Ẹga ọ-Da Ụbwọ ka nya Ụpwụ ọ-Kpa Jẹ́ Ang nya Ọhịhị Bala Ụkụrwọ
ỌYA ỌHATA 1-7
ANG ỤDỤ BWU OMYI ẸLA NYA OHE OLUHYE | ỌWAWA 7-8
“Ẹla Ọlẹ Kahị ka Jẹ́ Bwu Ịkampụ nya Ala Isirẹlụ”
it-1-E 497 ¶3
Ọjịra-jịra
Ụ-ụwa Isirẹlụ, angịlẹ kị kaa kpịlahị kaa họ ụkụrwọ ku ọmwakpa nya angịkịla. (Ẹsịr 10:14) Lẹ, “alegbeju nya ogang datị-datị” hu ọhaha nyaa ha nyọlẹ kị ya ọdụ yeji kpá. (Ọwa 7:1-11) Ịnyịnyị, angịlẹ kị chụ nya angị ku ọmwakpa lụka nya iNehemaya bwula ‘ọnụ ọmyịmyị ọ-yụbwọ ju ụpwu ẹ-ẹpwụ’ ri angịkiliya, ala iLivayị bala “alegbeju.” (Neh 9:38–10:27) Lụka nya ogu-ẹdịyẹ nya ala Isirẹlụ ụ-ụwa u-ugbileji, alẹng angị ohu imiiye da iwo ịrụ (250) “ịlẹ kị ri ịbagọ-ịbagọ ẹ-ẹpwụ nya alegbeju ịlẹ ká alụma nya ala Isirẹlụ chụchụ” yẹjula iKora, ịDatan bala Abiram me obyi jahị da iMosisi bala Erọn. (Ọwa 16:1-3) IMosisi ba ẹla ọlẹ ká Ohe Oluhye ya jẹ, bwula chụ angịgbahị angị iwo irwiye (70) nya ala Isirẹlụ ịlẹ kị ri alegbeju nyọka dọọ ụbwọ “kpẹhị rịrị angịnyị,” chajị ọ ka jụ́ olo ọwẹ kpa myị ụbwọọmwụ ka. (Ọwa 11:16, 17, 24, 25) Ụpwụ nya Ala iLivayị 4:15 gu ẹnyị nya “[angịgbahị] nya ala Isirẹlụ,” ọ tị lala o-ri angịlẹ kị chụ nya angị ku ọmwakpa nya angịnyị ri angịlẹ kị ri angịgbahị, alegbeju, angịleje bala angị kpẹhị rịrị nya ẹpwụma.—Ọwa 1:4, 16; Joch 23:2; 24:1.
it-2-E 796 ¶1
IRubẹn
Ị-ịKampụ nya Isirẹlụ, ị ya alimwawụ nya iRubẹn, iSimyọn bala ịGadị kụ lawụlẹ ka ịkịka nya oye-edii nya ọdụ. Ụka kị wuleji nya ẹdịyẹ, ebwo ịta nya imwawụ ịwẹ ká iRubẹn à kpịlahị kaa hu ang ẹdịyẹ dịrẹ ebwo ịta nya imwawụ nya iJuda, Isakaa, bala iSebulọn. (Ọwa 2:10-16; 10:14-20) Ụ-ụgbẹyị ọlịịwẹ ịnyịnyị, alimwawụ ịwẹ à bwu hu ọhaha nyaa ha la ahyẹẹnụ ọlẹ kị hu ọdụ chị gọgọ ju lẹ.—Ọwa 7:1, 2, 10-47.
w04 8/1 25 ¶1
Ahị nya Ẹla bwu Ụpwụ nya Ọwawa
8:25, 26. Chajị nyọka kpahị ju ụkụrwọ ọlẹ ká ala iLivayị kaa họ yẹẹyẹẹ bala ajị nya ẹka nya angịlẹ kị kaa họ ụkụrwọ ụ-ụwa lẹ, ị da angịlẹ kị ri angịgbahị ehile nyọka hịnyọ lụkụrwọ ọkpọnchị ọlẹ kị kaa họ. Ma, ị ka jẹ́-ẹ yụbwọ kpịlaa nyọka da ala iLivayị aanaa ịkịla ụbwọ myị́. Ịlẹhị lẹ, áhị kaa mwịịnyọ bwu ọ ri ọngọ ya ẹrụ ọnyịịla nya Ịpyị-Adịrahụ jẹ angịnyị alẹ ka, ma ahị ka jẹ́-ẹ jẹ́ ang ọkpọnchị bwu ehile ọwẹ. Kori ká okwirichi ọchịchị á du ká Ọngịnyị nya ịKịrayịsị ọhẹ á jẹ́ họ ọnụ ọmyịmyị nyamwụ ịhyẹ jịra myị ka aalẹ, ọ ka jẹ́-ẹ họ ụkụrwọ nya Ọhẹ Oluhye ịkịla ịlẹ ká ọngịrị nyamwụ ka pwụ myị́.
Ang Ụdụ nya Olegu
it-1-E 835
Ọnyị Ọgbahị, Ọnyị nya Ọgbanyẹ
Chajị nyọlẹ ká anyị alẹng nya ọgbanyẹ nya ala Isirẹlụ à juwa ọgba nyọka ri alegbeju nya ọdọdẹpwa ọnyị myị́ ọnyị wẹẹ, ị ku ọmwakpa nya ẹpwụma wuu lẹpwụ-lẹpwụ. IJihova dọmwụ wụrụ ẹpwụma lẹpwụ-lẹpwụ nya “ọnyị ọlẹng nya ọgbanyẹ” nyọwa. Ị ri ẹpwụma nya ọgbanyẹ nyamwụ chajị nya iro ọlẹ kọ nwa bala Ebiraham. (Ehe 4:22) Chajị nyọlẹ kọ chị ọhịhị nyaa da wẹẹ, iJihova da ehile nyori nyị ka ya “ọnyị ọlẹng nya ọgbanyẹ ọlẹ kọ ka wụrụ ori-ụma nya ọngịnyị ehe lee iyo ileji” chị gọgọ ju họwa. (Ehe 13:2) Lẹ, anyị alẹng nya ọgbanyẹ ri ịnya Ohe Oluhye.
