Kịmị Agbẹịgha Ye Akị Wo Mọ Bá Zịnịotu Mọ Mịẹdaba, Wo Mịẹ Agbẹị-emi Baramị

1-2. Zụaotu kịrịịgha ụgụla gbelemọ yọbị teeki mịẹmịnị a, bá bei egberitịbịbị omịnị teeki tolumọmịnị a o?

AGBẸỊGHA bara akị kịmịotu mọ inyenrinmịnị akpọ kị omịnị mọ emi. Zụaotu agbẹịgha bara ka kị kịmịama mọ inyenrinmịnị, kaanghaba ụbọmị sịlị fa, zịnị ibe kị duo boemi, ánị emibara, anịghakpọ zịnị tuuama kị nanawẹrị bịsẹ bara kọn á mọ mọ́ inyenrinmịnị. Zụa yọama ba daabụọ-otu anịghakpọ fọụ yọụmịnị otu ánị nanamụ sịlịbo duonị, kịmịotu inyenrinmịnị yọbo mịẹ seimọ wẹrị á penimọmịnị. Mị agbẹịgha inyenrinbụọmị wosẹ kị gbelemịnị, mị inyenrinbụọmị zụa ifieama omịnị anịghakpọ wo nimi wẹrịemi ụbọ kị gbelemịnị.

² Akpọ ma paamịnị kịrịịgha ụgụlapẹlẹ inyenrinbụọ duonị zụa kịmịama boloukọnmịnị yọbị wo mịẹ tamamagha. Wosẹ akpotu fa akpọ kị inyenrin dọụmịnị, bá kịmịotu ebibara akị wo mọ inyenrin kị wo mọ dọụmịnị. Zụaotu akpọ ma paamịnị kịrịịgha ụgụlapẹlẹ inyenrinbụọ kẹrị-tịẹmọ dọụmịnị. Anịkịduonị ámịnị ụgụlapẹlẹ warịama mú, ị kpọ bụọgha fa ogele-ama gbanmịnị, bá vote akị daabụọ-otuama nẹ kịrịịgha ụgụlapẹlẹ inyenrinbụọ kọnsiinmụ bara kikoromọ wẹrịemi kịmịama pịrịmịnị. Anịa, Christtuuduo-otu “akpọ mọ sụọsụọ yọ fa” bara tolumọ nimidẹ, bá ámịnị timi Ọkpọnanaowei Daabụọmị kịrịịgha ụgụlapẹlẹ inyenrinbụọ kọnsiinmụ ifie kị korumịnị. (John 17:16) Bịsẹ bara kị gbaa kpọ, kịmịotu agbẹịgha bara akị zịnịotu mọ inyenrindaba wo mịẹ bolouịmbẹlẹgha. Omịnị angọ bii a paaemi: ‘Ịmịnị tebara kị mịẹmịnị a o? Kịrịịgha ụgụlapẹlẹ inyenrinbụọ gbelemọ yọbị mị tịẹkirimị ị laa mịẹmụ ye emi a?’ Mị biibịbịbo parụmụ yọmị, omịnị bọlọụ Jehovah mọ Jesus mọ akị kịrịịgha ụgụla dimọ wẹrịemi bara wo mọ tolumọmịnị.

JEHOVAH MỌ JESUS MỌ KỊRỊỊGHA ỤGỤLAPẸLẸ INYENRINBỤỌ GOLU WẸRỊEMI

3. Tetuu kị duonị kịmịotu agbẹịgha bara mịẹdaba wo mịẹ boloukọnmịnị a o? (Isaiah 5:7)

³ Bible mị kịmịotu agbẹịgha bara akị wo mọ inyenrin, anịghakpọ kọn zịnịotu mọ inyenrindaba wo gbele kụrọmọmịnị tuu gbaa wẹrịemi. Jehovah wó emi bara ka kị wo tẹmẹ wẹrịemi, anịa ómịnị “kịrịịye bá kịrịị ụgụla tarị wẹrịemi.” Omịnị ụ dimịẹ kị Jehovah mọ dọụmịnị. (Ps. 33:5; Gen. 1:26) Jehovah agbẹịgha bara akị kịmịotu mọ inyenringha, wo kpọ bịsẹ bara kị mịẹ kị ómịnị mọ dọụ wẹrịemi! (Deut. 32:​3, 4; Mic. 6:8; Zech. 7:9) Gbaamaba, bụrụowei Isaiah ifiemị, Israel otubo agbẹịgha bara akị ánị bịnaotubo mọ inyenrintimi ifiemị Jehovah “ánị you okolobo” naamị. (Isaiah 5:7 goo.) Jehovah agbẹịgha bara akị zịnịotu mọ inyenrinmịnị otubo ụyamọmị.—Isa. 5:​5, 13.

