’աղաղակէ. «Թող խաչուի» (Մատթէոս 27։23բ)։ Կրօնական առաջնորդները այնքա՛ն ժողովուրդը դրդած են, որ անոնք մոլեռանդ դարձած՝ կը պահանջեն որ արիւն թափուի,– անմե՛ղ մարդու մը արիւնը։ Ան ա՛յն անմեղ մարդն էր, որ միայն հինգ օր առաջ դիմաւորուեցաւ որպէս Թագաւոր, մինչ Երուսաղէմ կը մտնէր։ Ի՞նչ կարելի է ըսել Յիսուսին աշակերտներուն մասին։ Եթէ անոնք ժողովուրդին մէջն են, լուռ կը մնան, որպէսզի ուշադրութիւն չգրաւեն։

Պիղատոս կը տեսնէ որ տեղ մը չի հասնիր, անոր համար ժողովուրդին առջեւ իր ձեռքերը ջուրով կը լուայ եւ անոնց կ’ըսէ. «Ես այդ արդարին արիւնէն անպարտ եմ. դո՛ւք մտածեցէք»։ Ժողովուրդը անոր ըսածէն չ’ազդուիր, հապա կ’ըսէ. «Ատոր արիւնը մեր վրայ ու մեր որդիներուն վրայ ըլլայ» (Մատթէոս 27։24, 25)։

Պիղատոս ճիշդը ընելէ աւելի կը նախընտրէ ժողովուրդը հաճեցնել։ Անոնց խնդրանքին հիման վրայ, ան Բարաբբան ազատ կ’արձակէ։ Ապա զինուորներէն կը խնդրէ որ Յիսուսը մերկացնեն եւ մտրակեն։

Յիսուսը խիստ կերպով մտրակելէ ետք, զինուորները զինք պալատ կը մտցնեն։ Հոն մեծ թիւով զինուորներ կը հաւաքուին եւ աւելի կը ծաղրեն ու կ’անարգեն զինք։ Անոնք նաեւ փուշէ պսակ կը հիւսեն եւ Յիսուսին գլուխը կը դնեն։ Անոնք Յիսուսին աջ ձեռքը եղէգ մը կը դնեն եւ անոր կը հագցնեն ծիրանի վերարկու մը, որ թագաւորը ընդհանրապէս կը հագնէր։ Ետքը ծաղրանքով կ’ըսեն. «Ողջո՜յն քեզ, Հրէից թագաւոր» (Մատթէոս 27։28, 29)։ Ասկէ զատ, անոնք Յիսուսին վրայ կը թքնեն եւ զինք կ’ապտակեն։ Ետքը իր ձեռքէն եղէգը առնելով, իր գլուխին կը զարնեն, ինչ որ պատճառ կը դառնայ, որ փուշէ պսակը աւելի՛ մխրճուի մորթին մէջ։

Հակառակ այս բոլորին, Յիսուս զօրաւոր կը մնայ եւ մեծ արժանապատուութեամբ նախատինքը կը դիմագրաւէ։ Պիղատոս այնքան կը տպաւորուի անով, որ դարձեալ կը փորձէ պատասխանատու չըլլալ Յիսուսի մահուան համար։ Ան ժողովուրդին կ’ըսէ. «Ահա զանիկա դուրս կը բերեմ ձեզի, որպէս զի գիտնաք թէ ես անոր վրայ յանցանք մը չեմ գտներ»։ Կրնա՞յ ըլլալ որ ան կը մտածէ, որ եթէ Յիսուսը արիւնլուայ տեսնեն, թերեւս անոնց սիրտը շարժի։ Երբ Յիսուս այդ անխիղճ ժողովուրդին առջեւ կը կենայ, Պիղատոս կ’ըսէ. «Ահա՛ այն մարդը» (Յովհաննէս 19։4, 5)։

Ծեծի եւ անարգանքի դիմաց՝ Յիսուս շա՜տ հանդարտ կը մնայ։ Նոյնիսկ Պիղատոս ատոր կ’անդրադառնայ, քանի որ այնպէս կ’երեւի որ իր այդ խօսքը յարգանք եւ կարեկցութիւն կ’արտայայտէ։