ỌYA ỌHATA 8-14
ANG ỤDỤ BWU OMYI ẸLA NYA OHE OLUHYE | ỌWAWA 9-10
“Jaabwọ ká IJihova Kpa Angịnyị Nyamwụ Ụgbẹyị”
it-1-E 398 ¶3
ỊKampụ
Ịkampụ nya iru nya angịnyị ịwẹ ọ-mwụ bwu ẹgẹhẹ ka ẹga ọkịla (iMosisi da ju ụ-ụpwụ nya Ọwawa 33 ẹga lala iwo ine ịlẹ ká ala Isirẹlụ chịkụ) ri ụkụrwọ ẹbyẹbyị ọlẹ kọ mẹjẹ nyori ị wolawụlẹ kẹm-kẹm. Jaabwọ myị́ abwọ ká egbamwụ-ụ́ godayị u-uhye nya ọdụ tata ka ba, ala Isirẹlụ kaa hụ ụwa ẹ-ẹga kị chịkụ. Ụka ká egbamwụ-ụ́ tị yegiri, ịị wuleji tọọ da ịnyịnyị. ‘Ụka ká [iJihova-á] byaa nyị chịkụ, ị chịkụ, ụka ká [iJihova-á] byaa nyị yegiri, ị yegiri.’ (Ọwa 9:15-23) Ẹkụrwẹ imiiye ịlẹ kị họ la okpoko onyoowuru à kaa ya ẹla ọlẹ ká iJihova tịtọ kị ka họ jaa lẹ. (Ọwa 10:2, 5, 6) Anụ ọdatị nya ẹkụrwẹ ọhẹ juwa ọlẹ kị kaa chị nyọka ya ụka ọlẹ ká ala Isirẹlụ ka dọmwụ nya ẹdịyẹ. Ụka ọhọhẹ ọlẹ ká ọọwa họ ri “ẹnụtụrụ iwo imiiye nya ọya oheeye nya ẹka oheeye [1512 B.C.E.].” Ị wuleji la akpa nya iro jilahị, ogu nya alimwawụ ịta ịhọhẹ-họhẹ wuleji nya ẹdịyẹ, alimwawụ nya iJuda kpaa ị-ịlahị, Isakaa baa ba, ọọwa lẹ, iSebulọn a ji ẹkpẹ nyaa lẹlẹ. Angịlẹ kị wuleji nya ẹdịyẹ taa da ri alogang nya ịGẹẹchọn bala iMerarị, ká ụkụrwọ nyaa ịwa ri ọ-ka kpa olo nya ọdụ. Angị wuleji nya ẹdịyẹ baa ba ri ebwo nya imwawụ ịta ịlẹ ká iRubẹn à kpaa ịlahị, iSimyọn baa ba, ọọwa lẹ, ịGadị à ji ẹkpẹ nyaa lẹlẹ. Alogang nya iKohatị wuleji taa da la olo nya ang-abwọ ịlịgọgọ. Ọọwa lẹ, ebwo ọhata nya imwawụ nya Ifurem, ịManasẹ bala iBenjamịn à yegiri nya ẹdịyẹ ịnyịnyị lẹlẹ. Angịlẹ kị wuleji nya ẹdịyẹ hyẹẹkpẹ-ẹkpẹ ri ebwo nya alimwawụ nya ịDan, Achẹẹ bala ịNafụtali ịlẹ kị ri angịgbeji. Lẹ, ebwo imiiye nya imwawụ ịlẹ kị ju iru lụmẹ bala ọ-la ọngịrị yẹẹyẹẹ ịhyẹ ya iwe nya ịlahị ji, ịkịla tụ alebwo ihihi da ẹ-ẹkpẹ-ẹkpẹ juwa gbaa.—Ọwa 10:11-28.
w11 4/15 4-5
À Yẹ Ang Ẹjẹẹ nya Ẹhị ọ-Kpa Rịrị nya Ohe Oluhye?
Ányị ahị tị́ ka mẹjẹ nyori ẹhị ọ-kpa rịrị nya Ohe Oluhye myịhị lẹhị? Ọlẹrụ ịPọlụ yẹkẹẹ: “Anụ́-ụ juwa ju ihi nya [angịlẹ kị wẹẹ kpịlahị nyanụ,] kanụ juwa kpa ịlọnụ keji hiigu-hiigu haa ịnyịnyị mẹ.” (Hib. 13:17) Ọ-họ ịnyị á ka chịkpẹẹ ụka myị́ ụka ka. Nyọka chụ pwokwita: Ya ịlọng ju i-iwe-ahụrụ ọlẹ ká ala Isirẹlụ ji lụka nya iMosisi wẹẹ. Kụ irya nyori à jẹdịyẹ lụrụ yẹẹyẹẹ la ata jụng wuu lẹ, ọọwa egbamwụ à godayị ẹẹ. Ọ tị ka godayị tata ka ba ányị? Ahyẹẹnụ ookpokpo? Epwihi ookpokpo? Ọya lụmẹ-lụmẹ? À ka ja kụ irya, ‘M̀ baba nyọka bwuru olo nyam apwụ gba ang wuu guru eji?’ Họhẹ-họhẹ, ọhẹka à dọmwụ nyọka gba ang nyang ịlẹ ka baba guru eji. Ma, nyọlẹ ká ahyẹẹnụ ịmanyị-ịmanyị chịpwụrụ kam kpá lẹ, à dọmwụ nyọka gbe ang nyang wuu guru eji ọọ-lajị nya ang nyang ọhẹ ọlẹ ká juwa tịtọ lagbama-agbama nyọlẹ ká yọọ ka ẹẹ. Jaabwọ ká wẹẹ ka gba ang nyang wuu guru eji kpá bwaa lẹ, a yẹ egbamwụ kọ juwa hu hwaa lẹlẹ. À tị baba nyọka dọmwụ nya olo nya ang nyang ojuju tịrẹkpẹ myịmyị! Ọọwa-á ka chịkpẹẹ kpong-kpong ka. Ma kpọkpọkpọ, ala Isirẹlụ baba nyọka “wuleji tọọ da.”—Ọwa. 9:17-22.
Lẹ, ányị ahị tị́ kaa họ ụka kahị ye ọmẹjẹ o-bwu ẹga nya Ohe Oluhye? Ahị kaa maga nyọka kpa ẹla ọọwa họ ụkụrwọ ahyaahị? Lee ahị tị́ kaa họ ang jaabwọ ọlẹ kahị kaa họ ene-ene kọ baahị ahị? Ahị kaa dịrẹ ọmẹjẹ ịkpangjẹ ịlẹ kị ji u-uhye nya abwọlẹ káhị ka bwu jẹ́ ịBayịbụụ ta angịnyị ẹ-ẹpwa, ẹrụ ọnyịịla o-ya ju angịlẹ kị kaa ya òja ọkịla, ang ọjẹ́jẹ nya ugbiyegu ụka myị́ ụka, ọ-kpa ẹla ọlẹ ká Hospital Liaison Committees ya họ ụkụrwọ, bala ọ-kpa ịlọhị jaabwọ ọlẹ kọ chịla ọọjịra-jịra ịtụka? Ịnyịnyị ahị ka mẹ ọ-myịhị lẹhị nyahị jẹ ẹ-ẹga nya ẹhị ọ-kpa rịrị nya Ohe Oluhye bwula ye alibyi myị. Ụka ká iwe-ahụrụ nya eje ọchịchị ọlẹ kọ ka guhi ọ-ọhịhị nyahị à chịhị ọgụ, áhị ka kpụnịrọ ẹla ọjẹ́jẹ nyịlọhị ka, ma ahị ka yẹhị nyahị nọ ka ẹga nya iJihova bala ogu nyamwụ nyọka kpahị ụgbẹyị. Ịnyịnyị, jaabwọ ká onjwo ochiche kaa rụnyẹ ka ẹga nya adamwụ anyị nyọka ye ewu o-chi ke hi igbachịwụ wẹẹ, ahị ka mwahị nya ewu o-chi ke ká ogu nya iJihova ụka ká akama nya odehe ọlẹ á mịlạ ahị nmoo lala igbachịwụ ọtụka-ọtụka ọlẹ kọ ja da.
