Ti Panangmatmat ti Biblia
Kinadakes—Asinot’ Mapabasol?
BAYAT a sumrek iti pagtaenganna, dagus a nadlawna nga adda di umiso. Ti apagdarikmat a panangmatmatna iti aglawlaw ti pagtaengan pinaneknekanna ti kadadaksan a pagarupna—ti telebision, ti stereo, dadduma a kawkawes, ken dadduma pay a banag ket awanen. Kalpasanna, maysa a nakaam-amak a pagarup ti dagus a napanunotna, ‘Ania ngay no dagiti simrek addada pay laeng iti balay?’ Isut’ napan iti natalged a pagtaengan iti kaarrubana tapno awaganna ti polis. Wen, isut’ maysa pay a biktima iti krimen.
No dikay pay napadasan a personal ti krimen, nalabit adda ammoyo a nakapadasen. Daytat’ buya a masansan a pakipasetan dagiti agkedked a managpabuya iti aglawlaw ti lubong. Sigun iti maysa a surbey ti Committee on Crime Prevention and Control iti NU, naparpartak ti irarang-ay ti maipadamag a krimen ngem ti ekonomia ken populasion ti nasion.
Dagiti napasnek, nasingpet-panagpuspusona a tattao iti isuamin a lugar masimronda iti krimen, nakaam-amak a panangpapatay, kinakillo, ken kinadakes a nangapektar iti lubong ket agaripapada iti awan pilpilienna a kinaranggas. Adut’ agimtuod, ‘Apay a di pasardengen ti Dios dayta?’
Nagsayaatan a saludsod dayta, ket pudno a mangipaay iti sungbat ti Biblia. Nupay kasta, tapno maapresiar ti sungbat, napateg a bigbigen ti gubuayan, ti ramut, iti kinadakes.
Saan a Mapabasol ti Dios
“Adda aya kinakillo iti biang ti Dios?” inimtuod ti mannurat ti Biblia a ni Pablo. “Nikaanoman!” insungbatna. (Roma 9:14) Ngem marikna ti dadduma a yantangay mannakabalin-amin ti Dios, isut’ makimbiang kadagiti isuamin a banag a mapasamak. Saan a pudno dayta. Usigenyo: Nangdisenio ti maysa nga arkitekto iti napintas ngem nausar a patakder. Kangatuan ti kalidad ti pannakaaramidna, ken kasayaatan dagiti nausar a materiales. Dagiti nagnaed, nupay kasta, dinaddadaelda ken di umiso ti panangusarda iti patakder. Di nagbayag kasapulannan iti kasta unay a pannakatarimaan. Sigurado nga umanamongkayo a dagiti nagnaed, saan a ti diseniador wenno nangbangon, ti makimbiang iti dakes a kasasaad iti patakder! Kasta met iti sangatauan ken iti daga itatta. Kas ilawlawag ti Deuteronomio 32:4, 5, naan-anay ti aramid ni Jehova. “Amin a daldalanna kinalinteg. Maysa a Dios ti kinamatalek ken awanan damka.” Asino, ngarud, ti mapabasol iti kasta unay a riribuk ditoy daga itatta?
Kuna pay ti kasuratan: “Dakes ti inaramidda . . . Dayta ti pilawda.” Kinapudnona, adu a riribuk iti lubong itatta ket direkta a resulta ti pagkapuyan a mismo ti sangatauan wenno, nalabit, ti pakinakemda. Nupay kasta, adda pay sabali, a dadakkel a gubuayan ken makagapu iti kinadakes.
Naibutaktak ti Pudno a Makagapu
Idiay Apocalipsis 12:9, mabasatayo a ni Satanas a Diablo, “isu a mangal-allilaw iti isuamin a mapagnaedan a daga,” ket naitappuaken iti kaparanget ti daga. Ti resulta? Ti Apo 12 bersikulo 12 iti isu met laeng a kapitulo ituloyna: “Asikayo pay daga ken baybay, ta ti Diablo immulog kadakayo nga addaan dakkel a pungtot, nga ammona a bassiten ti tiempona.” Gapuna isu dayta, ti dakkel a Kabusor, ti nanggargari ti kinakillo a nangpunno iti daga. Pudno, addada indibidual a makitinnulong iti panangikagumaanna; kaskasdi isu daydiay nailadawan a “mammapatay nanipud idi damo.” (Juan 8:44) Ipakita ti Kasuratan kadatayo a ni Satanas a Diablo isut’ ramut dagiti parparikut ti tao. Saan laeng nga isut’ ramut no di ket isut’ kanayon a mangtagtaginayon iti kinadakes, a pakpakaruenna ti kinadakesna kadagitoy “maudi nga al-aldaw.” (2 Timoteo 3:1-5, 13) Gapuna saan a ni Jehova a Dios ti pagtataudan ti kinadakes. Ngem maseknan aya tapno pasardengenna ti panagsagaba ti sangatauan?