Հակառակ անոր որ Յիսուս վայրագօրէն կը մտրակուի, ծաղրանքի առարկայ կը դառնայ եւ Պիղատոս ինչե՜ր կ’ընէ որ զինք ազատ արձակէ, քահանայապետները եւ անոնց հետ եղողները իրենց միտքը չեն փոխեր։ Անոնք անպայման կ’ուզեն Յիսուսը մահուան դատապարտել։ Անոնք կը շարունակեն պոռչտալ. «Խա՛չը հանէ, խա՛չը հանէ ատիկա»։ Պիղատոս կը պատասխանէ. «Դո՛ւք առէք ատիկա ու խաչը հանեցէք, վասն զի ես ատոր վրայ յանցանք մը չեմ գտներ» (Յովհաննէս 19։6)։

Հրեաներուն քաղաքական ամբաստանութիւնը չի համոզեր Պիղատոսը որ Յիսուս մահուան արժանի է։ Հիմա անոնք ուրիշ մեթոտի կը դիմեն։ Այս անգամ անոնք կը փորձեն կրօնական գետնի վրայ զինք ամբաստանել, ըսելով որ Աստուծոյ հայհոյեց։ Անոնք կ’ըսեն. «Մենք օրէնք ունինք եւ մեր օրէնքին համեմատ պէտք է որ մեռնի, վասն զի ինքզինք Աստուծոյ Որդի ըրաւ» (Յովհաննէս 19։7)։ Այս ամբաստանութիւնը նոր բան է Պիղատոսին համար։

Ան պալատ կը մտնէ եւ կը փորձէ Յիսուսը ազատելու կերպ մը գտնել,– այս մարդը որ քաջաբար տոկաց չարչարանքին եւ որուն մասին իր կինը երազ տեսաւ (Մատթէոս 27։19)։ Հիմա ալ հրեաները նոր բանով կ’ամբաստանեն Յիսուսը, նշելով որ ան կ’ըսէ թէ «Աստուծոյ Որդի» է։ Պիղատոս գիտէ որ Յիսուս Գալիլիայէն է (Ղուկաս 23։5-7)։ Բայց եւ այնպէս, անոր կը հարցնէ. «Ուրկէ՞ ես դուն» (Յովհաննէս 19։9)։ Թերեւս Պիղատոս կ’ուզէ գիտնալ որ արդեօք Յիսուս ասկէ առաջ երկնքին մէջ ապրա՞ծ է կամ աստուածային ծագում ունի՞։

Յիսուս արդէն Պիղատոսին ըսած էր, որ ինք թագաւոր է եւ թէ իր Թագաւորութիւնը այս աշխարհէն չէ։ Ան այս նիւթին մասին չի փափաքիր աւելի խօսիլ եւ լուռ կը մնայ։ Իր լռութիւնը Պիղատոսը կը վիրաւորէ եւ ան բարկացած կ’ըսէ. «Ինծի հետ չե՞ս խօսիր. չե՞ս գիտեր թէ ես իշխանութիւն ունիմ քեզ խաչը հանելու ու իշխանութիւն ունիմ քեզ արձակելու» (Յովհաննէս 19։10)։

Յիսուս պարզապէս կ’ըսէ. «Դուն իմ վրաս իշխանութիւն մըն ալ չէիր ունենար, եթէ քեզի վերէն տրուած չըլլար։ Անոր համար՝ ան որ զիս քեզի մատնեց, անոր մեղքը աւելի մեծ է» (Յովհաննէս 19։11)։ Հաւանաբար Յիսուսի մտքին մէջ միայն մէկ անհատ չկայ։ Փոխարէնը, ան ըսել կ’ուզէ որ Կայիափան, անոր հետ եղողները եւ Յուդա Իսկարիովտացին աւելի ծանր պատասխանատուութիւն կը կրեն, քան՝ Պիղատոսը։

Յիսուսի խօսքերով եւ կեցուածքով տպաւորուած եւ աւելի վախնալով որ ան թերեւս աստուածային ծագում ունի, Պիղատոս նորէն կը փորձէ զինք ազատ արձակել։ Բայց հրեաները ուրիշ բան մը կ’ըսեն, որ Պիղատոսը կը վախցնէ։ Անոնք կը սպառնան. «Եթէ ատիկա արձակես, Կայսրին բարեկամը չես. ամէն ով որ ինքզինք թագաւոր կ’անուանէ, անիկա Կայսրին հակառակ կը խօսի» (Յովհաննէս 19։12)։