4. Jesus tebara ka kị kịrịịgha ụgụlapẹlẹ inyenrinbụọ dimọ wẹrịemi a o? (Foto kpọ dii.)

⁴ Jehovah bara, Jesus kpọ kịrịịgha ụgụlapẹlẹ inyenrinbụọ golumị. Jesus kiriogboma timi ifiemị, ómịnị kẹnị bara fịịdẹ kịmị mọ gbeleimị. Jesus baratụa ụ pịrị dọụmị, anịa bolousei karịbụọ tịbị-otubo boloukọn kụrọmọmị. Jesus Sabbath oloko kị seimọmịnị bara kị ámịnị mọ gbaamị, kịmị ba dọọn naagha yọbị dọlọ kpọ á gbelegha. Jesus tebara kị mịẹ ma o? Ómịnị “ámịnị ánị adụdụ bọọ iroromịnị ayẹbẹ yebo duonị eneni kẹrịmị.”—Mark 3:​1-6.

5. Kịrịịgha ụgụla wo mịẹ boloukọndaba teeki wo mọ ukie agbẹị-emi a o?

⁵ Jehovah mọ Jesus mọ kịrịịgha ụgụla gbelemọ yọmị boloukọnmị, anịduonị omịnị kpọ boloukọnmịnị yọmị seigha. (Eph. 4:26 bá study note “Be wrathful”) Anịa, omịnị boloukọn kpọ laa kịrịịgha ụgụlapẹlẹ inyenrinbụọ kọnsiingha fa bara ukie agbẹị-emi. Bịsẹyọ bụọmọ kpọ omịnị boloukọntimi alaadaba, omịnị dọọn a koro bá pọwẹị nanagha kpọ paaemi. (Ps. 37:​1, 8; Jas. 1:20) Anịduonị omịnị tebara kị mịẹmịnị a o? Omịnị Jesus mịẹdịaye duo ye tolumọ akị a paaemi.

KỊMỊOTU AGBẸỊGHA BARA KỌN ZỊNỊOTU MỌ INYENRIN IFIEMỊ JESUS MỊẸ BARAMỊ

6. Jesus mị kiriogboma timi ifiemị kịmịotu te agbẹịgha yeama kị mịẹtimi ma o? (Foto kpọ dii.)

⁶ Jesus mị kiriogboma timi ifiemị, biin kịmịama agbẹịgha bara akị kịmịotu mọ inyenrintimi bara Jesus mọ ẹrịmị. Karịbụọ tịbị-otubo zịnị kịmịama penimọtimi bara ụ mọ ẹrịmị. (Matt. 23:​2-4) Rome daabụọmị agbẹịgha bara akị ánị daamịnị otubo mịẹtimi bara kpọ ụ mọ ẹrịmị. Anịkịduonị biin Jew otuama Rome daabụọ duo peree nana dọụmị. Zụaotu ogboama mịẹpaamọ wẹrị, Rome otubo mọ sụụmị. Mọabịkpọ, Jesus kẹnị ogbo kpọ a sụọ wẹrị ámọ mọ́ bịsẹ yebo mịẹgha. Kịmịotu ụ kọn pẹrẹ atụa dọụmịnị bara ụ mọ nimi ifiemị, ómịnị ánị tọrụyọ duo serimị.—John 6:15.

