Diro—Nasam-it nga Agas
MARAGSAKAN ti sumagmamano a managsukisok iti medisina maipapan iti kinasamay ti diro a manglapped iti iyaadu dagiti mikrobio ken panagebbal ti sugat. Kastoy ti ipadamag ti periodiko ti Canada a The Globe and Mail: “Saan a kas iti nakaad-adu a moderno nga antibiotiko a di makaikkat kadagiti mikrobio a naandur iti antibiotiko, kabaelan ti diro a patayen ti dadduma kadagitoy no naimpektaran dagiti sugat.”
Ania a ramen ti adda iti diro isu a makaagas dayta? Ti sungbat ket adda nakainaiganna iti trabahador nga uyokan nga agala iti nektar kadagiti sabong. Ti katay ti uyokan ket addaan iti glucose-oxidase, maysa a napateg nga enzyme wenno ramen a mangsinasina iti glucose wenno asukar nga adda iti nektar. Gapu iti daytoy a panangsinasina, tumaud ti hydrogen peroxide, a kadawyan a maus-usar a pangdayas ken pangdis-impekta iti sugat. Gagangay nga apagbiit laeng ti epekto ti hydrogen peroxide no maikabil iti sugat; ngem naiduma ti epekto ti diro. “Apaman a maikabil ti diro iti sugat, malaokan daytoy iti pluido ti bagi, ket kissayanna ti kinaalsem ti diro,” sigun iti report ti Globe. Agkurri ti enzyme iti daytoy di unay naalsem a lugar. Mabayag ken kanayon ti pannakasinasina ti asukar iti diro. Daytoy a proseso ti in-inut a mangiruar iti umdas ti kaaduna a hydrogen peroxide a mangpatay iti bakteria iti sugat ngem dina dangran dagiti nasalun-at a tisyu iti aglawlawna.
Adda sumagmamano a kalidad ti diro a makapaimbag iti sugat, sigun iti Globe. “Ti bassit laeng a diro a maikabil iti sugat ti mangbabasa iti dayta a mangsalaknib iti kudil ken lapdanna ti itatanor ti natangken a keggang. Gutugoten met ti diro ti itatanor ken itataud dagiti baro a capilliary ti dara wenno babassit nga urat ket tignayenna dagiti selula a mangpatubo iti baro a kudil.” Kasta met nga adda sustansia ti diro a manglapped iti pannakabalbaliw ti oksihena a mabalin a makatulong tapno “saan a lumteg ti sugat, mangpasayaat iti sirkulasion ti dara ken lapdanna ti ‘panagnana’ ti sugat.”
“Ngem ti diro ket saan a maitutop iti amin,” sigun iti report. Naammuan nga adda botulin wenno sabidong a patauden ti maysa a bakteria iti 5 a porsiento ti diro. Mamalakad dagiti ahensia a kas iti Health Canada’s Botulism Reference Service ken kasta met dagiti kompania a mangag-agas iti ubbing, a dikay pakanen iti diro dagiti ubbing no awan pay ti makatawenda ta “awan pay ti umdas a mikroorganismo iti bagis dagiti maladaga a mangsalaknib kadakuada manipud iti bakteria.”