Պիղատոս Յիսուսը նորէն դուրս կը բերէ եւ դատական աթոռին վրայ նստելով՝ ժողովուրդին կ’ըսէ. «Ահա ձեր թագաւորը»։ Բայց հրեաները նորէն կ’ըսեն. «Վերցո՛ւր, վերցո՛ւր, խա՛չը հանէ ատիկա»։ Պիղատոս կ’ըսէ. «Ձեր թագաւորը խա՞չը հանեմ»։ Հրեաները հռոմէական իշխանութիւնը չեն սիրեր. բայց եւ այնպէս, քահանայապետները ամենայն համարձակութեամբ կը պատասխանեն. «Մենք Կայսրէն զատ թագաւոր չունինք» (Յովհաննէս 19։14, 15)։

Պիղատոս հրեաներէն վախնալով՝ տեղի կու տայ անոնց վճռակամ պահանջներուն եւ Յիսուսը կը յանձնէ, որպէսզի մահապատիժի ենթարկուի։ Զինուորները անոր վրայէն կը հանեն ծիրանի վերարկուն եւ ետ իր հանդերձները կը հագցնեն։ Ետքը Յիսուսին շալկել կու տան իր տանջանքի ցիցը, որուն վրայ քիչ ետք պիտի գամուի։

Հիմա ուրբաթ, նիսան 14–ի կէսօրուան դէմ է։ Եւ քանի՛ որ Յիսուս հինգշաբթի առտուընէ ի վեր չէ քնացած եւ դաժան կերպով չարչարուած է, ցիցը շալկած ատեն իր ուժը կը կորսնցնէ։ Զինուորները կը պարտադրեն Սիմոն անունով անցորդ մը, որ կիւրենացի է, որ իր տեղը շալկէ ցիցը մինչեւ մահապատիժը գործադրելու տեղը։ Անոնց կը հետեւի մեծ բազմութիւն մը, որոնցմէ ոմանք կ’ողբան ու կու լան եղածներուն համար։

Յիսուս լացող կիներուն կ’ըսէ. «Ո՛վ Երուսաղէմի աղջիկներ, իմ վրաս մի՛ լաք, հապա ձեր անձերուն վրայ ու ձեր զաւակներուն վրայ լացէք։ Վասն զի ահա օրեր պիտի գան, որոնց մէջ պիտի ըսեն. ‘Երանի՜ ամուլներուն եւ այն որովայններուն որոնք չծնան եւ ծիծերուն՝ որոնք կաթ չտուին’։ Այն ատեն պիտի սկսին ըսել լեռներուն. ‘Մեր վրայ ինկէք’ ու բլուրներուն՝ ‘Մեզ ծածկեցէք’։ Վասն զի եթէ դալար փայտին այսպէս կ’ընեն, հապա չորին ի՞նչ պիտի ընեն» (Ղուկաս 23։28-31)։

Յիսուս կ’ակնարկէ հրեայ ազգին։ Ատիկա կը նմանի երթալով չորցող փայտի, որ տակաւին քիչ մը խոնաւութիւն ունի, դալար է, քանի որ Յիսուս իրենց հետ է եւ կան կարգ մը հրեաներ, որոնք իրեն կը հաւատան։ Երբ Յիսուս մեռնի եւ աշակերտները նոր հոգեւոր ազգի մը մաս կազմեն, հրեայ ազգը հոգեւորապէս պիտի չորնայ, այսինքն՝ չոր փայտի պէս պիտի ըլլայ։ Իրապէս մեծ ողբ պիտի ըլլայ, երբ հռոմէական զօրքը Աստուծոյ դատաստանը գործադրէ այդ ազգին դէմ։

Յիսուսը կը տանին քաղաքին մօտ գտնուող վայր մը, ուր ան եւ երկու աւազակներ մահապատիժի պիտի ենթարկուին։ Այդ վայրը կը կոչուի՝ «Գողգոթա» կամ «Գանկի տեղ»։ Անիկա նոյնիսկ «հեռուէն» կը տեսնուի (Մարկոս 15։40)։

Զինուորները երեք դատապարտեալներուն վրայէն հագուստները կը հանեն եւ զմուռսով խառնուած գինի կու տան անոնց։ Այնպէս կ’երեւի որ Երուսաղէմի կիները այս խառնուրդը պատրաստած են եւ հռոմայեցիները խնդիր չունին ատիկա դատապարտեալներուն տալու, որ անոնց ցաւը թեթեւնայ։ Բայց Յիսուս ատիկա համտեսելէ ետք, կը մերժէ խմել։ Ինչո՞ւ։ Քանի որ կ’ուզէ այս մեծ փորձութեան ժամանակ արթուն եւ հաւատարիմ մնալ՝ մինչեւ մահ։