7-8. Tetuu kị duonị Jesus mị kirima timi ifiemị, kịrịịgha inyenrinbụọ kọnsiingha a o? (John 18:36)

⁷ Jesus mị kirima timi ifiemị, ómịnị daabụọ-otubo sụọmọ wẹrị agbẹịgha inyenrinbụọ kọnsiinmụ bara mịẹgha. Tetuu a o? Tuubị kịmịawọụ ánị angọbo daamụ kụrọ nanagha bara ómịnị mọ nimi wẹrịemi. (Ps. 146:3; Jer. 10:23) Bịsẹyọ bụọmọ kpọ, kịmịawọụ laa gbẹsị kịrịịgha inyenrinbụọ mịẹpaamọmịnị ye kọnsiingha fa. Satan kị mị akpọ daamịnị, ómịnị bolousei-kụrọmọ fa k’emi, akpọ ma emi biin kịmịama Satan kị dimịẹmịnị. (John 8:44; Eph. 2:2) Sei bolou ka wo zii wẹrịemi duonị, mị akpọma ebidẹịn-emi kịmị kpọ laa kịrịịgha ụgụlapẹlẹ inyenrinbụọ kẹrị-tịẹmọgha fa, tuubị ámịnị kpọ zụa ifieama agbẹịgha bara akị kịmịotu mọ inyenrinmịnị.—Eccl. 7:20.

⁸ Ọkpọnanaowei Daabụọ bẹtịbị kị laa bei kịrịịgha inyenrinbụọ mịẹpaamọmịnị ye kọnsiin a paaemi bara Jesus mọ nimimị. Anịkịduonị, ómịnị wó ifiesẹ bá wó kụrọsẹ akị “Ọkpọnanaowei Daabụọ ebiegberi gbaamị.” (Luke 8:1) Jesus ụyafị inyenrinbụọ dụụmịnị bara kọn “kịrịịye mịẹ dọụmịnị” kịmịbo kụrọmọmị. (Matt. 5:6 and study note; Luke 18:​7, 8) Anịa, kịmịawọụ daabụọ laa mị ye mịẹpaamọgha fa, Ọkpọnanaowei agọnọ daabụọ kị laa mịẹmịnị, bịsẹ daabụọmị “akpọ mọ sụọsụọ yọ fa.”—John 18:36 goo.

AGBẸỊGHA INYENRINBỤỌ Ị́MỌ ẸRỊDABA JESUS DIMỊẸ

9. Tetuu kị duonị Ọkpọnanaowei Daabụọ bẹtịbị kị agbẹịgha inyenrinbụọ kọnsiinmụ bara ị́mọ pei ma o?

⁹ Wo ifiema paamịnị agbẹịgha inyenrinbụọbo, kụrọ akị Jesus ifiema paa yaịbo dẹịn-emi. Satan mọ ụ dimịẹmịnị otubo mọ mị “kunumọ ereinbo” ụyafị inyenrinbụọ mịẹ kụrọmọ bọlọụ bọlọụ ka múmịnị. (2Tim. 3:​1-5, 13; Rev. 12:12) Wo kpọ Jesus bara, Ọkpọnanaowei Daabụọ bẹtịbị kị laa bei agbẹịgha inyenrinbụọ mịẹpaamọmịnị ye kọnsiinmụ bara nimi wẹrịemi. Omịnị Ọkpọnanaowei Daabụọ egberi kị gbaamịnị duonị, omịnị ámọ mọ́ ị kpọ bụọgha fa ogele-ama gbangha fa, bá kịmịawọụ daabụọ kị agbẹịgha inyenrinbụọ kọnsiinmụ eti kpọ nanagha fa. Wo wẹrị Stacy tịịnmịnị bịnaraụ paamọye ditụa.a Amịnị naa bo gesii nimigha timi ifiemị, amịnị kpọ ifiebosẹ zịnịotu sụọmọ wẹrị ị kpọ bụọgha fa ogele-ama gban-timimị. Anịa bo kẹnị ifie laamị, amịnị ánị wẹnịmịnị fịrị ma bo tamanaịnyọ nanamị. Á gbaamị: “Ịmịnị ogele gban-mịnịmị, ịmịnị kpọ kọkọ kịrịị anga k’emi bara kọn angọ biimị. Mị tịẹkirimị, ịmịnị Ọkpọnanaowei Daabụọ anga ka emi duonị, ịmịnị kịrịị anga k’emi bara nimimị. Jehovah ụyafị inyenrinbụọbosẹ kọn bọ tuu dụụmịnị eti ịmọ nana wẹrịemi.”—Ps. 72:​1, 4. 

