Արմագեդոն. ոմանք ատոր մասին ի՞նչ կ’ըսեն

«Եւ զանոնք տեղ մը հաւաքեցին, որ Եբրայեցերէն Արմագեդոն կը կոչուի» (ՅԱՅՏՆՈՒԹԻՒՆ 16։16)։

ԵՐԲ «Արմագեդոն» բառը կը լսես, ի՞նչ կը մտածես։ Հաւանաբար, հսկայ աղէտի մը տեսարանները մտքէդ անցնին։ Թէեւ բառը միայն մէկ անգամ կ’երեւի Աստուածաշունչին մէջ, սակայն լրատուամիջոցները եւ կրօնական առաջնորդները զայն յաճախ կը կրկնեն։

Արմագեդոնի առնչութեամբ ժողովրդական գաղափարները Աստուածաշունչի սորվեցուցածին կը յարմարի՞ն։ Պատասխանը կ’արժէ գիտնալ, քանի որ Արմագեդոնի մասին ճշմարտութիւնը կրնայ քեզ անհարկի վախէ ազատել, ապագայի հանդէպ հայեցակէտդ պայծառ դարձնել եւ Աստուծոյ մասին մտածելու կերպիդ ազդել։

Հետեւեալ երեք հարցումները նկատի առ եւ Արմագեդոնի առնչութեամբ ժողովրդական գաղափարները բաղդատէ Աստուածաշունչի սորվեցուցածին հետ։

1. ԱՐՄԱԳԵԴՈՆԸ ՄԱՐԴԱԿԵՐՏ ԱՂԷ՞Տ ՄԸՆ Է։

Լրագրողներ եւ հետազօտիչներ յաճախ «Արմագեդոն» բառը կը գործածեն, որպէսզի մարդոց պատճառած աղէտները սահմանեն։ Օրինակ, Ա. եւ Բ. Աշխարհամարտերը Արմագեդոն կոչուած են։ Այդ պատերազմներէն ետք, մարդկութիւնը մտահոգ էր, որ Միացեալ Նահանգները եւ Խորհրդային Միութիւնը իրարու վրայ կորիզային զէնքեր պիտի արձակէին։ Լրատուամիջոցները այս հաւանական բախումը կոչեցին «ջերմակորիզային Արմագեդոն մը»։ Ներկայիս, հետազօտիչներ՝ որոնք կը վախնան թէ ապականութիւնը երկրագունդի կլիմային արմատական փոփոխութիւններ պիտի պատճառէ, մօտալուտ «կլիմայական Արմագեդոն»է մը կը զգուշացնեն։

Անոնց սահմանումը ի՛նչ կը նշանակէ։ Մարդիկ վերջնականապէս հակակշռի տակ առած են երկրագունդին եւ անոր վրայ գոյութիւն ունեցող ամէն կեանքի ապագան։ Եթէ կառավարութիւնները իմաստութեամբ չգործեն, երկրագունդը մնայուն վնաս պիտի քաշէ։

Ինչ որ Աստուածաշունչը կը սորվեցնէ։ Աստուած թոյլ պիտի չտայ որ մարդիկ երկրագունդը աւերեն։ Աստուածաշունչը մեզ կը հաւաստիացնէ, թէ Եհովաa երկրագունդը «պարապ տեղ չստեղծեց» այլ՝ «բնակութեան համար» կազմեց (Եսայի 45։18)։ Փոխանակ թոյլ տալու որ մարդիկ երկիրը ամբողջովին կործանեն, Աստուած ‘երկիրը ապականողները պիտի ապականէ’ (Յայտնութիւն 11։18)։

2. ԱՐՄԱԳԵԴՈՆԸ ԲՆԱԿԱՆ ԱՂԷ՞Տ ՄԸՆ Է։

Ատեններ լրագրողները «Արմագեդոն» բառը բնական մեծ աղէտներու որպէս պիտակ կը գործածեն։ Օրինակ, 2010–ին, տեղեկագրութեան մը նիւթն էր՝ «‘Արմագեդոն’ Հայիթիի մէջ»։ Ատիկա կը նկարագրէր երկիրը հարուածող ուժգին երկրաշարժին պատճառած տառապանքը, վնասը եւ կեանքի կորուստը։ Թղթակիցները եւ ֆիլմեր յօրինողները այս արտայայտութիւնը կը գործածեն ոչ միայն պատահած դէպքերու համար, այլ նաեւ՝ այնպիսի աղէտներու համար, որոնք կը վախնան թէ պիտի պատահին։ Օրինակ, անոնք «Արմագեդոն» բառը գործածած են, որպէսզի նկարագրեն երկրագունդը հարուածող երկնաքարի մը ենթադրեալ ազդեցութիւնները։

Անոնց սահմանումը ի՛նչ կը նշանակէ։ Արմագեդոնը պատահական դէպք մըն է, որ անխտրաբար անմեղ մարդիկ կը սպաննէ։ Դուն քեզ պաշտպանելու համար, քիչ բան կրնաս ընել։

Ինչ որ Աստուածաշունչը կը սորվեցնէ։ Արմագեդոնը համայնքներու պատահական կործանարար մը չէ։ Փոխարէն, Արմագեդոնի ընթացքին միայն ամբարիշտները պիտի բնաջնջուին։ Աստուածաշունչը կը խոստանայ, թէ շուտով «ամբարիշտը պիտի չքանայ, անոր տեղը պիտի փնտռես ու պիտի չգտնես» (Սաղմոս 37։10)։

3. ԱՐՄԱԳԵԴՈՆԻՆ ԱՍՏՈՒԱԾ ԵՐԿՐԱԳՈՒՆԴԸ ՊԻՏԻ ԿՈՐԾԱՆԷ՞։

Բազմաթիւ կրօնականներ կը հաւատան թէ բարիին ու չարին միջեւ վերջնական բախում մը պիտի ըլլայ, որուն հետեւանքով մեր մոլորակը պիտի անհետանայ։ Միացեալ Նահանգներու մէջ հաստատութեան մը կողմէ (Princeton Survey Research Associates) կատարուած փորձագիտանք մը յայտնեց, թէ մասնակցող չափահասներուն 40 տոկոսը կը հաւատայ թէ աշխարհը «Արմագեդոնի պատերազմ»ով վերջ պիտի գտնէ։

Անոնց ուսուցումը ի՛նչ կը նշանակէ։ Մարդիկ երկրի վրայ յաւիտեան ապրելու համար չեն ստեղծուած, ոչ ալ երկրագունդը առյաւէտ մնալու համար ծրագրուած է։ Աստուած մարդիկը ստեղծեց այն միտումով, որ որոշ մէկ հանգրուանին բոլո՛րն ալ մեռնին։

Ինչ որ Աստուածաշունչը կը սորվեցնէ։ Աստուածաշունչը յստակ կերպով կը նշէ, թէ Աստուած «հաստատեց երկիրը իր հիմերուն վրայ, որպէս զի յաւիտեանս յաւիտենից չխախտի» (Սաղմոս 104։5)։ Իսկ երկրագունդի բնակիչներուն համար Աստուածաշունչը կ’ըսէ. «Արդարները պիտի ժառանգեն երկիրը ու յաւիտեան անոր մէջ պիտի բնակին» (Սաղմոս 37։29)։

Բացայայտ է որ Աստուածաշունչը Արմագեդոնի մասին բազմաթիւ ժողովրդական գաղափարներու կը հակասէ։ Ուստի, ճշմարտութիւնը ի՞նչ է։

[Ստորանիշ]