Յիսուսը կ’երկնցնեն ցիցին վրայ (Մարկոս 15։25)։ Զինուորները անոր ձեռքերը եւ ոտքերը ցիցին վրայ կը գամեն։ Գամերը անոր միսը եւ յօդակապերը կը պատռեն, ինչ որ շա՛տ ցաւ կը պատճառէ։ Իսկ երբ զինուորները ցիցը կը կանգնեցնեն, Յիսուսին ցաւերը անտանելի կը դառնան, քանի որ անոր մարմինին ծանրութենէն՝ վէրքերը կը մեծնան։ Բայց Յիսուս զինուորները չի յանդիմաներ, հապա կ’աղօթէ՝ ըսելով. «Հա՛յր, թողութիւն տուր ատոնց, վասն զի չեն գիտեր թէ ի՛նչ կ’ընեն» (Ղուկաս 23։34)։

Հռոմայեցիները սովորութիւն ունին ոճրագործին գլխուն վերեւ գրութիւն մը դնելու, որ ցոյց կու տայ անոր յանցանքը։ Պիղատոս Յիսուսին համար հետեւեալը գրել տուած է. «Յիսուս Նազովրեցի՝ Թագաւոր Հրեաներու»։ Ատիկա գրուած է եբրայերէնով, լատիներէնով եւ յունարէնով, որպէսզի ամէն մարդ կարենայ կարդալ։ Պիղատոսին այս քայլը ցոյց կու տայ իր արհամարհանքը հրեաներուն հանդէպ, որոնք պնդեցին որ Յիսուս սպաննուի։ Քահանայապետները Պիղատոսին կը գանգատին՝ ըսելով. «Մի՛ գրեր Թագաւոր Հրեաներու, հապա թէ՝ ‘Ինք ըսաւ, Թագաւոր եմ Հրեաներու’»։ Բայց Պիղատոս չ’ուզեր նորէն օգտագործուիլ անոնց կողմէ. անոր համար կը պատասխանէ. «Ինչ որ գրեցի՝ գրեցի» (Յովհաննէս 19։19-22)։

Խիստ բարկացած քահանաները կը կրկնեն այն սուտ վկայութիւնը, որ նախապէս տրուեցաւ Սենետրիոնի դատաքննութիւններուն ժամանակ։ Զարմանալի չէ որ անցորդները իրենց գլուխը ծաղրանքով կը շարժեն եւ անարգելով կ’ըսեն. «Աւա՜ղ որ տաճարը կը քակէիր եւ երեք օրուան մէջ կը շինէիր։ Ինքզինքդ ազատէ՛ ու իջի՛ր խաչէն»։ Իսկ քահանայապետները եւ դպիրները իրարու կ’ըսեն. «Այդ Քրիստոսը, Իսրայէլի թագաւորը, թող հիմա խաչէն վար իջնէ, որպէս զի տեսնենք ու հաւատանք» (Մարկոս 15։29-32)։ Նոյնիսկ երկու աւազակները, որոնք Յիսուսին աջ ու ձախ կողմն են, զինք կը նախատեն, հակառակ անոր որ ինք միակն է որ իրապէս անմեղ է։

Հռոմայեցի չորս զինուորներն ալ Յիսուսը ծաղր կ’ընեն։ Կրնայ ըլլալ որ անոնք գինի խմած են եւ հիմա ծաղրանքով ատիկա Յիսուսին կը հրամցնեն, թէեւ գիտեն որ չի կրնար ձեռքը երկարել եւ առնել։ Անոնք Յիսուսի գլխուն վրայի գրութեան ակնարկելով՝ ծաղրական ոճով կ’ըսեն. «Եթէ դուն ես Հրէից թագաւորը, քու անձդ ազատէ» (Ղուկաս 23։36, 37)։ Պահ մը մտածէ։ Այն մարդը, որ փաստած է որ ինքն է ճամբան, ճշմարտութիւնը եւ կեանքը, անարդարօրէն ծաղրանքի առարկայ կը դառնայ։ Բայց Յիսուս քաջաբար այս բոլորին կը տոկայ, առանց յանդիմանելու հրեաները, զինք ծաղրող հռոմայեցի զինուորները կամ իր կողքին եղող երկու չարագործները։