10. Matthew 5:​43-48 wo mọ didaba, tetuu kị duonị ị kpọ bụọgha fa ogelebo Jesus gbaa egberi mọ kẹnịsụọmọgha bara paaemi a o? (Foto kpọ dii.)

¹⁰ Akpọmị biin kịmịama daabụọ deimụ yọ duonị ogboama sụọmịnị, anịa ámịnị boloukọnmịnị duonị oloko gbaa bara kpọ dimịẹgha bá zịnịotu kpọ kọn akpotu bolou atụamịnị, Jesus bịsẹ bara kọn wo tolumọgha. (Eph. 4:31) Jeffrey tịịnmịnị bịnaowei dọụ ẹrị amọ: “Dọọ bara ka kị ị kpọ bụọgha fa ogelebo gban-mịnị kpọ, tuu laadaba akpotu bá furu inyenrinbụọama kị mịẹpaamọmịnị.” Anịa, omịnị agbẹị bara akị kịmịotu mọ inyenrin bá á tarị kị Jesus mọ dọụ wẹrịemi, omịnị tarị mịẹ wo egberi kẹrị akịgha bá wo ụyamọmịnị otubo kpọ dịa kị Jesus mọ dọụ wẹrịemi. (Matthew 5:​43-48 goo.) Omịnị Christtuuduo-otuama duonị, Omịnị Jesus mịẹ bara kị dimịẹmịnị.

11. Tetuu kị duonị zụa ifieama omịnị Jesus dimịẹmụ yọbị kụrọ wo pịrị a paaemi a o?

¹¹ Ọkpọnanaowei Daabụọ kị kịrịịgha inyenrinbụọbosẹ kọnsiinmụ bara wo mọ nimi wẹrịemi kpọ, kịmị agbẹịgha bara kọn wo mọ inyenrindaba Jesus damịẹmụ yọbị kụrọ wo pịrị a paaemi. Wo wẹrị Janiya tịịnmịnị bịnaraụ paamọye dii, kịmịotu ifiebosẹ ánị angọmị emibara duonị á diseimọmịnị. Á gbaamị: “Kịmịotu gbaa ị pịrịmịnị egberibo ị mịẹ eneni kẹrị mịnị, bịsẹye duonị ịmịnị boloukọn bá ụya pẹlẹ bịsẹ otubo pịrị agbẹị-emi bara gbaamị. Anịduonị ịmịnị kpọ ine ibe kị yelaadẹịn-emi inyenrinbụọmị ebigha bara kọn ogele gbanmịnị otu ikpudu a sụọmị. Ịmịnị bịsẹ mịẹmịnị yọmị ine boloukọnyọ kị mịẹdịamịnị bara kị iroro wẹrịmị.” Bo kẹnị ifie laabị, Janiya ánị iroroye dei agbẹị-emi bara dọụ ẹrịmị. “Ịmịnị kịmịotu gbaamịnị yeama kị bụọmọ ine iroroye seimọmị,” á gbaamị, “ịmịnị ine eti kọn Jehovah tụamọ bara dii a, kọn kịmịawọụ ka tụamị. Ịmịnị ba ámọ mọ́ sụọ wẹnịgha fa bara gbini-pẹlẹmị.” Kịmịotu agbẹịgha bara kọn wo mọ inyenrin anịghakpọ kọn zịnịotu mọ inyenrinmịnị bara wo mọ ẹrịdaba wo mịẹ bolouịmbẹlẹgha, mọabịkpọ omịnị wo boloukọnmịnị yọ kẹrị-tịẹmọdá omịnị akpọ mọ sụọsuọ yọ fa bara mịẹpaamọ.—John 15:19.