Ang Ụdụ nya Olegu
it-1-E 199 ¶3
Ọtụguru
Ọbaba nya ọtụguru lawụlẹ. Ọbaba nyọka ká ọtụguru ọlẹ ká iJihova hunọ chajị nyọka ye apyobwuna bwu ang nya olegu, mẹjẹ gede-gde u-uhye nya ehile ọlẹ kọ da lụka nya Ang Oriri Ọchịpwụrụ ọlẹ kị kaa họ ẹka myị́ ẹka. Ọlẹng ọnyị myị́ ọnyị ọlẹ kọ la charị-charị, kọ tị kanyị ka, ma kọ pwa la ọ-họ ọhụhụ nya Ang Oriri Ọchịpwụrụ ọwẹ aalẹ, ị ka nwọọ. (Ọwa 9:9-14) Ụka ká Adịrahụ iHesekaya wụrụ ala iJuda bala Isirẹlụ wẹ iJerusalẹm nyọka họ ọhụhụ nya Ang Oriri Ọchịpwụrụ, ọ byaa yẹkẹẹ, ‘Anụ ala Isirẹlụ ee, anụ nyà tịrẹkpẹ chị iJihova ọgụ mẹ. Ānụ la egbeju-ọngịrị lala adanụ igogo anyị koo. Anụ ju ihi nya iJihova kanụ wẹ Ube Ịgọgọ nyamwụ ọla iJerusalẹm ọlẹ kọ chị ịgọgọ ju gbe oyi myị́ oyi mẹ. Anụ gbịgba họọ chajị kọ ka hịnyọ la ọ-wụ ẹjẹ tanụ mẹ. IJihova Ohe Oluhye nyanụ ri ọlọnahị bala ọlahyẹẹrwẹrwa. Lẹẹlẹ, ó-ri kanụ nyà chọọ ọgụ, ọ́ ka nyẹẹkpẹ danụ kaka.’ (2Ego 30:6-9) Ọtọchị-tọchị pwà nyọka ka, mẹ ihi nya Ohe Oluhye ojuju-ka jẹ. Nanana nyori, Angịnyị nya ịKịrayịsị á kaa họ ọhọhọ nya Ang Oriri Ọchịpwụrụ ọwẹ alẹ ka, ịPọlụ jwaa ọhụ nyọka deeri hi ọtụguru nya angịnyị nya Ohe Oluhye ka. Ọ yẹkẹẹ, “Anụ cheri ká irya omeme nyahị oluhye nya angịnyị aanahị ịkịla a ri ịnya ang ọnyịịla kem, kahị juwa du awụlẹ ju ọháha ọlala bala ụkụrwọ ọnyịịla ọhọhọ la ẹnyị nya Ohe Oluhye kem mẹ. Anụ juwa yẹhị da ọjịra-jịra ọlala lawụlẹ nyanụ anụ angịnyị nya Ohe Oluhye bwee kpong-kpong ka, jaabwọ ká angịhyẹ ịlẹpwụ nyanụ kaa họ kokoo. Ma, ọkọkọ nya ọọwa lẹ, anụ́-ụ tụtụ juwa ju awụlẹ ọhụ kịlahị-ịlahị ịnyịnyịịnyị, chajị nyọlẹ kaanụ ayịdang wẹẹ yẹ, jaabwọ ká ẹnụtụrụ nya ọwẹwẹ nya Ọngọlahị la juwa ju chwẹẹ lụme lẹ mẹ.”—Hib. 10:24, 25; yẹ CONGREGATION.
ỌYA ỌHATA 15-21
ANG ỤDỤ BWU OMYI ẸLA NYA OHE OLUHYE | ỌWAWA 11-12
“Ịyẹ Tị́ Du Kọ Baba Nyọka Cheji Ba Hi Olegu nya Ẹla ọ-Mwọ Ya?
w01 6/15 17 ¶20
Ā Ri Ọngọ Kaa Deeri Hi Ẹla Ka
Iru nya Angịnyị nya ịKịrayịsị á chabwọ kpa ẹpwụ nya ụya ọhọhọ ka. Ma, ahị baba nyọka dụmwọ-dụmwọ chajị kahị ka ri angị mwọ ala ya ka, chajị ọọwa ka du ká Ohe Oluhye á ka yehi myị ka. ỊPọlụ gbileehi ụbwọ ụ-ụrụ yẹkẹẹ, “Anụ myị kahị ri angị juwa ma [iJihova] yẹ, jaabwọ ká [ala Isirẹlụ] anyị ma [iJihova] yẹ lụka nyaa kaka ịnyịnyị. Chajị ụka kị họ ịnyị lẹ, akama nyaa ri yẹkẹẹ, ilo chaa u-ugbileji du ká iru nya angịnyị lẹpwụ nyaa gbu ụ-ụwa pyịyọọ. Anụ cheri kahị ri angị juwa mwọ ala ya, jaabwọ ká angịhyẹ nya adahị igogo anyị họ luka nyaa kaka. Chajị, ị họ ịnyị lẹ, akama nyaa ri yẹkẹẹ, Ohe Oluhye du olegu-ẹrụ ọ-ta angịnyị ehe ayịreji ọhẹ ẹrụ kaka ta angịịwa wuu ayịreji ugbene ịnyịnyị!” (1 Ala ịKọrịntị 10:9, 10) Ala Isirẹlụ mwọ ala ya ba iMosisi bala Erọn, dọmwụ ba Ohe Oluhye ayịdang. Ị juwa mwọ ala ya u-uhye nya ịmána ịlẹ kị bwula ụkụrwọ ẹbyẹbyị nya Ohe Oluhye. (Ọwawa 16:41; 21:5) Ẹla ọ-mwọ ya nyaa á wụ́ iJhova ẹjẹ lụmẹ lala ọlẹ kị chabwọ kpa ẹpwụ nya ụya ọhọhọ ka? ỊBayịbụụ mẹjẹ nyori, ilo nwụ iru angị mwo ala ya ịịwa. (Ọwawa 21:6) Ahyaahị ene ká ẹla ọwẹ họ, angị la egbeju-ọngịrị gụ angịnyị angị ụnọ iwo kụrụ ine da ohu irwiye (14,700) tayịreji ọọ-lajị nya ẹla ọ-mwọ ya. (Ọwawa 16:49) Lẹ, ahị ma ugbodu ojuju nya iJihova yẹ bwula kpa ang ịlẹ kọ ya hahị ụ-ụgbẹyị ọlẹ kọ ka la ihi ka lẹ ka.
w06 7/15 15 ¶7
‘Chị Ịgọ Hi Ẹla ọ-Mwọ Ya’
Jaabwọ ká olegu ọlẹ ká ala Isirẹlụ la yẹda! Olegu nya ẹla ọ-myaa lẹhị ọlẹ ká ala Isirẹlụ la nya ọgbanyẹ nyọlẹ ká iJihova gbaa kpehe bwu Ijipiti bala ọ-chaa da bwu ẹpwụ nya Ihu Ọnyẹẹgbẹgbụ gwaa gbịla nyọka mwu eje gwogbo họọ. (Ehe Ọkpụkpụ 15:1-21) Ma, ụka kị gba chị ang ilujwo u-ugbileji bala uhihi nya ala iKenan ojuju, olegu nya ẹla ọ-myị angịnyị nya Ohe Oluhye lẹhị yẹ kaka ri ang ọ-nwaa ka. Ọkọkọ nyọka ji Ohe Oluhye obe ọhọhọ nyọlẹ kọ họ kị lịlaa, ị juwa kpọọ abyị u-uhye nya ang ịlẹ kị kụ irya nyori ị baba nyaa kị tị laa ka. Ẹla ọ-mwọ ya ri ụgbẹyị ọhẹ ọlẹ ká ọngịnyị ka mẹjẹ nyori ang ịlẹ ká iJihova ya họọ á myọọ lẹhị kpong-kpong ka. Ọlẹbyẹbyị ka, ịnyị á du kọ yẹkẹẹ, “Ọ tị́ ka tata ba anyị ene ká angịnyị inyibyi ịwẹ ka hịnyọ la ọ-mwẹla ya bam mẹ?”—Ọwawa 14:27; 21:5.