Չորս զինուորները Յիսուսին վերնազգեստները կ’առնեն եւ չորսի կը բաժնեն։ Անոնց վրայ վիճակ կը ձգեն, որպէսզի նային թէ ո՛վ որ մասը պիտի առնէ։ Իսկ Յիսուսին զգեստը շատ լաւ որակ ունի։ Անիկա ‘առանց կարի է, վերէն վար հիւսուած’։ Զինուորները կ’ըսեն. «Ատիկա չպատռենք, հապա վիճակ ձգենք ատոր վրայ, թէ որո՞ւ պիտի ըլլայ»։ Այսպէս անոնք կը կատարեն այն համարը, որ կ’ըսէ թէ Մեսիային հագուստները պիտի բաժնուէին եւ անոնց վրայ վիճակ ձգուէր (Յովհաննէս 19։23, 24. Սաղմոս 22։18)։

Որոշ ժամանակ ետք, չարագործներէն մէկը կ’անդրադառնայ որ Յիսուս իրապէս թագաւոր է։ Ան միւս յանցագործը կը յանդիմանէ՝ ըսելով. «Դուն Աստուծմէ չե՞ս վախնար, որովհետեւ նոյն դատապարտութեան մէջ ես։ Մենք իրաւունքով, քանզի ահա մեր ըրածներուն արժանաւոր հատուցումը կ’առնենք. բայց ասիկա գէշ բան մը չըրաւ»։ Ետքը Յիսուսէն կը խնդրէ. «Տէ՛ր, յիշէ՛ զիս, երբ քու թագաւորութիւնովդ գաս» (Ղուկաս 23։40-42)։

Յիսուս կը պատասխանէ. «Ինծի հետ դրախտին մէջ պիտի ըլլաս» (Ղուկաս 23։43)։ Յիսուս անոր չ’ըսեր, որ Թագաւորութեան մէջ պիտի ըլլայ, հապա կ’ըսէ՝ «դրախտին մէջ»։ Իր այս խոստումը տարբեր է այն խոստումէն, որուն մասին խօսեցաւ իր առաքեալներուն, երբ ըսաւ որ Թագաւորութեան մէջ իրեն հետ պիտի նստին գահերու վրայ (Մատթէոս 19։28. Ղուկաս 22։29, 30)։ Բայց այս հրեայ չարագործը կրնայ ըլլալ որ լսած է այն երկրային Դրախտին մասին, որ Եհովան սկիզբը տուած էր Ադամին եւ Եւային, որպէսզի թէ՛ անոնք եւ թէ անոնց սերունդը հոն բնակին։ Անոր համար Յիսուսին այս խօսքերը շատ գեղեցիկ յոյս կու տան չարագործին։

Հիմա «վեցերորդ ժամ»ն է, այսինքն կէսօր է։ Տարօրինակ խաւար կ’ըլլայ ‘երկրին վրայ մինչեւ իններորդ ժամը’, այսինքն՝ կէսօրէ ետք ժամը երեք (Մարկոս 15։33)։ Ատիկա արեգակնային խաւարում չէ, քանի որ ատանկ բան տեղի կ’ունենայ նորալուսնի ժամանակ։ Իսկ հիմա Պասեքի շրջանն է, երբ լիալուսին կ’ըլլայ։ Ասկէ զատ, արեւի խաւարումը միայն քանի մը վայրկեան կը տեւէ, բայց այս խաւարը շատ աւելի երկար կը տեւէ։ Ուրեմն Աստուա՛ծ կը պատճառէ ատիկա։

Երեւակայէ անոր ազդեցութիւնը ունեցաւ Յիսուսը ծաղրողներուն վրայ։ Այդ մութ ժամանակին, տանջանքի ցիցին կը մօտենան չորս կիներ. Յիսուսին մայրը, Սողովմէն, Մարիամ Մագդաղենացին եւ պզտիկ Յակոբոս առաքեալի մայրը՝ Մարիամը։

Յովհաննէս առաքեալ Յիսուսին մօր քովը կը կենայ՝ տանջանքի ցիցին մօտ։ Մարիամ կը դիտէ մինչ իր ծնունդ տուած եւ մեծցուցած տղան ցաւերու մէջ ցիցէն կախուած է։ Մարիամի համար, կարծես իր սրտէն «թուր մը» կ’անցնի (Յովհաննէս 19։25. Ղուկաս 2։35)։ Հակառակ անոր որ Յիսուս անտանելի ցաւերու մէջ է, իր մօր բարօրութեան մասին կը մտածէ։ Ան ջանք կ’ընէ որ գլխու շարժումով Յովհաննէսը ցոյց տայ իր մօր եւ ըսէ. «Ո՛վ կին, ահա քու որդիդ»։ Ետքը իր մայրը ցոյց տալով՝ Յովհաննէսին կ’ըսէ. «Ահա՛ քու մայրդ» (Յովհաննէս 19։26, 27)։