12. Tetuu kị duonị omịnị ebibara wo goo, dii, bá peimịnị yebo sẹlẹ agbẹị-emi a o?

¹² Teeki baratụa wo pịrịwẹrị agbẹịgha inyenrinbụọ duonị boloukọnmịnị yọ datịẹmọmịnị a o? Biin otu ánị goo, dii bá peimịnị yebo sẹlẹmịnị yọbị baratụa á pịrịmịnị. Biin ifieama internet ị́ mọ didaba, tịbịkụrọ daabụọbọ pịrịmụ inyenrinbụọ-ama kị mịẹpaamọmịnị. Zụa ifieama news bọọ paaye gbaamịnị kịmịbo gbẹsị ye paabara gbaagha anịa ánị ịkịọụ dịsẹ yeama kị gbaamịnị. Egberibo kịrịị-emi kị gbaa kpọ, ámịnị laa baratụa wo pịrịwẹrị bei agbẹịgha inyenrinbụọ kọnsiingha fa. Omịnị wo ifiesẹ kọn bịsẹ yebo goo bá peidaba, wo mịẹ kpeke-kpeke, bolouịmbẹlẹgha, bá wo boloukọn yọ kpọ mịẹ kụrọmọ bọlọụ-dẹịnmịnị. (Prov. 24:10) Bá seidẹịn yemị, Ọkpọnanaowei Daabụọ kị agbẹịgha inyenrinbụọ kọnsiinmụ yọ kpọ barafa kpọ paaemi.

13. Ereinbosẹ Bible goomịnị yọbị tebara ka kị baratụa wo pịrị a paaemi a o?

¹³ Omịnị ereinbosẹ Bible goo bá kẹrị iroromịnị yọkị baratụa wo pịrịwẹrị agbẹịgha inyenrinbụọ duonị boloukọnmịnị yọ daatịẹmọ a paaemi. Alia tịịnmịnị bịnaraụ, kịmịotu agbẹịgha bara akị ánị ama bọọ emi otubo mọ inyenrin yọbị ánị a bụụdọọn kụrọmọmị. Bịsẹ agbẹịgha bara akị kịmịotubo mọ inyenrinmịnị kịmịbo ụya pẹlẹ á pịrịgha yọbị Alia mịẹ boloukọn kụrọmọmị. Á gbaamị: “Ịmịnị petimi wẹrị biibịbị kọn angọ biimị, ‘Jehovah kọkọ mị bụụdọọnyebo kẹrị-tịẹmọmịnị eti ịmọ nana wẹrịemi?’ Bịsẹ ifiemị, ịmịnị Job 34:​22-29 goomị. Bei Bible yọbo ine ukiemọ amọ kẹnịye kpọ Jehovah tọrụyọ bọọ sọwẹịgha. Ómịnị kị gesii kịrịị ụgụlapẹlẹ inyenrinbụọ mịẹpaamọmịnị, bá ye duo mú yelaasẹ kẹrị kịrịịmọmịnị.” Mọabịkpọ omịnị timi Ọkpọnanaowei Daabụọbị kịrịị ụgụlapẹlẹ inyenrinbụọ mịẹpaamọmụ ifie korumịnịmị, mị tịẹkirimị, kịrịịgha ụgụlapẹlẹ inyenrinbụọ gbelemọ yọbị omịnị teeki mịẹ a paaemi a o?

MỊ TỊẸKIRIMỊ WO MỊẸ A PAAEMI EBI YEBO

14. Mị akpọmị agbẹịgha inyenrinbụọ k’emi kpọ, omịnị teeki mịẹmịnị a o? (Colossians 3:​10, 11)

¹⁴ Kịmịotu kọn zịnịotu mọ inyenrinmịnị baramị omịnị laa mọ kẹrị-tịẹmọgha fa, anịa omịnị laa ebibara akị kịmịotu mọ inyenrin a paaemi. Wo tolumọ bụọmọdẹ baramị, omịnị Jesus dimịẹ wẹrị tarị mịẹdịamịnị. Bịsẹ tarị kị wo dịnẹmọ wẹrị ebibara akị kịmịotu mọ inyenrinmịnị bá wo ụyamọmịnị otubo kpọ didụbamọmịnị. (Matt. 7:12; Rom. 12:17) Omịnị ebibara akị kịmịsẹ mọ inyenrinmịnị yọbị Jehovah mịẹ pọwẹị nanamịnị.—Colossians 3:​10, 11 goo.