Pasardengento Aya ti Dios ti Kinadakes?
Wen, pudno a maseknan, ket pagpatinggaennanto ti kinadakes ken panagsagaba. Isut’ Dios iti ayat, ket kas maysa a naayat nga Ama, ammona ken tarigagayanna a penken ti kasapulan ken tarigagay dagiti annakna. (Salmo 145:16; 1 Juan 4:8-10) Ti di pay panangaramid ti Dios iti kasta dina ipamatmat iti dina panangikankano. Imbes ketdi, ti panangmedmedna ken anusna ket pammaneknek iti kinamannakabalin-aminna ken kinasiribna. Ammona ti kasayaatan a tiempo a panangipatingga itoy dakes a sistema dagiti bambanag, ken iti eksakto a tiempo, aramidennanto ti kasta.
Mabalin nga idilig ti kasasaad iti agpadpadaan nga agpasngay nga ina. Nupay magagaran iti pannakaipasngay ti anakna, ammona a di kasapulan ti agdanag. Maawatanna a masapul ti tiempo a panagdakkel ti ubing a naan-anay iti aanakan. Awan duadua, addada panagdanag ken pakarigatan iti panagur-uray, ngem ti pannakaipasngay ti maysa a nasalun-at, naan-anay pannakabukelna, kompleto ti bulanna nga ubing ti mamagbalin iti isuamin a panagdandanag ken panagur-uray a makagunggona.
Kasta met, iti nadayag a baro a lubong iti kappia a nailadawan iti Biblia. Sumangpetto a dagus kalpasan ti pannakibiang ti Pagarian ti Dios kadagiti ar-aramid ti tao, nga ikkatenna ti agdama a nakillo a lubong. Kalpasanna, amin a kinadakes mapalabaston. Ti panagsagaba, rigat, sakit, ken ipapatay—amin dagitoy a banag awanton. (Apocalipsis 21:3, 4) Dagidiay makimbiang kadagitoy amin a panagsagaba mapukawdanton metten. Ni Satanas ken dagiti demoniona, agraman dagiti indibidual a nagbalin a paset ti sistema dagiti bambanagna, mapukawdanton.—Malakias 4:1; Apocalipsis 20:1-4.
Saanton nga agamak dagidiay kas iti babai a nadakamat iti pangrugian daytoy nga artikulo nga agawid nga agsolsolo. Kas kinunada nga agassawa: “Kalpasan a sinerrekda ti pagtaenganmi, nagpaikabilkami iti maysa a sistema ti alarma. Adu a tawen ti napalabasen nanipud idi natakawankami, gapuna saanmin pakadanagan unay dayta. Ngem ammomi nga iti laeng masanguanan, iti sidong ti urnos ti Pagarian ti Dios, a tagiragsakenminto ti pudpudno a talna ken talged.”
Agingga nga umay dayta a mabiiten a makita nga aldaw, masapul nga usarentayo ti tiempotayo itan a nainsiriban. Ibaga ni Pedro kadatayo nga usigentayo “ti panagan-anus ti Apotayo kas pakaisalakanan.” (2 Pedro 3:15) Ken pakaisalakanan met dagiti sabsabali, ta bayat nga ipakaammotayo kadagiti tao daytoy nakaskasdaaw a namnama, ‘isalakantayonto ti bagitayo ken dagidiay a dumngeg kadatayo.’ (1 Timoteo 4:16) Itan ti tiempo a patanorentayo dagiti kualidad a mamagbalin kadatayo a kita ti tao nga agbiagto iti dayta a baro a lubong, a sadiay ti kinadakes mapalabaston. (Salmo 37:9-11) Masapul a sukimatentayo ti Biblia saan laeng nga agpaay kadagiti sungbat dagiti saludsodtayo no di ket maipaay iti pannakaiwanwan a kasapulantayo tapno maitunostayo ti biagtayo iti pagayatan ti Dios.
[Ladawan iti panid 28]
Ti ilustrasion ni Doré iti Lucifer iti Divine Comedy ni Dante