Յիսուս իր սիրելի առաքեալին՝ Յովհաննէսին կը յանձնէ իր մօր հոգատարութիւնը, որ հիմա ըստ երեւոյթին այրի է։ Յիսուս գիտէ որ իր խորթ եղբայրները, Մարիամին միւս տղաքը, դեռ իրեն հանդէպ հաւատք չունին։ Անոր համար ան կարգադրութիւն կ’ընէ, որ Յովհաննէս իր մօր ֆիզիքական եւ հոգեւոր պէտքերը հոգայ։ Ի՜նչ աղուոր օրինակ։

Մօտաւորապէս այն ժամանակ, երբ խաւարը իր աւարտին կը հասնի, Յիսուս կ’ըսէ. «Ծարաւ եմ» (Յովհաննէս 19։28. Սաղմոս 22։15)։ Այսպէս մարգարէութիւն մը կը կատարուի։ Յիսուս կը զգայ որ իր Հայրը իր պաշտպանութիւնը վերցուցած է, որպէսզի իր ուղղամտութիւնը ծայր աստիճան փորձուի։ Ան բարձր ձայնով կ’աղաղակէ. «Էլօի՜, Էլօի՜, լա՞մա սաբաքթանի», որ ըսել է՝ «Աստուա՜ծ իմ, Աստուա՜ծ իմ, ինչո՞ւ զիս թողուցիր»։ Իր քովը կայնողներէն ոմանք իր խօսքը սխալ կերպով կը հասկնան եւ կ’ըսեն. «Եղիան կը կանչէ»։ Անոնցմէ մէկը կը վազէ եւ սպունգ մը քացախի մէջ կը թաթխէ եւ եղէգին անցընելով Յիսուսին կու տայ որ խմէ։ Բայց ուրիշներ անոր կ’ըսեն. «Թող տուր, տեսնենք թէ Եղիան պիտի գա՞յ ատիկա վար իջեցնելու» (Մարկոս 15։34-36)։

Ետքը Յիսուս կ’աղաղակէ. «Ամէն բան կատարուեցաւ» (Յովհաննէս 19։30)։ Այո, ան կատարած է ամէն բան, որուն համար իր Հայրը զինք երկիր ղրկած է։ Յետոյ Յիսուս կ’ըսէ. «Հա՛յր, քու ձեռքդ կ’աւանդեմ իմ հոգիս» (Ղուկաս 23։46)։ Յիսուս լիովին վստահ է, որ Եհովան իրեն յարութիւն պիտի տայ, անոր համար այդ խօսքը ըսելէ ետք, իր գլուխը կը ծռէ ու կը մեռնի։

Ասոր վրայ զօրաւոր երկրաշարժ կ’ըլլայ ու ժայռերը կը ճեղքուին։ Ատիկա ա՛յնքան զօրաւոր է որ Երուսաղէմէն դուրս գտնուող գերեզմանները կը բացուին եւ դիակներ դուրս կու գան։ Անցորդները, որոնք կը տեսնեն դիակները, «սուրբ քաղաքը» կը մտնեն եւ իրենց տեսածին մասին կը պատմեն (Մատթէոս 12։11. 27։51-53)։

Երբ Յիսուս կը մեռնի, Աստուծոյ տաճարին ծանր եւ երկար վարագոյրը, որ Սրբութիւնը կը բաժնէ Սրբութիւն Սրբութեանցէն, վերէն վար կը պատռուի։ Ասիկա ցոյց կու տայ, որ Աստուած որքա՜ն բարկացած է իր Որդին սպաննողներուն դէմ։ Ատիկա նաեւ ցոյց կու տայ, որ հիմա ճամբան բաց է դէպի բուն Սրբութիւն Սրբութեանցը, այսինքն՝ երկինք (Եբրայեցիս 9։2, 3. 10։19, 20)։