it-2-E 719 ¶4
Arụ Ọrụrụ
Ẹla ọ-Mwọ Ya. Ẹla ọ-mwọ ya kaa kpụ ọngịnyị ọkịlẹtụ enyi bala ọ-bịrị ang. Ọ́ tata lụmẹ nyọlẹ ká ala Isirẹlụ gba kpehe bwu Ijipiti ka, ị dọmwụ nyọka mwọ ala ya ba iJihova, juwa yẹ abyị nya iMosisi bala Erọn, anchẹ nyamwụ ịlẹ kọ chụ nyọka kpaa ị-ịlahị. (Ehe 16:2, 7) Ẹla ọ-mwọ ya nyaa kpụ iMosisi ọkịlẹtụ enyi nyịlẹhị-ịlẹhị du kọ tịtọ nyọka gbu. (Ọwa 11:13-15) Ẹla ọ-mwọ ya ka ju ọmwụ nya igu ogbugbu ha angị mwọ ala ya myị́ ịnyịnyị. IJihova yẹ ẹla ọ-mwọ ya ba iMosisi lala egbeju-ọngịrị ọ-la tọ ụgbẹyị ọkpakpa nyamwụ ọwa ayịdang. (Ọwa 14:26-30) Iru nya angịnyị lụmẹ-lụmẹ ya ọhịhị nyaa byi ọọ-lajị nyọọwa.
Ang Ụdụ nya Olegu
it-2-E 309
Ịmána
Abwọ Ọchịchị. Ịmána lala “ajẹ ichiche-ichiche nya okoji nya ikoriyanda” bala ọ-me ẹnyị nya okoji nya ịbẹdẹlịyọm, ọlẹ kọ lala ang ọlẹ ká ka jẹ́-ẹ yọyị kpoye nyamwụ. Ọ labwụma nya ogbe. Ịpyọ ọlala nyamwụ me ụma nya “ịkama ịlẹ kịị kpa inwa họ” lee ọ-ya “kpụ́ ẹ-ẹpwụ nya ida.” Ụka kị gyaa i-igo lee o-rwaa ụ-ụchị kị kpọrụ pwụrẹ-pwụrẹ lẹ, ị kaa kpọọ lee ọ-ya họ ang lala ịkama ịlẹ kịi hu ẹbẹ lẹlẹ.—Ehe 16:23, 31; Ọwa 11:7, 8.
ỌYA ỌHATA 22-28
ANG ỤDỤ BWU OMYI ẸLA NYA OHE OLUHYE | ỌWAWA 13-14
“Jaabwọ ká Ọmyimyị Ọlala Kaa Dahị Ụbwọ Nyọka Ju Ugbodu”
w06 10/1 16-17 ¶5-6
Ugbodu Ojuju Bwula Ọmyịmyị Ọlala Bala Uhi nya Ohe Oluhye Ojuju
Ọ-ta iJochuwa bala ịKalẹbụ ta, angị imiiye lẹpwụ nya alịbajẹ nyọka pwụ Ọpyị ọ-Myị Ọnụ Ha. Ị yẹkẹẹ, “Ahị ka wu [ala iKenan] ri dọọnụ lẹnụ-lẹnụ. [IJihova] ji oye nyahị, ọ tị kụrụ ijiga ịlẹ kị byi ịlaa nyị kaa gbe ịwa lẹ. Anụ ju uhi nyaa kaka.” (Ọwawa 14:9) IJochuwa bala ịKalẹbụ chuuchi nyọka lahị ọdahile ọlịịwẹ? Ẹnẹnẹhẹ! Ịwa bala alụma nyaa ịkịla yẹ jaabwọ ká iJihova hu oyoyi ọtụka-ọtụka ju Ijipiti ọnyọngịrị bala ihye nyaa bwula Akama Iwo ịlẹ kọ du chaa ọgụ. Ị tị yẹ jaabwọ ká iJihova ya iFero bala alẹwụ nyamwụ byi enyi ẹ-ẹpwụ nya Ihu Ọnyẹẹgbẹgbụ ịnyịnyị. (Eje Ọnyịịla 136:15) Lẹ, ọ-la gede-gede nyori, alịbajẹ angị iwo ịwẹ á ye ịngịngịhyẹ-ẹ́ ka yụbwọ chị u-uhye nya ang odudu kị juhi ka. IJihova mẹjẹ jaabwọ ká ẹla ọọwa jwọọ ọ-ọkịlẹtụ ka ba ụka kọ yẹkẹẹ, “Ị tị́ ka nyẹẹkpẹ dam ịịwẹ tata ka ba anyị [bwula ọmyịmyị ọlala ka nyaa NW ]?—Ọwawa 14:11.
IJihova ya kpụrụrụ ang ọlẹ kọ ri akama nyaa—ang odudu kị wẹẹ juhi ị-ịwẹ ri ọmyịmyị ọlala ka nyaa. Ee, ọmyịmyị ọlala bala ugbodu ojuju dori wu awụlẹ yẹẹyẹẹ, du ká Ọngọmyẹrụ ịJọn jẹ́ da ụpwụ u-uhye nya ọjịra-jịra nya Angịnyị nya ịKịrayịsị bala ọhọhọ nyaa ẹ-ẹga nya ang nya olegu yẹkẹẹ, “Ang ọlẹ kahị kaa kpa kụrụ odehe ịnyị myị́ ri ọmyịmyị ọlala nyahị.” (1 ỊJọn 5:4) Alẹ, ọmyịmyị ọlala ụma nya iJochuwa bala ịKalẹbụ du kị jẹ́ kpa ẹrụ ọnyịịla chajị nya Ịpyị-Adịrahụ pyẹ chị odehe ọnụ wuu bwula uku ịrwọnyẹ nya Alibeenu nya iJihova, ikolobya, ịyẹẹnọ bala angịgbahị, angị la ọngịri bala ọ-la dẹwụ-dẹwụ. Oluji ọlọlọhẹ á jẹ́ tụ angịdẹwụ ịnyịịngịrị bala ọ-myị̀ la ugbodu ojuju ịwẹ ọnụ ku myị́ ka.—Ala iRom 8:31.
Ang Ụdụ nya Olegu
it-1-E 740
Ọpyị Ọlẹ ká Ohe Oluhye Ya Ha Ala Isirẹlụ
ỌPYỊ ọlẹ ká Ohe Oluhye ya ha ala Isịrẹlụ ri ọpyị ọnyịịla ịnyịlẹhị. Ụka ọlẹ ká iMosisi du alịbajẹ ẹrụ ka wụla Ọpyị ọ-Myị Ọnụ ha yẹ bala ọ-ka kpa ang-ẹrụ ịhyẹ nya ang-ẹjẹẹ nyà bwu ụwa, ị kpa egbe nya ikiledu, ipomegịraneti bala eju nya alakọnụ ọlẹ kọ ri ọtụka nyịlẹhị-ịlẹhị gbee ká alẹng imiiye ya ogbilo ọhẹ dụrọọ, yụbwọ chọọ oyiye-oyiye kpa nyà bwu ụwa! Nanana nyori, ị gbilẹta ẹkpẹ ẹ-ẹpwụ nya uhihi ojuju ọọ-lajị nya ọmyịmyị ọlala ka nyaa, ị yẹkẹẹ, “Ọpyị ọọwa ju eyo bala ọ-há ang lụmẹ” ịnyịlẹhị.—Ọwa 13:23, 27.