15. Omịnị Bible kọn kịmịotu tolumọmịnị yọbị te ebi yeama kị mịẹpaamọmịnị a o?

¹⁵ Agbẹịgha inyenrinbụọ gbelemọ yọbị wo mịẹmụ yelaa-dẹịn yebị anị Bible gesii gbaa zịnịotu pịrịmịnị yọbị. Tetuu kị duonị omịnị bịsẹ bara gbaa ma o? Tuubị “Jehovah nimi yebị” baratụa akpotu mịẹpaamọtimi kịmị pịrịwẹrị dọọ bá tarị mịẹdịa a paaemi. (Isa. 11:​6, 7, 9) Jemal tịịnmịnị owei naa bo gesii tolumọ nimigha ifiemị, ómịnị ogboama sụọ wẹrị daabụọ-otuama mọ sụụtimimị. Ụ gbaamị: “Ị́mịnị laa kịmịotu penimọ wẹrị deigha paagha. Kịmị ị penimọ wẹrị deigha, anịa Bible gesii tolumọ yọkị baratụa ị pịrịwẹrị deimị.” Bible duo tolumọdẹ yebo baratụa Jemal pịrịwẹrị kịmịotu mọ sụụmịnịyọ dẹịnmọmị. Anịduonị omịnị Bible gesii kọn kịmịotu tolumọdaba, baratụa á pịrịwẹrị agbẹịgha bara akị kịmịotu mọ inyenrinmịnị yọ tịẹmọ a paaemi.

16. Teeki ị́ dịnẹmọ wẹrị Daabụọ egberi gbaamịnị a o?

¹⁶ Jesus mịẹ baramị, omịnị Ọkpọnanaowei Daabụọ kị agbẹịgha inyenrinbụọ kọnsiinmụ bara gbaa kịmịotu pịrịmịnị. Bịsẹ egberi kị ukiemọye kọn ụyafịmịnị otubo pịrịmịnị. (Jer. 29:11) Stacy, bọlọụ anga ma tịịn wẹrị bịnaraụma, gbaa amọ: “Gesii tolumọ yọ kị baratụa ị pịrịwẹrị kịmịotu paamọmịnị kịrịịgha yebo mọ bá ị paamọdẹ sei yebo mọ inemị. Jehovah Bible kị duo kụrọmọye mịẹpaamọ wẹrịemi.” Omịnị Bible duo bịsẹ kụrọmọye gbaa kịmịotu pịrịmịnịmị, ebibara angọ tọlọmọ agbẹị-emi. Ị́mịnị Bible duo kịmịotu ụyafịmịnị tuubo nimidaba, iné peibolou mịẹ kụrọmọ dẹịnmịnị. Bịsẹ yọkị laa baratụa ị́ pịrịwẹrị wo ụyafịmịnị tuu mọ, bá Jehovah ụyabosẹ kọnsiinmụ bara gbaa ị́mọ mọ́ kẹnị school amúmịnị otu, anịghakpọ ị́mọ mọ́ kẹnịyọ fịrị wẹnịmịnị otu pịrị a paaemi.b

17. Mị tịẹkirima paamịnị kịrịịgha ụgụlapẹlẹ inyenrinbụọmị, Jehovah tebara ka kị baratụa wo pịrịwẹrị inemịnị a o?

¹⁷ Satan kị bei akpọ daamịnị ifiesẹ agbẹịgha inyenrinbụọ wo laamịnị. Anịa omịnị ukiemọye fa bara fa, alaghatimi Jehovah Satan mọ bá bolousei otubo mọ kọnsiinmụ bara kikoromọ wo pịrịdẹ. (John 12:31) Jehovah Bible duo wo ụyafịmịnị tuu gbaa wo pịrịdẹ, bá wo fịmịnị ụyabo ụ gbele-emi bara kpọ gbaa wo pịrịdẹ. (Ps. 34:​17-19) Agbẹịgha inyenrinbụọ wo laadaba, Jehovah wó Tọbọụ duotọlu a mịẹmụ bara gbaa wo pịrịdẹ bá alaghatimi Jehovah wó Daabụọ kọn kịrịịgha ụgụlapẹlẹ inyenrinbụọ kọnsiinmịnị, kịmịotu ba benebene ụyafịgha fa. (2Pet. 3:13) Omịnị timi mị kiriogboma “kịrịị ụgụlapẹlẹ bá kịrịị inyenrinbụọ” bomụ ifie korumịnịmị, pebidá wosẹ angọtụa Daabụọ ebiegberi gbaa—Isa. 9:7.