Մարդիկ շա՛տ կը վախնան։ Հարիւրապետը, որ մահապատիժին գործադրութեան վրայ կը վերահսկէր, կ’ըսէ. «Արդարեւ Որդի Աստուծոյ էր այս մարդը» (Մարկոս 15։39)։ Թերեւս ան ներկայ էր, երբ Պիղատոսին առջեւ քննարկուեցաւ Յիսուսին Աստուծոյ Որդի ըլլալու նիւթը։ Հիմա ան համոզուած է, որ Յիսուս անմեղ է եւ իրապէս Աստուծոյ Որդին է։

Ուրիշներ ալ, այս արտասովոր դէպքերը տեսնելով, իրենց տունը կ’երթան ‘կուրծքերնուն զարնելով’, այսինքն՝ վիշտով եւ ամօթով լեցուած (Ղուկաս 23։48)։ Հեռուէն դիտողներուն մէջ շատ մը կիներ կան, որոնք Յիսուսին աշակերտներէն են եւ անոր ծառայութեան ժամանակ շատ անգամ անոր ընկերակցած են։ Այս բոլորը տեսնելով՝ անոնք ալ խորապէս ցնցուած եւ յուզուած են։

Ուրբաթ, նիսան 14–ի կէսօրէ ետքն է։ Արեւամուտին պիտի սկսի նիսան 15–ը՝ Շաբաթ օրը։ Յիսուս արդէն մեռած է, բայց անոր կողքին կախուած աւազակները դեռ ողջ են։ Օրէնքին համաձայն, մեռելին մարմինը ամբողջ «գիշերը պէտք չէ մնայ» ցիցին վրայ, հապա պէտք է «նոյն օրը» թաղուի (Բ. Օրինաց 21։22, 23)։

Ատկէ զատ, ուրբաթ կէսօրէ ետքը կը կոչուի Պատրաստութիւն, քանի որ մարդիկ ուտելիքներ կը պատրաստեն, ինչպէս նաեւ կ’ընեն գործեր, որոնք չեն կրնար սպասել մինչեւ Շաբաթ օրուան աւարտին։ Արեւամուտէն ետք պիտի սկսի կրկնակի շաբաթը, կամ՝ «մեծ» շաբաթը (Յովհաննէս 19։31)։ Ինչո՞ւ։ Քանի որ ատիկա Բաղարջակերաց եօթնօրեայ տօնին առաջին օրը պիտի ըլլայ եւ այդ օրը միշտ Շաբաթ կը սեպուի (Ղեւտացւոց 23։5-7)։ Եւ այս անգամ այդ առաջին օրը եկած է շաբթուան եօթներորդ օրը, որ Շաբա՛թ օր է։

Անոր համար, հրեաները Պիղատոսէն կը խնդրեն որ արագացնէ Յիսուսին եւ երկու աւազակներուն մահը։ Ասիկա ընելու համար, անոնք սովորաբար կը կոտրեն դատապարտեալներուն սրունքները։ Այսպէս անոնք չեն կրնար իրենց ոտքերուն վրայ յենուելով՝ իրենց մարմինը բարձր պահել որ շնչեն։ Զինուորները կու գան որ անոնց սրունքները կոտրեն։ Նախ երկու չարագործներուն սրունքները կը կոտրեն։ Բայց ետքը, տեսնելով որ Յիսուս արդէն մեռած է, անոր սրունքները չեն կոտրեր։ Այսպէս կը կատարուի Սաղմոս 34։20–ի մարգարէութիւնը, որ կ’ըսէ. «Անոր բոլոր ոսկորները կը պահէ, անոնցմէ մէկը չի կոտրուիր»։

Բայց լման վստահ ըլլալու համար, որ Յիսուս իսկապէս մահացած է, զինուորներէն մէկը գեղարդով կը խոցէ անոր կողը՝ սրտին կողմէն, եւ ‘շուտ մը արիւն ու ջուր կ’ելլէ’ (Յովհաննէս 19։34)։ Այսպէս կը կատարուի Աստուածաշունչի ուրիշ մարգարէութիւն մը, որ կ’ըսէ. «Անոնք իրենց խոցածին պիտի նային» (Զաքարիա 12։10)։