ỌYA ỌHATA 29–ỌYA OHENE 4
ANG ỤDỤ BWU OMYI ẸLA NYA OHE OLUHYE | ỌWAWA 15-16
“Cheji Ba Hi Ọbọọchẹ Ohihi Bala Ahị Ọdahile Ịlọng Kpoye-kpoye”
w11 9/15 27 ¶12
IJihova Jẹ́ng?
Nanana nyọọwa, nyọlẹ ká ẹpwụma nya Isirẹlụ wẹẹ jẹ ká Ọpyị ọ-Myị Ọnụ Ha, iKora yẹ ịngịhyẹ ọlẹ kọ kụ irya nyori o-ri akama ẹ-ẹpwụ nya obyi omeme nya Ohe Oluhye. Angịnyị angị ohu imiiye da iwo ịrụ (250) ịlẹ kị kaa kpịlahị chẹkpẹ ju iKora juwa maga nyọka nwụ ang họ. IKora bala angịkịla ka me irya nyori igu nyaa bala iJihova la ọngịrị yẹẹyẹẹ. Ị byi iMosisi yẹkẹẹ, “Anụ chakpa hu ịlọnụ gẹdẹẹ kpoye nya oyi lụmẹ! Ánụ jẹ ká ọng myị ọng nyahị ahị ala Isirẹlụ wuu ri angị ịlịgọgọ nya [iJihova] ịnyịnyị ka-á? [IJihova] jam tahị ịnyịnyị.” (Ọwa. 16:1-3) Abwẹla nya ahị ọdahile ịlaa kpoye-kpoye bala ịlaa o-hu hwaa à wẹ lẹ! IMosisi byaa yẹkẹẹ, “[IJihova] ka mẹ ọngọlẹ kọ ri ọngịnyị nyamwụ nya ịlẹhị . . . jẹẹhi.” (Wa Ọwawa 16:5.) La ocheju nya ahyẹẹnụ ọkịla nyamwụ, iKora bala angịlẹ wuu kị chẹkpẹ jwoo ẹ-ẹpwụ nya egbeju-ọnyọọngịrị gbu kpẹng-kpẹng.—Ọwa. 16:31-35.
w11 9/15 27 ¶11
IJihova Jẹ́ng?
IMosisi bala iKora dayị lala angịnyị ịdatị ẹ-ẹga nya ihi nya obyi omeme nya iJihova ojuju bala eje ọchịchị nyamwu. Ọhọhọ nyaa mẹjẹ jaabwọ ká iJihova yaa. IKora bwu ogang nya iKohatị ala iLivayị, ọ tị la iwe-ahụrụ lụmẹ-lụmẹ. Ọhẹka, ọ yẹ jaabwọ ká iJihova chị ẹpwụma nya Isirẹlụ da bwu Ihu Ọnyẹẹgbẹgbụ, ọ chẹkpẹ ju eje ọlala nya iJihova u-uhye nya ala Isirẹlụ ịlẹ kị la egbeju-ọngịrị ụ-ụwa ọ-ọgbọdọ nya ịSayịnayị bala ọ-la ụbwọ ẹ-ẹpwụ nyọka kpa Akpa nya Iro bwu ẹgẹhẹ ka ẹga ọkịla. (Ehe. 32:26-29; Ọwa. 3:30, 31) Ọ-la gede-gede nyori ọ godayị giri-giri ha iJihova ẹ-ẹpwụ nya ẹka lụmẹ-lụmẹ, ọ tị lala o-ri ala Isirẹlụ lụmẹ-lụmẹ kaa yẹhị rịrị ka ẹga nyamwụ ịnyịnyị.
Ang Ụdụ nya Olegu
w98 9/1 20 ¶1-2
Hu Ang Ịlẹ Kị Baba Gụ Kụ Ịlahị Jene-jene!
IJihova hu ẹla ọwẹ nya ang ọlẹ kọ baba yẹẹyẹẹ. ỊBayịbụụ yẹkẹẹ, “Ọọwa, [iJihova-à] byi iMosisi yẹkẹẹ, ‘Ị ka nwụ ọlẹng ọwẹ.’” (Ọwawa 15:35) Ịyẹ tị́ du ká iJihova yẹ ẹla ọlẹ ká ọlẹng ọwẹ họ ụ-ụgbẹyị ọnyọọngịrị ọlịịwẹ?
Ala Isirẹlụ la ahyẹẹnụ ịrwọnyẹ nyọka ya mwụ ịwụ bala ọ-ka kpa họ ịbaba nyaa ẹ-ẹga nya ang oriri, ang ịkụrụ-kụrụ bala ẹga onune. Ị ka kpa ẹnụtụrụ ọharwiye họ ang nya olegu. Nanana nyọlẹ kọ tịpyọ nyọka mwụ ịwụ ka, ọ tịpyọ nyọka kpa ụka ọlẹ ká ka hunọ nyọka kpa gbịgba ha iJihova họ ịnyị. Angịnyị nya ịKịrayịsị á juwa e-ekpeleji nya Ehile nya iMosisi kaka, ma ẹla ọwẹ á mẹ ẹla ọkpọnchị jẹ́ẹhị ẹ-ẹga nya ang ọlẹ kọ chịla kahị ka hunọ ịlahị nya ang ọlẹ kọ baba gụgụ wuu alẹ ka?—Ala iFilipayị 1:10.
ỌYA OHENE 5-11
ANG ỤDỤ BWU OMYI ẸLA NYA OHE OLUHYE | ỌWAWA 17-19
“Am [IJihova-à] Ri Ang Ọlala Nyanụ Lẹ”
w11 9/15 13 ¶9
A Juwa Hu IJihova nya Ang Ọlala Nyang?
Kụ irya nya ala iLivayị ịlẹ kị gaa ọpyị nya ang-ugu nyaa ka wẹẹ. Nyọlẹ ká ịgba ọgbagba nya ịlẹhị à ri ang ọlẹ kọ ju i-irya nyaa kem wẹẹ, ị baba nyọka kpụnịrọ iJihova ọlẹ kọ byaa yẹkẹẹ, ‘Am à ri ang ọlala nyanụ lẹ’ nyọka ye ang ịlẹ kị baba. (Owa. 18:20) Nanana nyori ahị kaa họ ụkụrwọ u-Ube Ịgọgọ lala angịkiliya bala ala iLivayị ka, ahị ka jẹ́-ẹ gbịla olegu nyaa. Ahị ka lahị ọdahile nyori iJihova ka họ ịbaba nyahị hahị. Ahị ọdahile nyahị ẹ-ẹga nya ọngịrị nya Ohe Oluhye nyọka họ ịbaba nyahị baba yẹẹyẹẹ gụ ọwọwa jaabwọ kahị wẹẹ tụ ju ocheju nya ahyẹẹnụ ihyẹẹkpẹ ịlẹ.—Ọwụ. 13:17.
w11 9/15 7 ¶4
IJihova-à Ri Ang Ọlala Nyam Lẹ
Ịịyẹ ụkụrwọ ọọwa à tị́ ri ha ala iLivayị? IJihova ya nyori ọwa nyị ka ri ang ọlala nyaa ụ-ụgbẹyị nyori, ọkọkọ nyọka gaa ọpyị nya ang-ugu nyaa, ị la iwe ọtụka-ọtụka nyọka họ ụkụrwọ ha Ohe Oluhye. O-ri “angịkiliya” ha iJihova à ri ang-ugu nyaa lẹ. (Joch. 18:7) Ẹla ọlẹ kọ dakoko ju ẹla ọlụpwụ nya Ọwawa 18:20 mẹjẹ nyori ọọwa á du kị yẹ ri alẹbyahị ikwoo-kwee ka. (Wa Ọwawa 18:19, 21, 24.) Ị ka hu “ebwo nya ang ookpokpo ẹ-ẹpwụ nya iwo nya ang myị́ ang ịlẹ ká ala Isirẹlụ ka nwụ” ha ala iLivayị nya ang-ugu nya uri nya ụkụrwọ nyaa. Ebwo ookpokpo nya ang-ẹrụ nya ala Isirẹlụ bala iyo ileji ịlẹ kị hu ha ka ri ịnyaa. Ịnyịnyị, ala iLivayị ka hu ebwo ookpokpo nya ang “ịlẹ kị ri ịlahịchịng” lẹpwụ nya ang ịlẹ kị ya haa ha, nya ang ookpokpo ẹ-ẹpwụ nya iwo nyaa ịwa. (Ọwa. 18:25-29) Ị kaa ya “ang ikiliya ịlịgọgọ” ịlẹ ká ala Isirẹlụ kaa kpa wẹ Ohe Oluhye wẹ Ube Ịgọgọ nyamwụ ha angịkiliya ịnyịnyị. Lẹ, alebwo nya angịkiliya la ang odudu ọlẹ kị ka myị nyori iJihova ka ha ịbaba nyaa haa ịnyịlẹhị.
Ang Ụdụ nya Olegu
g02 6/8 14 ¶2
Ịma—Ang o-Ju Apyobwuna Yẹẹyẹẹ
Ịma ịnyịnyị ku ọmwakpa nya ang ọlẹ kọ godayị kpọọ bala o-juwa gbe oyi myị́ oyi. Lẹẹlẹ, ị-ịBayịbụụ ị wụrụ iro ọlẹ kị ya yeji nya “iro ọnwanwa nya ịma” lee “iro ọlẹ kọ ka jẹ-ẹ̀ bịrị ẹnẹnẹhẹ kaka,” angịlẹ kị tị nwa iro ọọwa kaa ri ang oriri ọlẹ kị ya ịma ju lawụlẹ nyọka mẹjẹ nyori ị myị jwọọ. (Ọwawa 18:19) E-ekpeleji nya Ehile nya iMosisi, ị ka ya ịma ju iya ọkịlaakịla ịlẹ kị ka ya kiliya u-uhye nya ogidi nyọka mẹjẹ ọgba kpehe bwu ẹpwụ nya ang ọmama lee ang ọbịrịị-bịrị.
ỌYA OHENE 12-18
ANG ỤDỤ BWU OMYI ẸLA NYA OHE OLUHYE | ỌWAWA 20-21
“Kịnyaa ẹ-Ẹpwụ nya Ọdụmwọ Ọlala Ụka kị Juwa Yẹla Rịrịng”
w19.02 12 ¶19
Tịtọ nya Ọdụmwọ Ọlala Nyọka Họ Ẹla Kpụ IJihova Ịpyọ.
Ahị ka Cheji Ba Hi ọ-Ka Họ Ẹla Abyị. Kụ irya nya iMosisi myịmyị wẹẹ. Ẹ-ẹpwụ nya ẹka lụmẹ-lụmẹ, ọ la dụmwọ bala ọ-họ ẹla kpụ iJihova ịpyọ. Ọọwa, tụ ju ocheju nya ẹdịyẹ olujwo nyaa ọlẹpwụ nya ẹka iwo ine ụ-ụwa u-ugbileji lẹ, iMosisi à hwabwọ la ọ-ka mẹ ọdụmwọ ọlala jẹ lẹlẹ. Ọ tata lụme lẹka, ọọnamwụ ọnyang, ọhẹka ọlẹ kọ dụbwọ chị ọhịhị nyamwụ da ụ-ụwa Ijipiti gbu, ị yọọ ju eji ị-ịKadẹchị. Myịmyị lẹẹlẹẹ, ala Isirẹlụ juwa mwẹla ya ha ka gbeng nyori nyị́ kpahị ju ịwa jaabwọ kọ chịla ka. Ugbẹnyị lẹ, ị juwa “mwẹla ya” ba iMosisi u-uhye nya enyi o-ye nwà ka. Nanana nya ụkụrwọ ẹbyẹbyị ịlẹ wuu ká iJihova họ bwula iMosisi bala ọgụ-ẹpẹtẹ ọnyịịla nya iMosisi ọ-jẹ́ kpaa kpa, angịịwẹ juwa mwẹla ya. Ị́ mwẹla ya u-uhye nya enyi o-ye nwa ka, kem ka. Ma, ị mwẹla ya ba iMosisi ịnyịnyị, lala o-ri ọwa du ká imyi-enyi wẹẹ nwaa lẹ.—Ọwa. 20:1-5, 9-11.
w19.02 13 ¶20-21
Tịtọ nya Ọdụmwọ Ọlala Nyọka Họ Ẹla Kpụ IJihova Ịpyọ
Ẹ-ẹpwụ nya agbama ojuju, iMosisi ya ọdụmwọ ọlala nyamwụ byi. Ọkọkọ nyọka ya ẹla tọ ẹjwọ la ọmyịmyị jaabwọ ká iJihova byoo, iMosisi ya ẹla la agbama tọ ala Isirẹlụ ẹ-ẹpwụ nya olujwo ọ-tọọ tọ bala ọ-yogbo ha ịlọmwụ. Ọọwa lẹ, ọ ya ọgọdọ mịla ẹjwọ ugbabwọ imiiye lẹ, ọ̀bá nya enyi ọtụka-ọtụka à juwa mwụ kpehe lẹlẹ. Ọbọọchẹ ohihi bala agbama ojuju du kọ họ ẹla abyị ọlẹ kọ tolujwo nyịlẹhị-ịlẹhị. (Eje. 106:32, 33) Chajị nya ọdụmwọ ọlala ọ-mẹjẹ ka nyamwụ lụka o-kpii ọwẹ, du ká Ohe Oluhye ya iwe da họọ nyọka ká Ọpyị ọ-Myị Ọnụ Ha ka.—Ọwa. 20:12.
Ahị jẹ́ ang ịkpọnchị bwu ẹla ọlẹ kọ họ wẹẹ. Ọhọhẹ-họhẹ, ahị baba nyọka họ ụkụrwọ ụka myị́ ụka nyọka kịnyaa ẹ-ẹpwụ nya ọdụmwọ ọlala nyahị. Kori kahị yahị dọọ bwee ụka ọhẹ, ọhẹka ahị ka dọmwụ nyọka hu ịlọhị hwaa ọlẹ kọ ka kpahị kà ka ya ẹla bala ọ-họ ẹla uchi. Oheeye, ịnyọ ọmwụmwụ ka, kà du kahị ka la dẹwụ-dẹwụ, lẹ o-ri opyii kahị ka maga nyọka la dụmwọ lẹ, kori kị dọmwụ juwa yẹla rịrịịhị wẹwẹ.