Արիմաթիայէն Յովսէփ անունով «հարուստ մարդ մը», որ Սենետրիոնի պատուարժան անդամ է, ներկայ է Յիսուսի մահապատիժին գործադրութեան ժամանակ (Մատթէոս 27։57)։ Սուրբ Գիրքը անոր մասին կ’ըսէ, որ «բարի ու արդար մարդ մը»ն է, որ ‘Աստուծոյ թագաւորութեանը կը սպասէ’։ Իրականութեան մէջ, ան ‘Յիսուսի աշակերտը եղած էր, բայց գաղտուկ՝ Հրեաներուն վախէն’։ Ան Յիսուսին նկատմամբ Սենետրիոնին արձակած վճիռին դէմ էր (Ղուկաս 23։50. Մարկոս 15։43. Յովհաննէս 19։38)։ Հիմա, ան համարձակութիւն հաւաքելով, Յիսուսին մարմինը կը խնդրէ Պիղատոսէն։ Պիղատոսն ալ կը կանչէ հարիւրապետը, որ Յիսուսին մահապատիժին գործադրութեան վրայ կը վերահսկէր։ Անկէ տեղեկանալէ ետք, որ Յիսուս մեռած է, Պիղատոս Յովսէփին խնդրանքը կը շնորհէ։

Յովսէփ մաքուր կտաւ կը գնէ եւ Յիսուսին մարմինը ցիցէն վար կ’իջեցնէ։ Ետքը Յիսուսին դիակը կտաւով կը փաթթէ, որպէսզի թաղման պատրաստէ։ Նիկոդէմոսը, որ նախապէս ‘գիշերով Յիսուսին քով եկեր էր’, թաղման պատրաստութիւններուն մէջ կ’օգնէ (Յովհաննէս 19։39)։ Ան իրեն հետ կը բերէ մօտ 33 քկ. զմուռսի եւ հալուէի սուղ խառնուրդ մը։ Հրէական թաղման սովորութեան համաձայն, Յիսուսին մարմինը կտաւով կը փաթթեն եւ մէջը այս անուշահոտ նիւթերը կը դնեն։

Յիսուսին մարմինը կը դնեն ժայռի մէջ փորուած գերեզմանի մը մէջ, որ Յովսէփին կը պատկանի եւ դեռ գործածուած չէ։ Ետքը անոնք մեծ քար մը կը գլորեն գերեզմանին բերանը։ Անոնք այս բոլորը արագ–արագ կ’ընեն՝ Շաբաթը սկսելէ առաջ։ Մարիամ Մագդաղենացին եւ պզտիկ Յակոբոս առաքեալին մայրը՝ Մարիամ, թերեւս կ’օգնեն թաղման պատրաստութիւններուն մէջ։ Անոնք շա՛տ արագ տուն կ’երթան, որ ‘խունկեր ու իւղեր պատրաստեն’, որպէսզի Շաբաթէն ետք Յիսուսին մարմինը օծեն (Ղուկաս 23։56)։

Յաջորդ օրը, Շաբաթ, քահանայապետները եւ փարիսեցիները Պիղատոսին կ’երթան եւ կ’ըսեն. «Կը յիշենք թէ այն մոլորեցուցիչը իր կենդանութեան ատեն կ’ըսէր թէ՝ ‘Երեք օրէն յետոյ յարութիւն պիտի առնեմ’։ Ուստի հրաման ըրէ, որ մինչեւ երրորդ օրը գերեզմանին զգուշութիւն ընեն։ Չըլլայ թէ իր աշակերտները գիշերով գան զանիկա գողնան եւ ժողովուրդին ըսեն թէ՝ ‘Մեռելներէն յարութիւն առաւ’. ու ետքի մոլորութիւնը առաջինէն գէշ ըլլայ»։ Պիղատոս կը պատասխանէ. «Դուք ունիք պահապան զինուորներ. գացէ՛ք, զգուշութիւն ըրէք, ինչպէս որ կ’ուզէք» (Մատթէոս 27։63-65)։

Կիրակի առտուն՝ շատ կանուխ, Մարիամ Մագդաղենացի, Յակոբոսին մայրը՝ Մարիամ, եւ ուրիշ կիներ խունկեր ու իւղեր գերեզման կը բերեն, որ Յիսուսին մարմինը օծեն։ Անոնք իրարու կ’ըսեն. «Քարը ո՞վ պիտի գլորէ մեզի գերեզմանին դռնէն» (Մարկոս 16։3)։ Բայց հոն հասնելով՝ անակնկալի կու գան։ Գերեզմանը պարապ է։ Մինչ այդ երկրաշարժ պատահած է եւ Աստուծոյ հրեշտակը քարը մէկ կողմ գլորած է, իսկ պահապան զինուորները հոն չեն։