w09 9/1 19 ¶5
Ọngọleje Ọlẹ Kọ Kaa Họ Ang Ọnyịịla Kem
Ọhọhẹ-họhẹ, Ohe Oluhye á byi iMosisi nyị́ ya ẹla ta ala Isirẹlụ ka, ọwa ụbwọọmwụ kem à ka ya eje waa nya angị la egbeju-ọngịrị lẹ. Oheeye, iMosisi bala Erọn á yogbo ha Ohe Oluhye ka. Ọ yẹkẹẹ, “Anụ mẹ ọngịrị ịgọgọ nyam jẹ” ka. (Ọgba 12) Bwula ọ-yẹkẹẹ, “Āhị gba enyi kpehe,” iMosisi ya ẹla lala ọwa bala Erọn à ri angị họ ụkụrwọ ẹbyẹbyị nya enyi ọ-gba kpehe lẹ, o-Ohe Oluhye ka. Ọhata, eje ọlẹ kọ laa, la ookpokpo bala ịnya angịlẹ kị la egbeju-ongiri tọọ lụka ọkẹkpẹ. Ohe Oluhye pwa ká aloyi nya ọgbanyẹ ịlẹ kị la egbeju-ọngịrị nyọka ya ẹta chị ọpyị nya iKenan, ọ họ ịnyị ẹ-ẹga nya iMosisi bala Erọn ịnyịnyị. (Ọwawa 14:22, 23) Ohene, iMosisi bala Erọn ri angị kpịlahị nya ala Isirẹlụ. Angịlẹ kị la iwe-ahụrụ ọgbẹgbịlẹ, ka la ẹla ka ya gụ ẹ-ẹga nya Ohe Oluhye.—ILuku 12:48.
Ang Ụdụ nya Olegu
w14 6/15 26 ¶12
À kaa Yẹ Ọdẹwụ-dẹwụ nya Angịnyị Ehe Jaabwọ ká iJihova Yọọ?
Ẹ-ẹpwụ nya iwe-ahụrụ ọnyọnyọọnyị ịwẹ, iJihova ịnọ ka yẹ Erọn akama ahyaahị myị́. Ma, iJihova wẹ ka jẹ́ nyori Erọn á ri ọngịnyị ọtịpyọ lee ọ-la abyị lụmẹ ka. Erọn ya iwe da iwe-ahụrụ lee ọhọhọ nya angịkịla hwaabwọ la ọ-ka họ ang ọnyịịla. Nanana nyọọwa, ụka ọlẹ kị ya abyị nyamwụ jwoo, ọ ye myị bala ọ-chẹkpẹ ju eje ọlala nya iJihova. (Ehe. 32:26; Ọwa. 12:11; 20:23-27) IJihova chụ nyọka ya irya nyamwụ nọ ẹ-ẹga nya ọmyịmyị ọlala nya Erọn bala ọyẹda nyamwụ. Ẹ-ẹpwụ nya ẹka ohu ịmanyị tị kịlahị nyọọwa, ị kpịtịya nya Erọn bala anyị ịtụma nyamwụ nya angị kaa juhi nya iJihova.—Eje. 115:10-12; 135:19, 20.
ỌYA OHENE 19-25
ANG ỤDỤ BWU OMYI ẸLA NYA OHE OLUHYE | ỌWAWA 22-24
“IJihova Yẹ Ọlọ Ọgaga La Ahị Ọwawa”
bt-E 53 ¶5
Ya “Ẹrụ Ọnyịịla nya IJisọsị”
Alẹ lala ụka nya oyi ọhọhẹ, ọtụpyịpyị á jẹ́ hu angịnyị nya Ohe Oluhye abwọ la ọ-ka kpa ẹrụ ọnyịịla pyẹ ka. Ụka lụmẹ-lụmẹ, ọ-kpa Angịnyị nya ịKịrayịsị bwu ẹgẹhẹ ka ẹga ọkịla, ọ-ka ri ube nya agba lee ká ọpyị ọkịla. Ọọwa kaa dụbwọ nyọka dọmwụ nya ẹrụ ọnyịịla nya Ịpyị-Adịrahụ ọ-ya ju angịnyị ịla ẹga onyeewe ịnyị. Ọ-chụ pwokwita, lụka nya Ẹwụ nya Odehe Wuu Ọhọhẹ, Alibeenu nya iJihova jẹ́ ya ẹrụ ọnyịịla ju angịnyị yẹẹyẹẹ ẹ-ẹga ọ-kpa ala agba kaka tụguru nya ala Nazi. Ọla iJuu ọhẹ ọlẹ kọ gbachị Alibeenu nya iJihova ụ-ụwa yẹkẹẹ, “Ugbodu ojuju nya Alibeenu nya iJihova ịlẹ kị ri ala agba ya ọ-jẹ́ myị̀myị̀ ham nyori ọmyịmyị nyaa kpụnịrọ Ụpwụ Ịgọgọ. Ọọwa du kám wẹ ka ri Olibenu nya iJihova ịnyịnyị.”
it-2-E 291
Ang o-Ju Ọngịnyị Ụrụ
Ang o-Ju Ọngịnyị Ụrụ Jahị da IJihova. Ọlọmwụ ịBalam họ ẹla uchi bwula ọtịtọ kọ ka yọmwụ tụ ala Isirẹlụ pyịpyị chajị nyọka ye okpoko bwu ẹga nya Adịrahụ ịBalakị ọla iMowabụ, ma iJihova hwoo abwọ la ọ-ka họ ịnyị. Ọngọmyẹrụ iPita da ẹla u-uhye nya ịBalam nyori, “ụnyịrẹ ọlẹ kọ la omyi nya ọngịnyị ehe la ka, a dachichi kpa omyi ẹla nya ọngịnyị ehe ya ẹla ẹnụ ọọwa, juwa hu ọlọmwụ ọwẹ abwo hi ang ohideeji ọlẹ, ịnọ, kọ juwa ka họ lẹlẹ.” Ẹ-ẹga nya ẹla ohideeji ọlẹ ká ịBalam họ, ọngọmyẹrụ kpa omyi ẹla nya iGiriki ọlẹ ko ri, pa·ra·phro·niʹa, ka etu nyamwụ ri, “ọ-ka họ ẹla lala ọngọlẹ ká ang họọ ị-ịmachị.”—2Pit 2:15, 16; Ọwa 22:26-31.
Ang Ụdụ nya Olegu
w04 8/1 27 ¶2
Ahị nya Ẹla Bwu Ụpwụ nya Ọwawa
22:20-22—Ịịyẹ tị́ du ká agbama nya iJihova wuru jahị da ịBalam? IJihova byi ịBalam nyori nyị́ gọlọ ju ala Isirẹlụ ka. (Ọwawa 22:12) Ma, ọlọmwụ ọwẹ hu ang bala alẹng nya ịBalakị la irya nyọka gọlọ ju ala Isirẹlụ. ỊBalam tịtọ kọ ka họ ẹla kpụ Adịrahụ nya iMowabụ ịpyọ bala ọ-ka ye okpoko kwiwa bwu ẹga nyamwụ. (2 IPita 2:15, 16; iJudu 11) Dọmwụ nyọlẹ ká iJihova kpa ịBalam wahị kụrụ ala Isirẹlụ la agbụrụ ọkọkọ nyọka gọlọ jwaa, ịBalam tịtọ nyọka họ ẹla kpụ Adịrahụ ọwẹ ịpyọ, bwula ya nyori nyị kpa anyang ịlẹ kị kaa gbịgba ha ịBaalụ pịrị alẹng nya ala Isirẹlụ mẹ. (Ọwawa 31:15, 16) Lẹẹlẹ, ang odudu ọlẹ ká agbama nya Ohe Oluhye wuru jahị da ọlọmwụ ịBalam ri ọọ-lajị nya ẹhị ọ-chị nyanya nya ang nyamwụ.
ỌYA OHENE 26–ỌYA ỌHARỤ 2
ANG ỤDỤ BWU OMYI ẸLA NYA OHE OLUHYE | ỌWAWA 25-26
“Ọngọ Ookpokpo Ka Jẹ́-ẹ Họ Ọdatị ka Ji Myị?”
lvs-E 118 ¶1-2
‘Chị Ịgọ Hi Ụya Ọhọhọ!’
OLURWE-ENYI kele ka ẹga ọlẹ kọ kaa wu ụma nya iyo-enyi ịlẹ kọ tịtọ. Ọ chị iyo ọ-chẹhị gbọgbọ ju ọkụja nyamwụ lẹ, ọ dọọ ju ka ẹpwụ nya enyi lẹlẹ. Ọ dọhụ pịlẹẹ godayị myịnyẹng, ụka ká iyo-enyi wẹ kaka hu iyo ọla ọkụja ọwẹ mile la ọkụja-ọkụja lẹ, ọ gbile ọkụja nyamwụ lẹ, ọkụja à gu iyo ọwẹ lẹ ọ dọmwụ nyọka gbiloo kpehe lẹ, ọ woo lẹlẹ.
Ụ-ụgbẹyị ọlịnyị-ịnyị, ị kaa kpa bwu wu angịnyị ehe lẹ. Ọ-chụ pwokwita, ala Isirẹlụ hi pyịnyẹng kị wẹẹ ka pwụ Ọpyị ọ-Myị Ọnụ Ha lẹ, ọọwa ị chịkụ ụteeji nya iMowabụ lẹlẹ. Ụka ọọwa, adịrahụ nya ala iMowabụ myị ọnụ nyọka ya okpoko ọtụka-ọtụka ha ọlẹng ọlẹ kị wụrụ ịBalam chajị kọ ka gọlọ jụ ala Isirẹlụ. Ịlẹhị-ịlẹhị, ịBalam maga nyọka mwahị abwọlẹ kọ ka họ chajị ká ala Isirẹlụ ka kpa ọlọ ọgaga wẹ uhye-ọgba nya ịlaa. Ọ kpẹhị pileji yẹẹyẹẹ nyọka chụ iyo o-ya ju ọkụja nyamwụ. Ọọwa lẹ, ọ du anyị anyang ịyẹẹnọ nya ala iMowabụ kele ká ịkampụ nya ala Isirẹlụ chajị kị ka mwụ alẹng nyaa ju nyọka nọ taa lẹlẹ.—Ọwawa 22:1-7; 31:15, 16; Ọwụrụụ-wụrụ 2:14.
lvs-E 119 ¶4
‘Chị Ịgọ Hi Ụya Ọhọhọ!’
Ịyẹ tị́ du ká ala Isirẹlụ lụmẹ-lụmẹ chabwọ kpụ ẹpwụ nya ụnya nya ịBalam myị? Ang odudu ri ị juwa kụ irya nya ang ịlẹ kị ka kpaa ịpyọ kem, du kị deeri nya ang ịlẹ wuu ká iJihova họ haa. Ala Isirẹlụ la ang lụmẹ-lụmẹ ịlẹ kị du kị ka kpa ịlaa keji ha Ohe Oluhye. Ọ gbaa kpehe bwu ẹpwụ nya ọnyọhị ọrịrị ọ-ọpyị nya Ijipiti, ọ ya ang oriri haa ri u-ugbileji, bala ọ-kpẹhị rịraa gbee kị wẹẹ pwu ọnụ-ẹpwa nya Ọpyị ọ-Myị Ọnụ Ha. (Ala iHiburu 3:12) Ma kpọkpọkpọ, ị jẹ ya iwe da kpụ ị pịraa ju ka ẹpwụ nya ụya ọhọhọ. Ọlẹrụ ịPọlụ da yẹkẹẹ: ‘Anụ cheri kahị ri angị juwa họ ụya jaabwọ ká angịhyẹ nya adahị igogo anyị họ lụka nyaa kaka! Chajị, ụka kị họ ụya ọọwa lẹ akama nyaa ri igu ogbugbu haa.’—1 Ala ịKọrịntị 10:8.
Ang Ụdụ nya Olegu
it-1-E 359 ¶1-2
Oyi
Ọ lala o-ri abwọlẹ kị bwu ga ọpyị gịla alimwawụ nya Isirẹlụ kpụnịrọ ang imiiye ịkpọnchị: ọhẹ ri iwo ọlẹ kị da, ọkịla ri abwọlẹ ká alimwawụ ju iru kaka ba. Ọhẹka ị da iwo nyọka jẹ́ ẹpwụ ojuju nya ọpyị ọlẹ ká imwawụ ọnyọnyọọnyị ka la nya ang ugu, ene kị ka jẹ́-ẹ ga ọpyị ọọwa cheechee ka oye ọhẹ lee ọkịla, lala oye ẹtẹ lee edii, ọmwẹnụ-ụtụrụ lee ọmwẹnụ-obyi nya ọkpọọ oloye nya ihu lee oye nya ịgbọdọ. Eje ọchịchị nya iwo ọdada ọwẹ bwu ẹga nya iJihova, ọọwa tị ka du ka ijiiji ọyẹyẹ bala arụ ọrụrụ-ụ́ ka ji ẹpwarịrị nya alimwawụ ịwẹ ka. (Etu 16:33) Bwula ụgbẹyị ọwẹ Ohe Oluhye wẹẹ kpẹhị rịrị iwe-ahụrụ nya alimwawụ ọnyọnyọọnyị chajị ka ẹla oluhye nyaa ka họ jịra pwoku abwọlẹ ká iJekọbụ yẹ ọmwụ neeji lụka ọlẹ kọ wẹẹ ka gbu kị da ju ụ-ụpwụ nya Ọmwụ Ọdada 49:1-33.
Ụka ọlẹ kị da iwo nyọka jẹ́ ẹga ka imwawụ ọnyọnyọọnyị ka kụ ka kpá wẹẹ, ọ baba kị ka jẹ́ ẹga ka oyi nya ọpyị nya alimwawụ ọnyọnyọọnyị ka ba, ọọwa tị ka kpụnịrọ ẹhị nya ẹla ọkpọnchị oheeye kọ ri: abwọlẹ ká alimwawụ ju iru kaka ba. “Anụ gu ọpyị ọwẹ okpo gịla ịlọnụ jaabwọ kanụ la ogang-ogang bala imwawụ-imwawụ bwula iwo ọdada mẹ. Ọpyị ọnyị myị ọnyị ká iwo-ó chụ ha ogang ọhẹ-lọhẹ lẹ aalẹ, ọwa-à ka ri nya ogang ọọwa lẹlẹ. Anụ ga ọpyị o-ju ẹpwụ ogbam-gbam ha ogang ọtụka, kanụ ya ọlẹ kọ byẹhị ha ogang ọbyẹhị ịnyịnyị.” (Ọwa 33:54) Eje ọchịchị u-uhye nya iwo ọdada chajị nyọka jẹ́ ẹga ka imwawụ ọnyọnyọọnyị ka kụ ka lẹ, ọwa-á yẹda ka, ma ọnwụhọ ji ẹ-ẹga nya abwọlẹ ká ang ugu nya imwawụ ọnyọnyọọnyị ka lụmẹ kaka ba. Lẹ, chajị nya ọọwa, ụka ọlẹ kị yẹ nyori ebwo nya ọpyị nya alimwawụ nya iJuda nyị lụmẹ, ị boo hi ju ịnya alịmwawụ nya iSimyọn.—Joch 19:9.